29 Mart 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

umhuriyet 23 Ü I I C U Yll Sâjfl! 8 1 2 3 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: Umumî Santral Numaraaı: 24298. Ya» İşleri: 24299. Matbaa: 24290. Naime Halid Yaşaroğlu MAV£ KUS PARMAÇyOCUK Üç parmak çoctüffHfelı. 25 kuruş. Üç buyak ÇoçJk^tsalı. 50 kuruş. ClinicirtfiSİ 2 9 1947 AHMED HABÜİ Kitabevi . P.Genel Idare Kurolu Başbakamn gencliğe izmirde nelerkonuşacak? dünkü hitabesi Celâl Bayarın yarın öğleyin Izmire varması bekleniyor Tekrarlıyoruz: Secime giriniz! ısmî seçlmlere önümüzde ancak bir hafta kaldığı hal> de Demokrat Partinin nasıl bir karara vardığım henüz bilmiyoruz. Cumhuriyet Halk Partisine bağlı adaylar listesi Uân olunduğıı gün gazetelere bir demeç veren sayın Kenan Ömer Öner, biraz esrarlı bir dille seçimlere girip girmemek hueusunda partisinin bir karara vardığım söylemiş, fakat bunun ne olduğtınn açığa vıırmaktan sakınnuştı. Bununla beraber, o gündenberi mubalefet çevrelerinde ileri geri bir çok mütalcalar ortaya atıldığını gördüğümüz için, biz, Demokratların henüz bir tereddüd ve kararsızhk halinden kendilerini kurtaramadıklanna hükmediyoruz. Bu hali doğru bulmadığımızı burada saklayamıyacağız. Oemokrat Partinin eldeki seçim kanununa itiraz ertiği ötedenberi bilinen bir şeydir. Kendi görüşüne göre, kanunda değişiklikler japılması için Meclise bir proje sunduğu da unutulmamıştır. Halk iradesinin ne olduğunu açıkça ortaya kojabilmek bususunda şimdiki kanunu yetersiz bulanlar yalnız Demokratlar değildir. Hiç bir partiye bağlı olmıyan, hattâ Cumhuriyet Halk Partisinden olan vatandaşlar arasında da aynı düşünceyi besUyenler çoktur. Demokratların değiştirme teklifinde ne gibi esaslar ileri sürdüklerini pek bilmiyoruz. Adalet Komisyonu teklifi reddettiği zaman, biz, gerekçe üzerinde fazla durmamış, şu veya bu şekilde hazırlanan teklifler ihtiyaca uygun görülmese bile, seçim kanununu ıslah etmek çarelerinin mutlaka aranması lüzumunu ileri sürmüştük. Eğer Receb Peker hükumeti önümuzdeki kısmî seçimleri de tıpkı 21 temmuzdaki eksik ve kusurlu formalitelerle yürütmeğe karar verseydi, Demokratların dışarıda kalmalannı hakh bulur, oniara itiraz etmezdik. Fakat Meclis tatil bulunduğu için kanun yolu ile bir değişiklik yapmağa imkân görülmediği halde, hükumet, eldeki kanunun çerçevesi içinde vatadaşlara ve partilere seçim emniyetini sağlayacak tedbirler aramış, şüpheleri ve zararh dedikodulan önlemek uğruna iyi niyetli gayretler harcamıştır. Seçim kanununun asıl kusuru, bizce, biraz acele hazırlaıımış olmasından ileri gcliyordu. Bir kaç Ude yapılacak kısmî seçimleri gözönünde tutarak derha! kanunda değişiklik yoluna üapmak, ajnı hatayı tekrarlamak olurdu. Memleketimizin şartlanna uygun bir seçim mekanizması kurabilmek için, bir çok ihtimalleri hesablıyarak salim kafa ile biraz uzunca bir çalışmaya ihtiyac vardır. Yoksa, seçimden sonra «bu olmadı» diye maddeler üzerinde sihirbazlık yapmağa ka'kmakla miisbet bir netice elde edemij eceğimiz meydandadır. Bazı muhalif çevreler, hükumetçe alınan tedbirlerin keyfi olduğıınu ileri sürüyor, «bugün işine geldiği için böyle yapıyor, yann canı isterse başka yollara sapmaktan onu kim menedecek?» diyorlar. Doğrusu, muhalefetin bu sitemi yerinde değildir. Seçim emniyeti şüphesiz yalnız kanunla ve onun düriist yürütülmesile sağlanır. Şimdilik başka tiirlii hareket edilemiyeceğine göre, hükumet, eldeki kanunun imkânlarına dayanarak vatandaşlara daha sağlam emnijet şartian aradı ise, bu, bir kabahat midir? Arkadaşun Cihad Baban, Demokrat Partinin kısmî seçimlere girmemesi tezini miidafaa ederken bu iti barla bence haksmlır. 21 teramuzdan sonra sayısız itiraz fırtmalarile ortaya atılan Demokratlar, neticede. Mcclibleki yerlerini kabul etmekte NADİR NADt Arkan Sa. 3, Sü. 4 U Ankara, 28 (Telefonla) D. P. nin ara seçimlere girip girmiye'ceğınin şimdıye kadar resmen ilân edilmemesinin sebehi, parti çevrderinde ileri süruldüğüne göre, vaziyetin gelışmesi bdklendiğindendir. Gene bu çevreler bu husustaki kat'î kararın Izmir toplantısında resmen ilân edUeoeğa habenni teyıd etmektedirler. D. P. seçimlere girmeğe karar verdiği takdirde Balıkesir, Tekirdağ ve Kastamonudan mahalll Parti başkanlannı aday olarak gösterecefi kat'î sayılmaktadır. Gene aeçimlere gırildiği takdirde İstanbuldan aday gösterileoekleri muhakkak oîanlar arasında Hıkmet Bayur, Refik Şevket Ince, Fevzi Lutfi Karaosmanoğlu Arkası Sa J. Sü. 5 te İzmirliler de toplantı sonunda seçinlere iştirak r Receb Peker: «Koaüniza kararııun verileceğini umuyorlar soysuzlaşnasıdır. Ülkelere ifratların Şuurlarımıza hâkim olacak milliyetçilik anlayışı nedir? iıtkâr yolüe, ırkçdık ifrat yoffle, •illiyetçUiğin felâket salan, ncsilleri esarete sirvkUyea ta ve inkârların zehrinden koranuyı bilaelisiniz» dedi "Yahudi aleyhtarlığı yirminci asır için ayıbdır,, Başbakan konferansında diğer azlıklardan da bahsetti Receb Peker, azbklann hak ve vazifelerinde aksak görünen tarsf.ar varsa bunlarm düzeltileceğini anlattı Yeni Ünlversliie binalanmn en muhteşojnlerinden biri olan konferana salouu dün saat 16 d a dört binden fazla yıiksek tahsil gencllginin iştlr.ık etttgl bir törenle açılmiş ve ilk konferara BasbRkan Receb Peker tax3f^ndan «MilUyetçilik konusunun Ifadelcndirilme*> mevz'4un<Ja verılmiştir Vali Dr. Lutfl K3rdax, CJHP. îstanbul müftttişi Dr. Pazıl Şerefeddln Pürge, mUletvekilleri, Ünlversite tedris heyetl, Emr.iyet rrüdürü w basın men. subiarmın hazır bulundukları toplantıyı Beitâr veklli tktısad PaMiltesi dekını Ord Prot. Ömer Celal Sarç, kısa bir hitabe ile açmış ve Ünivçrsıtenin kuraluçundan 1939 yılma kadar İnkılab ta Arkan Sx 2. Sü I < J « • Tokatlıyan oteli hakkında Evkafa bir ihbar yapıldı 410 bin lira kıymetindeki otel eşyasmın Ermeni vakfına intikal etmesi icab ederken, bunlarm 90 bin liraya 1>aşka birisine devredildiği bildiritdi Türk Ermenileri idare kurulu tarafından Beyoğlu Vakıflar Müdurluğüne muhira bir ihbar ve müracaat yapılmıştır. İhbar ve iddiaya göre, Uç Horan Ermeni kilisesi vakfı olan Tokatlıyan otelinde, eski müstecır Medoviç'e ai<3 yarım milyon lira değerinceki eşyanm, mevcud sulhname gereğince aynen vakfa intikal etmesi lâz'tı gelırken hor nedense bu anlaşma ihlâl edilmiş, esya 90 bin liraya bir başka rmistecirin eline Reçmiştir. Gene bu iddialar cıimlesinden olarak eşyanın bu tarzda el ve sahıb değiştirmesi, gerek Vakıflar İdarssini, gerekse Üç Horan Ermeni vakfını 410O0O lira zarara uçratmiîtır. Türk Eımenileri idare kurulu adına bu dikkate şayan iddiayı ortaya atan, hâd'seyi bir dilekçe ile Bevoğlu Vakıflar Mi;dürlüğüne biMiren idare kurulu başkanı Leon Papazyan, dun kendisile görüşen bir muharririmize müracaat etrafında su izahta bulunmuştur: « Tokatlıyan oteli eski müstecdri Medoviç'in 1939 senesind* kilise vak. fma icar bedelinden ve banyo tesislerinden 90 bin lira borcu vardı. Bu para>i ödeyemediği için 2 nci Icra daireBa;bakan Beceb Peker, Üniversitede dünkü Iç^ranann verirken Yardım projesi Güvenlik Konseyinde düıt görüşüldü Amerikan temsilcisi, Türkiye ve Yunanistana yardımm Birlesmiş Milletleri kuvvetlendireceğini söyledi, Konsey Gromyko'yu da dinliyecek Proje kongre umumî heyekinde 7 nisanda görüşülecek Türk Ermenileri İdare Kurulu Başkanı Leon Papazyan sine müracaat edildi. 939 3911 dosya nu marasile borçlu hakkında icra takibatına başlanıldı. Medoviç, bu 90 bin lirayi ödeyemedi. Ancak borcuna karşılık Arkast Sa. 3. Sü. 5 te "Büyük Sufiye projesi,, Ürdün Kralı kendisine atfedilen imaîarı reddediyor Molotov'un Türkiyeye Italya nereye gidiyor? hücumu Bari'de çıkan bir gazetenîn yazdığı makale: >Faşizm aleyhtarlığı artık yeterî» büyuğünün, millî bakımdan, harbi illn etmek olduğunu söylemekte, fakat bu hataya bir takım hafifletici sebebler bulmaktadır. Bu sebebler, îtalyanm, tam bir nüfus artımı devresindeyken, fazla nüfusu için mahrece muhtac oldu> ğu, dar sınırlan içinde boğulacak hal« geldiği, Süveyş kanalı rüsumunu altın Arkası Sa. 3, Sü. S d* Bari'de çıkan < Q Manifesto» isimli haftalık gazete «Faşizm aleyhtarlığı artık yeter!. başlıklı uzun bir makale neşrermiştir. Sadece bu baslık, Italyan halk efkârınm büyük bir kısmına hâkim olan temayülü açıkça göstermektedir. Makalenin muharriri, bu yazıda, faşizmin hatalarını sayarak, bunların en ı Yeni mayin gemilerimize Ingilterede bayrağımız çekilirken r Beyrut 28 (AP.) Bugün, Beyrutta çıkan «KüllüŞey> dergisi, Urdun Kralı Abdullahın yapüğını ileri sürdüğü bir beyanaü yayınlamıştır. Dergiya göre, Kral Abdullah, «Büyük Surıye Molotov, Dörtlerin dün projesini> kuvvetle tahakkuk ettirmek istediği hakkuıdaki imaları reddetmiş va geceki toplantısında Lübnanlıları, Arab memleketlerinin birliğini bozmağa çalışmakla itham etmiş Türkiyenin harbde Al* Acheson Mümessiller Meclisi Dış İşleri Komisyoaunda izabat verirken ve demiştir ü : manyaya yardım etti« Türkiyeye gittiğim zaman, sanH NeW.York 28 (Radyo) Amerika Anayasasrnrn icablannı tatbik etmekten nın Birlesmiş MUletler Güv«nlik Kon, v« sulhu «ağîamlamajctan ibaret oldu kendi malansus da Türkiyeye hediye ğini ileri sürdü Arkası Sa. 3, Sü. 3 te »eyi nezdindeki temsilcisi Mr. Warren Arkan So. 3, Su. 2 de Austin bugün, Konseyin her türlü istilâ Moskova, 28 (A.P.) Dış İşleri Ba teşebbüsün« karşı tedbirler abnası gekanları Konseyinin bu geeeki oturu rekleştlğini, Yunanistan ile şimal kommunda Sovyet Dış İşleri Bakanı Mo şuları arasmdaki hududun bir tehlike lotov, barış andJaşmasına iştirak ed« mıntakası teşkil etmesi dolayısüe bu d bölged* asayişi temin etmesi ve eğeSa. 3. Sü. 6 da menlikleri tehlikeye düşen milletleri korumaaı lâzım geldiğini, jroksa siyasî anarşi ve iktisadi buhramn milletleri yıkacağınl göylemiştir. Mr. Austin, daha »onra Mr. Truman'm Yunanistan v« Türkiyey* yardım yolundaki mesajuıin inahza bu vazifeyi ifa etmek ve müstaoel lhtiyaçlarım temin ederek Birlesmiş Milletler Ev buhranma çare Mecidiyeköyünde yapılması kararlaştıtılao evlerin maketleri dün teşhir edildi Yozgadda karısııtı gazle yakan yarbay Dünkü muhakemede savcı idamını isledi Harb esnasmda Ingiltereye Sdünc verilen ve bugun Turkijeye satılan 8 Amerikan mayin tarama gemisinin Ingilterede Plymouth limanında denizcilerimiz tarafından teslim alındığmı yazmıçtık. Yukarıdaki resimler gemilerin tesellum merasımini gösteriyjr. Merasim mayin tarama geınilerinden tÇardak» ismi verilen gemıde yapılmıştır. Tesellum merasimini gösteren resimde (soldan ikind) Londra Buyük Elçimiz Cevad Açıkalın ve (fotograia arkası donük olarak) filotillâ komutanı Vuzbaşı Rıfat Ozdeş; «Çardak» a bayrak çekilme m«rasimini gösteren resimde de Gedıkli Erbaş Fethi ile Ingiliz bahriyesinden F. Morris, birbirlerinin ellerini sıkarken görülüyor. Ankara, 28 (Telefonla) Gene karısı Mihriban Elçini, yatmakta olduğu sırada uzerine gazyağı dökerek tutuşturMaketler tetkik edliirken mak ve fex;i surette ölumune sebeb olmaktan suçlandırılan, Yozgadm Sorgun Türkiye Emlâk ve Kredi Bankasile I sma aid holde teşhir ve davetlilere askerlik şubesi başkanı yarbay Halis îatanbul Belediyesinin kurdukları şir | izahat \ enlmiştir. Şirket şimdüık Ulç Elçinın duruşmasına bugün devam edil ketin yaptıracağı evlere aid maketler I olarak Mecidiyeköyü tramvay durağı Sa. 3, Sü. 5 tc dün bankanın bahçekapısındaki bina J Arkaei Sa 3, Su, i t* •