23 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

ARI YAVRUNUZUN SIHHATVE NEŞESİNİ GARANTİEDER MÜS TA HZERA TIM1Z : P1RINÇ VE HVBUBAT VNIAR1 J 22 II1CI umhuri I 7579 . 7C70 İSTANBUL CAGALOGLU Dış Bakanları konseyi çok çetin bir safhaya girdi Balkan meselelerinde güçlükler başgösterdi. Dünkü müzakereler büyük gerginlih havası içinde geçti Partideıı iki kişT çıkarıldı Londra görüşmeleri lelgraf ve mektub adred: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahriı heyetl: 24298, ldare ve Matbaa bsmj: 2429924290 Pazar 23 Eylul 1945 Petrol savaşı Yakmşark petrolleri için. gizli çarpışmalar oluyor Bir Mısır gazetesi, bes büyük devlef hakkında ağır ithamlarda bulunmakladır Yunan Kral Naibi Türkiyeye geliyor Naib Damaskinos dün Atinaya geldi. Bu ziyarete büyük bir ehemmiyet veriliyor Paris 22 (Radyo) Londradan verilen malumata göre geçenlerde Ingiiiz baskentinden ajTilmış olan Yunan Kral Naibi Damaskinos Türkiyeyi de ziyaret edecektir. Bu ziyarete büyük ehemmiyet verilmektedir. umhurijet Halk Partisı d»vanı, iki uyenin PartuUn çıkarılmasına karar verdi Beşler komitesinin üç rniihim sinıası Sovyet Rusya, Amerika ve Ankara 22 (Telefonla) 1946 yılı Bunlardaa biri Kars miUetvekili Fuad Ingiltere Dı? Bakanlan bir arada bütçe tasarısının eylulün 29 uncu güKöprülü öteki de Aydın milletvekılı Londra 22 (a.a.) France Presse taraflı bir sıra görllşmelprden sonra tetnü Büyük Millet Meclisine verıleceği Adnan Menderestir. Parü Genel SekreYunan Kral NaiW Damaskinos ajansırun muhabiri bildiriyor: klk edilmekte olan meselelerin bir tarafa anlaşıhyor. Ayni gün Malıye Bakanı terliği, dün yayınladığı bir tebliğde, Beşler konferansı, bugıin öğleden son bırakılması ve gündemde yaalı diğer yeni bütçenin ana hatlarını açıklıyan karara sebeb olarak bu iki nıillrtvekıra 17.15 te mesaisine yeaiden başlamış meselelere geçilmesi kararlnştırılmıçtır. bir demeçte bulunacaktır. Projenin linin hareket ve faaliyet bakıınmdan olmakla beraber filiyatta bir çıkmara Gündeımnde İran meselesl ve milleüeresasları hazırlanmış olduğundan önüPartiye » d bir yol tutluklarını ılerı girmiş bulunmaktadır. Dünkü müzake arası «u yollarmın statüsıi meselesl müzdeki hafta Bakanlar Kurulunca ınsürmektedir. reler büyük bir gerginlık havası içinde vardı. Bu suretle bugün öğleden sonra celenecek, boylece son şeklini aldıkHâdiseyi herhangi bir kunıl disiplinı cereyan etmiştir. Bir nokta, Transilvan tran tetkik olunmuştur. tan sonra tasarı Meclise sunulacaktır. halinde ele alacak olursak hiç de dikya hududunun tashihi noktası hariç, Iran mese'esi, Iran hükumetinin bır kate değer bir mesele ile karşı karşıya Gelir tahminlerinde görülen düşüktetkik edüen meselehrin hepsinin yeni notasile Beşler konseyine arzedümiş bulunmadığımız kendiliğinden m<;\dana lükler masraf bütçelerinde mümkün den ele almması icab edıyordu. bulunmaktadır. Bu nota memleketin çıkar. SijasJ yahud gayrisiyasi dün>aolan tasarrufiarın yapumasını zarurî Yeni bir olay, lılivatta bir Sovyet karçı giıney kısmmı işgal eden Ingıliz ve daki bütün sosyal teşekküller bir iç kıldığından dairelere bütçelerinde bu düzene da>anırlar. Yaşı>abilroek, devam tebllfl, meseleleri tekrar ortaya attıgı kuzey kısmını işgal eden Sovyet kıt'acihete azamî itina gösterılmesi, açığın edebilmek için o iç duzenin muhafazası İçin, bu^ür., butün öğleden evvel ve lcıs larının geri çekilmesini taleb etmektefevkalâde bir vergi koymak veya mev» Arkası sahife 3, Sil. 2 de şarttır. Aykın hareket edenlere dercce men de ögleden sonra devam eden iki cudları artırmak gibi bir tedbire baştngiliz Irak münasebetleri derece cezalar verilir. Nihayet başka çavurmadan şimdiye kadar yapıldığı şereti kalraadığı zaman, kurulun ahcnşini kilde istikraz ve tahvillerle kapatılabiLondra 23 (a a.) Selman Elşelk korumak uğruna yaramaz üyeler kuleceği umulmaktadır. Davud'un başkanlığı altmdaki Irak bartıldan çıkarılır. sın heyetl halen Londrada bulunmakDunya sıyasî şartlarının önümüzdekl Parti divanmın son kararını da bu tadır. aylarda göstereceği inkişafların da bütkadar basit sebeblere yormak mümkün Dele^eler. ba«ın toplantısında. memçeyi denkleştirmede şüphesiz büyük olsaydı hâdise iizerinde durmak lüzuleketlerln muhtelıf İç ve d « «ivaspt efibir tesiri olacaktır. munu şüphesiz kimse hissetmiyecekti. rüşlerirti açıkfârmş T* •peirol 'nakkmda Pakat son aylar zarfında politika hada şun'.arı söylemiştir: Londra 22 (B.B.C.) Amerikan hu sağlamak için en şiddetli tedbirleri yaümızda başgdsteren gelişmelere bakPetrol mespleslne g»lincp, tnfrllizlerle tığıımz zaman biraz derin düşünmek ve Amerlkalılpr arasmda bu mevznda ciddl Cumhur Başkanı Mr. Truman bugun almaktan kaçınmıyacaktır. Mr. Truman, bu tedbirlerler aras'imeseleyi ferd! değii, sosyal kadrosu RnlasmîiTilıklar bulunabilefeSlnl, fakat General Mac Arthur'e göndcrdıği bir içinde mütalea etmek gerektiğini anlıken<i:lerine fidenen paradan memnun telgrafta, Japonyaya tatbik edilecek si da birçok Japon malınm musadere eyoruz. Arkan gahtfe 3, Sü. 6 ı*tı yaset hakkmda direktiHer vermfkte ve dilebıleceğini ve bundan imparatorun bunların arasında, ezcümle, Japonyanm mallarınm da istisna edilmiyeceğini Bupün basınımi7da akislerlnl gnrdüsiyast, ıktisadî ve içtımaî muhin bir işaret etmiştir. Jümüz hürriyet ha\ ası, bizim için bir ye değışikhğe tâbi tutulması lâzım geldinilik değildir. Osmanlı saltanafının son lşgal »enelerce sürecek ğini işaret etmiştir. devirlerinde olsıın. Meşrutiyet ve CumTokyo 22 (a.a.) General M r huriyet devirlerinde olsun, şimdiki kaMr. Truman'ın fikrine göre, bütün Arthur dün United Press ajansına, işdar. hattâ bazan daha açık hürrivet reJapon harb sanayiinin sulh gayeierine galin daha senelerce devam edeceğml Bir tetkik seyahatind«n ronra şehri her yıl geniş nisbetlerie ortınca sıkıntı Yerli müstahzarlarm satışmda zorluk jlmleri birkaç defa ga?ete yapraklarım hizmet edecek şekle tahvili lâzıradır. söylemiştir. çıkarıldığı, Eczacılar Cemıyeti temsilüflemiş. ortalıkta bir fikir ve düsünce mize gelen Gümrük ve Tekel Bakanı kalmayacakür. Bu yıl kurakİJK sebebile Amerikan makamları, Japon mılletmm General ayni zamanda, Japonyadâ hakasırgasına yol açtıktan sonra çekilip Suad Hayri Urgüplü dün gazeteci'erle bütün rekoltemiz biraz noksan görülühislerini rencide edecek mahiy3tte ka len 150,000 kadar Amerikan askerı bu cılerinin Sağhk ve Sosyal Yardım Bayor. Kahte iyidir. F.nd'.şeli bir piyasa bir görüşme yapmıştır. gitmis, yahud daha yava? esen bir rarlar almıyacak, fakat müstakbel fv\ Arkasi sahife 3. SiL 5 te kanile gorüşemedıkleri yolunda bazı Bakan, evveîâ son seyahatleri hak yılı geçmemesl için her teöbiri bularasikâyetler vakl ve bu yüzden de cerüzgâr kılığına girmistir. Meseli, vlrıtıi ğımızda ümitliyimmiyet idare heyetinin istıfa mecbunyeIki yıilık Cumhuriyet devrinde bizdc kmda izahat vererek demiştir ki: Tütün kanunu, biliığiniz ana temeltinde kaldığı bildirilmişti. Yeni idare « Bakanlığımm çeşidli alanlarmda üç defa hürriyet fırtması kopmu«fur. r heyeti seçimi için yakında umumî heyet Birincisi 1923 ten 1924 e ikincisi l<»30 bugünkü durumdan fazla, yarınki ve lerle Bakanlar Kurulun la görüjüldükolağanüstü toplantıya çağırılacaktır. araştırdım. ' ten sonra Büyük Millat Meclisine sudan 1931 e kadar sürmüştür. Henüz bir harb sonu tedbirleriraizi Diğer taraftan Sağlık ve Sosyal Yarfırtına haline gelmiyen üçüncusıi ise Çalışmalarımız cidden iyi, düzgün ve nulacaktır. verimli yoldadır. Stok, satış gelir, imalât ' Fiat politikamız nrtık istikametini aldım müdürlüğü de bu olayla meşgul nihayet bir kaç aylık bir iştir. durumları iyidir. IthaKnde güçlükler mıştır. Hukuraet indirmeler yapmaktaolmuş ve keyfıyeti Bakarhğa bildimişBir kaç aylık bir iştir, diyoruz. Acaba azaldıkça çay sıkıntı.nız ve yeni tesis ! dır. En geniş bir gelir ka3'ngğı olan Tetır. Sağhk müdürü doktor Faik Yargıgeçen yıl, evvelki jıl, daha ev\clki yılleri kurdukça, mevcuilan penişlettikçe | kel Idaresi bu yıl Sütçesıle geniş bh cı, Bakanhkîa yaptığı görüşmelerden lar bizde hürriyet yok muydu? bira darlığımız kalkacaktır. Elde edilen ' gelir taahhüd etrristir, bunu sarsıntısi7 sonra, dün bir arkadaşımıza bu mesele Dün>ada herşey nisbî olduğuna göre 600 ton çay ve yapılan 20 milyon litre verip Yurd hizmetlerini etrafında şu izahatı vermiştir; aksatmamak bu suale evet, hayır gibi kestirme cebiranın hakik! ihtiyîcımızın ancak üçte zaruridir. 194fr«bütçe vılı İÇİ^ gelir ve € Eczacılar cemiyeti tems^cilerinin vablar vermek güçtür. Fakat çekınmebirine cevab verdiği muhakkaktır. Istanbula gelen Bakan tarafından kafiat tasarılarımrz» Bakanlar Kurulujıda den söyliyebiliriz ki, Cumhuriyet basıbul edilmediği yolundaki şikâyetler Ornek şarab evleri iyi r.ttıceler ve tacelendikten sonra alınacak kararm nı, meselâ Faşist İtaljaya, Nazist Alyersizdir. Bakan doktor Sadi Irmak, manyaya, yahud Bolşevik Rusyaya kı riyor. Bu yoldaki inceleme ekicimîzin ilânı kolay olur. Istanbul milletvekilleri dün de Ba Bundan sonra konuşma şehrin teeczacılık mesleğinin günden güne gözTekel mamuileri için Yakmşark memyasla on defa, elli defa. yüz defa daha yıllarca sürüp giden üzüm derdini belki kırköy Halkevinde civar halkm dilek mizliği meselesine intikal etmiştir. Söz den ve kıymetten düştüğünü hissettıŞl de kaldıracaktır. Bu sene geçen sene Ieketleri müsaid bir pazar halinde gögeniş bir ifade hürriyetinin nimetlerinlerıni dıinlemiş, istelderini tesbit et alan vatandaşîar, çöplerin toplanılma İçin, münasib bir zamanda eczacı'ar'iı Arfcası tahife 2. Sü 7 de den fa> dalanmıştır. Biz hiç bir zaman den bir misli fazla \izüm îtlıyoruz. Bu, mişlerdir. dığmdan, sokaklarda süprüntülerin bi iştirakile bir tcplantı yapıp. bu mesele gansür nedir bilmedik. tnkılâbın ve reBir vatandaş, kömür meselesine te riktiğinden, araba ve kamyonlarm ki hakkmda uzunboylu hasbıhald= btljimin başında bulunan şefler, bir yanmas ederek Kabakçada 7 kuruşa satı fayetsizliğinden şikâyet etmiş, bu ha lunmayı arzu ettiğihl belirtmiştir. dan asırları jutacak işler başarırken, lan mangal kömürünün nakliye parası lin şehir sıhhati için büyük bir teh'iDiğer taraftan yerli müstahzariara bir yandan da tam bir demokrasi havası dahil olmak üzere Istanbula 9 karuşa ke olduğuna işaret etmişlerdir. müsaade olunmadığı da doğru değildir. nın yurdda gelismesi uğruna elden gemal olacağmı ve 12 kuruşa ^atılabıleŞenlikköyü ocak reisi ve bir tahsil Bakanlıktan aldığımız kayıdlara göre Millî Kurtnluj Savajında ilk defa len ga>Teti esirgemediler. İç ve dış poceğini, halbuki kömürün 20 kuruşa dar ezcümle demişlerdir ki: geçen yıl 70, bu yıl da 50 çeşid müstahtzmirc giren kahraman süvari litikaya aid her türlü tartışmalar, altı satıldığım söylemiştir. a Köylerimiz civarındaki arazi sa zara müsaade verilmiştir. Bundan başka yılhk harb boyunca da yasak edilmekıt'alanmızm kumandanı merhnm Diğer bir vatandaş da: Arkasi sahife 3. Sü. 4 te Arkasi sahife 3, Sü. 5 te di. Yurd menfaatine aykın saydığı bazı General Mursel Bakii « Eskiden kazamızda altmışar tonyazılardan ötürü hükumetin zaman zaKocaeli millervekill emekli general luk iki mermer su deposu vardı. Beleman gazete kapatması bazan yaıılıs ve Mürsel Bakü, dün sabah 10,30 da Istan diye bunları gayrisıhh! diye kapattırlüzumsuz olmuşsa da, bnna rağmen bulda vefat etmiştir. dı. Şimdi biz, iyi su almağa paramız bizde simdiye kadar mutlak bir hürriMillî Mücadele tarihİTUZ merhumu yetmediği için üzerinde «bu su içilyetsizlik hüküm sürdüğünü iddia etmeIzmire ilk giren süvari kıt'ası kumar mezr» levhası bulunan sudan gene içğe yer yokrur. danı olarak tanır. Mür;el Bakü İstik'âl meğe meebur oluyoruz» demiştir. harbindeki hizmetleri ve kazandığı bu Yokrur ama dört aydır içlnde vasaçeref ile adım tarihe perçinlemiş kahdığımız havaya hepimİ7İn bütün bütün alısık olduğtımuzu iddia etmek de ramanlardandır. kolay değildir. San Francisco konfeMerhum bundan sonra ruvari müfetransınm toplanacağı sıralarda, Sükrii tişliği zamanmda orduya yaptığı hizSaracoğlu. nedense şimdiye kadar sümetler ile de tanınmi'jtır. Suvarilerimirüp giden ba«in rejimini gevsetmek lüzin beynelmilel temasTar yapabilmelerl zumunu duydu. Bu tesadüf fena oldu. Arkası tahije 3, Sü. 6 da Türkiyenin, daimî konsey. Çünkü bir takım kötü niyetli adamlar. yabancı devletlerden çekindiğimh için. lerden birine^ aza olarak Kendi kendimizi tenkid: yahud onlara hos görünmek istcdiğimlz için millî bünyemizi yenl baştan avariştiraki kararlaştı lamaya kalktıjhmıza hükmederelt «BöyAnkara 22 (Telefonla) Oğrendiğile hürriyet mi oltır? kanunlan da hemize göre beynelmılel iş kongresLnİD men değistirin. Yoksa sünçfi giicile bııHatırlarsın\z. Btından bir müddet daimî konseylerinden bırıne Tü'kiyenin nu size zorla yaphrırlar» demek cesareevvel Siimerbartk Istanbul Yerli Malaza olarak iştiraki kararlaştınlmıs ve tini kendilerinde bııldıılar. 1ar Pazanndan bir miktar memuru karar memleketimıze tebliğ edilmiştır. Bununla beraber halk efkârını en açığo çtJcarmt} ve sebeblni ğöyle ızah Bu konsey iç nakliyat işçılermin sosçok havrete dü'üren hâdise bu değildi. etmişü: Efyalarımtztn mahyet fiattnı yal durumlarını ıslah ıçm alınacak tedMııhitte imkân bııian bir in<an gönlü indirip ucuza satabilmek için bu çaKulüb binasınm açılış töreninde kulüb başkanı nutuk söylüyor birler üzerinde çalışmaktadır. Ya]nız ne dilerse kafasmdan ne geçerse onu reye başvurmak zarureti hâsıl oldu. büyük devletlerin aza olduğıı bu koBeden Terbiyesi Umum Müdürlüğü dar gençlere güzel bir hitabede bulunbasıp yayabilir. Siya^î bir parti ve bağlı Geçenlerde, gene oyni Sıimerboııîctn, olan bir millet vckili dc vicdanmdan Istanbul Bölgesi tarafıadan yaptırılan muş ve 1939 dan şimdiye kadar yapılan Izmit kâğid fabrikasında gazetelede misyonda Türkiyenin de daimî olarak kopan inancları parti toplantılarmda. Beykoz gençlik kulüb binaîi ve kayık spor işlerinden bahsetmıstir. Bilâhare çıkan bir ilânmt görerek hayrette kal bulundurulması kararına son zamanhattâ Meclis kürsüsünde açığa vurabl hanesi dün Vali Dr. Lutfi Kırdar tara Beykoz gençlik kulııbü reisi Envet dık: Izmit kâğıd fabrikast da jazla larda memleketimizde iş ve işçi meseAtafırat kulüb binasınm ehemmiyetini mernıır alacağından taliblerin müraea leleri üzerinde alınan tedbirlerin mülîr. Fakat kendi partisinin prensiplerini fından törenle açılmıştır. essir olduğu anlaşılmuktadır. faikâr edercesine haller takuıarak hem Törene, şehir bandoiunun oaldığı ts anlatmış ve bina Valimiz tarafından a atini istiyordu. Bilhassa iş kazaları, meslekl hastapartide kalmak. hem de mııhalefet \ap tiklâl marşı ile başlanılmı?tır. Beykoz çılmıştır. Memur çtkarmaktan maksad eşyayi lıklar ve analık sigortalrrındaki bazı mak çok tııhaf blr şeydir. Fuad Köprü kulübünün futbolcu, atlet, boksor. güBeykoz gençlik kulıibünün bina ve Torun Piyasada bir karaborsa reraleti çıkrnıı!.. ucuz satmak olduğuna göre demek ki, yenl hükümler nazarı dikkati celbetIfi ile Adnan Menderesi bu yol a sürük reşçi, denizci, kürekçi, avcı ve eskrün kayıkhanesi için 57,016 lira saıfedilmiş Dede Hey gidi dünya!.. Ne kadar değisti.. Bizim zamanıIzmit fabrikası şimdiki fiatlarını biraz miştir. NADİR NADl dlerin yaptıklan güzel bir resmi ge olup bunun 5355 lirası sahanın istim daha arttırmak niyetindedir. ^t % Arkast tahije 3, Sü. 6 da mızda bu mevsimde ayva ile muşmula, bir de ünnap çıkardı!.. • Arkan tahiie 3, Sü. 4 t« jitten sonra söz alan Vali Dr. Lutfi Kır lâkine verilmiştir. Kahlre 22 (a*.) France Presse Naib Atinaya geldi muhabiri blldirlyor: Atlna 22 (a a ) Naib Damaskinos, Vaft p&rtisintn resmt gazetesi olan «Eel EeİAg>, «emperyalizın> e hticum bupun öğleden sonra, Londra ve Parlse eden çok çiddetli bir makale neşretmlş yaptıgı seyahatten uçakla donmüştür. Na tlr. Bu makaJede, beş büyük devlet, ve lb, hava meydanında Başbakan Vulgans savet rejiml baJıanesile İtalyan sömür ile tngillz, Amerikan ve Fransız büyük e2 çelerini ve şarkın muhtelü ka>naklannı çilerl tarafından karşılanmıstır. aralannda paylaşmak lstemekle ltham Yunan istanla Türkiye olunmaktadır. Atina 10 (Hususî muhabirimizden) Atinada umumiyetle anlaşıldığına göElB?lag şoyle demektedir: * «Sovjetl,er Birligl, Bogazlarda rktifa re Yunanistanın komşusu Türkiye ile etmemekte, Trablusta da üsler lstemek an'anevî dostluk bağlarını kuvvetlentedir. Sovyetler Birliti, burada, kendlsi dirmesl gerekleşmektedir. Yunan hüde Trablusa yerleşmek isteyen Fransa kumet mahfilleri, Yunanistanın Türkiye İle kirşılaşmaktadır. tkl Anglo Sak Arkas\ sahiie 3, SH 5 t« son (ievlet de, Arab petrollerinl paylaşmak 1çln çarpışmaktadırlar. Bu bahlste Amerikan emperyalizminln yenl bir lcad, petrol havzasınm garantlsi İçin Amerikan denlz Ussüne Uıtlyacı ortaya atılmaktadır. Bu suretle emperyallzm, bütün Arab sarkını tehdld etmekte, İngiltere de Arab memleketlerindekl dunımlarıııdan vazgeçmemektedir.» «KlEflag>, batı bıiyilk devletlerlnln. 1918 de olduğıı gibl, şark milletlerinı blr kers daha aldattıklan görülmek istenmivorsa, Arab birliğinin azlmll blr durum tıı*ır.ası gerektiğlnl söyl^mektedir. Yeni butçe i I Masraflardan kısılarak denkleştirilecek Japonyamtı işgali senelerce sürecek Nr. Truman, dün General Mac Arthur'a telgraHa yeni direktifler Tekel maddelerinde tenzilât yapılacak mı? üzun bir tetkik seyahatindeıt dönetı Bakan, bu yılki bütçede geniş bir gelir taahhüdüne girildiğîni söylüyor General Mac Arthur, 500 bin askerin işgal kuvveti olarak kalacağını söylüyor Yerli i Acı bir kayıb Kocaeli miUetvekili Gl. Miirsel Bakiî vefat etti Eczacıların iddialarına sağhk müdürü cevab veriyor Toprak kanunu çıkınca arazi sahiblerinin mülklerini sattıkları ve köylünün çalışacak saha bulamadığından şikâyet ediliyor Bakırköylülerin derdi » Beykoz kulübimün yeni binası dün açıldı Vali doktor Lutfi Kırdar, bir hitabe ile devletin spor işlerine verdiği önemi anlattı Nilletlerarası iş kongresi Eyvahlar olsuıt!