7 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

30.000 kelimelik lzahlı ve misalli FRANSIZGA TÜRKÇE SÖZLİR Ayrıca: Her ilme aid teknik terimlerle Hukuk ve Ekonomi terimleri ilâve edilmiştir. Cildli olaralç 850 kuruştur. AHMED H A L İ D KİTABEVİ 22 inci yıl Sayı: 7502 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve tnektub adresî: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbu] No. 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, fdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 r KlRMIZI ve SİYAH'ı Okudunuz mu? Ştendhal'iaijfeu muazzam şaheserini okumamışsanız dünyanın en mükemmel roıİŞtaından habersizsiniz demektir. Bu eser kütübnanemizde asırlarca kıymyetini jnuhafaza edecektir. Takımı 6 litu. Cumartesi 7 Temmuz 1945 ARİF BOLAT, KİTABEVİ Uçler Konferansı Başkan Iruman bugün Avrupayahareket ediyor tngiliz Başbakanının da birkaç gün istirahat için Fransaya gittiği bildiriliyor Bir genel seçim ntiinasebetile vvelki fün İnpilterede on senedenberi ilk defa olarak bir genel seçim ypıldı ve İngiliz miUeti işbaşına geçirmek istediği kim»elere rey vermege davet olundu. İngiliz milleti bn daveti kabul ederek evvelki gun bütün bir gününü bu işe bisretti ve rey vermekle mesgnl oldu. Seçim savaşı bir hayli çetindi ve tarihi bu mahiyet arzedecek derecede önemli idi. Çunkü İngilterenin karşısında iki şık bulunuvordu. Bnnların biri: Muhafazakârlara rey vererek teYeni Amerikan Dış Işleri Bakânı Mr. Byrnes >emin ederken kâmiıl ede ede ilerlemek; kavgasız. güWashlngton 6 (a.a.) Başkan Trurultüsüz, ihtilâlsiz başarılarla içtimaî Müzakerelerln devayı edecegl müddetl man, hafta sonunda Avrupaya gernl ve tayin etmek mümkün defcilse de, baza adaletin gereklerini yaçatmak Te gerçekleştirmek; digeri demokrasiden sos ya uçakla gidecektır. Başkanı Avrupaya müşahidler, toplantınin temmuz sonlayalistliğe sıçramak ve bn sıçrama yü goturmek için Queen Elısabeth gemisı rında.veya agustos başlarında bitmesi zunden bir yıgın ayrılıklara yol açmak, nin yola çıkarılması bahis mevzuudur. lhtimall olduğu kanaatindedfrler. bir takım kavgalara sebeb olmak ve' Bu takdırde yolculuk beş gun surecıkBaşkan Trumamn Berlinden sonra bcylece harbin devam etmekte olduğu tir. Bununla beraber Başkanın bir harb Londrayı ziyaret imkânı Washington sırada karışıklıklar ve sarsıntılar içinde gemisıle seyahat etmesi ihtımali de var mahlıllerinde ayn bir mevzu teşkil etdır. Eğer Başkanın hareketi cumartesi mektedir. Ancak, bu konu yaşamaktı. etrafında İngiliz milletinin bu iki »ık karşısın veya pazar gunü yapılırsa. soylendiğıne şımdıye kadar resml veya gayrirösmi hiç di ne yaptıginı, hangi şıkkı seçtigini göre, konferansın açıhşı 14 temmuz ta bir belırtl olmadıgı da ilâve edilmek Arkast sahife 3, Sü. 2 de henuz bilmiyoruz ve temmuzun 26 ncırıhine ra^lıyacaktır. gıınune kadar da bilmiyeceğiz. Çıinku bir taraftan Ingiltere içinde mahalli bir takım sebebler yuzunden seçimi bir iki hıfta sonra yapmak zorunda olan bo'geler bulnndugu gibi memieket dışın(*. hizmet etmekte olan bütün askeri ku\ vetlerin de reylerini kullanmaları \e bu rry sandıklarının İngiltereye varaıak tasnif edilmesi vakte muhtacdır. Fakît tcmmnıun 26 ncı fünü her şey yapılmış, bütun reyler toplanmi; ve tasnif edilmi? ve neticeyi ilâna imkân haS!İ olmuş olacaktır. Acaba şu memleket dışındaki askerIrrin reylerini tasnif etmeyi ileriye bırakarak memleket içindeki reyleri hemen tasnif ederek ilân etmek ve böylece netice hakkında beslenen muthiş Atina 6 (a a ) Anadolu ajansının itham etmektedlrler. Bu neşrlyatı kat'i merakı yatıştırmak mümkün degil özel nıuhabıri bildiriyor: jekilde yalanlamağa yetkiliyim.» mivdi? Yerli ve yabancı basın temsilcilerini Yunan Makedonyasında, ortadan kalElbet mümkündü ve başka memleket kabul eden basın ve istıhbarat müste dınlması tasavvur edilen büyuk bir Slav lerde dıima böyle yapılagflmektedir. şan M. ZakjTithinos şöyle demiştir: ekalliyetı mercud olduğu intıbaını yaFakat İngilterede bir taraftan mnharib < Bir müddettenberi komşu devlet ratma's lstıyen gayretlerden bahseden kuvvetlere karşı hissolunan saygı. difer ler Yunarustanı, Balkan barısım tehdıd Istihbarat müsteşarı, şunları söylemiştaraftan dunyanin her hangi köşesinde eden anarşi içinde bir memleket olarak tir: bnlunan tngilizlerin de bu vatan işine göstermeğe çalışıyorlar. Onlar, Yuna< Yunan toprağınm bu kısmı müniştirak etmeleri arzusu ve bütün mille nistanı fütuhat plânlan hazırlamakla, has'ran Yunan olan halk tarafından istin bir bütün olarak rey ve iradesinin Ege Slavlarına zulum yapmakla ve Ar kân edılmektedir. Bulgaristan ve Araçıga vurulmasının daha isabetli bir na\udluğun istılâsına hazırlanmakla Arkası sahije 3, Sü. 5 te harrket sayılması. nzun bir intizan göre almağa sebeb olmaktadır. W W 'Türkler boyun eğer bir millet değillerdir„ Türkiyenin kendi istiklâlinin kaybı demek olacak şartları kabol edeceği hakikaten tasavvur ohınamaz» Bir İngiliz mecmuası: «Çarlığın akıllıca genişleme siyaseti ile komünistliğin diyor. emniyet siyaseti birleştirilmiştir» Sovyet talebleri ve ngııız • ıı Japonyada Imparatora suıikasd Imparator, kayıdsız ve şartsız teslimin mânasını sormuş Uzakşarktaki Amerikan kuvvetleri müthif bir süratle artıyor Londra 6 (a.a.) «Reuter. Rusyanın Boğazlar meselesini ortaya çıkardığı haberi, haftalık ingiliz mecmualarında büyük ilgi uyandırmıştır, Solcu müstakil «New Statesman» mecmuası bugünkü sayısmda diyor ki: «Akdenizin bu parçasında Türkiyenin ve Rusyanın hakları yegâne âmiller değildir. Eğer Suriyenin zararına olarak Türkiyenin toprak kazançlan temın etmek mukabilinde, Boğazlar üzerinde müşterek bir TürkRus idaresi kurulması için Moskovanın Ankara ile iki taraflı blr tarz halli aradığı haberi doğru ise, Rus diplomasısinia hatah çalıştığmı söylememiz gerektir. Karadenizden Akdenize transit serbestliği, Egede ve Ya ( kmdoğuda niifuz bolgeleri ve deniz ve kara üsleri tertibatına bağhdır.> Müstakil muhafazakâr .Spectator> mecmuası da, \ Rus Türk münasebetlerinin ve Boğazlar hakkmdaki | her türlü talebin üç büyükler toplantısımn gündemmden hariç tutnlmıyacağı ümidini izhar ediyor ve diyor ki: Arkas\ Sa. 3, Sü. 4 te Çalışma Bakanlığı teşkilâtı kurulurken İngiliz Çalışma Bakanının Türk Bakanına telgrafı Tanca işinde ihtilâtlar Sovyet tarzı hareketinin spanyol rejimine matuf alduğu • söyleniyor Londra 6 (a a.) Reuterin slyasl muiıarrıri şunlan yazmaktadır: Londrada ögrenildiğine göre, Tancaaın gelecekteki durumu hakkında müzakerelere iştirak etmek hususundaki Rus talebine verilecek cevaba dair İngiliz va Amerikan hukumetleri tarafından şim« diye kadar bir karar verilmemiştir. Bununla beraber talebin kabul edilmesJ beklenilmekte ve Tancanm Müttefikleı arasında her hangi bir uzlaşmazlık sa' bebi teskil etmıyeceği kanaati hâkınt bulunmaktadır. Tanca, Cebelitarık V9 Boğazlar meselesi sınıfma girmez. Bazı mahfıllerde Rusyanın bu hare« Arkası sahife 3, Sü. 2 de Yun an istekl eri karşısında^Sovyetler Yunan Basın Müsteşarımn demeci ve Rus gazetelerindeki hücumlar Ankara 6 (a.a.) Çalışma Bakanlı J ğının kuruluşu münasebetile Ingiüz Çaışma ve Milli Hizmet Bakaru Mr. Buter, Çalışma Bakanı Dr. Sadi Irmak'a aşağıdaki telgrafı göndermiştir: «Türkiyede bir Çalışma Bakanlığı Japon tmparatoru Hirohito kurularak bunun başuıa sizin getirildiğinizi sevinçle haber aldım. Onemli oLondra 6 ( B B C ) Beyrut radyo an iş alanında gerçekleştirebileceğiniz suna gore, Japon Impara'oru Hirohito lerlemeler hakkında, büyük elçimiz Amerika Cumhur Başkanı Trumarsdan kanalı ile alacağımı umduğum raporlakayıdsız ve şartsız teslimin manasınm rı kuvvetli bir ilgi ile karşılıyacağım. açıklanmasını taleb etmiştir. Halkınızın yaşayış şartlarını ivileştirmek Brazzaville 6 (R.) Japon lmpara hususunda göreviniz, size sonsuz imtoru Hirohito'ya bir suikasd yapılmış kânlar verecektir. Bu volda başarılar tır. Bu suikasdın antimılitarıst unsurlar elde etmeniz için en iyi dileklerimi ar Arkast sahife 3, Sü. 3 d» zederim. Yeni Bakanlığınızm cahşmalarındaki »elişmeler için istiyebileceğiniz her türü yardımlar hususunda >ahsıma ve Bakanhğıma tamamen güvenebilirsiniz.> Kızılordu Teyid edilmiyen bir haber Çalışma Bakanı Dr. Sadi Irmak Dün bazı sabah refıklerımiz ve bunlara bakarak bazı akşam gazeteieri, Paris radyosuna atfen aşağıdaki haberi vermişlerdir: cBazı haberlere göre, Sovyet Rusyaj Türk Bulgar hududunda kuvvet yığmaktadır. Burada 25 Sovyet tüme.ımia bulunduğu söylenmektedir. Hudud böigelerinde bulunan bütün çocuklarla kadınlar Bulgar makamları tarahndaa tahliye edilmiştir. Diğer taraftan 15 temmuzda Rus v« Bulgar tümenlerinin müştereken m a nevralara başlıyacakları da bildirıl» mektedir. Bu manevralara 25 30 tü«' men Rus ve Bulgar askeri iştirak edecektir. Bulgaristandaki manevralarda Sovyet Mareşalı Tolbukhin de bulunacaktır.» Paris radyosunun verdiği bu haber, • diğer hiçbir rtldyo veya sair kaynak t a rafından teyid edilmedıği gibi bunun doğru olduğu da sanılmamaktadır. Polonya ve Çekoslovakya topraklarını boşaltıyor Bu intizarın çok agır olduğn şüphe göturmez. Bilhassa bu sırada tngiltere genel oyu iki şık karşısında kaldığı ve bunlardan birine güven göstermek zorunda olduğu için. muhakkak ki, çokluk kazanmayı ümid eden her taraf sonsuz bir mcrak içindedir ve netice hakkında her sczinti ve her sızıntıyı sabırsızlıkla beklpmektedir. Fakat hic bir tarafın bîr şey ögrenmesine imkân yoktur ve herkes vazifesini yapmiş olmanın verdigi hııznr içtnde neticenin ilânını, belki de fazla meraka knpılmaksızın beklemeyl gene bir vıTİfe savacaktır . İngilizîcri bir çok milletlerden ayırd eden so&ırtkanhlık. bu gibi işlerde millî bir fazilet mahiyeti almaktadır. Bu rnn sebeb: bir t^kım ihtiraMan. bilhassa iktidar mevkii ihtirasmı dİ7«inlemesl ve onu da bekletmeyi bilmesi ve becermesidir. Avni hâ'iise başka yerde vukn bulsaydı, seçim reylerinin sandıklarda bu kîdar nzun bir zaman beklemesinin işe bir takım fesadlann karısmasına imkân vereeeğinden bahsedilir, ihtiraslar kabaru ve ortabk allak bnllak nlurdu. l"giltereye en yakın memleketlerde bile bn böyle olur ve ortaya bir sürü kanîik'ıklar eıkardı. Fakat tngiltere halkı varifesinl yapıyor ve hic bir kuvvetin yaptıfcı vazifenin gereğini de&tetirmesine imkân bn. Irnmadıgına inanarak beklemeyi biliyor! Banun milli bir fazilet oldngn şüphe götürmez ve bu millî fazilet mnhakkak ki saygı değer. Onun için İngilterenin penei oyn evve'ki giin hükmünü ve kararını verdiji halde, genelliğin hütünie^mesi için 26 temmnz, kadar stbredecek ve neticeyi tngi'tere ile beraber bütün dünya bekliyecekrir. Ankara 6 (R.G.) Kızılordunun Polonya ve Çekoslovakyayı boşaltması hakkında yeni haberler gelmektedir. Bugün bildirildığine göre, Kızılordu Polonyada Almanya üe irtibatı temin edecek yollar boyunca birliklerıni muhafaza ederek, dığer birliklerini geri almaktadır. Kızılordunun boşalttığı garnizonlar, Polonya kıfaları tarafından işgal olunmaktadır. Çekoslovakyada Londra radyosu 6 (B.Y.U.M ) Polonya ve Çekoslovakyadaki Rus kıt'aFaiz ElHurl larmın büyük bir kısmı bu memleketBağdad 6 (a a.) Moskovaya git • rut muhabiri bildiriyor: lerden çekileceklerdir. mek üzere uçakla Bağdada gelen Su I Buraya gelen haberler, yeni Fransız Çekoslovakya Dış Işleri Bakanı veMoskova elçisi Faiz elHurî, teklıflerinin Suriye ve Lübnan hü'urıyenm kilı Klementis'in bildirdığine göre. Rusyanın Suriye buhram karşısuıda metlerıle doğıudan doğruya yapılacak temmuz sonunda Çekoslovakyada ancak müzakereleri, askerî meseleleri bir taki durumu hakkında bir suale karşılık 90.000 kişihk Rus kuvveti kalmış olarsfa bırakarak, ziraî ve ekonomlk meolarak ElHuri demiştir ki: caktır. <r Sovyet Rusya siyasetinin, istiklâl Belelere inhısar ettirmeji istihdaf eyledığıni te\:d ctmektedir. ve hürriyetini istiyen her millete yarZannedildiğine göre, stratejik üsler dim etmek olduğunu bilırim. Rusyanın Yakmşark buhranı karsı<=mdaki duru hakkmdaki teklifleri şimdı eskimiş bumunda da prensipler hâkim olmuşhır. lunmaktadır ve dünyaya şamil bir üsler şebekesi kurmağa matuf tedbirler Sovyetler Birliğin,n bize yardımda dealmak işi, belki artık Birleşmiş M'lvam edeceğine kaniim.> letler güvenlik konseyinin salâhiysti Fransız Suriye ve Lübnan cümlesindendir. Hâlâ Fransız murahAmerika ve İngiltere hası Comte Ostrog Lübnan ve Suriyedo müzakereleri Arkast tahife 3, Sü. 2 de Londra 6 (a a.) Britanova'nm Beyelçi yolluyorlar Suriye meselesi ve Sovyetler Spor Şurası Millî Eğitim Bakanlığı memleket sporunun umumı meselelerini görüşmek üzere bir şura toplamaya karar verdi Haber aldığımıza göre, bu hafta Anarada Milli Egitim Bakanının reUiği altında toplanmış olan Beden Terbiyesi merkez istişare heyeti memleket sporuı.un umumî meselelerini ve sporcıiarm derdlorini dinlemek üzere önümüzdelu şubat ayı içinde bir spor şurası fop'&maya karar vermiştir. Şuraya talim ve terbiyeden, crdudan, Beden Terbiyesi heyetindeıi, he;ünler'3en. spor gazetecılerinden ve spor âleminde ilıtisasıle tanınmış olani;tr aasından secılecek zevat davet edıleceği gıbi muayyen bir nisbet dahılinâe spor kulübleri tarafından seçilecek temsı'.ciler de çağırılacaktır. Bunlann 150 kişi kadar olacakları tahmin ediliyor Şura.la ahnacak kararlar ilerideki beden eğitimi ve spor işleri için ona pensip sayılacaktır. Merkez istişare heyeti, bilhagsa mektebde, orduda ve kulüblerde sporun ourumu, Beden terbiyesınl ve sporu il?ilendiren mevzuat ve teşkilâtla. tatbı'titı kontrol ve mükellefiyet meseleleri, i ^ cilik, hoca ve idareci meseleleri, sana Arkasx sahije 3, Sd. 5 te Suriyenin Moskova Elçisi: "Sovyetlerin bize yardıma devam edeceğine kaniim,, diyor Yeni Polonya hükuıtıeti Yeni millî romanımız Diinkü serhad kalesinin ve bugünkü gönül yarasının hikâyesi CİGERDELEN 'VAZfiLÎT1. SAFtVE E R O L Içli. aynı zamanda ateşli bir kalemin çizdiği hamaset, aşk, feragat, ıztırab, kıskançhk, kin levhaları Doğu madenlerimizde Maden 6 (a.a.) Ergani bakır müesseselerile şark kromları arasında yapılan 15.000 voltluk ve sekiz yüz kilovatlık yirmi kllometre uzunluğundaki «nerji hattı bugün asılmıştır. Yarın başhyoruz LJ Londra 6 (a a.) Londradaki Pclonya idaresınin tasfiyesi için Ingılterede muvakkat bır komite kurulacaktır. Dünyanın her yerindeki Polonya Ankara 6 (Telefonla) Toprak kaelçılik ve konsolosluk memurları da dahıl olduğu halde, 2500 Polonyalı me nununun tatbiki için kurulmasına kamura vize verilmıştir. Ingilterede ve ar verilen toprak işleri genel direkAvrupadaki 250 000 Polonyalı askerin töriüğünün kanun tasarısı Büyük Millet mukadderatı ise muhtemelen Beründe Meclisinde kabul edilmiştir. Kanuna ki üç büyükler konferansında tayin e göre teşkilâtın bir umum müdürü bulunacak ve kamulaşturma, dağıtım, kredilecektir. Londradaki Polonya hükumeti, çıkar di ve donatım şube müdürlukleri bu dığı bir kararnamede 1 ocak 1944 tari makama bağlı olacaktır. B.ından başka hinden ev\Tel Polonya cumhuriyeti yrıca da lüzumu kadar komisyonlar toprakları dışında asker olan yüzlerte eşkil edilecektir. Iş sigortaları teşkilâtı ve ormanlarm gonüllünün terhisine müsaade ctmişdevletleştirilmesi hakkmdaki kanun tir. Beş senedenberi muhtar teşkilât ola tasarıları da Büyük Millet Meclisinin rak Londra radyosile yayınlar yapmak önümüzdeki pazartesi günkü toplantısınta olan Polonya radyo idaresi de dünda görüşülecek ve Meclis 6 ağustosa Arkası sahije 3, Sü. 6 da kadar toplantılarına ara verecektir. • Millet Meclisi pazarfesi giinii 6 ağustosa kadar tatil kararı verecek Sahibinin sesi!..