5 Temmuz 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

üjük Türk Amiralı Barba. ros 4 temmuz 1546 da hayata gozlerini kapamış olduğu içi", dün, onun 400 üncü olum yıldönumü idi. Giinlük olaylar ve bilhassa seçim güriilYüksekliği 1300 ü bulan Masus dağı halinde uzatarak Artukoğullarınm asırtüleri içinde, o kahraman Turk denizcitemmuz 1919 da E r sini anmağı unuttuk. Yeni dünyanın her nın kıble tarafındaki yamacına, bir lev. lar boyunca bu memlekete yaptıkları zuruma gelen üçüntürlü refah vasıtaha gibi asılı denecek kadar, dik bir me himmeti haykırıyorlar. Abldelerin dili «Barbaros Destanı^ Tt «İstiklâl Sa\acü ordu müfettiş şında Türk denizcileri» adlı iki eserinBir fabrika sahibine tehdid larma sahib insanyille yaslanmış beldeyi; batıda Diyar rakamlardan daha beliğdir. «bir adam> arayan. den bu sütunlarda bahsertiğün Methî Ba. bakır kapısile başlayıp doğuda Savur larmın bile vaktile Fakat mamurluk ayrı, letafet ayrı. mektubu yollayan gencin 1 îarırî tamamile şuu .var, bana yazdığl bir mektubla Barba. kapısile bitiren anacadde altiı ve üstüı, İbni Batutaya «Islâm beldelerinin en lâterkettikleri eski IJJIU bulmiış olan rosun 400 üncü ölüm yıldönümünün 1 iki kısma ayırırken; bsşı ve sonu iki ka tifi» sıfatım 'kullandıran sebeb Mardindünyanm tarihi ile muhakemesine başlandı Hâdiselerin temmuza tesadüf ettiğini bildirmek lut. pı adı tasımasma rağmen kapılardan den görünen manzaramn eş^iz heybeti adeta yanş edecek bir geçmış kültürü ; masıllerinin vücude getirilmesini, araş ihtiyacma cevab veriyor. eser olmayışma şaşacağın sırada, ta tepe olsa gerek. Sahi, o ne ova o. Şehrin kı*3 Ayvansarayda bir kaynak fabrikasmm yaratmağa, geleceğe bu kültürden alı tırma neticelerini Garba da tanıttıracak bundan sonraki safhalarını sürükleyıci. funda btılunmuşrur. Fakat mektubu akü deki iç kalenin yaptığ> hafıza yardımtle, le tarafile doğusu, 1200 metre aşağıda, sahibi Yakoyu imzasız mektubla tehdid nan hız ile atılmağa hazırlandıklaıı, ilmî eserlerin yaratılmasını temenni e heyecanh, fakat o nlsbette d"e objektif bir tesadüfle dün sabah elime geçti. eskiden buraların dış kale surlarile çev alabildiğıne, gözlerm adesesine sığmıya etmekten maznun ve mevkuf 17 yaşm hattâ kendilerjne mahsus bir folklor ve dedururken uzun bir tarih zincirinin bir üslub ile yazılmıs olan «Millî Müca Onun için dünkü yanmı, Barbaro";un rili olduğunu hatırlaymca anlıyorsun ki cak kadar sonsuz bir çöl ovası. Yalnız da Kâmranın muhakemesine; Istanbul millî destan ibda' etmeğe savaştıkları son halkaları hakkında daha fazla bil delede Erzurum» dan takib etmelidir. aziz hahrasını amrıağa tahsis edemedim. o kapıların kendileri gitmiş ve şlmdi sa kum çölü değil, ova çölü. O kadar yü< birinci ağırceza mahkeme^jnce dün bajbir zamanda Türkün, hiç bir zorlamaya gi sahibi olmadığımızı da unutmamak Dur.sunoğlu'nun kitabı, inkılâbın ta Bn vazifeyi bugün ifa ediyorum. isimleri yadigâr kalmıştır. sekten o kadar sonyuzluğa bakmaK, lanmıştır. Barbaros için çok yan yazdım. Bir ve yapmacığa ihtiyaç hissettirmiyecek l^zımdır. Uzağı tanımağa ça'ışırken ya rih ve sosj'olojisini vücude getirecek oTertemiz anacaddenin boydan boya sanki başka bir âlemdeyim; ne ağac, nc Kâmran, o sırada fabrikasında işçi o şekilde tarihin en kıdemli evlâdlarından kını esasen bildiğimizi zannetmemeliyir. lanlar için bir çok cemiyet meseleleri hayll konferans da verdim. Onun en iki tarafı hep iki üç kstlı, hep kârgir, belde, ne ufkun bıthğini bild'ren bir larak çalıştığı Yakoya gönderdıği ffwk olan bu Efendi milletin de gürültüsüz1919 . 1923 arasındaki dört beş sens nin tohumlarmı taşıyor. Bunlardan biri parlak zaferlerinden biri olan Preveıe çoğu kavisli kemerlerinin, sünger bün kabartı; karanm da bir deniz kadar düz tubda, belirtilen bir yere 500 lira konu! ce kendi tarih şuurunu kuvvetlenöirdi lik ki":a, fakat tarih ve çığır açıcı de\Tİ ve başhcası 1919 Türkiyesindeki umum savaşmın 27 eyîule musadif yıldönümyeli taştaki yumuşakhk sayesmde, Ko ve bir deniz kadar .=onsuz olabileceğtnl masını istemıştir. Fakat, mal sahibînin ğini görüyoruz. Universiteleri ümitsizlik içlnde bir avııç Erzurum gen lerinde türb«sinin önünde merasim yapGeçenlerde gazfte sanki biliyot muyuz? layca işlenmiş süsierıni gösteren evler orada gördüm. Me<Ş;r karayla denizın müracaati üzerine tertibat ahnarak, Yalerimiz Vanda tarihî ve jeolojik tetkik mizde «Inkılâb Dersleri» nin seneler einin, muhakkak olan kurruluşuna iman tırmak, ona bir heykel diktirmek gibi ve binalarla dizili. Yeri dar beldenin sonsuzlukları arasmda büyük bir ay kodan bu yolda pata koparmak istıyememleketin o giine nlsbe+le hayırh isîerde önavak olmak, onun me. ler yapacak bir heyetin hazırlandığmı denberi okutulmasına rağmen bu dört. ettikleri tek genisüği olan «Cumhuriyet Meyda rıhk varmış. Deniz nekadar son~uz ol nin kim olduğu öğrenilmiş ve Kâmrnn haber verdiler. gene ajTÜ gazete ha bes senelik devrin objoktif ve ilmî t? yarınki denebilecek sosyal düzeni ve ları önünde, taziz, tebcil ve minnet duy. nı» nı geçınce sağlı sollu dükkânlar, ev sa bilırsin ki sonu karadır, halbuki ka. ele geçmiştir. Mahkemede okunan bu rihçesini meraklı gençliğe tanıtacak dünya görüşüdür. Hemen ilâve edeyim frolarınnzı. halk adma ilk defa söylemek ler, otellerden başka, Halkevi, Belediye, ranın böyle sonsuz oluşu, sanıyorsun kl | 16 satırlık mektubia; «aksi takdırde» berlerine göre Istanbul Universitesi, derlitoplu bir kitab bile mevcud değilki bu bir avuç genç, ikinci meşrutiystin gibi serefler, benim Içîn büyük bahtiyar1 orta Asya Türklüğünün garba doğru aHükumet konağı gibi dığerlerinden daha dünya bitti. fabrikanın kazanı havaya uçuru acağındir, Bu itibarla Türklüğün dününü ta «asrileşmek, Türkleşmek, lslâmlaşmak> lıklardır. kışmda, küçük Asyayı Türkleştirmejıngosterışli yapılarile öğünen bu anacadde dan bahsedilmektedir. Fakat Barbaros için nekadar yazı yaz. nımağa hizmet edecek çalışma ve didin dan ibaret meşhur parolası ile beslen«Ne ağac, ne belde» dedlm, meğer bu hoşa gitmekle beraber insanı ondan daha Kâmran, sorgusunda, aldığı yevmiye de duraklık rolü oynamış olan Ahlat'da melerin ayni zamanda bugününü anla miş bir ideolojiye sahibdirler. Erzurum sam, nekadar nutuk söylesem ve nekaziyade beldenin toptan görünüşü s a n sonsuz ovada onlar a% varmış. Fakat biz ile geçinemediğini, vsdolunan avansm şimdilik pck mütevazi bir Türk Tarihi dar konferans versem rahmetli Mehmed Mardinin yükscğinde bir uçaktaymısız verilmesi gecitiğindsn bu çareye baş Araştırma Enstitüsü. kurmuş, bu su yıp anlatmak için de sarfedilmesi lâzım iongresi, bu üçlçlük içinde bilhassa biyor: rincisinin rehberliğine üstün bir kıvmet Akifin, Çanakksle sehidleri için gibi uzaktan baktığımız için göremiyor vurduğunu söylemiştir. Muhakemenin retle uzaktan kitabdan ve kulak dol dır. Belkemiği rolündeki anacaddenin üst Bereket versin «on senelerde değerl veriyor. Devrin sarıkh tabakasınm Erzu Tine bl? jey yapablldlm dlyemem hatirana ve alt kısunlarma dikilen asıl belde... muşuz. Toprak damlı evlerile ovaya ya devamı, şıkâyetçi Yako ile şahidlerin ğunluğu ile yapılan bir ilim yerine yaDediği tribi, hen de, bn büvük kahraman pışarak, ovayla ovalaştıkları için gö dinlenllmesl için Dirakılmıştır. kından ve yerinde görerek, inceleyerek öğretmen Adil Pasin'in, çallşkan mu rumda konçreden evvel ve sonra gösBiliyorum ve geze geze gördüm, oramn için, büyük bir şey söylemiş ve yapmış rünmiyen köyler. Hepsini geçtim. Hariharrir Vehbi Cem'in kıymetli milletve terdifi, daha sonra Ankarada da gösgeliştirilecek bir 'lmi koymak istemtşiç sokakları iğri bOğrü, ve çok yerde sayılmam. tir. Bu hafta intişar eden resm! bir ra kilimiz Cevad Dursunoğlunun sırasile termekte devam edeceği reaksivonlara merdiven merdivendir, oradakl «Aşağı tadan büdiğim, hani Mardinin istasyonu Derbesiye, buraya 24 kilometre uzakta por hulâsasında Ahlat Enstitüsünü kur Samsun, Sıvas ve Erzurumda 19191923 rağmen bu asrilesme düşüncesl, 23 temÇarşı» medrese oyuklarını, yahud mağaBarbaros. blr degil, bîr ço1ı mezlyet. Pl; asada büyük blr krlzden sonra gecen mak hususunda büyük bir gayret ve arasmda cereyan eden iç memleket hâ muz 1919 da rzummda mütevazi bir lere sahib ve tarih ölçüsünde büyük bir ra inlerini andıran dükkâncıklarile yal olan o hudud istasyonu nerede? Ne şu mekteb salonunda toplanan konşrenin nız eskiden kalma değil, malların yeni burnumuzun dibindeki ml? Siyahıms: ay sonunda baçlamış olan hareket gells himmette bulunan genç bir tarih men diselerini hikâye eden monoğraiileri ile kuvvetle hükmetmektedir: Türktü. Bunlardan üçüncüsü havasma leri hep anacaddedeki şatafatlıca dük iki kabartı arasmdaki gölge, evet orası mektedlr. Bllhass» glyecek e?ya ptyaeasmd» subunun aâ^ından şu sozleri dinliyoruz: karşılasıyoruz, O. yaman bir denizci idl; «Kongrede hocalar, asrî kelimesini garbMardinin yüksekliÇile ovanm sonsuzlu daha fazls blr gellşme roevcuddur. «Doğu Anadolumuzun güzel beldele henüz çıkmış bulunuyor. Zarif kapağı kânlara gittiği için buraya eşyaların biO, essiz bir amiraldı: Alftkftdar taclrlerln kanaatlne göre, »on ğu insanda mesafe ölçüsünü bozduğu rlnden biri olan Ahlat, mevkiinin iskâ ve güzel basımı ile düşünce kadar gö cılığın şıarı ve adeta küfür sayıyorlardı le pörsük pörsük cesedleri kalmıştır: gCnlerde. Ulerde yüzde Qiı 25 nlsbetlnde O, hiç bir şeyden yılmaz hlr kahrafakat bütün bunlardan ne çıkar; belde için «demek hudud bu kadar yakınmış» blr artıç görülmüştur. Şeker bayramından na elverişli oluşu,# lâtlf havası ve temiz zü de okşayan eser, Kafesoğlunun Ah Hocalar, Ziya Gökalp ruhunun buraya mandı: nin evleri amfi amfi, tabaka tabaka, alt diyorum. Hangi hudud? Ufuksuz deni:: evvel durumun daha ziyade düzeleceğl v» sularile pek e?ki zamanlardaberl insan lat Türk Tarih Enstitüsü hakkındald kadar gokulduğunu görüyor ve sinirO, mükemmel blr idareci, bir devlet takinin damı Ü3ttekinin kaidesi gibi sı de hudud çlzilir mi? Demek ki burada Anadolıı nahlyelevl mübayaa'.arını arttıra ların seve seve oturdukları bir mahal raporunun verdiği sevinci şöyle böyle leniyorlardı. Asrî kelimesinin din ile kurucnsn İdl; vatanm kıble yönü apaçıkmış. caklan lçln plya.«ads daha fazla blr hareket olmuş, gittikçe, siyasî ve kültürel mer on asırlık uzun bir devrenin son iahi alâkası olmamakla beraber hocalar, bu ralanarak, h!ç bir ev hiç bir evin manO, korsanlık ederken bile haytr ve İbni Batutanm buraya «islâm belde ha»U olacagl llmldl vardır. itibarile bir kat noktaoa haklı iciiler. Konşreye iştirak ha«enatı seven. 1yi yürekli bir insandı; zarasına engel olmadan, hepsi hem kendi kez seviyesine yükselmi?, ve bu vasfını felerini ayduılatmak Plyasadn görülen flat düşüklüğO dunmı» eden gençler, Türkçü ve Garbcı, bu itllerinin en metinidir» demesindeki sebeb hürriyetine sahib, hem başkasının hürolmakla beraber lpekll ve yunlü kumaelari XVI. yüz yıl »onuna kadar muhafaza daha arttırmaktadır. O, anavatanın emrinde hir amiral oibarla da Gökalbcı idiler. Hepimiz onun riyetine saygılı; hepsi kendini göstere de şüpheslz kale yüzündendi. Bunu bi düsmektedlr. Pamuklu plyasasında lthal&t etmiştir. 50 den fazla mağaraBi, suru, ^ yeraltı hareketlerlnin muaymağı knrduğn devletin başı olmağa l e r . göstere ve istediğini göre göre öyle bir zim sevgili Evliya Çelebiden dinliye mallan üzerlnde karaborsa hemen tama muhtelif yerlerde görülen bina yıkmtı yen noktalara muhtaç olduğu r e bü manevî talebesi Idik. Biz bu dhetleri cih edecek kadar feragatli ve milletini tasrih etmiyerek ve asrl kelimesinin tavır almışlar ki onlara toptan baktığın lim: «Hakir, seyyahini âlemce meşhur, mon kalkmıştır. Yertı manlfaturad» beya» ları ve orada ele geçen çeşidli sikkeler tün yaraltının ever blr Türktü. mahsulü olan alevleri zaman Mardinl bir belde değil, dağ ya pek çok kaleler görmüstür amma bu mallarda flat dOsnklügO Tardır vaktile oynadıgı mühim rolü lsbat eder. saçmak, suları tşkırtmak, yerleri çö lugat manasmda kalarak tezimizi müdaBence. bn son meziyeti, onun en bttfaa ettik ve muvaffak olduk (2).» macınuı görünmez çengellerine asılı, kal'iyel Mardine hiç birlsl müşablh deSıhhat Bakanınm zivaretleri islâm! hatıralar bakımından lse, Ahlatın kertmek için bu noktaların vasıta gibi ynk fariletidir. Dünyada iktidar ihtirası, ğildir.» Ve ilâve ediyor: «Hiç blr insan BaiSlık Bakanı Sadl Konuk dün Vlliyet Türkiyemizin en zengin bir köşesi olgergin bir tablo sanıyorsun. Gerek memleketin ta öbür ucunda biç bir zaman eksik olmamıstır. Buna kuvveti bu kaleyi fethedemez.» Cihangir T8 Baglık dlrektörlügilnü zlyaret etmlştlr. duğunu söylersek her halde mübalSğa kullanıldığını gösteriyor.Acaba ayni şeŞehir o kadar dik ki aşağıda «Timuryi, yer üstünün ban cemiyet hareketleri kurulan Enstitünün, gerek inkılâb tari zaman taman kulağa ho? gelen isimler Timur, ki cihanda, zorla veya amanla, Bakan, bugün Haydarpa?» hastaneslnl z\ yapmış olmayız. lenk tepeleri» denen, iri gövdeli, bakır için de düşünemer miyiz? Inkılâb tari himizin en ilk günlerini anlatan, bura takılmiftır. Barbaros, keskin kılıcını ve fethetmedik kale bırakmadı, o bile an yaret edecek, ögleden sonrtt da Heybell «anatoryomunda bulunacak, paz»r günü renkli, hörgücleri fır'ak, edaları haşin cak, kendi adını taşıyan, şu sehir dibin At Ankaraya dönecektlr. Istanbul Universitesi adma 1945 ya himizin ilk ve esaslı halkasını «Millî da sadece iki noktası ile tamtılan estrin kardeşile beraber fethertiği diyann anah. büyük kaiartıları, b'rer tepeden ziyade, deki tepeleri almiş, fakat kaleyi alamayapiığımız Mücadelede Erzunım» da anlatan Dur doldurulması lâzım boşhıkları doldurdu •arlannı Kanunî Süleymanuı idaresin. Bakan, memlekette »aftlık durumunun zında Van gölü çevresinde sanki şehir aşağı kaymasın diye, tabiatin leki Türklüğün emnne vermek feragatl. mıştı. lyl olduğunu. «an hastalıklan önleylcl ted tarihî ve arkeolojik tetkik gezimizde 25 sunoğlu, mütarekeyi takib eden günle ğuna şüphe yoktur, Bilhassa bir tarafeliyle konmuş dev endamlı payandalar blrler alırdığmı, sıtma lle esaslı mucade günümüzü hasretmek zorunda kaldığı rin Erzurum'unda «bir adam» arandı tan yabancı ve haln ihtiraslara dün çfibi ıi ve vatanseverliğini gösterdiği zaman. sandım. Ve gene dıkkat ettim ki bu beiŞimdi Masusun üstünde görünen kale leye devam edlldlglnl »öylemlştlr, mız bu tarihî kasaba, bağruıda taşıdığı ğını hikâye ediyor. Bu «Adam», kim bugün de vesile eden, öte dede, kadm erkek, hemen hiç şişman harabesi eski iç kalenin artığıdır. Mar. Hemsireler okulunun temeli atıldı eserler yüzünden yabancı tetkikçiler olabilir? Miralay Halid, Miralay Rüştü, devlet sefimiz eecenlerde düşman ih Ondan çok daha küçük ve çok yok gibi. Mardinde yerin sathı değil sa din Palasın üst katından yukarıya doğru kndretli beyler. kendi baslarma bnymk Kâzım Karabekir, Yakub Şevki... lerŞlşll çocuk hastaneslnln yanında yapılnutkıına sphne dece irtifaı olduğu ıçm, inip çıkmaktan, bakıldığı zaman, bir kaç tabaka ev dizi mnsı kararlaştırılan hemslre okulunun te için de hususî ehemmiyet atfedilen bir den acaba hanşisi? Bir gençler kümesi, ti'aslannı sindlrid yaMyorlardı. Düşününüı ki Malta şöval. uğrak yeri olmuştur. Bu cümleden, geolan ariz bir vatan kö?esinin yirml Mardinlilerde göbege imkân kalmaraış leri arkasmdan kalenin spdece alt ksatma törenl dün Saglık Bakanı, Vall. çen asrın sonunda Ingiliz Lynch tara bu muhtemel «Baş. lardan her biri ile yıl önce etrafa saçtığı ruh kudrstinin, yelerin'n küçük bir adada hâkim ve demek. yaîıkları görünüyor. Ortada 'apayalmz SagUk müdllrü, hemslreler Te blr çok da fuıdan liyaret edilerek âbidelerin öne temas etnjektedir. müstakil olduklan bir de%irde, Barbaros Temaslar tam bir vetll huzurlle yapılmıçtır. hareket celâdetînin müstesna hikâyeslni Hep kârgir, hep beyaz, hep amfi amfi bir ihtiyarlıkla duran tek bir burc var. Sık Bakanı Dr,Sadl Konuk kısa blr mi belirtilmeğe çahşılmıştır. Yalnız fikir birliği. heyecan beraberliği ile baş bize tam zamamnrta anlatan Kars mil »imal Arnkeda kurduğu devletl, vatamna hediye etmîştir. ve güleryüzlü evîerin ayni zamanda hep Demek, Timurun fethedemediği kaloyi, hltnbede bulunmuş, hemşlrenln heklmln bu bilginin, eserleri, seyahat intibaları lıyor ve öyle bitiyor. Fakat noksan bir letvekilini tebrft etmeği bir vazlfe saytktidar ve saltanat hrrslle laman raiki üç kath oluşîarı da yerden kazana aşındıra aşmdıra, zaman fethetmiş. Bel muvaffaklyetl üzerlnde büyük rolü olduğu kaydeder gibi, pek sathî olarak tanıttığı taraf var ki, «haydi!» demeğe manidir. man vatanı parçalamağa çalışan valilemadıklarını irtifadan kazanmak için ola denin daha ilerisinden bakılmca, batıya nu hemşlre davasımn ön pl&nda yer aldı ve hükümlerinde acele davrandığı göze Meselâ Yakub Şevki Paşa bu gençler malıyız. rin, beylerin, şehzadelerin, hükümdaria. cak. Fakat işte Vaii konağma giriyoruî. doğru, kalenin esas gövdeslnden ayrılan Jtını ve plftnın tahakkuku lçln ça.njıldığını çarpmaktadır. Bir misal olmak üzere, kümesine: söylemiştir. Hltabeden »onra temel atılmıs (1) Bk. tbrahlm Kafesoğlu: Ahlat nn tarih boyunca hiç d« »» olmadıklaBurası eskiden kalma bir Mardin rvl. gemi burnu gibi bir kısım, öyle asabt ve toplantıya nlhayet verllmlştlr. Hemşlre Ahlatın eski stırunu bambaşka bir yer Yolunuı doğrudur, size muvaffa Türk Tarih Enstitüsünün kurulması, İs Dıştan saray göster:şli bir endam, büyük asabî duruyor ki, neredeyse dağdan o okiılu :Î(K") klşlllk olacak ve gelecek »eneye de işaret etmiş olması zikredilebilir. kiyetler dilerim. Ben de mütareke çart mecmuası, sayı: 27, sf. 8 muharririn nnı düşünürsek, koca Barbarosun kah. vaya atlayıveTecek gibi. Bundan da belli kadar bltecektlr. raman ruhnnda ne büyük blr vatan a$kapıdan girilince heybetli holler, miraAhlatı gören yabancılardan ikincisi, larını görünce burada kalarak milletle bahsettiği Türk tarihçisi A. Şerif 1944 kıntn, sönmez blr kutsal alev gibl yanca çıkılacak gibi yüksek merdivenle, vaktile bu kale ne yaman şeymiş. Fransız san'at tarihçisi A. Gabrieldir birlikte çahşmağı Defterdarlık acaba nicin düşündüm. Fakat de Eskişehirde ölmüştü. Bu hafta reş dığını anlarız. insanın sesini tepedsn tepeye aksettlnrki, bu zat, bazı noktalarda Lynch ile şimdi îstanbula dönmek mecburiyetin redilen bir gazete haberine göre EskiDemin Mardin Palasm ismi geçti, belısrar ediyor? Bu aşk. her Türkün aşkı olmalı, fakat cesine beş gramlık öksürüğü beş kilolu denin hem en gösterişli yapılarmdan^ üsküdarda yerln» mallye fikir birliği yapmakla beraber, bilhassa deyim. Çünkü gözlerimd«n çok musta çehir gençliği, merhumun mühmel kalan sözde kalmamalı; Barbarosunkl ve Meh. ğa çıkaran geniş boşluklar. Fakat bu hem tek oteli. Vakıâ anacadde üzerlnde ıtbesl blnası lkl camlln ara bu güzel malnşası suretlle kümbetleri, mimarlık yönünden, ciddî ribim, tedavi ihtiyacmdayım. mezarını yaptırmış, bu münasebetle de medciğinki sibi tarihimize ve varlığımıza koskoca binada sadece dört oda var. daha bir çok oteller var: Yıldız, Anadolu, hallln manzara?ının bozulmakta olduğunu tetkika tâbi tutmuştur. Fakat Ahlatı Derken Kâzım Karabekir Paşa canla, ğerli tarihçimizin iki ana eserile ifa et şeref yeren bir hakikat olmalıdır. Demek buranın yapı ustaları irtifa fet Cumhuriyet, îzmir... tsimleri güzel ama ya7mıstık. Keyflyetl haber »lan Belediye muhtelif zaviyelerden inceleyen bu iki hini b'üyorlar da mekân fethini bilmi kendileri acayib. Banların yapılan pen Imar mUdürlüğü bu lnşaatın durdurulmasl başla beraber olduğu yenl milll hare tiği hizmetin değeri bir daha yadedillçln Üsktidar kaymakamlığına emlr vermlş Garblı, bütün âbideleri gözden geçirmek cet için o günkü resmî mevkiini muha miştir. iki sene evxe\ A. Şerif'in ha,yayorlar. ceresiz, küt, ve sağır duvarlardan iba tlr Dlğer taraftan Defterdarlık bu arsanın zahmetine girmemiş görünüyorlar. TürkBu hükmüm, yanımdaki Mardinllnin ret olduğuna göre, belli, bu yapılarda kendlslne ald oldugunu lddla ederek Inşa ler arasmda, tarih öğretmeni Erzurum fazanuı harekete daha faydah olacağma tından ve eserinden «Cumhuriyet sükanidir. Nitekim de öyle olmuştur. Bu tunlarında da uzun uzadıya bahsedilgücüne gitmiş olacak, Mardin evi hak oda yok. Yalnız damlar üstünde yatak atta ı^rar etmektedlr ve Bakanlıga nnlra lu Abdurrahim Şerif, bu eski Türk arada tam manasile halk ve gençlik ha misti. kmda bir fiktr vermek üzere, beni şimdi ları derlenmiş boş karyolalardan anlaşı caat etmlştlr, eserleri üzerind« yetPr hassasiyetle tltreketi olan Erzurum kongresi faaüyeti(2) Bk. C. Dursunoğlu: Millî Mücamerkez ilkokulu yapılan binaya götü lıyor ki bu otellerin müşterileri oralarda Belediye müstahdemlerinîn reyen tek sima olarak kalmaktartır. A. ne hararetle devam ediyor. Nihayet 3 delede Erzurum, 1946. sf. 119. rüyor. Burası eski bir zenginin konağı. yatıyorlar. Dam üstünde saksağan değil Şerif, hiç bir taraftan tesvik ve yardım maaşlan verildi Alt kattaki avluyu basık menşurlu kub dam üstünde otel. Yaz bitince dam, dam Şehnmizde bulunan Fransız Angulem Beledtyede ücretle mü«tahdcm olup d» görmeden, sadece sevgisi ve millî duybelerin sütunlu holü çevrelemek isterken bitince otel bitti. Yanl bu oteller mev. maaşa geçenlerln bu yenl şekll dolayıslle takımı bu hafta cumartesi günü reyanj gunun verdiği heyecanla, 1939 da, bin Bu Akşam: Beyazıd LÂLE Bt4ıce8İnde sağda iki kubbeli derin sayvanla, solda simlik. maa?lannı alama<lıkl&rı yazılmıçtı. DUn bir güçlüğe göğüs gererek buraları adım maçını Şeref stadında Beşiktaş takımitek sütunun iki yarım daire çizmesinden bunlara da tedlyede bulunulması lçln emlr le yapmak için müracaatte bulunmuşsa Buna bakıp da Mardlni fazl» sıcak bir verllmlştlr. Dlğer taraftan Belediye hasta adım gezmi?, ve notlarını, fotograflarla meydana gelme iki kubbeli revak ve da Beşiktaşh bir kaç oyuncunun Istanbirlikte, îstanbul arşivinde bulduğu 32 Kişillk R E V Ü T O P L U L D G U sayvanın iki yanindaki iki odayla ka yer sanmamalı. Diyarbakırın temmuzun. nelerindekl aslstanlar nlsandan ıtlbaren ücbuldan ayrılmış olmalan dolayısils buH A S S O İ S T A N B U L D A Büyük Revü visli kemerlerdeki çerçeve taşlarmuı dan kurtulup buraya geldiğimiz zaman retten mBaşa geçmlş oldukları clhetle bun Ahlat ile ilgili haberlerje ikmal «dcrek ların alsmadıklan hazlran temmua mana imkân görülememişür. Ancak bu reYazan: Nusrat Safa Coşkun bir de etekleri gibi dantel dantel işlen kendimizl sayfiyede sandık. Beldenin »glannın ltasın» baslanılmiitır, Nüan . neşretmiştir.(l) vanşın pazar günü yapılabileceği, bu mesi. Bütün bu zengin kat sadece se iklimine de, havasma da diyecek yok. rnayıs ayUklan 1;» karamame tsrihlnden Rejisör: Vedad Ürfi birlikte ve Tahiyye Muhammed Fakat millî tarih tetkiklerine yaraysoyuncuların o gün İstanbulda buîunalâmlık dairesiymiş. İkinci katta, karşı Yazm sıcaklık 35 i asmadığı gibi kışuı evvelkl sekle yanl ücret şekllne göre ödene cak nadir merkezlerden biri olan AhMişel idaresinde muazzam bale, zengin kostüm bilecekleri kendilerine bildirilmiştir. lıklı oda dizilerini ayıran, gene menşurî da nakıs 5 ten aşağı düşmezmiş. Zaten cektlr Üç saat kahkaha C A Z ve S A Z lat'daki maddî izler ne vaziyette? R a Bunun üzerine Fransızlar cumartesi müselleslerle kabartılmış, iki kubbeü Mardinli Abdüsselâmın «ibretler anası> Ege yann geliyor porun sonundaki şu satırların baş kısmı günü, Beyoğlusporun talebi üzerine bir Batı Akdenlz »eferlnl yapmakts olan uzun salon tam manasile gözü dolduru manasma Ümmülİber isimli yazma taoyun oynamayı kabul etmişlerdir. Pae vapurunun yarın llmanımız* dönmesl nekadar müteessir edici ise son parçası yor. Meğer asıl bina üçüncü kattaymış. rihinde Mardin ismmin nereden geldibekienmektedlr, Ege. Marsllyadan blr çok da o kadar sevindiricidir: zar günü de Beşiktajla revanş maç'armı Üç cepheye sualı, toplan bakışla, bir ta ği anlatılırken şöyle bir rlvayet naklediî. yolcular almıştır, Devlrt Denlzyollannın yapacaklardır. Fransızlar kendilerüe Maliye Bakanlığından: Ahlat'daki bu ata emanetlerinin rafı açık atnalı şeklinde görünen odala mektedir: İran şahlarmdan birinin Mar açtıSı bu srferler buyük blr ragbet gOrmüş din ismindeki hasta oğluna derman bu e Bumanya vapuruna dddl blr raklb ol halihazır durumuna gelinee, bu her Tür n n tavanlan ya üstüvanî, ya dörtleme Cild atöîyesinde çalışmak Ozere iki usta, dört kalfa ve dört orta işçi alı yapılan temaslarda fazla oyuncu değişkün milli gururunu kıracak derecede nacağından bu işlerde iyi bilgisi olanların bonservislerile birlikte 8 temmuz tirildiğinden şikâyet etmişler ve oyunkubbeli, pencerelerin hepsi bizim cami lamıyan hekimler tek çarenin şa oldu muçtur. larda kaleciden maada ancak bir oyunfecidir. En aşağı 800 yıllık Türk medemihrablan gibi işlenmiş, nereye baksan ğunu söylerler: Dört mevsimin de tam Etibba Odası kongresi tehir edildi niyet ve şerefini cihana haykıran eser 1946 pazartesi günü saat 14 e kadar Beşiktaşta Hayreddin iskelesi sokağmdaki cunun deği$tirilmesinin uygun olabileaakışsız bir yer yok. Ne ev, ne konak, hüküm sürdüğü oir beldede yaşaması. Devlet Kâğıd deposuna müracaatleri. (8964) OçüncÜ Mıntaka Etibba Odası başkanceğini ileri sürmüjlerdir. Tahkik, tetkik; prens Mardine getirildi ler, küçük bir ihtimamdan nasibedar sahiden bir saraydayız. ığından: fi7it 16 tarlhlne raalayan cumarteel fO olmamış ve keni haline terkedilmi? BU AKŞAM: Bakırköyünde B A K I R Galatasaraylılarm da salı günü FranDemek ÎbniBatuta haklıymıs. tslâm ve orada iyi oldu. Masalda ismin nerefir. Kubbeleri delinmi», duvarlan çatsızlarla bir tnaç yapmak ih+imalleri büyük sey den geldiği kısmma inanmadınızsa beis nü yapümaEina evvelce karar verllmle olan medeniyetinin dünya S İ N E M A B A H Ç E S İ N D E genel toplantı tehlr edllml?tlr. lamış, tasları sökülmüs künbetler, gün vardır. Maçlar saat 18,30 dadır. yahı, 14 üncü asrın birinci yarısında, yok, zaten masaldaki isim işi iklimdekl Bu toplantmın ne vaklt yapılacagı ayn geçtikçe birer birer yeryüzünden kalkBu maçların biletleri: Bahçekapıda Mardinden bahsederken «Dağ eteğinde sağlamlığı anlatmak için ileri sürülmüş » llân edllecektlr. 3»yın üyelertmlzden 6maktadır. A. Şerif yirmi künbet tesbit Bür dllerl». Dördüncü Vakıf han altmda Akm elbir beldei azime olup islâm beldelerinin bir vesile olacak. ettiğini söyliiyor. Blz ise on altısmı buHakkı Derman, Şerif İçli, Kadri Şençalar İklimi iyi, havası iyi, suyu... Belki o bise mağazasmda, Galatada Royal çien lâtifi, en bedii, ve en metinidir» der. üç ölüm labildik. Demek ki yeniden dört künda iyi ama, koca şehirde gözüme sadae kolata mağazasmda, Beyoğlunda ToO ki Endülüsten Htcaza. îrandan AnaİSMAtL DÜMBÜLLÜ Clballd* TJ'küblU mahalleslnde oturan bet kaybolmustur. Güzel isteller ve katlıyan oteli holünde Iîtur seyahat adoluya, şimal Rusyadan Hindü Çine ka iki çeşme iliştiğine göre, burada su yok. Refığln çocuğu Oüngör salıncaktan düşmek AHMED GÜLDÜKÜR ve okuyucu sar.dukalar da avni vaziyettedir. Eksecentasında, İpek sinemasmda, G i a t a dar bütün islâm âlemıni dolaştı, o böyle Susuzluk zaten beldenin ağacsızlığından uretlie Kandırada Mustafamn oğlu MehSABRİYE TOKSES birlikte. Kına Gecesl risi kınlmıs dökülmüs, yerlerde yatsaray kulübünde ve stad gişeıerinde derse Mardinin o zamanlar ne olduğu da belli. Meğer şehnn yaslandığı Masus med dut agacından* düjme netlceslnde, komedi 3 perde ve zengin varyete. blr kamyonda soför yardlmcısı Turgud »ür maktadır. Çoğu mesken vesaire binasatılmaktadır. kendiliğinden anlaşılır. Herhalde o dün dağınuı sulak kısmı arka sırta raslamış. düğü kamyonla ugradığı kazada yaralanînıllamlmıştır. Oranın ne kadar sulak olduğu bütün sır. mışlar, hastanelere kaldınlmışlardır. Gün larda malzeme olarak ya gezgini, benim şimdi görüp şaştığım Pazar günü büyük maçtan e">rcel GaKoyun heykelleri sokak ortalarmda sübinadan kimbilir daha nekadar mükellef ın yemyeşil oluşundan anlaşılıyor. Bu ör Haseklde, Mehmedle Turgud Cerrahpalatasaray ve Beşiktaş tekaüdleıi bir rünmektedir. Âbidelerimize kar?ı göshal bile Mardine ayn bir hususlyet ver ada ölmüşlerdlr, Adalet heklml Dr .K&mll lerini görmüş olacak. maç yapacaklardır. terilen bu alâkasızlık, ardı arkası gelmez Zaten asırlarca Artukoğullan gibi miş. Beldeye batı cihetinden ve profi'den Onsalang her Uçünün de gömülmeslne müKaybettiğimb kıvmetll futbolcn bakınız: Başmda kırık kalenin tacı, 8f.de etmlşttr, Kazalar rtrafındakl tahkl amansız tahribat daha nekadar devam imarcı bir hanedana payitahtlık yapan Beşiktaş Genclik Kulübü Başksnlıkatft devam olunmaktadır. edecektir? Memnuniyetle bildirelim ki, bir belde başka ne olabilirdi? Beldenin göğsünde amfi amfi yapılarınm kârg'r ğmdan: simdi Ahİatta, îstanbul Üniversitesine İki Millî Kalkinma Partİlisi dört yönüne serpiîmiş, asırlann ötestn beyazlığı, önünde ucsuz bucaksız ova, Kulübümüzün birinci takım futbolve sırtında Masusun özene bezene işlebağh bir «Araştırma Enstitüsü> kurul arasmda den bakan, dört nirengi abidesi: Doğu1 Diyarbakırda yaptırılacak olan genel meclls, Bayındrrlık ve özel saymandiği yeşil maşlah... Mardin sahiden hiç ATyonkarahlsarın Bolvadln kaza'inın muş bulunuyor. Ahlat ve çevresl ilmin hk idareleri bina inşaatı kapalı zerf yolile eksiltmeye konmuştur. Keşif bedeii cularından Alâeddin Kolçak, gene yada Şehidiye, ortada Camiikebir, batıcla şmda hayata gözlerird kapamıştır. Celltl Kalkmma Partlsl başkanı Ekrem Kan bütün şümulü ile ele alınacak, eserlerin Lâtifiye, yukarıda Zinciriye, hepsi mı bir yere benzemiyor. nazesi bugünkü cuma günü öğle namatarcıoglu lle aynl partlnln azalarından hakik! hüviyet ve manası meydana çı 179193 lira 28 kuruş olup ilk teminat 10209 lira 66 kuruştur. narelerinin endarmannı birer şehadet Îsmail Habib SEVÜK Murtafa Karyagdı. Istanbula gelmlşler ve 2 Eksiltme ihalesi 17 temmuz 946 çarşamba günü saat 11 de 0 daimî ko zını müteakıb Beşiktaş Sinanpaşa cakarılacak, ata yadiçârları lâyık olduçu evrelkl gece de, eğlenmek üzere Beyoğluna şekilde korunacak ve değerleri verile misyonunda yapılacaktır. Teklif mektublarının eksiltme saatinden bir saat ev miinden kaîdırılacağmdan bütün sporcu çıkmıjlardır. Muhtellf lçklll gazlnolarda blr veline kadar komisym başkanlığına verilmesi lâzımdır. Posta gecikmeleri kabui arkadaşlarm bu merasimde hazır buhayll lçlp sarüoş olan Ekrem lle Mustaîa, cektir.» edilmez. Zarflarm kabul zamanı için ayarlanmış bulunan salondaki saat esasür. lunmalarını rica ederiz. yolda rasladıkları Sabahat Ozalkış ve Le3 Eksiltme şartnamesi, keşif hulâsası feıtn! şartnamesi p!ân ve parasız olaHiç bir fanteziye sapmaksızm müsbet man adındakl lkl kadını da yanlarına alaBu g e c e : B A Ğ L A R B A Ş I'nda rak Mecldlyeköyündekl Agobun kır gazlno tarihçilik cereyanmın bizde de gelisip rak daimî komisyonda görülebilir. 4 suıın glderek burada sabahlamışlardır. • 1 I3avıâ'ri" x mürîJr!üğünden almmış Yarın: Kadıköy SÜREYYA'da, ilk defa serpilmesi hususunda büyük bir istikSabahleyln, Agobun garsonlarından blrl bal vadeden böyle blr Enstitünün Er chliyet vesikasile Ticaret odası kayıd vesikasınm ve ilk teminat makbuzlarının (ÇİFTE KERAMET) Büyük Vodvil îıesabı getlrlnce lkl arkadaf az verlp, fazla zurumda, Bursada, Edirnede... de mü teklif zarflarile beraber haurlanarak verilmesi lâzımdır. 8470 Memleketin en büyük sanat vermek lödlaslle kavgaya tutuşmuşlar vo ve ükir mecmuası netîcede Karyağdı bıçagmı çekerek. başkan Ekreml rrmhtellf yerlerlnden yaralamıştır. Setıır Hâdiseler Düşünceler \ İ E HM TANIVALIM tıaberleri Tarihimiıde Âhlat ve millî Mardiniıt benzersizliği OOGUYU Yazan: îsmail Habib Sevük CUMHURİYET 5 Temmuz 1946 NALÎNA MIHINA Barbarosun 409 üıjcü olum yıldonumu Fabrikanın kazanını havaya uçuraoakmış mücadekde Erzurum Y a z a n : P r o f » •• * • • » •• Ziyaeddin Fahri Ftndıkoğlu Piyasada hareket başladı Fransızlarla bu hafta yapılacak maçlar ses sanatkân Süheylâ Bedriye IŞÇI ALINACAK MÜZEYYEN SENAR IŞIL Diyarbakır İli Daimî Komisyonu Başkanlığmdan: wm SÂDI TEK Tiyatrosu Y Ü C E L «, Hatay Vakıflar Müdürlüğünden: Merkez Antakyada İnönü caddesi üzerinde mülhak Mehmed $ah vakfından 3/28 parsel sayıdan müfrez (410) metre murabbamdakı halen garaj olarak kullanılan 24 vakıf numaralı yerin mülkiyeti peşin para ile satılmsk üzere kapalı zavf usulile arttırmaya çıkarılmıştır. Muhammen kıymeti 17,000 lira olup ihalesi 15/7/946 pazartesi günü saat 16 da Hatay Vakıflar Idaresında vapılacaktır. Muvakkat teminatı 1275 liradır Istekblerin teklif mektublarını ıhale saatinden bir saat evvel idareye vermiş o'.malıdır, Satışa ve ferağa müteallik bilcüml* masraf ahcıya aiddir. Postada olacak gedkmeler kabul edilmez. 8568 Dfnlzcller bayramında yapılan kayık yarışlarında seklz tfkte ve tek çlftede blrınclllklerl Demırspor kulübü kazanmıştu. Rumanya Sryrlsefaln ldareslnden aldığımı? blr mektubda Transllvanya vapurunun Marsllya seferlnl. tarlfeslne göre yap. tigi ve Marsllya yolculannı orada çıkardığl büdlrllmektedlr. Erenköy Sanatoryomunun 10 uncu ylldorjümünde, hastalara blr muslkl zljafetl1 veren «az heyetlnln Uskudar Halk Muâ.kl I derneğlne mensub sanatkârlar olduğunu, gorülen lUzum üzerine tavzlh ederlz, , Demirsporun kazandığı birincilikler Erciş Belediye Başkanlığmdan: Rumanya seyrisefain idaresinkı bir tavzihi Temmuz Sayısı Bugün Çıkü. O K U Y U N U Z . Dahiliye MUtehassısı Bir izah Dr. RIZA SAĞLAR Maçka, TEŞVIKrYE. Baytr sokak 44. Telefon: 85012 1 Ercişte yapılacak «49435» lira «87> kuruş keşif bedelli haroam inşası kapalı zaıfla eksiltmeye çıkarılmıştır. 2 Şartnam© parasız olarak gönderilir. Plân, proje her zaman için belediye dairesinde görülebilir. 3 Eksiltme 16 temmuz 946 sah günü saat 10 da Erciş belediye dairesinde yapılacaktır. 4 Muvakkat teminat <3707» lira «69» kuruştur. 5 Eksiltmeye iştirak edeceklerin bu ve bu gibi asgarî «30O0O> lira'tık :şleri yaptıklarına dair vesaikle Baymdırlık Bakanlığından tasdıklı ehlhet ve;ıka=ı ıbraz etme'.eri. 6 Teklif mektubları 16 temmuz 946 sah günü saat 9 a kadar Erciş Beîedive Başkan'ısına verilebilir. Postaia ı g:;iLme"er kabu' edilmez, (8542) 117 nci Temmuz 946 sayısı essiz yazılarla çıktı. Y Ü C E L ' in bu sayısı bir şaheserdir. Y Ü C E L bundan sonra yalnız abqnelere gönderilecek, piyasada satılmıyacaktır. Yıllık abonesi 600 Üç ayhğı 300 kunışrur. Abone kayıd yerleri: YÜCEL YAYINEVt Avıupa Fasajı No. 20 Galatasaray 2. Posta kutusu 2053 Beyoğlu İstanbul V ACELE E D İ N İ Z • I