25 Haziran 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

MEVZULARI J Okin&ya ve Boırnep'nun s t r a t e j i k önemi Yazan: Âbidin Dav'er Sehir Hâdiseler Düşiinceler haberleri Bacon'da sosyal meselek? Ne güzel misafir! Memleketten gelen hemşeri 1240 lirayı alıp götürdü Yazan : Prof. Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu CUMHUR1YET 25 Haziran 1943 Karacabey harasında Faydalı çalışmalar? modern çiftçiliğin bir nümunesi oluyor Avrupa harbinin ve Okinawa sava bombardımanlarla ezici bir baski ve Bereketli ve mun finm Müttefik zaferîle bitmesile Uzak abluka altına almakla iktifa etmeleri ve tazam bır çalışdoğuda harbin yeni bir safhası başh asıl Japon adalarına karşı taarruza geçmanm eseri halinyor. Bu safha, doğrudan doğruya J a meleri de beklenebilir. Amerikan başde devam eden t e r ponyaya «kat'î darbeyi indirme» saf kumandanlığınm Okinawa ve Filipincüme klasikler sehasıdır. 1942 ağustosur.da Salomon lerden tasarruf ettiği kara kuvvetlerini risinin bize sunadalarmdan Guadelkanal'da Tulagi'ye nerede kullanacağını çok geçmeden göduğu kitablardan biri de meşhur Ingiyapılan çıkarma j ! e başlıyan Müttefik receğiz. liz filozofu ve metodoloji âlimi Bataarruzundanberi yapılan bütün savaş* * * Cağaloğlunda manavlık yapan Ali lar, bu son safhayı hazırhyan hareketMüttefiklerin harekât bakımından Barutçunun evine memleketten Haldun con'un «Siyasî, ahlâkî ve iktısadî de«Denemeler» lerdi. Müttefikler, şimdiye kadar asıl J3pon harb sahnesini iki kısma ayır adında bir hemşerisi gelmiş ve bir nemeler> yahud kısaca Japonya kalesine yaklaşmağa çalışmış dıkları görülüyor. Filipinlerin şimaiin müddet sonra evden gitmiştir. Ali b > başlıkk musahabe külliyaüdır. Dikkatli lardı. Okinawa'nm zaptile bu hazırlik deki sahada Amerikalılar, cenubundaki ara elini ceketinin ccbine attığı zaman bir okuyucu, bu musahabelerde gunüve yaklajma devresi sona ermiş, bu kısımda ise Ingiiizler, Avustralyahlar, 1240 lirasının yerinde olmadığını gör mü^ün Ingiiteresini bile alâkalandıran lunuyor. Artık Japon kalesini saran Holandahlar ve Hindliler harbediyor müs ve polise rr.üracaat etmiştir. K: c a bazı içtimaî meseleler bulacak, hattâ o muazzam Pasifik su hendeği aşılraış; lar. Fransızların da, Çin Hindistanı sö bir zaman sonra Haldun yakalanmış ve yeri geldikçe kendl sosyal ve ekonomik tarihimizin kendi ilim ve felkalenin dış ve iç müdafaa çemberîeri mürgesini kurtarmak üzere, göndere paralar üzerinde bulunmuştur. sefe nıensublarınıızca işlenmemiş, işyanlmış ve asıl kaleye hücum için t u ceklerini söyledikleri kuvvetlerin, ceplenmek şöyle dursun dokunulmatulması lâzım gelen mevziler ele geçi henia cenub kesimindeki ilüttefik orMillî Eğitim Bakam gitti miş " problemkrine bir ıessam fırçası rilmiştir. Modern harblerin en ağır dularına iltihak edeceğini tahmin etIlko<cui!ar bavrammc'.a hazır bul'inmak topçusu demek olan uzun menzilü mek yanhş olmaz. Çinliler de, kendi İçin şjhrimlze gelen Milll Eğltlra Bakam maharctıle Bacon'un temas ettığini göfcomba uçakları, üstün uçarkaleler ay topraklarmda muhtelif cephelerde h a r Hasan Aîl Yucel dün akşarnkl trenle An reccktir. Bacon'un icinde yaşadığı Ingiliz celardanberi Japonyayı bombalamakta bediyorlar ve artık taarruza geçmiş bu karaya, clonmuçtlîr. miyeti, yeni Inçilterenin teşekkül devdırlar. Okinawa'nın zaptile ağır topçu lunuyorlar. Maarif Şurası ridir. Gerçi on beş asır önceki dekorlar ve hattâ orta topçu mesabesinde buCephenin cenub kesiminde, Holında Bu senekl Maarif ŞCırası a.îustos ayında arasmda Amorikalı Eisenlıower'e karlunan uçarkaleierle Liberatorlar ve Hindistamnm en büyük adası clan AnKarada toplanacnktır. Şurada, tedrlsat Mitchell orta boraba uçakları, sahra Borneo bir müddettenberi Avustralya slstemt ftrafıcda açılaa ankettn cevabları şılama merasimi yapan an'aneci ve bu topçusu demek olan uzun mesafe av lılarla Holandahların taarruzuna uğra lncelenecek Te önemll kararlar alınacaktır. bakımdan sürckli bir Ingiltere için bicılan, avbomba uçakları da Japonya mış bulunuyor. Avustralya, Groenland Edirneden gelen yolcunım başına zim anladıöımız manada bir «yen:lik> balıis mevzuu olamaz. Fakat ne de olsa y ı ateş altma alabilecek mevzilere yer ve Yeni Gineden sonra, dünyanın 4 ü n gelenler akan bir nehrin arasıra ^österdiği başleşmişlerdir. cü büyük adası olan (750.000 kilometre Edlrnedçn jenı p"!en Kâzım admda blr Asü. Japonya ile Çin kıyılanndaki kare) Borneo'da savaş, ilkönce Tara adam köprtı ttzerlnde karşıdan karsıya ge kaiıklar kabiünden «yenilik» ler Ingilçarpmasına tereie de mevcuddıır. Bu yenilikler, 'Japon kalesi Formoza adası arasmda kan'da başlamıştır. Avustralyalılar ve çerken 2111 sayılı taksinin bir köprü gibi uzanan RiuKiu takım Holandalılar, adanın doğu kıyılannda maruz kolarak başından derln surette ya «eski» lere karışarak cemiyetin akışını değiştirmeden sosyal hayatiyeti artırır. »dalarımn ortasında bulunan Okina ki küçük Tarakan adasma çıkmışlar ve ralanmıştır. İşte Bacon devri, yani on altıncı asır tva, Japonyanm en cenubdaki adası 20 haziranda verilen bir tebliğe göre. Çeşme başında kavga Kızıltoprakta, Baîdad caddeslnde oturan Ingilteresi de Ingiliz hayatiyetinin hamKiuşu'dan 500 600 ve Tokyo'dan 1500 buradaki Japon mukavemetini kırarak Ibrahlm admda' blr adam, çeşmenln başın le aîdığı çağlardnn biridir. cDeneme1600 kilometre mesafededir. Bu raesa adaya tamamile hâkim olmuşlardır. da bulunan Sallh, Meiih Te Ahmed admda ler» in yardınr.'e bu hamlelerden bazıfeler, bütün uçaklarm menzili içindeAvustralya ve Holanda kuvvetleri, Uç klşl lle su kavgasına tutuçmuşlar ve j dir ve daha şimdiden Okinawa'da 1000 haziran iptidalarında da asıl Borneonun netlcede Ibrahlm dayak yemekten yarala j l?rına işaret eden Bacon'u takib etuçak alabilecek 10 hava meydanı ha muhtelif yerlerine çıkarmalar yapmış narak hastaneye kaldınlmı» ve uç kavgacı mek, bu arada Türk tarihile alâkah ne gibi meselelere dokunduğunu göımek jarlanmıştır. Buradan Japonya üzarine, lar ve 25,000 kişi kadar tahmin edilen da yakalanrmşlardır. de nıümkündür. hergün binlerle ton ağırhğında korkunç Japon kuvvetlerile savaşa tutuşmuşlarFeci bir ölüm On altıncı asır îngilteresi, bütün Avbir bomba sağanağı yağacaktır. dır. Asıl mücadele, adanın şimalindeki Evvelkl gece saat '21 dc Galatadakl «Salnt Geçenlerde Amerikan hava kuvvctle Brunei körfezinde cereyan etmektedir. Benolt» l'ıansız llseslnra Gn olrlncl sınıf rupa gibi derin ve etash bir iç değişikliği geçirir. Bunların başuıda içtimaî ri başkumandanı General Arnold, J a Borneo ne kadar zengin bir ada ise talebelerlnden, on dokuz yaşmdakl Nectara*asından esafıya sınıfiarm istihalesi geliyor. Bacon'un ponyaya günde 450 üstün uçarkale ile iküm ve tabiat itibarile de o kadar meddln mektefcln sarkarken muTazenesUü kaybederes düs yaşadığı devir, Ingiliz aristokrasisinin 3562 ton bomba atılacağını söylem'ş ve berbad bir yerdir. Borneo'nun büyük mUştür. Ylrml sekla metre Irtlfadan düAvrupadan Uzakdoğuya gönderüecek kısmı Holandaya aid olmakla beraber, şen genc derhal ölmüs ve cesedi rnuayer.e en bulıranlı zamanıdır. Zira orta sınıf olan 12000 Amerikan uçağı için yer Ingiltereye aid olan kısımları strateji ve eden Adalet doktoru KAmU Uıısa'.en da teşekkül edıyor ve bu teşekkül asaletin imtiyazları aleyhtne oluyor. Bacon laanyoruz, demişti. Bu muazzam. Ame petrol bakımlarından daha mühimdir. g( mülmeslne lzln vermişUr. rih, okuma ve seyahat kaynaklarından rikan hava ordusuna 8000 kadar Ingıliz Yangın Ingiliz Borneosunda, harbden önce, edindiği malzemeyi zihninde yugurdukuçağı da kaülmak üzeredir. General senede 1 milyon ton petrol çıkarıhyorGalatada, Arabcamlinde Salihe aid hr.sır yar,gm çı.njış ve tan sonra bugün de ilmj değerini m u Amold, 6 ay sonra, Amerikan In^iliz du. Bu adada şeker, pirinç, kalay, kö koltuk fabılkasından hava kuvvetlerinin, Japonya üzerine mür, rofang, yahud rotin denilen Kind drtkkan kısmen yandıktan sonra sondürül hafara eden neticelere varmaktadır: «Asilli'iin yenisi sadece kuvvetin ortaya senede 2 milyon tcn bomba atacasla palmiyesi, abanos ve tik gibi kıyınetîi ırüştür. knyduyu bir şeydir. Eskisi ise zamanın. rmı, bunun Almanyaya atılanm 3 mis ağaçlar, elmas, baharat istihsal edilir. Kumar oynarken... Kuruçcşme açıklannda duran GUlfem Ilk asalet ünvanını aîanlar, torunlarmlı olduğunu ve yalnız hava kuvvetleri Bazıîarı 4000 metreyi aşan yüksek dağnin 1946 sonuna kadar, Japonyayı si Lar, Avrupanın en büyük nehirleri ka motörüııün ta\faları sabllln tenha btr kö dan daha yüksek vasıflan olan, fakat eeslnde zarla kumar oynaılarken auç ustj daha kurnaz kimselerdir... Ataların lip süpürmeğe kâfi olduğunu da söy dar mühım ırmaklar vardır. Arazmin yakalanmışlardır, gösterdilderi büyüklüğün nesiller bolemiştir. büyük kısmı balta görmemis, batakhklı Bostan kuyusuna düşerek boğıjlâu yunca anılması, yaptıklan hatalarm ise Okinawa, Formozaya da yakm (tak sıcak memleket ormanlarile kaplıdır. Çubusruda, Otlu sokağmdakl 2S numa onlarla beraber «ümiüüp gitmesi isabetriben 300 deniz mili) olduğu gibi Fıli Dayak denilen ve memleketin iç taraf ralı bostan kulübeslnde oturan Murad Kalidir...> Fakat bu isabet, asalotin kendi pinlilerin Lüson adası, bu Japon ka'.esıne larmda yaşıyan yerli ahali, müthiş in uar gecB gcç vaklt bosjanda dmaç:r>c.n! 1lshesabınadır. Yoksa asalet, asalet olarak daha da yakmdır. (Takriben 200 deniz san kellesi avcıları olan vahşilerdir. tü açık bulunan bostan kuyu'uııa <İUşe:ek ahlâkî bir değere malik değildir. Çünkü mili) Amerikalılar, Okinawa'da üslensn Müttefikler adada yalnız Japonlarla bogulmııştur. «babadan gelen asilük insanın gayretihava, denizüstü ve denızaitı kuw»+le değil, bu vahşilerle de, fakat onlardan Devrilen araba ni kırmakta> dır. Bilhassa bütün cemiFatihte Btledlye ahırlarmda yatıp kalrile Japonya Formoza deniz yo'.una da, Japonlardan da çok daha tehllkeli kan Hasan, Mustafa, Hayrullab., Ilyas ve yette gözlerin bu «gayret kıran asilhâkim bir duruma girmişlerdir. Çinli olan çeşid çeşid bulaşıcı hastalıklar, Mehmed admda beş klşl tebhlrhane ara ler» e dikilmesi, asıl cemiyet işleıinin ler de, Formoza'nın batı kıyıları kar zehirli böcekler, vahşî hayvanlar, kor baslle Patlhe. ahırlara glderken yolda beyihmaüni mucib olabilir; nitekira cDeşısındaki Çin sahillerinde, Fuçov ve kunç yılanlarla mücadele edeceklerdir. glrler blrden'ürkmüşler ve araba blr müdrnokrasilerde asiller olmadığı için rahat Vençov limanlan arasında 250 300 k i Borneo, kobra yılanınm ana yurdların det sürüklendikten sonra de.rllmlştlr. ış görüllir. Çünkü orada halk çahıslara lometrelik bir sahayı tutmuşlardır. Çin dan biridir. Fakat adanın stratejik öne Içlnde bulunanlardan r.yas Te Hasan agır değil, işe ehemmiyet verir. Şahısları ordulan, burada şimalde Şanghay, ce mi büyük olduğu için, bütün bu tehli surette ys.ralar.arak Ouraba hastanesine mühimsemesi bile arma veya soy ağacnubda Amoy ve HongKong istikamet keleri göze aldırmağa değer. !arı var diye değil, işe en elverişli kimResim sergisi lerinde yapılmak ve bu limanlan ele Ho'.anda Hindistanınm ortasında b u KaragOnuük ortaokulu öğrencllert tara seler diyedir.» Bununla beraber fılozof geçirmek ister gibi görünüyorlar. Böyfından bugun Beyoğlu HalkeUnde blr re bu hususta realizml de ihmal etmiyor. lece Formoza kalesi, denlzden ve ha lunan Borneo, Singapurdan 350 rnil fcim serglsl açılacsktır, Sergl blr hafta açık Günümüzün İngiliz sosyalizmini nazari vadan abluka edilmek üzere bulunu mesafededir. Bu adaya adanın her ta kalacftktır. sahada belki hazırlamış »ayablleceğimzi rafına değil, yalnız, kıyılanndaki muhyor. Müttefikler isterlerse, Okina Elektrik fabrikası için yeni Bacon'un ki losyahst müelliflerin .wa'da serbest kalmış olan 10 uncu ve telif stratejik mevkilere, deniz v« hava tiirbin makinesi parmak bastıkları bir eserin de sahiüslerine hâkim olan taraf, doğuda Filipinlerde bir kısraı serbest kalmış Beleaiy» Dalml Encümenl, Tramvay bidir» bu mesele karşısmda ateş püsolan 6 ncı Amerikan ordulannı, For Seleb adalarile Borneo arasmdaki Mo Idare'inln Isvlçreden 1,300,000 Uraya 30 küreceğini de pek düsümmemeliyia. nıoza adasına çıkarabilirler. Japonlar, kasar boğazma ve Seleb denizine, ce bln kllovat elektrîk temln edecek blr türbln nubda Java ile ada arasmdaki Cava de makinesi slparlşlnl uygun görmüstür. Bu Bılâkis o, asaletin alt tabakalar karşıgeçenlerde Formoza adasının zaptedilsında bir fonksiyon ifa eylediğinl bile mez bir kale haîine getirildiğini söylü nizdne, batıda Sumatra adasma giden maklne on blr ayda tesllm edllecek Te geldeniz yolunun geçtiği Karimata boğazı dlkten sonra cereyanın lnkıtaa uSraması düşünüyor: <Asillerin, hükümdarm h ü yorlardı. Bir zamanlar Italyanlarla Altehllkesl kalmıyacağı glbl matsmadlyen kumet etmesine, adaletin yer bubnasımanlar da, Sicilya adası ve Avrupa ka na, şimald* ve şimal batıda Malaya ya artan talebler de karşılanacaktır, na engel olacak kadar yükselmesi doğru lesi için syni iddiayı ortaya atmışlardı. n m adasına, Siyam körfezine ve Frandeğildir. Ama yine bir derecede büsız »ömürgesi Çin Hindistanına giden Can kurtarma kursu Doğu ve cenub Çin denizlerile Pasi denizyollarına, yani cenub Çin deniıiIstaabul Yüzme Ihtlsas Kıüübü kendl yüklükleri tanınmalı kl aşağı sınıfların fik Okyanusu arasında bulunan Formoza M yüzücülerlne mahsus olmak Ozere blr can taskmlığı, haşmetli hükümdara pek hâkim olur. kurtarma kursu açmıştır. Kursun öCret yaklaşmadan onlarda ilk hızını alabll35,800 kilometre karelik ve 5 buçuk Japonlar, Borneo'ya 18 ve 26 ârahk menüÇlnl kulübtln Antrenörü Dr. Abbas milyon nüfuslu bir adadır. Adanın yerli sin. Asiller sayısının çok olması yok6ekla ders devam balkı japon değil, Çinlidir. Japonya, bu 1941 de asker çıkarmışiardı. Adayı mü Sakarya yapmaktadır. edecek olan bu kursun nlhayetlnde nazart sulluk ve uygunsuzluk doğurur. Çünkü adayı 1895 te Çinlilerden zaptetmig ve dafaa eden Ingiliz ve Holanda kuvvet ve amell can kurtarma lmtlhanı yapı'acak masrafı artırır. Bundan başka asılzadebuıaya adamakılh yerleşerek 3087 ki leri mahdud olduğu için, 8 mart 1942 ve muvoffsk olan yuzucüler» kıılüb tara lerin çoğu zamanla zarurl olarak »erlometre uzunluğunda demiryolu ile j« kadar stratejik önemi haiz yerleri fında can kurtarma dlploması verllecektlr. vctlerini kaybedeceklerinden ünvanları büyük tahkimat yapmıs; hava ve deniz işgal etmlşler, bu tariht» Domei ajansı Tcnis maçlan bugüne kaldı ile gelirlerl arasında blr nisbetsizlik haBorneo'nun tamamile Japon hâkimıyeti üsleri vücude getirmiştir. Istanbul tenls blrlnclllklerl flnallerl sıl olur.» Keza papazlar sınıfı için de altına girdiğini iddia etmişti. Halbukl bu dünkü yagmur dolayıslle tehlr edllmlîtlr. Okinawa gibi 100 kilometre uzunluayni mesele variddir: tRahibler sınıfımuazzam adanın üç buçuk ayda tama Tek erkek maçı bugün saat 15 te Takslm ğunda ve 20 kilometre genisliğinde k ü nın fazla büyümesi de böyle bir netice mile işgaline imkân yoktu. Şimdi Müt DagcıHk kulübünde( çlft maçı da yarın çük bir adada yapılan savaj 82 gün doğurur. Bunlar memleket gelirlerine tefikler de, Japonlan, başta Brunei kör ayni »aatt* yapılacaMır. eürdüğüne göre Amerikalılar Formozabir şey katmazlar.» Yakalanan hırsız fezi olmak üzers, tahrib ettikleri petrol ya çıkarlarsa buradaki muharebelerin Istanbul Jar.d&rma KomutanUğından »u kuyularından v« srtratejik mevkilerden daha uzun siireceğine, daha güç ve adanm lçerilerine doğru atacak ve on mektubu aldık; daha kanlı olacağma şüphe yoktur. Bu 4 haziran 94Ş sfin F»tuı llçeslntn Merdan sonra, Borneo kıyılarını deniz ve kezefendl çevreslnde dolaşmakta olan Janbakımdan, Amerlkahlarm Formoza'ya hava üssü olarak kullanacaklardır. darma üevrlyesl bu bolgedekl boj kulübeçıkarma yapmıyarak burayı Trük adaIbrahlm Koçar admda 6ina yaptıklan gibi hava ve denizden ABİDİN DAV'ER lerde yatıp kalkanvaklt sırtında götürduga blrislnln geoe geç çuvaldtn eüphelenerek durdunnus^ Içlnde bakır kablar bulundugunu gOnnOstür. T E V F 1 K R Ü Ş T Ü A R A S Tapıl&n lncelemede bu kaplann çalmmış olduğu »nldsılarak mçlu Ibrahtm Kofar EsH Hariciye Vekili suç ortagı Mustafn Ifet lle blrllkt* Istanbul C. SarcıUğına tealtm «dllm'.stlr. ve tarihimiz Bursa (özel muhabirimlzdeıı) Cumhuriyetin memleketi» yarattığı deBöylece asalet ve ğerli ve verimli eserlerden biri de şüpimparatoriuk mese he yok ki, Karacabey harasıdır. Vaktllelerini edebl bir üs le sultanların bir çiftliğinden ibaret lub ve kadro içlnds olan hara, bugün Gumhuriyetin elinde, inceliyen îngiliz filo çorak ve ıssız bir dağın basında kurulzofu misallerinl bi muş mamuredir. Bu asalet meselesi Bacon'u bazan dı zim tarihimizden ahyor. Asalet meseKaracabey harası, kuruluşundanberi, ğer smıfları da dü^ünmeğe sevkediyor. '.esinde bir yolunu getirerek yeniçerl ikinci defa olaraktır ki: On binlerca Başta kerıdisinin «halk smıfı» adı ver likten bahseden Bacon, imparatorluk hay\'anma büyük bir geçid resmi yap diği alt tabakalar var ki diğerlerinin tan söz açarker bazan Tatar. bazan Os tırmıştır. Bu orijinal geçid resmind* bununla ölçülmesi lâzımdır: «Bir ülke manlı adı altında tarihimize dokunmak Bursa ve Balıkesir valilerile Orgeneral de nüfusun bilhassa harblerle kırıl tadır. Tatarlar bahsinde Hünleri de d ü Abdurrahman Nafiz ve diğer bazı gemaınış ise onu be^üyecek mem'.eket şünr>ıüf olabilir. F^kat iOsmanlı Türk nerallar, yüksek rütbeli subaylar, Kaverimini aşmaması için tetik davran leris diye tasrih eylediği yerlerde bizi racabey, Kemalpaşa kaymakamları, b a Mühim olan mak lâzımdır. Nüius miktarı da yalnız düşündüğü aşikârdır. iki ilçeden gelen büyük bir halk k ü t k rakamla sayılmamah. Zira az kazanıp nokta lmparatorîuk müessesesinin iza si hazır bulunmuştur. çok sarfeden az nüfus, az geçinip çok hına hu müessosenin neden yıkıldığı Insan oğullarınm önünden büyük blr birıktiren fazla nüfustan daha çnbıık rneselesini de katmış olraasıdır. Bi intizamla geçen bu masum hayvan sü dcv'.eti yıpratır. Bu yü?den asiller ile defa demografik ve ekonomik sebeblerin rüleri, Karacabey harasmda dis'ıplıa» yüksek memurlar sayısmı halk sınıfır.a tes'rile teşekküle ba^hyan lraparatorluk, inkıra7inm tohumlarını da kendin çok iyi alıştırılmışlardı. gbre nisbetsizce artırmak bir devleti Baba aygırlar, muhtelif ırk taylar, tez elden darda bırakır>. Bacon, kendi de gizler. İlkin bu te=ekkül kolay olmaz: «Büyük toprakîaım anavatana katılma elit yarım kan snaç kisraklar, Nonyos zamanmda bir sınıf olmağa ba^.ıyan sebeb ve Karacabey anaç kısrakları ayrı ayrı burjuvazi karşısmda memnun görünü sı büyük .harblerin çıkmasına önümüzden geçip olur. Bir devletin kudreti fazla arttı mı birer sürü halinde yor, «a^ağı smıfların taşkınhğını tadil seddini aşacak bir sel halini alır. Roma gittiler. eden asalet> i de bu «orta smıf» ın «taSıra s:ğırcılık çubesine geldi. Haftave Osmanlı inıparatorluklarile Ispanyadil> eylediğini düşünüyor: «Orta sınıf, da ve daha başka imparatorluklarda larca geıip bitiremiyeceğiniz haranın yüksek asillerin fazla yükselmesini öngcirüldüğü gibi. Fakat bir taraftan im bütün şubelerini derli toplu olarak ayalemek için kraluı elinde kuvvetleri paratorlukları vücude getiren amiller ğımıza getiren haranın dinamik müdüdenkleştirici bir vasıtadır. Nüfuz sahibi (yani hnrbler), öte yandan ayni bün rü Abdülkadir Göktay'ı tebrik ve takinsanlar arasmda bunlar, halka en yayer.in yıkılmasını da hazırlıyacaklardır dir ediyorduk. km oldukları için halk kargaşalıklarıBacon, büâhare Ingiltere imparatorluMontafon boğaları, boz bofalar, bunı daha iyi yatıştırabilirler.» Bununla ğunun teşekkülüne zemin hazırhyacak zağı, düve, inek sürüleri önümüzdea beraber yeni yeni inkişafa başlıyan bir başka imparatorluğun yıkılışı h u durmadan geçiyor, disi mandalar ve müstemlekecilik de asillerin, burjuvala susunda dikkate sayan bir «önceden çeşid çeşid diğer sığır cinsleri d^ğılmara (daha doğrusu tüccar burjüvazisine) görme Prevision> bile yapıyor: «Büdan, ürkmeden, yol boyunu kuşatıp giüstün bir rolü bulunacaktır: «Müstem yük bir devlet veya imparatorluğun yidiyor, bütün bu hayvanlarra sağrılan lekenin idaresi hakkında anavatanda kılması veya sarsılmasında harblerin besiden birer yayla gibi dümdüzdü. fikri ahnacak kimseleıle müteahhidlerin muhakkak tesiri olur. Zira büyük imHalbuki yollarda gördüklerimizın çoğu sayısı ne çok ne az olmalı, orta olmalı. paratorluklar daha ayakta iken boyunkaburgaîarı çıkmı? vaziyette idi. Demek Bunlar da asillerle eşraf arasından se duruklarına aldıkları jerli halkı kuvoluyor ki: İyi gıda ve bakım, çiftliğimiçilmeli. Tüccarlar işe karıştırılmamalı. vetten düşürüp yok ederler ve yalnız tin ve sütçülüğümüzün temeli olan hayÇünkü bunlar hep ellerine geçiverecek kendi komyucu kuvvetlerine dayanırlar vancıUğımızm gelişmesind» önemli bir kâra bakarlar.> Fakat sonraki asırda Sonra bu kuvvetler tükendi mi bütün rol oynıyacaktır. Ingiliz müstemlekeciliğinin muvaffakı imparatorlıık çöker ve başkalarma bir Biraz sonra Anadolu yaylalarının •> yetli olmasının bu gibi nazari düşünce av olur. Roma imparatorluğu ile beşinlerle ne derece alâkalı olabileceğini tak cl Karlo'dan gonra büyük Cermen im lelî yoldaşı ve kaval çalan çobanın aziı dir ayrı blr mesele teşkil eder. paratorluğu yıkılmağa yüz tuttuğu *a arkadaşı (koyun) çubesinin geçişi başman herkes kendine yontmağa başladı hyordu. Damızlık baba Msrinos koçBacon ikinci sosyal mesele olarak Belki îspanya da yıkılacak olursa bu ları, sürülerüı başında, süslü gelinler imparatorluklarm teşekkülünü ele a h âkıbete uğrayacaktır.> Sonradan Ispan gibi gerdan krrarak ilerliyorlar. Bu n a yor. Onun zamanmda biri garbda, öteki yanm nasıl yıkıldığı, yerini Ingiltere za hakları da yok değildi. Çünkü her şarkta olmak üzere iki büyük lmpara imparatorluğunun tuttuğu malumdur. biri harbden evvel 2500 liraya abnmış'» torluk vardı: îspanya ve Türk impara Daha sonraları Amerikanm Ingiliz im tı.. Muhtelif kan Merinos ve Sakız s ü torlukları. Gerek bunların, gerek geç paratorluğundan ayrılması, kendisinin rülerinin ardı arası kesilmıyordu. T r i mişteki emsalinin «büyük toprakların pek ziyade ehemmiyet vererek bahset bünün önündeki yol, intizamla ve biranavatana ilhakı» suretile kurulduğu tiğl Osmanlı imparatorluğunun on se birine kanşmadan akan on binlerce k o nu söyliyen filozof «ilhak> m da illeti kizinci asırla beraber yavaş yavaş d a jrundan mürekkeb bir nehir olmuştıu olan istilâları demografik bir izaha ğılması ayni «önceden görüş» ün netiKo>unları ziraat şubesinin son model bağlamaktadu: «Büyük halk kümeleri celeri arasmda sa.rılabilir. motörlü vasıtalannm geçişi takib etti. bir yerde toplanır, yiyecek ve geçim Insan, hayvan ve makine ile çalı;an vasıtalarını temin etmcden üretmek de burada yanyana, düny» Görülüyor ki klasiklere aid tercüme türlü sletîer devam ederse bir kısım nüfusun her de ler, blzi bir taraftan ümanizmin savaş eiraat tekniğindeki gelişmeyi kıyaslavirde bir iki kere başka ülkelere akın çılarile karşılaştırırken bazan da ken maya yanyordu. Şüphesiz bizim kara etmesi bir zarurettir.> Halbuki bir t a dlmize a!d sosyal ve tarihî problemle sapan riraatinin bunlar arasında yeri raftan da «ne ile yasıyacağını önceden rin ipuclarmı verlyor. Kendi meseleleri yoktu. Amerikadan getirtilmij biçer tayin etmeden evlenip çocuk doğurmı mizi bizzat bulup ortaya atma imkân döğerler, harman makineleri, farmal yan milletier> in arttığmı süyllyen Ba sızlıklannı, yabancı büyüklerin eserle çayır ve balye makineleri, topyekun v« con, buna misal olarak Tatarları 1leri rlnden alarak işlemek yolunu turmak kombina ziraat tekniğlnin mükemmel sürmektedir. da blr telâfl vasıtası olsa gerektir. nümune'eriydi. SADI TEK Tiyatrosu 26 hazirandan itibaren her sah Gedikpaşa (Azakta), çarşamba Üsküdarda (Bağlarbaşmda), her perşembe Üsküdarda (Doğancılarda), her cuma Suadiyede (Çınardibinde), her cumartesi : Kadıköy «SÜREYYA» Bahçesinde Her pazar Bakırköyde (tncirli Bahçesinde ) ' Istanbulda ilk defa uzun zamandanberi büyük fedakârlıklarla hazırlanan ' OPERET BAHÇESİ Taksim înönü Gezisi karşısmda (Eski Panorama) yerinde 27 haziran 1945 ÇARŞAMBA akşamı saat 21,30 da açılıyor. Açık havada modem büjük bir sahne, bütün kış alkışladığuıız S E S Tiyatrosu Bu aksam 9,30 da kadrosunun temsil edeceği, zengin müzı1 li, baleli, harikulâde güzel bir O P E R E T , büyük O R K E S T R A , şahane D E K O R. U N A L Sinema BAHÇ SIHDE RAŞİD RIZA Tiyatrosu HacerBuluş tsmailKanunl ŞENÇALAR Törkiye Ziraî Donatım Kurumu Umum Miidürüiğünden: Kurumumuzun (210300) lbra aylık ücretli depo beşmemurlukları açıktır. Ziraat tahaili yapmif olanlar tercih olunacakür. Isteklilerin Umum Müdürlüğe müracaatlerl (7915) ÖLÜM En son geçen hayvanlar; eti yenmeden üretilip satılmasında hiçbir mahzur bulunmıyan domuzlardı. Bu şube hârada geçen sene kurulmuş olduğundan domuzlarla fazlaca ilgilenöik. Hepsi kuzu gibi rmıti ve munis şej'ler.. Bunları ü retmek çok kârlı bir işmiş.Yılda bir domuz 16 yavru dofurabiliyormuî k i ; geçen lene haraya alman 8 domuzdan bu sene 128 domuzluk bir sürü meydan« t gelmiş.. Şimdi halk, haradan damızlık ehl! domuz satın almağa ve bunları üretmeğe başlamıştır. Domuz işi üzerinde d u rulacak blr üretm* ve iktısad mevzuudur. Haranm modern Itfaiyesl, motSrlü v«Bitaları, mizıkası ve bütün imalâthan«lerinde yapılan işlerl gösteren kamyonlar takdirle seyredildikten sonra atcı!ık şubesinin engelll koşu parkına gidildı... Türkiyenin en güzel tayları, en genc cokeylerin elinde, burada titiz bir itina ile erigelli koşulara göre hazırlanıyor ve yetiştirüiyor, kimfbilir bunlar yarın hangi yarışların kahramanları olacaktır? Aralannda harbden evvel Avrupa yarışlarını kazanan ağabeyleri de var. Meselâ: Hınçal, Akmcı ve hattâ Mussolinl kupasını kazanan Yıldız gibi atlar da burada. Diğer genc atlar, genc e l lerd» bütün engelleri tereyağından k ü çekercesin« athyorlar. Alkış tufanı, bu duygulu hayvanlar üzerinde derhal t e sirini gösteriyor. Vazifesini yapmış ve başarı ile bitirmiş olmanm derin zevki içinde basını sallayan bu asil atlar, i n san oğluna adeta ders veriyorlar. ÇEVİRİYOR FİLİM Musa Ataf Nikâh töreni Blnbsşı Münlı îklbudak kıaı doktor Ibrahlm Ozay Erz'jrumda buglln 2^6945 Bütün kitabcılardan araymız. Fiatı 200 kuruş. SEMİH LÛTFİ KİTABEVİ BU AKŞAM BEYLERBEYİ i * . Bıvas (Ozel) Sıvas Kız Sanat EnttltOPÜ öğrencllerl. ders yıll sonu müaasebetlle blr deflle tertlb etmljmrdır. Defilede teçhlr edilen elblseler çok begeaUm'çtlr. Oeçidl rltmlk danslar, vals Te jllrler takib etmljtlr. Knstltünün her yıl blrac dahk yukstlmeslnl sağlıyan Mudür Bayan Bedrlye Taku lle mesal arkadaşlarını tebrlk ederia, Sivas Kız Enstitüsünün tergis! B U G Ü N Tesekkür Kızım Incl'nln hastalığmı teşhtî ederek vaptıgı teınlz ve muvaif.i£i?ttl> aracllyatla ıstırabımızı glderen BeyoJlu Beledlye Usstaneslntn çok asil ve de|?ıll öperatörf! IIhaml Akkoyunlu'ya ve bu münasebetle şefkatü yardımlarınl rslrgemlyen kıymetll ve başarıcı Başheklm Dr. Fliret Or>uralp ile aslstan Dr. A 1 Bülbül'e ve Adıl Can1 cTaç'a ve müşflk hemçtre Mkrlye Kapatan'a derln m'.nnet ve şükranl^rımızı arzederlz. Bölge Ekonoml Mudun) Kemal Tilkicloglu * * * Genc iızım Te itardeşlm ŞEFIKA TÜRKEŞİn cenaze rnt raslmlnde bulunan ve blzl cantian seven akraba Te drstlanmızın bu ellm matemlrnıze lstirak edenlere ayrı ayrı tesekkür etmefe teessürlerlmlz mftnı oldu. gundan gazetenİ2 vasıtaslle teşekkürlerlmlzl bildlrmentzl rlca ederlz. Annesl: Nafla Türkeş, kardesl: Sezal Törkeş, yenğeM; Inasç Turkeş, İSKELE Tiyatrosunda MÜZEYYEN SADİ IŞILAY Köroğluna aid bir fflm çevrfliyor Bursa COzel) Körofelu fllmlnl çevlrmek Uzer« Istanbuldan sehrlmlze gelen 40 kadar eanatkârla rejlsor Inegöle gltmlş* lerdlr. Fllmln <uş sahnelerl Inegöldekl Oylat llçesi dTanndaı Çamlıbele benzer blr yerde çekllecektlr. 'Burada 400 kadın ve erkek atlı köyltf lle, Köroglunun Bolu Beylle yaptıgı nıücadele sahneye alınacaktır Bu maksadla halkevlmlzln kılıc . kalkan eklpl de artl'rtlerle birlikte Inegöle gltalstlr. Burea, (Ozel) Çekirge yolu yapılmıs Te baştar.başa kntranlanarak t»m mevslmlnde otobüslere »çılmışHr. Bugünlerde sehrlmlze yurdun blr çok yerlertaden banyocular da gelmle bulunuyor. Çeklrge otellerl dolmus Tazlj'ettedlr. Çellkpal&s otellnln bahçesl de açılnuş Te Istanbuldan bu bahçe İçin 10 klslllk blr caz takımı gctlrllmlçtlr. Balıkeslr fOzel) IUmlz çevreslnde olaganüstU sıtma »avaşı faallyetls devam etmektedlr. Geçen blr ay Içlnde bu maksadla 11 çevreslnde 45,173 İŞÇİ çalıştırılmıstır. Bataklıkların atofel yapmamasmı Snlemek lçln 2604 kllo mazut dökülmüştür. Bu iuretle j 126.3SO metre kare su mazutlanmıştr. ' Ayrıca ıîO,0lS metre kare batakiık kuru ' tulmustur ^ A R Sinemasında CASUS MÂRT RİŞAR ERİCH ^•B SENAR IŞIL EDWİGE FEUİLLER Seanslar: 2.30 4.35 6.45 9.15 r ^ H H VON STROHEIM ve Arkadaşlan Yazan: Carter D1CSON Çeviren: Sedad ELMAN Türkiy» Yayınevi'nin n«şrettiği .Polls Romanlan Serisi» nin 8 inci kitabı olan «ÖLÜM FİLİM ÇEVİRrcOR» eıknustır. 12 X 18 boyunda 178 sahife, fi 125 kuruştur. İSMAİL DÜMBÜLLÜ ( Kiralık Bahçe, Bosfan, Arsa ve Gazino yeri ) tstanbul Dosya No. SABRİYE TOKSES birlikte Meşhur rakkase SIDIKA SAMİYE DALKAVUK 3 perde, zengin varyete ^ Defterdarhğından: Cinsi Lira K. LiraK. şekli Pijama dıkimi Açık 1107 00 83 02 Hademe elbisesi dikimi 1080 00 > 81 00 Hademe palto dikimi 650 00 » 48 75 e k n i k Üniversite yatı öğrencileri için diktirilecek pijamalarla hademe Öbiae^ve paltolarının yalnız kumaşları verilmek şartile a y n a y n açık eksiltroye konmuştur. ^ Her bir işin ilk teminatı hizalanna yazılmıştır. Arzu edenler düzeltUmiş şartnameleri hergün yatı yurdunda görebilirler. Eksiltme 11/7/945 günü saat 10 dan 12 ye kadar Üniversite yatı yurdunda yapılacaktır. İs'eklilerin 2490 ssyılı kanunun emrettiği ^esikalarla ve temiBat makbuzlarüe birlikte komisvona müracaatleri lüzumu ilân olunur. aded 410 90 50 Lira K. 2 70 12 00 13 00 Teknik Üniversite Yatı Yurdu Satınalma Komîsyonundan: Miktarı Fiatı i Tutarı Hk teminatı Eksiltme Çekirge yolu açıldı TÜBKİTE YAYINEVİ Istanbnl Balıkesîrde sıtma savaşı • M. Tahh Baykal'ın • TERSİNEDÜNYA'sı Ç I KT L Kitabcılardan isteyiniz. Şiir sözü »asdedilen mânayı anlatmıyor. NEDEM ? fazla biJa isin söîü sscsn Müdürlüle başyiM:maları, Senelik kiıa bedeli Teminatı Lira Lira 5133229 Boğaziçi, Baltalimanı boğazında, köprü yanında evvelce Mehmed Uluçam'a kiraya verilmiş olan ve «Kuleli Bostan» adile bilinen. bahçe. 205 16 511333 Beşiktaş, Yenimahalle, Posta Cad. evvelce Halil Esgör'e kiraya verilmiş olan 52 kapı sayıh bostan. 35 3 5127026,4 Kadıköy, Zühtüpaşa Mah. eski Fener, yeni Kalamışiskelesi Sok. evvelce Halıl Hakseven'e kiraya verilmiş olan 1463 M ? kahvehane veri. 111 9 512136/2 Kadıköy, Zühtüpaşa Mah. Dalyan Sok. Ralli Karavokiro işgaündeki 31S5 M 2 arsa. 45 4 Yukarıda yazılı gayrimenkuller 11/7/945 çarşamba saat 14 te Millî Emlâk MUdürlüğündeki Komisyonda 117/945 ten 31'12916 ya kadar açık arttırma ıle kiraya verilecektü. İsteklilerin geçici teminat makbuzları ve nüfus cüzdanlarile Komisyona. CUMHURIYET Nüshası 10 kuruşrur AboneŞeraiti UU avlıt 0« aylık Altı avnk r ^ e %? * 3ıkı Kt fjı«, Ki 8<KI • \mn] • • >» 15l)O » 2W)(| **»• D i k k a t Ua7e:eml2p göndertien evraR ve yanıar ". .(8142)