16 Mart 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

umhuriyel « MNLI yegâne kuvvet 23 üncö yıl Sayı: 8110 Telgraf ve mefctub adresl: Cumhurfyet, îstanbul Posta kutosu: totanbul No. 248 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24398. Yaa tflerl: 24299. Matbaa: 24290. KURUCUSU î YUNUS NADÎ Pazar 16 Mart 1947 GIDASI Truman'ın nutkundan Darüşşefaka, Rusyada fırtına koptu yardımile Moskovanın büyük gazeteleri Truman'a çatmakta, Amerikayı Türkiye ve Yunanistanda hâkîmîyetinî tesise uğraşmakla itham etmektedir Bunu yapmayımz ir milletin başında bulunan hükumcti beğenip beğcnmemek, o millettcn olan her vatandaşın hakkıdır. Eğer meralekette hürriyet rejimi yaşıyorsn, duygu ve düşüııcelerimizi açıkça yazar, açıkça söyleriz. Hüniyet rejimi yoksa, ya gizli gizli fısıldaşır, ya susar oturur, yahud da homurdanır tiururuz. Kanım çizgisinden yürüyerek hoşa gitmiyen hükfımetleri değişlirmeğe çalışmak, bir çok yerlerde her zaman karşılaştığımız bir usu'dür. Bnşka çıkar yol buhınamadığı takdirde isjan ve ihtilâl yolu ile maksadına ulaştnak istiyen kütlelerc de arasıra raslanz. Biitün bunlar her milletin tarihinde bol bol yer alFakat bir hükumeti de o hükumeti devirmek için dışarının müdahalesine belbağlayan vatandaşlara ne buyıarulıır? İster aşın bir hürriyet havasının nimetlerinden faydalansra, isler en koyn bir tahakküm rejiminin kalm duvarlan alhnda inîesin, böyle bir niyet beslcyen adamlan ne şekilde sıfatlandırnıak gerekiiğini kestiremiyorum. Millet adına hak kazanmış cemiyetlerden hiç birinin tarihinde örneğini bulaııuyacağınnz bir çirkin hareketi manalandırabilmek hususunda güzcl dilimiz de şüphesiz âciz kalacakür. • Son günlcrde bir iki gazetede göle çarpar gibi olan bir temayüle i^aret etmck istiyorıun. Henüz açıktan acığa değilse de, yarım ağızla söylemek istediklsri şudur: Birleşik Amerika bizc el uzatıyor, hazır vakit geçmemlşken bir an önce kanunlanmızda lüzuınlu değişikliklcri yapıp rejinıimizi avarlıyalun, yoksa Amerika, ileride hükumetin başına alimallah belâ açar, işine gelmiyen adamlan bir önleyişte de\Trir. Satırlan arasında «nerede o günler?» gibi bir hasret edası kokan bu yazılan türkçe başhkh gazetelerde ckumak bize tarifi imkânsız bir rahattızlık veriyor. Havsalanm alamıyacağı bu gibi potlan tamire çalışırken bile utançtan yiizümüzün kızardığını duvuyoruz. Neredeyiz? hangi devirde yaşıyorm? Yabancılara hoş görünmek için acele etmemizi tavsiyeye kalkışmak, bn millete hakaret değil midir? Yabancı efendilere hulus çatmağı kcndine huy edinen bir iki Balkanlı devlet biliriz. Bunların başına gelen akibeti bütün dünya gözlerile yakından gördü. Ancak milli şuurunu idrak edemiyen ruhn zayıf insan tophılxıklardır ki, dışandan yapılacak müdahalelerden kendilerine bir iyilik geleceğini nmabilirler. Bunlar her zaman feci bir şekilde aldanmaya mahkumdurlar. Çünkü hürriyet, bir milletin olgunluk ölçüsüdür. O, ne içeriden ihsan edilir, ne de dışandan bir sadaka olarak verilir. Milli oluşun hamuru içinde kendi kendine mayalanmıyan hürriyetler, gerçekte en ağır esaret zincirleridir. Bunlan altın rengine boyayıp birer kahramanlık bilezigi gibi gbstermekle yalnız hürriyeti bi'miyenleri aldatmak miimkündiir. Çözülecek büvük davalanmız olduğunu iıikâr etmiyoruz. İleri demokrasi gayretlerinde daha yan yola bile varmadığımızı biliyornz. Zaten varsaydık, bugün aramızdan bir takım adamlar çıkıp da bize bu dille hitab etmek cür'etini ^österemezlerdi. AVTIİ sözler. San Francisco konferpnsı sıralarmda da kulaklanmızı tımıalamıştı. O zaman da bir başka maksadııı arkasmdan kosRiı bazı kinıseîpr bn memlekete dışandan zorla (hürriyet ithal edileceğini» NADİR NADt Arkatı Sa. 3, Sü. 4 U Stalin'in düşüncelerini yakında Okula bir de kız kısmı ilâvesi Marshall'a açıklaması bekleniyor için hükumet 570,000 lira verdi Dün bn eski irfan müessesemizde yapılan heyecanh toplantıda Başbakan da bulanda ?e yardıma aid çeki Törk Okutma Kurunana tevdi etti Londra, Amerikatıın dünya barışı için mes'uliyetleri İngilferenin paylaşacağinı Moskova, 15 (A P ) Amerikan Dı? îşleTİ Bakanı George Marsball'm Staluı"i ziyareü sırasmda, Rus liderinin. Başkan Truman'm Türkiye ve Yunanistan tasarısı hakkmdakı düşüncelerini açıklıyacağı hemen hemen muhakkak addedıJmektedir. Şımdiye kadar hiçbir Sovyet lideri Başkanm siyaseü hakkmda alenî herhangi bir beyanatta bulunmamış olmakla beraber, Sovvetler Bırliğinin en ileri gelen gazetelerinden ıkisi, Pravda> ıle «IzvesüyE» açıktan açığa biiyuk bir devletin başkanma çatmışlardır. Ruslar, muhakkak suret yükleneceği bildiriyor te MahaU'ra Basjkan Tnıman'ın «yasetind« hlsse^i olduğunu bilmektedirîer. Açık konuştugu malum olan Strhn. nrılıakkak «urette, Amerikantn tejebbüsü hakkmdakı düşüncelerini ve bunun SovyeÜer Birllği içln ne tnâna taşıdığım Amerikan Dı$ Isleri Bakanuıa söyliyecektir. Rus milleti, Başkan Trurnan'ın kongrey* hltaben sö\ 'ediği demeci hazmetmek İçin }imdi 48 n ı t ' vakit bulmuş .e u«m boylu iki başmakal« Ruslarvn kanaatini aksettirmi=tir. Demeç, umumiyet Itibarile, , Arkan Sa. 3. Sü. J dı Amerika iş âlemi de TürkYunan Truman'm nutkunda Büyük Amerikan firmaları, firmalarımıza belirttigi esaslara kredi acacaklarım ve siparişlc^itıi süratle temas edilcli teslim edeceklerini bildirmeğe başladılar Maxîmos, Çaldaris ve Büyük Izınir, 15 (Telefonla) Izmir ticaret âiemindeki tereddudlu hava, Tru man'ın nutkundan sonra bir hayli açıîmıştır. Piyasa istikrariı ve ümidlidir. Iş âlemi, Amerikanm Türk istiklâlini ve bütünlüğünü desteklemek için giriştiği taahhüdü malî yardıra ve kredilerle percinlemesi, iş hayatımızda bir dönüra noktası olarak karşılanmıştiT. Umumî efkâr ve ticaret âlemi, 5tedenberi beklediği Amerika ile en yakm ve dostane münasebetler yoluna girdifini görmekten dolayı Tnemnunluğunu izhar etmektedir. Amerikan resmî yardınnnı, Amerikan iş âleminin Türkiyede malî ve ticarî müe^scseler knrmak suretile ve krediler açarak takfb etmesi beklenmektedir. Nıtekim bugün, NewYork'ta büyük bir firmadan IzmirdeM büyük bir Türk ithalât r^üessesesine gelen tel »rafta, beş milyon dolara kadar kredi açılabileceği ve sipariş edilecek mallarcn kısa WT zamanda sevkine başlanabileceği bildir:lmiş+ir. Sa. 3, Sü. 5 l ı Darüşşafakada diinktt toplantıdan intıbalar. Başbakan öğrenciler arasında ve okulda açılaa Yusul Ziya Paşa büstü Milletimizin hayırsever mhile kurul manda toplanmıs olan yıllık kongrenin muş en eski bir irfan müersesemiz'olan emrine runulmuştur. aniçşefakada dun koruyucu ve kuruBüsttin açılıçı •uİBrının huzurile heyecanlı bir toplanü Merasim saat 14 30 da beraberlerinde apılmıştır. Bir taraftan mektebin kuru îstanbul Vaüsi Doktor Lutfi Ktrdar f* cusu Yusuf Z'ya Paşanın hatırası tebcil Orgeneral Nuri Yamut olduğu hslde jVne* •"*«? b^,kî>»an bust, ^Cumhu Başbakan 5^f*b Pekerin geînresfle ba«•îyet*hükumeti naııuna Vali taıalmdSH Tarnişnr. Hoîde ropıanaa ParOşjtfalMlı f çılırken dığer taraftan hülıumetimizin gencler ve davetüler tarafmdan söylemüesscseye bir de kız kısmı açmak için nen İstiklâl marşını müteakıb Vali Dokyırdığı 575 bin liralık bir çek d« Baş tor Lutfi Kırdar büstün kordelâsmı kes Arkası Sa. 3, Sü. 5 tt akan Receb Peker tarafindan aynl za Almanyanm sîfasi kalkmması Elçimlz arasındaki görüşmeler iki gün sürdü Atina 15 (a.a.) Atina Ajansı bildiriyor: Başbakan Makslmos, Dı? îşleri Bakanı Çaldaris ve Türkiye büyük elçisi Ruşen Eşref Ünaydm arasında dün ve bugün yapılan görüşmelerde Türkiye bıiyük elçisine her iki memleketin <}e sulhun sağlacn bir şekilde tesisi lehinde kat'î bir gayret sarfediliıesl gayesinl Arkasi Sa 3, SZ. 5 tt Kudtts Kadısı, Ânkaraya Arab âleminde tanınmış bir şahsiyet olan ve Istanbula da gelmesi beklenen Kadının Ankara sej^ahati intıbaları Ankara 15 (Telefonla)) Arab âleminde tanınmış bir şahsiyet olan Kuds r üŞerif Kadısı Mohammed Nesîb Elbl Marshall konferanşta Almanyada serbest seçimîer yapıîmasFnı istedi Almanyanm nüfus me. selesi de ortaya atıldı 15 (a a.) rnş Işeri Bakanı Marshall, m ş İşleri Bakanlan konseyiiKie şunlan Böylemiştir: « Bugün Almanyadalcl kontrol AtantiV bçyannamesıiKle • ve Birleşmis Mılletler anayasasmda zlkredılmiş olaa demokrasi gayelerinin samınııyetini burün öünyaya ispat etmelı için bize ayn t>lr fırsat vermeitedır.> Arkcun Sa. 3, Sü. 6 da Bir Amerikan şilepi Izmir limanında Yıraan basketbol takımı ile ilk mtisabaka Dün geceki karşılaşmada Atina muhteliti Ankara takımını yendi Ekonomi Bakam Tmhstn Beklr Balta Amerikan Ankarada yeni imar hareketleri yardımı ve Devlet merkeximix Saracoğlu mahalîe&He sanayiimiz ilk ntetnur mahallesine sahib ofıfıt Dün şehrimize gelen Ekonomi Bakanının söyledikleri tar, çer'iyye mahkemeleri müfettiçlerinden Ahmed Fahreddin Gökçezadeyle birlikte, resmî bir vazifeyl* Ânkaraya [elmiştir. Kudüs Kadısı bugün bazı ıl•aretler yaptı, bu arada Tapu ve Evkaf tdarelerile de temaslarda bulundu. Başlıca vazifelerinln, kendilerini alâkadar Kudüs Kadısı Mohammed Nasib eden bir takım kayıdlan tetkik ederek Elbetar'm kart viziti Buretlerini almak oldufu söylenmektedlr. Kadı Muhammed, dinî kisvesile se Sizlere karşı olan revabıtı kalbıyemizin yahat ediyor. Dün cuma namazını, Zin sarsılmamiş olduğunu ifade edebilirim. cirli camid« kılmiş ve cemaatin çoklu Şunu da arzedeyim ki, burada bizi müğu, kendi^inde Ankaranm di§er camile teîıassis ed«n muş&hedelerimiz, ummadı rindeki ibadetleri d« görmek arzusınıu ğımız derecededir. Bilhassa harb ydla Adanalı Demokratlar Celâl uyandrrmiîtır. Kudüs Müftisl, meşhuT nnda hakkınızda çeşidli yanlış propaBayan tezahüratla Hacı Fmin Hhüseyninin d« yakın arka gandalar yapılmıştır. Dün cuma namadaşı olan Kadı Mohammed Nesible gö zmda eamii şerifi lebaleb~doldurmuş okarşılıyacaklar rüştüm. Söze ilk intıbalarını anlatmakla lan halkm vakur bir huşu içüıde ibabaşladı: Adana 15 (Telefonla) Dün Mersin« detlerini gördüm. Ankaranın. on y«di « Gömrüklerden ftfbaren gordüğö camiinde de vaziyetin aynı olduğunu gelmi? bulunan D. P. Genel Başkanı Cemus kolaylıWara, misafirpeTverlige, hal söylediler. Çok sevindim. Müessesatı lâl Bayar bugün Farti bünvesinde, kenkın dahi hakkımızdaki iteam ve itiban nızla vaptığımız temaslarda şimdMen disini ziyarete gelen partililerle gdrüşna minnettarız. T«rakki ve umTan eser edin<iiğimiz întıbalar da fevkalâdedir. mü?tür. Arkan Sa. 3, Sü. 7 de erl Ise, btzi gor.^lden memnun etmiştlr. Arkası Sa. 3. Sü. 4 te Cetal Baymr Adanayn gidiyav Ekonomi Bakanı Tahsin Bekir Balta Atina muhteliti: Apustilidis. Gar'JaSoor oyunlan federasyonu tarafından dun sabah Aukaradan şehrimize gel harrlanan programa göre, Türk Yu lıdîs. Pepas, Dusmanidis, Labro, Nikos, miştir. Bakan, kendisile görüşen gaze nan ba^ketbol ilk karşılaşmalan dun ak Pandazap, Nıkolaidıs kard°ş!er, Arvatecilere , Amerikanın memleketimize şam saat 21 de Toknik Üniversite sa nidis. Ankara muhteliti: Nezlhi, Behçet, vereceği kredi hakkında, bu malî yarlonunda başladı. dımm memleket sanayiinin inki?afın! Atina, Ar.kara, karışık takımlan a Cemll, Yalım, Tevfi's Cemal, Ahmed Fa^lıyacnŞını ve böylece memleketimi rasında yapılan müsafoaka biiytlk bir Eiem Turan. Maçı Yıınan Karanyas !dare etti. Ml ?in bir çok yeni sar.ayi tesislerine ka kaiabalık kütKsl tarafındsn takib edUsafir hakern çok tarEfgiUIk yFptıgı tçin «uşacağını, ssnavi kalkırjina progra miştir mının bundan sonra daha süratle tatMaçtan e<Tvel yapılan törende İki 5? klare ettıH maçta haklı tenkidlere ma • bik edılmesi yolunda yürüneceğini söyAniarada yenıöen kürı»'«makta o'an ruz kaldı hir takımı bırbırını se'âmlamış, spor ; Saracoğlu mahallesi, devlet merkezimiVs\ tarafın mücadele ettiği maçta \ '.emiştir. oyanlan federasyon reisi VeJad Abııd da müsabakalarm a;ılış nutkunu soy Una muhteliti Ankara muhtelitini 27'30j Ekonomi Bskanı pazartesi gününe zin iıcarında yeni bir merhale olmuştur. Memurlarm ikametine tahsU edisayı Ue yeo<U. 1 kadar şehrimızde kalacaktır. Ankara Atina maçından evvel bayrak teatisi yapılıyor hn bu mahalle ue, de\ et ırckezımız ev sıkıntısını biraz olsıtn haf.fletc^; r. ilk cmemur mahaTesi» ne sahib olmak Resmimiz, Saracoğlu mahallesınin netadır. Bakanlıklarm arkasında Inşa e yeti umumiyesile, mahalleden bir sokadilen Saracoğlu mahallesi, Ankaranın fı göstennektedir.