28 Ağustos 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r SES OPERET BAHÇESİ i | FESTIVÂL laksim İnönü Gezisi karşısı Mete caddesi \JĞ^\ YARIN AKŞAM saat 9,15 ten itib Telif Operet 3 Perde NOT: Bu operet yalnız on gün temsil edilecektir. Tel: 84313 DİKKAT: BEBİŞ operetinin bu akşam son temsilıdir. J u m h uriyet 2 3 üncü yıl S a y ı : 7 9 1 5 teigrai v e mektub «an* cumhuriyet, tstanbui posta kutusu: tstanbui No. 246 Çarşamba 2 8 Ağustos 1 9 4 6 Teleionlar: Umumi Santral Numarası: 24298. Yazı İçleru 24299. Matbaa: 24290. IRFAN BILIK EML^ÇI Sayın büyüklerimn, akjfeba ve dostlarile sevgüi müşterileririîft Şeker Bayramım candan tebrik ile insanlığa sağlık ve refah diler. İst. Lâleli 218 Ingiliz basını:"Bu davada esaslı bir değişiklik ancak üçüncü dünya harbi pahasına olur,, diyor Fırtmadan sonra eçira nıazbataları üzerinde tam on altı saat süren tartışmalar Biiyük MiIIet Meclisinin evvelki günkü toplanbsında buyük fırtınalara jol açtı. Karsıhklı çok >y>b, çok çirkin suzler söjlendiğiııi. ortaya jakışık alınaz isnadlar atıldığım. hartâ zaman larnan koridorlarda elense kapışıldığını gazetelerde okuduk. Hür bir milletin parlamentosunda fiddctli münakşalar olması, fırtınalı toplantılar yapılması pek tabüdir. Na. mık Kemalin Victir Hugo'dan dilimize çevirip söylediği gibi «Barikai hakikat «nusadcmei efkâ:rdan doğar.» Fakat Stiraf edeiira ki bizim fırtınadan hiç bir hakikat doğmamn, şımşekler boşuna çakmiü, gök kendi kendine gürüldejip durmuştur. Boğazlar meselesi ve Ordu Terfi Listesi Ingiltere ile Rusya Liste Yüksek Tasdikten çıktı ve ilân edildi 7 Korgeneralimiz Orgeneral, 1 Tümgeneralimiz Korgeneral, 20 Tuğgeneralimiz Tümgeneral, 10Albayımtz General oldular Ankara 27 (a.a.) 30 ağustos ordu terfi listesi Yuksek Tasdika ıküran etrr.iştü. Bu lısteye göre terfi eden subay ve askeri memurlar şunlardır: Kurtcebe Noyan. Sovyet basınının Boğazlar için açtığı savaş harb sonundanberi görülmemiş bir şiddet kesbetmiş Londra 27 (a.a.) Observer'in siyasî muharriri • Dort devlet, Boğazlar hakkındaki talebi reddettı» başüğı altmda şunları yazmaktadır: «Batıh dev'.etlerle Turkiyenin en i\T hal tarzı olarak ısrarla üzerinde durdukları şey, MontreuX mukavelenamesinin tadili için milletarası bir konferansın toplanmasıdır. Geçen hafta Boğazlar bahsi üzerinde inkıjaf eden Sovyet basın savaşı harbin sonundanberi görülmemiş bir şiddet kesbetmiştir. Bütiin bu anlaşmazlıklarm arkasındaki hakikî olay bugünkü devietler muvazenesi lehınde tabiî bir karinenin mevcudiyetıdir. Zıra, devletler muvazenesinde Boğazlara mütealKk esaslı bir değişikliğin vnkuu ancak üçüncü bir dunya harbi bahasına olur. Halbukı hiç kimse, hatta Ruslar bile, bugıjnkü statıikonun cidden aleyhinde değildırler. Boğazlar meselesi elân, mftletlerarası buhranın merkezini teşkil etmektedir. Yalnız, bu mesele Amrikanın verdiği ultimatomla, geçen hafta biraz gölgede kalmış bulunmaktadır.. • Londra 27 (a.a.) Liverpool Daily Post gazetesi «Turkiyenin cevabı. başlığı altuıda şunları yazmaktadır: «Beklediğimiz veçhile, Turkiye, Boğazlarm kontrolünde yalnız Karadeniz sahildarı devletlerin yetkili olması esasına dajanan anlaşma teklifini reddetmiştir. Turkler, böyle bir anlaşma dahilinde durumlarmm ne olacağını pekâlâ anlamaktadırlar. Fılhakika Türklcr. bu anlaşma ile, mütecaviz mizacı bugün gayet bariz bir sekiîde ortaya çıkmıs bulunan Rusyamn hakimiyeti altına girmiş olurlardı. Şüphesiz ki MontreuX mukavelenamesi gözden geçirilmeli fakat bu, mukavelenameye ımza koymuş Arkast Sa~ 3. Sü. 4 te Orgeneralliğe yükselen Korgeneral Korgeneralliğe yükselen Tümgeneral Şükür Kanadlı. Tümgeneralliğe yükselen tuğgeneraller Halim Orus, Raşid Gürgcm, Armi Ataç, I. Hakkı Turan, Saim Orhun, Şev! k»t Pasin, Cemıl i Kandemir, Fehmi j Türsel, Celâleddin I Sorgunç, Esrsf A'.p! doğan, Rahmi EğeKorgeneralliğe terfi eden Tümgeneral men, Kâzım Damiacı Şukrü Kanadlı Selim Bayav, Cemıl Ulusoy, B. Sıtkı Okan, Meihmed Gütıer, Sami Topçu; Z.Yeni generallerden Vahid Aykul, I. HakSeyfeddin kı Tuğbay, Fikret Çalbatur Orgeneralliğe terfi eden Korgeneral Kurtcebe No\an Bu yıl. mesud bir tesadufle 30 Bunun başka türlü olmasını bekle. Ağustos Zafer Bayramıle Şeker mek de doğru değildı. Kısa zamanda Bayramı bir araya gelmiş bulunutiazırlanan geçira knnunu noksanlarta yor. Türk milletı bu çift* bayramı, dclnydu. Demokrat Parti,fefeçokmll. daha büyük bir h«yecanla. daha letvekilini içine alan mazbatalara itiraz neşeli ve daha mesud olarak kutederken. kendini haklı gösterecck de. layacaktır. lillere sahiden malik miydi? Itirazları30 Ağustos 1922 de, Turkiyenin nın doğruluğunu nasıl ispat edebilccckkaderini değiştirerek mağlubiyetler, ti? Karşı taraf bunlart üzerinde durulfelâketler ve acılar devrüıi kapaMıllî Eğitim Bakanı Reşad Şetnsedmağa lâyık bulmadığı halde ortahkta yan, zaferler, saadetler ve sevincesen arabiyet havasına kendini kaptır. din Sirev, dün, &ehrımize gelmlştir. Kendisını Haydarpaşa garında karşılıler devrinı açan o büyük, o şanll, mış ve ıızun olduğru kadar manasız ve o yaratıcı zaferdenberi, Türk mıltarsız bir fırhna Meclis tavanı altmda yan gazetecilere iîakan şunları sö>iemiştii: leti, daima güzel ve mesud baykopuvermiştir. ramlar geçirmiştir. « Bayram dolayısile Utirahat etBize kaiırsa. hakkın ve hakikatin ne mek üzere Istaıbula gelmiş buiunuvoO gündenberi çeyrek asır demek tarafta olduğunu araştırmağa imkân rum. Bu arada 2 eylulde top'.nnacsk olan bir banş devri içinde, kansız yokrur. Karşıhklı mücerrcd iddialar olan UniversitelarArnsı kurulunda ko. ve yaşsız, mesud bayramlar idrak önünde ne söylense boştur. Ancak su nuşulacak mese'ı^'er etr?fmda Ist^nbul ettık. Arada Ikinci Cihan Harbi da muhakkaktır ki bu seçim kanunu Ünıversı'esi erkânile temaslarda buludenilen kan ve ateş kasırgası bir daha açık, daha sarih bir şekle sokul nacağım. Başbakanm nutkunda söyieçok memleketleri kasıp kavurd^İ tnadığı takdirde her dört senede bir dığı gibi yeni kabinenin progıamına O milletlerin bayramları, bırer kaMecliste böjle tatsı* ve roanasız bir uygun bir proje hazırlanacak ve 2 eyra matem günü oldu. Türkiyemiz fırtına kopmasına kiınse mâni olamıva. lulde yapılac?k toplantıya sunu'acakise, basiretli, dürust ve azimkâr caktır. bir siy.iset sayesinde, o kasırganın Bakan, inşaatı ikmal edilmiş olan köy ortasında, bütün muharib mılletSeçim mekanîzması demolcratik bir lerin imrendiği ve gıpta ettiği bir rejimin temeltaşıdır. Bütiin müessese okularına jetiştirılecek öğretmen mebarış cenneti olarak kaldı. Türk lerile koskoca Hevlet idaresi bu meka. selesi etrafmda sonılan bir suale de şu cevabı vermiştir: milleti de sıkmtılar çekmekle benizmarun ortaya çıkardığı iradeye göre « Kdy enstitüleri bu yıl 1700 kadar raber, 30 ağustosu kazanan kahraIsler. Biz buna miîlî iıade diyoruz. S?man sungülerin himayesinde, ne çim kanunu o derece vazıh olmalıdır ki mezun vermiştir. Bur.lar hissedilen ih Milli Cğilinı ISakanı Şemseddin Sirer kan döktü; ae de göz yaşı... jnantık kaidelerini inkâr etmeksizin tiyacm bir kısmmı karşılıyacak duŞimdi çifte bayTamımızı kutlarhiç bir ferd nanrtık basında yahud san rumdadır Dığe rtarsftan bu iî içmtim Bakanlığı memleketin öğretim hayatını ilgilendiren muhtelif kcnular ken yakın maziyi duşünerek bu 24 dık dışmda hile ve > olsuzluk yapıMığı tertibat almış bulıinmaktayız.» M llî Eğıt.m Bıkanı öğleden sonra üzerinde önemli çalışmalrr yapmakta. yılhk de\Te içinde, başarılan büiddialarma kalkı?amasın. İftanbul Universıtesini ziyaret etmiş dır. Ele ahnan en önemli konu, oğret. yük, e«siz inkılâb ve teceddüdden Vakıâ bu belki biraz güçtür. Dıtiras tir. Bakan, Rektör Sıddık Sami Onaria men konusudur. Şehlr ve köylerde bilkuvvet alıyoruz. Vatanm ufuklalaıın şiddetle rarpıştığı yerlerde şu ve.uzun sıiren bir görüşme yapmış, görüş has'sa ilkokul oâvetmenlennin durum. rında dolaşan kara bulutlar, bizi ya bu şekilde hakMzl.ğa kalkışanlar vc mede Teknik Üniversite Rektörü Tev ları esaslı surette incelenerek bir kakorkutmuyor, imammızı sarsmıyor. >a haksızlığa ugraJığını sananlar dai fık Tavlan ile \Vtsok Öğretim Umum rara bağlanacaktır. Ayrıca öğretmen'.e. 30 ağustosu yaratan bu milletin, ma bulunur. Fakat bunları asgarî had müdürü Necmeddin Halil Onan da ha rin yetiştirilme tarzı değiştirileceKtir. icab ederse tekrar yeni 30 ağustosde indirmek ımimkündür ve kanun ya zır bulunmuştur. Orta öğretim kadrosu da ıslah edilecek, lar yaratacağına inanıyoruz ve bu pıcımn vazifesi de budur. icab ederse bunbrın kadroları da ge inanladır ki o kara bulutlan dahi öğretmen yetî?tirme tarzı Tek dereceü sistemi ilk defa tecrübe Ankara 27 (Telpfonia) Mıllî Eği nışletileeektir. dağıtacağımıza güveniyoruz, eden bir milletiz. Aramızdan bir çoğu Bir milletin en büyük kuvveti, okuma yazma bilmediği halde son milkendisine olan imam ve millî birleUekiIleri seçimi inıt'hanında seçim liğidir. UfukUki bulutlar, bu mlll kamınumın noksaularına rağmen. buiman ve millî birlık güneşini kayük bir başarı kazandığımızı süylijebirartamıyor ve karartamıyacaktır. İiriz. İlk hamlede Isviçre Cumhuriye. Aziz Türk milleti, çifte bayratinin olgTKiluk setiyesine sıçrayabilernın mutiu ve kutlu olsun. ceğimizi iddia elemezdik. Gelecek sefere «Cumhuriyet» bayram münasebir adım daha ilerlemeğe çalışalım. Rey betile yerini «Bayram Gazetesiı ne puslaları atıhrken, rej.ler tasnif ediliv. terkederek perşembe ve cuma ken, hele mazbatalzr hazırlanırken vagünleri çıkmıyacak, cumartesi güUndas hakkını riaha iyi koruyacak nünden itibaren neşir vazifesine tetilnrlere ihtiyacımız var. tktidarın devam edecektir. mesnıluğunu her tuılü tartısmalaım üstiınde tutmak, dcuct otoritesine karçi bazı kbtü nijrtlilcrin tasarlayabi'eceği suikasdlaıa engcl olmak bakımındin bu Iâ7m'lır. Fı^rimizce seçim işlerinde adalet c'hazınma vazife ver. mek, gerck sandık baVmda, gerek tasnil sırasmda ortaya çıkabilecek ihülâfları yargıc \asıtaMİe derhat yerinde çözmek mümkündur. Partiler kendi başlanna kaldıkları zaman kolayra birbirlerine girerler. Miilkiye memurlarına tarafgirlık is'iadı da her zaman Londra 27 <BBC) Sovyet hükurasladığımız hâdiselerdir. Hâkiınlevin meti. Sovyotlpr Birlic;inin Atina sefırı'.e ctoritesine ba'şvuri'ldıığıı 7aman bütiin ailesine pasaportlarının veriJmesini Yubu ihtimaller mutlaka asgarî lıadde inenan hükumetinden istemiştir. cektir. Millî Eğitim Bakanı dün şehrimize geldi Çifte Bayram Basbakan bu sabah İstanbula gcliyor Ztraat Bakanı şehrimize geldi, Ticaret ve Ekonomi Bakanlarr da Zonguldağa gitliier Ankara 27 (Telefonla) Basbakan Receb Peker üzere bu akşam trenle İstanbula hareket etmiştir. Ticaret Bakanı Atıf İnan ve Ekonomi Bakanı Tahsin lerde bulunmak üzere bayram tatilinden istifade ederek Ziraat Bakanı Faik Kurdoğlu da bayram tatilini ile busün istanbula gelmiştir. Öğretmen yetiştirilme tarzı değiştiriliyor, Bakan dün Üniversite Rektörü ile görüştü bayram tatilini geçirmek Iki yeni geneıahmız İhsan Orgıın Osman Özkaya Bekir Balta bazı tetkikZonguldağa gitmı^lerdir. Karabudak. geçirmek üzere tayyare Halil Menteş ile yapılan mülâkat 'Matbuatt kayıd altına almah hatalı olur., «Halk Partisinde kışla inzibatı hâkimdir. Bunun yerine derhal demokratik inzibatı ikame etmelidir. Aksi halde Parti çok kaybeder.» Eski Muğla millctveklü Halil Menteş Tümamiralliğe yükselsn Tuğamiral Necati Ozdenız. Tuggeneralliğe yükselen albaylar Hüsnü Göktuğ, Salâhaddin Selışık, Kâzım Erguvanlığil, Cevdet Çulpan, Arkası S a . 2, S ü . l d e Yeni zabıta memurlanınsz Polis Enstitüsünü bitirenlere dün törenle diplomaları verildi, İç İşleri Bakanı bir hitabede bulundu Jimnastik dersinden ikmale kalan talebe Dün İstanbttl lisesinde sımf geçme imtiham yapıldı, bir kısııtt talebe gene müvaffak olamadı Izmir 27 (Telefonla) Osmanlı İm. hürrıyeti vardı ki, bu 31 mart irticaım paratorhığu Adlıye ve Hariciye Nazır. doğurdu. Fakat otuz bir marttan bu larından ve Meou.san Meclisi reislerin. zamana kadar ge;en müddet ıçinde den olup son seçıme kadar Büyük Mil milletüniz eski tertib avamfıriblenn let Meclisinde Muğla milletvekili ola arkasına takılacak bir millet halinden rak buunan ve son seçimde Halk Par çıkmış, kendi muksaderatı hakkmdakı tisi tarafından na.nzed gösterilmiyerek duygusu ve olgıınluğu artmıştır. Bu Ankara 27 (a.a.) Polıs EnEtitüsiiintihab olunmıyan Halil Menteş dün sebeble artık marbuatı kayıd altına alakşam, bir gazeteoinin, yeni kabineyi mak hatalı olur. Lâkm demokrat men nün 9 uncu ders yılında yuksek ve ort» nasıl buluyorsunuz? sualine cevaben leketlerde insan şetefini ve memleke'.in kısmını bitıren 15 öğrenciye bugün töşunları söylemiştir: yüksek menfaatlermi korumak düşün renle diplomaları dağıtılmıştır. tç Jşleri Bakanının hitabesi < Receb Peker hakkmda ben, Mec cesıle ceza kanuniarına matbuat haklise iştirak edinceye kadar hiç bir kakmda konan hıikümleri incelemek ve Ankara 27 ( a a ) Polis Enstitüsü 1 naat sahibi değildim. Yeni Basbakan almak muvafıktu , kanaatindeyim. Hü. yüksek ve orta kısmmı bitiren oğrer.ci Arkası Sa. 3, Su. 2 de uyanık, zekâlı, vatanperver bir insartSa. 3, Sü. S l« ~ dır. Deruhde ettiği işlerd« sıkı tazyik; ıdir. Ümid eder m ki mevcud bütün zorluklara rağmen memlekete hayırb hizmetler yapar.> Halil Menteş matbuata bazı takyidat konacağından bahsediliyor, ne dersiniz? sualin* şu cevabı vermiştir: « Bu sahada Meşrutiyet hayatında bir çok safhalar g^çirildi. Meşrutiyetia ilk senesinde hududsuz bir matbuat SON DAKIKA: Filistin Konferansı Ingiltere, konferansı kurtarmak için son bir gayret sarfedecek Londra 27 (A.P.) Inanılır hükumet kaynaklanndan öğrenildiğine göre, Ingiltere gelecek ay Londrada toplan ması mukarrer ohn Fihstın konferaneını kurtarmak için son bir gayret olarak Kudüs ı.Iüftisile enterne edilmiş bulunan yahudi lıderierlle görüşmelerde bulunmağa hazırlanmaktadır. Sovyetler Atiıta sefiriıti geri çağırdılar Sovyet notası EvvPİki günkü manasız fırtına çok siikiir dınmiştir. Şiradi artık boş ve haysijct kırıcı so>Iori bir tarafa bıra. karak sajın milleUekilIeıinin dbrtelle millet işlerine sarılnialarım beklijoruz. Yurdumuza yapılacak çok hizmetlcr var. Yeryü?ünün eıı ileri de\lrtini kurmağa hak kazaııan Türk vatandaşım lâyık birer vekil olduklarını sayın mil! leUrkillerinıiz teker teker ispat etıncl' dirlor. Dün İstanbııl Lisesinde Jimnaslik imtiham yapılırken NADİR NADİ I tanbrl Eık^k Lisesirde, jimnastık iştirak etmek istiyen talebeler olmuş lcn bütünbmeye kalan talebelenn im tur. Bu talebfler jimnastik kıyafetıle tıhanhrı dün yapılmıştır. Dün de ı n olmadıkları içın ımtıhana sokulmamıştihanlara giren tlebelerin bir çoğu mu lar ve müvaffak olmamış addedümişvaffak olamamıştır. Bunlar arasmda u lerdır. Arkas\ Sa 3, 5ü. 5 te zun pantaloc ve kıavatla bile imühana Atina 27 (a a.) Dış Işleri Bakanı Stefanopulos, Rus elçisi Radıonov'dan oldukça acı b'r lısanla yazılı şifahî bir nota almış olduğunu basm mensublaru na açıklamıştır. Bu şifahî no*ada hükumet taraftarı saşcı gazeteier ve e7cümle Akropo]ıs Helenikon Vıma ve Emros tarafından Sovyet Rusvayâ yapılan hücumlardan ve bazı şehirle ilierd* Sovyet filim'.erinm menedtldığiaden şıkâyet edılmektedir. Cumhur Başkanı hakkmda çirkin sözler sarfeden bir genç levkif edildi Arfcosı Sa. 3, Sü. 3 te Ankara 27 (HJSUM) Ankaranın Purcek köyünde Demokrat Parti namına propaganda vaparken Cumhur Başkanı Isıret İnönü hakkında çirkin sosler soyleöiğınden Şevket Çapçı adında bir genc sorgıuu yapıldıktan sonra tev Senin içîn, her gün bin lira kazamyor, diyorlar... Eh... Alrşamdaaaaaaaaaan akşama!.. Hayir cemiyetlerine bir şey variyor musun bari?. Tabiî, bayramdaa bayrama!..