11 Nisan 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

11 Nisa« 1947 I Kurtuluşunun 27 nci gıldonürnünUe: ÜNÜN MEVZULARI RESIM İki Sergi Tarihi, bugünkü dunımu Ciflçüer yağmur Urfa Yazaı.: Frcf. Oslâ! Sarae Eski frenk kitablarında «Edesse» diye an:lan, islâm idaresine geçtikten sonra da bol sulu güzel bağ ve bahçelerine ifâıet olmak üzere cOrfe Ürfe r= Arte> diye adlandırıldığı rivayet oluuan Urfamız, bugün, Tıirk egemenLğinin Husufe uğrar gibi sanıldığı kısa, fakat çok acı işgal gün'srinden kurtuluşunun 27 nci yildönümünü kutlamaktadır. Osmanlı Imparatorluğunun 19141918 Cıhan Harbinden yenilmiş ve perişan fcir halde çıktığı tarihten az sonra, 19192920 de, mütareke şartlarma aykırı olarak, itilâf devletlerince tatbik olunan işgal rejimi, bundan yirmi yedi yü önce, hi; bir cddî ve tertibli savunma vasıtasına sahib bulunmıyan mahdud mahallî kuvvetlerin' namus ve şeref borcu bildiği rnukavemet enerjisi karsısmda uzun sürememiş, altmış bir günlük çetin bir mücadele netioesinde, millî iradenin kat'î zaferile sona ğrmişti. O günleri yaşamış olan genc, üıtiyar bütün Urfalılar, bu imanlı mücadele devrinin kahramanlıklarım bugün heyecan ve gururla hatırlamakta, anavatan bütünlüğü içindeki , çerefli yerlerini tekrar almış olmanın 1 bahtiyarlığını çok derinden duymakta, dırlar. Bu uğurda canlarını veren kah. ( ramanları saygı ile, rahmetle anar, kan ' fcorcunu yerine getirmiş yiğit gazilerimi*i sevgi İle, iftiharla selâmlarız. T3u satırları yazmaktan maksadımız, ortaya bir tarlhçi hüviyetile çıkarak o muhteşem kurtuluş savaşının destanını | yazmak gibi salâhiyetimiz dışında kalan bir is peşinde koşmak değil, bir Urfalı olarak, «Cumhuriyet> okuyuculanna Urfa hakkmdaki bilgilerinl tazelemek fjrsatnu vermek, Urfamızın ancak ma' hallinde bilinen bazı hususiyetîerini daha geniş bir vatandaş kütlesine ulaştırmak ve bu arada bazı müşahede v« dileklerimizi ar«tmektir. *** TJrfa, Umumî Harbden «nce, 55,000 rüfuslu bir şehirdi; Halebden başlıyarak Diyarbakır üzerinden doğu Anadoluya giden ticaret yolu üzerinde mühim ve zen<îin bir transit merkezi idL Bugün bir kısmı cenubda, Suriye ile aram'zdaki hududu çizen demiryolu hattının alt tarafında kalan geniş ve çok bereketli toprakları sayesinde, pek ipütîaî vasıtalara rağmen, ziraat mahsulleri itibarile de imparatorluğun Cnemli blr ambarı sayıhrdı. Son derece inkişfa etn.iş kuyumculuğu, ileri bakırcılığı ve İT>ok işçiliği vardı; zevkli mimarisile, bağ ve bahşeler arasmda gömülmüş maırur bir şehir manzarası arzederdi. Eskidenbîri ilim ve irfana, ,şiir ve Fanata karşı yakından, sıeak blr'alâka duyup beslerr.iş olan Urra, Yusuf Nabi gibi şöhreti mahallî sınırı aşmış büyük şairler yetistirmiş; Urfalılar da, şehirleııni bugün hâlâ muhteşem narâİ5eleriqr, rasad kulelerine şahid olduğumuz îîaran Darülfummuna benzeterek kurdukları bilim yuvalarile bezemiş, ilim adamları için buzurla çalışıp değerler.ne imkânlarım bulacakları bir hale getirmişlerdi. Yalnız son yüz yılın kazar.cları arasmda, Uim ve fazılları, tedris ve telifierile muhitlerine çok faydalı olmuş Abdüllâtif Efer.dinin. Hacı Ramazan ve 'Abdurrahim Efendılerle, Abbas Vasık ve Eaan Efendilerin adları saygı ile anılır. Son iki âlim, yalnız naklî islâmî ilimlorde değil, riyaziyat, hey'et, şiir, tarih ve edebiyat sahalarmda da birer üstad olmuş, Farabi, İbni Sina, Cami gibi ünlü bilim, felsefe ve edebiyat şaWkalarmın eserlerini tercüme ve şerhederek memleket ölçüsünde birer değer ifade etmişlerdir. Nabi geleneğini yaşatan son devir şairleri arasında Hikmet, Kâ« i , Kürkçüzade Osman Bey ve Kemal Edib adlan manevî iftiharlarımızdır. Cemiyet hayatuıa çok ehemmiyet veren Urfalılarm hassas ruhlarmm bir makesi clan halk müziği ve oyunları da ince bir zevk ve şiriyetin mahsulleri olarak tetkike değ«r. Vr *P V Ida veya yeniden kurulmasında çok fayda umduğumuz küçük sanatları ve dokumacılığı teşvik yollu herhangi bir hareket görülmemektedir. Halbuki eski aeleneklerin ihyası sureül« olsun burada teşvik görecek bir alt)n, bakır ve ipek işçiliği bir ç>k vatandaş için mü kemmel birer meşguliyet sahası teşkil edebilir. Diğer taraftan bağcılıkda bugünlcu iptidal dıırumundan çıkarılarak daha verimli bir kazans kaynağı haline getirilebilir, şarabcılık tesisleri kurulabilir. Hattâ edindiğimiz malumata gure mahallî .istihlâki çok aşabilecek bir verirtı. de bira istihsali için dahi, Urfa, pek müsaid bir merkez sayılmaktadır. *** Fakat, maalesef bütun btt güzel 1»mennilerin ve dileklerin gerçeklenmesl için baş şart olan cyol» dan Urfa tamamile mahrum gibidir: Haritalarda ilk merkezinl Blrecik ve Akçakale gibi üçc merkezlerine bağhyan çose işaretleri görülmekte Ise de, bunlar arasında yalnız Akçaialeye doğru olanı o da ancak yaz aylarında! kısmen var sayılabütr. Geriye kalan diger alb ilç« m«rkezile ve tablatile hiç bir bucak veya köyleirtibaü temin eden «şose> adı verilebllecek bir yolu yoktur. Hep eski yol v« geçidlerin yer yer tesviyelerl yapılabllmiş izlerinden ibarettir ve içte Urfanın en büyük derdi budur. Eğer Cumhuriyet hükumeti lşi dogrudan doğruya ele alarak bu derde kesin bir deva aramak yoluna giremezse, Urfa gitgide söner«k fakirleşecek, ihtiva ve ifade ettiği hiç de küçümsenemiyecek potansiyel servet ve enerji, bizim faydalanamadığımız blr imkAn olarak komşularmnzın gözlerinl diktikleri, ilk fırsatta hak Iddiasile sahib çıkmağa koyulacaklan bir kayıb haline girecektir. * * * Çimdî blr de Urfamınn bugunku eğitim işlerinin ne yolda olduğunu araştıralım: Bur.a da Cumhuriyet devri Millt Eğltim İdaresine çükranlarımua sunmakla başlıyacağız. Bugün Urfada yeniden kurulmuş bir lise, bir Kız Sanat Enstitüsü, bir Akşam Kır Sanat okulu ve blr Erkek Sanat okulu vardır. Bunların yanuîda, bu orta öğrctim müesseselerinin öğrenci kadrosunu beslîyen, Jçinde kuvvetli ve değerli ellerln hiç bir manevî himmeü esirgemeden çahştıklarını yakından bildiğimiz, beş altı ilk okul bulunmaktadır. Fakat bu sayı çok az.!ır. Acaba sebeb blna ve vasıtasızlık mıdır? Böyle bir sebeb hiç bir maarifçi için tatmin edicl olamaz. Acaba halk çoeujfrınu okula göndermiyor mu? Bu da kat'iyyen varid değildir; yerlnde ve yakmdaa bir inceleme ve deneme göstermiştir ki, idare Smirlerinin işi clddiyetle kovalama yoluna girdiklerinin işareti bile derhal en ücra reahallerdeki faklr halk tabakalarmı dahi harekete getirmege kâfi geknektedir. Yapılacak şey Millî Eğitim îdaresi tarahndan hazırlanarak kovalama otoritelerine te\'di edikcck listelere göre işi eiddiyet ve ehemmiyetle ele almak ve böylece gelerek mevcud kadroları taşıyacak vavTularımız için bina ve vasıta tedariki cihetine gitmektlr. Hemen şunu da işaret etmdek faydalı olacaktır: Bütün bu söylediklerim yalnız Urfa il merkezi içindir; ilçe, bucak ve köy okuîları hakkında ayrıca söylenecek çok şey vardır. Fakat, yalnız zayıf ve eksik taraflarrauzı râvıp dökerek bu guzel bayram günümüzün tadını kaçırmak istemem. Zaten maksadnn mevcud olanla, elde edilmesi az blr himmeie baglı olanı işaret etmekten ibarettL Hususile kötürrser olmakta mutlak bir 9ebeb de göremiyorum. Vatanın bu smır köşeslnin eksikleri, Cumhuriyet hükumetinin birer birer ele almakta gecikmiyeceğinl sandığımiz büvük kalkmma davalarımızin bir cüzüdür. Diğer taraftan, Urfayı bütün kabillyet ve imkânîarile yakından tanıyan, derdlerinl pek iyi bilen vekillerimizin gittikçe hızlandığını görmekle sevineceğimiz çahşmalan ve teşebbüsleri, umuyor ve bekliyoruz ki daha vakit varken, bütün bu meselelere uygun hal çareleri sağlıyacaktır. Kutlu bayramlar!. • Celâl SARAÇ İngiltere tstihbarat Şubesi Şefl şehrimizde Oç gündenberi Sofyada bulunmakta olan tngiîtere Dış tşlerl Bakanlığı Balkanlar ve Turklye tstihbarat Şubesi Şefl Mr. Barbara Maire dün sabahkl Avrupa trenlle tstanbııia gelmls, Pera Falas oteline irjnijtlr Subesinl ilgilendlren memleketlerde bir gezl yapmakta olan Mr. Malre memleketimizde birkaç gün kalacak, sonra Yunanistana ve muhtemel olarak da Rumanyaya gldecektlr. Hamdullah Supbj Tannöverin konferansı EmlnBnü Halkevi DilEdeblyat jubeslnin düzenlediği müstakll konferanslar »erisiıün 31 inci konferansı 11 nisan 1947 cuma günü saat 18 15 te İstanbul minetveklli Hamdullah Suphl Tanrıöver tarafından •Tarihlmize bir bakış» mevzuunda verilecektlr. Girlj «erbesttir. Bugün, Urfa, 36.000 nüfuçlu Mçük bir çehirdir. Transit ticaretinden mahrum kalmış, ticaret hayatı sadece istihlâk hacmini karşılıyacak mamullerin Istanbul gibi çok uzak merkezlerden temini keyfiyetine ve gene İstanbul, Izmir ve Ankara gibi mahdud sayıdaki merk«zlere sadsyağ ve bir miktar canlı hayvan la deri ihracı jşine inhisar etnıiş bulunır.pktadır. Buna mukabü, Cumhuriyet idaresinin sükranla anılmağa dfğer bir himmet eseri olarak ziraat hayatı ümid ve cesareti arttıracak, bu işle uğraşan vatanö^şlan sevindirecek bir inkişafa doğru pitmektedir. Bilhassa Ziraat Bakanlığıran güzoî bir eseri olarak övmekten zevk duyduğumuz «kombina» lar, hem ivi bir çalışma örneği teskil etmiş, hem ö.e çok bereketli oîmalarma rağmen boş btrakılörak verimlendirilmemiş olan genJs toprakları işletmek suretile memlekst servetini arttırmıştır. F.kat. Duna muvGzi olarak, şehir t?krar car>landırı'ıp yaşatılmasm Beyoğlunda, tstiklal caddesînde «Ada> mobllya mağazasının üst katı, küçük bir resim galerisi olrrrafa namzeddlr. Yerinin merkezi olması ve salorını nisfceten 1yi ışıklı bulunuşu bunu vad?tuM»ktedlr. Ercümend Kalmık burada bir şahsî çergi a/çtı. Altmıştan fazla yağlı boya, sulu boya ve desen teşhir eden ErcüHavalann sıcak ve kurak mend KaJmıkin bariz vasfı renkleıindeki zarafet ve çizgılsrindeki gitmesi mahsule zarar do blriikleri çıkar lıktır. Sîrrglye girer gîrmez evvela r e n i masıru himaye etmiş lerln güzelligi içinde tablolan göre^nlJansı İngiliz gazetevermeğe basladı lerdir. Bu hareket 5oru7, sorradan teker teker görmek imlerinden Dally Gray Bu sene ilkbahar gelmeden hattâ hephıc'e atfen Ingllüslerinden yüzlerce kârjnı elde edebiliyoruz. O zaman, &nüz kiş diyebileceğimiz günlerde bir teıeden 500 ev uça kiiometre uzak bir cümend Kalrrr.k şaJısiyetîle karşım>za denbire yaz geldi, sıcaklık gayritabiî bir ğı satm akiığuruz& sahada yapılm'.şlı. çıtıyor Ar'ık, bundan sonra her nerpie nisbette arttı. Anadolunun bazı yerlerile dalr blr haber verdl. Beaufighter'ler, Birinci Dünya Harbinde onun bir resmini görürsek ta uzafcUn etmiştir Mosquito'ların hir meziyeti de Trakyadan gelen haberler, yağmur ihBundaa ©vvel, 18 mart tarihll Cum hem av, hem de avbomba uçağı ola şöhret kazanan Bristol uçaklarmdan tar.ıyabüııiz. tiyacını belirtmektedir. Bilhassa geçen Bu şahsıret, Ercümend Kalmık tçin huriyette, aynı ajansın fdyle blr habe rsk kullanıbualanndadır. Bunların men doğmuşlar v« İkinci Dünya Harbinde sene d« lnıraklık çeken Trakya, yağblr rreziyet mî<Jir? Bsnce pek rini okumuîtuk. zllleri uzun olduğ^ı için, batı oephesln Müttefik hava hakimiyetini tesiste bümuru beklemektedir. Zira buralarda kışçünkü Ercümend Kalıruk, bütün mevyük rol oynamıçlardır. Bu tip uçaklar, «lıöndra 17 (A.P.) Avam de çok iş görmüşlerdir, MosQuito'lar lık ekim donmustur. İstanbul Ziraat sında sorjlan suallere hükumet adına rr.uhtelif hizmetlerde fcullanılmışlardır: Ortadoğuda, îtalyan hava kuvvetlerine zulannı, ekseriyet İtibarile, me,nıun müdürü Tahsin Dilek kendisile görüşen cera.b veren Devlet Baianı Hector Mo Uzun mjnzdlli gündüz bomba uçağı, karşı hava hakimiyetini o kadar süratle hususiyetlenne gdre degil de, o bir muharrirünizin gualine karşı şunları Ncll, harbin »ona enneslndenberl îngüt' uzun ır.enzilli avbomba uçağı, uzun elde etrcişlerdir ki yaptıkları akınlarda yctleri kendi zaviyesinden förerek t°fsöylemiftir: renin Tüıkıyeye 14 gemi, 8 motdrbot v > menzlli, gayet süratli keşifbomba uça ve bühaasa Îtalyan hava meydanlarına sir ediyor. Vakıa Işte şehsıyet deni'.en « îstanbul Vilâyeti bölgesinde dukarşı hticumlarmda hiç bir ciddl hava şey de budur, diyecsksiniz ama, tamaoeman 2,096,000 at*rlin tutannd* maJ İı gibi. rum fena değildir. Kışlık ekim iyidir ve mukavemetine maruz kalmamı?lardır. inilo degil. Esasen bunu büzat Erc'izeme teslira ettlğini blldirmls ve bu Yükssk süraÜ, onun De Havüland iyi inkişai etmektedir. Yazlık ekim için malzeme meyanında 2 muhrib, 1 de fabrikasınin Conet yarış uçsğı modeli Bunlar Ortadogudakl Müttefik uçakla nıend Kalmık da hissettiğinden Bursada yağmura ihtiyao vardır. Fakat mevsim rmrn en müessiri oldultlarına ispat et blr han Içinl gosteren manzarasında nizaltı fi' mayin tarayicı gemi, 2 liman üzerine yapılmış olmasından ileri yağmura müsaiddir. Her an yağmur dotam bir şohsiyet iktisab etmiştir. mişlerdir. a | a manla gemisi gemisl olacak) miştir. Bu yarıj uçağı 1934 te, İngilterelaşıyor. 1520 gün zarfuıda yağmur yağBu tablo, Ercümend. Kalmılnn istlkBeaufighter'in kanad genlşliği 17,8, ve 400 uçai bulunduğunu ilâve etmiştir. Avustralya yarısını kazanmıştı. Bir tek ması ihtimali çoktur ve yağmur yağın<TUrk kara, deniz ve hava kuvretle motörile dahi, tam yolla hareket eden boyu 12,6 metredir. 2 tene Bristol mar balln! gbsteriyor Eanneiiyonım. ca da her türlü tehlike bertaraf olacakErcüm?nd Kalmkın guzel tablolannı rinde kullanılmak üzere İngilterenin bir ağır bomba uçağından daha hızlı kab.Hercules ÜI motörile mücehhezdir. tır. Türkîyeye »atarak teslim ettlgi harb <ur. Bu uçaklar, 30 ocak 1943 tarihinde 10,000 kllo yük Valdırabilir. Silâhları 4 buıada saymağa yerlmjnüsaid degil. yapılmış blr küçulc malaemesi ve teçhizatın, 1939 da tngiliz Berline bir gündüz akmı yapmışlardır. top, 6 makineli tufektir. Sürati 4265 Yalmz Kalamıjtan Meclis Reisi Ankaraya gitti r oldugu Bu akm tam Mareşal Göring'in nazile metre yükseklikte 530 kilometreden faz denız ır.. ;n7arası var ki, cidden Büyük Mıllat Meclid Ba,sltam Kâzım Ka hükumetinln Turkiyeye açmış dir, o::U kaydedecsğim. Erjılmend Kalrabeklr dün akşara Ankaraya gltmlş ve la kr«dinin tamsmlanmami} olan tasmı rin iktidar mevkiine gıeçişlerinin ıo ladır. Menzilleri 2400 kilometredir. taıyonda Vall muavlnl l»mail Hakkı Baykal müstesna, Türk hükumeti tnıktan lâyık oldugu kadar bahsedemsyl tarafından yıldönümü münasebetile nutuk söylediği ile Emnlyet Müdürü Ahmed Demir taralmşimin sebebi, aylarca sergi yapmadıkian tamamen ödenmlş oldug^mu bildiren zamana raslamıştır. O gün Mosquitolar dan ulfurlanmıştır. îngiliz gazetesinin verdiğl haberde halde ressamlarımızm bırdenblre buna Hector Mc. Neil, İngilterenln Türkiye Berlin göklerinde Ud d*efa göriinmüşler, Şehlr Meclisl ttyeUğl »öyle bir fıkra da vardır: adeta füc'eten diyeoegün ve hep ^lrhazırlanan tören programım altüst etve askerl müşavlrler göndermiş ol.CH.P. Vllftyet ldar» Kurulu Bajkanlıjına bu tıçakların çoğunun işe ya den serg! açrr.ağa karar verişleridir. Bu, mlşler ve Göring'i yeraltında bir sığıseçilen Şehir Meclisi Bagkan yardımcısı Atıf du§unu da s<5ylemi?.tü\> ramaz oldukları söylenmiçti; fakat bir her halde rnevEİm sonu olduğtındandır. Ödul dün yerü vazifeslne baslamu ve ondan Acaba İngılız gazeteâinln yazdıgı 500 nakta, bir hayli teahhurla nutuk söyleaçılan Oyellg» d» yedek üye Celâl Arslan uçai, Devlet Bakaıu Mc. Neil'in Avam mek mecburiyetinde bırakmıslardır. Bu Levazım Bakanlıgı memurunun bildirTurgud Ataîay'm sergisi diğine göre bahis mevzuu uçaklar, kadgtray glrmiftir. Knmarasında Turkiyeye verüdlğini aöy suretle onun, Alman başkenünin gün ro harici uçaklar listesinde dahil deŞişli Halkevlnin İM salonunu İşgal eGümrük tarifeleri düzün uçak hücumuna uğramıyacagı yoden bu sergide 35 eser vardır. Turgud ğildir., Milletlerarası gumnok tariîelerinl lncellye ledı^l 400 uçak mı, yoksa îngütereden Atalay genc neslm iyi unsurlannda.ncek olan konierans, bu ajın sonunda Cenev yeniclen 500 uçak daha mı satın aldık? lundaki teminat ve lddialarınm boşluîngiltere htikumetinin, bize işe yararede toplanacaktır. Amerika hükumeti, tlcari Her ikisl de olabillr. Biz, bu yazımızda ğunu da İspat etmişlerdir. Böylece adı maz uçaklar satacağı akla mülâyim gel dır. Kendisinln i\t tabloian onda hatemasta bulunduğu memleketlerle vt bu me «atın aldığumz uçaklar hakkında, aziz S'.vrisinefc olan bu uçaklar nazlleri fena memekle beraber, Türk hava mütehas kikl bîr sanattâr hüviystl ifşa ediyorjar.da Türkiy» ile konferanstan ewel lati okuyuculanmiza malumat vermeğe çalı halde rahatsız etmişlerdir. sisları da modaaı geçmiş ve Işe yaramaz du. Bu vaid ile dolu, Tıırgıjd Ataîayın garelerd* bulunmujtur. Amerika, hükumetimiıden mütekabilıyet eıası dahilinde güm şacağız. Bu tip uçağın kanad geşllğl 16,5, bo hale gelmiş uçakları satm alacak kadar, çahsiyetlnin t«bellür etmesini bekledik. rük tarifelerinde tenzilât yapmanın mumkun *** yu 12,42 metredir. Eolls Royoe'un 1280 işlerinl bilmez değillerdir. Bu itibarla L&kin Turgud A^alay, eserlerinl burada olup olamıyacağını sormuştur. Amerika hüDürAü Cumhuıiyet'te eıkan haber© beygir kuvvetinde Merlin XXI uçakla ordumuzun satın aldığl bu uçakların bir kaç Pransız üstadm dogkumeti bu arada, Ameıikadan Turkiyeye ihrao olunan bazı mühim maddelerin gumruk göre, bu uçaklar Spltfire av, Mosçulto riîe mücehhezdir. 226 kilcluk bomba ta kadro harici uçaklar değil, kadro fazlası rudan doğruya testri altında kalmakta, tarifelerlnde tenıilât teklif etmektedir. Ti (Moskito) ve Beauflghter avbomba u şır. Silâhlan 20 milimetrelik 4 top ve uçaklar olduğunu kabul etmek daha onlann verdigi derslerden kendlsine 1&caret Bakanlıgı bu hususta, başlıca Ticaret Bütün bu uçaklar top ve ma 7,7 milimetrelik 4 makinelitüfektir. doğnı olur. zmi olanlan ayırıp hazmedememeStedir. Odalarımn mutalealarını «ormuftur. Bu ara klr.elitüfeklerle mücehhea olup gündüz Süratl 645 kilometredir. Azamî menziliGene tngfllz gazetesinin haberindeki «Metiert ye haklm olan Turgud Atalahangi ticaret mallarında gumrük tentiâtının münasıb olacajım, Aroerikar.ın ja ve gece avcüan olmak üzere hep mü nin 2000 kilometreden fazla olduğu söy «uçaklarm hepsi ^önderilmeden evvel yın bu zflfmı, Akademiyi bîtlrdlkten pacağı gumruk tarıfesindeki tenzilttla bu daîaa uçaklarıdır ^üratlert de 350 Üe lenmektedir. kendi fabrikalarında tamir edilmektedir» 8onra AMTipaya g'dememlş olmasında memlekete ihracatın artık artmıyacağını da 430 mll arasında&ır. Uçaklann süratl ibaresi ise bunların tamire muhtac bo bvluyorum. Bu sebebden ressam, boraBeaufighter nçaklan sormaktadır. tstanbııt Ticaret Odası bu me; 1010 metrellk kara mill İle Blçüldügüne zuk silâhlar olduğuna delâlet etmez. Bu lıyor ve ancak .Imkânlarının bir tısmıÇift motörlü olan bu uçaklar lürat, zuları tetklka bajlamıı, dün Odada lhzarî blr toplantı yapıîmıştır. Bakanlığa «üratle göre, bu uçaklar 5C3 ve 674 kilometre menzil ve hücum kudreti birbirine denk radaki «tamir» sözunün mukabill «re nı, zenaat tarafmı vereblllyor. Blr resazamj hıza malllc demektlrler. cevab verilecektır. hava silâhlarıdır. Süratleri tek motörlü vision» olsa gerekrir. Uçaklann muayyen sam İçin Avrupa müzelerlnl ziysret, 1943 eylulünde tngiltereyi ıJyaret et ve tek kişilik avcılarm hızına yakuıdır zpmanlarda gözden geçirilmeleri mu muhalücalc, muhakkak şartür. Şahsiy» Gümrüklerde beklctilen tenekeler tini >i htlviyetini yalnız şaheserlerl asılTüccar tarafından getirtilen v» uzun za tlğımiz zaman, tngiliz sava? uçakların • e dakikada 346 kiloluk mermi atacak addır. mandır gumruklerde bekletilen tenekelerden dan bir çok, mod,elleri lnsa ediUrken bir ateş kudretine sah'bdirler. Bu baTürk hava ordusunun 500 uçakla tak lanridan gördükten sonra edinebilir. 400 tonu Mıntaka Tlcaret Mudürluğunun mü gördü&ümüz gibi bunların bazılarına kımdan kendi suııflarmdan olan bütün viyesi havacılığın kıymet ve ehemmiyedahalesıle çekılerek Ticaret Ofısınce alâkaFikret ADÎL lara tevıl edilmtftlr. GUmruklerde bekliyen blnmiş, bazilarıru da bizim İçin yapılan uçaklardan üstündürler. Fazla menzil ini anlamış olan Türk milleti tarafından 700 ton teneke de bu tarzda çekllcrek ya gdsteri uçu;larında tetkik ve seyretmiş eri bomba uçaklarına refakat avcısı, büyük memnunlukla karşılanacağına Türkiye maraton birinciliği kında tevzl edılecektlr. tik. BuTiiar arasmda en çok Bpitfire'le ece avcısı, yahud da deniz flstünde ke şüphe vokrur. Şunu da ilâv» edelim ki I»« Türkiye maraton blrinclliji 13 ntean Ege vapnrile dün gelenlcr rin sürat ve oevlldi»i dikkatlmizl çei fif uçağı olarak kullanılmalarına müsa bu uçaklar, av ve avbomba uçaklan ol pazar fünü 8 bSIfenln iştiraklle fehrlmlzde Ege vapuru dün 159 jo'.cu ve 600 ton Ithal nıistl. japılacaktır. ddir. Bu sayede îngiltereden havalana duğu için birer müdafan silâhîdırlae. malı ile batı Akdeniz seferinden donmustur. Spitfire oçaklan ABİDİN DAV'ER Atinaya gldecek tenlsçilerfania ak Non'eç'te Vaagsoya yapılan KomanVapurla Napoli Bajkonsolosumuz Şakir Emin tngilizlerin harb İçindeki en meşhur Bengütaj, Marıllya Başkon3olosu:nuz Mu.ilr Atlna Tenl» Kulübür.ün 50 nci yıldSnüroO 'ertev Subaşı, Cenevr» Baskonsolosumoz av uçağı Spit&re'ierdL Bu keli.ne ingiVehbl Koçun değerli blr konferansı vetilesile Elen Tenls Federasyonu Türklyeden 6 klşillk bir takım da\'et etm'.jtir. MaFethl Derüi, Yunan Ataşenavall Tregatte E. lizcede hiddetli demakmiş! Bu av uçağı, Ankara Ticaret ve Sanayl Odan Bajkanı yıı baçında hareket edecek olan tenls takıVeriopulo», Sümerbank Teknik Mi'fetüşl Mu 1931 de «Schneider Kupası» denilen EÜVehbi Ko« dün Yüksek Ticaret Okulunda mımızın en kuvvetll namzedlerl funlardır: nlr Hgl ve Ankara Üniversıtesi Tıb Fakülgüzel blr konferans vermiştir. ProfesSrlerln, Fehml Kızıl, Şefik Fenmen, S. Güler, Bahtiye esi GiaekoloJİ Profesorü Ali Esad Birol da raf yarışını kazanan Supermarine S6 B Yukiek Ekonomi ve Ticaret Okulu Sgrenci Musluoğlu, MuaUâ Gorodetsky. getnislerdir. Polonyanın yenl İstanbul Baj denlz uçağmdan doğmustur. ilk Spitlerlle kalabalık bir dlnleyld kütlesinln hazır konsolosu Edward PavlovsM de Ege vapu fire iki kanadlı pervane ile saatte 590.6 Taksiler için yeni bir karar bulunduklan bu konferansta Vehbl Koç, tirile gelmiştir. Başkonsolos bu alcşarn Ankakilometre hızla uşmuştur. Harb içinde Fazla lzdihaml Onlemek üzere Emnlyet Alcaret &lemlnd« edindlü tecrubelere ljtinaray» Kidecektir. yapılan modellerln «üraU 650 klloden, lerbest ticaret mesleğinde lıtikbal vt tıncı Sube Müdürlü£U boj taksilerin Bgleden İsvcçe gidecek teknisyenler lnkijaf arayan genclere, 1« adamlanna blr aonrm Galataıaray tramvay yolunu takiben tstanbul Elektrüc, Turxel, Tramvay, Hava metreyi geçmiştir. Bir kijilik olan Spitçok yararlı tavslyelerde bulunmuf. en mU Karakfiye lnmelerlnl menetmlstir. Bunlar gazi Ijletmesl Umum Mudurluğunün ikı tek fire'lerin mane\Ta kabiliyeti çok yukhlm ticaret fubeslnln lthalât ve Ihracat I3İCTİ Ayaspasa yolu i!e Kara'c"ve '"ecek'erdir. nlsyenl bugun İsveçe hareket edecektir. Tek s»ektir, Tavanı, yani azamî irtifaı 11900 oldujunu bellrtmlstlr. Hatlb, 1946 senesinde nisyenler idarenln isveçe siparis ettigl oto metredir. Hep harb içinde yapılanlardan Amerikaya yaptıjı ieyalıatln Intıbalannı da büslerln imaUtını Ukıb edecek ve şofor anlatmıj, oradakl lanayi istlhsalinln lncemekıeblerinde incelemede bulunaca'.:lardır. bahsediyoruz, harbin son yılında yapıÖLÜM liklerlnl, ticaret ve 1» adamlarımn çaligma Umum Müdurlük, yakında blr şaför kursu lanların vasıflarında daha tekemmüllü tarzlarınl lıah etmiştir. Vehbi Koç bu nrnda Beykoz eçrafından ve Kereatecllerde nun açılacağım bilaırrr.ektedır. olduğvınu kabul etrr.ek lâzımdır Bungendere, ticaret ve İJ hayatında, dürürtlüinçaat Temel mağazaıı sahlbl Tramvay rayı ve bandajı lar ın bazılan 2 küçük top ve 4 makiğân, metodlu valısmaların. bilglll pernonelTnmvay Idareslne 1000 tane band^ı] gel nehtüiek, bazılan da 8 makinelitüîek lere kıymet vermenln başlıca mtıvafîakıyet KETİK ARKADAŞ mijtir. Stok bandajlarla birlıkte yenl gelenamilleri oldugunu tebarüz ettlmıiîtlr. 10/İ/1947 persembe gecesi rahmeU Rahet üç »enelilc lhtiyacı bol bo lkarşılıyabi teçır 8 maîrinelitüfek, dakikada 9600 mana kavuşmusuır. Cenazesi 12/4/19*7 ecekür. Yakında yedl kilometre uzunlu mermi etabilir ki bu bir kur?un «ağaErzurum Edebiyat Gccesi cumartesl günü saat 11 de Kurtuluş Bağynda tramvay rayı da gelecekür. nağı demektir. Motörleri Rolls Royce'un Amerikaya Nasıl Gidilir? Irzurumun Unınmıı ıeı ««natkarl Bgretruthane cacldesl Savas sokak 49 numaMerlin LXI tipidir. Pen'aneleri dört kaYol inşaah men Faruk Kalelinln İstanbulda fcılunmaıı ralı hanesinden kaîdırılarak öğle naTüccarlar; i» adamlan; talebeler; Beledlye yenl yol inşaatına ald lhalelerln nadbdır. Azamî menzilleri 500 kara mimünasebetile Türk Halkbllglsi DemeJİ önümazı Tejvikiye camlinde kllındıktan apılmasına tekrar başlamıj, 160 000 lira tu lldir. 1940 yazmda ve sonbaharında Al sanatkârlar; seyahat meraklıları; sirin müzdekl çar;amba gecesl İçin Eminönü Haleonra Besıktaj vapur lskelesinden dearınd» asfalt kaplama lşi lhale edilmijtlr. kltabmız satışa çıktı. kevinde büyük bir folklor v« edebiyat günü nlz tarikile Beykoza göturüleeek ve Bundan maada haîk dileklerl arsında DU man hava kuv\etleri Ingiltereye üstüste Nefîs bir kapak ve baskı 207 sahife hazırlamaktadır. Zengln halk türkülerile takoradan Akbabadakl aile kabrlstanına unan Sarıyer kazasının 28, Beyoğfu kaza saldırdıklan raman, Spitfire'ler tarafmvlye edllen Erzurum Edebiyat Gecegl. üstad dernedilecektlr. ının 58, Beykoz kazasının 28, Osküdar ka dan karşılanarak defedilmişlerdir. Bun 250 kuruş. Ismail Hablbln bir konujmasile »çılaeaktır. zasının 50 bln llralık tokak yolları lnjası lar, bazı günler 187 Alnvan uçağı düsürSiparişleriniz posta kutusu 813 Istan Biletler »imdlden Halkevlnden tedarlk edllda •kjiltmeye konmuşlur. raelidir. mek suretile Alman hava ordusunu hul adresine yapılmalıdır. Yaralanan amele mağl^b ederek taarruza devamdan vazKuruçepne bnunde duran bir motörden demir boçaltan Mehmed AU Yuksek, ayağı ka geçirmişler ve hakikaten yaman aveı OTELC1 ve PANSİYONCULARA Nüshası 10 kuruş hır. arak ambardaki demlrlerin üzerine düşmüş uçakları olduklarını ispat etmilşerdir. e muhtellf yerlerinden yaralanarak baygın Bu tip uçağm kanad genişllği 11.2 metre, Barle HALKIMIZIN DİKKAT NAZARINA: Abone Şeraiti tr halds hastaneye kaldırılmıstır. için boyu 9.1 metredirFiah müsaid; kalited lyl PAMUKLARIMECTK mevcndn az kaldı. Bir aylık 30 lira para cezası S0O Kr. 600 Kr. Oç ayhk 800 * 16(K) > Mevsimlik ihtiyaclarının teminde acela edinlz. Melahat adında bir kadın hakkındakl IhMosquito nçaklan Altı aylık 1590 • 2900 » ar müzekkereslnl lnfaı etmiyerek vazlfeslnl Senelik 2800 » 5400 > gulistimalden sanık polıs memuru Ömerin Çift motörlü olan MosQuito (Mosirito) Birind A^llye Ceza lîahkemesinde yapılmak uçakları ahşabdu Bur.larm parçalannm D t K K A T ta olan muhakemesl 6ona ermis, sanık, 30 Kalpakçılar Cad. No; 10; Nurosmanlye kapısı Kapabçarşı. Gazetemize gonderılen evraic vo yazılaı lira para cezasına mahkum olnmştur. Ceza yapılmasmdaki Jcolaylık ve ucuzluk, harb nesredilsin edilmesin iada olunıaszİçinde bol eayıda yapümalarını temln lecil edilmiştlr. IIE1IZ bekliyor uçağııt nevılerı ve vası Yazan: ABIDIN DAV'ER 1 ÂMERIKAYA DOĞRU CUMHURİYET AKOVA PAMUK SATIŞEYİ ~ TAKSIIH SI^EÎHASIv Dünyanm en meşhur aşk kahramanlık destanı olan ve Binbir gece hikâyelerinden daha guzel olan büyük şaheseri Jundan bir müddet ev\rel gazetelerde jöyle bir haber neşredilmişti: cEski :talyan Krallçesi MarieJose Umberto, sviçre huiumetine müracaat ederek kenoUdnin çocuklarile birllkte Cenevred» oturmaaına müsaade edllmeslni ri. etmi$tlr.> Bu haber, mulıtelif çevrelerde, çeşldU surette yorumlarda bulunulmasma se cbiyet vermlşü. Bazılan, Isviçre hükumetinin böyle bir yerleşmeye muvafaiat göstertnemesinl lstiyorlar ve çu Okrl leri sürüyorlardı: Eski îtalyan Kraldeslnln tsvlçreye gelmek arzusu, Italaya yakın blr nolrtadan orada teirar kTallığırı teessüs etmesini sa.ğlamak teşebbüsüne girişmek fırsatını aramasmdan neşet etmektedir. | Diger bir kısım tefsircller ise, İtalyada cumhuriyetln kâfi derecede kuvvet11 oıarai yerleşmlş bulunduçunu, binaenaleyh Mısırda ikamete mecbur oldukları yerin havasile imtizac edemlyen MarîeJose ile çocuklarınin Cene\Te civanna gelmelerine izdn veıiİTiesinde hiç bir maiızur görülenuyeceğini soylilyorlardı. Aradan geçen haftalar zarfında bu mütalealar tekrar edilip durdu. Her iki taraf kendi fikhlerinin dotrulufunu İspat İçin bir takım tahkfklere ve lncelemelere girişi'p eski ttalyan Kraiiçssinin bu talfbinl icab ettlren hakikl âmili ortaya çıkarmoya çalıştılar. Kraliçentn Cenevre yatonlarındakl favre villâsım kiralama için nııizakereye giri^tiği sırada isviçrenln tar.ınmış kuyumcularmdan birine de şu nısalde bir tclgraf çekilır.'ş olduğımdan bahsedıyorlar: tAHı taç hazırlaymızTesiım aündılkan anda paralân tediye edllecekttr » Butdar. tabiatile MarieJose'nin ko Neler Olnyor ? ftalyada günün en mühim bir meselesi: Eski İtalyan Kraîiçesi îsviçreye 100 kilo peynir mi, yoksa 6 tane taç mı ısmarladı? ç de daha Llzbonda Iken verdigl oaa ve çocuklan hesabına ttalyadakl Kralci'arla münasebet peyda ederek karan tatbik salıasına koymayı gös» alcurrhuriyetl devlrmek kasdinden baş mı?. ka b!r mana çıkanlamaa. Çünkü, Kratylmserlerln bu mütaleasma fcarjı î liçe, vazijetl o kadar emin görüyor H, talyan komünlst gazetesi «Ünlta», «Peti bütün aile eıkânınm başlanna koyacak ama, kuyumcuya çekilen telgrafa ne buları yeni taçları blle hazırlatıyor. . yt'rulur?» diye blr sual soruyor. Fakat lyimserler de «Ünita> nm BOH&lbuki. mrtfUer, derinleştirdlklerl iricelen^eler ne'icesi, Krallçenin çocui rusu ve Ithamı altında kalmıyorlar. Ölaıtle birlikte îsviçreye gelmek isteme tetüer çalışırken bunlar da ellerinl kasinln sade Mısırın havasile imtisao ede vujturup oturacak değiller ya... nıen'csir.den değil, daha esaslı blr me O telgraftan bizim de haberimiz ,?cleden ilen geldiğinl öârendliderini lf var, diyorlar, lâJdn hangl yanlışinm şa eciyorlar. Onlara nazaran eski Hai tashıh edelim, Blrincisi; telgrafm çeyan Kralı ötedenberi Amerikalı blr si klldi&l yer bir kuyumcu de»il, bir baknerca yıldızı ile aevişiyormuş. Yalnız, kaldır. tkincisl, ısmarlanan şey de altı bu yıldız klm, Kralla nerede tanışmış? taç degiı, yüz kilo peynlrdir. Kraliçe Bu hususta tafsllât vermlyorlar. Sabık İsv!çrEdekl besi maddesi darlığını bildihükumdann pejinde koştuğu böy'.e bır ği için Cenevreye geldiği takdirde a gör.ai rrjcerasmdan öolayı MarieJose kmtı çekmemek üzere böyle blr ihtiyatlı kecaMndan boşannıak, kabil olmazsa harekctte buîunmak îstemlştl! ayn yaşamak niyetinde imiş. Fakat alfcEy hakikat sen neredesin? İki taralannda taht .başlarında taç varken DU fm fikir ve mütalealar.nda her zaman şekll blr teşebbüsün dünya çapmda bir her yerde ve her şeyde îarklar ve avrırezalet meydana geiireceğini düşündü^ü j lıklar görülur ama, bu meselede oldugu için sabrediyormuş. Krallılc elden gıdin gtbi, pe:'rırle taç arasındaici ce artili o mahzur ortadan kallim'.ş. ' Bununla bsraber, îsviçre posta idaresi bu dalgalan muhtellf lstasyonlarian neşroluDan yayınlan bir radyo maMnednin almasj gibi, düğmesinl o dalgayı kabul edecek hizaya getirerek kabul etmektedlr. Nasıl, boruk radyo ma'iiaeleri, muhteltf istasyonlann yayınlannı ayn ayn alamıyarai hepslnl birbirine karıştırıyorsa, bozuk gözler de çeşidU renkîerin dalgalannı yekdigerinden tefrik edememekte, bu suretle bazı insanlarda «Daltonisme> denilen renk seçemcme hastalıgı meydana gelmektedir. Sovyet Rusya yabancılarla evlennıiş kadınların dahi memleketten çikmalanna müsaade etmiyor Harb srasmda Rusyada vazlfe gören tayyare subay ve çavuşlanndan on beçi genc Rus iızlarüe evlenmişlerdi. Savas bltip de bu subay ve çavuşlar memleketlerine dönmek mecburiyetinde lcalınca eşJerint de birlikte götürmek istemîşler, fakat Sovyet Rusya hükumeti, bu yabaneılarla resmen evli olan Rus kadmlannın dahi memleketten çîkmalarına müsaade vermemiştır. B'inun ^ü^erirs subaylar ve çavuşlar, lşi meselenin dıplomatüî rruhabere ve müzakere ile halledılmesine talik ederek kalkıp İngiltereye gitmiçlerdir. O zaman bu zaman durum ayâınlanmamış, ihtılâf haJledilememiitir. tngiliz gazeteleri MDsk.T/» konferansı münasebetile esîd tayyare subay ve çavuşlannm zevce'.erlne kanısmak üzere tngliiz Harlcıye Naaırı Bevin'e, Mareşal Stalin nezdinde .eşebbüste bulunması için Londradan ayrılmadan e\vel hususî surette mürasa^ atte bulunduklarını ve ayrıca Maresa1 St?lin'e de naz:kâne ve ricakâr blr telg.af çeimlş oliuklannı yazmakfadır İKİNCİ Oynıjanlar: HAFTASI PAŞLIYOR . , K ü S A R A Ç M Ü N İ R ve Küme S a a ve Koro heyeti lst bir saniye İçinde aydınlatabuir. Eakl ttalyan Krallçesi, piynir ml, taç mı 1Btedl j a h u d da her iklsinl blrden ml? *•* Gözlerimlz renkleri seçmeğe nasıl muvaffak oluyor? Gazterimlzlo, güneş ışınlarınan eçya ve maddelerin clns ve çeşidlerlne göre üzerlerinde vücude getirdiklert reaklerl nasıl ayırmaya muvaffak oldugu ötedenberi flltmlerin arasında tartışmayı mucıb olmakta ve sebeb hakkında tek npzariye üzerlnie birleşememekte ıdller. Vakıa, renk rarzettiğimla esaslara boy&dığımız eşyanın güneş ışınındaü yedi renkten blrini üzsrinde aksettirmesile bizim onlan yeşil, kırmızı, mavi ilh. gördüğümliz çok eski zamanlardanberl mrJumclu. Pakat gözlerimlz bunu birbırinden nasıl ayvrd ediyor, o hususta kafl bir neticeye varılamamtştı. Son lnce^meler, renkli satıhlann tıplcı birer radyo gönderme istasyonu. gcrlsrimlzr.ı de birer radyo makinesî Mo!otov'la Bevin arasmda yenl b> taızında oMugunu meydana çıkarmAş tır. îîer renk ve sathı ba^ka btr uzun. çeMşme naevzuu daha, desenizel Toplayan: A. H. R. lukta dalga neşretmekte, gozlerimiz de