28 Haziran 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
HAYAT ANSİKLOPEDİSİ Cumhurıyet Matbaası tarafından hazırlanıp basılan HAYAT ANSİKLOPEDİSÎ'nin 10 büyük cildin fiatı 70 liradır. Umumî müracaat yeriIstanbul CUMHTRIYET Matbaası. UĞUR Kitabevi ve kıtabcılarda bulunur. 22 inci yıl Sayı: 7493 umhuriyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve raektub adresl: Cumhurlyet, CAĞALOĞLU ISTANBUL tstanbul Posta kutusu: fstaJibul Ko. 248 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, îdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 r Bu akşam: ORTAKOY 'da Siyı RAS LOS GREG K UB A takdim edecektir. merkez taraçada Masalar; GREGOR RUMBA A ve Sanatkârlan iştirakile CESİ'ni Kapalı salonda ve elbisesi mecburidir. 84446. . 1 . Perşembe 28 Haziran 1945 W . . . .. . Sovyet Taleblerinin Boğazlar meselesi yeni Uçler Konferansında konuşulacak işlerin ön safında bulunacak Muvakkat Londra Büyük Eiçimiz İngiliz Dtş İşîeri Bakanhğtnda Trımıaıı'ın İngilizler, Boğazlara aid hükümlerin anlaşmayı imzalıyan bütün devletleri ilgilendirdiğini. nutku an Francisco konferansınm kapanıs cclsesinde Başkan Truman, aneak bir bii>ük devlet adamına \arasan kuvvetli. cesaretli. açık ve güzel bir nutuk soyledi Yarınki barıs dun\ası uğrıına simdiye kadar harcanan \e şimdiden sonra da harcanması gereken şayretlerin ncye dayandığı hakkında iyi bir fikir edinebilmek ioin bu nutuk <;ok a\dınlaiıcıdır. Baskan Truman. Birlesmis Milletler ermasa'sının «iadccc bir baslancır nldu erı Londra, Dış Işleri Bakanımızın yapacağı ziyarette Ingiliz hükumeti erkânile Boğazlar meselesini görüşeceğini bildiriyor San Franciscodan sonra..r komisyon Londrada toplanıyor Hasan Saka'nın kapanış celsesinde söyledikleri Londra 27 (a a.) San Francisco'da birleşmiş milletler anayasasırnn lmzalanmasından sonra milletlerarası politika faallyetlnin ağırlık merkezl Londraya lntikal etmıştır. Filhaluka şımdi on dört milletln temsilcileri Londrada toplanarak yeni dünya güvenlik teşkilâtının llk topisntısı Arkası sahife 3, Sü. 7 de On dört milletin temsilcileri Birleşmiş Milletleı teşkilâtının toplantı yerini kararlaştıracaklar bugünkü safhada değiştirilemiyeceğini söylüyorlar Londra 27 (B.B C ) San Francisco konferansında Turk başmurahhası ve Turkıye Dı^ Işleri Bakanı HaJan Saka'nın Ankaraya donerken Londraya uğrayacağı haberi Ingıltere başkentinte momnunlukla karşılanmıştır. Hssan Saka Churchill ve Eden"i zıyaret e<J*cektır Londra 27 (a.a ) Yorkshire Posl Yeni Uçler toplantısı Mr. Churchiirin toplaniı hakkında söyledikleri Reuter, toplantının çok yakın bir zamanda yapılmıyacağını tildiriyor Londra Buyıık eiçimiz Rusen Esref Unaydın Londra 27 (a a ) Ingıltere ve Iskaçyada yaptığı seçim dolaşmasının ı'<ınci gunü Chester kontluğunda Sandback'da yapılan bir toplantıda söz alan Mr. Churchill demiştir kı: t Bırkaç haftaya kadar Berline veya civarına gıderek orada yapılacak ehemmıyetli goruşmelere ıştırak edeceğım Bu top'antıda Bırleşık Amerika devletleri başkanı Mr. Truman ve Mareşal Stalin ile beraber halen mevcud bır çok guçlüklerı halletmek üzere hazır bulunacağım » Reuter"'n siyasi muhabiri ise şunları i azmaktadır: • Arkası sahife 3. Sü. 5 te Millî Şefimiz Türk çiftçisile hasbaşa «bir baslanpıçtan baska hic bir ?ey cl «Boğazların müstakbel statüsü, p«k madığını bilmekliğimiz» lüzıımıı iiw muhtemel olarak, bnümüzdeki Churrinde duruyor. eill Stalin Truman görıismesinde Gcçen harb sonıında, milletlerin bir tetkik edılecek meselelerden b.rini teşbirlerile boğazlasmasına engel olmak, kil edecektir. Sandığıma gore bu, önülıir milletlerarası \asa>ıs nİ7amma yol müzdeki aylar zarfında bahsinl çok i?isomak. devamlı bir barıs ve guven ha teceğımiz bir mevzu olacaktır. \n«ı kurmak ıı|rıında pirisilen tesebOğrenildığine gore Rusya, yeni BusbıHer bo«a cıkıp da simdiki harb pat Turk dostluk muahede^inm şartlarından lnk verdiği zaman Wilson"un ülkiisü, birini Boğazlar statüsünün odıli teşkil \<ni ba«tan. fakat bu sefer crisilmesi edeceğinden Türkleri haberdar etmişimkân<:i7 bir ha>almis gibi kalblerde tir.. • asama^a baslamistı. O ıılkiiye vara Arkasi tahife 3, Sü. 2 de Mlmek için denizleri ve okyanııslan F«ıp dev ordularla savasmak, e«i gorülı>?mis bujüklıikte bir savas makinesiui kokıinden kırıp zafer iıstüne zafer t.>7anmak lâzım gelhordu. Millî Sefin Türkiye ziraatine hizmetleri Yüksek Ziraat Enstitüsü, fahrî profesörlük payesini sunmaya karar verdi Enstitü, Başbakattımıza da fahrî ziraat doktoru unvanını tevcih etti Stettinius 4 istijajtti Amerika Dış Bakanının son demeci Londra 27 (BBC.) Amerika Dış Işleri Bakanı Mr. Stettinius bugün istifasmı vermiş ve bu istıfa Cumhur Başkanı Mr. Truman tarafından kabul e dilmişür. Mr. Stettinius, istifasından evvel, konferanstaki diğer Amerika murahhaslarile beraber San Francisco'dan Washington'a dönüşunde, demecde bulunmuş ve ezcumle sunları söylemistir: < Birleşık milletlerin konferana Arkast sahife 3 , S ü . l d e Bir zamanlar masal kadar iızak ve Snıkânsız sanılan bu merhaleler, mil; onlarca insan kanı pahısına jıldan >ıla Hr bir asılmıs. zafer üzerine zafer kav n a n Birlcsmis Milletler, kendilerine vhdî bir barıs dün\ası kazandırarak olan anayasajT uzun tartışmalardan ennra iste me\dana çıkarmr4ardır. Fakat bu henüz bir baslangıcdır. Bafkan Truman'm ağzında en do£ru ifadesini bulan hükme gıire .hepimiz. sarsılmaz bir surette. bııeün iyi bir şeye ba*Ankara 27 (a.a.) Ankara Yuksek sek dıvanı. Başbakanırr.ız Şakrü Saraclamıs olduğumuzu aklımı/dan çık»?maMacaristan, Rumanya ve Çekoslovakyada Ziraat Enstıtıısu yuksek dıvamnca oğluna fahrî ziraat doktoru unvanını malnız. Gozlerimizi nihaî gayeye dikEnstitunün kurucusu Turkıye Cumhur tevcih etmış ve bu unvan Basbakanımız meli ve ilerive vürümeli\ ir.» kaydedilen «on hâdiseler Başkanı Milli Şef Ismet Inonüne, Turk Tarafından memmmıyetle kabul edılS3n Francisco'da hazır'anan anavasa ziraat bilımini kurmada. ziraat pol ti miştır. bansı korumağa yarayacak bir âlettir. kasının en çetin problemini çıftçıyi Ba«kan Truman «bu âletin iyi bir se Moskova Radyosu 27 ( B Y U M ) Siav milletleıinin kendı mevcudıyettopraklandırma kanunu ile yurdumuza Sovyetler Bırhği Yuksek Şurasına, lerım muhafaza ıçm ezeli duşmana kilde kullanılması. bu âleti >apmıs olan en uygun esaslarla başarmada ve Turk hür milletlerin birle=mi? szmi sayesin Genelkurmay Başkanı Antonov tara karşı yaptığı mücadelede zaferle netiköylusünün kalkınmasmı gerçeklestirBundan bovle de mümkün olacaktır» diyor ve su fından ordunun bır kısmmın terhıs e ceyı elde etmıslerdır mede yüksek hızjnetlerini takdirle Andılmesi için sunulan raporda ezcümle A\rupada Siav milletleri bayraçı da!doğru sbzleri ilâ\e ediyor: Sofya radyosu 27 (B.Y.U.M ) Vakara Yuksek Ziraat Enstitüsü fahrî şoyle denilmektedır: galanacaktır. Dusmana karşı yurutuBu harbden askerî hakımdan çok t r «Mareşal Stalin'ın dediği gibi ana len mücadelenın en ağır yükü S!av mil tan cephesi millî komıtesinin Bulgar profesorlüğü payesi sunulrmış ve fahrî ku\ vetli ve simdi harb için çok i>i taIptîerinin omuzlarma \üklenmiFtır Eu milletıne hitaben neşrsthği bir beyan profesörlük dıploması Enstitunün yuklim görmekte ve techiz cdilmekte olan yurdumuzun özgenliği uğrunda verd'Ğisek divamnı teşkil eden dekanlardan miz kurbanlar ve halkın bu uğurda ise Siav milletlerinin kazandığı zaferi namede diyor ki: milletler çıkmıstır. Fakat bu milİPtlerin Lâkin ölme mürekkeb bir heyet tarafından Cumhur Arkast sahiie 3, Sü. 2 de «Façıstler yıkılmıştır dünyaya hâkim olmağa hakları yoktur. çektiği ıstırablar boşa gitmiş deği'dır miştir. Onlar, dahilde ve haricde vata | Başkammızm yüksek huzurlarına takBilâkis bu milletlerin vazif^si, dıinyayı cephesini yıkmağa çalışmaktadırlar. dim edılmistir. harısa doğru yürütmek için üzerlerine Onlar vatan cephesine karşı rr.uşterek Cumhur Başkanımız bu kadirbilicikbk mesııli\et almaktadır. Iste biz, bucephe kurmağa, vatan cephesi safma lerinden dolayı memnuniyet ve tesekrada kuvvetin, harb yapmak için değil. nıfak sokmağa çahsmaktadırlar. Onlar kürlerini beyan etmek suretile heyete barı1!! ve dünya hürriyetini korumak ve bu alçakça hareketlerini Avrupa ve iltfat buyurmuslardır. dumajı harb korkusundan kurtarmak Amerikada gayrimemnun'arm türediği icin kullanılmasına karar ver.lik. KnvAnkara 27 (a a.) Çiftçiyi toprakve Bulgaristanda intihablarm yapılacağı landırma kanununun Büyuk vetli milletler, kendilerini ırisal olarak Millet zamana tesadüf ettirmek istemişlerdir. Meclisince kabulu dolayı?ıle bu kanungostermek suretile, milletleıarası adaBu tehlıkeyi benimsemîTi^k bir hatadır. la, ziraat ilmine ve Türk çiftçısme yalet \olunda rehberlik etmeli'lirler. Ac*aBununla beraber bu isyankâr hareket pılan büyük hizmeti şükran ve heyelet prensipi. bu anayasanın temelidir. Arkası sahife 3, Sü. 3 de canla karşılayan Ankara Yuksek Ziraat Anayasanm tatbikı ise, sözle değil. iji nijetlerden doğan devaralı iş ve hareEnstitüsü dğretici ve öğrencilerinin ketlerle olacaktır.» hislerine tercüman olan Enstitü yuk Sovyet Genelkurmay Başkanının raporu • ««• "Avrupada Siav miltetleri bayrağt dalgalanacahttr „ B U G Ü N Bulgaristanda tıeler oluyor? Göçen Dünya Cemal Nadirin büyük renkli karikatürü Dördüncü sahif<îmİ2de Vatan cephesi bir isyandan korkuyormuş Suriyede durum civarındaki karışıkhklara dair verdikleri tafsilât İngiliz membalarının hududumuz Japonyada gittikçe artan endişeler! Bu sdzlerin değeri, sadece doğrn olmalarından ibaret sanılmamalıdır. Crmijet davalan üzerinde kafa yormıış her kultürlü adamın yürekten düşiinccsi jukarıki sözlerden farklı olnıamak lâzımdır. Fakat Truman'm sözlerine r'ünja çapında değer veren, o sözlerin, Amerikan milletinin duygnlarını dünyaj a aksettirmesidir. Yuz lork milyon nüfus. tükenmez madde ve endusiri ka>naklarile hürriyetçi mılletler safında yer alan Birlesik Amerika, yaımki dıinyayı bojlc anlıyor, o dünyanın kurulması ve kıırulduktan onra da y»ş»tılması uğrunda çalısmaktan geri kalnııjacağını bütün milletler onünde sçıkça ilân ediyor. Kuvvetli bir milleti temsil eden bir devlet adamının hak olarak ku\\eti tanımaması, tam tersine kuv\et sahibi devletlere !arış ve adalet duzeninin mcsuliyetini yükl>mesi, geleccktcn iji bir dünya bekliyenleri sevindirecek bir işarettir. Müttefik istilâsı yakın görüliiyor ve bunu karşılanak için büyük hazırlıklar yapüıyor NADİR NADÎ Japon Başbakanı Amiral Kantars Suzuki Londra radyosu 27 (BY.UM.) Japon şehirlerine yöneltilen korkunç hava akmları üzerine, yakında anavatana bır çıkarma yapılacağı kanaati J a yonyada kuvvetlenmektedir. Akınlar neticesinde, beş şehir tamaraile kul yığını haline gelmıştır. Japon Seferberlık Genel Dırektorü 15 ile 60 >aş arasındaki erkeklerle, 1740 yaşları arasmdaki kadmlarm da orduda bdevlendırıleceklerini soylemiştir. Tokyo radyosundaki Japon askerî sözcusü, «Amerikalıların Japon anavatan topraklarına yapacakları çıkarmalar için gerekli tedbır ve hazırlıkların bıtirilmiş olduğınu tahmin ettiğini> söylemiçtir. Gene ayni radyonun bildırdiğme göre, Japon hükumeti bir ıstılâya kaışı koymak için yeni kararlar almaktadır Bu yolda güney adalarında yeni komutanlıklar kijnjlmaktadır. Bunlardan Şi Arkası sahtfe 3, Sü. 5 « CİGEBDELEN TİFTİK Bu simdiye kadar Turk tarihine şeref veren bır kale lsmi idi; şimdiden sonra ayni zamanda millî romanlarımızın en güz«llerinden birınin adı olarak da amlacaktır. YENt ROMANIMIZ SANAYİİ Ankarada bir tiftik kombinası ve bir ticaret sirketi kurulacak Ankara 27 (a.a.) Dün Türkiye tıftık derneğı merkez binasında olağanustu bır toplsntı yapılmıştır. Gundemde, muhtelif kumaşlar, kurk ve şapka ımal etmek ve ayni zamanda tıftık ışleme ve iç ve dıs satışlarıle de uğrasmak uzere bir «Turk tıftık kombın?sı ve tiftik tıcareti anonım şırketn kurul Arkas\ sahiie 3, Su. 6 da Yazan: Safiye Erol Yakında başlıyoruz. Surijede vaktile Fransızlar tarafından idare edilen yerli kuvvetler Telgraflar 3 üncü $dhijed*
