3 Ağustos 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

^OLLAR • ••«•* DIRARLAK ve Dava, blr parti mncadelesl şekUni alraıştır. Ajansların ve radyolann *erdikleri lıulâsalardan daha anlayışlı bir hiıküm çıkarmak kabil olmadığuu Valery'nin zuhurun kabnl etmekle beraber, Fransanın Eğer zamanımız daki hikmeti ye ge 1940 taki sürpriz hezimetinde müfrit yalnız çirkinin, potirdiği yeniliği de an salrcıIarLi müfrit lolcnlann en büyük litikanın ve ihtirasm larız. Evvelâ o şeâmil oldoklan anlaşUıyor. BirincUer, mihveri kalacak ve kil ve sembolü mez Berlinden, ikinciler Moskoradan ilham güzelin, sanatın, ol { ceden şairdir. Fakat ve daha başka şeyler alarak ayn ayn gunluğun akıbetleri Tayyare bizi Kazablanka'ya bıraktığı I Diye sordum. Işte o sırada eski Franmechul olacak ise; Valery'nin ölümü rak görünüyor. Çünkü bu manaya gö ondaki form kaygusu Heredia'nınkine ihtirasUr ve gayelerle vatanlanna i h î zaman orada ancak bir, iki saat kalı j sız müstemleke garsonunun yaptığı hanet etrnişler; Almanyanın bir vnrnşt» nacağını zannediyordum. Hesab da öyle reketi size galiba anlatamıyacağım. iki Şehrimizde yapılan başlıea Ticaret büyük akisler uyandırmıyacaktır. Yok re, şekil ve sesi evvelâ lisan ifade eder. benzemez. O eski Fransız şiirinde, klâFikir, felsefe, ahlâk ve sosyal davalar siği en mükemmel tarzda millileştiren Fransayı yere sermesinl kolaylaştırmışidi. Fakat tayyare değiştirmek zarureti kolunu ajağı düşürerek açtı ve adeta iç Odaları temsilcilerinden mürekkeb top eğer insan ve cemiyette, yaşadılardır. Buııdan sonra sagcüar, Almaave yeni bineceğimiz tayyarenin bozuk çekerek: lantılarda hayatın ucuzlatılması etrafın ğımız zamanlann üstünde ruhla, güzel yalnız tracedyamn mısralarında ehem Malherbe'e geri döndü. Valery"deki şeve iyinin izleri brki iseler, büyük şa miyetlidir. Manzume dediğimiz «bütün» kil kaygusunun kökü oradadır. Fakat larla i^birliğl yapmışlardır. Asıl vatanolması bizim, hemen hemen iki bütün Ah... Bira, bira... dedi, nerede, da tetkikler yapılmış ve altı maddelik »ever Fransa, yavaş yavaî *endtai topgün, Atlantiğin bu kıyısmda «seyyah şimdi bira burada!.. bir teklif hazırlanmıştı. Bunların mühim irin ölümü, her varlığın üstiindeki sanat ise bir ritmin mütemmimi olarak ya onu gene Malherbe'den ayıran orijinal fikir ve lıyarak mukaverrKte hazırlanırken Alve fikrin bugünkü dünya boşluğunda sayabilir. Roman, hikâye ve piyes mü çeşni; şekil klasisizmasına lık» yapmamızı icab ettirdi. Bunun boyle olacağını biliyordum ama bir kısmı hükumet tarafından yerine edebilmesindedir manyanm tecavüzü ile Sovyet Rnsya Başından geçen beklenmedik hâdise gene hayret eder göründüm: ietirilebilecek teklifler olmakla beraber, manevinin, ruhun ve sanat mora'.inin eîlifine göre, telkin, ifade, refleks ve sembolü de ilâve harbe girmek zornnda kalınca, müfrit lere bakarak Fransaya ve bilhassa Franüç yıl için giyecek eşya almmaması ve aksi sadası olarak ilgi uyandıracaktır. hareket; yani, tek kelime ile içtimaî Şiirde az ustanın başarabileceği cev Garib şey, dedim, aksi bir tesaHer halde, Makedonya, Sparta, Medya; hayat fenomeni olan dil; şairin indinde herli hünerdi bu iş. Belki Ingilizlerde solcular da gizli mukavemete iştlrak etcız müstemlekelerine dikkat etmek lâ düf gibi lokantanın ismi de: «Bira ICraiı» gene üç yıl inşaatm durdurulması gibi mlşler ve yeraltı harbl denilen müeaBim. Halebde pasaportlan yalnız Ingiliz Fransız aslmdan olan garson hazin tavsiyelerin başta ticaret ve sanayi er hattâ isüklâl savaşları sırasında bile bir yaratma, bir tabiat fenomeni gibi Shelley. Almanlarda George haddl f eski Atina insanı ve cemiyeü geçici ve görünüyor. Şu halde şiir bir fikrin tem sıla yaklaşabildiler. Fakat Valery de dele, blr Alman Fransız ve blr »ag polisi muayene etü ve Şamda, bizım hazin güliimsedi: babı olmak üzere halk tarafından talbiüstünda kalabildiler. sili olmadan evvel, bir hi^sîn teksifidir. recesinde maksada ulaşabildiklerini «ol kavgası halini almıçtır. Petain muşoför ingiiizoe bürnediği için, kendisine Siz o isme aldırmayın, dedi, çok za kına girişilmesi imkânlarını odalar ha dış hâdiselerin hakenMsinde de, bu kavganın izleri gönedense musallat olan bir belediye m« man var ki biz kendimiz biraya hasrctiz. zırhyacaktır. Bu hususta her türlü im Eski Yunanm klasik ve ebedî oluşu bu Rubdaki oluş dışa akseden akorddur, iddia edemiyeceğim. Sanıyorum ki, 1900 karakterin büyüklüğündedir. Şayed iki sözü bu teksifi kasdediyor. Gene bu den 1917 ye kadar, uzun müddet Va rünüyor; çahidler birer partill gfbi koımırile bir türlü anlaşamadı. Daha 3 sene Siz bütün bu Amerikan ve Ingiliz su kân'.ara başvuraıak propaganda yapmak naşuyorlar ve kendi partUerinfa, siyasl evvel gördüğüm küçük ve güzel Bey baylarına bakmayın. Onların evinde ve tahakkukuna çalışmak vazifesini is bin senelik bir fasıla ile o antik güzel nazariyeye göre, şair için insan psiko lery'nin susmuş olması, şiirdeki bu te kanaatlerinln görü; zaviyelerinden bave iyiden emzirdiğimiz »anat ve fikir lojik bir eleman değil, fakat mevcucii k&mülü tit : bir emekle araştırmasindan rutta, meselâ «Fraıısız Bahçesi> isnini bira da vardır, viski de. Bunlardan tanbul Ticaret Odası üzerine almıştır. karak öyle şahadet ediyorlar. taşıj'an bir açık hava barı, ismini değlş mahrum olan biz Fransızlar kaldık.. Bunun için Ticaret Odası derhal propa haram süt değilse, Valery'nin ölümünün yetin ilk sırrıdır. Zaman ve mekân ileri gelmiştir. Hattâ 1917 den evvel bir bir dünya hâdisesi mikyasmda olması mütekâmil adamın ölçüsü olamaz, Iâ çok şeyler neşretmiş olmasına rağmen, tirmiş, şimdi <Savoy> adım takmmış. Bügandaya başlayacaktır. Nedense bu Fransız garsonunda bükın mütekâmil adam zaman ve mekâ o tarihten evvel Valery mevcud bile tün bu yerlerde kendisine yanaştığmız yük bir sempati vardı. iki kolunu aşnğı Bn şaliadetlerden blr tanesl hayll gaFakat bu tavsiye ve teklifler esn?fı gerekir. ilk otel kapıcısı, eline işiniz düşen ük düşürdüğü o sevimli ve hazin hareke memnun etmemştir. Böyle bir propaValery'yi yalnız Fransız edebiyatı nın ölçüsüdür. Dünyada olduğu gibi, değildir. Edebiyat tarihleri, hattâ bir ribime gitti. Frarsa yıkılmadan evrel memur ve ilk defa temas ettiğiniz oralı tinde bütün bir Fransanm kederi, bütün gandanın az veya çok yapacağı tesir mikyasında görmek, isabetli bir ölçü Fran3ada da şiir anlayısı bu çerçcvede Samain'i bile uzun uzadıya ele alıyor re yıkıldıfı sırada Başkurnandan Gefcir münevver sizinle evvelâ ingılizce bir Fransanm ye'si, bütün bir Fr3nsa gözden uzak tutulmamaktadır. Mesele olamaz. Onu muasır dünya şiirinin sıkışıp kaldı. lar da Valery'nin ismi yok. Ancak neral Camelin'in emrinde Fransız orİkonuşuyor. Fransada şiir anlayışma «Parnas «La Jeune Parque» m intişarından son dusu başkumandanı olan General nıa aczi görülüyordu. Biz bütün Fran nin, Esnaf Odası Meclisinde görüfiilme kutub ve istikametlerinden biri olarnk kabul edersek başarısmı anlayabiliriz. siens» lerin getirdikleri yeni mana in ra, elli yaşına yakın Valery'nin ismi George, «1940 ta Şlmal Afrikada mnDaha o zamanlar, yani seyahatimizin sız müstemlekelerinde bunu gördük. si istenmektedir. kâr edüemez. Bunların kendilerine es antolocyalarda görünüyor. Fakat bu kavem^tln insan ve malzeme yoklnğn "baştarafında kendi kendime sormuş ve Huda göstermesin âsârı izmihlâl bir * * * ki Yunan ilâhlarımn Parnas'ını unvan rr.uvaffakiyeie doğrusu cevabım bulamamıştım: Ya.. yerde, lâkırdısı mı doğrudur, yoksa bu Armatörler Birliği umumî heyeti gene bir ekol kuru yüzünden imkânsu oldugnnu» söyledlkRenesans'ı fikir doktrinlerinden ve Fransa nerede? Fransaya ne oldu? nevi felâketler, Hüda göstenncden ve TUrk Armatörler birli^l heyeti umuml ilını doğmalarından suzerek sanat h ü ı alışlarından da belli ki, muhtevadan luşu diyemiyeceğiz; sembolik bir edebî ten sonra, Mr. Churchül'in kendisine ziyade şekil Parnasyen'lerin özentisi o mekteb, fakat hakikatte mevcud değil. «1940, haziranında tngllterenln silâh, Kazablanka'ya indiğimizde bu sna^ göndermeden de âsârı izmihlâl sezilen yesl <l"ın tnplanmıştır. Idare heyett rapokavuşturanlar kJasisizma ile lacaktır. Onlar için manzume bir form, gene aklıma geldi, mecburen oturmağa yere herkesten evvel leş kargası gibi runda blr sena zarfında yapılan lç'er üu riyetine Selefsiz ve halefsiz, yalnız Val«ry"nin uçak ve tanka maltk olmadıgrnı, Franlâs» edtlmekte, bilhassa harb duru r.a do^ romantizmayı mezcedebildiler. Meselâ bir kalıbdır. Fakat kalıbda simetriyi te şahsiyeti ile Jtaim; o kadar. Onu bazı sız • Alman mütarekesinln tngiltereya mecbur olduğurouz iki gün zarfında Ka üşüşüyorlar? layıslle K<"ml rdamlarına ve gemll<ra sl Lâtin milletlerde Chenier, Cermen zablanka'da gene Fransayı aradım; ve Fransız Fasınm merkezinde, sokaklar gort» yaptınldıSıt yabancı Itmanlar» Bercr milletlerde Lessing gibi. Içe doğru bir kâmüle ulaştırabilmek onlara müyesser Fransız münekkidlerl Mallarme mekte bu boşlnklan doldurmak İçin fırsat verijin ruhah gene bulamadım. asfalttır ve kenarlarında boy boy dikil ;er İçin tcşebbüsler yapıldıöiı geral ndam akış, özünden mülhem ve millî bir ce olmıyacak. Bu tekâmülü bulmak ıçın bine dahil edij'orlar, bazıları da mate diginl, Hitlrrin bu mütarekeye mnvaMeğer Fransa kaybolmuş.... miş hurma ağaçları var. Sağa, sola güzel lanna devamlı ekmek karnest verllmesl te reyan olan romantizma; dışa doğru bir ya XVI ıncı asra ve o yüzyılın mükem matik ve rakamın felsefeci şairi di fakat rtmck soretile ağır bir hata Işlemel formcusu Malherbe'e dönmek yamiş olduğnnu Te böyle yapmamı?) olTayyareden inince bize Amerikan ra plâjlar yapılmış; tiyatrolar, sinemalar, mennl<ilıılıı yapıldığı zlkredllmektedlr. E3. akış, antikten mülhem ye Avrupaî bir hud XX inci yüzyıla kadar aşmak ve yorlar. Bu gürüsler garibdir. Filozof saydı İncilterpyl istflâ edebUeceginl H bitleri bir otel gösterdüer; ismi, eskiden hattâ duvarlarda Mauric* Chevalier'le kl 1dan; heyeti takdır edllmls ve A , şair makul olabilir. Goethe de b u nevi Isroall Kalkavan Ibrahlm K»lkavan, cereyan olan klasisizma İle birleşebil Valery'yi beklemek lâzım. olduğu gibi, fransızca Ambassadeurs de rin ve Mistinguett'lerin ilânı var. Falan Hamdl Sellmoğlu,'j Vasfl Tom«n Abdl bir şairdi; fakat matematik şair ne de söyledlğini> beyan etmlştlr. dikten sonra garb edebiyatı tesirli şekğildi; ingilizce yenileştirilmiş clarak: opera heyetile filân operet beyetini Vehbl Vural ve Vehbl Aldıknçtı yenl Ware Parnasyen'lerin iki büyük şefi La mek? Valery'nin şiir anlayısı ve göHalbukl bu îahadetle arnl günde Ambassadors olrmıştu. Otele girdik. orada görebilmek imkânı, hakikaten, tıeyetlne eeçllerek toplantıya soa verll ini alabildi. conte de Lisle ve Heredia'yı takib eden rüşü iki devreye «yrılabilir. Birinci Romantizma yalnız edebî bir anlayış symbolistlerde gene fikir ve muhteva devrede sembolik, hattâ romantik çeş t.ondrada yayınlanan veslkalar, FranOrada eskidenberi bulunduğunda şüphe bizım için, hayreti mucib oldu. Fakat mlştlr. değil, ayni zanıanda ruh! bir hareket; esas değildir. Değişiklik, form yerine rii var. «Parnassiens» lerin tesirinden sanm Almanya ile mütareke yapmasına olmayan bir kapıcı bizi, yani bürün bütün bunlara karşıhk ortada kaybolLondraya gidecek heyet mâni olmak Içln. Mr. Chnrchlll'ln müklasisizma ise Avrupaî bir mefkurey sembolün kaim oluşudur. Bir rüya için kurtulamadığı tayyare yolcularmı, karşıladı. Gene bir muş bir şey vardı: Fransa. Bu ay;u ieî emda Londıada yapılacak bellidir. Fakat ikinci teaddid dffalar Mareşal Petaln'e mfidi. Bu suretle endividüalist fikir inkı de gibi bazan lirik bazan mistık bir adam ama belli ki ingilizceyi pek beceTürlü türlü can çekişmelerine rağmen mllletlerarası Ticaret Odası topiantılanna devre, yani şairin hakiki kendini remiyor. Fransızca konuşsa daha iyi ve Beyrutta, Suriyede, Cezayirde ve Fasta lştlrak ecîecek olan heyetlmlz yarın ııçak'a lâbile neoklasik bir tarzın kaynaşma sembol. Fakat varlık ve hakikat gene buluşu ve olşunluk devresi lirik bir racaat etml; ve kendisinl bn fiklrden vaıgeçirmege calışmış. fakat Mareşalm daha kolayca derd anlatacak. Buna rsğ biz her şeyi eskisi gibi bulduk, fakat Londraya hareket edeeektlr. Loudraya ş\ sından millî edebiyatlar doğmuş oldu. hiç bir zaman avcumuzda değil. Hattâ metafizikayı mısralara râmedişidir. ba teşsbbüslerl kali blr «ekflde reddetmen ingilizce komışmakta ısrar ediyor. Fransayı bulamadık. Bu Fransa m«ğer dccek delegelerden Ankara ve Izmlrde bu Bunu biz bir nevi hümanizma diye de o varlığı tutabilmek için peşinden koşlunanlar çehrlmlze gelmlştlr. Eğer «matematik şair> unvanı felsefî mlş oldugrnın Ispat ediyor. vasıflandırabiliriz. Fakat öyle bir hümağa bile lüzutn yok. Çünkü o bir seBize «ananm adı, babanm adı» d:ye ne sabun köpüğü, ne saman alevi gibi bir metafizikadan faydalanmı; olmakSokaklar niçin sulanmıyor ? manizma ki, malum luğatçe manasmın rab kadar aldatıcı ve müphemdir. Famalum olan otel fişlerini doldurtt'jktan bir şeymiş! Bn soîlerc göre, Maresal Fetalnln 194« tan galat ise, teıkib akla yakındır. AkEu Riraıc gunlerde olduıumuz halde so yanında bir de seınbolün ifade ettiği kat sembolist büyük şair sonra ehmize birer kâğıd sıkıştırdı: Verlaine'in Butün bu işlerden mes'ul olan hai'gi kaklar yefeek kadar sulanmamaktadır. IIhaziranında Almanya ile mütareke yapmanevî manası vardır. Bu mana hıris şiırleri, bu ibhamın, şekil ve mvıhteva si takdirde bir mana veremiyorum. Aman, dedi, bunlan sakm kaybet Fransızdır? Bence hiç biri veya hepsi. BıllIerF Sular ldareslnln sokakların sulan. ması üıerine Almanya EayıOamı? ve Valery hakkmda, iki ay evvel bu sütnpiltore kavvetlenmege imkân bnlmng meyin; yarın öğle için yemek kareıruz Maresal Petain'i, Pierre Laval'i, rruıha nıuı lçln su Termedlğlnl llerl sürniıkte iyanlığın yeniden doğuş hareketine nın ötesinde, ton ve nağmenin «söz mısra tunda yazdığım bir yazıda, Fransanuı imiş. Hitler, mütareke yapmak hatasıdır. Sonra karışmam aç kalırsınız... catılışıdır. Fakat bir akide, bir iman ahengi> oluşuydu. Verlaine'in keme etmeğe uğraşan bugünkü Fransa dlrler. «Faust na düşmese lml«ı Jnglltereyl istllâ ede» olarak hıristiyanhk değil; İncili bir larını niçin bastırdığına daima hayret işgali sırasında kaleme aldığı O sırada kamımız tok olduğundan mı aldanıyor. Işte bugün fransızca konuşuEkmeklerin tahlil raporu geldi Bazı mmtakslfuda fırıulardan Blınıp sanat sembolü olarak anlayan kafa ka etmişinıdir. unlar kitab satırlarında isimli son eserini Fransa Akademyası bil"cekmiş! Ne gülünç söder! Tüıde yüa nedir, hep gülüştük. geçti. lamıyan yerler, Fransız idaresi altında Ertesi gün biraz daha ciddiyetle kâ bulunan halkm yer yer isyan ettiği Beledlye klmyahaneslne gonderllen ekmek olikliği yerine ruh katolikliği. Eski sessiz okunmak için değil, fakat kulak ile seçilmi? dinleyicılere okumuş oldu aksine olftrak mütareke, Almanyayı lerln tahlU r&porları dun Beîednrv» «flğıda baktım. Üzerinde tRoi de la BiJre» yerler; daha düne kadar fransızca ko miştlr, KJmyahüne lnı raporunda tahlil e Yunanh için, insanm kendisi ve reatan kulağa inşad edümek için yaratıl ğunu, yakmda kitab halinde çıkacağını Fransızlarla orta ve cenub Fransada, nuşmakla iftihar eden ahali.. Demek ki dllen ekmeklertn Oflsln son vcrdlÇ1 blr ek itenin aydınlığı, semboldü. Çünkü ahlâk mışlardı. Heredia çiirinin heykel oluşu söylemiştim. Yazık ki, bu eserin uyan şimal Afrikada sava?a devamden kuryani türkçesi «Bira Kralı» diye bir ş/>y yazıyordu. Sordum, sonjfturdum, öğ Fransa buralara jimdiye kadar as!a megln klmyevl evsarı hakkındakl vasıflara ve ilim nıanalarını tabiat ve insanöan kadar Verlaine şiiri musiki oluj de dıracağı akisleri görmeden öldü. Fakat tarmış, Alman kara ve hava ordusnyalnız cisim olan büyük adam ölür; nnn büyük kısımlan tamamilp serhest un oduğunu ttlldlrnrlştir. .rŞu tfunrm alırlardt. Insan ve c«£iyetin rendim: Bu «Bira Kralı» denen bir lo yerlejememişti. haıeket mekti. karjısında t)ç haklkat bellrmektedır î a noktaları, tabiatin zaman ve mekânla fikir olan «Faust> yaşadıktan sonra... kantanın ismiydi, ve Amerikalılar taraEsas itibarile bizim tBira Kralı» müj gönderllsa ekmek uJmunelerl lyllerlnlen kalmıştır. Bunun üzerine Almanya. İnMuasır Fransız çiirini bu bakımlarfından işgal edilmiş gibi bir şey oldu terisine bira verememekle, zannederim aaınmıştır, yahud Oflsln gösterdlğl evsaf ilgisiydi. Tekâmül ve varlık bu cevher dan görür ve bu hükümleri verirsek, iltreyl istilâya hanrlanmiş ve hava Ceîâleddin Ezine fıından, o yolla gelenler yemeklerini yalnız kendisinln değil, biraz da koca haddl zatında fenadır, yahud da naıkm den doğabilirdi. Avrupa ancak Ortaçağ kuvvetlerlle faali.vete geçmiş; fakat, orada yiyorlardı. Ritler bn İ5I başaramiTacatını anlayabir Fransanm aczini itiraf etmiş olu flkayetl yerslydlr. Bunların hanglslnln ciog. karanhğından sıyrıldıktan sonra bu haVapurdan denize diifen adam Kahve darlığından sonra bir de ru olduğ.ınu tayln müşküldür, kikati benimseyebildi. Fakat buna rağKazablanka; yüksek hıırma ağaçları yordu. rak verdigl emri Jptal etmek tornnda bulunamadı sigara darlığı! men gene hıristiyan gönlü hümanist xım altında, asfaltların dereler gibi eriValiler arasında kalmıştır. Fakat nedense bira •veremiyen «Bira Kahve darlığından yonra dun Istanbulun Evvelkl akşam Kdprviden kalkan Burgaz Çanakkale ValİFİ Fehmlnin tekatld edll mantığına muvazi bir yürüyüştü. Onun «üği bir yer. Sıcak müthiş. Tâbir caizse Kralı> na olduğu gibi müstemlekesiz kabazı geçerken 194o temnıuzu başından ekiml ortacayır cayır yanıyoruz. «Bira Kralı» gibi, lan Fransaya da acaylb bir sevgım ve mesl üzerlnc yerine Gazlanteb Vallsl Bur için hıristiyan Avrupa edebiyatı çar mego EemtUrlnde blr slgara darhgı gürul vapuru Sarayburnu »çıklarmdan blr tahıs başlamıştır. Bu darlık blrhassa bl n yaşlannda, hüvlyetl meçhul birasmm bol olduğu isminden bile ?nla merhametim var. Galiba blzim Kazab haneddlnln ,QHUH yerine de Ist.ıubul Vall mıha â^ık, fakat hümanizmaya inaıuın rlncl nevi, gellnclk \ e hanımell slgaralan dcnlaj ddşmüştür. Vapur derhal durdırul larına kada:' devam eden bu devrede < muavinl Ralf Tekln taylnl kat'iyet kesbetbir zahidin ozleyişini andırır. Binaena ürer.nde î aşgötternıLşj bayller Blgara Iste nıvş. sandal lndlrllerek araştırma yapılmış Fransa He yapîıgı mütareke sayesinde, şılan, bir lokantada yemek yemek el lanka'daki birasız tBira Krah» ile şimdi mlştlr. istanbul Vall nıuavln'ılıjlne de Isbette keyifli bir şey. Yemek, gerçi ve müsteralekeleri çoktan ellnden gitmlş kenderua kaymakamı Ismall Hakkının ta loyh şiiri de bu mananm köklerinde ycn müşttrllere Blgara üamadıklan ceva sa da adamın cesedl bulunamamıştır Almanya bütön kuvvetlerini tnglltereyo anlamak lâzım. Oyle ki, yalnız lisan bını vermlşlerdlr. sikaya bindirilmiş basma kalıb bir şey. olan Fransa arasında bir yakinlık var. ylnl takarrür etmlştlr. karşı toplsdığı halde, yapaTalnız kaîmı? Tekel ldareflnln Edlrneden getlrlien Yeni bir talebe yurdu çair için birinci derecede malzeme olaFakat arada iki buzlu bira, doğrusu, olan tnfillere, hlc de silâhlanrnaŞa vaDOĞAN NADİ Sebze müstahsillerînin şikâyetî kahvelerden bayllere vermeslne rağmen Bıvas vUâyetlt Beledlyesl Te hRmlyetl! bana hayat verecek ve her an bekleMeyva ve Seb7e Hâllne mal gonderen kahve daılığı önlenememlştlr. Aldıkları tüccarlarının yardımı İle Istanbulda bu kit bulamamıştı. tnçillerenin silâhlandifim, Kahireye doğnı, yenî hava mü«tah.»ll Bpledlyeye müracaatle gönderkalıveyl derhal satışa arzeden bayller mpa lunan Sıva« yuksek tahsll talebelerl İçin ması, anrak 1941 den itibaren kvvyetll Saygısızhkla Savaş Derneği dlkleri nısyva kufelerlnln hamallar taıayolculuğuna dayanmak kudretimi lesef pek azdır, Dlger blr kısım bayller blr yurd yapümak Ozere Şehzadebaşında blr şekil almıştır ki o caman da zaten Istanbulda kurulması tasarlnnan Saygı fından öteye beriye atılrnak ve kullanılması elaltından ve blllnmlyen flatlarla satış tramvay CEddeslnds blr konak satın »'m Ilitlcr, fneiltereyl yenmekten fimidin! arttıracaktı. Bunu düşünerek bize toyin derneğlnln nlzamname ve nıemnu olan kancalarla tutulnıak surctile yapmaktadır. Merstnden yola çıkan kah mıçtır. Bu ders senesine yetlştlrilecek o'an olunan lokantanın «Bira Kralı> lokan sızlıkla SavaşValililc makamma, geçen hat hasara ııŞrattıklarmdan şlkâyet etmlşlerbeyannames! veler de pazartesl günU bayllere vertıeblle yurda çok az blr Ucret mukabllinde ou pe kesmlş; uzun bir harb yapmak zorunda tası olmasma pek sevindim. Ona sora, ta sunuîmuş olduğu Te Hukuk Işlerl tnü dlr. Beledlye, tahktkat yapmaktadır. Zakalacafını anlayarak Balkanlara ve arcektlr. ne ıjı) 70 kadar talebe alınacaktır. Bu kasındın Sovyet Rusyaya dönmek kabuna sora lokantayı buldum; ve içeri dürlüğünce lncelendlkten sonra bu günrar tesblt edlMlgl tafcdlrde aebeblyet venılktar gelecek eenler artınlacaktır. İki arkadaş arasında girip gösterilea bir masaya oturduğum lerde kanunl formsllt» gereğlnce dosyanm renler cezalandırılacaklardır. Dergisinîn 41 inci rarını vermfctir. Karagümrukte, Karabaş mahallcslnde oEmnlyet müdürlüğOne gönderlldlğl ve lzlo zaman, garsona: Kumaş ihtikân davası turan Ismall adında bir gençj mahalla aralmır alınmaz dcrneğln çalıçmsga başlaGeneral George'un. 1940 haziranında gayısındaki Kula mensutat şlrketi alâkalılarından « Aman... EvvelS bana soğuk bir yacajı ögrenllmlştlr. kadajı, MuEtafa İle kavgaya tutuşmuşlar, Mr. ChurchnTin mütareke hakkında Sald Çolakla AdU Çolagın, tüccardan Herbira getir.» bu esnada fazlft hlddetlenen Ismall cebtnman Bium'ie Saml Blum'un ve Rüştii Yakendisine söyledipinl İddia ettigl sözler Bir eczacının yargrılanması den bıçağını çıkararak arkr.dası Mu^tafayı Dedim. Bizim memlekette ve biraz da zıcının kumaş ihtikârı yapmak, Eatte fao kadar sacmadır kl bu generalin ya Mevcud klnlnl satışa arzetnıemekten sa tura hazırlamak ve kullanmaktan yargıkalblnln üstünden yaralamıştır. Taralı Amerikada alışmış (!) gibilerde zanneSeyahatte olduğundan 25 ağustos Petain'i kurtarmak Için yalan söylediglGureba haftaneslne kaldırılm^ Ismall yadiyordum ki lâhzada istediğim soğuk nık Beyoğlunda Eczacı Muhlddiu Kansuk, lanmalarır.aj blrlncl toplu mllll korunma 1945 tarihine kadar hasta kabul etmi ne, yahııd da bunadı|ın3 hükmetmek mllll korunm» mahkemeslnce dün de yarmahkemeslnce devam edllmljtlr. Kefaletkalanmıştır. i k i pelfeek ve önümdeki listederı ben, gılanmıştır, Kefaletle »erbest bırakma lal k içki yecektir. le »erbest bırakma lsteklerl reddolunmuşlâzım geliyor. Kuyuya diişerek boğulan çocuk bu arada bazı yemekler seçeceğim. teğl reddedllmlştlr, Dava konuşuna dalr tur. Dava soruşturmanm bazı noktalarPaul VALERTin şiir telâkkisi ı Kadıköyde, Kurba^alıdere semtinln TelHalbuki ne mümkün!.. Yemek malum kendİ5İaln ve bir arkadaşının bildlklerl ol dan bitirllmes! İçin kalmıştır, Frensa 194" hazîranmda mütareke Iskafes sokaÇimda 4 nuınaralı evde oturan ve muayyen: Bir parça et ve bir parça duğunu haber veren Mansur Çınar a temekle İngiltereye silâhlanmak için 30,000 kelhnelik İzahh ve misalli Turgudun Ayla TJlusoy adındaki küçuk luzı Bir Sağlık Şirketi kuruldu blrislnln, iarcılığa yolladıfı mektub mahhaşlanmış sebze. Garsona: fırsat vermek suretiie ona iyilik etmek Raşıdpaşa köşkü clvarındakl Agobun bosDogan Slgorta şlıketi, Yapı ve Kredl kemede okunmuştur ve bunlarm çahld obaşlıklı üç büyük tetkik yazısını Ya.. Bira? tanmcla oynarken listü açık blr kuyuya şöyle duısun; tam tersine olarak tngilBankası ve dlğer 1 adamlanmızın da yar? arak çağınlmalarına k&ru verllmlştlr düşerek boğulmuştur. Kuyuda çok 5 olU mutlaka okuyunuz. dımlarlle «Doğan Sağlık slrketi» lsmlle blı tereyl tarihinin en büyük tehlikestne ması yüzünden zavallı yavrunun ce«dl şlrket kurulmuştur, maruz bırakmıştır. O laman İngiltereçıkarılamamıçtır, Bu çlrket, memleketlmlzde ilk defa olayi. Petain'in Hitlcr'dcn am»n dilemesl rak hasta sandıklarmı kurmoğa çalışacak. Bizim Gece dejil: ChurchiH'in re tngiliz mllletinin tır, Bu tandıklara dahil olanlarf Odeyecek6 agurtos pa?artesl gecesi S'iadlye Plâ) leşmis Iradesl ve blzzat eskl Başlerl »z bir prlmle hastalandıkları ıamm!ar Devam ediyor. Ayrıca Ra7lnoiunda Devlet Operası sanatkârlan Aj rıca: Her ilme aid teknik terimbu sandıkların muarene, tedavl evlerinden bakanın, Londrada, bize de tekrarladıŞı Tetkikler Fıkralar şereflce Emlnönü Ralkevi sosyil yardım lerle Hukuk ve Ekonomi terimleri lstıfade etmek ve hattâ amellyatlarını vapçihi, bir arur gene avcı pilotu ve göze kolun?a düzenlcnen CBlyim geceı nin Nesirler Şürler. tırmaktadırlar. Şlrket memleketlmlzde ilâve edilmiştir. programındBj müzlk ftleminde devri â!em, göriinmijen tngfllz donanması kurtarBugün yuz binlerce çocuk tatil yapıyor. Bu çocuklann boşu boşuna avare hastane lle blrllkte. lst'lrahat ve kür yerneş'e faatl gibi orljinal programlardan başmıstır. vakit geçirmeleri yazıktır. Kendi seviyelerine göre açık, sade yazılı kitabları se\e lerl, sanatoryom> doğumevi prevantoryom Cildli olarak 850 kuruştur. ka gecpnln en iade glylsmlş bayamr.a da seve okumalan, yazın açık havada ağac altında, kışın ailesi içinde ocak başmda gibi türlü eaglık müesBeseîerl de Kurmağa büyut blr lıedlye verileceğı haber alm i AHÎNIED HALİD KİTABEVt güle güle mütalea etmeleri için tertib olunmuş ( A L T I N H İ K  Y E L E R ) çalıçacaktır. mıştır. evlâd sahibi bütün ailelere tavsiye olunur. Yazan N  Z I M İCSEL. İki kitab çıktı; 50 şer kuruştan (100) kuruş. Penicilin'in mucizeleri: da çabuk büyüyorlar ve haddinden fazla gürbüz oluyorlar. Sun'î gıda ile besHİLMİ KİTABEV1 Tıb âleminde cGonorrhee» yahud lenme neticesinde meselâ altı senede ge<Bleıınorragie« adile anılan belsogukluhşen bahkların iki yılda kemale uTdikğ^ına, yani tenasül âletlerinin içindeki leri, enlerinin, boylarının, ağırhklarının muhatî gışanın mikrobik jekilde iltida bir kaç misline yükseldiği profesör hablanması hastalığına, bir zamanlar, Crosse ve profesör Raymond Marshall'uı alelâde bir nezleden fazîa ehemmiyet yaptıkları tecrübelerle sabit olmuştur. Tuna Dersevinde Matematik Fizik Kimya verilmezdi. Bu telâkki, hiç şüpbesiz ca Birasız Bira Kralı ve için propaganda! can çekişen Fransa.. Ticaret Odası, halkı Yazan: Doğan Nadi iktisada teşvik edecek Sehir haberleri Hayatı ucuzlatmak CUMHURİYET 3 AgüslcM 1945 KÜLTÜR VE CEMİYET DAVALARI NALINA M1HINA uasır Fransız Şiiri ve Valery Ceîâleddin Ezine Yazan Saçma bir şahidlik! O htlyar Mareşal TiUin'ln davaaı, II onun aleyhlnde re lehlnde şahadetU Ierle devara edlyor. TJzaktan görilnen manzara çndrrr: 3 !• İSTANBUL Türk Sanatı ve Türk nesri Dr. NEBIL BILHAN Amerika Avrupa FRANSIZCA TÜRKÇE ÇOCUKLARA Felsefe Tarihi Sözlüğü Muflaka okuyunuz. Altın Hikâyeler SÖZLÜK ORTA . LİSE ve TALEBESINE TUNA DERSEVİ Atatürk Bulvarı No. 88 ^ g i ^ H H H M H M M M I H M İstanbul Aksaray Lisan dersleri verilir. SADİ TEK P A Ş A TİÎATBOSO B ü GEC E hillikten ileri geliyordu. O cahıllık yüzünden de nice çocuklar analarmdan kör doğdular, bir çok kadmlar, erkekler en hafifi kısırhk olmak üzere sayısız illetlere uğradılar. Hattâ, uzun ve inadcı belsoğukluklarmm bazı insanları deliliğe kadar götürdüğü bile görüldü. Belsoğukluğunun tedavisinde gösterilen ihmale başlıea sebeb hastalarm uzun sürecek bir tedavi devresi geçirmeğe mecbur olmalan idi. Çünkü, tedavi ya epeyce müddet bir hastanede kalmakla yahud da mütemadî doktor muayenehanelerine taşmmakla kabil olabiliyordu. Birindsi, hastalığı ehemmiyetsiz telâkki ettikleri cihetle hastalar için fazîa masraflı görülüyor, ikincisi de vakit kaybettirici ve can sıkıcı geliyordu. Röntken odalarında kör daktilolar Suadiye «ŞENYOL» da H A Z R E T L E R İ VodvU 3 perde emıerın göze çarpan yenilikler Yarın V gece Kadıköy A K Ş SÜREYYADA A M BEŞİKTAŞ FERDÎ TAYFUR BÂHÇESİNDE Kahkahalar Gecesi LOREL HARDÎ ARŞAK PALABIYIKYAN YANİ BABANOĞLU Bahkçı OSMAN Bu unutulmaz geceyi ihmal etmeyiniz. Ve evvelâ suda eritilerek öteki antisep neticesinde bu şekildeki peniciline teda Fransa ve Amerikada böylelikle iyiîetikler gibi tatbik edildL Fakat son yıl vjsinin cinsiyet, ırk, yaş ve hastalığm şen vak'alar ayrı ayn zikredilmiştir. larda «yıldırım usulü» tedavi şeklinde eski ve yeni olması bakımından hiç bır Balıklan fazla büyütmek için: başarılar elde edildL Ikişer saat Jra ilefark göstermeden hastaların yüzde dokcild altına üç enjeksiyon yapılmaya bcş sanını tamamen iyi ettiği görüldü. DıIngilterede bahklann muayyen devlandı. ger on vak'adan bir kısmı ikinci, bir reden evvel büyütülmeleri, ayni zaGeç«n sene ise peniciline'in balmumu kısmı ise üçüncü defa ayni tedavi usu manda cüsselerinin de alelâde vaziyeti ve Amerikan fıstığile karıştırıldığı tak lünün tatbikile şifa buîdular. geçmeleri işi temin edilmek için onlarm Malum antiseptik ilâclarla lavman ya dirde vücude yavaj yavaş yayılıp kanda sun'î gıda ile beslenmeleri usulünün Prostat kanserinin ilâcı: pıla yapıla gonokok mikrobları öldürul bol miktarda saatlerce kalabileceği anlatatbikına başlanmıştır. Bu, toprak nasıl meğe çahşılıyordu. Fakat yukarıda ysz şıldı. Prostat kanserlerinin ağızdan alınma gübreleniyorsa, deniz de ayni şekilde dığımız vaziyetler dolayısile hastaların Bunun üzerine Araerikadakl bütün ilâclarla iyileştirildiği hakkmda ;erek sun'î gübre ile gübrelenerek temin edilyüzde doksanına tam şekilde tedavi tat sıhhat teşkilâtı ve mües3eseleri faaliyete Amerikün, gerekse Fransız tıb alemin mektedir. Deniz'n balık tarlnlan old'jyu bikı mümkün olmuyor, behoğukluğuna geçtiler. Muhtelif doktorlara bol iıiktar de esaslı bir kanaat hasıl olmuştur. lîu, bilinen yerlerine toprak tarlalara jldu«u uğramışların çoğu para veya can sıkın da peniciline gönderdiler. Hastalara alelâde bir gazete havadisi veya ağızdan gibi nitrat ve sulfat mahlulleri dökiilütısı yüzünden tedavilerini yarıda bıra bunlardan «200. biner ünitelik yani iki ağza dolaşan söylenti değildır. Pari s te yor, bun'.ar, denizin üzerinde yüzen ipkıyorlardı. şer santimetre küplük enjeksiyon yap çıkan Tıb Gazetesi «Presse Medicale> in tidal ve az hocreli yaratıklardan piancSon zamanlarda bir çok esaslı hasta malarını ve aldıkları neticeleri haber 1945 yılı mart sayılarının birinde pros tonlara gıda teşkil ediyor. Bunlarla lıklara karşı olduğu gibi belsoğukluğu vermelerini bildirdiler. tat kanserlerinin bu şekildeki tedavisi planctonlar semizleyip büyüdükleri gibi tedaviâinde de peniciline bajvuruidU;! 1000 hasta üzerinde yapılan tecrübej usullerinden uzun uzadıya bahsohınnrjg, o olanctonlarla doyup gejinen balıklarj tır. Körler için nasıî kabartıimış harflerle basılmiş kitablar mevcudsa ayni u sulde vücude gctirilmiş daktilo makineleri de yapılmıştır. Fakat, körlere ayni zamanda müsveddelerin de gene kabarık harflerle hazırlanmış olarak verilmesi lâzım! Bu şekilde, iş âlemmd« kendilerinden fazla istifade mümkün olmuyor, körler daktilo ile yazı yazmayı ancak bir eğlence, bir vakit geçirme vasıtası addcdiyorlardı. Son günlerde Amerikalı röntgen mütehassıslarından bir profesör kör daktilolara gayet faydalı ve son derece münasib bir iş bulmnştur. O da röntgen makinesile teçhis ve teda\i yapılan, resım ahnan odaHrda mütehassıslar tarafıridan görülecek âraza gcre dikte edilecek müşahede kâğıdlarını yazmak! Karanlık odada gözleri açık daktilolarm yapamıyacakları bu vazifeyı kör daktiolaların gerek kendi vaziyetleri, gerekse makinelerındekl tertibat sayesinde mükemmelen ifa edecek] eri şüphes'zdir, Bu suretle hem kör daktilolara iş bulunmuj ve onlarm geçinmeleri temin edilmiş olacak, hem de onların medeniyete, insaniyete faydaları dokunacak