5 Ağustos 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Ytfctt VİTAMİNLİ yegâne kuvvet A 23 GIDASI umhuriyet IİnCÜ Vll OHYI I 7 8 9 2 KURUCUSU: YUNUS NADİ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Poste kutusu: İstanbul No. 246 Tslefonlar: Umumî Santral Numarası: 24298. Yazı İsleri: 24299. Matbaa: 242». r SES OPERETİ BAHCESİ Taksim İnönü gezisi karşısında Mete caddesi Pazartesi 5 Agustos 1946 Millet Mecllsl Bugttn Açılıyör Kabineyi Receb Pekerin Demokrat Partinin tebligi kuracagı tahakkuk etti Saracoğlu, kabinenin kendisi tarafından " Memleketi millî kurulması teklifini kabul etmiy eceğini bildirdi. Tebliğde tam bir şekildekorumayı vetemine iradenin tecellisini Receb Peker dün temaslara başladı çalışmayı D. P. Meclis Grupunun, millete Hakkımızda ne düşünüyorlar? vrupamn bizi tammadığını, bilmcdiğini, daha doğrusu janlış tanıdığını, eksik bil. diğini btedenberi yazar dururuz. Batı demokrasileri ailesi içinde hakkeyjjji.. tniz yeri kazanmak için kırk yıldır har. cadığımız gayretleri öteki milletlcre bir tiirlü anlatamadığmıızdan şikâ>et ederiz. Bu mevzua şimdi burada bir daha dönecek değilim. Yabancı halk yığın. larının kafasmda, Türkiye, eskiden ne idiyse gene asağı vukarı odur. Yalnız, harbe girmediğimizi kulaktan dolma ögrenen mustarib insanlar, bu bakım. dan bize gıpta ile hakıvorlar. Kim bilir ne kadar istifade ettiğimiz, nıillî kaU kınma hareketimizi kim bilir ne kadar hızlandırdığınuz kanaatindeler. Ben daha zivadc me«leği icabı bizi tanıması gerckcn münevver sınıtla tetnas ettiın; devlet adamlarile. poütikacılarla. muharrirlerle görüstüm. Harb faciasını katı dıikmeden atlatm:ş olmamm istisnasız takdirle ve hayranlıkla karsılıyorlar. Fakît bünyemize aid hu. susiyetleri yazık ki bu miinevver zümre içinde de bilenler pek az. Mebııslar'a knnustum: Bana Türk parlamento=unla Bol partilerin vuivcti hakkında sualler sordular. Gazetecilerle tanıstım: Isei gTe\Ierini nasıl önlediğimizi mevak ediyorlardi. Hele yeni demokratik b^. rekerin mahiyetini kavrayanlar par. makla gdsterilecek kadar nadirdi. Bugiinkii hayat sartlarının gerektirdiği fcelli smıfları lemsil etmiyen bir par. lamento sistemini Avrupalılar yadirgı. yorlar. Halk Parthi hanstf içtimaî esaslara dayanır? bu pnrti ile yeni patti srasında ne fark vardır? İşte miinevver b'ır Avrupalmın buçün en cok merak ettiçi ve anlamakta simdilik en fazla güçliik çckliği nokta. Bununla beraber bizi az cok tanıvan, >a sevdici için d^çrudan doğruya. ya. nud da dünya politikasımn umumî hat. ları içinde üzerİTnize düsen vaîifeler. den ötürii, dolayısile bbe karşı alâka çösteren politikacılar hakkımızda za. man zaman kafa ınrmaktan geri dur. muyorlar. Bunların fikirlerini bashca iki kıstna ayırmak miimkündür. Bir kıs. mına göre, yeryüzünün bu bölgesinde kuvvetli ve istikrarîı bir Türk bünyesine ihrijac vardır. Sulh dünyası henüz kurulamamıstır ve daha bir hayli za. «nan da kurulannvpcaça benremektedif. tc politika ka. gaları arasında calka. nan bir Türk bünvesi, netice itibarile hem kendi kendiii. bem de bah devletlerini zâfa düsürebılir. Bövle diisiinrn. ler, bazan hisler'iıi snklamaya da lii. Bu tebliğe göre, ruznamenm ilk maddesi gereğince, son milletvekıl len seçJmleri ve Meclıste tehaddus edecek ^aziyet hakkında D. P. millfitvekıllenmn hareket hattı muzakere ve tesbit edılmıştır. Bu husustaki kararda «memleketi korumayı ve milll iradenin tam bir şekilde tecellisini temine çalışmayı D P. meclıs grupunun, millete kar§ı borc saj'dıgı> büdirilmektedır. Toplantıda bundan sonra Cunüıur Başkanlığı ile Büyük Millet Meclisi başkanlıJı İçin parti adaylanmn teö)itıne geç:lm!ş, Cumhur Başkanlıgı lçın İstanbul mılletvekili Mareşal Fevzi ÇaXmağın, Buyuk Millet Meclisi başkanlı*ı içm de Sinob milletvekıll eski Dış Işleri Ankara, 4 (Telefonla) Sızan haBakanı Yusuf Kemal Tengirşenkin berlere göre yeni hükuroetin teşekküD .P. adayı olarak gösterilraesine karar lünü takib eden günlerde Halk Partiverilmıştir. Eİnce peyderpey tatbıkına başlanacak olan genış bir ıslahat programı hazırlanmaktadır. Bu ıslahatm iki partıli ilk Millet Meclisine karşı sorumlu olarak vazife görecek olan yeni Halk Partisı hükumetinin icraatile müvazi bir şe kilde yürüyeceği anlaşılmaktadır. Bu programın zarurî neticelerinden olarak C. H. P. teşkilâtında mühim değişik. likleT olaeaktır. Diğer taraftan, Parti. halkm ^evgisini celbedecek birçok tedbirler de a'mak üzeredir. Halk Partisi bilhassa köyluye daha yakından alâka göstermek ve dıleklerile meşgul olmak karanndadır. Yeni alınacak tedbirler cümlesinden olarak Halk Partisi yayın işlerinde de bir takım yenilikler yapılacaktır. Tahrar. 4 (a.a.) Şahbaz gazetesı yazıjor: Yetkıli çevrelere göre hududuna yığılan museHâh ku\vetler Urafından hükumranlığı tehdid altına alınan İran hükumeti, İngilizler tarafından iç işlerine müdahale edildığini öne sürerek Birlesmiş Milletler kuruluna müracaat Toprak Ofisin buğday dolu edecektır. beraber resmî çevreler yoBununla bir deposu yandı, ateşin rumlarda bulunmaktan istinkâf etmişlerdir. Basradaki İngiliz talışıdatı İran kasden çıkarıldığı plyasasında fiatlann yükselmesine sebeb olmuştur. söyleniyor 3 saatlik müzik ^ J kahkah^pnrsatl. TEL: Yeni milletvekilleri and içtikten sonra Cumhur Başkanı seçilecek ve kabine istifa edecek Mareşal Fevzi Çakmak Cumhur Başkanlığına, Yusuf Kemal de Meclis riyasetine aday gösterilecek Geniş bir ıslahat programı karşı borc saydığı „ bildiriliyor Ankara 4 (Telefonla) Demokrat Parti m.eclis grupunun dün ve bugünkü toplantılarından sonra bir tebllğ neşredilmiştir. RaHTPcTrfisi tcşMlâtında mühim değişiklikler olacak Yeni kabineyi kuracagı anlaşılan Receb Peker Ankara 4 (Telefonla) Tek dereceli seçimle kurulmus olan ilk Büyuk Mıllet Meclısi yarın (.bugun) saat 14 te en ys;iı azanın başkanlığında acilacak, mslletvekjnerı and ıçeceklerdır. Başkan • e başkan vekilleri, kâtibler ve idare heyetı uyelerinın seçıminden sonra Curahur Başkanhğı seçıml yapılacaktır. Meclısin yarınkl toplantısını takib etmek üzere yerlı ve ecnebi bir çok gazetecıİT Ankaraya gelmlş bulunuyorlar. Mevsım dolayısüe şehrimizoen avTilmis bulunan ecnebi sefaret mensublan da c'önrausleıdır. Meclis toplarıtısmda buU'rjnak istiyen dinl»jicilenn çobluğıı dobyısile husıısl davetiye kartlan bastırılarak dağıtılmış, bir kisım dinleyiciler içln de toplantı salonunun arka kıs Millî Eğitim Bakanlığına getirilecek olan Hamdullah Suphi Tanrıöver mında sıralar tahsis edilmlştir. Kabineyi Receb Peker kuruyor Ankara 4 (Telefonla) Yarınki (bugünkü) Cumhur Başkanı seçiminden sonra yeni kabine kurulmuş olacaktır. Başbakanlığ:' Receb Pekerin gelmesi tahakkuk etmiştir. Receb Peker, yeni kabinesini teşkıl için bugün temaslara başlamıştır. Yeni kabineye Millî Eğitim Bakanı olarak Hamdullah Suphi Tanrıöverin geleceğı, diğer bir çok bakanlıklarda da değısiklikler olacağı an'.aşılmaktadır. Demokrat Parti tarafından Cumhur Başkanhğı adayı Mareşal Tevzi Çakmak gösterilecek adayiar Millet Meclisi Riyaseti adayı Yusuf Kemal Tengirsenk Saracoğlu, kabinenin kurulması teklifini kabul etmiyeceğini bildirdi Ankara 4 (Telefonla) Burada dola Arkası Sa. 3, Sü. 3 te İran, İngiltereyi protesto cdiyor mucadelenin yeni bir faslını açmaktadır. Bu sessiz mücadele daha ziyadebazı şahsiyetler arasında cereyan etmektedır. Çünku ne Londra, ne de Moskova, Ortaşarkta inkişaf eden bu nufuz çarpışması dolayısile İngiliz Rus munasebetlerinin ilerisini tehlikEye düşurmek istemiyorlar, Bir haftahk bilânco Anlcara, 4 (Telefonla) Cumhuıiyet Ha'k Partisinin dun akşam ilân ettiğı isimler, gıitııin, iirerinde lonuşıdan bellıbaşlı mevzmıdur. Bdhassa Parti tarafmdan Meclis Reısl.ğine tekhf edüecek olan emefcli General Kâzım Karabekirin adı üstünc'e dnruluyor. Aziz Atatürk'e, gerek hnyntmda, gerek blümünü hemen tahib eden aylarda, yapmış olduğu hiicumlar Juztırlaiîiyor. O zamanlar kopan fırtınalart bittabi fcim^e urfi tmadı. Şiincîı Afecîis Reisliqi gibi büy ; ıJc v& Ankaradaıı notlar Sttlh konferansınm çahşmalarından Hindli askerlerin hududa getirilmesi? Âmerika haridyesi Iranın iç işlerine müdahale sayılıyor memnun İngiüz ve Ruslar arasında cereyan aden Paris, 4 (A.P.) 6 gün süren açıhş nutukları ve ilk tartışmalardan sonra sulh konferansı bugün tatil yapmaKtadır. Şimdi temsılciler arasında hususi görüşmeler olmakta ve barış muahedeleri tekliflerinin kabulü için lâzım a.an ekserivet şekli bahis mevzuu edılmektedir. Küçük milletler mahfiilerinde hü küm süren kanaate gore, Avu;!ı3İyanın basit bir ekseriyet kabulü hakkmdaki teklifı şimdiden reddolunmuş gibidir. Salâhiyetli bazı müşahidlerin kanaatince, Avustralyadan gayri Büyük B r tanya, Birleşik Araerika, Sovyetler Bir. lıği ve Fransa, bu hususta birlik oiaı ak i4rkosı Sa. 3, Sü. 6 o'o mesi İhtimali Ankira çevrelerinde §öy!e izah olunuyor: Der'et kadrolannı daİM sıkı. daha tîisipîıu'i, daha otoriter bir şekılde rahştırmak. Halk Partisile hükumeti birbınndea d>*Ua sarih olarak ayırmak için Receb IVker hükumeti kurarken, Şükrü Saracoğlunu Partinin başında bırakmak. Maamafih Hükumet Reisltği bahrt, bütün söylentilere rağmen, jtrnd'Iifc bir faraziyeden ileri gitmiyor. İzmirde büyük bir yangıtı oldu serejli vıevkie getirilmesi kolay kolay izah ohınamtyor. Yann (bugiin) Meclis İlk taıihî celsesini akdedecek. Cunihur Re'ısi seçirmini mütısakıb, Başvekil Şükrü Saracoğht, usulen, hiikumetin istifa. sınt Devlet Reisine verecek. Sayın Cvmhur Başkanının, yeni îcablncyt kurma vazife'nni kime tevdi eâereği henvz kat'iyetip bilinmhıor. İki isim var; Ya gene S'ukrv. Saracoğlu, yam JIIKİ Rpceb Peker. * Receb Pekerin hukumet haşiva çıel * Her ne ohırsa olsun hükumet şefc. linde geniş ve esash de</iş'fcîik!er yapılacağı muhakkaktır. Vmumi kavaa. te göre, Maliye Bakanı Nurullah Siı. mer ve Dt$ Işleri Bakanı Hasan Saka müstesna., bütün diğer veV'ller değiştirilmefc üzere bulunuyor. Kabinenin ilânı bir giin meselesi ohvak. la beraber, hentiz kimlerin Han;/i bakanlığa getirileceği takarrür ei^niş değildir. O kadar rck isim söijl<>v\yor ki hiit'tin bııiı'<ırt saymak, tadere dedikodıı olacak. İzmir, 4 (Telefonla) Bu akşam Sfizli yapıyorlar 18.30 sıralarında Alsancakta Devlet Londra 4 (a a ) Londrada. dün saDemıryollarına aid oiup Toprak Mah bah resmen açıklanan Iraka İngiliz kısulleri Ofisinin icarmda bulunan buğ taatı gönderilînesı keyfiyeti, Tahranda day ve arpa ile co'u 5 numarah bü. yük ambardan yan^ın çıkmıştır. Ateş, üç katlı olan binanın çatısmdan ve muhtelif yerlermden birdenbire başla. mış ve itfaiye yetişinciye kadar genişlemiş, civardaki Devlet Demiryollarma aid muhtelif ambarîarla Havagazi fab. Arkası Sa, 3, Sü.*2 de lngiltere ile Rusya mücadelelerini Esasen bu sebebledir ki Bevin, Rus taraftan unsurlarm İngiliz İran petrol kumpanyasına karşı yaptığı göstenler münasebetile Abadan"da meydana gelen ayaklaıımalardan Avam Kamarasının 17 temmuz tarthli oturumunda bahis açtığı zaman. Rnısyayı bu işe karıştırmaktan çekınmiştir. Rusyanin Tude partisi lehıne resmen vaziyet almanaış Arkas\ Sa. 3, Sü. 5 te NADİR NADİ Sa. 3, Sü. 4 te D. N. I ilisliıı At yarışları, kürek ve giireş müsabakaları "j davası Kudüs Müftisinin evinde bugün mühim bir toplantı yapılıyor Kahire 4 (a.a.) Filistin yüksek Arab komitesi :lk defa olarak Mısırda toplanacaktır. Toplantı bugün Iskende. riyed« yapılacaktır. Komitenin başkan vekili Cemal Hüseyni halen bu şehirde bulunmaktadır. Diğer üyeler; Emile El Huri, Ahmed Hilmi Paşa ve Dr. Hüseyin El Halidi de bugün İskendenyeye gelmiş olacaklardır. Toplantı sabık Kudüs Müftisi Emin El Hüseyni'nin ikamctgâhında yapıla. caktır. Arkasi Sa. 3, Sü 2 de Pünkü at yanşlarındaıı inübalar: Koşulardan biri ve bunu merakla takib edenler Yazısı 2 nci sahıiemızdedır Eski milletvekili: Meğer benim hiç dostum yokmuş!. Yeni milletvekili: Meğer benim ne çok dostum varmış!.,