CüMHURÎYET 19 Subat 1947 Hâdiseler Düşünceler Adaİi Mmîiîîn Yazan: İsnail Habib Sevnk İHEM NAL1NA MIHINA tinkü Cumhuriyet'te «Bir Türk doktorunun mflhim keşfi» başlığı alfında doktor Etem Vessafın, Amerikada. alkoliklei'in Rasadhane, yeni bir soğuk tnsülin ile tedavisine muvaffak olduğu . dalgasmın geçmekte oldunu bildiren bir yau çıktı. Amerikan. ingiliz ve Fransu tıb mecnmalan ve Bir kaç sene farkRoma hukuku), buğunu bildiriyor gimdelik gazeteleri, bu Türk doktorula oeyrek asırlık gün tarihî bilgi vernun miihim keşfi hakkmda uzun makatatbikat devri geKaradenizde fırtma yeniden başla «Kara Ahmed nasıl ve nerede yetişti?» «Köprj kurmak mı? Üzerincan k'mi geme rolü yarunda hu (leler neşretmektedirler. Doktor Etem ıren T u r k medenî la?lıkh yazıda görmüştük. Prens Said çirteceksin ki köprü kurasın? Biz işimi mıştır Baa şüep ve motörier Boğazdan | Ç kuk şuurunu geliş1' Halim Paşanın Boğaziçindeki yalısında zi ayakta şöyle bir elleşivermekle biti çıkmimışlardu. Dün, hava oldukça so I kanununu her se ı tirme hlzmeünde V e s s a f ) *«rübelerini 29 u erkek, 14 ü kadın olmak üzere, 43 alkolik üzerinde ğumuş, hararet sıfınn alUisda 1 e ka nenın şubatında ha J Hergeİ3ci İbrahimden güreş oyunlan rirdik!» kullanıüyorsa Ikinci yapmış ve tam basan elde etmiştir. Bu tırlayan ve hatırlatar.lar herhalde dünnüfuzu kuvvetlendırici ve imparatorluk öğrenen Kara Ahmede spor hocalığını defa yapılan kanun (yani Mecelle) de dar düşmüştür. Meteoroloji lstasyonu *** 43 alkolik kısa bir müddet sonra, hattâ da, vak'anüvis Lutfi Efendinin torunu, Amerikadan Bsrline geldiği zaman o kıızeyâen güneye bir sogıık dalgasmın den ziyade bugün ve yarını düşünüyor içindcki ekalliyetleri, kapitalist Avnıpa aynı şekilde yeni Türkiyenin hukuk Ali Raif Bey yapıyordu. Bir iki yıl son nu bir jimnîstik salontına götürrcüşler: geçnvHcte oldugnnu, denizlerimlzıde fır lar. Bir gazete ukrasının mevzuu içinde nm mutavassıtlığını yaptıkları için hi tedrisatma cokulmalıdır. Gerçi münferid bazılan bir saat içinde, içki iptilâsından ra Pariste cihan pehlivanlığını kazanan cBir dönümlük geniş bir salondu bu» tm?.lann devam edeceğini, bugün saat dikkatimi çeken Medenî Kanunun yıl maye edici bir iş mi sayıycrlardı? Ikinci derslerde alâkalı hocalar, bilhassa mu vazgeçmişlerdir. Kara Ahmed bu mazhariyetini kendinin dedi. Çeşid çeşid jimnastık aletleri. Al 8 c kadar kar yagmıyacağını, havanın dönümü fikri, gerçekten tarihçiden zi ihtimr.ün doğruluğunda şüphemiz yok kayese usulüne ehemmiyet verenler, yaTürk doktorunun bu keşfi, insanlar Tanrı vergisi kabiliyetine olduğu kadar man şampiyomı olan pehlivan iki büyük yağışlı vc soğuk greçeceginl bildlrmek yade sosyal ilimlsrin siyasetile iştigal lur. Cevdet Paşanın dediği gibi «O za hud Türk hukuk tarihi veya umumî idn vücud, ruh ve kese bakımından çok edenlere dava ve problem vazetme tır man elçilerin en nüfuzlusu olsn Fraıijiz hukuk tarüıi dersleıini olcutanlar bu ciKsrgeleci Ibrahimle Ali Raif Beye de gi'lleyi iki eline alıp bircr sepet gibi tedir. faydalıdır. Bu sayede, bir çok ayyaslar, satmı vermektedir. elçisi Eouree, Fraıısiz kanunlr.nnın ma lıeti gözör.üne alırlar. Fakat «âlemdeki o feci iptilâlarından kıirtulacaklan gibi, borcludur. Vaktile birinden işittimdi, kaldırıvermiş. cEh; pek ağır şeyler olAmerikanın büyük bir spor kulübünde mıyacak» diye bu da yapışır. Tki elile Bu gibi davalarm başında Türk Hukuk hakimi devleti aliyyede marnulünLih ol biıinci kanun> gibi başhbaşına bir dihergün türlü tüılii acı hâdiselerine şaAmerikada iki vapunımuza Kara Ahmedin endamh bir tablo halin ancak bir tanesinl güçbelâ kakiırınoa juurunun uyanması ve uyandırılması, ma?ı emelinde bulunmakla Fransız po'.i Eİplin clması ayrı bir meseledir. Şeyhin hid olduğumuz içtimaî bir felâketin de bayrağımız çekildi tikasına hâdim olanlar hep bu fikri sa kerameti kendinden menkul diyerek bu önüne geçilmis olacaktır. İçki Içmediği deki resmi altında «Eğer spora kıymet içine bir yılgmlık cöküyor. Ertesi gece DçDİzroUarı Oenel müdürlüğüns dün, kanaatimce en mühimmini teşkil ediyor. kimde idiler.» Ne garibdir ki bu • fikr verirseniz böyle olursunuz> diye bir o şampiyor.la karşıl^şacak. Bu şampiyofikirde birleşmemek, Mecelle ile Roma caman kunı gibi usln insanların bir kaİnkılâbımızın yabancı bir çerçevekanuAmerıkaâaki heyetten gelen blr telgrafta, ciimle yazılıymış. Cihan pehlivanmîizın mın adım benim şjibi Lutfi Bükiilmez de Anıertkadan ehtın aidığımız .=.000 tonluk I nunun toptan alınmasile bu şuura ere sakim» i zamanm başta şeyhüliîlâm ol hukukunu birbirine benzetmenin aşırı dch yuvarladıktan sonra. artık kendilespor hocasına olan borcu pehlivanhk us hatırlıyamamaktadır. Belki Adaluun da «KarB> adıı motorlü gemlmizle. 2SOO ton ceğini farzedelim. Aradan geeen seneler duğu halde sarık'ı zümresi de de=tekli derecede yarlış olduğunu düşünmek rini tutamıyarak adam öldiirnıek de datasına olandan daha ağır bassa gerek. hatırında kalmadığı için bize söyleme luk aSamsun» gemlslne törenle bayrağıraı esnasmdâ bu gayeye doğru atılan adım yordu. Onlara göre Mecellenin tar.zimi mümkündür. Maamafih böyle düşünmek hil obnak üzere bir snç işleyinceye veya tArdüiıan», «Dairei Adliye» ye (yani Adliye Neza bile pnun cbedî olan ve olmıyan taraf*** mişti. Güreş pek kısa sürer: «A be, dedi, zm çe>kJldlğl blldirllmektedlr. dKastsmonu»ı «Edirnç» ve «Rlze» şlieple ları çeşidli fırsatlardan istifade ederek retine) değil «Dairei îlrniyye» ye (yani larmı ayıkb.maŞa, bugün Suriye ve fii7incaya kadar Içtikleri ve nlhayet güherif acar, fazla oya'.anmağa pelmez. Bir nün birinde ebediyen sızdıklan malumbelirtmek çok faydalı olur. Kendi hesa1923 teşrinindeki Cumhuriyet ilânınrimlzin de bayraklan yaiında çeklleceStlr. Meşihate) aid olmalı! O zamanın Garbcı Irakta yüriulülcte bulunan Mecellenin, dur. dan beş ay sonra Maarif müdürlüğüe E elenso, bir nâra, hemen çapraza alıp yebıma 1947 senesinin bugünlerini böyle kod sivilcileri, Cevdet Paşaya hücum «Aksu» gitti di.T.eye gidip Türkocağı reisliğine de re ıhırıveriş. Oldu, bitti.» bir belirtme için hayırlı bir vesile sayı hususunda sarıklı taifesile birleşiyor bu muazzam Türk tedvininin TürkiyeAlkolik ayıldıktan sonra tövbe etse de, Doğu Akdeniz seferlnl yapmaktk olan nin Hukuk fakültelerinde başhbaşına scçildiğim zaman gerek Ocak işlerindo, *** Ak.su vapuru dün 5ğ yolcu ve 600 ton ytlk yorum. Zira yirmi şu kadar yıl evvel lardı. Bu güriiltüler arasında eserinl bir disiplin olarak okutulması fikrlni nihayet ertesi akşama kadar sabreder ve gerek Ocak menfaatine yaptırdığımız.güEvet oWu bitti. Fakat şampiytmun işi alarak umanımızdan hareket etmlçtlr. Bu ilân edilen Medenî Kanunumuzu bugün kendisine yart'ım eden hukukçu kuvvetlendirecektir. Bu hafta «Meder.î tekrar kadphe sarılır. Nice İnsanlar varraşlerde babalı oğullu iki dostun yakın böyle aıud'e bitince Berlindeki işler ke rapurla, Iitanbul mlUetvekUl Adn»n Adi düşünenler, Türk hukuk şuurunu tarihî daşlarile tedvin etmesini çok iyi bilen hukuk cephesinden Ahmed Cevdet Pa dır ki vnktile müreffeh, mesud ve muhyardımlarmı görürdüm. Babası Ali Bey sad gitmeğe başlar. Kurddereü Mehmed var> YunanXstanın Ankara elçlsl ve Yüksek köklerile kavrayan iki çalışma mahsulü eavaşçının çeşidli ve başka vazifeler ifa şa» eserile birlikte hukuk kütübhanemi terem olduklan halde bizim ayysşlık Adalının en iyi arkadaşı olduğu gibi de Londrada aynı vaziyete düşmüş. O Tlcaret mektebl talebelerinden, blr grup da karşısın^a bulunuyorlar. Bunlardan biri ederken hedefi asla kaybetmeyişinde bu zi zençinleştiren Prof. Mustafa Reşid dedlğimiz alkolizm yüzünden sefil, peoglu Lutfi Beyi de Adalı evlâdı gibi Se rada da onun karşısma çikarılacak adam g!ımiştLr Adnan AdiT*r| Amerikaya geçe birinci Medenî Kanunumuzun codificagün bile insana hayranlık veren ulvî bir Bey tarafmdan neşrolunan «Mecellenin risan ve hakir olmuşlardır. Yolunuzu cek ve Prtnctton Ünlverelteslcde «tslâm verdi. Anadolukavağı üstündeki Hay yok. îşi carılandrrmanın tek çaresi Adalı teur'ü sayılmağa lâyık olan Ahmed Cev manzara vardır. tffekklırü Ue garb tefekkürunün yekdlgeküllî kaideleri», bu fikri dcstekliyor. keserek sizden ekmek parası diye aldıkdarpasa çiftliğinin geliri sayesinde fe ile Kurddereliyi birleştirm»k. Londrarlne teslrl> mevzulu konleransı vereoektlr. det Paşayı hukukçu cephesinden araştıMüellifin izahlarma bakılırsa Cevdet lan beş on kuruşu, hemen lçklye verirrahça geçinen Ali Bey, kızının Edirnede daki menejer Berlindekine, Londradaki ran muhterem hukuk âlimimiz Ebülulâ İlk Türk Medenî Kanununun tam ol Paşanın derin bir iftihar duygusu ile ler. Alkolikler, kendileri, aileleri ve ceİngiltereden getirilen yünlü evli olması vesilesile, oraya yerleşerek doktor Behçet Vehbi Bey de Adalıya biBeyin «Ahmed Cevdet Paşa» isimli mu madığını biliyoruz. 1868 de «fikri sa «âlemin gördü,gü ikinci kanun» diye va miyet için kaybedilmi». bedbahtlardir. kumajlar o>lu Lutfiyi de İngilterenin Leeds (Lits) rer davst mektubu yazarlar. Alman mehalled eseri, diğeri «Mecelle» nin küllî kim> i yenerek ortaya çıkan Mecelle, sıflandırdığı Mecelle, biri gelip geçici, Doktor Etem Vessaf, işte bunları kurtarTOnlü mensucat «atışlannın serbest bıÜniversitesinde tahsil ettirmişti. Adalı nejer Türk pehlivanmı aldığı gibi Lonkaidelerini yeni hukukun tçmel pren Cevdet Paşa ile arkadaşlarınm kafasında nın bu baba oğula ve onların da Adalıya draya geldi. Adalı sabah sabah Behçet rakılınasır.dan sonra Inglltereye slparlf e . siplerile karsılaştırarak felaefî bir kad tam olmaği doğru glden bir başlangıcdı diğeri hukukî tefekkürü keskinleştirici manın yolunu bubnu şrur. dllmlş olan mühlm mlktarda TünlU kııma» 8'kı alâkasındaki kerametin sebebi: AH Vehbi Bsyin hastanedeki staj odasmda partllerıniu yola çıktığı haberl gelmlştlr, ro lçinde izaha çalışan değerli profesö ve yavaş yavas miras, evlenme, va?iyet.~ ve bu yüzden ebedî olan iki karaktere Eskiden de Amıpada, alkolizm e karKara Ahmodi yetiştiren Ali Raiftir. dır. O sırada Alman menejer de odaya Bu vaziyete gore mart ortalarına doğru rümüz Mustafa Reşid Beyin «Mecellenin hususlarını da İçine alacaktı. Mecelle maliktir. Bilha?sa yüz kadar maddeyl n bazı tlâciar vardı. Fakat bunlarm daihtiva eden küllî kaideler, bu ikinci kaa Evvelki yaz vefat etti. Oğlu Lutfi de girer. Halil pehlivan sandalyayı kaptığı tnsmleketlmize ehemmlyetll mlktard» yün külll kBİdeleri» adlı rlsalesidir. O eserle cemiyetinin dev'amı d bundan ötürü rakteri aksettirmektedirler. Felsefî bir ha ziyade para dolabı birer şarlatî>nİ!kİngiliz Üniversitesindeyken gülle kal gibi Almanın önüne dikilmiştir: «Ya a 1U kumag gelecektlr. ldi. Müellifinrlz, bu maksadm elde edibu risale Medenî Kanunumuzun 1947 muhakemenin dikkatli ve isabetli bir tan ibaret olduğu. kullananların içkiye Oelecck yüıilU kumaîların ekserlsl îngldırmak, kol bükmek gibi sponm kuvvete lacaklarırru ver, ya kafanı kırarım.» senesi subatına raslayan yıldo'nıümüne, lemeyişini devrin padişahının her çeşid tahüline tâbi tutulan bu kaideler, her eskisi gibi düşkün olmalanndan anlaşıllz fabrlk&larının harb sonrası lmalât eid sahalarmda şampiyondu. Doktonın tavassuüle alacağm, yarısı progranılann» gör» lmal edllmlf bulun. her sene tekerrürünü Istediğimiz aevin cemiyet ve dernek çalışmaları karşısın zaman ve mekânın hukuku sayılabilir hyordrj. daki kuşkularına atfediyor ve bu hu ler: «Mecellenin metnini teşkil eden Lutfiye irsen gelmekta olan bu kuv peşin verilip yarısı güreşlerden sonra maktadır, dirid bir hususiyet veriyor. Doktor Etem Vcsafm keşfi, yalnız »1malumat veriyor. hükümlere ne kadar kasuistik ve za kolikleri değil, İçkiye karşı iradesi zavctin sonra nasıl geliştiğini o zaman E ödenmek üzere yeni bbr mukavele yaElektrik malzemen bolla»tı Bundan 115 sen* evvel blr Tuna ka rusta mukayesell Mevcud seklile «tahrir bakımından eşi dirnede gözlerimizle de gördük: 1924 pıldı ve Adalıyı buna raa etmek Için Muhtellf memlekeUerdan gelen «lektrlk sabasında Lofça'da doğan ve 1895 te îamanının bile ihtiyaclarma trygunluğu yıf ve alkolik namzedi olanları da tedavi malztnıesl aon zarnaaiarda çoğalmıjtır Bu tanbulda ölen Ahmed Cevdet, henüz yazılamıyacak kuvvette bir gaheser olan. şüpheli, bu bakımdan pek haklı kritik edecektir. baharında Sarayiçinde Ocak menfaatine Behçet Bey kefll oldu. ttlbarla, gelen maUann flatlan gümrük Mecelle acaba taknln bakımından da bir lere yer vermekte ise, aksine olarak yaptırdığımiz güreşten sonra, verdiğimiz resmi lark' v« para ayaılanman dolayıslle sosyal müessese ve değerleri başkalaştnsanhğa büyük blr hizmet ermek »eçay vesilesile, Türkocağı salonunda Demin kafasını feırac»ğı menejerle e&klsinden pabalı olmaJü» beraber blr bol mamış blr memleketin fikir adamıdır. çaheser sayüabilir mi? Eserin sahibi bu küllî kaideleri tabiî hukuka ve modern toplanmışız. Adalı Halil de orada ve o dostluk tokası yapan Adalı doktora dö lui bbşlamı«tiT. Bu arada elektrik kablo Bunun içindir ki tarihçi, dln tarihçial, hususta ilmî davranışın lcablarından ay hukukun hayli münakaşalardan ve te refini kazanan bu Türk doktorumı Amegünkü güreşin başpehlivanlarından Ar nüp: «İyi ama benim karnım aç, bir tan ve motfirlerl de gelmlf bulumn&ktadır, lisaniyatçı. hukukçu, hattâ politikacı rılmıyor. Cevdet Paşaya karşı sevgimiz kâmülden sonra ulaştığı prensiplere o rikada iken tanımıştım. Zekeriya Sertelin enistesi olan ve pedagoji tahsil eden navud Abdullah, bilmem nasıl tafrah kahvaltı yapalım» der. Bir lokantaya onun kendi sahasma mensub olduğunu ne olursa olsun Mecelle, bu noktadan derece uygundur... Binaenaleyh Mecel eşi ile beraber Amerikada bulunan dokTasdelen suları gaz kokuyor orljinal değildir. îslâml huiuk meklâflar etmiş olacak ki, bizim Lutfi ayağa gittiler. Pehîivanm kahvaltısı: Arka arlenin bu kısmını yeni hukuk pren^ipleKapai'. şlşelerdekl Tasdelen tulannın gar zanneder ve o vasfını 5ne sürer. Hakikalkıp: «Ben oyun filân bilmem, fakat kaya üstü yumurtalı biftek, «yeter» de koktuguca dalr blr çok »lUyetler aldık. kat de bundan başka türlü değildir. Bu teblerindeK yahıız birine, Hanefl doktri rlnin ve felsefî mülâhazalannın ışığı ai tor. 1942 de. North Carolina devleti dalıilinde Raleigh şehrtnde oturuyor, devnine bağlılık muhtemel bir orijinalitenin ayak çelmeleri olmamak şartile, seninle diği zaman 12 biftekle 12 yumurtayı ye Şlşelerln agızlanndakl kapeJcların, temlz vasıflardan yalniz birirti yorucu, çok tmda tetklk ve izah, bu hakukun da kuvvet güreşi yapmağa hazırım» diye miştir. Tabiî ekmek üstüne ekme^. Bungaz tenekelerinden yapıldıgı vt zahmetli ve o nisbette de kıymet biçile elde edilmesine engel olrau», sonradan çahuk kavranması ve öğrenilmcsi bakı let hastanesinde akıl hastrlıklan müteceketini çıkarmca günün başpehlivanı: lar kahvaltının kunı tarafı. Sulu tarafı kokunun bundan llerl geldlgl lddla olun miyecek araştırmalarile aydınlatan Ebul bir çok tenkidlere meydan vermiştir. mından büyük faydalar temin edecek hassısı olarak çalısıyordtı. Kendisile Wa«Delikanlım, sonra bir yanın kırılırsa için de büyük fincan içinde 17 tane sütlü m&ktadır. Halkın sıhhatUe y&kındaa llglsl ulâ Beyi dinleyiniz: «Ahmed Cevdet Bununla beraber tam bir hukukî ibda, tlr (3).» Bundan iki üe sene kadar evvel shinçton ve NewYork'ta bir çok defalar karışmam» diye işi alaya almak istediyse kahve. Lokantantn tam yemek tabldotu olan bu lçe Beledlyenin ve Vakıflar îd&resl. Paşa, yurdda hukuk Uminin gelişmesine hukuk tarihlnce pek güçlükle gösterile Hukuk fakültesi kadrosu içinde vücude görüşmiiştüm. nln dlkkatlnl çekertz de deUkanlı onun tizerins yürüyerek iki buçuk şilin iken doktor bu kahvalüO zaman, Bayan Ronsevelt'in «En çok büyük ölçüde çalışan, yürürlükteki hü bilir. Nisbî ölçüde olmak üzere Cevdet getirilen, hattâ talimatnamesi de hazırHastanede öldii değerlendirmek mümkündür: lanıp kabul edilen «Türk Hukuk Tarihi korkııdan korkarım> dediğini ve Ameriişin lâfta kalmasına meydan bırakmadı ya iki'buçuk altın ödedi. Adah doktora kümleri kanun hallne çeviren, blzde ka Paşayı 7atıhte> Kumrulu sokagınl» 8 numarall ğından kapışmağa mecbur oldular. Lutfi eğilip, Almanrn türkçe anlamayışından nunlaştırma usulünü yaysn, düsturlar «Cevdet Paşa kadim kanunlarda islene ve Hukuk Sosyolojisi Enstitüsü» çalış kan askerlerinin yüreğinden korkuyu başpehlivanı kucaklayıp fıldrr fıldır dön istifade ile, özür diliyor: «Affederslniz evde oturan Hatlce adındi blr kadını ak> vücude getiren, tarihî incelemelere llmî şlene mütekâmil bir gekll alan Ve bir malarma başladığı zaman ilk iç olarak çıkarmak için akıl ve sinir hastahkları evlne glderken bahçlvan MurazaniD dürdükten sonra duvarın kösesine tıka Behçet Bey, sizi biraz fazla masrafa dortnala suıduğtt beygtr kendtslne çarpa isHkamet veren, dilimizi laptü rapt al irade ile risale şeklinde toplannus olan bu «büyük fayda» nın kaynaklaryıı eş mütehassıslerile nıhîyatçıların konjtreyarak hapsettiği vakit Polis Müdürü Sa soktuk ama bunun bir faydast var: Şu rak agır surette yaralanmasına sebeblyet ver tına alarak sadeleştiren, memlekette Ahkâmı Mer'iye adlı kitabda yazüı hü raeğe, bu suretle Türk hukuk düşünce ler yaparak pek çok çah«itık1arını ondan di Bey: «Bakındı şu bizim Lutfiye» di Ahnan bir Türk pehlivanının nasıl bes nı'ştlr. Yaralı kadın, kaldırüdıjı Haseü Kur'anın basımma aid gürültülü mese kümleri tehzib ve muasır kanunlar neh sini Türkleştirme yollarmı hazırlamağa ö^renmiştim. ' hastaneslnde dün ölnıüg, bahçlvan Mustaz» leyi çözen, maliyemizin kullandığı yan cine uygun bir hale ifrağ etmiştir... Her çalışmak suretile bu dileği gerçekleştiys hayretini haykırırken Adah da ku leraeceğini anlasm!» Doktor Etem Vessaf, uçak. tren, otoyakalanarak hakkında kanunl t&kJbata İağıma şunu fısddadı: «Ah, su çocuk ohs takvim usulüne karşı ilk ilmî müca ne kadar Mecelle ibda değilse de tedvin rebilir. mobil gibi vasıtalarla durmadan yaptıgı*** baslanılmıştır, dekl mükemmeliyet kendisi için bir fahkumasaydı da onu yetiştirseydik, ne yadeleyi açan, devrinde cümhunın guç ve mîz o uzun ve yonıcn seyahate dayaDoktor, Adalı ve Kurdderell; üçü man pehlivan olurdu!» Medenî .Kanunumuzun bir yıldönü rabilmemÜ! içîn bize muhtelif vitaminler, Otomobil altında ölüm karışık işlerini idarede müstesna kabi rü şeref hâlesi olabilir» (Sf. 50). Londranm bir caddesinde yurüyorlar. münde hukuk kütübhanemid orijinal T&ntakaleden geçmekte olan çoför Muh. Adalı ilerdeki bir dükkândan bir şey al slnln ldareslndekl blr taksl kar«ıdan kar Hyeti görülen degerlı bir Türk bilginl, *** Gerek Cevdet Paşa ile, gerek Mecelle araştırma ve derin tahlillerile zengin domotes ve meyva suları tavsiye etmişBu Lntfi arkadaşı Cemil Bükerle Edir mak için arkadaslarını bekletmiyeyim |iya geçmekte olan 35 yaelarında Mehmed l pek mümtaz bir devlet ve siyaset adamı le Türk hukuk ve ictimaiyat dünyasmm leştiren, hukuk gencliğinin ve bu arada ti. Bn tavsiyelerinden de h?.kikaten büna Musevî kulübünün kütübhane dola diye yürüyüşünü hızlandu^lığı gibi, ga adında blr şahsa çarparak agır surette ya. dır (1)» Bu satırları taklb eden 350 sa alâkadarlığı sırf tarihî bakımdan mıdrr? bütün kültür Türkiyesinin dikkatiri yök fayda pörmüstük. Onun içindir M bmdaki albümleri kanştırırken rasladığı liba caddenin öte kıyısma geçmek niye ralanmasına sebeb olmuştur. Yaj»U kal hife, Cevdet Paşanın sadece hukukçu ta yoksa hukuk öğretimi ve terbiyesi için geçmişten hız alacak bir istikbale doğru ben. Tekel tdaresinin birer vi*amln kaynağı olan meyva suları yapmaktan va* Cerrahpasa hMtaneslnde dün ö l . rafını tamamile objektif ve veslkalarla kaynaklık yapacak bir değeri de var mıbüyük bir resmi, «istenilen parayı verip tile olacak, yaya kaldırımuıdan da inmiş. dır;ldığı çeken, memlekette hukuk şuurunun u geçmeslni her itrsat düstüVçe tenkid edimüstur. Tam o sırada iriyarı bir îngiliz kadanakulübden satın aldıktan sonra, heyemücehhez bir araştutna zihniyetlnln ışı dır? Çeşidli ilimlerin tarihleri, tıpkı »a yanmasına çalışan iki değerli hukukçuyorum. canlı bir sevinc içinde Türkccağına sının çektiği bir yük arabası süratli bir 6 yıl sonra ğı ile akseüirmeğe hasrediliyor. Dahası rlerin fahriyelerindeki mısralara ben muzu tebrik edelim. Bahis mevzuu etPoktor Etem Vessafın, Ankarada zer satırları da kaydeder. Cevdet Paşageldi. Bu. bir metreye yakın bir boyda, tıriila ilsrlemektedir. Nerdeyse çarpa1911 • kadar muhtellf nırsııJık Buçları var: Bu büyük adamın hukukçu tarafı tiğim kıymetli eserle değerli risaleyi Amerikada bastırılmış, renkli, heybetli, a Arabacı önündeki adam çekilsin işilyen, o zamandanberl tovbekar olan da başhbaşma bir âlemdir. Cevdet Paşa nuı şu parçası, aynı zamanda bu sualle gözden geçirecek olanlar bu tebrikin re Sağhk Bakanlığmda çalışan bir drktor millî kıyafetli genc bir Türk pehlivanı diye ıslık çalıyor. Orada âdet öyleymiş. Tovflk l&mlnde blrl, tütı yıl rahat duıduk. medenî hukuktan başka 1274 tarihlî rin cevabmı da veriyor: «Avrupa ka kadar yerinde olduğuna bizzat hükme kardeşi daha vardır. sonra, tövbesinl bozmus ve son zanunşinaslarından olup bu kere Mecelleyi deceklerdir. nın resmiydi. Lutfi resmin altındaki in Fakat ıslıktan anlamıyan Adalıya geri tan Bu Türk doktorn insanlığa yaphğı bn manda üstüste lkl suç lslemljtlr, Ajçı Ee ceza kanunnamesinin, sonra «memlekete gilizce matbu yazınm aynen tercümesi den Kurddereü Battalgazi nâralı bir hay cebln paltosu ceblnden yankeslcllUc 8Uhukuk sahasında krymetli ve muhalled mütalea ve Roma kanunnamesile mukabüyük hizmet ve iyilikle uıilletimize de ni söyledi: «Sultanın aslanı. cihan şam kırışla: .Halü, araba çiğniyecek çekil!. retlle 1400 lira, bakkal Ştlkrünün panta bir yadlgâr olan>, hattâ yeni Toprak Ka yese eden, ikisine dahi mücerred eseri (1) Bk. Ebülulâ Mardin: Medenî Hu medeniyet dünyasmda büyük şeref kapiyonu, Adalı Halil pshlivan.» Resme diye bağurınca Adalı, kadanalı arabanm lon ceblnden de 1200 llra «sırmntır, Tev nununa bile baa noktalarda llham kay beşer nazarile bakan bir zat dedi kl: kuk cephesinden Ahmed Cevdet Paşa, îandırmışür. Onun bu başarısı, metodik Itk düa Istaubul lklncl asllye ceca mahgüzel bif çerçeve yaptırıp Adalıya gö çarpma tehlikesini görür görmez, kennaklığı yapan arazi kanununun ve tapu Âlemde cemlyeti llmiyye vasıtasile iki İstanbul Üniversite neşriyatı, N. 275, çalışma imkânları ve sahaları bulduka türdüğü zaman: «Bana hazine vers2niz dinî telılikeden kurtarmak için sağa sıç kemeslnce her lkl suçund&n ayrı »yn se nizamnamesinin, ilk muhakeme usulü defa kanun yapıldı. tkisi de Kostantinl Sf. 7.' lan, yardım ve tesvik gördükleri takklzer ay ağır hapse mankum edllmljtlr. bu kadar makbule geçmezdi» der ve rayacağma tehlikeyi kendinden uzak Topvekun, blr buçuk sene Cezâerlnde ya kamınunun, hulâsa ipekbocegi talimat yede vukubuldu. Ödnclsl (yani Mecelle» (2) Maamafih bu Itmam arzusunun dirde Türk bilginlerinin ve teknisyenlegözleri dolu dolu olur. Meğer o resfcn laştırmayı daha uygun bubnu? olacak tırılacakır^ nameslne vanncaya kadar çok çeşidli ertib ve intizamı, mesailinin tenslkl ha yerlne getirilmemesini başka çeşid illet rinin, milletimizin sahib olduğn yüksek ki, birdenbire kadananın böğrüne bir Adalıda da yokmuş. hukuk düzenlerinin hazırlanmasında eblle evvelkine (yani Roma hukukuna) sebeblere bağlamak da mümkündür. Tckâ sayesinde, her sahada. keşiflcr ve omuz darbesile, yanlamadan gelme bir Ağırceza Mahkemesine havale büyük hizmetleri geçmîş bir şahsiyettir. çok müreccahtır ve faiktlr. Aralarmdaki Bu hususta yapılmış bir kalem tecrübe icadlar yanabileceklerini bir defa d«ha *** ibi 11 Mustafa Reşid Paşanın kendisine «yeni ark dahi lnsanm o asırdan bu asra ka sine bakılabilir: Hukuk Sosyolojisi, ispat ermektedir. edilen davalar şahmerdan çarpar g > vu" vurmaz.Balkan harbinden sonra, her yıl o en Atetürk bulvarındakl Bozriogankemerl kanunların tertib ve tanzhnile mesgul, dar ^Ileml medenlyette kaç adım atmış 943, Sf. 33. caddenin bir anda aldığı manzara: tantanalı güreşlsr yap'lan tarihî KırkpıFil ayaklı kadana tartak martak dok altında blr gece tabanc* kurjunlle srka mutaassıb olmıyan, genc ve münevver olduğuna blr mikyastır.» Bu sözlerden (3) Bk. Mustafa Reşid: Mecellenin nar yâdellerde kalınca Edirr.eliler, çok polla Mltatm olUmune sebeb olmak. blr efendi» verilmesi talebi uzerine or çikarılacak netice çu olabilir: Nasıl san dereeelik bir zaviye çevirip caddenin do?ı küllî kaideleri ve yeni hukukun ana tan polls Ismail Hakkının r* bu tuçta yerinde bir kararla, kendi giden Kırköte duvarma day'anacak bir hale düşün alâkası bulunmakt&n tıa»t Ulmll blrUlnln taya çıkan yirmi dört yaşmdaki delflcan âlemde birinci defa yapılan kanun (yani prensipleri, 1947, Sf. 68. pınarin haturasmı olsun yaşatmak için, ce araba da atla beraber caddeye amud mulıakemeierlne, Ist»nbul »eklzlnel aallyd h, «Mustafa Reşid Paşa ile başlayan ka«Sarayiçi» nde yapılan yıllık güreşlere bir vaziyet aldığmdan zaten fazla geniş oeza mahkemeslnoe dün devam olunmua nunlaştırma cereyanı» nın yorulmak o ismi verdiler. Sarayiçi Edirnanin Tunolmıyan yolun geliş gidiş harekeü apan tur, Bu tedblrslzllk, dlkkatsizllMe, nlza bllmlyen gayretli şahsiyeti» olacakür ca üzerinde bir mesiresidir. Nehrin yesız durakladığı gibl geride Kurddereli mata rlayetalzllkle öîüme sebeb olmak da (Sf. 3334). Muhterem profesörümüz, bu re yatırılmış bir 8 ralramı çizdiği, yani «Bak koca ayıya, ata ne yaptı?> diye vasında olenln ablası kardeşlnln blr kas •gayretli çahsiyet» in sadeoe hukuk saortası boğumlu, iki tarafı dairemsi, hem de kurban glttlglnl Uerl »ürmektedlr, Dün hasmdaki faaliyetlerinin yalniz bir taraBütün mezun arkadaşlann iştirakile gülerksn Adalı pürüzsüz bir ingiüzceyle irU ceUenln sonundat mahkeme, bu davaya fma hakîki ilmin projejktörünü turuyor. bo! sğssları, hem yemyeşil geniş düzlüğü 1 mart cumartesi aksamı Parkoteîde arabacıya: «Kör müsün, önündeki kos bakmayı Agırcaza mahkemeslne ald gör. ol"Jn, dört yönü durgjn akışlı suyun yemekli bir toplantı yapılacaktır. Arkcca adamı görmüyor musun?» diye çı müştür, Dosyal mevcud lkl Afırcezadan 1868 de ortaya çıkan «Mecelle» nln ilk göigeli rsbercedliğile çerçaveli bir mesikadaşlarımızın davetiyelermi Galata, »ezgisinln Wr Smrün 24 Onde doğdugukışüğı sırada, arabacmın da bir omuz blrlne yollanacaktu', re. İşte yillardır orada K'rkpmar güreşPerçemli S. Lâciverd han No. 67 den nu, kemikleşmeslnin de aynı ömrün itişile işi bu hale getiren adama karşı Uvey anasının ölümüne lrrine başlanırken Adalı Hnlilin o resmi aldırmalan rica olunur. (1937) 46 sında nasıl mümkün olduğunu şimdi korkuian donakalışı. sebeb olmus güreş meydanına bir bayrak gibi meradaha lyi anlıyoruz. Gerçl genc hukuk İktisad Fakültesi Mezunları CeTiiyeti Evet, doktor Behçet Vehbi Beyin deKasımpaşada Emlnçeşme mahalleslndekl simle götürülür. diği ribi, Adalı o zaman yalniz bir pehli evlertnde övey anası ŞUkrlyenln tekme Ue âlfanimlz Profesör Hıfn Veldet, bundan • ** ölümüne sebeb olmaJrtan maünun v» mev yedi sene kadar 8nee «Tanzimat> Wmll van değil, 151 kiloluk bir devdi. kuı Zafer adlı gencln muhakeme»tne Ia kollektif eserde bu abidenin çehresinl Ne yazık, Adalıdan o zaman notlar lsmaÜ Habib SEVÜK tanbui blrlncl Ağırcezs mahkemeslnce ı dün çok muvaffakıyetli bir ressam fırçaslle almayı sklımıza getirmenvişiz. Onun Adevım edUmlşllr Davaya göre, Zafer. ütü çizmisti. Fakat bu çehrenin asıl çlıgimerikadaki gür?şleri hakkmda tek bilYabancı basm balo»u lemesl İçin kendisine verdlğl pantalonunun gimiz o resimdir. Bunu da şimdi Gala21 şutat cuma günü Tokatlıyanda ya Otulenmemeslnden hlddete kapılarak Ovey lerini ve taazzuv tarzını üstadımız Ebülpılacak olan Yalrancı Basm Muhablrlerl anasım tekmelemlştlr ve tekme, Hasekl ulâ Bey anlatıyor. Eserin gahifelerinde tatla ticaretle meşgul Lut.'i Bükülmeze bcırcluyuz. Yalniz Lutfi bir gün gene Balofunun son h'zırlıkları tamamlanmak nastasrslne yatırılan kadının vak'adin lkl blr taraftan hukuk tarihlerinln çok ensonra barsagı dellnerek oımeslle ne« der kaydettiği mücadelecl bir hukuk âHTürkocağmda Adalı Halile sormuştu: uzeredl'. ttanbukla İlk defa olarak verUen gün celeumlîtlr. Müdafaada lse. eükrlyenln B mlnin Jhering'ln ifadesile «Hukuk ugbu scnellk ba'onun mükemmel olman iç'.n • Pchlivan sen alafranea güreşte köprü hlç blr fedakârtıktan kaçınıîmatnaktaaır. yağı kayıp kazaen merdlvenden düjmeS kurmayı nasıl beoerirdin?» Adalı tatlı Balo çok rağbet görıacitedlr; şlmdlden bl suretHe hastalandığı ve öldügü lddla olun. runda savaş» mı temaşa ederken, diğer Muvaffakıyetle devam ediyor. (1984) taraftan bu savaşın merhalelerini (Sf.66maktadır bir kahksha atarak şu cevabı verdiydi: let kalrrjamıs glbldlr. 160) mümkün objektiflikle tasvir eden yorulmak bilmez bir araştıncının genc hukukçAilara nümune olarak gösterllmeğe değer imanını ve araştırma azmlnl de hayranlıkla aeyrediyoruz. dünya se^anu Soğuklar Hukuk farihisniz çalışma ve araştırmalar Yazan: Bir Türk doktorunun insanlığa büyük hîzmâfî Fsndikoğlu KÜÇÜK Ş E H İ R » Müeüifi Iküsad Fakülfesi Mezunlarına: Cevad Fehmi B A Ş K U T ' u n Son Eseri Olan KOCA BEBEK ŞEHİR D R A M TİYATROSUNDA BUGÜNKÜ Sayıstnda: I F SA A T ! . Türkiyeye komünizmi nasıl yaydılar ? . . 1 3 Yazan: Sen SERVER Beniııısiıı! Yanmasm! BEDİ Profesörümüzün hukuk edebiyatımıza srmağan ettiği eserin tedvin sosyolojisi bakımından dikkati celbeden tarafı kanunların kabulil hâdisesi vesilesile Türkiyedeki Fransız politikacılarmın ojTiamak istedikleri rolde görülüyor. Bu politikacılar, ihtilâl Fransasmm kod sivillni şarka yaymak düşüncesile mi hareket ediyorlardı? yoksa bunu, aiyasl Yann bir MİLLET ahnız.. OIINLU! V I C K I BAUM İKİ DEFA FİLMEALINAN NEFI5 ROMAN ÇIKTI 4»ULVERIZE fDİLİlÎLEN Türkçenin en güzel romanı Çevir Kazı Dünyamn en meşhur İngiliz mamulâtı VELOCETTE marka GOLÜ •İİYÖN OMfRİKONIİN . İN SOH fORrtÜLOUR Mizah edebiyatımızın en güzeî manzumesi PROTESTO! Amerikadaki Türk talebenin protestosuna cevab Yazan: YUSUF ZİYA ORTAC MOTOSIKLETLERIMIZ gelmiştri. BİR DüZELTME OSMAN TAŞÇIOĞLU FİATI 250 KURU5 Karaköy Palas, kat 6/15 GalaU. Dünkü nüshamızm bu sürunanda çıkan Ihsan Yıldırımın (Görülmemiş bir kitab) başlıklı ilânda. şimdiden peyleyiniz yazılacak yerde yanlışlıkla şimdiden bekİ€yini7 olarak yazıldığı için düzeltiriz.