31 Temmuz 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Yordda ve Yabaneı Memleketlerde " \ Ticarethanenizi Tanıtçcak YENİ TÜRKİYE TİCARET REHBERİ Yakında Çıkacaktır. Rehbere kayıd ücretsizdir. t â n bedell neşrinde alınır. İştirak ediniz. Sultanhamam, Münevver han No. 14 (1) Konf eransta Byrnes ve Genelkurmay Attlee'nin nutukları Mr. Byrnes nutkuna: «Demokrasi süngü ile tesis edilemez» cümlesile başladı, Mr. Attlee de: «En mühim hedef milletleri yeni bir harbden korumak olmalıdır» dedi J 23 üncü yıl Sayı r 7887 mhuriyet n M. CAVİD BAYSUN SULTAN 'ı ve Şiirîeri ayatına dair hepsi vesimalumat ile şimdiye ış şiirîeri. 125 kuruş. ktub me Umnml Saatnl Numanau 24238. ? a a tflerü 24299. Matbaa: 24290. 290 248 Çarssıniba 31 TemiTiıız 1846 ' AHM ALİD Kitabevi Dün Byrnes konuşurken toplantıda bulunmıgan Molotov bugün konuşacakKâzım Orbay istifa etti, yerine OrgeneralSalih Omurtak getirildi, yeni Başkan Ankarada bekleniyor Sulh konferansı masasına inen yumruk üttefiklerin Avrupada za. feri kazandıkları 1945 ma. yısından 15 ay ve Uzak Oo. ğuda Japonyanın teslim olmasile Dcinci Cihan Harbi 1945 e> lulii başında tama. mile bittikten 11 ay sonra, nihajet. ilk barış konferansı Pariste toplanabildi. Bu konferans (oplanıncaya kadar geçen zaman Müttefikler arasında çetin bir siy.asi harb devrcsi teşkil etmiş, konfe. ransın açılmasmı tenıin etmek, devcje hendek atlarmaktan çok daha güç ol. Mr. Byrnes muştur. Müttefikler arastndaki bu poîiliLondra 30 (B.B.C.) Paristen bildika savaşının barı? konfsransı içinde de, bütün hararet ve şiddciile devatn edece. rihyor: Sulh konferansmm ikinci genel otuği anlaşılıyor. Bunıın sebebi basiltir. Çünkü, Mibver devletlorine karşı harbe. rurnunda Mr. Byrnss, ve Mr. Attlee soz den Müttefikler cephesinde, bir tck söylemişler, <Jaha sonra Çin delegesı bir emel birliğinden. yani zaferden başka demecde bulunmuştur. Usul komitesinin herşey birbirinden ayrı ve aykın idi. başkanmı seçnek saatıerce suren tar. Onları, birleştiren b.ricik emel \e ?aje tışmjLİara sebeb clmuşrur. Avustraıja gerçekleştikten sonra, öküz öldü, ortak. heyeti, M. Spaak'ı başkanhğa aday göslık ayrıldı. OrUklık ayrılmakla kalsa terdiği halde Sovyet heyeti Yugos'.av de. iyi; ortaklar birbırlerine düştüler. Bir legesi Kardelyi'nin adaylığı üzerinfle tarafta harbden bıkkınlık ve nefret, 6te tarafta bitkinlik ve atom bombası kor. kusu olmasaydı, belki diplomatlar ara. sındaki savaş konferans salonlarından tnuharebe meydanlarına taşarak mare. çallar ve generallere intikal ederdi. Neyse, şimdilik bilfiil harbe iştirak etmiş; 21 millet Pariste Luxembourg sarayının muhteşem salqnlarında Avrupa barışmın yarısım kurmak için top. lanmış bulunuyorlar. Yarıa diyoruz: çünkü konferansın gündeminde Milıverin elebaşısı Almanya ve ondan ayrılmış bir parça olan Avusturya ile yapılacak barış yoktur. Yalnız, kimisi İtalya, Ma. caristan ve Bulçaristan gibi gönüllü, ki. misi de Finlandiya ve Rumanya gibi Rus ihtiraslarmm Ledbaht kurbanı olan Alman peyklerine kabul ettirilecek kısmî bir barış vardır. Birinci Dünya Harbinin barışını sağ. layan konferans ve andlaşmalar Lozan müstesna. bir barış konferansı ve and. laşmaları olmakfan ziyade galiblerin Uağlublan mahkum ettiği bir mahkeme ve bu mahkemenin sevt kararlarından ibaret olmuş; bu yiteden İkinrf Dünya Harbinin tohumları arılmıstı. İkinci Dün. ya Harbinin barışını tcmin edecek kon. feranslann ilki, bakalım nasıl olacak? Galibler, tarihten ibret dersi almak Imkânını bulur'arsa. Versailles. Trianon Ve Sen Jermen andlasmalarının 25 yıl sonra, yeni bir boğusmaya vesile teşkil ettiklerini, yalnız Lozan andlasmasının hakikî bir barış anlaşması olduğunu ve dünyanın siyaset, srrateji, iktisad bakımlarından en mühun bir bölgesinde. Ya. kın Şarkta sulbun muhafazasua hizmet ettiğini görürler ve Versay modeli de. ğil, Lozan örneği bir banş yapmağa çalışırlar. Fakat, banş konferansını ha. ıırlayan Dörtler konfcransında görüleTi belirtilere bakmca, böjle bir şey üraid etmek mümkün değildir. Şimdiden iki cepheye ayrılmış olan Müttefiklerden batı cephesindekiler az çok âdil bir ba. rışa taraftar olsaîar dahi, doğu cephesindekiler hak ve adalet mefhumlanna ku. laklarım ttkamış. gözletini yummuş b u . lunuyorlar. Bu yÜ7den daha ilk celsede çatısmalar başlamıştır. Barış konfsran. sında «galibler • maglublar» tartısma. Eindan ziyade «hak ve adalet . cebir ve Arkas\ Sa. 3, Sü. 4 U 1 Mr. Attlee ısrar etmiş, en nıhay«t Çin murahhası, komiteye bir başkanıa bir başkan vekilı eeçileceğini hatırlıtmış ve netıcede M. Spaak başkanlığa ve Yugoslav mıırahhası başkan vekıllığine seçilmişlerdir. Oğleden sonraki genel oturumda İJkevvel Amerika Bırleşik Cumhurıyet'.er delegesi Mr. Byrnes söz söylemiştlr. Paris 30 (A P.) Amerıkan Dış İşlerl Arkası Stt. 3, Sü. 2 de Mr. Byrnes'ön nutkn'' Kabineye dair yeni haber ve rivayetler Hamdullah Suphi Tanrıöverin Millî Eğitim Bakanlığma getirilmesi ihtimalleri artıyor Ulus ve Ankara gazeteleri başyazarlarımn deği de muhakkak görülüyor Ankara 30 (Telefonla) Bazı Istanbul gazetelerıniu yazdığı gibı Hamdullah Sııphınln yeni kabineyl kurmağı memur edılmesi uzak bir ıhtlmaldır. Tanrıöverin değiştirilmesi hemen hemen tahakkıü; eden Millî Eğitim Bakanlığına veya Halkevlert tîşfeilâtının başına getırümesl çok daha yakın ve mümkün görulmektedir. Hanriullah Suphi n'n Ankaraya davet edllmiş ve bazı temaslar yapmış olması da Hamdullah Suphi bu fıkrl ku\Tetlendırmektedir. Tanrıover Yeni kablnenln kurulmasında efkârı umumlyenın tutmadığı elemanların tasfıye edileceği kanaatl 1leri surulmekte, bundan başka neşir ve propaganda sahasında muhim vazıfeler almış bazı elema.nla:ın da feda edüecegi muhakkak görulmektedlr. Ellndeki kâğıd stokumm azalması ve yeni siparlşlerl aynl fiata mal edememesi dolayısile Ulus gazetesi fiatını 10 kuruşa, çıkarmağa karar vermiştir. Ankara 30 (a.a.) Genelnine aid karamame milll irakurmay Başkanı Orgeneral deye iktiran etmiştir. Kâzım Orbay tarafmdan BaşCtJMHURIYET Kâzım bakan Şükrü Saracoğluna yaOrbay 1943 yılında Genelkurzılan mektubda: <Bugün yukmay ikinci Başkanhğına ve 12/ sek mkamlarında yapı'.an gö1/944 te d« Genellnırmay Basrüşmed* Haşmet Orb3y dakanlığına tayin edilmlşti. vasmın Cumhuriyet ordusuAkUIer nun en yiıksek emir ve ko. Ankara 30 (Telefonla) > mutasına da tesdrden hali Çoktanberi beklenmekte ve hekalmadığı ve bu sebeble bemen herkesçe lüzumuna ışanim yüksek Askerî Şura üyeret edilmekte olan Kâzım Orliğine naklimin uygun duşübayın istifası iyi karşılanmış» nüldüğü beyan bujoırulmuştır. Kâzım Orbaym istifar.atur. Her türlü tesirden uzak mesinde kullandığı Ifade vm ve üstün tutulması gerektiğigösterdiği anlayış takdir ediL. ne inandığım Gene'kurmay mektedir. Genelkurmay BaçBaşkanlıg'ından yüksek tas. kanlığına Millî Mücadeledenvibleri veçhıle Yüksek Askerî beri ordunun en seçkin hizŞura üyeliğine naklime ve metleriırde büyük muvaffakıGenelkurmay Başkanhğna yetler gösteren Salih Omurta« Mareşahn namzed gös ' tensib buyurulacak zatın tağın getirilmiş olması bu umuyinln* müsaade buyurulmasımî memnuniyeti bir kat daha terilmesi mümkün ( nı saygı ile arz ve rica edearttırmış bulunmaktadır. Salih Omnrtak Ankaraya görülmüyor | rim> denümektedir. Haber aldığımıza gdre Orgeneral Kâzım (ridiyor Orgeneral Salih Omurtak Ankara 30 (Telefonla) Yeni mü Orbayın Yüksek Askerî şura Birinci Ordu Müfettişi iken letvekillerinin mazbataları peyderpey üyeliğine naklıne ve açılan Genelkurmay Başkanlığına da I Genelkurmay Başkanhğına getirilen Orgeneral Salih OmurBirinci Ordu Müfettişi Orgeneral Salıh Omurtağın tayi | tak bugünlerde Ankaraya gidecektir. Meclise gelmeğe başlamıştır. Mareşalm adayligı mevzuu bahls oldugn zaman kendisînln Büyük MUlet Meclisi Başkanhfına getlrllmesl üıtlmali iieri sıırülmüştü. Fakat bugun Mareşahn muhtcllf vesilelerle yaptıgı beyanatîarda Halk Partisıne karşı aldığı vazıyet dolayısıle Mecliste eksenyeü ellr<le bulunduran Halk Partisinln bu se"he Mertlî Tjaşkafmgîna gefte Abdulhalil Rendayı göstermesi ve seçimın bu yolda nctlce vermesl muhakkak gibidlr. YeniMeclisin Başkanhgı G. Halk Partisi gene Abdülhalik Rendayı namzed gösferecek Izmirdeki kongrede şiddetli tenkidler Incir, Üziim Kooperatifler Birliği ortaklarından biri: «Hükumet döviz getiren mahsullerimizi neden himaye etmiyor? Bir ineğe evvelâ bakmalı, sonra siitünü sağmalı!» dedi Mareşalı ziyaret eden Ankara gencleri Mareşal genclere, içinde bulunduğumuz söyledi devrin bir tarihini hazırladığım tzmir 30 (Telefonla) tnclr ve Ü hakkında tedblr, teminat ve hükumetin zum Tarım Satış Kooperatmeri birliğl uzum müstahsillerlne muayjen bir renin kongresine bugün oğleden evvel ve fah aeviyesi temin etmesinl taleb etmişBonra devam edılmiştir. ler, hususî ılrmalarin rekabetinden şaTJmumiyetle aza, şiddetli tenkidlerde rabcılığın öldüğünü, baglarının gubre bulunfnuşlar, bilhassa pamuk işlerinde yüzü gormez olduğunu, raporda üzümbırliğln hiç bir hlzmetı olmadığı şek den muhlm bir kâr temin edildıgl yazıü Unde lthamlarda bulunulmuştur. bulunöuğunu soylemişler, müstahsll maYönetlm kurulu başkanı Dr. Sabri A. lını zararla verirken, kârın nereden takm, bu ncktal nazarin yanlış olduğunu hassül ettiğini sormuşlar, 300 bin lira uzun tafsılâtla anlatmıştır. Manisalı earflle bağ macunu yaptırıldığı ve bunortaklar. üzılm mahsulünün lstlkball Arkası Sa. 3, Su. 5 te " Türkiye gelişiyor „ Ankara 30 (Telefonla) Bugün saat 15,30 da Ankara Ünıversltesl talebeleri namına bir grup Mareşalı evinde ziyaret etmiştir. Mareşal kendlsine gösterilen bu yakınlıktan dolayı g«nclere teşekkur etmiş, bir buçuk saat kadar ikendilerila Bamiml bir hasbıhalde bulunmuştur. Mareşal, İçinde bulunduğu dwirlerin bir tarihini hazırladığım ve bu taribi yüksek duygulu Türk gencliğine armagan edeceğinl bildirmiştir. Maruf bir Isviçre gazetecisinin son gelişmeler ve seçimler hakkında bir yazısı Cenevre 30 (a.a.) Journal de Ge Balkanların hâkimi iken ve 'Kafkaslarda neve gazetesmde tek dereceli seçimler ilerlerken İngiliz ittifakına sadık kaldı. münasebetile Rene Payot «Tnrkiye ge Ingilider 1942 sonunda Türklerin harbe lişiyor» başlığı altında neşrettiği maka katümasına memnun olacaklardı. İnönü lede ezcümle şöyle demektedir . kâfi derecede malzemeleri bulunmadıcTürkiye son zamanlar tarıhinde iç ğını ve İstanbul üzerine yapılacak hava politika bakımından bilhassa iki ehem akınlarını bertaraf edemiyeceklerini miyetli hâdise idrak etmiştir. Jön Türk Arkast Sa. 3, Sü. 7 de lerin inkılâbı ve Kemalin iktidar mevkiine geçişi. Kemal, Yunanlıları mağlub ettikten sonra yeni bir memleket yaratmış ve Ankaravı başkent yaparak otoriter bir rejim kurmuştur. O sırada tek bir parti vardı ve parti başkanı a..ni zamanda Cumhur Başkanı idi. Bu rejim, haldkatte, pek liyakatli gayri kabili itiraz meziyetlerine dayanmaktaydı. Kemal'in yerine geçen Ismet Inönü, halefinin es«rir.e vekarla devam erti. Memleketini harb felâketlerinin dışmda bırakmak liyakatini gösterdi. Almanlar Bulgaristanda Batı Trakya için mîting Ankara 30 (B.Y.U.M.) Sofya radyosu b'ldiriyor: Trakya muhacirleri bugün Kırealı şehrinde büyiık bir miting yapmışlardır Bınlerce insanın iştirak ettıği mitmgde, (Biz yabaneı değll, k«ndi toprak,arunızı Istiyoruz.), (Ege yolu batı Trakyadan geçer), ibareleri yazıh levhalar taşınmıştır. Mitingde sulh konferaosına gide. cek olan üç kişıhk Trakya heyeti halka takdim edilmiştir. Nuri Demirağın Partiden ihracını Vilâyet tasdlk etti Beşiktaştaki K. Partisinin levhası indirildi, fakat Demirağ, kararı kabul etmiyor Demokratlarm Ankaradaki mitingi için münasib görülmiyen Ulus meydanı Demokratlarm mitiıtgleri Yarın Düzcede miting yapılacak, Ankara mitingi için meydan bulunamıyor Diizce 30 (Hususl) Burada 1 a£ustos perşembe günü Demokrat Partl bir miting yapüacağini ilân etmlşür. ABÎDİN DAVER Yunus Nadi Mükafatı Biiyük jiiriye arzedi lecek 7 nci yazıyı bugün koyuyoruz. Bu yanların sahtblerinin idarehanemize gelerek tayin edilmiş olan 10 ar lira ücretlerini almalannı rica ederiz. Siz de iştirak ediniz M. K. Partisinin Beşiktaştaki Merkez binasında Nnri Demirağ nutuk söylerken Milll Kalkınma Partisi liderl Nuri vilâyet idare fe^yeti de bu kararı tetkik Demirağ ile idare üyeleri arasında zu ederek parti idare heyeti kararmın her hur eden ihtilâf üzerine liderin partiden şeyden ustün olduğunu ve şu duruma gö Arkan Sa, 3, Sü. 5 te ihracına aid karar vilâyete bildirilmiş, Ankara 30 (Telefonla) Demokrat Partl An'orada bir mfting tertibine ka«Beğenmediğim şeyleri sonırar vermış ve müsaadesini almış olma^ yorsunuz, cevabı uzundur. sına rağmen hentiz gününü ve yerinl Beğendiklerimi sorsanız datesbit etmemiştir. Mitlngin ülus meyha kolay olur» danmda yapılması içtımaatı umumıye kanununa göre, mümkün değildir. Meydanın Meclis binasından 3 kilometre uİzmlr 30 (Telefonla) Büyük Millet zak olması gerekmektedir. Meclısinm İkinci devresinde bulunan Bu ltibarla Mitingın yapılması mılletvetallerınden ve esbak Maarif Ve Arkası Sa. 3, Sü. 3 t«s kJlerlncen Vehbi Bulak. Balıkesirde bir gazeteciye şunları soylemlştır: «Bugunku idare ş=ıUımızde en çok beğenmediğim şeyleri soruyorsunuz. Cevabı uzundur, Beğendiklerimi sorsanız daha kolay clur. Halk Partisi hafekında söylenecek sözleri benden evvel gazeteler söylüyorlar. Demokrat partiye ise muteşekkırım Sebebi; milletin iradesinı tecelH ettirmeğe çalışmasıdır. Millet Meclısit de samımî ve serbest munakaCemal Nadirin büyük şalar kabul edildiğl gun memleket işlerenkli karikatürü rinin duzelecegıne kanum > Ankara mitingi Eski bir vekilin sözleri YARIN BARIŞ YOLU! İki saattir nerelerdesin ortak 9 .. Uçakla Bursaya gidip geldim!.. Ya sen?., Tramvayla Sirkeciye gidip geldim!..