6 Nisan 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

23 üncü yıl Sayı: 8131 umhuriyet Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yan İsleri: 24299. Matbaa: 24290. Ck GENERAL @ EIECTRIC KURUCUSU: YUNUS NADl seçım Demokratlann İzmir Bugiihkü seçimin en mühim hususiyeti: Sandıklar sayılmaları için kaza merkezine gönderilniyecek Neticenin yarın akçama doğru kesin olarak Bngiiıı ugün milletçe heyecanh bit denenıe geçirccektik. Dö'rt ilimizde japılacak ara seçimleri scnunda, geçen 21 temmuzdanberi halk efkârında hangi istikamete doğru kaymalar olduğunu az çok b'ğreneccktik. Demokrat Parti nerelerde nc dereceje kadar seıripati topluyor? Halk Partisi eski başanlannı gene elde edebiliyor mu? rey pus'isı toplamı bu hususta bizi aydınlatacaktı. Hcpsinden mühimmi, de\let idarcsinde söz sahibi olmak hak ve \azifesine karşı yurddaşlann ilgisi çoğnlacak. bir jıldanberi içine glrmeğe çalıştışnrmz ileri demokrasi j olunda tecrübelerimiz zengjnleşecekti. Yeni tedbirlerle daha verimli bir şekle sokulması istenen Seçim Kanununun hâlâ aksa>an taraflan \ar mıdır? İdare organlan vazifelerini i>i görebilij orlar mı? vatandaş, rejinin bir kazaya kurban gitmediğine emin midir? bu noktalan bugün bir daha > akından kontrol etmek fırsati çıkmıştı. Demokratlann seçime girmesi ihtimalim düşOrterek, bit lıafta önccsindenberi biz, kcndi hesabımıza \azifemizi yapmaya hazırlanıjoıduk. Scçim bolgelerine göndereceçimiz arkadaşlan ajırmış, okuyuculanmva hakikati olduğu gibi bildirmek için gerekli tedbirleri alınışbk. İzmirde yaymladığı bir be> anname ile, Demokrat Parti, bu imkânların gerrekleşmesini tehlikeje düşürdü. Eağımsız namzedlerden gaj n Halk Partisiııin karşısında ciddî bir rakib ka'madıçmdan bugünkü seçinılerin hejecanlı olacağını tahnıin etmek giıctür. Reyini Demokrat Partiyc \ermek istiyenler elbette sandık başına gitmh eceklerdir. Ajnca, Halk Partisine karşı sevgi duyan birçok %atandaşlar da «nasıl olsa biz kazanacağız» düşüncesile belki tenbellik cdeceklerdir. Onun için bugünkü seçimlere ne kadar vatandaşm iştirak ettiğine bakarak, gelmiyenleri hep Demokrat taraflısı farzetmek hatalı bir goruş olur. Bir rejünin nıüesseseleri, ancak normal şartlar altmda kpndilerinden beklenen hizmeti gdrebilirler. Dışarıdan yapılan tesirlerle o şartlar değiştirilirse, müesseseler dumura uğrar, işliyemez hale gelir ve kuru bir lâftan ibaret kalır. Pazar 6 Nisan 1947 AMPÜLLERİ Seçimin neticesinden fazla bu defaki iştirak nisbeti merak ve Celâl Bayarın nutku 69 dakika sürdü, alâka ile bekleniyor mitingde tahminden az olarak 20,000 mitingi dün yapıldı kişi bulundu, hiç bir hadisc olmadı Celâl Bayar, cevab vermek üzere Başbakanm cümlelerini naklederken «yalan söylüyorlar» diye bağınşanlar oldu. Celâl Bayar «rica ederim» diye müdahale etti alınacağı umuluyor Nutkun Yardım projesi metni Türkiye ve Ynnanistana yapılacak yardım Halk Partisinin seçim munasebetile duvarlara astırdıği afişler Arkas\ Sa. 3. Sfl. 6 da Bııgtln Ist&nbul, Tekirdaft, Balıkeslr ve Kaatamonu illerinde açık mllletvekıllıklerl için seçim yapılacaktır. Istanbulda sabah saat seklzde sandıklar seçim kurullan tarafından mu. ayene edllecek ve 18 yaşını licmal etnıiş kedın ve erkek her vatandaş seçim deiterınde ismini buldurduktan ve işaret ettırdikten sonra oyunu atacakıır. Dlğer partilerin seçime iştirak etmeme , sile btıgunku seçimin esktsl kadar haI raretü olmıyacagı şuphesizdir. Yalnız seçim« İştirak edeceklerin nisbeti m?rak)a beklenilmektedlr. Geçen seçimde bu miktar bazı yerlerde yüzde kırktan yetmış bıre «adar çıkmıştı. Bu defaki seçimin en mııhım hususiyeti sandıkiarm sayılması ıçın kaza merkezleruıe goîiderılrfivecektır. Sandıklar hem^n bu.undiillan mahallerde sandık seçım kurLİu he\etleri tarafından sayüacak ve netıce rey atılan mahalde ilan edileceiiLİr. Bu üç nushalık mazbatadan bıri kazaya gonderılecek. dığeri basina veri'ocek, üçüncüsü duvara talik edilecekcır. İzmir 5 (Telefonla) Celâl Bayar bütün memlekette büyük alâka ile beklenen nutkunu bugün söylemiştir. Saat 16 da Demokrat Parti binasının dvar vilâyetlerden ve kazalardan nutku dlnlemek üzere gelen heyetlerle dolup b o . şaldığı gorüluyor, her dakika gelen telgraflarin seçimlere girmemek kararını tasvib ettiği anlaşılıyordu. Cumhuriyet Meydanı her dakika biraz daha kalabahklaşıyor, zabıta kuvveüeri toplantı yerinin uzağında görülüyordu. Saat 17 de Cumhuriyet Meydanı on binlerce kişilik insan kütlelerile kap. Ianmış bulunuyordu. Bu arada genc kadmlar ve genc kızlar Arka*t Sa. 3. Sfi. 5 t« D. P. Genel Başkanımn son İzmir seyahaünden iki Inhba: Celâl Bayar, demokratlar tarafmdan şereflne verilen zijafette ve Fuad Köprülü ile beraber İzmir sokaklarında Ankara 5 (a a.) Babakan Ankaraya varır varmaz Anadolu Ajansına şu Washington 5 (a a.) Türkiye ve zaran Yunanistandaki tehlike başlısa, demecde bulunmuşrur: Yunanıstana yapılacak yardım hakkın komünistler tarafından idare olunan si« Izin müddetimi bitirdikten sonra da bazi âyan uyeleri tarafından kendi" lâhlı çetelerden gelmektedir. Bu çeteİstanbulda geçırdığım son gunleri vaziçine sorulan suale, Dış işleri Bakanlıgı lerın gayesı: cYunanistanda mustakıl feye hasretmıştim. izmir, Menemen, «u cevabı vermiştir: bir demokrasinin doğmasına mâni ol • Bergama, Manisa seyahatlerimi vazıfa . Amerikanm Yunanistana yardım mak gibi gorünüyor. Bu silâhlı grupduygusile yaptım. Her yerde, şehirler, da bulunmasmdaki baslıca maksadı, bu ların hariçten yardım gdrduklerine d« kasabalar ve koyîerde halk kütlelerıla memlekete, şekil ve tesekkülu itibarile şüphe yoktur> Fakat Bakanhk: <Bu yakından temas ettim. Bir taraftan söy. •nilleünin ekseriyetinin arzusuna uygun çetelerin hariçten aldıkları yardım hak Arkası Sa. 3, Sü. 7 de bir hukumet kurabiimek fırsatım ver kında fazla yoruiılarda bulunmağı> mektir. muvafık gormemektedır. Dış Işleri BaAynı ifade Türkiye için dahi kullanı kanlığı mesele hakkında Birleşmiş Mıllabılir. Fakat, her iki memleketin hü letler komısvonunun yaptığı tahkıkai kumet şeklıni tayin hususundaki kana ve incelemelerın neticesini bıldiren raatlerine mue«sir olmanın da vazifeleri poru beklemeyı daha muvafık bulmakcnız arasmda bulunduğunu zannetmivo. tadır. ruz. Turkiye ve Yunanistana yardım Türkiyede Atinaya giden heyetimîz, edebılmek için tasavvur ettığitıız her Truman Amerikanın: «Silâh kuvveti veya Turkivedeki tehhkeye gelince, Dış şey, bu iki memleketin iç ve dış işleriyeni Kral tarafından gizli nüfuz usulleri kullanan mütecavize karşı» nin idaresine kafî olarak riayet etmek işleri Bakanlığı: <Mevcud malumata gore şimdilik Türkiyede, istiklâJinin tceuretıle tasavvur eylemekteyiz. kabul edildi kesin bir vaziyet takınması icab ettiğini «öylüyor melmi yıkacak silâhlı gruplar m«vcud Genc demokrasimizin daha ilk Ynnanistanın dnrnmn adımda böyle üzüntü verici bir tı ArJcası Sa. S. StL 2 &* Dış Islerı Bakanlığınm ifade°ine na ı Atina 5 (AP.) Yunan Rralı Paul'un kanma hâdisesile karşıiaşmasını göWashington 5 (A.P.) Bu geoe, Baş ve radyo vasıtasile yaymlanan bu kızkardeşi Rumanya Ana Kraliçesi Hekan Truman, «Jefferson günü» munase cind« Başkan ezcümle şunları beyan et len ve kuzeni Prens Peter, müteveffa uul istemezdi. Büyük ümidlerle giriCelâl Bayar nutuk söylerken betile yapılan mutad senelik toplantıda mi?tir: Kral George'un cenaze töreninde bulunşilen bir davanın bugün kajbedilme izmir 5 (Telefonla) Celâl Bayar demokrat partınin ileri gelen 2000 kadar € Artüc, sadece harb Istemediğimizi raak üzere bugün öğieden sonra Atinaya tehlikesi ufuklarda belirmiştir. Müşbugün Cumhuriyet Meydanmda su nut üyesin* bir hitabede bulunarak, Ameri söylemek kâfi değildlr. Zamanmda, hat gelmişlerdir. Bundan başka, Orgeneral terek eseri kurtarmak hususunda büku söylemiştir: kan mılletınin «silâh kuvveti veya gizli tâ zamanından evvel harekete geçerek, Nuri Yamut ve deniz kurmay başkanı 5Ük küçük hepimize duşen ağır va€ Aziz ve muhterem îzmirli yurd nüfuz usulleri kullanan mütecavize kar. dünyaya yayılmak tehlikesini gbsterebi Amiral Özdenizden müteşekkil bir Turk daşlarım! Sizlere hitab eden ilk sözle çı» kesin bir vaziyet takınması icab et lecek herhangi bir münazaayı daha baş temsüci heyeti de gelmiş ve yeni Kral Eİfeler vardır. Bunlarm başuıda, his rbn, böyle bir tesadüfle «izlerle gen« tiğini söylemiştir. Evvelce haznlanmış ve ihtiraslarımızı mümkün olduğu Arkan Sa. 3, Sü. 3 U tarafından kabul edilmiştir. karşı karşıya konuşabilmek fırsatını kadar yenerek aklın hâkimiyetini bulduğumdan dolayı şu anda duymakta kendimize rehber tanımaktır. olduğum derin bahtiyarlığı ifade etmek Ara seçimlere girmemek karannı olacaktır. Vatandaşlık haklarma ve inalırken, Demokrat arkadaşlar, ne yasanlık haysiyetin« hürmeti esas tutan zık ki duygulanna mağlub olnuışturkanunlar ve böyle kanunların kusursuz lar. Seçim Kanununun ıslahı liizuv« tam tatbikına dayanan bir hürriyet nlzamınm yurdumuzda gerçekleşmesini munda ilk gündenberi biz kendilerile başhca gaj'e edinen partimize karşı, ilk beraberiz. Bunu sağlamak için Mec«"^ ~x«r*wıj~ ^«W J«v* Arkası Sa. 4. Sü. 1 d« lise bir proje vermelerini de jerinde bulmuş, hattâ Adalet Komisyonunun projcyi reddetmesi üzerine takındıklan tavn biraz fazla sakin, fazla hareketsiz saynaşhk. Meclis kürsüsünde olsıuı, gazetelerinde olsun seslerini \ükseltmeli, tezlerini müdafaa etmeliydiler. Bunu belki proje tekrar Meclise geldiği zanıan japacaklardı. Fakat bize daha nıüspet, daha verimli bir Secim Kanunu kazandıraA Mılletvekili seçimi günü olan cak olan yollar kapanmadığına ve 6 nısan 947 pazar sabahı şafaktan akeski kanunun kendilerine tenıin etşam saat 21 e kadar il bdlgesinde hiç tiği neticeyi de onlar resmen kabul bır gazino, lokanta, kahve, kır kahvesi, ettik'.erine göre, bugün millct karşı dukkân ve hiç bir yer alkollü içki sasına çıkmamaları için ortada hiçbir tamaz ve kimseye veremez. sebeb joktu. Kazansalar da, kajbetB O gun hiç bir vatandaş sarhoş 6€İer de düzeltilmesi gereken kusurolarak evınden dışarıya çıkamaz ve so lara dair soz söylemek. mücadele etkoklarda dolaşamaz. C Seçimi bahane ederek hiç bir mek gene onlann hakkı idi. kımse şehır. kasaba ve kuylerin asayiBu küskunlüğe sinirleııcn Halk çını bozmağa yeltenemiez Butün vePartisi, rakibitıi sabolai yapnıak, azDort Bujüklerln. Moskovada bulunan Dıs Islerı Bakanlaıı, şereflerine tandpslann kanuna aykuı en kuçuk bır veıilen bir ziyafetten ajrıhrlarken lık olduğu halde cokluğa tahakku.n hsreketten ve konmuş yasakları bozetmek isteğile suclamlırıyor: sakmmaları luzumu Moskova 5 (A P.) Yetkıli çe/rele I buluniıaktadır. Ekonomi komitesi bir mak*an şıddetle Mıllî Eğıtım Mukâfatı maçları için dun Şeref stadında Fenerbahçe Vefa takımları karşılam la^dır. Fenerlıler, Demokrasilerde söz ekseriyetin rin bıldırdığıne gore, Dış işleri Bakan anlasmadan tamamile ümıd kesmiş ve beyan olunur. bu maçı 3 1 kazanmışiardır. Yukarıki resimde dunku maçtan heyecanlı bır safha gdrulmektedir Bu maçm tafsılâU I Sık^yonetım Komutanı NADİK NADİ | ları konse>inde, tazmınat meselesı hu toplantılarmı d'ordurmuştur. Korgeneral Asım Tınaztepe 5 ıncı sahıfemizdsdır. Arkan Sa, 3, Sü. 2 de [ ~ Arkasi 5a. 3, Sü, 4 f Isusunda şöyle bbyle çikraaza girilmifl} hakkında Amerikan Dış İşleri Bakattlığımn verdiği izahat Celâl Bayarın Receb Pekere cevabları Izmir 5 (Telefonla') Bu bulunuyordu. Halk, bümeydanlarm dohısu garib hassa Tepeeik, Kcmer, Ba* bır şey oluyor. B\r kisi. mahane semtlerinden getki kişi, mikrofon len yollardan aktn âyarlanması, uç, 'a di bildiriuor afcın Cumhuriyet dort tecrube derken bır de bakıyor meydanına dahil olmakta devam ed\sunuz, halk bayağı btr kalabahk ha yordu. Iıtıi almış. Bugun de öyle oîdu. Demokrat Partinın buyuk Tniringi için çeyrek geçe, Pasaport tsJcelcsi Izminn Cumhuriyet meydan\na gel tarafından Celâl Bayar gorundu. O dığ'tn zaman saat afağı yukan beşi eırada koca meydan dolmuçtu. Yani gehyordu. Ortada pek az adam gbru takriben 20 bin kisi. Daha. evvel hanuyordu. Az sonra, âdeta birdenbire ber almıstık; Celâl Bayar Karşiyadiyeceğım çehyor, koca meydan do kada bir dort evınde arkadaslanle luverdı. İç işleri Bakam say\n Şükrü nutkunu Jınrırlomafcla, »on gb'zden Sokvıensverden korktuğıım içvn fazla geçirmelerle meşguîdü Onu getiren bir şey sbyliyemiyeceğim. Fakat mey vapur, bizden tarafa fazlaca yatmtj danı 12 ile 15 bın kisi arasmda bir bulunuyordu. Celâl Bayar böyleee kalabalık saat tam beşte doldurmuz Arkası Sa. 3, Sfl. 5 U îzıtıirden Başbakaıt Ankarada Receb Peker seyahat intıbalarını* anlatıyor «Daha faydalı ve daha yararlı işler göreceği. mize kaniim» notlar Başkan Trumanın Yunan Krahnıtt yeni bir hitabesi cenaze töreıti Moskova koıtferansı tekrar çıkmaza girdi Rus kaynaklan konferansın ay sonuna kadar toplantılarına devam edeceği ümidini izhar ediyorlar Fenerbahçe, Vefayı dün 3 1 mağlub etti Sıkıyönetim Komutanlığının resmî tebliği ı