29 Nisan 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Kurultayda alınacak kararlardan sonra yeniden bazı siyasî partilerin ortaya çıkacağı anlaşılıyor Halk Partisi Kurultayı Millî bir ay Şefin hitabesile açılacak Avusturya halkı,kalacak sonra yiyeceksiz Memleketin en verimli ziraat bölgeler Ruslar tarafından işgal edilmiş bulunuvcv Belediye kanununda yapılacak değişiklik hakkındaki tasarı bugün Mecliste görüşülecek. Demokrat Parti merkezinde dün bir toplantı yapıldı, bu Parti de propaganda faaliyetine başlıyor Muhalefetin birinci vazifesi istem ve dünya gorıısu ayrılığından doğma muhalefetler ol duğu gibi idare makinesinin letilmesine aid pratik usul farklarman doğma muhalefetler de vardır. Her (j şekilde de muhalefetin birinci vaziieı, iktidar hükümetini kontrol ve tenkid tmektir. Ancak, yapılanın bozuk tarafın üzerinde ısrar etmek daha iyisinin asıl yapılabileceği hakkında da fikir ürutmeyi gerektirdiğinden, hükümet erine goz dikmek, muhalefetin en me;ı, en tabiî bir hakkıdır. Nasıl ki. iktiarı elinde tutan partinin de üstünlüğü m ha faza uğruna gayret harcaması, delokratik prensiplere göre aynı derecede i"?ru, aynı derecede tabiî bir haktır. Meşrutiyettenberi birkaç defa tecrübe jilen múcadeleli demokrasi sisteminin izde neden muvaffak olamadığına dair mdiye kadar çok şeyler yazıldı. Zanımca bunların en doğrusu, muhalif iye ortaya atılan teşekküllerin yeter descede feragatli, derin ve uzak görüşlü derlere malik olmadığı hakkındaki mü. ılealardır. Otuı yedi yıl içinde başarıcımız inkılâblarm özünü gozonünde ıtacak olursak, çeşidli muhalefet partiTİnden hiç birinin kendilerinden bek•nen vazifeye lâyık bulunmadıklarını abule mecburuzdur. Meşrutiyet inkılâbının asıl gayesi lemlekete bol bo!, renk renk siyasî parkazandırmaktan ibaret değildi. Saltaat rejiminin totaliter zihniyetini ortain kaldırmak, Osmanlı devleti denilen ıılliyetler mozaikını yıkarak Türk mil•tinin kendi toprağı üstünde herşey oluğunu ispat etmek bahis mevzuu idi. tihad ve Terakki Fırkası bu amac pende koşuyordu. Birkaç sene süren de•okrasi denemeleri, o zaman memlekebir parti diktatörlüğüne sürüklediyse unda şaşılacak hiç bir sey yoktur. Mu. alefetin başında padişah vardı \e hüryet kılıcını kendi beline takarak eski •iımi diriltmek istivordu. Meşrutiyet rejimi muhalif partileri akıâ öldürdü, fakat İttihadeıların ülküi muzaffer oldu: Türk milleti saltanat •jiminin otokratik zihniyetini devirmişBu topraklar bizim olmuştu. O kadar izim olmuştu ki, felâketle biten bir seri arblere rağmen bu millet koskoca bir •tiklâl mücadelesini başarile sona erirmiş, kendi yurdu üzerindeki hakimietini dost düşman bütün cihana tanıtnsn. Cumhuriyetten sonra girişilen çok artili demokrasi tecrübeleri de bekleen muvaffakiyeti veremedi. Atatürkıın urduğu inkılâbcı parti, büyük sosyal ıücadolelere girişmişti. Hiç bir milletin irininde raslanmadık essiz bir yenilenle devri yaşıyorduk. Gönül isterdi ki, mhalefet adı altında Halk Partisine arşı çıkacak olan teşekküller, inkılâbın jhunu baltalamaksızın, belki mütevazı ıkat ciddi bir murakabe sistemi kura. nuni vasıf.arı ha için bütün evlere beyan kâğıdlan dağıtdmasma başlanmıştır. Seçim devresi Yeii belediye seçimleri dolayısıle An bu difa 1 mayıs'a başlayacak ve oylarkara şehir sınırları içinde taılunan, ka ırayısın 30 uncu günü verilecektir. Ka Ankara 28 (Telefonla) Cumhuriyet Halk Partisi fevkalâde kurultayı ¡çın ha zırlıklara devam edilmektedir. Türkiye^ nın demokratik gelişmesinde daha ileri merha'elere varılmasını sağlayacak ve mühim kararlar alacak olan bu kurul tayı Millî Şef ismet Inönunün bir hu tabe ile açmaları ihtimali kuvvetlidir Tek dereceli seçimle, sınıf esası üze» rine cemiyetler kurulmasını mümkün kılmak üzere kurultayda alınacak esas kararların kısa zamanda kanunlaşacağı anlaşılmaktadır. Kurultay kararlarından sonra ta r arı~ lar süratle Buyuk Millet Meclisine sunulacak ve gene süratle kanunlaşacaktır. Bu kanunlardan sonra yeniden bazı siyasî partilerin ortaya çıkmaları muhtemeldir, işçi ve çiftçi partisi teşkı i için yapılmış olan teşebbüs de bu aradadır. DiğeT bir zat da bir çiftçi partisi kurmak üzere müracaatie bulunmuştur Bu müracaatlere ancak eldeki kanunların tadı'mden sonra cevab verilecektir. Ankarada Belediye seçimine hazırlık Sulh konferansının akıbeti bir çıkmaza girerse, Sovyetlerin bir Avrupa blokile karşılaşması muhakkaktır Avusturyada dört Müttefik devletin zabıta kuvvetleri, Müttefik polis karargâhının balkonunda Viyana 28 (AP.) Birleşik Devlet Associated Bress'e verdiği beyanatta, A. lerin kalkınma ve yardım teşkilâtı A vusturyanınjen verimli ziraat bölgelerivusturya bürosu şen Albay John Hynes, İnin Ruslar "'tarafından işgal edilişiniı Avusturyanın bir aydan daha az bir za memleket iktisadiyatını sakatladığın man zarfında, kıtlık ve açlığın pençe söylemiş ve: clngıiiz ve Amerikalılaı sinde olacağını, mahallî istihsal ancak kendi yiyeceklerini beraberlerinde ge. Demokrat Parti merkezinde dun adam başına günde 230 kaloriye yete tiriyorlar. Fakat Ruslarla FransHaı yapılan toplantı ceğini budırmiştır. Halbuki normal ola memleketin sırtından geçmiyorlar» deDemokrat Parti lideri Celâl Bayar da rak resmî tayın 1200 kaloridir. mistir. bu sabah şehrimize dönmüş ve Parti Ruslar Avusturyanın sırtından Amerika Rusyanm Unrra'ya merkezinde bir toplantı yapılmıştır. Yageçiniyorlannıs buğday satmasını istiyor Roma 28 (A.P.) Avusturyanın son nunda yapılacak değişikliklere dair hu rın Demokrat Parti merkezmde seçimLondra 28 (a a.) Gıda maddeler kumetçe hazırlanmış olan tasan yarın ler rr.una^ebetıle gazetecilere bir demeç Başbakanı olan Dr. Kurt Schuschnigg, Arkasx sahife 3. Su. 7 de sabah saat onda toplanacak olan Mec vfTilecektir. Seçimler dolayısile propaganda faaliyetinin bu demeçle açılacağı lis iç İşleri Komisyonunda incelenecek Arkası sahife 3. Sü. 4 te tir. Komisyon, tetkiklerini öğleye kadar bitirecek ve anlaşıldığına göre, tasan Büyük Millet Meclisinin öğleden sonraki toplantısında süratle görüşülecektir. Tadarının esasları C H.P. Meclis Grupuntm son toplantısında karar'aştınlmıştı ve kınaca şunlardır: Bu yıl önümüzdeki eylülde yenilenecek olan belediye seçimleri bir defaya mahsus olmak üzere eylül yerine mayısta yapılacak ve elli günlük kanunî seçim müddeti, gene bir defaya mahsus olmak üzere, otuz güne indirilecek ve bu müddet sonunda oylar bir gün içinde verilecektir. Gösterilecek namzedlerın ayrılması için C H P . Ankara teşkilâtının önümüzdeki haftalar içinde çalışmalara başlayacağı anlaşılıyor. İngiliz İmparatorluğunun Konferans, Rusyanm hatası yüzünden müdafaası İmparatorluk camiasının müdafaası daha senelerce İngiltereye terettüb edecektir Londra 28 (a.a.) Halen Londrada toplanmakta olan konferansta şimdiye kadar yapılan müzakereler şu noktayı aydınlatmıştır: ingiliz imparatorluğu camiasının müdafaası daha senelerce İngıltereye teret. tüb edecektir. Sınaî ve ilmî kaynaklarla ihtisas sahibi isçi, jngilterede teksif edilmiş bulunmakta, bu sebeble de İngiltere herhangi bir büyük devletin atom silâh, larma karşı müdafaası en zayıf bir heñef teşkil etmektedir. ingiliz imparatorluğu camiası stratejik müşterek bir merkezden kontrol edilmesi hakkında ısrarda bulunulmamış olmasına rağmen, genelkurmay şefleri komite Arkası sáhife 3. Sil. 3 te olan İtalyan donanmasından biı kısım dana getirilecek ve başlangıcından itibaren Amerikan kudret ve zenginliğinin yardımını görecektir.> Londra 28 (B.B C.) Dörtler konferansının pazar tatilinden istifade ederek, İngiliz Dış İşleri Bakanı Mr. Bevin bu gabah Londraya gelmiş ve İngiliz imparatorluğu konferansının bugünkü toplantısında bulunmuştur. Konferans, öğleden sonra da bir toplana yapmış ve Mr. Bevin ayrıca, bugün Londraya gelmiş olan güney Afrika Başbakanı Mareşal Smuts üe de görüşmüştür. Arkasx tahije S. Sü. 2 de Erenköy Kız Lisesinde dün yapılan tören Yeni yapılacak lise binasının temeli atıldı, «Mezunlar günü» de neşe içinde kutlandı Londra 28 (a a.) Observer ve Sunday Times'in siyasî muhabirleri, Dış işleri Bakanlarının anlaşamamaları halinde alınacak tedbirleri yorumlamaktadırlar. Bu hususta Observer diyor i i : «Eğer böyle bir ihtimal kendini gösterecek olursa, Amerikan heyetinin tatbik edeceği ayrı bir plânı olduğu ioylenmektedir. Bu plânın teferruatı bilinmemektedir. Fakat sanıldığına göre ana hatları, Cenevrede, Birleşmiş Mu et'er derneğine tâbi bir teşkilâtın kurulmasıdır. Bu meseleye, genel kurulun üçte iki nisbetinde bir çoğunluğu ile, veto hakkı olmaksızın karar verılebi'evektir Ortada dolaşan söylentilere göre, B ıleşmiş Milletler derneğinin bu Avrupa teşkilâtında Amerika, teşkilâtın Avrupada bu'unan üyeleri arasında bir gumruk birliği, milletler üstü iktisadî ve idarî bir kaç teşkilât kurulmasını teklif Dört müttefik arasında taksim edilecek edecektir. Bu da bir dereceye kadar Avmuhakkak görülmektedir. Sovyetler rupa birliği demek olacaktır. Teferruatı ne olursa olsun, eğer kon Birliği her şeyden ziyade bundan çekinferans Rusyanın hatası yüzünden bir mektedir ve bu blok, sadece bir ihtiNADİR NADI çıkmaza girecek olursa, Sovyetler Birli malden daha kuvvetli olmakla KaLmı Arkasx »ahife 3. Sü. 4 te i ğinin, bir «Batı Bloku» ile karşılaşması yacak, bir Amerikan teşebbüsü ile mey Beyin Londrada Yahya Kemal dün flnkaraya gitti Yeni milletvekilimizin gazetemize demeci İstanbul millet vekilliğine seçilen büyük şair Yahya Kemal dün akşam Ankaraya hareket etmiştir. Yeni mületvekülmia kendisüe görüşen bir arkadastmıza aşağıda Törene başlanmadan Erenköy Kız Lisesinin cMezurüar günü» dün okul bahçesinde kutlanmıştır. Toplantıya ayn sevinç katan bir hususiyet de geçen sen« müessif bir kaza neticesinde yanan mefcteb binasının yerine inşa edilecek binanın temelatma merasiminin yapılması olmuştur. Toplantıda Millî Eğitim erkânı, öğretmenler, talebeleT ve Ada gibi uzak semtlerden dahi koşup gelen mezunlarla gazeteciler hazır bulunmuştur. Merasime saat 15 te bandonun çaldığı İstiklâl marşile başlanmış ve okul öğ evvel bayrak çekiliyor /i fc retmenlerinden biri güzeli bir hitabeda bulunarak Cumhuriyet ^hükumetın.a millî eğitime verdiği ehemmiyetten bahsetmiş, yeni binanın inşass için gösterilen kolaylıklara teşekkürjetmiştir. Daha sonra talebeler şiirler okumuşlardır. Bundan sonra kurban, kesilerek temel atılmıştır. Yeni bina, ellişer kişilik dershaneleri, laboratuarları,. jimnastikhane. leri, kütüphaneleri, dort'yüz kişilik teneffüshanelerile modern ¡bir mekteb oacaktır. Binanın plânlan', Erenköy Lisesi Arkası sahife 3. Su. 6 do Fener dün Beşiktaşı 31 mağlub etti Amerikanın kuracağı ( askerî üsler Dünyanın selâmeti için mühim müdafaa tedbirleri alınıyor Washington 28 (A P ) Uluslar arası emniyetle yakından ilgili olan Amerika uzak sahil müdafaa sistemi dün açıklanmıştır. Bu resm! açıklama İle ilgili olarak, Amerikanın bir kaç aydanberi daimi kara ve hava üsleri tesisi için izlanda İle müzıkerelere girişmiş olduğu da kısaca İfMilli Eğitim kupası maçlarının neticesini tayin edecek olan Fenerbahçe Beşiktaş maçı dün yapılmış. Fenerliler şa edilmiştir. Konuşmalar şimdi dur Tg^ ^ í ki demeçt« bulunm muştur: t Büyük Millet Meclisimize İstanbulun milletvekili 0larak İltihak etme!? şerefinin verdiği zevlî le kalbim doludur. 3u seçimde İstanbul halkının sevgi ve itimadını kazanmak o m r u m t . u 1 ı, . . • • u n en büyük istanbul milletvekili m a z h a r ı y e t i o l m u s şair Yahya Kemal t u r B e ş g ^ j e n ^ şehirden ve etrafından gelen fıkır ve duygu ışıkları ortasındayım. Milletvekili seçilmemi teklif eden aziz dostlarıma ve ikinci seçmen sıfatıle bu emeli tahakkuk ettiren ve bana sevgi ve ıtimadlarını bahşeden azız vatandaşlarıma şükranımı hakkıle eda etmekten âcizim. Bubütün havatımda hizmet etmek. hurivete şükranı ancak vatana ve Cum> JâSl* âSH* Ekmeğimizden kesip Avrupaya gönderelim ama milyonlarca harb fakirini nasıl dovurabiliriz ?..