7 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bılgınizı ve sevginizi arttırınız! İ S T A N B U L ANSİKLOPEDİSİ Bılginızi, zevkinızi yeniler, arttırır ve vatanınızı şuurlu sevdirir. 6 NCI FASİKÜLÜ ÇKMIŞTIR. Bütün müvezzıh ve kıtabcılardan arayınız İstanbul Yayınevi Başkan Truman, kongreye yolladığı mesajda miilî tehlike devresinin gecmediğini bildirdi Ödünç verilen paralar dolar olarak istenmiyecek, fakat her hükumetle özel anlaşmalar yapılacak Bizde demokrasi ve hürriyet Ankara Hukuk Fakültesinde dün yapılan torende bulunan Başbakanımız, Adalet Bakanı ve yargıçlar, yargıtay başkanmın nutkunu dinlijorlar (Bu resim tayyare postasile gelmiştir) Washington 6 (â a.) Amerikan de etmediğini sarahaten s5ylemekte ve kongresi Başkan Truman »arafmi^n VVashingon hükumetımn, bu konu etragondenlen raporu bugün oğle vakti fında, ödünç verme ve kiralamadan dmlemî'jtır faydalanan her milletle ajTi a>Ti ozel Birleşik Amerika hükumeti, ödünç anlaşmalar yapacağım. açıkça izah etverme ve kiralama kanunu hakünıleri mektedir. dahılinde alınan malzeme ve sairenin Başkan Truman, muhasamatm ve Muttefiklerce dolar olarak tediyesinin hattaâ haıbin sona ermiş bulunduğuimkânsızhğını kabu! etmiştir. Bsşkan nun kongre tarafından ilânı için vaktın Truman, bu kabulün, ödünç vern\<î ve henüz gelmediği kanaatindedır ve bu ugune kadar hurriyet \e kiralama hükümlerinden doğan taah konu etrafında şöyle demiştir: demokrasi javgaracıları, a hüdlerin ortadan kalktığı manasını ifa Arkası sahije 3, Sü. 2 de gıl maksadlarını açıklajacak, Türkiyede eksik gordükleri şejlerin neler olduğunu behrtecek objektif tahlillere yanaşmamış bulunuyorlar: HurYargıtay başkanı Halıl Ozj'örük bu ! Ankara 6 (Te'.efonla) 19451916 riyetten kasdları nedir; demokrasıjı adlî yılının baslaması münasebetıle torende aşağıdakı soylevıle adlî yuı nasıl anlıyorlar; niha>et, bu iki metbugün Hukuk Fakültesinde bir toren açmıştır. hum arasında nasıl bir munasebet duyapılmıştır. Torende Başbakan ŞukrJ « Turk mıllî muhiti içerisinde, adçunü>orlar' Sutun sutun >azı kalabaSaracoğlu ile Adalet Bakanı ve dığer liyemız dahı, hakkın ve adaletin uslığı arasında bütun bu suallere ciddî Bakanlar, mılletvekıllen, Cumhurbas tunlüğünu belırtmiş olan bır yıl yaşabir cevab aramak bejhude bir emcktir. Yalnıı bütun bu gurültude goze batan Boma 6 (a.a.) Italyada, bilhassa kanlığı Genel Sekreteri, Yargıtay üye dı. Dunya mılletıerini kana ve atese muşterek esas nokta; bizi jabancılara Lombardıya'da kanşıklıldar de\am et lerı, fakulte profesorleri, yargıcldr, a boğmuş olan korkunc kasırga, yıll.ırca şırin gosterme daha kotüsü peskeş mektedır. Milânoda milli selâmet komı vukatlar, Adlıye Bakanhğı ile dığer yakıp yıkmalardan sonra, hakka ve çekme; rejimimizi başkalarına benzettesınin tertlb ettigl ıhtılil hareketi po bakanlıklar musteşarları ve ılerı gelsn hürrıyete, gonul vermış insanların, sahife 3 Su. 5 tn me amacının giıdülmesidir. lis taxafırdan meydana çıkarılmışnr. eri hazır bulunmuçlardır. Halka (?ağıtılan bevannamelerae halkm Başbakan Saracoğlunun, gazeteciler hukumete karşı silaha sarılması \e sağ toplantısmda isabetle belirttiğı gibi, beoenah partilenne karşı sılâhlı bir bırlık nuz «Insanllk, her memlekete ııyan bir \ ucude getırmesi istenmekteclir. demokrasi kahbı» icad edemediğine goDiğer taraftan Imar sergısınde bir re bizim demokrasimiz, elbette tıpa'ıp bomba patlamı^tır. 20 kışi makinelıdiğerlerine uymıjacak, jurdumczda tüfekler ve i^ •bombalarile bır cezaevlne hükum *»ren sosjal ve sbasî şartlnr.i^ ' •• • *• Ü»h ersite binası insaatının şinıdiki haU iki defa htleuni «tmişlerdir. Diğer bır «milli karakterimizin derin irleriniı. ta"" cezaevinde gardlyanlar, partızan gruşıvacaktır. Milli varhğımız, tarihimiz, Amerikalı saylavlardan puna sil&h v»rm!5İer ve hep blrlıkte nogeleneklermiz, du>gu \e dusünce sistebiri tetkik seyahatleri betçllerl tecrid edıp direktorlerln de agtnimiz bakımından elbette ki «bi*, anzını tısadıktan sonra yazıhaneye gıreak bize benzeriz.» Türk demokrasisıhakkında önemli bemışler, kasayı kınp bazı evrakı alarak nin gerek kamınlaşma gcrek gerçekle?kaçmışlardır. me safhalarında bu milS özelliklerden yanatta bulundu renk ve koku taşımaması imkânsudı. Dıger taraftan Romada polis kım'etBununla beraber, diğer jandan in^anlık lerı kalabalık mahallelerde büyvık bir Ankara 6 (Telefonla) Bir muddetVtesfı bizi, diğer demokrasılerin miı<îlcharekâta girışmislerdlr. Bu harekita tenberi AvTupa ve Yakinşarkta bır tetrek premiplerine ve gelışim sejrınc tank'.ar, makinelitnfekle mücehhez arakık seyahatl yapmakta olan Birleşik A» başlamaktadır. balar ve ikı bin kişllık bir kuvvet ıştırak merıka kongresi üye!«nr.den altı kişılilc etmiştir Bu harekâtin ne sebeble tertib Bu sebebledir ki her gerçek demokheyet bugun uçakla şehrtmıze gelmıştır. edıHıği bılmmemektedir. * raside olduğu gibi Turkije rejiminde Heyet, hava alanmda Millet Meclısi aKomünistlerle askerler çaıpıştı de halkın halk tarafından idaresi, e«as dına Malatya milletvekıli Mihrl Bektaş, Londra 6 (B.YUM.) Romadan prensiptir. Biz de herkesle beraber deBurdur milletvekili Şekıb Erginer, hüalınan bir habere gore, Taranto'da İtaltnokrasiyi, kanunu japanla kanıına kurnet adma Nlzameddln Erenel, Amejan komünustleri ıle Polonyalı askerler bağlananın. idare edenle idare olıınaııın rikan buyük elçilığl maslalıatıgıizari, arasında çarpışmalar olmuş ve bu çarayniyeti; halk üzerinde eşremenlii:in elçilık erkânı, kara, denlz ve hava atapışmalardfi bir komunist ölmüş. bir çokgene halka dıismesi manasında anhyor şelerl ve buj'uk elçılik basın a'aşesile lan da yaralanmıştır. ve bunu > ıllardanberi hergiın daha çok basin ten.sücüeri tarafından karşüangerçekleştirnieğe çalısıyoruz. İtal>an, İngiliz ve Polonyalı Bakanmştr. lar bu hıısusta tahkikata girişeceklerdlr. Yalnız bu hukııkî ayniyet, idare baKıAmerika kongresi heyetî şereftne butnından hep esit teklerdcn müıckkcb gun Amerikan büyuk elçılıginde bır kamillet varlığı iceri<.inde idare edcıılc bul resml tertib edılmıştlr. Bu kabul idare olunanın filen birbirinden a^rılresminde Başbakan Şukrü Saraco&lu, masına engel olamaz. Aksinc devlet *ıDış İşlerl Bakanı Hasan Saka, Bakanlar, nırlarının genislemesi. halk kalahah?ıVeznecilerde yanan Edebîyat ve Fen uç milyon lira Bdenek verilmek =ureile Dış İşleri Umuml kâtıbi buyuk elçl Cenın artması nisbetinde bu ajrılık, ha Fakultelerinin bulunduğu Zeyneb Ha beş yıl ıçınde bıtırikcektir. Aradan uç vad Açıkalın ve Bakarüık ileri gelenleri, jatî bir zaruret olur. Halkın. halk tara nım konağının yerinde gene bu İKİ Fa >'ila yakın vakıt geçtığı halde, bazı seyabancı elçıler ve elçilik erkânı, Basın fından fılen idaresi ancak çok dar sı kulteye mahsus olmak üzere yrni bira bebler yuzunden yapılan henıiz ılk kıve Yayın umum mudurü Nedim Veysel nırlarla çe\rili küçıık sehirlere nııiıı lar insa edılmekte :6i Iki fakultenin sımları bıle tamamlanamamıştır. Ilkin, Turk ve yabancı basın mensublan İthalâtçılar, mallarımızın hasır kalmıs tarihî bir hatıradır. Bıı 24 enstıtüsürü içine nlacak olan bu bi Bu plân daıresinde 5 milyon küs'ir hazır buiunmuşlardır. günkü demokrasilerde tatbikat bakı nalar Mıllî Eğitim Bakanlığınm hazır liralık bir kısmın ıhslesi münasebetıle harice satılması için bu için Hyet saat 16,30 da Büyük MİUet mından idare edenle idare olunanın ladığı inşaat prograrpına gore,, her yıl Arkası sahtie 3, Sü. 5 te Nuri Denıirağ, yeni partinin Pasalimanındaki merkez binası Meclisini zıyaret etmiş^ir. Millet Mecpropagandasını yapmak a>rılması hem gelenege, hem teoriye önünde jjazetecilerle bir arada llsinde, Meclis idare âjnlrl Malatyft njgun düsen bir sekildir. istiyorlar memnuniyetıni milletvelul' Muttalıb Öker tarafındao Başbakanın ayhk gazeteciler toplan verıldiğmden dolayı Şu kadar var ki, demokraside, filen icarşıîanmış ve Meclisl gezmlşlerdir. İdare görev ve yetkisini tasıma, bıl!.tdn istanbul ithalât tacirlerinden bir tısmda Milli Kalkınma partısine izin ifade ve iznin verıleceğlnden zatcn eHe\et, Amerika büyuk elçiliğl masverildiğini bildırmesı şehrimizde alâka mm buîunduğunu beyan ettıkten sonajrı \e üstün bir sınıf. aile veya zümkısmı Tıcaret Odasına muhım bır teklahatguzan ile bırlıkte bugun saat on ile karşılanmıştır. Mıllî Kalkınma parti ra demiştir ki: re>e mensub olıi'un değil, bu >etkivi lıfte bulunmuşlardır. kullanmak iızere halk tarafından seçi« Milli Kalkınma partisi bizim de yedide Bssbakan Şukru Saracoğlunu İthalât tacırleri, dış ticaretımizm ye si yarmdan itıbaren faaliyete geçecek makamlannda ziyaret etmişlerdır. lisin neticesidir. Seçime esas olan tek nl bir devreye girdiğı, bütün dunya e ve aza kaydına başiayacaktır. Pdrtirnn ğıl, mılletin malıdır. Partimiz sadece merkez binası olarak, kurucusu Nuri düsüncenin de seçilenin ehlijet ve hi? Arkast sahife 3, Sü. 3 t* Arkası sahife 3, Sü. 7 dt konomisınde büyuk değifikhkler \uku meti olması gerekir. Bütün bu esaslarbuMuşu bır sırada ihracat tacir'er'.nin Demırağın Pasalimanındaki kdşkü scçılmiştir. Partmin servis kısmı. aenc da Türk demokrasisini, diğerlerinden bu yolda hiç bır gayret harcamadıklsrı•» • Nuri Demirağın Beşıktastaki tayyare ajıran hiç bir nokta yoktur. Eğer karu, memleket ıhracatınm gelişmesı iç'n fabrikasına yerleşecektır. Evrak ve hünun \e usullerimizde ileri bir demok Arkası sahije 3, Sü. 4 te viyet cüzdanları hazırlanmıştır. BunUr rasinin gerçeklesmesine ençel gibi göazalara dağıtılacaktır. Partmin mue^rünen bazı eksikler görünüyorsa, bunsislermden Hüseyin Avni adına bır de ların açıklanmaM \e tamarplanmasına Kendi kendimizi tenkid: gazete imtivazı iîtenmi"=tır. Gazeten n çaliMhnası hepimiz için bir rejim borcu adı «Mesulıyeti> olacaktır. olur. Dün bir arkadasm'z pırtinin kunıYalnız surasını unutmamak gerektir ki cusu Nuri Demırağ partıye müsaTde ülkiı ile gerçek, tcori ile pratik arn^ıııSağhk ve Sosyal Yardtm Bakv lığı da daima sosval imkâıılara ve siyasî geçenlerde, bütim mem'ekete şcmil olaseviyeje başlı bir farkın doğmasınm hiç rak, tijüs (Ukeli humma) ha'tahğı cedbir yerde onüne gecilemez. Nitekim velini neşretti. Buna gore 15 vak i ile bizim icin ulasılacak bir merhale olarak istanbul, memleket çapında birtncilıği düsunülen Anglo Sakson demokrasisi muhafaza etîıyor. Yani en çok tıjus haskendileri için asılacak bir merhalrdir. tası olan vüâyet Istanbıddur. Bir yandan Eherir ki ülküye yaklasma yolıırda da Sağhk Bakanhğı bol keseden tntsidurmadan gajret ve cehd sarfma dikyelerde bulunvyor: Yıkamnız, ternızkat olunMin. Halkın dilcğini, hakkm leniniz iîh.... dileği haline getirmcğe bnem verilsin. idare edenle idare olunan çojjnnluk Saym BakanSan, memleket işle'iîe ? arasındaki karsıhkli eüven ve ilçi dabiraz daha yaktndan, alâkadar olwannı ima canlı ve taze kalsın. istemek hakkımtzdır. Ustelık inceleme seyahatine de çtkan Sağhk ve Sosyal Halk idaresinde üzerinde dikkatle duYardım Bakanı, biz IstanbuHnlara, yırulacak en miılıim mesele işte bu, idare kanmak, temizlenme'k tavsiyesinde bnedenle idare olunan arasındaki gü\en ve lunmamahydı; zira böylece bilyuk bir Londra 6 (B B C ) Yunanistanm baçlılıçın taze ve canlı tutulması isidir. gaf yapvıış, bir pot kınnış oluyor. Kral naıtı Damaskmos bugun tayyare Türk demokrasisinin hayatijettni kavBiz yıkanamayiz saytn Bakan! Biz ıle gelmış ve yolculuğunun son merhara\abilmek için aynı ölçiiye baş Mirtemizlenemeyiz! Zira suyumuz yoktvr. lesınde Ingıliz Spıtfıre uçakları taramak, vani Türk halkının nabzını elinBiz bu şehre tifolu sebzelerimiz, sıt fından karşılanmıştır. Naib Damaskıde tutup onun ne istediğin) anlamak malı sineklerimis, tifuslu bitlertmiJe nos, tay 1 aresinden çikar çıkmaz, Ingıliz lâTımdır. Hiç tereddüd^üz sojleyebıliriz gelmisiz ve öyle gideceğiz. Çettneleri mılletine hitab eden bir mesaj neşretki Türk halkı. rejimin prensiplcrine mizde su olmadıkça sizin bütun o güzel mış, bu mesajda İngüterenın göstsrdigı bugün her zamandan daha çok bağlı tavsıyelerın\z bir kulağımızdan girecek kahramanlıkları bverek onun sayesınde ve sadıktır. Halkımız gerçi hayatın uJapon esir kamplarındaki Amerikan esirleri serbest bırakılıp kamptan bır kulağımızdan çıkacaktır. hurrı; et sancağmın yukseldiğıru ve e Arkası sahije 3, Sü. 4 te (îkarlarken Japon ndbetçileri tarafından selâmlanıyor Bos yere çene j/oımoj/m saı/ii Pn'ı an' saretın or+adan kalktığını soylemiştir. Hayal ve hakikat!.. TelgıaflaT 3 üncti tahijede Prof. Dr. Yavu2 ABADAN Arkası sahife 3, Sü. 2 de * * Amerika, harbin henüz sona erdigini kabul etmiyor ihtilal .J 11 inci yıl Sayı: 7564 umhuri ISTANBUL CAGALOGLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstacbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, fdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 Cronin ömer Rıza Doğrul SAHÎKA (Citadel) ismile bütün dünyaîtjelnlarına tercüme edilen bu meşhur romanın 4 üncü basımı yapümıştır. 250 kuruştur. Cuma7 Eylul 1945 AHMED HALİD KTTABEVİ Ankara Hukuk fakültesinde Italyada dün büyük bir tören yapıldı Yargıtay Başkanı Halil Ozyörük mühim bir söylev vererek yeni Adlî yılı açtı l Milânoda millî selâmet komilesinin lertib ettiği isyan meydana çıkarıldı Amerikan heyeti Ânkarada Üniversite fnşaatında suiistimal iddiaları var Bugün yapılacak 5 milyon liralık kısma aid ihalenin durdurulması istendi Millî Eğitim müfettişleri tahkikata başladılar Millî kalkınma partisi faaliyete geçiydr Nisafirlerimiz Başbakan tarafından kabul jedildi Nerkez binası olarak Nuri Deıtıirağm Paşa limamndaki köşkü seçildi, bir de gazete çıkarılmak isteniyor İhracat tacirleri niçin susuyor? GI. Nac Arthur Tofcyoya girdi Japon başkentini işgal edecek Amerikan kıt'alarının keşif kolları da şehre yerleşiyor Boş yere çeneî Damaskinos Londrada Yunan Naibi eski Kralı memlekete getirmek istiyor