11 Nisan 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

f rİ Türkçe Aşk, Arkadaşım Nadir Nadi, Çivril dör belik, gayrimeşru çocuk doğurma ve Son günlerde, hedüzlerinden üç kanndaşın ölümü dola çaresiz kalan ananın, ümidsizliğin ve men hemen bütün yısile dikkate değer başyazısında tek çaresizliğin doğurdukları yeisli bir çüedeblyat dergileçocuk ölümlerini azaltmamız önemine gmîıkla çocuğunu öldürme olaylarile rinde ve baıı gazeteişaret ederken şöyle diyor: «Çocukıarm gösterebilmektedir. Ve bun'.arm karşıİstanbul Toplu Millî Korunma Mahi lerde yeni şiirden beslenmesi, umumî hayat seviyesinin sında, androkratik dünya görüşünün kemesi; dün üç kumaş ihtikân ve fatu! bahseden makalelere yükselır.esiie mümkündür. Umumî ha hâkim olduğu cemiyet, «Magara ideali. ra yolsuzluğu davasmda yarsıîamalara daha sık raslar olduk. Bu, adeta bir yat seviyesini yükseltmek ie, ancak zi sahibinin psikolojisine uygun hareket başlamıştır. Ilk davada; Hakkı, Ha«an, moda haline geldi. raatte. endüstride, ekonomide, kültürde, ederek, bu işin bütün mesuiivetini ve Yakub, Mehmed ve Rüştü Yazıcı. ikinci Yeni şiirden söz açan makalelerin pek sağlık işlerinde ve diğer alanlarda bera günahım, zaten tabiatin cezalandırdığı davada; Şevket. Osman, Nusret, Hasan, çoğu, onun eski şiire nazaran sadece, berce yapılacak hamlelerden sonra ba zavallı ananın sırtına vüklerrrekten çeHayim, Agob, Aram, Leon, Marko ve ama sadece «başkalık» getirmesi üzeşarılabilir bir işür.. kinmiyor. Rüştü Yazıcı; üçüncü davada; Zarif, Bu yazmın çıktığı sıralarda, iki gün Tekâmüle eren, marizlikten tama Hrant, Serkis ve Rüştü Vazıcı sanık rinde duruyorlar. Bu «başkalık» vani üstüste olmak üzere, üç ananın meşru men uzak «insan» tipini sembolize eden lardır. Her üç kafiledekilerd^n bir kıs yenilik nedir? Şimdiye kadar, yeni ?iirin derlitoplu, olmıyan çccuklarmı öldürdükleıiru, bir Göthe'nin ağzından bu ananın miida mı kumaş taciri, bir kısmı da komisycnkere de «Hain analar> başhğı altmda faasını «Mahkeme önünde» (Vor Gecudur. Yüksek fiatla tatış ve bu sa estetik izahını yapan, ciddî bir tek makaleye rasîamadım, diyabılirim. cîmak üzere, görüyoruz. richt) adlı balladında dinliyelim: tışlara delâlet konulu oîan bu davalarTJlkemizde bugün ekonomik, sosyal, «Kimden aîdığiTTtı »öylemem size, o dan her üçünde de; Rüştü Yazıcı'nm Yapılan izahların h«nen hepsi, insar.ı hukukl bakırmardan bir gayrimeşru karnımdaki çoctığu. Tutı.1 diye tüku duramu, ashna uymaz fatura'ar hazır doyuracak yeterlikte olmıyan, eksik ve çocuk davası vardır. Mecelie ve eski rüyor, *Bak orospuyaü* diye haykın lamak ve para karşılığı kumaş tacirle acele verilmiş hükümlerle doludur. Bazıları, yeni şiirin edebiyatımıza sosyal dünya görüşümüzle ilgisini kes yorsunvz. Gene de, gene u'e ben na rine vermektir. Bu suretle, başka yer«yaşama sevinci, hayat aşkı> getirdiğimiş bulunan içtimaî bünyemizde bu muslu bir kadınım. lerden ahnan kumaşlar, Rüştü Yazıcıdavanm, bugünkü hayat şartlanna göre, Ktminte evlcndiğimi size sriylcnem, nın Eyüb Sultandaki atölyesinde do ne, bazıları da onun sadece küçük ü gayrimeşru anayı ve çocuğunu ekono Yar\m toth ve iyidir, boyvnda tAtın kunmuş ve oradan ahnmış gibi göste züntüler, gün'.ük acılar üzerinde ayak mik, sosyal, hukukî ve sıhhî bakımÂar âan bir zincir taşır. Baştnda şık Zıasır rilmiş ve uydurma faturalara dayanılıp, dirediğine kaildirler. Bir kısım münekkidler, bugünkü şiidan kurtarmak ve korurr.ak hususla japfcasüe gezer. fiat yükseiülmiş, haksız kâr elde edilrında henüz hallolunmadıŞını bu üç Maderr.ki alay ve hakaret taşınacak, miştir. Bütün bu davalarda; tutuk bu rin, gelecekteki gerçek Türk ş;irine «katü veled» olgusu gösterir. Bu belki olsurt, bu yiikleri tek başvna omnzla lunan sanıkların sorgulan yapılmış ve yol açmak gibi b:r gayeye hizmet ettide, cAniyetimizde kadının hukukan er nm. Onu ben tanınm, beni o tn?ıtr, yarğılanmalar, tanıklar dinlenilmek üze ğini ve bu sebeble eski şiiri baltalamak, yıkmak gayretile şaşırtıcı hamlekekle müsavi kılınmış olmasile beraber, Tarırınm âi evlevmemizden haberi vor. re bırakılmıştır. ler yaptığını iddia edecek kadar ileri androkratik esasların ve dıinya görüPapaz efendi! Savc\ ejcndil A"n7ı aşgidiyorlar. şünün hâkim olduğundan ötürüdür. ^ctna bana i!ifmev'"i2r Bu benim çocuHer blri, yeni şiirin, yeni fllizlenmeKocasından ölüm veya kanun karş:smda ğnmdıtr, te benim çoctığvm knlacafe. tlk okulların kapanma ve imtihan ğe başlıyan bir tomurcıjğuna ışaret ayrılmış çocuklu kadının cemiyetimiz Sizler, jelikeüme felâket Jta^.aîclatı günleri tesbit edildi deki durumunun az konmmuş oldu başka ve yapıyorsiınuz?• Ilk ötrctlm meclW, fehir ve Söy Ilk o eden bu iddia ve görüşler belki de doğğunu söylersek, gayrimeşru çocuklu Yüksek moral değerleri ve kutsal kullarının ftçılmaı kapanma İmtihan Te rudur. Fakat, bu görüşlerin hakikata cîan kadının hiç korunmamış bulundufunu duygulan terennüm eden düşünücü knyıd ve kabul tari'hlerlnt tesbit etmek Uzere dün Vail muavlnl AU Rııa Onalın başkan yakınlık ve uzakhkları ne olursa olsöyliyebiliriz, çünkü bu kadmı ve ço şair Schiller de «Evlfid öldürücil ana» lığmda toplanmıştır. cuğunu ne sosyal teşkiller, ne de ce şiirinde, idam hükmünü yemiş katil Verllen kararlara göre, çehlr ilk okul'.»n sun, yeni şiir, gelecekteki Szlü Türk miyetimizin dünya görüşii gözetmiyor ananın ruh sayıklamalarını cemiyetin derslerlnl l hazlranda kesecekler ve o gun şiirine yol açmak gibi asil bir ödev de lar. bütün ferdlerinin ve kaygusuz babanın oğrencllere kamelerlnl dagıtacaklardır. Im almış oîsa, üç beş senedenberi zevkleritlhana tftbl oîan beçlnd sınıf ögrendlerl mizi körletmeğe çalışan kolay, bayağı Halbukl cemiyet, gayrimeşru çocuk vicdanlarma çarpıyor. nln lmtlhanına 4 haziranda baslanacaktır. ve lâübali örneklere kimsenin tahamIkmal Imtlhanlan 15 gün sonra yapılaGöthe'nin ma'şert vicdanı, içinde yadoğuran ana problemi karşısında, çok j mülü kalmamıştır. eski zamanlardanberi şimdiye kadar iki şadığı cemiyetin dünya görüşünün ölü caktır, Köy okullarında ders keslml 29 nlsanda | Bütün bu iddialara rağmen, «yeni me mahkum ettiği evlâd katili Gretürlü durum takınmıştır. Biıisi ba=ıyftpılaoak, 2 8 3 1 nlsana kadar İmtihan şiir» diye adlandırılan, yani vezni, kanımızda «Hain analar» başlıfı ve «Ne tchen'in tertemir \e kefarete hazır ru yapılacaktır. fiyesi olmi5Tan çünkü bir çokları yeni rimanın Seyfeddin admda bir gencden hunu göğe çıkartır, hakikî günahın maşiirl bundan ibaret sanıyor manzumepeydahladığı çocuğunu..» ifadesmde be nevî yükünü ise Faust'un boynuna yük Darüşîafakanın 72 nci yıldönümü lerde şekil diye birşey yoktur. Bunu kutlanıyor iiren istihkar ve reddolunma, v\e bunun lerken, Faust'u ancak Gretchen'in şefaYurdun maarlf hayatına bUyük hlzmet bütün bir inan ve kuvvetle jddia edeatile affettirir ve, bir çok insanlık dadaha ileri derecesi, yani çocuğunu öldüler yapan Darüşşofakamızın 72 ncl yıldö. bilirim. Ve zevkine inanılır hiç bir esren ananın, Göthe'nin, Faust'ta süblira vaları içinde kadın erkek davasını nümüntl kutlamak üzere Darüşşafaka Metetikçinin de bu türlü şiirlerde hissebir şekilde tasvir ettiği. ölüme maKku da kucakhyan büyük dranv.m fu söz r\mları ctmlyetl 1." nlfan pazar g'>nü odilir bir «şekil» kaygusu keştedebi'ccemiyetidir. Diğeri, eski Greklerde ve lerle bitirir: kulda parlak blr törcn tertlb etmlştlr. Bu törende Darüşşafakada yetlşen bü. ğini zannetmiyorum. Romalılarda mabed rahiblerinin doğur.Ebedî kad\y,hk bW yükielttr.. Bu arada, bazılarınm. yeni fürde şetün mc2\ır.lar allelerlle blrlikte toplanacakdukları babasız çocuklarm bir tanrıya Modern kriminaloginin ve batı ülke lar. Darürîafakanın tarlhç^ılndçtı sonra bu kil me'elesi görüşülürken: «Her şi;*in veya yarım tanrıya izafe edilmeleri, hılerir.deki jury heyet'ıerinin, katilin için yuvndan yctlşenler Te hntıralar anılacak, kendine mahsus bir şekli mevcuddur. ristiyari akidelerine göre Meryem anade iyi duyguların uyandırıiabiUneoçği DarUç?afaka lçln yaıılmış şilrler okunacak. Sekilsiz dediğimiz şöylerin de bir şekli nm tanrısal gebcliği; ve nihayet bugünGarb Te TUrk mtlzlglnden parçalar çalınane, ve bazan da şartlarm katli netice cak ve hep beraber okulun ^fasulya, pü&v vardır..> diyerek, şiirden beklediyimiz, kü dünya görüşlerinin her alanda delendirdiğine inandığını biliyoruz. Gay ve üzüm hoşafi) ndan lbaret an'ane'. I ye sırf zihniyetimize hitab eden kelim»ler ğişmeleri içinde, bir çok cemiyetlerde rimeşru çocuk davasının hnlli de raıı meğl yenecekt'.r. musikisinin zıddına ileri sürdükleri gabu gayrimeşru çocuk ve ana davalarıOileden sonra da devam edccek tdrene rib iddiaları hatırlıyorum. hakkak ki .umumî hayat rviyesinin nın ekonomik, sosyal ve daha başka yükselmesile mümkündür.» O h=îlde, ka seçkin tlyatro xe müzlk sanatk&rlanmuın İtiraf etm«k lâzımdır ki, bir çok yeni bekımlardan tashihe uğramaları. nun dışındaki ve kanun çerçeve?me da içtlTak edeceğl haber alınmıştır. şairlerimiz, serbest narrnı sırf modaya Medenî kanuna göre monogam yaşa uydurjlan «katli veledi olgularının uymak gayretile kabulleniyorlar. YokYargıtayın bir içtihad karan ması lâzım gelen erkekte, her çağda önüne geçilmesi hususunda kriminalogYargıtay (Temylz malıkemcsl) ö?el da sa onun aruz ve heceden daha titiz, olduğu gibi. poligam orzuları daima larımızm ve içtimaiyatçılanmızm, ba !resl, 9 uıımaralı Koordlneusyon hükmünün daha dikkatli bir emek. bir i=çilik ıstetepmektedir. Emıle Fağuet'nin yaptığ: bir balık meselesi hususunda hukukçulprı yüru'rlükte bulunduğu zaman lçerlslr.de, bc diğini bilmiş olsalar ellerini bile sürsıtasyona göre, erkek, eski mağsra ha mız:n ve biyoîoglarımızm yardımlarını, dc'.l peşln aUnmıyan fatııralarm bcdell verl mezler. Bu yolda bayağılı^a düşm"kle lnclye de^ln Imzaaız bırakflma=ımn çareslz yatına aid atavistik bir jestle, bir ka ve nikâhsız, fakir, cahil anan:n, ayıbsız olduğu ve taclrlerln damga«mı taşıyan düşmemck arasmda bir bıçak sırtı kad:nla kısa bir müddet için birlikte ya ve sorgusuz olarak, çocuğ'inu bıraka mührün, kendlslnln tlcarl muanieledekl bü dar fark vardır. Çünkü serbest nazım, şadıktan sonra onu, kendine hiç bir bume imkânlarını meydana getirmele tün durumunu açıkça gösterınçşl ltlbartle bir bakıma konuşma dilımizin gerekmesuHyet payı ayırmadan, mağarasm rini ilgüi makamlardan ve yürektsn di yetik bulunduğu gerekçeslle Istanhul mr.ll tirdiği bütün özellikleri ustalıkla teıkib korunma yargıcılanndan Vednd Par taradan dışarı atarcasma, başmdan sükip leriz. fmdan verllmli blr beraet hukmünü t«s etmek sanatıdır. Onun mısraları ara«ıatıyor. Buna, Fağuet'nin adını vermedlk etnılçtlr. Bu snuç, bu konuda llgl u na ne bir fazla, ne bir eksik kslime diği yazar, «Erkeğin magara ideali» yandırır raahlyette görülmektedlr, Yalnız, koyraağa imkân vsrdu. Muvaffakıyetli Doğum ,1O iayılı Koordlnavron hukmünün yürür . bir serbest nazım daima, tabil. kolay ve adını veriyor. Bu, mağara hatıraların» dayanan ideal de, kanunen monogam Beledlye ÎXtısaa Ijlerl rnUdürn Hllnnet 8o Ağe glrdl51 tarlhten Bonraküer lçln başkî | rahat söylenmiş hissini ııyandınr. mayın dvln blr erkek çocuju dünyay» gel hükttmler bulundu?undan lçtlhad, sadece | cemiyetlerde daima tepkiler halinde ya miştlr. Ebeieynlnı tebrik eder, y&vruya Gene şairlerimizin pek ço'Ju, 5yle bu cıhete şamll sayılıyor. gamakta ve sonuçlarım gayrimeşru ge ve mes'ud Cmürler dllerlz sanıyorum ki, bu kolay ve rahat söyleMemleketimizde kurulacak yişe aldamyorlar; serbest nazrm kolay tiftik sanayii gördükleri için tercih ediyorlar. Bugün Mat'nelerden ltibaren Buyllk Mlllet MecllMnde tlftlk tlcaretlIlkönce hece veznile şiirler verdikten lz, dalıılde genlş blr tlftlk sanajll kurulması ve lhracat durumu Üzerlnde yapılan sonra, serbest nazımdaki büyük imkângörüşmeler Tlcaret T« Iktü<ad Bakanları ları sezen, fakat aynı 2Lamanda onun tarafından verllen lzahat plyasada büyük zorluklarmı da gözönünde tutan Ziya rflr llgl lle karşılannv.ştır. ' Osman Saba, Cahid Sıtkı Tarancı, FaIfı j j yıimdan müdcvver ttftlk «toku zıl Hiisnü Dağlarca gibi bir kaç şairden . >Î f tondur kl gtçen yılkl rekoltenln ta maadası pek bu şuurdan geçmişe ben• ,O> amıdır. Bu yılkl rekolte de bundan aşağı Baş rolde memleketimizni yegâne ses yıldızı MÜNİR NÜREDDİN. deglldlr.' Bu eııretle e'.de 11,(X)O tonluk zemiyorlar. Bu Eözümle, serbest nazma geçmek için, ilkönce hece ile çiirler Şarküan okuyan: MÜNİB NÜREDDİN. blr stok bulunacaktır. Tlîtlklerlmlzln şlrr.cilllk yalnız Inglltere vermiş olmak lâzımdır, demek istemiBesteliyen : MÜNİB NUBEDDİN j satılmas.na lmk&n gSrülraektedlr. AmeOYA S E N S K V ' i n büjük muvaffakıyeti rlka tirtlk »Imamaktadır. L&kln Ingllterenln 1P13 Te daha evvel aldıgı tlftlklerln TÜRKÇE SÖZLÜ VE SARrULI 3e henüz Inglltereye götürüleraedlgl haber Dâve verllmektedlr. Bu durumda tirtlklerlmlzln olarak: Istlkballnl kurtarmak Içfn memleket lçtnde tlftlk Banayll kurmak lüzumlu görül Büyük romancımi7 HÜSEYİN RAHMİ İzdihama mahal kalmamak üzere yerlerinizi evvelden aldırmız. Tel: 60821 mektedlr, GÜRPINAR'ın »aheseridir. Vapurlarda yaz tarifesi Devlet Denlzyollan şehlr hatlan yaz taFiatı 200 kuruş. rlfesl mayıa birden ltibaren tatblk edllecektlr, Euna göreı Adalardan blnen blr H İ L M İ K İ T A B E V İ ırolcu' hiç yapur değlştlrmeden Boğazlçl lskele'lerlne kadar gldeblleccgl glbl, Bogazdaa blnen blr yolcu, bütün Anadolu lskelelerlne de aktarma ynpmadan varablleve Arkadaşlan ve Tuluat Gecesi cektlr. Halk Şehir Tiyatrosunda «Casuslar» m Jules Verne'ln bu en güzel romanmm Sanatkân lklnol ctldl çıkarak tamamlandı. 150 kuruj, son haftası ARİF BOLAT KİTABEVİ Ahmed Güldürür, Küçük Mualiâ Şelılr Tiyatrosunda blr aydanberl muvaffakıyetle oynanan «Casuslar» ın son birlikte. İsmail Dümbüllii tarafmdan iıaftası bajlamaktadır. Eser, Vftlâ NuredKOMÖC Kantolar. Zengin varyete Her tarafa vesait vardır. dln VSNu re Nlhal Karamağaralı t«rafından yaîiimıştır. 1 Sehir EDEBIYÂT BAHISLERI Çocuğunu öldüren haberleri Yeni şiirin iyi ve ana karşısında Kumaş ihtikârı kötü tarafları İÇTİMAÎ BAHISLER Yazan: Dr. Porihan Çambel Millî Korunmada dün üç davaya birden başlandı CUMHURIYET 11 Nisan 194S HEM NAL1NA M1HINA Japonyaya karşı Bahi Süha Ediboğlu flnkü gazetelerde çıkan bir ajaHS haberine göre Meksika deniz ktıvTetleri de, Japonlara karşı harbetmek üzere, Pasifikteki Müttefik deni» üslertnden birine gonderilmlştir. Meksika Z mllyon kiiometre kareye yakın arazisi ve 20 milyon nüfusile milletlerin yeni moda tasnifine göreorta çapta bir devlettir. Gönüllü usuUç kellm«si d« «s» lile silâh alrında bulundurduğu mnvazharfi İİB başlıyan ısf ordu, 1938 de 47,000 kişiydi. Fakat, bu mısrada acaba Pasifik ve Atlas Ok>anuslarında (Mekbizim anlıyamadığı sika körfezinde) uzun kjyılan olmasımız, zevkine vara na rağraen, bu devletin deniz kuvvctmadığımız bir sanat lcri pek zayıftır. Bu küçük filo 1200yorum. Fakat, her ne suretle olursa mı var? Şayed ahenk taklidi için yapıt 1600 tonluk 1619 nıil süratli, 5 gambotolsun serbest nazrmn aekilsizlik, ka mışsa salıncak gıcırtısmı hatırlatan bir tan 160486 tonluk 826 mil gidcn 13 yıdsızlık ve alabildiğine bir hürlük ifa ses de çıkmıyor. Gene şair, aynı nısra tane kıyı karakol gemisinden ve 4 tade etmediğini, bilâkis zor bir teıkib da içinde arka arkaya «s» harflerile ne taşıt teknesinden ibarettir. Müretsanatı olduğunu söylemek istiyorum. başlıyan bu ahenksiz kelimeleri dalgıa tebatı 1765 kişi rutan bu filoda en büBu terkibi. şairin titiz bir kelım?cilik lıkla yanyana getirmiş olacak. yük top 102 milimetreliktir; bir tanecik anlayışile örebilmesi, serbest narmın Bu misali, yeni şiirin şekil ve ahengi bile orta ve ağır top ve bir tek torpido kendisine verdiği hürlük nisbetinde hiçe sayan anlayışmı Delirtmek için alkovanı yoktur. Kısaca Meksikanın dezor bir iştir. Çünkü serbest nazımda, dım. Kısaca denebilir ki, yeni şiinle ön niz kuvvetlcri, deniz harbinde i? gbreheced* ve aruzda olduğu gibi otoma p'.ânda gelen endişe orijinal olmek, bilecek bir varlık olmadığı gibi, uEun tik bir ahenk yoktur. Şair, vezin ve ka şimdiye kadar dokunulmamış kon.:iarı Mcksika kı>nlannda luıçakçılığı bile fiye kayıd'.armın dışında, mısralarının ele alarak, şiir düimize girmemiş keliönliyecek halde değüdir. Eğer, Birleşik her birine ayrı »yrı kanad takmağa melerle ifade etmektir. Amerika, harbe giren komşusuna bir mecburdur. Sonra, yeni şiirimizde en çok göze rniktar harb gemisi verdlyse diyeceğim Gene şairlerimizin pek çoğunda bu çarpan noktalardan biri de, konutnıa yok. titizlik yoktur. Ekserisi, yeni ve orji dilimizin aksine olarak, tıpkı aruz ve Bu Amerika devl«tinln küçücük denal olmak gayretile şekilden, ahenkten hece ile yazılan manzumelerdeki gibi niz kuvvetinden bile istifade edilmekfedakârlık yapıyorlar. Bu yüzden, güzel «takdim tehir» zorlamasmın hâ'â dete olduğuna göre, harbe yeni giren Şili ve ahenkli söyleyiş ancak tesadüfe bağ vam etmesidir. Moselâ gene bir şaiıhı: ile Arjantinin de. Japonlara karşı kullı kalıyor. Meselâ şu mısralarla başlıyan «Yıkılmış ambarları Avrupanın» hınılmak üzere, deniz kavvetlerini Abir şıir: Şeklindeki mısraı, eğer konuşma dilfnıiral Nitnitz'in emrine vermeleri bekYumma bebeğim yumrna kirpiklerini, mize daha uygun bir hale getirilmek islenebilir. 1942 yazında harbe girdikten tenirse: Gözleriıı alısnıasın rüyaya... sonra, Atlas Okyanusunda Müttefik «Avrupanın ambarlan yıkılmış.» Buyüklcr böyle bıktılar dünvadan deniz kuv\etlerile beraber Almanlara Ka\he(tiler bütün sevdiklerini Demek daha doğru olur. ve ttalyanlara karşı harbeden Brezilya Bundan sonraki makalelerde yeni şiiDecikten sonra derhal kuvvetinden filosu da, Pasifiğe gönderilebilir. kaybedıyor. Hem de affedilmez bir te rin muhtelif taraflarını tetkik ederken Gerçl Amerikan ve Inglliz donanra»şekil meselesine gene döneoegiz. nalur yaparak: larile Fransız ve Holanda deniz kuvSakın sallatnıa Baki Süha Ediboğlu retlerinden artakalan gemiler, Japon rfonanmasını silip süpürmeğe kâfl iseler de. Mek5İkanm bir kaç küçük gemisinhı bile «fazla mal gön çıkarmaz» kabillnden Japonyaya karşı gönderilmcsl Brezilya. Şili ve Arjantin deniz kuvvetlerlnin de, ileride, PasiHk harbine iştirak ettirileceğine bir delil sayılabilir. Bu üç devlet, Meksika gibi denizde Myd değildirler. Ayn a>Ti hatın sayılır, flCumr.uriyet Matbaası tarafmdan hazırlanıp basılan ve çoktandır lolara sahib oMnkları gibi hepsi bir amevcudu kalmadığından binlerce istekli okuyucuya verilememiş olan ra>a gelince epey bir koı teşkil edcr. Bu devletlerin deniz kuvvetlerine kıH A Y A T A N S 1 K L O P E D İ S İ'nin saca bir %oı atalım: yeniden basılması tamamlanmıştır. 10 büyük cildin flatı 70 llradır. Brezilya filosu: Umumî müracaat yeri : Isranbu] CU5IHURİYET Matbaası. 2 zırhh (her biri 19.200 tonluk), 3 , Uğur Kitabevi ve kitabcılarda bulunur. hafif kruvazör, 10 muhrib (ayrıca 1940 ta bitmek üzere 6 muhrib Rio de Janeiro te^gâhlarında yapılıyor ve 12 muhriMazisi günahla dolu, çehvete mağlub bir gene kızın, hakikl ve temlr bin de yapılması mukarrer bulunuyoraşkı tanıdığı zaman kendisine ve onu seven erkeğe verdiği ıstırabların du; bunlarm en az 2 si bitmlştir) 4 ve uğradığı felaketin çok canlı bir hikâyesi. denizaltı; (3 tane de yapılması mukarDünyaca meşhur muharrir ANDRE DEMAISON'un şaheser romanı rerdi.) 6 mayin gemisi, 4 yardımcı mayin gemisi, 6 gambot, ayrıca 18 yardımcı ;emi. Bu filonun muharib kısmı 52.864 ondur; 7 buçukluktan yukarı 99 topu Şehvetle aşkı. zevkle azabı, realist bir şekilde ve sanat ustahğı yaparak • 50 kovanı vardır. însan mevcudu e tahlil etmekte, okuyanları merak ve heyecan içinde bırakmaktadır. 1938 de 14,171 kişiden mürekkebdi. Tiaret filosu 1939 da 487, 820 tonluk 305 İstanbul Konservatuan gemi idi. Yazan: Beklediğiniz Hayat Ansiklopedisi eser: AŞK ve G Ü N A H ICRA TURK Çemberlitaç MUSIKİSİ HEYETİ Şili filosnt 1 zırhlı (28,500 ton), 1 ztrMı kruva:3r, 2 kruvazör (2 kruvazör de tezgâhtal, 8 muhrib, 9 denizaltı, 3 mayin gemisi, bir miktar yardımcı gemi. Bu filonun muharib kısmı 86,061 ondur ve 76 lıktan hafif toplar harlc 40 top ve 104 kovanla mücîhhezdir. ^ilonun mürettebatı 6000 kişidir. Ticaret filosu 1939 da 176,289 tonluk 106 gemi idi. Sinemasında 13 Nisan Cuma saat 21 de Eminönü Halkevi Sosyal Yardım Şubesi menfaatine. Numaralı yerler: 75 100 150 kuruş Sinema gişesinden şimdiden alınabilir TURAN I 13 Sinemasında Bugün mevsiınin iki büyük şaheser filmi birden: Her Türkün göğsünü kabartarak göreceği ve tarihlere şan olan büyük kahramanlık filmi ( YALNIZ Sinemamızda ) Arjantin filosu: 2 zırhh (her biri 27,770 tonluk), 4 ahil muhafızı zırhh, 2 ağır kruvazör, hafif kruvazör, 16 muhrib, 3 denizaltı, 2 gambot, 14 mayin gemisi vt diğer 20 kadar yardımcı gemi. Bu filonun muharib kısmı, 110,824 :ondur; 75 likten hafif toplar haric 197 :op ve 142 kovanla mücehhezdlr. Donanma mürettebatı 1000 rubay, 14.500 erdir. Cenub Arjantin, Amerika devletlerinin en büyük donanmasına sahibdir. Ticaret filosu 1939 da 312,970 onluk 337 gemi idi. Görülüyor ki bu 3 filo, Japonyaya karşı gönderildiği takdirde. 5 zırhh, 1 zırhlı kruvazör, 4 sahil muhafızı zırhlı, ağır kruvazör, 5 hafif knıvarör. 36 muhrib, 16 denizaltı ile bir hayli mayin dökücü ve tarayıcı gibi yardıracı ıremi laha l'zakdoğudaki Müttefik donanmasmı takviye edebilir. Bugün değilse bile yann, Avrupa barbi bittikten sonra, Japonya asla başa çıkamıyacağı kuvvetler karşısında kalacaktır. Yaşlan 77 den başbyarak 80 liğe, 90 Iığa kadar varan pirlerden mütesekkil yeni Japon kabinesi için, en âkılâne hareket, şimdiden Japon usulü ü^ere, boyun eğmckten ibaret görünüyor. KAHRAMAN ZEBANİLERİ Kadıköy 0 P E R A Sinemasında Baş rollerde: Sami AYANOGLU Fatma ANDAÇ Talât ARTEMEL Vatar.ı müdafaa yolunda canlarını veren Türk kahramanlarınm bir zafer destanı II A S R E T 2SAHRA Robert PAİGE Noah BEERY Jr. Leo GARİLLO Andy DEVİNE Lon CHANEY. Heyecan Dehşet Büyük mnceTa ve sergüzeşt filmi. GECE CANAVARI TESADUF Meçhul Diişman Bugun Matinelerden İtibaren SES TIYÂTROSU OPERETI Bugün saat 15,30 da tenzilâtlı matine Her akşam saat 20,30 da BÜYÜK ŞARK OPERETİ Kadıköy OPERA'da J££. H A L İ M E Muhteşem dekor, büyük mizansen ve zengin müzik. Tel: 49369 İsmail Dümbüllii Pangaltı YENİ Sinemada 2 F İ L M B İ R D E N MARİKA RÖCK sözlü Macera. Revü, Müzik. O RA T ER R IKtNCİ Bütün kadmları a\âkadar Llrlk Soprano Bayan Şadan Candar lle erll plyanlst Mithat Fcnnıen bu gece saat 21 de Saray slnema'sında blr plyano ve şan resltall vereceklerdlr. Programda ch? Schumann, Mozart, Brahms, Debussy, Chopln) Faureı Maasenet. Verdl) Pucclntden seçllmlj parçalar vardır, EK5n iabah Inhlsarlar Umunı nıüdUrlüğü blnasında blr gcocln fecl surette ölurr.ü l'.e netlcelenen blr kaza olmuştur. InhİFarlar ldaresl levazım servıslnde poBta memurlugu yapan 26 yaşlarında Arlf Sorgun, inanm lkincl katmda asansorün lşledlğl fcısma bakan pencereden başım uzatmış, bu sırada hareket hallnde bulunan asansör 119 duvar arasına Bikısan bası boynundan koparak fecl blr çekllde ölmOştür, Yapılan tahklkatta ölüra h&dlseslnln Arlf Sorgu'nun kendl dlkkatslzllğl netlceslnde vukua geldlğl anlaşılmış, Adllye doktoru Izzet Işçan cesedl muayene ederek gömülraeslne lzln vermlştlr, Piyano ve ?an konserî AZAK , 30 kısım, tekmili birden 1 2 A Ş KS E N F O N t S l Ş A Ş K I N K O C A Üona Masey GEORG BRENT re JOAN BENNETT Geceîeri balkon numaralıdır. Yerlerinizi evvelden aldırmamz rica olunur. Çok feci bir ölüm SON DARBE Dick Tracy's G. MEN Senenin fevkalâde enteresan biricik şaheser filmi. Herkesi hehecandan heyecana koşturan yeglne süper filmi. Eğer heyecan duymak Istersenk firsab kaçırmayın muhakkak g'örünüz. Piyano ve Şan Resitali Şadan CANDAR Nithat FENNEN Bu akşam saat 21 de S A R A Y Numarah biletleri gişeden Değerli bir öğretmenin Kısa blr rahatsızlık netlcesl Slttp pazartesl günü Karacaalımed mezarüğına ebediyete tesllm. edllen Şumnulu Hafız Aüclullah Meçllî, Bulgaristan TılrMerlnln maarlîlne 7e mekteb h&yatına yarım asra yakıa blr müdflet pek çok hlzmetler etml? de. ğerll blr öpretmendl. Kırk seklz sene deıam eden cğretmenllk hayatmda Bulgarlstanm muhtelif şehrllerlnde TUrS Ilk ve or. ta okunarında leragatlo çalışarak binlerce Türk yavrusTjnun taltm ve terblyeslne hayatını hasretmlş ve Bulgartstan TUrk mekteblerlnde okunan blr çok ders kltabları yazmıştır, Uzun tedrls hayatmın yegâne emell Bulgarlstan TürKerlnln maarlflnl ytlkseltmek, rnümkün olduğu kadar çok Türk talebe okutup yetiştlrmek Te blhassa sadelejmlş, Eçık türkçenln ders kltablarına da taraamlle glrmlş olduğunu gürmefctl, Daha ınof» seneslnde Ilk okullarda okunan hesab derslerl lçln Uç ders kltabı tertlb ve neşretmiş ve CES. Ulağı) ismlle hesab derslnln usulü tedrlslne ald ayrıca öğretmenlere de blr kılavuz yazmıştır. 1915 seneslnde Türk dlll dersleri lçln pek kıyT.etll lk! eser tellf ve neşreylemlşttr. oÇekl Düzen» lsmlnl verdiği türkçenln sart ve nahvlne aid kltabile rcönk) lsmlnl verdlğl okuma kltabı, türkçenln aadeleşmesl ve ıstllahlann turkçeleşmesl cereyanının 1 K 1 ofcul kltablarına glrmeslnln en önce atılan tıuvaffakıyetll adımlarından blrlsl ldl. Bu kltablar uzun seneler Bulgarlstan rurklerinln Uk okiıllarmda ders kltabı oarak binlerce Türk talebenln ana dlllerlnl ?.çık türkçe yazılmış kttablardan kolayca oğrenmelerlnl temln etmlşttr. Sinemasında H A F T A eden müstesna film. isteyiniz. Kadın ve erkek ruhunu tahlil eden, aşkuı ıstırabını emsalsiz bir surette canlandıran hissî ve acıklı film. K IN MATİNELERDEN TÜRKÇE SÖZLU Bugün AR Sinemasında KÂNATSIZ NELEKLER VERA ZORİNA EDDİE ALBERT Seanslar: 2.30 4.30 6.45 9,15 ELHAMRÂ'da İTİBAREN 2 FİLM ÇEMBERLİTAŞ 1COBAN BUGÜN SİNEMASI 1 KIZI BİRDEN Arzuyu umuml üzerine üç gün daha gösterilecektir. Bu hafta Beşlktaş, Şeref stadmda oynanacak maçm seylrcüerinl taşıtnak üzere, Denlzyollan ldaresl Kadıköy Haydarpaşa Usküdar Beşıktaş, sonra dlrekt olarak Kadıköy Beştktaç lskelelerl arasmda vapur seferlerl tanzlm etmlştlr. Maç donüşü lçln Beşlktaştan gerek Bo»as'lçlne, gerekse Anadolu ve Koprü lskelelerlne vapurlar taiırlk edllecektlr, Tanınmış muharrlrlerlmlzden Burhan Feıek 1249<ir> perşembe günü saat 16 da Uuzel Sacatlar Akademlsl salonunda «Hlndlstanda görduğıım güzelllkler» mtuıııı uzerlnde konferans verecektlr, Glrls serbesttlr. Bu haftaki maç için vapurlar tahsis edildi YARIN AKŞAM I P E K SİNEMASINDA Hakikî bir kahkaha kasırgası TÜRKÇE SÖZLÜ 2ATLANTİK MUHAREBESİ Müttefiklerin Atlantik sularmdaki muazzam deniz ve hava filolarınm Alman denizaltılarma karşı giriştikleri büyük savaşları gisteren büyük harb filmi. | ^ B Baş rollerde: BRUCE BENNETT VİRGİNİA FİELD Biirhan Felek'in konferansı L O R E L H A R D İ C Ö N Ü L L Ü