19 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Günün mevzularına Benzin stoku 10 sual (azlalaştı MuhteUf sanat ve mesleklere mensub Cumhuriyet in Anketi Sehir münevverler ne düşünüyorlar? Kejad Kent, Suphi Nurt, İyhab Hulusinin fikirleri CUMHURîrET 19 Eylul 1945 Hukukî düşünceler HEM I NAL1NA MIHINA rimlerden kurtardık: Y a z a n : • • •• • ••^•ı Adliye yılmın yerlerine türkçesibaçlaması münaseni koj^duk ve neşretbetile Yargıtay baş tik. Çünkü, bundan Soconi Vakom kumpanyası, hükumc kamnın, her sene önce de yazdığımız te müracaatle benzin «stdklaıir.m kâfi 6 eylulde Ankara gibi, «yüzyılUrdsnderecede olmasından ve iaınu muva Hukuk fakültesinde memleket büyük fikri müdafaa ettik (1); geçen sene ayNejad Kent'in fikirleri beri türkçenin keba sayıldığı, aşağı redat da temin edilebibceğinden benzm leri ve Türk hukukçuları önünde söz ni mevzuu bir daha tekrarladık (2); Bankacıhk tahsil sttikten sonra uzun görüldüğü ve eski aydın ve bilginlerce istihkakmın daha çok arttırılması veya alarak, yurdun en önemli hukuk prob hukuk dergilerinde bu konu üzerinde müddet malî işlerde, tecrübeslrü artdurmadan baltalandığı bu yurdda, tamamen serbest bırakılması müm2tün lemlerine parmak basması ve bir yıllık bir daha durduk (3). Bu defa saym Ingilizlerin River Plate dediMeri satırmış ve bugün srebest hayata atı'mış • ferdlerarası tam bir kaynaşma, perçinolduğunu bildirmişür. adliye muhasebesini yapması artık gü Yargıtay başkanmm çizdiği prensip leşme ve bütünleşmenin herşeyden ön vaşta, Alraan cep zırhlısımn 280 lik bulunan, yüksek iktısad ve ticvet mek | 1 Memlek2tte tek partl bulunması mânl mldlr, Ayni şekilde İstanbulJa da Vilâyete zel bir gelenek haline geldi. Bunun ne üzerinde kıskanchkla durulması te ce, özleşmiş ve her kolda bütünleşıniş ağır toplarının bir tam ısabeti ile sııkııt tebi sabık muallimlerinden Bay Nejad • demokraslnln lnklsafına ; değll mldlr? motorlu taşıt vasıtaları için rîaha çok kadar faydalı ve lüzumlu olduğunu, mennisinde bulunmak için tekrar kale Türk dHi ile gerçekleşeceğine inanıyo ettikten sonra, şimdi uğradığı tabribatın Kent fikirlerini şu şekilde sulâsa edi İ 2 Müdaiaal Hukuk, Halk Fırkası, benzin verilebileceği oildirilmiştir. Me geçen yıl gene bu sütunlardabelirtnıiş mi elimize alıyoruz. Istediğimiz şey, ö ruz...> «Bunun tersini düşünenler ve izi bile kalmadan tamır ediimiş olan yor: | Cumhuriyet Halk Partisi halinde Utlselenin tetkik edildiği anlaşı'.maktadır. tik, tekrar üzerinde duracak değıliz. teki büyük kar.unlanmız türkçeleştiri hukuk dilinin halk diline yaklaşmasını kıç taretin kapalı kapısını açlı^ımız za1 Manidir. Mürakabe oLnıyan yer ! haleler geçirmiş olan partinin yeni blr Bu temiz ananenin kurulmasını sağla lirken, (şu kelime arabcadır, şu kelime liizumsuz, faydasız hattâ zararh gören man, burasım Türk ziyaretçilerîc dolu lerde faşizm ve nazizm gibi rejimler • Istlhaleye lhtiyacı var mıdır, yoksa buYapılan sahtekârhklar türeyebilir ki bunlarm da akıbetleri j gün oldugu glbl ml kalmal'ıdır? Piyasaya yeni taksi çıkarıimaması yan Adalet Bakanı Ali Rıza Türeli can farsçadır, bmaenaleyh atalım) zihniye ler ve böyle bir hareketi «hukuk lisanı bulduk. Bizi gezdiren sabık ingiliz gaİ 3 Fartlnln bugüne gelene kadar meydandadır. ve eski taksilercıen de hemen her güı; ve gönülden tebrik ve ona, bir hukuk tile değil, (şu kelime halkm diline ver nı ilmilikten çıkarıp avamileştirmekı zetecisi ve lâlıik yedek deniz yüzbaşısı i faallyetl faydalı mı olmuçtur, lararlı 2 Bir parti çok lstihale geçirirse j mı? Bu faaliyet daha ziyade sağa mı birer tanesinin eskiyerek piyasadan çe işçisi sıfatile, teşekkür etmek borcu leşmiş, orada kökleşmiştir. Onun yerine sayanlar yok değildir. Acaba bir huku da, tareti Türk gençlerile dolu Iıtılunca partilikten çıkar. Kanaatimce Cumhu ! mütemaylldlr, sola mı? kilmesi, lâstik buhram vesaire dola muzdur. Mesleğini seven bütün hukuK yeni bir şey uydurursak bunu halk an kî eserde «küçük» yerine «sagir>; «ev hayrette kaldı. riyet Halk Partisi oldağu şibi kalmalı, İ 4 Ana endüstrilerl, madenlerl, o r . yısile araba azlığı bazı açıkgözlerin çuların, bizim bu duygularımızı paylaş lamaz) zihnıyetile hareket etmektir. Şu lenme> yerine «nikâh»; «boşanma> yeIngilterede bir donanma günü vardır. mlsal'.eri tekrar ele alahm: «Miras. va rine «talâk»; «karı> yerine «zevce>; noksanlarını yeni partiler telâfi etme j manları, nakll vasıtalannı, umuml hlzsahtekârlık yapmalarına yol açmıştır. tıklarmdan şüphe etmiyoruz. O gün ingiliz milleri, harb gemilerini ! met müesseselerlnl mllllle'ştlrmek hare. Bu seneki törende sayın başkan Halil siyct» k^limeleri. köylüsüne kadar bu *koca> yerine «zevo; «yanılma» verı ziyaret eder ve kenelisine, ufuklarında lidir. Bunlardan Hüsnü isminde bir şahıs •.ketl halk lehlne ml olmuştur, aleyhlne Elâzıg belediyesinin mühürlerini taklid Özyörük gene hukukun özlü ve pürüz'ıü halkın diline işlemiştir; «ispat, şahid» ne «hata» denilirse o eser daha mı ilmi güneş batmıyan 515 milyon 3 Partinin bugüne gelene kadar | ml? Bu müesseselerin bugünku »ekllde nüfuslu ve sahte vesika ibraz >tm?k suretile bir çok meselelerine dokundu; samîmi de böyledir. Bunların yerine yeniden olacaktır? Medenî Kanunumuzun, yu muazzam bir Imparatorluk temin etmiş faaliyetinde zararh tarafları faydalı ta | Idareslne ml, Denlzbank Kanununda kelime uydurmağa lüzum yoktur; bun karıki türkçe terimleri kullanan açık | düjürülen bankalar «lstemll* ldareslne dört taksiyi İstanbula naklettirdiği ha ve açık konuştu! aksayan noktalan büraflarından azdır. Maalesef, bilhassa I m/ tsraîtarsınız? olan bu harb gemilerini ziyaretten millî ber almmış, mülkiye müfeltişleri tara tün açıkhğile tenkid etmekten, yürü lar mademki yirmi milyon Türk tara ifadeli maddeleri «beyyine külfeti, i> bir iftihar, gurur ve saadet duyar. Halk. zararh olan tarafını Ğaha ziyade sağa ; 5 Barem Kanunu hakkında ftkmiyen işleri belirtmekten çekinmedi fmdan benimsenmiştir, artık türkçedir. rah, ikrarı bilkıtabe, iltizam, bigayrih : sabahtan akşama kadar gemılerde kalafmdan yapılan tahkikat neticesinde bu müteveccih icraatta görüyorum. I rlnlz? Memurln ve Is Kanunlan İle Şayed bunların, gene yirmi milyonca kin mal iktisabı> gibi arabca kelimelor 4 Devletleştirme işinde, ferdin ya • tatblkatlan tam mıdır, degll ml? Bu taksiler faaliyetten menedildik'.eri gibi Yani onun nutku, adalet ve idare işlerirak denizcilerle yarenlik eder, istediyji bu işi yapanlar da Millî Korunma mah mizin yalnız güzel taraflarmı gösteren benimsenmiş olan karşılıkları carılı dil kullanan öteki maddelerinden daha mı yere girip çıkar; yalnız bazı askeri sırpamıyacağını devletin yapmasına muarız ; kanunlara dahll olanlar İçin mevcud de bulunsaydı bir diyeceğimtz ol*razdı. az ilmîdir? Bu kelimelerin yerine halk basmakalıp bir nutuk olmayıp, iyi, fena, değilim. Müesseselerin bugünkü idare ; tekaüd sandıkları yerine umuml ve lç kemesine verilmişlerdir. ların gizlendiği yerlerle tehlikeli krişeAyni suretle Bursa vilâystinden de bütün noktalara dokunan objektif bir Meseâ «hibe» kelimesinin yaşıyan dü diündeki karşılıkları konulsa, meselâ ler müstesna. tarn sakattır. Banka sisteminde olma I tımal Dİ* sigortaya taraftar mısıniB, İ değll ml? müşahededir. Esasen vatandaşın masu deki karşılığı «bağışlama» dır; birinci «ispat yükü, korkutma, yazılı ikrnr, bir şahsın yedi taksi.yi sahte i esikaBI millet menfaatine daha uygundur. | 6 Blr dereceli »eçlme ml, lkl deİşte kaç gündiir Ajax ile Meteor ve larla İstanbula naklettirdikleri haber a niyet ve hayat hakkının koruyucusu sini atıp ikincisini almakta kimse tered borclanma, hsksız mal edinme> denil5 Barem kanunu, memleketin is ; recell »eçlme ml taraftarsımz? I.igiUerıuin hnmış ve Bakanlıkça şehrimize gönde olan adliye cihazının en yüksek merte düd etmez. Bundan başka, halk diline se, o maddeler, eskileri karşısında il Marne muhribleri, tıpkı tihsal bakımından zararma olmuştur. ; "T Istanbul Beledlyesl İle Vll&yet : ldareslnln bugün oldugu glbl blrleslk rilen mülkiye müfettişlerinin tahkikatı besine erişmiş, bir yargıçtan beklenen hiç girmemiş olan arabca terimleıin ye miliklerini kayıb mı edeceklerdir? Biz donanma gününde İngiliz na'kına olduVerim kıymetinden kaybetmiş, lâyık olrine dilimizin kaidelerine uygun ol ce ilmilik meselesi, bir kelimenin arabca ğu gibi, Istanbul halkına 4a rüyük bir neticesinde hâdise meydana çıkarııarak de budur. duğu baddin çoi dununda olnıuştur. Ve | kalmasını mi f ayn olmasını mı lstersl. : nlz? Saym başkan bu nutkunda, hukuk mak çartile yeni türkçe terimler uy veya türkçe olması meselesi oimavıp. mişafirperverlik gösterdiler. Ajax'da o bu işi idare eden şebeke de Millî Kobu kanun, memleketin zenginleşmesine : 8 Büyük Millet Mecllslnl dil hu runma mahkemesine verilmıştir. diîi, soy adı ve nüfus kayıdları, toprak durulmasına da muarız değiliz. Zira onun belli bir terim olarak, bel'ıl bir kadar kalabalık vardı ki gelen ve giden •engel olmuştur. Merrr.ırin ve iş kanun ! susunda kanunlar yapmaga llml 1 Ikrl, böyle terimleri, *bugünkü durumile, kavramı ifade etmek "üzere, daima ye ziyaretçiler, sancak bordasma yığılmış ları da tam değildir. Çünkü memleke ; edebl bokımlardan salfthlyetll mî gflrül Harbden evvel şehriınizJe 1800 taksi kanunu tatbikatı, adli tıb, adlî sicil, iş çokluğu ve yargıç azlığı, çalışma ve iş halk nasıl olsa şnlamıyor; Hsanın de rinde ve zamanında kullanılması me oldukları için, 7000 lonluk kruvazör, tin hususî ensicesine gore yapılmış deyorsunuz veya hayır? DU, tarlh, ünlverçahşmakta idi. Şimdi 850 araba kalmışslte ve güzel sanatlar çalışmaları müs tır. Bu taksilerden bir kısmı da diğer hayatmın nizamlanması gibi, her biri hasına uygun olarak yapılacak yenüe selesidir. Şayed bir hukuk kitabı veya rahmetli Şirketi Hayriyenin eski 39 ve ğildir. Tekaüd sandıkları yerine umutakll ve akadcmlk olursa daha mı fay vilâyetlerde lâstik verildiği için oraya başlıbaşma geniş birer mevzu teşkil rini daha çabuk öğrenir. Meselâ halk bir kanun maddesi bunu sağlıyabiliyor 40 numaralı vapurları gibi, bir tarafına mî bir sigortaya taraftarım. Hattâ budalıdır veya değlidlr? edecek, büyük çapta meselelere dokun «define> ye «gömü> «Jer; tlukata» ya da sa, onun ifadesi ilmîdir. Demek ki dilin yatmıştı. Bizde, pazar giinleri Ada ve nun Beveridge plânından müihem olnakletmişlerdir. 9 Basına müteaOllk kanunlar Ue du, bunlar hakkında fikirlerini söyle pekâlâ «bulu> demek mümkündür; zi açık, sade ve türkçe olması onun ;!mi Boğaziçi vapurlarının halini undıran masını temenni ederim. Cemlyetter Kanunu, Teskllatı Esasly» di. Biz bugünlük, bundan önce de bir ra bu arabca kelimelerin ikisi Je halk olmasına asla engel olamaz». kruvazorde, kalabalık arasında güçlükle Kanunu İle tearuz hallnde mldlr? Ba6 Bütün mahzurlarına rağmen bir Barbaros ihtifali kaç defa ele aldığımız (hukuk terimle diline girmiş değildir. Asıl tehlike, halsın Yayuı Umum Müdürlügünün radyo, Yukarıki satırlar, bu davayı ne ka dolaştık. 27 eylul Barbaros lhtifal günüdür. Bu ri) meselesi üzerinde durmak istiyoruz. kın diline girmiş olan ve canlı dilde dereceli seçime taraftarım. Yüzme öğslnema, tlyatroyu kontrol altında budar candan benlmsediğimizi göstermeKnıvazörün borda topları. uçaksavar renmek istiyen evvalâ denize girmeğe türkçe karşılığı da olmıyan terımlerin, lundurması doğru mudur, degll ml? lhtlfall kutlamak üzere bir program h a . ğe yeter. Şimdiki samimî kanaatimiz topları ve makinelitüfeKİeri. misatirlerin n zırlanmaktadır. Ihtlfal, Beşlktaşta Barbaros Doğru lse kontrolu yapanların klfayet tahammül etmelidir. «yüzde yüz türkçeleştirmo zihniyetine türbesl önünde yapılacaktır. Programı hagene aynıdır. Fakat tatbikat bize, tu oyuncağı olmuştu. Bunlan e\tırip çeviAnayasa ve içtüzüğün türkçeleştirilve ehllyetlerl nasıl tesplt edllmelldlr ve 7 Istanbulda Şehremini ayrı Vali zırlamak üzcre bugün Vllftyette bir top. mesi münasebetile hukuk diline ve hu feda edilerek, hukuk dilinin, halinn da. tulan yolun bu olmadığınr gösteriyor ki. halsn bu çartlar mevcud mudur? ren sağa sola tevcih çden, mckanizmaayrı ve kabilse her ikisi de Istanbullu aydımn da, hattâ hukukçunun da anlantı yapı'acaktr. 10 Umumiyet İtibarile mall, adlt, kuk terimleri meselesine dokunan ve lıyamıyacağı bir haİe konulmasındadır. bunun üzerinde tekrar durulmağa de larını açıp kapayan, adeta top talimi olmalıdır. Maliye teftiş heyeti reîsliği tlcar! sahalardakl tatbikat •eklllerlnî ğer. türkçeleştirme hareketinin gelişeceğini yapan gençler pek çoktu. Ingiliî deniz8 Teşkilâtı Esasiyenin bu hususta Istanbul Defterdarı FaiK, Maliye Bnkanve ağırlıklarmı kanunlarda mı, İdare III ve öteki kanunlan da kavrayacağını Hıfzi Veldet cileri, bu her yere girip çıkan. her şeyi Ugı teftiş heyeti relsllLJlne taytn edllnılşttr. ne söylediğini bilmiyorum, bence bu sa teşkllitının noksamnda mı görüyorsuBiz, hukuk dilinin, yukarıda briirttikarıştıran teklifsiz mı?afirieri hnş göIstanbul Defterdarhgına Izmlr Defterdarı söyliyen sayın Halil Özyörük, pek haklı nuz? lâhiyet Millet Meclisinin değil, ilim (1) Bak: 3 ve 4 ve 1942 tarihll Cum rüyorlardı. Yalnız telsiz dairesinin kaolarak şöyle diyor: «Burada bilinmesi ğimiz prensip dairesinde, türkçeleştirilMümtazın taylnl haber verilmektedir. meclisinmdir. Dil, tarih Umvorsits ve mesi davasını, on bir yıldanberi müda huriyet gazete'eri. pısına türkçe bir «yasak» levhası yagüzel san'atlar çahştnaları da tamamen sısla^ına tevdi edilrhiş olsaydı, bu hal Gravyar peyniri ihracına müsaade lâzım gelen bir nokta var: Hukuk dilin faa edij'oruz. Bundan sekiz yıL önce, (2) Bak: 7 ve 21 ekim 1944 tarihli pıştırmışlardı: o kadar. Bu jasağı da de türkçeleşme ve bu dili türkçeleştirediliyor müstakil olmalıdır. de olmazdı. Dil, tarih, üniveri:te çahşkoymasalar, bazı delikanlıların oraya da Tlcaret Bakanlığı, eldekl gravyar peynlrl me gayreti, sırf bir fanteziden ibaret borclar kanunumuzu, almanca as'ından Cumhuriyet gazetelerı. 9 Bu kanunlan tetkik etmedım. malarmın tabiatile müstakil olması iâ stoku, lhrara lmkftn verecek derececre oldu değildir. Bu işi yapmakla, elde etmeği yeniden türkçeye çevirdik; onu, halk (3) Hukuk dünyası, sayı 3, 20 aralık girip telsizcilik oynamağa kalkışacakları Fakat umumî kanaatim şudur ki, ma zımdır. Son deyce müstakil. Bu gibi gundân İhracına müsaade etmljtlr. Bu Ih RÖ7Önünde bulıındurduğumuz ilk gaye diline girmemiş olan bir çok arabca te 1944. muhakkaktı. Geminin misafiılerden i dem ki ellinci madde diye bir madde müesseselerin dünyada istiklâlleri o de racat gelccek lstıhsal mevslmlne kadar de lcrden birisi de, adalet kapılarında, buçukta tahliye edilmesi kararlaştırılüzerinde münakaşalar oereyan ediyor recededir ki meselâ, Madrid Universite vam edecektlr. Bu arada Tlcaret Oflsl elln vatandaşlar arasmda gerçek bir eşitlik Hazin bir dava Sokakta top oynarken mısken saat 6 da dahi bir çok kalabadekl peynlrler de lhrac olunacaktır. Anadolukavagı .posta ve telgraf mtmurve bu macde Teşkilâtı Esasiye ruhu ile sahasma polis dahi giremez. Beşlkt«çın Köylçl sokatında 17 numaralı lık vardı. Türkçe konuşan bir ses oparyaratmaktır. Demokrasinin temeHerin luğunda bıılunduğu sırada sahte makbuzla Süsleme sanatları sergisi tezad halindedir, dem»k ki vnr. Ben her 9 Yalnız basın ve cemiyetler kaden biri o'an eşitlik de, diğer büyük aldığı blr mlktar teîgrıî rjarasuıı ilıtllâsen evde oturan Müstafanın 17 yaşındakl oğlu lörle ziyaret müddetinin bir hııçuk sahangi bir kanunun inhisar mahiyetinde nunlan değil, teşkilâtı esasiye ile tea Güzel Sanatlar Aka4çmis! Süsleıre 6a demokratik değerler gîbi, mahkemeler rlmmotlne geçlrrr.ekten sanık Ismall De Şeref, Dclmabahçe caddeslnde arkadaşlan attenberi bittiğini söyleyerek artık natlan şubesl 20 eylülde zengln bir ki bütün müdahalelerinin kaldırılması z halinde daha başka kanunıar da sergl açacaktır. Bu sergl, eüsleme sanatları ce korunur. Hal böyle iken, haklarının m'.rcl, Istanbul lklncl mllll korunma mah Ue top oynarken şoför Ibrahlmln ldaresln kruvazörü terketmelerini dekl 3^:'M numarall taksi otomoblllnln alıi.varetçilertaraftarıyım. vardır. Basın, Yayın Umum müdiirlüğü öğrencllerlnln lkl senellk emeklerlnl gös yerine getirilmesi dileğinde bulunacak kemeslnce yargılanmıştır, Sanık, lAylığım tıncja ka"»rak muhtelif yerlerlnden agır den rica ediyordu. Fakat, saat 6,30 da yetmiyordu, borcum bltmlyordu, Zaruret 10 Bu müşkülleri hepsinde, kanun ne gelince, bence buranm bir umum tertn.'kte, ll:zarl resim, aflş, moda reslmlerl, vatandaşlarla, bu dileği yerine getir çektlkçe saşırdım ve bu lşl yaptımı demlş surette ypralanmıştır. Yaralı çocuk Bey biz kumandanın rnoiorbotile gemiden oğlu hastaneslne kaldınlmı», soför Etem müdürlük değil, bir bakanlık olması lç süsleme fdahill tezylnat), kumaş desen. mekle ödevli ve yetkili hak kapıları larm çokluğunda olduğu kadar idııre ayrılmağa hazırlanırken bir saııdal dotlr, Bazı tenıklar dlnlenlldlkten «onra. yakalanmıçtır. lerl, yazı ve eeramlk atölyelerlnln lşlerlnl teşkilâtlarının noksanıığında ve tatbi lâzımdır. Fakat bakanhğın yanında mü lhtlva etmektedlr. arasındaki yazışma ve görüşmelerin, makbuzun vukuf ehllne tetkik ettlrllmesl lusu genç kız geldi. İngiliz aîkerleri ile talealarına tamamile riayet edilecek bir Kumarhane mi, ıandevu evi mi? konuştukları ingilizce sandalcıları İİ3 kokat yolsuzluklarmda görüyorum. herkesçe anlaşılabilir biçimde olmasın lçla dava kalmıştır, Taşıt vasıtaların Ja yapılacak çok ilim ve sanat şubeleri bulunmahKadıköydef Baharlye caddçslndekl i~7 nuştuklan türkçeden daha dojru olan dan daha normal ne olabüir? Eşitlik, «Benim aklımdan zorum yoktur» Suphi Nuri llerinin fikirleri tenzilât nun.aralı apartımanm zemln katında kudır, bakanlık memurları ilim ve sanatls kanun önünde eşitlik demek olduğuna Sahte fatura hazırlıyarak fazla flatla mar oynandıgı haber alınmı», yapılan a bu kızlar, anlaşılan cinsi iâtifs mensub Ha/atın ucuzlatılması İçin gerek Devlet Eski <îleri» gazetesi başmuharriri, değil, sadece koordinasyon ile meşgul göre, kanun hükümlerini yerine geüren kagıd Batrraktan sanık Lly» Kapsuto l=lmll rama netlceslnde evln yalnıs kumarhapa oldukları îçin. pek ı;eç gelmiş olmalaiktısadcı, hukukçu ve son güftierde me olmalıdır. Bugün mevzuu bahsettiğiniz Demlryolları, gerekse Devlet Denlzyolları mahkemelerle, davacı ve davalıların yaşlıca blr adam, Istanbul lklncl toplu olmadıgı, ayni zamanda randevu evl oldu. rına rağmen, centlmen ingiliz denizciesya v» yclcu nakllye tarlfelerlnde tenzll&t murin kanununun bir maddesi muci şartlar mevcud değildir. yapılması takarrür etmlştlr Bunun İçin ifade araçları hep ayni olmak zaruridir.» mllll korunma mahkemeslnce, blr sene a ğu da anlaşılmıstır. Evde oturan 6emlha leri tarafmdan geri çe%Tİlmcdiler. ğır hap^e mahkum edllmlştl. Temylz edllen Birman Candan, Fatm» Melahat ve LutfL j binee slyasî makale neşrettiğinden pro10 Mevzuat fena d«ğildir. Tatbikat Ulastırma Bakanlığı tarafmdan tetklkler Hukuk dili ve hukuk terimleri mesefesörlükten çıkarılan Subhi Nuri Ileri fenadır. yapılmaktadır. Çevlet Denlzyolları Tmum lesinde biz de yıllardanberi ayni tezi bu hükmü, yargıtay, bozmuştur. Bozmada, ye adır.dakl kadmlarla üç erkek yakalanKruvazorde bize, yüzlcrce kilomelre yargılanmadA geçen bazt eafhalnra doku mışlardır. Müdürü Yusuf Zlya Erzln bu hususta t e . euallerimize şu cevabları verdi: (hattâ son zamanlarda 2000 kiloınetre) müdafaa edip duruyoruz ve bundan nulmakta ve «anıgın akll melekest tamaİyhab Hulusinin fikirleri maslarda bulunmak üzere Ankaraya glt1 Değildir. Meselâ Sovyet Rusyada uzaktan düşman gemilerini, uraklarını sonra da> her zaman, edeceğiz. Zira hu mile yerlnde otup olmadığına dalr «dil Evvelce bir çok mecmuada karikatür mlştlr. bö'yle bir vaâyet vardır. Mevlud bir kaç metre farkla haber ' T e'en Rakuk terimlerinin türkçeleştirilmesl tıbdan esaslıca rapor alınması gereğlne ler, resimler yapmış halen yalnız «fiş Bir ihtikâr davası karşı sanık, ltlraz etmlş, aglıya ağlıya 2 Yeni bir istihaleye lüzum vardır. Blrlclk yavrumuB dor âletlerini de gösterdiler. Bıınlar sanatkârlığile meşgul bulunan ressam Mahmudpaşada Abdülfcerlm Türklstanl t?ibi, esasmda cidden lüzumlu ve güzel karşı, satık, ltlraz etmlş, aglıya «g'.ıya Bu parti tarih! vazifesini yapmıştır. SfcSA ERSAN'ın kumanda köprüsünün üstünieki çabir davanın girmek istidadmı göster tbenlm aklımda zorum yoktur. BSyle muİyhab Hulusi Görup $öyle düşünüyor: lslmll bir manlfatura taclrlnln, Inhlsar Şimdi yeni meseleler karşısmdayız 1 Bence mânidir. Çünkü bizim bil damgalı 2000 tabanca flşeğlnl, her blrl !.ı diği mecra bizi korkutuyor. Bu mecra ajeneml lRtcmem> demlştlr, Fakat, mah refatının 4 üncü yıldönümüne tesadüf *• naklıklarda. rırmanması güç, yüksek ve Programımızı istikbale göre hazırlamadiğimiz demokrasi, münakaşayı istll kurus değerlnde lken el altından 35 er prensipsizlik, gelişigüzellik ve tesadüfi kemece, kendlsinln adll tıbda müşahedeye den 19 eylul bugünkü çarsamba günü öğle dar yerlerde bulunduğu, biz de kalabanamazını müteakıb Nuruosmanlye camlln. kuruştan sattıgı Ihbar olunmuş, rabıt tulryız. zam eden bir rejimdir. Tek partisi olan tulmustur. Bu lddla lle, dosya, Istanbul Iik mecrasıdır. Bize hukuk dilini türk gönderllmesl kararlaştırılmıstır. de ruaunıı lthaf edllmek Uzere Mevlodu lık olduğumuz için. bu âletlerin nasıl Feci bir öliirn 3 Partinin faaliyetl başlangıçlarda bir memlekette demokratik hürriyetler mllll korunma savcüığına yollanmıştır. çeleştirmede prensip nedir? diye soruŞerif okunacağmdan arzu edenlertn teşrlf işlediklerini ne yazık ki yakından gölursa derhal cevab veririz kl: Bu, bü Halıcıoğlunda, Kumbarahane cadde>lnde lerl rlca olunur, çok faydalı, sonraları îararlı olmuştur. tahdid edilmiş d«mektir. AnneM, babası remedik. Bir günde cezalandırıîanlar ! tün yabancı hukuk terimlerinin bazan, 72 numar&lı evde oturan ve Çingl tel çekBebebl de, geçirmiş olduğumuz harbin 2 Partinin istihalede devam etme**• Bir gür.de Belediye nlzamlarına aykırı Ajax kruvazöründen çok yi intıbame atölyesinde çalısan Hüseyln Oncalanm neticeleridir. Partinin faaliyeti yani, dev si, daha müsamahakâr olarak vaziyete hareket etmekttn 1O13 klşl cezalandırıl lisanın kaidelerini ve dehasını dahi hi 12 yaşındakl kızı Mlhrlban Oncalan, lkl Azerbaycan millî hükumetl sabık Adliye larla ayrıldık. Gemi 10 yaşında olmakletleştinnek siyaseti soldur, fakat tat intıbak etmesi doğru olur. Pek tabiî mış "e 2CK;ıO küsur Ura para cezası alın çe sayan uydurmalardan da çekinilmiye küçük kardesl İle evlerlnln karşısmdakl Utü Nazırı Halil Hasnıehmed Gürgören'ln ru. la beraber. en modern cihaz'arla müduvara huna lthaf edllmek üzere vefatının 40 nc: rek mutlaka türkçeleştirilmesi değil. fabrlkasının önünde oynarlarken ana prensiplerinde değişiklik yapmadan, mıştır. bikatı değildir. cehhezdi. Bunlan bütün harb nıüddeBir düzeltme en yüksek adalet ad.imımızın yukarıda dayalı buluuan 31 K) kilo aeırlığındakl de gününe tesadüf eden 20P915 perşembs tince tam başarı ile kullanan Ingiliı 4 Bütün bu hareketler halk lehine esasen bu prensiplerde inkılâbcılık yok mlr külçesl kıicağızın üzerlne devrllmtştlr. günü öğle namazını müteakıb Beycğlu A1İ eylül tarlhll sayımızda Tlcaret Ba pek haklı olarak belirttiği gibi, hukuk dir. Yalnız noksandır. Yani, eczaneler, mu? Mlhrlban beynl ezllerek derhal ölmüştür. gac&mll serlılnde Mevludu Nebevl okuna denizcileri de çok misafirpervcr, samim! kanmın n:uhte!lf Işler hakkındakl beyanadoktorlar ve avukatlar da devletleştiril3 Partirdn bugün* gelene kadar tını nakkderken bir tertlb yanlışlıgı ol di'.ini halkın diline yakınlaştırmaktır. Vak'aya saTcılık el koyarak lncelemelere caktır Merhumu eeven ve arzu eden lnvanı re dost insanlardı. Bu küçük filonun din'.n teşrlflerl rlca olun'ur. melidir. Parası olmıyan da ilâç, doktor faaliyeti, ilk zamanlarda gayet tabii o muştur. Bakan, «Yıllık nebatl yağ grellrl Arabca hamurlu eski sun'î hukuk dili başlamıştır. İstanbula gelişi Türk Inçiliz dostluve avukat bulabilmelidir. Devletleştiri larak, memleketi kurtarıp ona veçhe mlzln kaynaklarını sağlam temeüere lstl yerine bu defa türkçe esaslı hamurlu, ğunun bir teyid ve talniyesi oldu. Halfakat yapmacık ve halktan uzak, anlalen müesseselerin idaresi için buşünkü vermesl bakımından faydalı idi. Fakat nad ettlrmek İçin bu sene yalnız zeytlnyağı kımızın da İngiliz dostluğ^ına ne kadar Bistemden fenası olamaz. Bunlar memu son zamanlarda hayat şartlarma ve re flatlanmızı blr mlktar artırarak yaptığımız şf.maz bir hukuk dili yaratmağa çalışkıymet verdiğini gösterdi. ayarlama İle hayatı ucuzlatma hareketlmlriyet, kırtasiyecilik ruhlaruıı en yüksek alitelere intıbak hususunda daha anla zln akstne blr yol taklb etmlş olmuyomz» mak, kelimeierde ırk ve kan muayenenoktasma çıkarmıştır. Arzu olunan bu yışh ve müsamahakâr olsaydı, bu fay demlşîıen bu cümle folrnuyor muyuz?> sine kalkışmak gibi bir şey olur. Bundan üç buçuk yıl önce bu sütunlarda ayni Haftahk Mizahî Halk Gazetesi değildi. Bence, kooperatif sistemi, ez dalı hizmetlerde belki daha büyük bir jekllnde çıkmıştır. DUzeltlriz. cümle reji kooperatiflcri usulile yani ilerleme kaydetmiş olurdu. Daha başka bugün İngilizler «B3.C.» i nasıl idare bir şekilde söylemek icab ederse diyeJ hazalar rol oynamaktadır. Italyan fı uçak ve yedek parça istiyorlar. Ayrıca 21 ekim Bir müddettenberi hasta ediyorlarsa, öyle bir iaare sistemi kabul bilirim ki, partinin hüsnüniyetile tatbi olduğu için kendisile teması kaybettiğim 1 limleri iflâs tehlikesine maru^. Eâer uçaklarımıza aid son plânları da istiedilmelidir. kat sahasındaki faaliyeti muvazi yiirü Junker fabrikası genel direktörü dokdaha fazla başarı kazanamazsa, bizi, yorlar. Büyük sanayi sermayesi istiyememiştir. Ve bu faaliyet devletçi ol tor Heinrich Koppenberg, davetira üzeecnebi dövizi olarak büyük kayıblara yorlar. 5 Barem kanunu lyi fikirlerle koduğuna göre, daha ziyade sola mütevec rine beni görmeğe geldi. Alman hava uğratacak. 28 aralık General Hannecken, Rus nuldu. Maalesef netice fena çıktı. Gaycih olmuştur. ordusunu, düşmanlanmızı yere serecek Winkler beni görmeğe geldi, blzım lara ihracat listesi üzerinden tenzil ret göstermiyen fakat kıdemi olan me4 Devletleştirme hareksti halk lehi olan silâh haline getirmek üzere Hitfiiimlerimizin de Fransada uğradığ; edilecek fazla miktarda demir veıilrr.emurun hukuku muhafaza edildi. Mukkaybı anlattı. Bu kayıb milyonîara va sine muarızdır. Demir, Rusyaya veriletedir ve çahşkan gançlerin istikbali nedir. Yalnız tatbikat işinde, bankalar ler'den aldığım emir mucibince hazırrıyor. Polonya bizimle hiç bir İ5 yap ceği yerde mutad memleketlere verilirrnahvoldu. Memurin kanununa gelince, sistemi daha doğrudur. Bu sistem, bu ladığım inşaat programım kendisir.e mıyor. Yugoslavya keza. Neuhausen b'j se daha kârlı olacaktır. bu eskidir. Memurları siyasî tekaya gün, resmî, yarıresmî dairelerin elini, anlattım; 1 nisan 1940 ta 1000 tarıe hususta yardımda bulunabilir, Balkangirmekten meneder. Esn cezasmı çek kolunu bağîayan bir çok kırtasî mua Junker uçağmdan mürekkeb bir kuvları kazanmalıyız, şima'de, gitgide kea1939 senesi sonuna doğru, Gcering'in tim. Eğer bu kanun tatbik ol'inursa fır melelerden, kanunlardan kurtarır ve vete ihtiyacım olduğunu söyledim. dimizi toparhyoruz. Koppenberg pek hajTette kaldı. (Bu notîart birdenbire kesiliyor. Bu susma, kaya mer.sub bütün memurların tardı asrm süratle iş görmek mefhumuna 28 ka'im Ordudaki araba nevilerı iki sene kadar sürüyor. Çünfcü bu müddelice sayıya asla ulaşamayız) dedi. Bu lâzımdır ki, bu da imkânsızdır. Binaen daha uygundur. 5 Barem hususunda imaÜ fikir işin yapılması mümkün olduğunu kenhaddir.den fszla. Sadeleçtirmek zaru det zarftnda, Coering, batı cephesinde aleyh kanun zamana uydurulmalıdır. 4 reti var. Ordunun, daima en son çeşld taarruzlara geçmek için Alman hara ordisine ispat ettim, nihayet, fikrimi kaIş kanunu meselesi de söyledir: Sendi etmiş değilim. 6 Bir dereceli seçime taraftarjm. bul etti. Fabrikalarımızın başmda bu satı bulmak için bir çare var. Fakat iş dişe verici mahiyettedir. Zira, Polon arabaları bulunmah, bunlar modası ge dusunu tensik etmekle meşgul olmuştu. kasız, işçinin ve iş veranin hakları müdafaa edilemez. Dünya böyle yaptıktan Çünkü o zaman bir mebus kürsüye çı lunanlarla aramızda halen mevcud güç çi meselesi, ancak Führer şahsan mü ya da, Ukrayna meselesini vahhnleştı çer geçmez iktisadî sahaya terkeldilme Ayni zamcnda, Büyük Britav.yaya karşı yüdırım harbi hazırhyordu. sonra bir biz, istisna teşkil EÖemeyiz. kınca, hakikaten halkm mümessili ola lük, olağanüstü bir devre yaşamakta dahale ederse halledilebilir. Şiradiye rebilir. Binaenaleyh, Polonya, Ukrayna lidir. olduğumuzu, böyle bir zamanda ola kadar bu işi yapmağa niyetli gibi gör Karpatmın, kontrol edilebilmesi Muhtelif tekaüd san.iıkları yerine U rak söz söyliyebilir. için 27 haziran Hitler'in Rechlin hava Dünya faasmı, Goering'in, 1940 senesi umumî ve içtimaî sigorta tabiî daha Macaristana geçmesini istiyor. alanını ziyareti için bir program hazır sonuna doğru Almanyada, faaliyet sa7 Istanbul Belediyesile Vilâyet ğanüstü usnllere başvurmamız icab et medim. muvafıktır. Yalnız, bu ,ade tekaüdlük idarelerini bence ayırmak lâzımdır. tiğini anlamamış bulunmalarıdır. vzaklastığmı ka.y12 kasım Koppenberg, kendisine 21 kasım Bükreşte olup biten iş ladım. Gerekli her şey yapıldı. Uçak hasından tamamen için değil, her şey için, Bev«riç p!ânma Meselâ bir vali için bu kadar iş fazlaHasıh, 1 nisan 1940 ta, istediğimlz çizdiğim imalât programım tatbikte bü lere dair yeni haberler aldım. Karo!, sanayiinin inkişafmı gösteren grafik detti. 1941 de de, sabık hava Mareşalımn benzer. umumî ve sami! bir mecburî dır. Bundan başka belediye reisi halk 1000 tane Junker uçağım teslim alacağız. yük güçlüklere uğruyor. Projemden Macaristanla daha iyi bir anlajmsya ler çizildi. Bin avcı uçağı ile bin ootnba ncîı pek az zikredildi. hayat garantisi kanunu lâzım. tarafmdan intibab edilmiş ve müstakil esas olarak ayda 230 uçak imal edildi dün Führer'e bahsettim. Bekleraek lâ varmanm faydasmı anlamış. Comne uçağı yapılmıştır. Bu iki hâdiseyi izah için türlü türîü ğini hesab edersek 1941 nisanında 4000, zım geldiğini, kendisinin daha başka ne'in, siyaset üzerinde zararh bir tcsiri 14 aralık Hitîer'i gördüm. Ruslar faraziyeler ortaya attldı. Lâkin, en man6 Bir memlekette okuma, ya:ma olmalıdır. var. Cenevre prensiplerine fazla inan la yapılan ticarî müzakereler hakkında Ukî izah, GoertJîg'in, esfci tptüâst olan bi'.en'erin savısı yüzde onu bu'.mazsa 8 Benim bildiğim dil işîerile ilim 1942 nisanında 7000 uçağımız olacaktır. plânları bulunduğunu söyledi. 21 kasım Polonyamn niyet'erini mış. Almanyanın müşterek hudud işinl uzun uzadıya görüştük. Ruslara 100,000 uyuşturiıcu maddelere dalmıs olması bir dereceli seçim felâkettir. Bu nisbet adamları meşgu! olur. Her mebusun da Ayda 250 den 300 uçağa çıkarak imamuhalefet ettiğini söylüyor. ton pamuk, 10 000 ton keten, 1,000,000 meselesidir. Bununla beraber, 1942 seyüzde elliyi bulunca, halk bir dereceli bu vasfı haiz olması şart olmadığına lâtı artırmak suretile 1 nisan 1941 demünakaşa ettik. Teması muhafaza et halle seç:m hakkmı zaten kendiliğinden ik göre. saîâhiyehni aşan bir işte rey ver 4600, 1 nisan 1942 de 8200 uçağa sahib mek ve anlaşmazlıklara meydan ver Comnene, hep küçük antantın nrmhafa ton buğday, 80 milyon markhk kercste neslnde, not defterini tekrar eline alolabileceğiz. memek zarureti var. Ukrayna Karpatı zası taraftarı. İtalyanlarla bizim aramız ve elimizde ne kadar mevcud buiunur dığmı görüyoruz. O tarihte, İş Nazır\ tisab eder mesi de doğru olamaz. Koppenberg*e, ayda 1000 uçak çıka meselesini çabuk halletmek lâzım. Po da bir birlik yapılırsa sarih ve kesin bir sa manganez vadettik. Buna karşıiık doktor Ley'le konuşmasını anlatıyor. 7 Belediye ve Vilâyet ıdare'.eri ay9 Bu kanunlar belki kanunî şekürabilecek kadar büyük bir fabrika in lonya bu işte ilgili, fakat arazi bakımın hal çaresi bulunabilir. sadeyağ, de:nir, demir cevheri, petrol 20 şubat Doktor Ley'le görüştüm. rı ve Istanbul belediye reisi Istanbu'.i'i ler itibarile tearuz halinde değillerdir şası imkânlarmı incelemesini söyienİTn. dan değil. Polonya, orada, komünist 21 kasım Polonya topraklarındaki ve fıçı istedik. Ru=lar, yeni isteklerrle Harbden sonra mesken inşaatını düzerıolmalıdır. amma, ruh itibarile teşkilâtı esasiyeye ilk bakışta, böyle bir fabrika kurulması telkini neticesinde kargaşahklar çıkma Almanlara yapılan muameleyi, I.ipski bulundular. 300 milyon marklık makire lemek üzere, personel elde tutulacak, 8 Büyük Millet Meclisi akademi uygun olmamak lâzım gelir. Ben. esas için hiç bir güçlük yoktur. Tek engel. smdan korkuyor. Memleket, Macaris nezdinde protesto ettim. Vesikalar Var ve tezsâh istiyorlar. Zor iş. Yedi iiâ 300 «iş cephesi», yabancı işçilerle meşruİ ; itibarlie inhisarcılığm aleyhinde oldulerin tekl flerini kanun çekline koyaicab eden tahsisatı almak ve işçi teda tana temayül etmeşe başlıyor. şovaya göndrrilecek. Almanların dahn milyonluk teslihat maİ7.eme'=i istiyorlar. olacak. Bu usul zaten kabul edUmişse bilir. Yoksı kendisi doğrudan dağruya Sumdan, her türlü kontrolun da alty rik etmektir. Bu meseleyi Führer'le Bu iş. büyük Ukrayna meselesini iyi muameleve tâbi tutulması istdncek B.ihriye için Lutzow kruvazörünü ay de, teşkilâtsızhk yüzünden iyi neticeı?r bu işle uğraşamaz. Meselâ Tarım kred: hindeyim. konuşacağım. görüşmek imkânını vermelidir. Pclon Polonya hükumeüne ciddî ihtaroa bu rıca bir takım küçük şemiler istiyoıîar. vermemiştir. Yabancı işçiler bize hasta kooperstifleri kanununu okuyan bir 10 Müşküller bence tatbikat şe30 ekim Koppenberg'e bahsettiğim ya aleyhine tevcih edilmiş olan Bai lunuldu. Büyük gemiler için de plânlar ntyor olarak geliyorlar ve işe alınırken iyi kimsenin birşey anhyabüeceğini zannet killerindedir. Esasen kanun iyi olsa da fabrika hakkında henüz hiç bir karar 1 kanlardakî komünist merkezi, hâlâ b'J 23 kasım Ecnebi döviz habprlen lar. Ordu için ağır ve orta top malze seçilmiyorlar. Bu işi üzerine alacak bir miyorum. Halbuki bu kanun Meclisten onlarm tefsirleri, izahları, talimatîar, verilmedi. Kasalarımız boş olmakla be I bölgede yerleçmiş b'Jİunmaktadır. hâlâ zayıf Italyada büyük bir açık mesi istiyorlar. komiser lâzım. Doktor Ley bu vazifeyi çıkmıştır. Eğer bu kanun dil mülehası tatbikat müşkülleri Joğuruyor. ! raber, pek sıkışırsak, icab eden tahsii Polonya için bu nevi faaliyet çok en kaydedildi. Gerçi, orada, siyasî mü'âHava ordusu için 300 milyon Tiîrkıik deruhde edebilir. (Arkası varj r Anketi yapan: Fikrel Âdil ! ı İstihkakın arttırılması, hattâ benzinin serbest bırakılması isteniyor Yargıtay ıttıtku ve şkanının ukuk dili İngiliz denizcileri arasmda y io de la Plata deniz tavaşının üç kahraman galibinden biri olan Ajax sruvazörüııün istanbula gelmesi, şehrimizin »deta bir denizcilik bayramı yaşamasına vcsile oldu. Pazartesi günü, Türk gazetecileri Ajaxı gezdikleri zaman, bu bayıarrsın hoş sahnelerine şahid oldular. Ajax'm güverteleri ve direklerinin tepesinden kazan önlerine kadar her küçesi. ziyaretçilerle dolu idi. Burada =.uireklerinin tepesb sözünü lâf gelişi olarak yazmıyorura. Hakikaten bazı delikanlılar, ingiliz denizcilerini hayrette ve hayran bırakan bir çeviklikle direkler'ii tepesine tırmanmışlardı. Prof. Dr. Htfzt Veldet Suallerimiz B O Ş B O G A Z Rusya ile pazarlık