12 Temmuz 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Mustafa Şekib Tunç İnsan Ruhu Üzerinde Gezintiler Fiatı 250 kuruş MATBAASI Umuml Satış Yeri: CUMHURİYET İııöııüııUıı Beyannames Dün akşam yayınlanan beyanname bütün memlekette büyük heyecan ve derin bir memnunlukla karşılandı J 24 üncü yıl Sayı: 8229 umhuriyet Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: lstanbul No. 248 Telefonlar: Umuml Santral NumarMn 24296. Yaa İfleıt 24299. Matbaa: 34280. PAÎİUK IPLIKLER 40/1 No. h pamuk ipliklerimiz gelmiştir. Nümuneyi görmek T g J t t öğrenmek AHMED v İTHALÂT 4 ŞŞ Galata Selânik $ m k a s ı j nci kat 28'33 No.ya mÜH£aktlert KURUCUSU: YUNUS NADİ Cumartesi 12 Temmuz 1947 evlet Reisinin partiler arasındakî davada kanaatleri ve fikirleri Kılıcları hatalarimiza saplıyalım İnönü bunları söyliyerek ilâve ediyor: «Bu zeminde ben Deviet Reisi olarak kendimi her iki partiye karşı müsavi derecede vazifeli görürüm» Ankara 11 (a a) Cumhur Başkam İsmet Inönü tebliğ buyurmuştur: Hukumet Reisıle ve muhalefet U<j«ril« son günlerde memleketln iç durumu üzenndekı konuşmalarırm ve bu hususta kanaatlerimi v« fikirlerlmi soylemek zamanı gelmiştir. . 17 haziran tarihindo Bay Bayajı, Jekrar kabııl «t r tim. Bana, vaziyetı arksdaşlarile görüştufunü, benım durumuma karşı teşekkürle mütehassis olduklatını söyledikten sonra, baskı vardır kanaatinde olduklarım tej'id eyledı. Bunun uzerine; iki defa görüştüğüm Başbakan, iktidaı partisıle muhalefet partisının Bujoık MeclisteM münasebetleri ve karşilıklı çalışmaları yolunda hayırlı terakkıler olduğunu takdırle soyledikten sonra, «biz de kendimize duşen vazifeleri sadakatle ifa edeceğız, size soz veriyorum» dedi ve iki ay sonra Buyük Mechs toplanıncaya kadar partilerin münasebetlerinde itimadı arttıran terakkiler olacağma ümidı ku' vetli olduğunu ilâve eyledi. Bu beyanatı Bay Bayara 24 haziran taröıinde naklettım. Bay Bayar, bana, fiili neticeye intizar edılmesı lâzım geldiğini bıldirdı. Bundan sonra tartışmalar muhalefet l;derinin Sıvas nutkunda ve Hukumet Reisinin 2 tenımut tarihli beyanatında ve ondan sonraki karşilıklı cevablarda görülmüştür. «Başbakandan ve Bay Celâl Bayardan dinlediğim karşilıkh şikâyetler içinde mubalâğa payı ne olursa olsun hakîkat payı da vardır» "İhtilâlci bir teşekkiil değil, bir kanunî siyasî partinin metodlarile çahşan muhalit partinin iktidar partisi şartları içinde çalışmasını temin etmek lâzımdır,, Ismet İnbnu Çankaja koskünde açık havada çalışırlarken Beyannameyi D. P. nasıl karşıladı? «Deviet Reisî bu tebliğile partiler karşîsında kat'î bir tarafsızlık takib edeceğini ifade etmiştir» Domokratlar tebliğden baskı iddiasının kabul edilmiş olduğu neticesini de çıkarıyorlar Ankara 11 (Telefonla) ^ muhalefet aras.ndakı anlasmarijjr'lncelıverek :ki tarafı da dınlçrntş olan Cumhur Başkanı înonünun buyütt bir alâka ile beUenen beyannamesi her tarafta genlş ölçüde memnunluk uj'andııTnıstır. Beysnnamenin, bu akşam ılk defa radyoda yavanlanacağı duyulduâundan, şehirde, hemen herkes radyo Arl<as\ Sa. 3, Sü. 6 da emokrat Parti Lideri ile Hükumet Başkanı arasmdaki soz duellosu, eğer aldanmıj orsam. luzumundan fazla uzamıştır. Ortada hiçbir ciddî zaruret olmadığı halde, kökü geçen yıla dajanan ban hâdiselcr üzerinde iki devlet adamınm bitip tiıkenmek bilınez bir tarrışmaja kapılmasını biz doğru bulmııyoruz. Üstelik, taraflarca ileri sürülen iddialar hakkında objektif bir incelenıe yapmaja da bugiinlük imkân yoktur. Celâl Bayar. bir Demokrat kongresinde, mııhaliflere yapılan baskımn kaldınlacağına dair Başbakan tarafından söz verildi^ini söjlüyor. Buna sinirlenen Receb Peker şiddetli bir demeçle bu sözleri rcddediyor, hükumetin kimseyi baskı altında tutmadığmı açıklıyor. Başbakanın demeci Anadolu Ajansı ve birkaç defa da Radyo vasıtasile yayınlanıyor. Bunun üzerine Celâl Bayar baskı hâdisesini isbat etıneğe yarayacağını sandığı bir takun vesikalar toplıyarak Başbakana ce\ ab veriyor. Ne Anadolu Ajansı, ne de Rad>o İdaresi bu cevabı yayınlamayi kabul etmiyorlar. Sıkıyönetim Komutanhğuıın emirlerine uymak zorunda bulunan gazeteler de Celâl Ba>arın sözlerinden ancak bir kısmmı sahiîelerine alabiliyorlar. Sonra Başbakan, Ajansın, Radyonun ve gazetelerin uzunboylu tekrarladığı yeni bir demeçle Demokrat Parti Liderini cevablandırıyor. Buna karşılık yarın Celâl Bayar, Ajansa geçmiyecek, Radyoda ağza alınrmyacak ve gazeteler tarafandan autosansür'e uğrahlacak yeni bir cevab kaleme almayı belki düsünecektir. Celâl Bayarla ve Başbakanla görüşmeler 7 haziran tanhınde görüşmek üzere çağırdığım Bay Celâl Bayar bana. Demokrat Partinını idare mekanızmrjının baskısı altında bulunduğunu beyan ve şıkâyet etti. Haberdar ettiğim Başbakan, ayni mevzuları daha evvel aralarında gorüştüklerini hikâye ederek boyle bir baskınm olmadığmı, idare mekanizmasıjıın memleketin huzurunu bozacak mahiyette tahnkl»re kaırı çok güç durumda kaldığmı beyan ey'edi. Bundan sonra, iki tarafı bir arada dinlemek için 14 haziran tarihü bulu=ma>T tanzim ettım. Başbakan ve yardımcısı Deviet Bakanile Demokrat Parti Başkanı hazır bulundular iki taraf arasmda karşılıklı tartışma içinde iki buçuk saat devam eden bu konuşma, başladığı noktada bitti. Demokrat Parti Başkanı Partisinin baskı altında bulunduğu noktasında ısrar ve partısinin kanun dı|ı maksadlar ve ihtilâl usulleri takib ettiğine dair ithamları reddetti. Hükumet Reisi idare melanizmasınm baskı yaptığı iddıasmı kabul cdemiyeceğinı ve şikâyet vesikalarmı tetkik ve takibe hazır olduğunu tekrar söyledi ve muhalif partinin çalışma usullerini düzeltmesi lâzım olduğu iddiasında kaldı. Zonguldakta dünkü tören Görüşmeleırin neticesi Vaziyet hülâsa olunursa, iki taraf şikâyetlerinde ve savunmasında ısrar etmiş ve şiddetli tartışmalar esnasında karşılıkh iyi niyetlerin ifadesi olan bazı tatmin edid parçalar hatırlarda kalmıştır. Siyasî havayı jnımuşatan bir iyilik olmak üzere, derdleri bilenlerin, kendıliklerind«n, karsı tarafı teskin edici tedbirler' alacaklan ümidi uyanmıştır. Bunun dışmda olarak . Arkas\ Sa. 3. SiL 2 da H. Ali K. Oner davası Zonguldakta dün açüan Atatürk anıtı Eski Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Aluç, «Ne kadar sıkıştırırsak sıkıştıraZonguldak 11 (Telefonla) Bugün Yücelin, Kenan Öner ve Yeni Sabah ga [ım, hükumet darbesine yanaşmıyorlar» saat 10 da Atatürk ve Inönü anıtiaTirirnı zetesi safaibi Cemaleddtn Saracoğl'j aley Arkan Sa. 3, Sü. 5 te ^ Arkası Sa. 4, Sö. 2 d* hine açtığı neşren hakaret davasının istinabesine dün sabah saat 9 da Yedinci Asliye Ceza Mahkemesinde gene devam edilmiştir. Dünkü celsede, geçen istinabede bulunmıyan «Ergenekon> gazetesi sahibi Nurullah Barıman şahid clarai dinleve şunları söylemiştir: «>• 1943 yılmda yedek subay olarak Ardahanda bulunuyordum. Bu yüzden o sene içinde Ankarada cereyan eden nümayiş hâdiselerinden haberim yoktur. 1944 yılmda tevkif edilerek mevcuden İstanbul Emniyet Müdürlüğune getirildim. Beni burada 5 numaralı koğuşa soktular. Bilâhare 4 üncü kısnaa elmdım. Bulunduğum oda, sorgu odasınm biti^iğinde olduŞu için burada cereyan eden muhavereleri işitiyordum. Koğuşta benimle birlikte, komünistlikten sanık Muzaffer admda bir de elektrikçi vardı. Kendisile arkadaş oldum. Bir gün onu kapıya gözcü olarak koydum ve ben de iceride konuçulanları dinledim. Böj'lece Emniyet Umum Müdür Muavini Kâmran Çuhruk ile Sıkıyönetimden Kâzım Alucun muhaverelermi isittim. Kâzım Dün istinabe suretile ifadesi alınan eski bir gazeteci dikkate değer şehadette bulundu Başbakan dün sabah Istanbula geldi Konferans bugün toplamyor Bevin, dün akşam Parise gitti aris Konferansına, Türkiye dahil, 16 deviet iştirak edecek Receb Pekerin kendisile trende görüşen muharririmize demeci Çallı Ibrahim yarın cmekliyc ayrıhyor T «Son hâdiseler, mesnedsiz iddialar bertaraf edildiği Londra 11 (B.B.C.) Ingiltere Dış Pek de eşit şartlar altında geçmiİşleri Bakanı Mister Bevin bugün utakdirde, demokratik gelifmenin birer müjdecisidirler» yen bu söz duellosu böyle daha ne çakia Parise gitmiş ve Paris hava alanında Fransa Dış Bakanı M. Bidault kadar sürer? sonunda hangi taraf Arkost Sa. 3, Sü. 5 te yere serilir? serilirse ne olur? bilinemez. Bildiğimiz bir şey varsa, bu düellonun tamamile yersiz ve lüzumsuz olduğudur. Bir nizamdan bir başka nizama geçiş devri içinde yaşıyoruz. Şef esasına dayanan otoriter idare sistemini bırakıp ha"un reyile iş görmek yolundayız. Uzun yıllann biriktirdiği alış'anlıklardan az zamanda kolayca kurtulunamn acağını biliriz. Son demecinde çok daha soğukkanlı konuşmasına rağmen, sayın Poker, idere mekanizmamızın demokratik metodlan tamamile kavradığma bizi inandıramamışhr. Hükumette bir zihniyet ir.kılâbına şiddetle ihtiyac vardır. Bu da ancak kaderimizin dümenini elde tutanlam gayretile gerAnkara 11 (Telefonla) Türkiye Bursa 11 (Telefonla) Orhanelinin Amerıka yardım anlaşması, yarın saat çekleşrK" yoluna girebilir. Baskı idCsnak, Seyidali, Tavluca mıntakaları 12 de Dış Işleri Bakanlığmda imzalajjalarcnı reddetme! kendimizi olucgeninde bsalıyan orman j'angını teh nacaktır, Imza torenmde Dış Işleri Ba. k Hu^umi7dan c!.ha il n bir merhalel.kelı bir hal almı=;tır. Dort gundenberi kanı Hasan Saka ile Bırlesık Amerika ye yaklaştırmak nvimkün müdür? Başbakan Ha>(larpaşa istasjonıindan çıkarken devam eden yangını söndurmek uzere Buyuk Elçisi \Vilson bırer nutuk soyRahmetli Saydam ı üevlet sistemiınİ7 Mezuniyetinl peçiımek ü^re İstanbu \aeon^a şehrimı?^ a'.d°t etmisür. Bış^ eeceli pıınduzlu çahfan ekiplerin de leyeceklerdır. Anlaşmanın metni, der. Adan Z ye kadar bozuktur» dediğ la geldlkten ıkı üç gun sonra Ankaraya bakan "Ha^darpaEa garında Ordu Mu vamlı gayretleri sayeainde •vangının kıs hal basına venlecek ve pazar gunü her N NADİR NADİ danen Başbakan Receb Peker dun saat fe'.tiji Orgeneral Nuri Yamut, Sıkiyo^ mec or.une geçılmışse de havanın rüz iki memlekette de neşredilmiş olacak Arkasy Sa. 4, Sü. 7 <U Arkan Sa. 3, fiü, 3 t« .tır. Sa, 5, Ş&. i t « j ^ .9 da yat»kı trenş bağlanaa h'osusl bir 13 temmuz büyük sanatkârın 65 yaşına bastığı gün olarak değil, Akademinin ondan mahrum edilişinin yıldönümü olarak daima hatırlanacak Çallı İbrahimin hayalı Bursadaki orman yangını gittikçe büyüyor 2000 kişi yangînla mücadelede, zarar milyonları buldu Aıııorikaıt yardııtıı Anlaşma Ankarada bugün imzalanıyor Çallı atebesinde muharririmize tablolarıru gösteriyor ı Yazıs\ 4 üncü »ahijede 4