21 Mart 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Rusya Konseyin y bırakılmasını istedi 1\UIU UÇliuıı Amerikan delegesi, Sovyetlerin isteğine itiraz Irak hududu yakınında etti ve İran işinin derhal konuşulmasını istedi kişilik bir âsi kuvvetin ih İran Şghsnşahı dün gece söylediği bir nutukta millete gönderildi, çarpışmalar birlik ve beraberlik tavsiyesinde bulundu Ha gayret! unlerdenben şurup giden t kimi dama ve tereddudden ^; kurtulma gaM ellen rüıa\et ilk musbet neticevı \erdi içinde \uz dugu kararsızlık buhranından sılkınen Iran Güvenlik Konsevıne başvurarak Sovvct Rusjadan şıkajetçı olduğunu bildirdi Bir çok muhıtlerce pek beklenmeyen bu hareket İran hesabına iftihara değer bir kahramanlık ve cesaret hamlesi sayılmalıdır Bir yabancı de\letın eiicı t askısı altında milli havsıv etinden fedakarlıklara katlanarak surunmekttnse bu devlet janıbasında kendini Dekle \ en buvuk tehlikeleri göze almış haklı davacım Birleşmiş Milletler tes k iatının adaletine emanet ettnejı tercih e mı tır Hadiselerin bundau *onrakı gelmmı nasıl bir vol tut<ır«a tutsun İran hur \e bağımsız milletlerin kard s e v aşamasını amaç bilen j a rınnı barış ulkusu uğruna ilen \e buyuk bir adım atmak suretüe essiz bir hizmette bulunmuştur Hadisenin tafsilatını henüz ıjı bilmediğimiz için vazıvetı jeter derecede ıncelcmeve bugünlük imkan goremıvornz. Bununla beraber son bir ıkı hal•»tailwtben boh demokrasilerinde, taete Birleşik Amr kada göze çarpan vurutucu ve canlı politika gayretlerinin tuttuğu >em volda İranı teşvik ettiğine şüphe \oktur Washington çevrelerinden bu hususta cesaret verici kuvvetli sesler ısıttık Bu seslenn bize kadar aksetmıven bazı kısımları Tahrana ajrıca ulaşmış ve orada musaıd intibalar bırakmış olmalıdır Güvenlik Konseyine başvurmasından doğabilecek tehlikelere karsı İrana ne gibi teminat verilmiştir' Lnutmıvalım ki Birleşmiş Milletler teşkilatına vucud veren ananasa buvuk devletler tam bir işbirliği havası içinde çalışmadıkları takdirde oldukça kısırdır Bu anav asanın şekille ozu arasında bir ayarsızlık vardır Ozune ve ruhuna bakarsanız anav asa milli bağımsızlıkları her ne olursa olsun korumak zorundadır Buj u k kuçuk butun devletler bundan sorumludurlar Halbuki şekil ıtıbarıle iş başka turludur \ e t o hakkına «ahıb devletler kendi çıkarlanna ujgun düşme j en hallerde başıt bu formalite ovununa başvurarak milli haklann ve bağımsızlıkların zarar görmesine sebeb olabilmektedirler Tahran 20 ( A P ) Iran Genelkurmayı suoajlarından biri bjşun Iran üud ı j akınında bulunan kurd aşıermiT. taarruza geçtıkıennı ve b j bölgedeki 3 Iran garnizonuna nensub ku\ve lerır bunlara karşı sa aşmakta >. dtdarmı bil ırtnıştır Ba subay gize ecılere bir haftadanberı kuzey Kurdıstanda Sardaşt ve Baile Kurdıstanı Azerbaycandan avıran hudud üzerinde bulunan Sakıza karşı taaırjzlara geç»mış oldjgunu fakat Iran kıtalarının dayandıklarını söylemiş ve muharıblerın hem iranlı hem de Iraklı Kurd aşiretlerinden olduklarını ve takrıoen 3Q0O kfşı bulundutlarıru tasrih etmiştir Dıger taraf an iranlı bir general taarruza geçen asilerin güneye giden tek dag yolunu kesme1 erine manı olmak ıçm 7 İran uçağının garnizon lernı destekledik erm bu v hafif bombalar \e ınf lak madd şıdık arını ve çok rrıkta'da <aı olması vuzunden çe mim ş garnizonlara takvıve kuv\etl»r r lerredıgju bıldırm =tır Taarr Jzun yapı dışı bölge K rılık hareketinin sefı olan C hamm^d n y a n muhtar toprak kınında o up geçen hafta n gelen bir Ras savaş koknun at ettıgı bı dırılmış olan Buk kaç kilometre guıaj ındedar Sovyetler İrana takviye { meğe devam edıyoı Washington 20 (AP^ 1 gelen haoer ere göre Rua>a Atkost sahıfe 3 S 200 bin kişiük L ordusu terhis ediliş Gelecek pazartesi Güvenlik Konsejının toplanacağı NewYork Ne* Y o k 20 (a a ) Washington Birliğinin Iran protestosunun «beklendan bu aksam resmen bildirildiğine gö medik» bir hadise olması it barle 25 re Rusva Birleşmiş Mille ler derneği rrarttan 10 nisana kadar 16 gunluk oır Güvenlik Konseyine müracaat e erek tehir talebinde bulunmuş olduğu bildige e ek haf^a NevvYor'tU yapılacak dırmektedır o an toplantının geri bırakılmasını isteAynı zamanda Stattım us, Am»ıılta miştir » •kukumetı adına Ga enlik Konseyine Birlenmiş Millet er Genel Sekreterliği müracaat ederek Iran meselesinin guntarafından neşredilen tebliğde Sovyetler \ Arkası »ahija 3 Su 2 de Belediye Meclisi binası Asri kömür deposu Missouri'mn Türkiye seyahati Müteveffa Elçimizin naşı bugün zırhlıya konuyor İngiltere hükümeti. General Ari ordusunun Polonyaya dönebilea bu kıt'alara tebliğ etti Kuruçeşmede yapılacak deponun plânı Ulaştırma Bakanlığınca tet^k ve tasvib edildi Son kararıle anav asanın ozune guvendıgını dunvava ilan eden İran, avın lamanda Güvenlik Konseyine de buyuk bir mesuhvet juklemış olujor Bu turlu hareketinden oturu ugrıv abılecegı butun müşküllerde Birleşmiş Milletler zihniyetim temsil eden kuvvetler, onun yanında azimle cesaretle yer almak Kunıçesmede şundıkı komur depolarından bir gorunus davasında onu sonuna kadar tutmak Kuruçeşmede kuru acagını ev ece let Denizyolları v« Limanlan Umum Korundadırlar Bununla beraber Iran davası ne bir vaza gınuz rrodern komur depolan iç n Mudurlugu tarafından bir eksıltne açır baslıngıç ne de bir sondur Geçen hazırlıklar tamamlanmak uzered r Bu lacaktır Eksútrrede depoların.te= ını JLondıa toplantısında ilk defa olarak günlerde bu depoların tesisi için Dev Arkası sah 4e 3 Su T de bu me5ele$ı ele aldıktan sonra, aralarında bir uzlaşmaya varmaları ıstegıle YURDDAN İNTİBALAR: onu gen çeviren Güvenlik Konseyi belki çok ıvı bir ruj et göstermiş, fakat bir hayli jetersızbk ve aciz içinde vuzdugunu de belli etmişti Şimdi aynı mesele tekrar orava gelmekle bakalım ne olacak 0 Dun Londradan Parısten ve W aslungton dan gelen telgraflar oldukça telaşlı ve karışıktı. Amerikan notasına hala cevab vermıyen Sovyet Rusvanm vazıvet karşısında nasıl bir hal takınacağı her yerde merak uyandırıyor Çapraşık davayı çözmenin hiç de kolay olmıvacagım bılmıven yok. Moskova eski dusunus tarzını bırakmaz da, Iranla konuşmalarına devam edeceğini sovlejerek Güvenlik Konseyim gene işe karıştırmamak >oluna giderse, meselenin bir müddet daha sallantıda kalması ihtimali azdır Çunku hadıseve yakın algı gösteren Amenkadır ve Iranı Konseve basvurnava o zorlamıştır Tahranda patlak verecek bir solcu isyanının da Amerikan teşebbüsünü söndüreceği iannedilemez tabancı baskısı altında çıkarılan ihtilallerin meşruluğunu kabul edecek olduktan sonra Amerika gunlerdenben ne dije bu kadar çalıştı ve şimdiki vazıyeti harırîadı* Sovyet Rusjamn veto hakkını kullanması ise butun butun tehlikeli neticelere jol açacak bir hadise gibi gorunuvor Washington 20 (a a ) Mıs'ourı 21 manla >»ew York tan nar<"ket edecektir Zırhlıda Turkıve Dij İşleri Bakanlığı Protokol Unum Mu ^uru Kaan Eezan ve Arrerıkan Dış işleri Batanlıgı mümessili AW.ander Weddel bulunacaklardır Missouri 31 martta. Cebe ıtarıga gelecek orada kenBatı Avrupada savaşan Polonva kıtaları General Eıseı disine Power destroverı ılühaıt edeektarafından teftiş edilirken tır Genel Karargahı Ingılterede bu un<»n Amiral Hewitt Cebelıtarıkta zı hLondra 20 ( A P ) ingiliz hukume ı Bu ıkı vesika bugün it l j a bmecek ve ertesi gun gemi refa ti bugün halen ingiliz komutası altın ' Buyuk Brıtanv a ve Oı ka nde Power olduğu hal^e Istanbula da bulunan ve Po onjalı muec erden lon>alı Jcuwet ere dagıtı oareî°t edecektir mureíkeb olan kara deniz ve hava Mr Bevan vatanlanrı Provıdetıce Mıs=ounye jolda ıh hak kuvvetler m mumkun olur olmaz terhis lunan erlere Polonya 1 ATKOSX sahıfe 3 Su. í í« etmek nıvetinde bulunduğunu bildir fından venlíai temna ı miştir metinin tatminkar savd ingiliz Dış işleri Bakanlığı Ingı J. tır komutan altında bulunan bütan PolonMr Bevın m bevanatı va kuvvetlen mensublarma hitaben bir kumetn n Inaılız komu bej anname neşrederek bu 200 000 jnul lunan Polonya silahlı 1 teca askerden Polonvava dönmelerim sublanna Polon>ava do istemiştir ingiliz beyannameîine Polerı takdirde Ingı tereá lonj a husumeti tarafından neş edı en A.man ordusunda hizmet gorm\ş ve yerlerde ingiliz topral vatana karşı hıyanetle suçlu görülmüş edebi eceklerme dair te olanlar müstesna menvekete lorece^ cegı tasnh edı mis. fal subay \ e erlere karşı hiçbir ceza ve bil kahramanca yap ı tedbiri tatoık edılmıyecegmı karşılık olarak mumku bıld ren başka bir beyanname ekıen detçe haklarında layı! mele yapılacağı temin mışt r Kahraman Çanakkale harab bir halde Onu şerefli destaróle mütenasib bir ümran Husııu Kortel San' at eserleı Unkapamndaki yangından kurt; süründükten sonra Süleymaı Umumi Mağazalar Türk Anonim Ş rkejre aıd olup bundan bir kaç ay evvel yanmış olan Unkapanı deposundan' çıkan pamuklardan ve yapağılardan sigorta mevzuura gırm y enler Umum Mağazalar ş rketı tarafından kendi depolarına alınmış fakat Sigorta tazminatı verilecek olan ve kısmen yanmış bu unaruar uzun bir müddet Atatürk buvan üzerinde kaldıktan sonra be edıyenm mudaln esile Milı Reasürans tarafından buraaan kaldırılmış ve Sul«ymanıye camii son cemaat yerme konu mu=tur Burada Reasürans eksper lerı taraf ndan kıymetendırılrnege başlanan bu avaryalı pamukların uzun bir zaman Suleymanıye gibi buyus bir sanat eserinin içinde kalmasını Vılavet ve Vakıf ar Idiresı muvafık görmemiş pamuklar bu defa da Balatta Mahrukat O{sine aıd asrı fırın binasına taşınmağa başlamijt r Bu "suretle pamuklar mutemad >en ver deg sürmektedir ı s . tanbul şehrine vanra mıljon lırava nal olan fakat bugün kuru bir binadan baret Asrı Fırın (') böylece bir cepo >etle ıkrleülmekt seviyesine ulaştırmak hepimiz için borçtur Tekel Umum Müdürü geldi Her halde dünya barısı bu sırada en nazik anlarını yasamaktadır Birleşmiş Milletler teşkilatının vuıuvup vurumeyecegını mevdana vuracak çok çetin Çanakkalenın şimaldeki sırtlardan gorunuşu bir imtihanla karsı karsıvayız Vazıyeti Şeref dolu tarih mızm mukaddes za tekrar kazanmaya hazır insanlar ara, kurtarmak Amerikan politikasının kuvfe ler nden bir m n yıldönümünü o smda geçirdim 18 Mart gunu Çanak' "««Mısnna bağlıdır mahraman ık de^taımm yazıldığı top . kalede idim Orada xs ıklal ne ka=dedı Arkası So. 2, Su. 7 de Münhal bulunan Tekel Umum Mudurlugune tajm edilen istanbul mı letvekıh Husnu Kortel Meclisteki görev nden ¿tifa ederek dun saba ıkı Ankara eks presle şehrimize gelerek yeni v az fesine başlamıştır Yem Umum Mudur Tekelin merkez binasında çalışan memurlarla tanışmış ve işlen hakkında izahat almıştır Umum Mudur bir arkadaşımı zı kabul ederek şu beyanatta bulun muştur « Busun yeni vazifeme badadım Halen idlere nüfuz etmiş vazıyette deguım Herkes gibi Tekel ıçm du^unceerım var Fakat buharın ne dereceye kadar kabili tatbik o'dugunu ancak ı« ere g ı dikten sonra öğreneceğiz işleri olayca basarab İnek ıc n gazetec arkadaşların vard mı munakkaktır Sizlerle sık sık temas edeceğim Yap gım z yapacağımız veya yapamadığımız işler ha ine gelm ş bulunmaktadır yangında kasd ol hakkında hor zaman izahat vereceğim Dıger taraftan Unkapanındakı Umu belirtilmek için,