30 Haziran 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yitol VITAMINLI yegâne kuvvet GIDASI umhuriyet 23 Uncü yıl Sayı: 7856 KURUCU5U:VUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbu] Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santrml Numaraa: 24298. Yan İşleri: 24299. Matbaa: 24290. AKADEMİ 5 inci sayısuıdan Büyük Şair YAHYA MAL'in Mareşal Fevzi Çakmagın Cumhuriyet» e beyanatı "Milletimin beni bir vazifeye çağırdığmı görüyorum. Bu daveti şükranla karşılıyorum,, Sayın Nareşal, "Hayattayım ve diriyim. Ödevimi sonuna kadar yapmak boynnmnn borcudur,, dedi J Pazar 30 Haziran 1946 Omer Hayyamdan manzum Rübâi tercttmelerini yayınlıyacakhr. Bir buçuk milyon insanın hakkı aranmıyacak mı? ç fün evvel, Amerikan Assoriated Pres<s Ajansı Moskovadan şu baberi yayjnladı: «Bugun resmen açıklandığına göre, harb zamamnda yapt)kları hıyanetler vuzünden, Rusya evvelee muhtar bırer cumhuriyet olan <Kırım» ve «Çeçen> hukumetlenni lâğvetmeğe ve oralarda oturan haikı Sovyet Rasyanın başka bolge'erine nakletnıeğe karar vermiştır. Bu hususta neşredıien beyanatta şöy*e denılmektedir: «Alman ajanları tarafından aldıkları talımat üzerire, çeteler teşkil eden bır çok Ceçen ve Kırım tatarları, Alman ordularıi» bırlıktç Kı?üord;ujaJ»5W.JM*ç"i ma geçmışlerdır. Her iki cumhuriyette aşaği yukarı bir buçuk milyon insan yaşamaktadır» Boylece Sovyetler Birliği eamiasına dahil ve sözdc muhtar curahuriyetlerden iki<i ilga ediliyor. Talnız ilga edilmekle kalsa ivi: çiinkü bıinların muhtar cum. huriyet olmaları zaten sadece sörden ibarettİ. bu iki memleketin Rus kaynak. larına göre hir buçuk milyon rntan nii. fuMi, topyekun Sovyetler Birliğinin b»ska hölgelerine siiriiliiyor. Harb içinde, Almanlara esir düşen Kınlordtı askerlerinden veja Alman işgaline geeen topraklarda oruran halktan cebren veya kendi arzularile Sovyet Rusyaya vtya Müttefiklere karşı kııllanılan bir. lıkler teşkil edilmışti. Bunlar arasında yalnız Kırımlılar ve Çeçenler değil; n % < suz bucaksız Sovyet Rusya ülkesinde ya. ea\an muhtelif ırklara. milletlere ve dinlere mensub olanlar vardı; hattâ halis kan Moskoflar bile. Vıtekim bir Rus generali, Almanların yardımile hatırı sa>ılır bir birlik teskil ederek bunun basına geçmisti. Alman'arla isbirliği yapanlann bir kısmı. zaferden sonra Rusiarın eline duştii: bir kısmı da şurada burada kal. dı. İkinri Dünya Harbinin başmda ma. lıun şekilde bir eJcabuklıığile Sovyetler Birliği çerçevesi içine katılan küçük Baltik devletlerine mensuh olanlardan küçük bir grupun İsveçe iltica ettiği ha. tırlardadır. Bunların Sovyet Rusyaya lade edilip edilmemeleri, bir mesele olmushı. İsveçte bu mültecileri Ruslara teslim etmemek yolunda kuvvetli bir ce. reyan basgöstermisti. Fakat nihayet Ruslar ağır bastılar. İsveç hiikumeti de bolşeviklerin eline düsmemek için açlık grevi vapan, kendilerini öldürmeğe kal. kısan bu zavalh insanları Ruslara tcslira etmek zorunda kaldı. Mareşal Fevzi Çakmak .Cumhuriyet» mııharriri Mekki Said Esenle görüsürlerken (Bu re^im dün sabah Ankara foto rauhalyrimiz Cemal Işıksel tarafından ahnmı? ve tajyare ile yollanmıştır) Ankara 29 (Telefonla) Sayın Maresal Fe\zı Çakmağı bugün Çankayadakı koşklerinde, arkadasım foto Cema'le birlikte, zi»aret ettık. Bu sırada torunları Ahmede ingilızce dersi veruatkte^'JPeT. FulogıiLfliiıııu «baaMıiınuza beça? bir çehre il«^ müsaade etm«kle beraber, beni, gazeteei nuviy«timden zivade, bir sınıf arkadaşuın oğlu olarak kabul ettiklerini bildiğimden, kendilerine uzun boylu suailer tevcih etmekten sakmdım. Esasen, çimdilik bunu arzu etmedikleıi de belli idi. Ancak, günün, hemen en öneınli konusu halinde oldıığu ve <Ulus» gazetesinde de bu sabah neşredüdıgi için. sayın Başbakan Şukru Saracoğlunun tebhğinde anlatılanlar için: «Doğrudur. d«diler ve şimdiye kadar bu yoldaki tekler. Ancak, gencliğin ve halkm sevgi ve heyeçanla ıtıldığı son teşebbil* karşısında adaylıklannjn konulma"=ma muvafakat ettikleri anlaşılryordu. Sayın Mareşslın bana bu komıda beyan ettıklerini ?öyl« hulâsa etmek mümkiindür: Arkas\ Sa. 3, Sü. 7 an Celâl Bayar Adanada tezahüratla karşılandı Omuzlarda taşınan Demokrat Parti Genel Başkanı, halka bir hitabe irad ederek Partisinin gayelerini . anlattı . ... Bir hâdise: Demokratlar Celâl Bayara verecekleri ziyafet için bir lokanta tubnuşlardı. Halk Partiai mensubları da aynı lokantada ziyafet vermek istediler. Neticede Demokratlar ziyafetten vazgeçtiler Adana, 29 (Sureti mahsusada şnden arkadaşınnızdan) Demokrat Parti Genel Başkanı Celâl Bayar bugün u. çakla Adana\ a geldı ve halk tarahndan büyuk tezahfiral'a karşdandu Havanın fevkalâde sıcak olmasına ve şehirdes bır hayli uzakta bulunan tajjrare meydanına gLtmek içm araba vey* otomobil bulmakta büyük güçlukler ve sıkınArkası Sa. 3, Sü. 1 de Celftl Bayar dün sabah tayyare İle Ankaradan Adanaya hareket ederken (Demokrat Parti Genel Başkanını hava me>danında Farri erkânına veda ederken, tayyareye binerkea ve tayyare içinde gösteren bu resimler Ankara (oto muhabirimiı Cemal Işıksel tarafından aluup tayyare ile Istanbula yollanmıştır.) Dörtler gene anlaşamadı Pariste dünkü müzakerelerden de hiç bir netice çıkmadı Pans 29 (a.a.) Dörtler Vugıin M. Bidault tarafından Trieste hakkında yspılan projeyi incelemişlerdir. Hiç bir netioeye varılmamıştır, 21 milletin daveti hakkmdaki anla^ma üzertnde de bir anlaşmaya varılmamıştır. Dört Dış İşleri Bakanları pazartesi günü tekrar taplanacaklardır. A t o nı teerübesi Bn gece sabaha karşı yapılacak İki âlim, b'itiin dünyanın tehlikode olduğunu iddia ediyor C. Halk Parüsiıtiıt göstereccği adaylar Adaylar ilân edilirken Cumhur Başkanımız da mühim bir söylev verecek Ankara, 29 (Telefonla) Öğrendiğime göre Cumhuriyet Halk Partisınin milletvekılliğı adaylarının tesbib hazırlıkları sona ermış gibıdir. Bu hazırlıklara Parti Kurultayı sırasında il'erden gelen terosılcilerîe genel sekreterliğin yaptığı temaslar sırasında başlanmıştı. Parti tuzuğü milletvekilleri a daylarımn tesbitı işini genel başkaniık divanına verrniştır. Genel başkan.a genel başkan vekili v« genel sekreteıden tejekkül eden bu divanın adaylık konusundaki yetkisi şöyle ifade edılmişür: «Genel başkaniık divanı, Büyük Millet Meclisi intihabını idare ve Partmin mebus namzedlerini tesbit eder. Parti adaylarının ılânı, Partinin genel başkanı tarafından yapılır.> Partinin bu konuda bir tamimi bazı gazetelerde yazılırken tesbit ve ilân işinin birbirıle karıştırıldığı görü'duğünden, parti bu ciheti teşkilâtına ayrıra tavzih etmiştir. tnönünün bh" söylev verraesi bekleniyor Arkas\ Sa. 3, Sü. 5 te Mu^takil olarak adajlığrnı koyanlardan birisi sehrimiı mej danlarında halka nutuk veriyor ARAB BIRLIGININ GİZLİ KARARI Kahire 29 (a.a.) «ElMurî» gaıetesinin Fılistini müdafaa maksadile muçterek bir Arab ordusunu vücude getırmek üzere Bludan'da gizli bir anlaşma yapıldjğmı açığa vurması üzerine demecde bulunan Arab Birliği genel sekreteri Azzam Paşa bu gazeteye ?öyle demiştir : < Arab Birliği toplantısında abnan gizli kararlar filhakika tek nüshah ve emin bir yere tevdi eöılmiş tutanakla tesbit olunmuştur. 100 bin Yahudinin yeniden Filistine girmesine aid teklif tatbik edildiği takdirde gizli kararlarm nelerden ibaret olduğu açığa çıkmif bulunacaktır.» Bağdaddaki nümayişlere Ermeniler de iştirak etmiş Kahire 29 (a.a.) Arab mahfıllerindeki söylentilere göre, Ineiliz kıt'alarınm derhal çekilmeleri için Bağdadda kargasalıklar çıkmıştır. Bu münasebetle «yaşasm Filistin'» sesleri işitilreiş, nümayişlere Ermeni unsurları da ka Şehrimizde seçim hazırlığı bitti Meydanlarda halka nutuk veren miistakil adaylardân Hikmel Çankaya, bazı sebeblerden dolayı Sıkıyönelim Komatanlığınca nezaret altına alındı Milletvekill seçimine iştirak edeeeklere Bikini 29 (A P.) Atom tecrubele. rıle ilgılı bütiin personel bu ge;e Bikinı'yı terke hazır bulunmaktadır. Bunlar çekildıkten sonra gerıde 75 esH harb gemisinden ıbaret bir filo 4 üncü atom bombasının infıîâkını karşı1 amak üzere geride bırakılacaktır. Şimdı söz, tecriibe kuvvetleri komu| tam Vısamirtl W. H P Blandy'nindir.j Amiral, bombanın kararlaştırıidığı g u | bi pazar gunü saat 9,30 da Bıkım'ye atıhp atılmıyacağını ilân edecektir^ (Trc»ube, Turkıye saatıle pazarı pazsr» tesiye bağlıyan geceyarısmdan sonra sa at 1.30 da yapılacaktır. Bombanın atılmasına aid inzarî ça'js. malar, pazar günü aşağıdaki radyo istasyonlarından gosterilen saatlerde yapı. lacaktır: Arkas\ Sa. 3, Sü, S da ^ aid defterlerüı tetkiki için kanunen tayin edılen müddet bıttiğinden. vilâyet se. çim kurtılu dün vilâyet idare heyeti tiyelerile biflikte Vali ve Belediye BaşkaSimdi, Kınm ve Çeçen topraklarının nı Lutfi Kırdarın başkanlığında toplanaKi7ilordu tarafından tekrar isgalinden rak ilçelerin tesbit eylediği nüfus mikiki jıl sonra. bu memleketler halkı toptarlarına aid zabıtları incelemiş ve Istan. yckun baska tarafa. h<v süphesiz, Rusva. bul vilâyetmde milletvekilleri seçimi kanın ebedî menfası olan Siberyaya siirül. nununa göre tesbit edllmiş olan nüfus mek gibi bir ceza>a çarpılıyorlar. Bir Halk Pıılisi Genel Sekıeteri miktarının 898,274 oMuğu anlaşılmıstır. buçuk milyon insanın Siberyaya sürül. Nafi Atuf Kansn İlçelerin tesbit ettiöii nüfusun vilâyet tnesi demek, Siberyamn nasıl bir yer Itibarile yekunu İstanbulda gecen seçımolduğu malum bulunduğuna göre, bu de olduğu gibi 23 nr.l>etvekilinbı seçilza\a!hların ölüme gönderilmesi demek. mesi lâam geleoeği iınlaşıknış ve buna Kendi kendimizi tenkid: tir. a1d bir zabıt tanzim edilerek imzalanAcaba bu Kınmlılarla Çeçenler, Sovmıştır. yet Rusyaja karsı bıyanet suçuna topye1 temmuz 946 da kanunun 'tarif ettiği kun hep birden mi istirak ettiler? Elbet. üzere seçim defterleri seçim bürolan (e değil! Fakat Moskovanın iddiasmı ka. için tayin olunan yeriere asılacaktır. Bu Adaffa. hâdisesi, Turkiyede yeııi yeni yer ler her sandığın bı.lunduğu mahal o. bul edince. bu Wr bıımk milyon İnsanın gvhşmeye başlayan demokrasi hareketi. Kovyet rejiminden a«la mrmmın olnıa. Arkas\ Sa. 4, Sü. 3 te Tiin, tlk ciddi vakası addolunsa yeridir, dıklarını da kabul etnıek lâzım gelir. Yoksa, Moskovanın jıllardır iddia ettiği Halk Partmmn. ve Demokrat Partinin tbere, bütun So'vyetler Birliği camiasına verecekleri ziyafetrn aym yere dufmest: dahil milletler gibi Kırımlılarla Çeçenler 1 Btr tesaduf eseri ol/ıbtlir. de hür. mesud ve müreffeh yasasalardı, 2 Demokratlar tarafından k&sden elbette Narilerle işbirliği yapma7İar; yaptlmtj olabilir. Snvyet idaresine bağlı ve sadık kalırlar3 Hn/fe Partisi tarafından kasden ılî. Dcmck ki bn iki nıemlfket balkı bolterubletımif ol<ıbiHr. se\ik idareMnden o kadar tazjik, o Ka. Bire hahrsa birinci jtTcta Halk Partisi dar 7iıliım gormiı«leıdir ki nihayet tooziyafetim bir başka yere nakletmehydi', yekun silâha sarılmak ve knrtıılus yoih'mci ş\kta Halk Partvsi 2.ynfet*r.i tehir Gemi Marsilyaya götüreceği tanu mücadelede aramak zorunda ka!pf?jieliı/(!i; iiçiincü şıkkı ise Halk Partisi lni'slardır. Böjlece yııkarıki Moskova hayolcuları Hayfaya bıraktı ve kat'ıyyen diişnnmemeliydi bile. berinde bahsedilen Rus resmî beyanatî, Demokrasinin memlekette teessiisiinii oradan Ermenileri alıp Sovyet idaresinin tamamile aleyhinde şamrmiyetle vstiyen Halk Partisi je/lebir delh teskil etmektedir. nle muhtelif kuçitk başkanlar arasında Rusyaya döndü Bu nok(a>a bir balmnmu yapıstırdıkbir distplitısizli'c göze çarpıyor. Rumanya Seyrısefam İdaresinin lüks tan sonra. ilâve edeiim ki bir buçuk Halbvki uni(tm<ınwıfc lâzımdır: lktidar Transilvanya vapuru bundan bir müddot milv»n insanın birden süriilmesinin, mevkiinde biılimnn Halk ParlUinvn en önce Kostenceden lımpnımıza gelip yolSovvct Rusxaı>ın o kadar «iddo'lı» lııiııfcfc bîr hareketi diğer partıyı iım^nıî cu aldıktan sonra Marsilyaya doğru hatum ettiii /alira r.azi ıısulleıinden ne efkâr •nazarında derhal mağdur bir iazi. reket ctmişti. Vapımın içinde Fransava farkı \arrtıı? Almanlar da, bövle büyete dnşurecektir. Bvna m"ni olrrak ise gitmek uzere bır çok ecnebı yolcular da yük olçüde siır?iınler japmıslardr Şehrımize gelmiş olan Fransız futbol takımı dün Galatasarayla ilk maçmı | gene Halk Partismijı milli inktîâbct ta bulunmaktaydı. Fa'ot oğrend:ğımıze ; ABİDIN DAVFR j apmıstır. Maç 1 1 berabere netıcelenmiştir Yukarıki resimde, Galatasarayın ı rihim 2 icabt, bugun için en ptaslı va gore Transılvanya Akdenizde seyreder Arkast Sa. 3, Sü. 4 te bir akını gorülmektedir. Bu maça aid Eşref Şefiğın yazısı 4 uncu sahifemizdedır. 1 ri/esidir. sj. *f j Arkası Sa. 3, Su. 5 te G. Saray Fransızlarla 1 1 berabere kaldı İki parti arasında giden yolcuların garib macerâsı Transilvanya ile Secmenler Bu sıcakta ne diye zahmet edip geldiniz bayım?., biz sizi tanıyorduk... Aday Evet ama, ben sizi tamnuyornm!..