11 Mart 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

ARI rt pırtnç ı>e c ueaa/ıe a«xaatr. f/ ^/ir rapor&r 2 I İnCİ yil O3yi ." 7384 umhuri ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta fcutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyetî: 24298, İdare vs Mstbaa kısmı: 2429924250 Fuad Baymur'un Hkokul Öğretmenlerinin Meslek Kitabları Serisinden : TÜRKÇE Değişikl ÖĞRETİMİ nci basımlan ( 1 inci kitab ) COĞRARL ÖĞRETİMİ Pazar i I Mart 1945 T I Rhin doğusunda bir çokYirmi Amerikan devletinin Alman şehirleri zaptedildi Müttefik ordular, kat'î darbeyi vurmak için büyük ölçüde bir taarruza daha hazırlanıyor Meksiko şehrinde toplanan Mareşal Montgomery " son zafer muhakkaktır ve bu panamerikan konferansmda hususta şüphe edilemez, belli olmıyan yegâne nokta, önemli kararlar verildi son zafer i elde edeceğimiz tarihtir,, diyor Rasııı ve haberleşme hürriyett Meksiko 10 (a ».i Birleşik Atnerlka Hariciye Bakanı Mr. Stettiniııs. dün sabah, Amerikalılsrarası konferansının, bütiin üyplerin lştiraklle yapılsn kapamş toplantı.sinda, aşatıdaki demecde bulunmııştur: < Bıı konf>ranst« t«m.sil ediîen yirmi Amerikan cıımhuriyetinln vardıjjı nptlcpler, bonî ve emniyet için yapılan Anıprikalılararası lşbirliğinln gelişmesinde tarihl bir dönüm noktası olacalctır. Bıınlar. »an Franoisoo'da Blrlpşmi* millptler konferansınin muvaffakıyptlııp ve barı^ı dPvam Pt.tirmelv için mllİPtler»rnM bir tpşklla.t lhda.sın& geiılş mikya.sia yardım edpcefettr. Bu konferanAİa varılan en miıhim anlaşmalar arasında şunlar bana son rterece önemll Kftrilnmektedir: 1 Mlhvere karşı müçteıek ıniicadel^mİ7ıde, lıarb zamanı işbirliğimizi tekrar t^yid ettifc. Amerikan kıt'asında nart tesirlnin izlerinl silmplc İçin biıiikte »ldıfeımuı t*dbirleri gfpniçletmek hususunda mutabık kaldık. 3 Yirmi Ameıikan cıımhuriyeM. tınun tartı?malardan sonra, Dıımbarton Oaks teklifİPrinl San Francisco'da Birleşmlş mllletle.r konferansmda millet Arkaaı nahij» 3, Sü. 2 <U J hazırladıgı sulh planı 4 a«iîi ve haberleşme hiirriyprini «ıtğlama çarelprinin. îkinri Piinya Harbini sona erdirecek barış konuşmalarıpd» önemü bir ypr nlacağı. şimdiden gnte çarpıyor. Amerikada kurıılmuş hıılunan «Hiir Ba?ın Komisyonu» harbden eecra haber alıp vprme işlerini tamamen serbest bir hale eetirrne amacını güdüyor ve btnuın için de «Hiir basın» prensipinin barış nnlaşmalarında yer alarak earantiye kaviısmn«ını saslamağa çalışıynr. Eğer kotnUyon maksadım gerçek!eşrirebilir*e, yeni barış ni/amı içinde her lürlii hsberin ör kavnaemdan boznlmamış ve e«it bir şekilde her yana yayılıp biMirilmesl mnmkün olaSanFrancisco'da konferansm toplanacağı Belediye binası Rhin nehri ii/erindeıı Alnınıı mev7.ilerine ateş eden Ameriknn askerleri eaklır. Hür Basın Komisvomımın amaoı. ASalıahtan goceye kadar ııçan 1000 Gencral Patlon'un snl knnadı General Wa.'lıinşîton 10 (a.a.} Birinci Ka»nerikada her iki partice benim«en>ni«. nnda orriusu kü'alan Wesel'(te!îi Al Imınba vp av uçağının himayesinde üe Hodges'in saü kunadile Remagen'in 19 ba«m ve yayında tnm ha:;ımsı?lık ka man cebinin kuzey kanadında şid'i"*tli nişlptilpn Amerikan köpriibnşısı şiıııılı 10 kilometre güneyinde Andermach'd'a ircınile konîronin tasvibini ka'aııııuş. .'avaşlar veııııektediıler. Açığa v.ıntl Kııı. jtenişliı;iııdp ve 8 Kıtı. devinliıiinclo tibat tcsis etmiştir. Bu <uretle 10 AlbeUibişh rtevlct VP siyaset aHanılarının dııiıına gore. bu kıt'alar 8 şubattanberi dir. Rlıin'in gecikliiji R?magen k»pı isiı man tüıııen unsurları şimdi Rhin'in yakın ve sırak ilçisiııi iizerinde tnpla İO.(KM) den fa/.la esir almışlardır. çok sayıda uçaksavarlarla müdaîaa e batısında Koblenz ;lt Bonn arasında reı? bulımııyor. Riitiin denıııkrat nıeuıBirinci Amerikan ordusu kıt'a'arı dilıııektedir. Köprüye hiicuma teşebbüs tamamile çevıilmis htıhınmaktadır. Geleket'erin basın ııuıbfillpri de. bu 1* Rlıin'in dogı sahiline geçmekte Jevam pdpn 7 Alman uçağıtıdan yalnız birisi neiül Paltoıı'uıı da yakındaBbin'i eeçş*bbti?ii «ompati ile karsılıyarak vardıın Pvliyorlar. Rhin »jın bir çok Alman iis>iine dönmiiştiir. Küprübaşına vapılan nıesi beklenmektedir. Güneyde Kobve işbirliiçi kavarına varınış giiı üniiyor. şehirleri alınmıştır. Kakat Müttefik ge 9 kaı f?ı taatruz, kolaylıkia püskürtul lenr.'in 7 kilametre kuzey batısında buBn arada Mck«iko"da toplaııan Pana nel kararga+ıı, yalnız Erpel'in i.mini miiiîlür. lunan 3 üncü ordunun diğer bir'ikleri Moskova, bu bölgenin 1 raerikan knnferanünııı, habpılp<ıııı» hiir vernıektedir. Arkas\ »ahijt 3, Sü. 2 de Uçüncü Amerikan ordusıl ke^iminde riyefi«i. yarınki diiuya barı^ vp emnimarttan itibaren Rumenyerînin miihim bir psası nlarak bpniınler tarafından idare serniş VP kabul rlnıi* hıılıındu^ıınu da aianslardan öârpniyoııız. edileceğini bildiriyor f istanbul Veremle Mücadele Cemi mıştır. Ana tüzükteki bazı maddeler Demek ki ba>.ıı\ VP haherlpsmp hürveti, ana tüzüğündeki desrişiküera ta değiştirildilcten sonra CetıiyMin seneriypri. yirmi bpş yıl iriııde ikiııri defa Bükreş 10 (a.a.) Mareşal Stalinle larısını konusmak ve senelik mutsd lik kongresi yapılmıştır. Tooiantıyı orŞTİrisilen yeni harbleri nııleınp te«eW>ii•~ Arkası gahife 3, Sü. S da Başbakan M. Petsr Groza ve Başiskan ^k ini yapmak üzere dün toplansünün. artık bu seler ba^arıya ııta«.mamuavini, Hariciye Bakanı M. Tatarescu sını kolavlasfnacak eıı e<as|ı şarl ve arasında teati ed'len meküıblardan sontedbir sayılıyor. Riıiuci Uiiııya Savara kuzey Tran?ilvanya, Euraen idaresi fintn barisuıHa. bu kıuıtı meriıtde dualhna geçmiştir. Kumen hükumeti tarar'JİmamHiını en hiiviik hat» olarak vnfından gönderilen mektubda, Ruman» sıîlanHıranlnr gittik<;e çnğalıyor. Hııııyadan haksız yere alınmış olan ve RuJarın kanaatitıe go'rf, harbe ke«in olamen ordusile sıkı işbirliği halinds h a "ıak ff»n vermp işinirı rııhıı. basın ve reket eden Kızılordunun kahramanlığı h'berle'me hürriyetini sa^iamadadır. sayesinde kurtarılan kuzey TransilvatıKğer 1?1S yılının riban sulhıınıı kııri Ankara 10 (Telefonla) Milli Şef yayı yeniden anavatana dönmüş gor» ma tpcrübplerinde bu psas gozdpn ıızak İsmet İnönü. Cumhur Başkanlıgı flarmek husuçunda Rumen halkının şiddsttutıılmasaydı diktatiirliikler kunılanıay. monlk orkestrasının bu akşam Kons»rli istekleri belirtilmekte ve oradaki adünya yirmi beş jıl içinde ikinci bir vatuvarda rerdi&i konserl şprefl°ndirzınlıkların haklarmm gBzeti]ec=ği ve feHVete «iiriiklpnenıczdi. mlslprdir. Konserde Maarif Vekilimlz tam asayiş muhafaza edileceği hakkînGöviiiiiyor ki basın ve haberlpsınp de bulunuyordu. da Sovyetlçr Birliğine teminat verıîhiirıivetile. bir vaııdan ic rciimin lıalkHasan Feridin ldaı~e ett.iâi orkpstra mektedir. Mareşal Stalin bu makt'ica ca denedpıınıpsi ı'nuırakabpsi). diğer IV>rlioz. Liszt. Sezar Pıank'tan parçaaynen şu cevabı verrr.iftir: yanHan tniilptler aıaonda yalaudan. lar çalmıs, hazır bulunanlann haklı «Rumen hükumetinin, Transilvp.nya giıîi er>iPİİPrdcn ıızak bir dıs p^ılitikaııııı takdirlerile karşılanmıştır. tnpraklarında, Rumen idaresinin kuruieiidü'mesi sağlanmak isteniynr. BÖ>İPma?ı hakkında 8 mart tarihli mekrubunce hem biiriin dünyada gerçek mânada beiirtilen taleb Sovyet hükurnsti ta» 5İle demokrasîyi 7afere ulastırmanın. rahndan incelenmiştir. Hâlen meTîlekethem de barı» ve emniyoti her liirlü te idareyi temin eden yeni Rumen h ü sarsıntıHan konımanın mümkiin olafakumeti, ekalliyetlerin hakları ile cepha ğı umuluyor. Bu diişünceyi en kı«.a ve ihtiyaclannı karşıuyan biitün müesseseÖ7İİİ bir sııretie bclirlen yetkili BRITlerin muntazaman işleme.sine yarıyacak lardan çıkmı« s<i/l»r. hiç de ek*ik de Arka$\ sahife 3, Sü, 7 de ğüdir Meksiko konferaıısı kaıaııııııı gerekçesine EÖ'IP. biikikatin lanındığı ve ofVT radyosu 10 (B.Y.U.M.1 Ha, biündiği yprde nıliinı olanıaz. Hiir Bairiye Bakanı Petko Stainof yapt;ğı bir j sın Komisyonu adına birkaç lıafla im Kıtpılannda şiddelli snvaslar rereyan rlınekte olan Stettin şehrinden bir giiı iinüs empcde ezcümle demiştir ki: ce mp'nleketimiri de ziyaret edcn Atebliği. ettireıek Lauenburg. Kartuzy ve Tiseno = kova 10 (R.) < Bir kaç gün evvel Slav millelleri n^eıikaıı gazetprilfiindpn Mr. Forrest'in 10 mart günii. ikinci Beyaz Rusyî cep hof şehirlerile 300 meskun yer almışurdumıızda bir kofıgre yapmışlardır. dürünresine (före ise, basın. dünya baıı hesi ordularımız muvaffakıyetle Dsnı laıdır. fann da vatan cephesi komitelerinin çırın nabzıdn. Arkasx sahlfe 3. Sü. S te zijî istikametinde taarruzlarını inkisaî .onsre.'i toplanmaktıdır. Bulgar rr.illcti Bütiin bu diişiinrelerde saklı hakikat Uyük bir imtihan geçirmiştir. Bununla P3>ını kabul etaııekle beraher. basın ve Londra radyosu 10 ıB.Y.U.M.> Lon beıaber yeni imtihanlara da hazirlanhaferlesme hiirriyetinin diişiiıınlen yol•ira radjosunda, ecnebl memlekeılere malıdır. Slav kongresi ^ Bulsraristsn'.n d?n benıen gerçekleşivprereBİ ve hele göstermişrir. Bazı tahsis edilen siyasî kronik e.snasında yalnız clmaciığını uniıılan neticeleri eksiksiz dnğurarağı h'JS'j'inrında aşırı bir iyiııısoıli^e kapılTiirkiyeden balı.sedilnıiş ve sözcü t?. kimseler ıstırab çeken milletimizle slav pttiler. Fakat onlar yanılıvorlar. Bı? mamıza imkân yoktıır. (,'iinkü. basın cünıle şöyle dPmiştir: ve haberlesme hürriyetiııe dokmııılma/« Almanya ve japonyaya 37 ncihakikî Bulgarız. hakikî Slavız, hakiki hîrm grrçekleşmesi için. bıı mak^adı devlet olarak lıarb ilân eden Tüıkiye, deynoliiTıtız. ?İHPTI bir dünya gazeteriler birlii'ınin Rııslar VP onların eşiiz Maresalı Stabu kaıarını geç bir saatt« alnıış olnıasıkun'lrnası. hattâ bağımsi7.1ık prensipina rajnifn Müttrfikler arn.sıiKİa iyi kar lin bi/.i börle kabul ediyor. Yugoslavlav nin hanş anla^malarında ypr alnıası şılanmış ve San Fi'anoisco'da toplana ve pfsanevi Maresal Tito bizi böyle tayetismez. Bu esa^ı, hütüıı il»ill hiikucak olan konferansa orUk devlet sla nıyor. Onlar bııraya murahhaslannı metlerp kabul ettirmek. aykırı haıeketrak çağıiılmıştır. Makine harbinin kab göndeı'mekle mazideki anlaşmazlıklarını l?ri rinliyeopk ork VP yefkive sabitı bir larına alısını; clrna.sı lâzım gelen Tür h'ikiim^uz saydıklarını ispat etmişlerdir. tç^kiKıt kurmak geıeUir. kiye, iki nıilyoııUılc ordusile önemli bir Diğpr "Slav milletleıi de böyle tanıyorT?le bıırada giiçliıklor derlıal kpııdikuvvptıir. Fakat, Tiirkiyeye izsfe edilen lar. Biz valnız değiliz. Vatan cephe.=i ni gosteriynr. Hiir Basın K<)iııi<yonu plıemralyet afkeri olmaktan ziyade psi Bııls;arl.'tanı Slav Bulgaratanıdır.* Bîîwa konusanlar, amacin. biiliiıı lıabpr Bulşar Harioiye Bakanı sözlerine şöykolojiktir. va?ıt?1arını hiikumetlerin eliııden kıırle devam etmi.'jtir: îlürbin bas diindiuiicü spyri altında tprmak olduğuııu: Dııınbarlon Oaks'a * Yiınanlılar \nirdlarmdan müstevTüi'kiypnin dtınınıu ve Türk ekonbmisigöre kurulacak sosyal vp ekoııomik liyi çftbı:k uğrattılarsa bu iş, Yunan topnin Inkisaf taıv.ı Avrupalılar tarafından kcn^eye bu alandaki haksı/lıklacı onar Arkam sahVe 3. SH 5 te Iâyıkile takib edilemtmiştir. Askeri ma.=ma. gerekince de reznlandırıua yotkiraflar biitçcnin biiyiik bir kı.smını masçinin verilebilecpğini ileri sürüyorlar. setnıektedir. MübadPİe hususunda karHattâ herhanpi bir nıpmlekplte basın ve Türk Dil Kurumu Genel şılnşılan ınii?kü]ât nıenıleketi sıkıntılı haberleşme hiirriyetine karışılmasını bir vaziypte düşürmiiştiir. Teuavüldeki harbe hazırlanma kriteri sayaıak dtxSekreterliği hal dünya emniyet meıiisiııiıı barpkrtP p.ıra miktnrı, haıbden. evvelki jnmaas Ankaıa 10 (a.a.) Türk Dil Kurumu gCTne«ini istiycrek kadar ileri °id<uler nisbetle üç nıisli artmış bulunmaktadır. nıerkez heyeti Kuıııııı Başkanı ve Ma | de var. Kakat bıma mukabil memnıınlyet ııyan ari{ Bakanı Hasan Ali Yücelin başkandıran vaziyct Tiirkiyedeki altın stoku lıjiında bugiin yaptığı toplantıda, genel Bu durum karşısında bir an İçin. biından snnraki YK/ııııı/da uytlınlııIıı>:ı»a nun 143,5 tona yüksplmiş bulıınması. sekıPter merhum Ibrahim Necmi Dilçalışacagımız rpjim ve lıasın hiirıivcli Uzakdoğu harpkâlından resimler: Anıeıikaıı kııvvetleri Luzon aılasına çıkarlarken yanl lıarb:len evvelki stok mevcudıına menin Türk (JİIİne ve kuvumtına ettiği müna«ebc!ini bir yana hırakalıııı. GerGuam 10 (a.a.) Mariana adala şif raporlarının bildirdiğine gore, Tok nisbetle beş misli artmış olmasıdır. Tür hjzmetleri saygı ile anmış ve bu törençekten demokrat hiikıimetleıin bile. (Yeşiiayn ?.i inci yılı münasebetile) Hasan rından kalkan ü^itin uçankale'er Tokvo yo şimdi baştan^a?a yanmaktndır. j a kiyenin 900 milyonu tecavüz eden büt den sonra Maraş milletvekili lçki kurbanı I Bugün bizi anıp susmalılar değil mi?.. Prof. Dr. Yavur ABADAN vıı bombiıiamışlardır. Şehrin üzçrine pon başkendinin üzerinde siyah dü çesinde 500 milyonu nıilli müdafaa ih Reşid Tankutu oy birliği ile Kurum getiyaclarma tahsis edilmlşür ncl sekıeterliğiae sesmiştir. Içki kurbanı II Hayır.. bizi anıp konuşmaldar!.. sahijt 3, Sü. i te ~ 1ŞO0 toa yangın bombîis; 3. £ii. 3 te Veremle yapılan savaş geçirilmesini lüzumlu görüyor Verem Mücadele Cemiyeti, bütiin şehir halkının birer birer rötıtgenden Transilvanya Rumenlere verildi Berliıt savaşı Cu m h ur Başkanımız Sovyet orduları Alman başkendine 41 kilometre mesafeye geldiler. Stettin şehri için de çetin muharebeler oluyor Flârmonik orkes ] trasının konserini şereflendirdiler "Biz artık yalnız değiliz,, Bulgar Hariciye Bakanı, Slav Birliğinin önemini belirtiyor Türkiyenin ehemmiyeti Âtiıta da, Bulgarlarm Yunan topraklannda yaptıkları tahribat hakkmda acıklı tafsilât vermektedir Londra; Türkiye 2 milyonluk ordusile önemli bir kuvveltir» diyor Tohyo yamyor Ustün Uçankaleler, Japon başkendine 1000 ton bomba attılar. şehir bir alev tufanı içinde kaldı