18 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r~ GA V 1 D C .: A Har bi ye V 29 5 ÇOCTJK ARABA ve BISIKLET Atölyesi Pıyasadakı arabaların her hususta üstününu ve yüzde 40 a kadar ucuz olarak temin edebılirsıniz. Sakatlar için her cins araba yapılır ' Prese araba 135 liradır Sipariş alınır. 11 inc yıl Sayı: 7513 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adred: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tanrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmj: 2429924290 T A KS 1 M KRİSTAL HAMİYET PDîAR, S. TOKYAY, Salonunda NECATİ OKAY idantmusUrisinin yucuL ' de Çarşamba 18 Temmuz 1945 AGYAZAR ve »inde muazzam F. yegâne üstadlarmı ve lannı yalnız K K İ S dinliyebilirsiniz. Tı Uçler Dttn 17 de Toplandılar Başkan Truman'ın riyaset ettiği ilk toplantı yarım saat sürdü, konuşulacak meseleler umumî olarak gözden geçirildi Neşredilen resmî •v Dış Bakanları toplanarak ruznameyi hazırlıyacaklar Dün sabah Mr. Truman ile Mareşal Stalîn arasında uzun bir mülâkat oldu. Mr. Churchill de öğleden sonra bir kabul resmi tertib etti Truman hakemlik mi yapacak ? otsdam'daki Uçler toplanhsında Truman'ın Ingiltere ile Rusya arasında daba ri\ade bir hakcm vazifesi göreceğini soyliyenler var. Böyle düşünenler, Mutttfik devletleri birbirinden ajıran purüzlü mesclelerin en çok Avrupa kıtasile ilgili olduğunu, Amerika Birlesik Devletlerinin ise kıta i^lerine karşı nisbcten tarafsız bnlunduğunu ileri sürüyorlar. Şu halde Churchill ile Stalin arasındaki tarnşmalarda Truman bir hakem tavrı takınabilecek ve birbirine aykın iddialara karşı uzlaşüneı bir rol oynajabileeektir. Dünya barışmı ayrılmaz bir bütün değil de parça parça meseleler halinde ele alırsak yukarıki düşünceji bir dereceye kadar doğru saymak tnümkündür. Amerikanın Avrupa işlerine karşı, kendi öz menfaatleri bakımından gösterebileceği alâka, ne Busyanın, ne de İngilterenin alâkasına benzelilebilir. Koskoca bir Okyanus eski dünya ile yeni dunjayı ajırmıştır. Avrupa pazarları Amerikan endüstrisi için entere6an olmadığı gibl, Avrupanın politik rejimile Amerika doğrudan doğruya ilgili değildir. Sırf yüreğinde çarpan hürriyct ideali uğruna Hitler'e karşı yurddaslarım harekete getirmek Istedlği zaman, Başkan Roosevelt biiyük jfüçlüklerle çarpışmış, Japonya Amerikayı «orla harbe solnıncaya kadar Amerikan efkânnı yerinden kımıldatamaınıştı. Avrupa mukadderahna karsı o zaman Hgi göstermiyen Amerikanın, bugün de aym yolda yürünıesl ve Avrupaya aid meseleler önünde tarafsız bir hakcm rolii nynamayı tercih etmesi neden rnümkün olmasın? Eğer bes yıldanberl altı üstiine gelcn dünya, aym zamanda bir çok temelli fikir değişmelerine uğramadıysa, eğer Amerikan halkı şimdiye kadar geçlrdiği tecrübelerden ders almadıysa, eğer dünya barısı hâlâ türltt menfaatler arasında bir pazarlık konusundan ibaret sayıh>orsa, yukarıki düşüncede oldukça büyuk bir gerçek payı bulmamağa imkân yoktur. O zaman, İngiltere şunu, Eusya bunu isterken Amerika araya girer ve bazan tarafsız, bazan taraflı bir uzlaşbrrnı zihniyetile ortalama hal çareleri bulmağa çalışır. Fakat beş yıldanberi dünyada bir hayli fikir değişiklikleri olmusrur. Büyük çeğunluğu iie Amerikan halkı. dünya banşınm bölünmez bir bütün olduğunn, bundan bdyle iki Okyannsun derin sulanna güvenip bir iufirad politikası yürütülemiycceğini. öteki milletlerden ayn ya?anamıyacağını o'ğremneğe başlamışür. Dünya barısınm bir büttin olduğu, hegemonya politikalarına hiç bir şekild* göz yumıılmaması liuumu da gittikçe dünya elkârmda yer etmektedir. Bu fıldrleri çok yakmdan benimsediğini sörierl ve hareketlerile açiğa vnıran devlet adamlarından biri de Başkan Truman'dır. Bu itibarla, bazı meselelerde onun tarafsız bir hakem rolü oynamaya razı olacağım biz sanmıyoruz. Bilâkis. o, her meselede taraflı olmak ve beş yıl içinde iylden iyîye gclisen büyuk prcnsiplerin çerçeves! Içinde Amerikan gorüsünü müdafaa etmck mevkiindedir. Bu uğurda bütün ku\\etile çalısacağından çöphe etmiyellnı. MrU Stalin honferansa Japonyamn yaptığt sulh tehliflerini de getirmiş! Londr» 17 (B.BC) Mareîal Stalin Berlin» gelmiştîr. Stalinin dün bğleden sonra Alman başkeııtına vardığı «anılraaktadır. Mareşal Stalin İle Ba;kan Truman arasında bugün öğleden sonra ilk göruftne yapılmıştır. Stalin yanmda Sovyet Dış Işleri Komiseri Molotof olduğu hald«, Başkan Truman'm oturduğu köşke gelmiç ve Başkanla iki saat kadar görüşmüştür. iki şef öğle yemeğini beraber yemişlerdir. Yemekte ikisinden maada, M. Molotof, Amerika Dış Işleri Bakanı Mr. Bymes v« Amerika Cumhur Başkanlığı Kurmay Başkanı Amiral Leahy de bulunmuşlardır. kurmay h»yetleri konferans günckminde Vulunan baflıca mevzular hakkında gördşmeğe ba^lamadan evvel iptıda! muzakereler* devem etmek üzere bugün öğleden sonra toplanmışlardır. Başkan Truman, Mr. Churchill re Mareaal Stalin h«nüz toplu olarak gorüşmemişlerdir. Her ne kadar bu hususta kafî bir jey söylenrnemekte ls« d«, Üç Büyüklerin bu gece geç vakit İlk deia olarak toplanmaları beklenmektedır. Washington 17 (a a.) Amerikan radyosu tefsirclsine göre, Mareşal Stalin Japonyamn barış tekliflerini hâmd bulunmaktadır. Başkan Truman'ın Potsdam konferansmdan sonra süratle Amerikaya dönmek istemesinin sebebi de budur. Dış Işleri Bakanlığından bildirildiğine göre Başkan Truman âcıl iç meseleler dolayısıle bir çok Avrupa devleti tarafından yapılan ziyaret daveüerinı reddebnek mecburiyetinde kalmıştır. Açığa vurulduğuna göre, bu tebliğin neşrinden maksad Başkanın Fransayı ziyareti reddetmesinin Gen«ral De Gaulle için bir hakaret teşkil etmemesidir. NewYork radyosu 17 (B.Y.U.M) «Augusta» kruvazoründe Başkan Truman'la beraber seyahat etmiş buiunan bir Associated Press muhabirine göre, Truman Potsdam konferansmda her hangi bir hususta gizlj bir anlaşmaya varılmasmın tamamen aleyhindedir. Başkan, Amerikaya donünce Kongreye Potsdam görüşmeleri hakkmda etraflı izahatta bulunacaktır. Arkast sahije 3, Sü. ) dı Potsdam'dan radyo foto ile gelen ilk resimler: Başkan Truman ile Mr. Churchill'in ilk karsılasmalan ye Başkan Truman'ın Anvers'te karaya çıkışı Ne konuşuyorlar Dünya basınında ileri sürülen iddialar Berne 17 (a a.) Bale'de çıkaa Natlo nal Zeitung, Potsdam konferansına hasrettiği başmakalesinde Truman'u» kudretli bir rol oynayacağını ve müzakerelerde teşebbüsü elinde tutacağını yazmaktadır. Gazeteye göre, Başkan Truman'ın Alman meselesinin halli hakkmda geniş bir plânı vardor. Dolaşan şayialara göte, Başkan aynı zamanda Rusyadan Japonyaya karşı durumunu tavzih etmesini Arhan tahif* 3, Sü~ 6 da Japonyamn sulh teklîfleri Churchill bir kabul resmi tertib etti Londra 17 (B B.C) Başbakan Churchill bugün bir kabul resmi tertib ebniş ve bu kabul resminde Mr. Truman ve Mareşal Stalın'den maada Mıster Attlee ve dığer zevat bulunmuşlardır. Londra 17 ( B B C ) Başkan Truman, Başbakan Churchill ve Mareşal Stslln bugun dogu Avrupa saatlle 17 de İlk toplantılarını yapmışlardır. Moskova radyosu bu akşam toplantı hakkmda resmi bir teblifc okumuştur. Tebhğde, görüşmenin yarım saat sürdüğu ve diğerler'nin rlcası üzerine toplantıya, Mr. Truman'ın başkanlık ettlîrf blldlrılmektedlr. Teblig, bu gorüşmenln ihzarl fiklr mübadeleö mahij'etinde olduğunu ve üç Dış İşleri Bakanlnın konuşulacak meselelerin ana hatlarını hazırlama'.annın kararlaştırıldıgını ilave etmektedir. İlk toplantı Başkan Truman'ın bir prensipi Askerî müzakereler Potsdam 17 (O W I ) Amerikan, Ingiliz ve Sovyet Japonyayı istilâ teşebbüsüne doğru... Amiral Nimitz, Müttefik donanmalarının yaptıkları bombardımaniarın ilk safhayı teşkil ettiğini söyledi Londra 17 (a.a) Bugün Japon a buyuk bir hava teşkilı, Tokyo bölgeslnl dalanna Ingiliz Pasifik fılosu ile Ami bombalamıştır. Şafakta başlıyan taarral Wıllıaj Halsey'in komuta ettiği U nız öğleye kadar deva,m etmlşttr. Amiçüncü Amerikan fllosu ilk defa olarak ral Nimltz radyo İle yayınlanan teblıkomblne bir hüeum yapmışlardır. ğinde bu hücumu, Japon anavatan saDonanma İle beraber hareket eden Arkası tahif» 3, Sü. 2 de Yeni bir teşviki sanayi kanunu hazırlanıyor Ekonomi Bakanı dün sanayicilerle göryştü; isteklerini öğrendi, kendilerine tavsiyelerde bulundu Ekonomi Bakanı Fuad Sinnen dün Bölge Sanayi Birliğinde toplanan yüılerce fabrikatorla uzun bir görüşme yapmı§tır. Toplantıyı açan Bakan, kendisine Istanbul sanayicilerinin müşterek düçüncelerini ve bilhassa harb sonuna hazırlık işleri hakktndaki mütalealan ihtiva eden bir rapor verildiğini, bu rapordan sanayicilerin de haberdar olduunu söyliyerek bunun haricinde görüşulecek meseleler üzerinde kendilerini dinliyebileceğini söylemiştir. Evvelâ mensucat sanayicileri namına söz alanl»r olmuş, hariçten ham madde, makine e makine aksanu getirtmek için dö•z ihtiyaclan olduğunu, sanayiin hii« mayesi lâzun geldiğini, gümrüklerden alınan resimlerin, hiç değilse meaıleıket dahilinden alınan sanayi resimleri derecesine çıkarılmasmı ve bu sureÜe sanayie bir himaye payı verilmesini, muamele vergiîinin ya büsbütün kaldırılmasmı veya ıslahmı istemişlerdir. Bu arada Sümerbankın hususî sanayie kı«di açması teklifi ileri sürülmüş ve Sümerbankın hususî sanayıle rekabeti mevzuu üzerinde durulmuştur. Ekonomi Bakanı, bunlara cevab vere Arfeni» sahije 3, Sü 5 U Millı Şef ve ilk öğtetim İnönü, Millî Eğitim Bakanlığında durumu incelediler Antara 17 (a.&.) Cumhur tsmet Inönü, bugün Milll ESitlm B«u kanlıgıoı jereflendlrerek tlk ötreüm' umum müdürUnün dairesinde İlk ve orta Sgretlm umum müdürlerüe durumu lncelemlşler ve vü&yetlerden maluaftat gföndermlş olanlarla henüa göndermemia olanlan ayn ayn göaden geçirerek bu senekl verlm Uzerindo Bakanlık yuisek memurlarile • görüşmeler yapmışlardır. 'lahta retlrilmesl muhtemel olan Don Jnan Çalışma Bakanı dün işçilerle görüştü îspanyada krallık ihya ediliyor General Francofnun dunkü nutku Londra 17 (a.a.) İspanyol radyoEU bu akçam General Franco'nun Falanj genel kurulu toplantısında söylciiği nutku yaymıştır. General Franco bu nutkunda, îspanyada pek yakın bir zamanda krallığ.n ihya edileceğıni bildirmiş ve bilha&sa üemıjtir ki: tahi/e 3, Sü. Z d« Y A R IN HARMAN SONU Cemal Nadirin büyük renkli karikatürü (Tıcaret odaları, hayat pahahjığını hafifletmek için çareler axıyor.) KADlR NADİ Çalı$ma Bakanı dünkü sörüjmelerl w Yoiin 3 iincü sahiftmlzit «Halletraediler bu lügazın sımnT kimse, Bin kafile geçti hiikemadan, fuzalâdan!»
