21 Şubat 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

MANSİL Yazan: FİKRET ARIT îsrrüni zehirli bir ağaçtan alan bu büyük ıçtimaî roman, kuvvetli bir aşkrn; erkeğınin kusurlu bir eseri olan kadmın, dunun, bugiınün, ve yarının kitabıdır. 360 sahife 200 kuruş. umhuriyet V BENJAMİH fRANKLİN lîyografi İNKILÂB KITABEVİ 21 inci yıl 7366 İSTANBUL CAĞALOĞLU Teleraf ve mektub adresl: Cuaıhuriyet İstanbul Poste kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrtr heyetfc 24298 tdare ve Matbaa klsml: 2429921290 OI Çağırıyı Meclis Başkanı yaptı, gerek ruzname, gereks£ toplantı mevzuu için henüz tebligat yok Aymgün öğleden evvel PartiGrupunun da toplanması muhtemel görülüyor Japonyada 1111 ^ 1 1 1 1çekildiğine • kabinesinin Ankara 20 (a.a.) «Anayasanın 19 uncu maddesi gereğince Büyük Millet Meclislni şubatın 23 üncü cuma günü saat 17 de toplanmağa çağırıyorum.» Bılyuk Mıllet Meclisi Başkam AbduZhalîk Renâa * * * Meclis cuma günii toplanacak Millet Meclisi Toplantıya Çağırıld1 İ Suriye Reisicumhuru ŞUkrU Kuvvetü Bey Habes İmparatoru Haile Selâsiye Snndî Arabistan Kralı Ibnlssırud Millet Meclisinin aynı gün umumî heyetten evvel bir Parti Grupu toplantısi yapması da ihtimal dahilindedir. Gerek ruzname, gerek toplantı mevzuu hakkmda henüz tebligat yapılmamıştır. * * * CUMKURİYŞT Büyük Millet Meclisi Başkanının Meclisi topltntıya çağıran. tebliğmde bahsi geçen Anayasanın 19 uncu maddesj aşağıdadır: Madde 19 Ara verme sırasında Cumhur Başkanı veya Meclis Başkam gerekli gorürse Mecl'si toplanmağa çağırabihr. Üyelerden beşte birinin istemesi üzerine de Meclis Başkanı Meclisi toplanmağa çai<ırır. Mısırda çok mühim görüşmeler oldu Roosevelt'le Churchil, Hicaz, Mısır, Habeş hükümdarlarını ve Suriye Reisicumhurunu kabul ettiler İngiltere Ortaşark meselesini halletmek iizere Arab devlet reislerine teklifler yaptı Kahire 20 fR.l Resmen bildırlllyor: Suudi Arabistan Kralı Abdülâziz Ibni sımd, Necıdin merkezi olan Reyyaz şehrinden Ciddeye otomobılle gelerek defa memleketinden ayrılmış ve emrine verılen bir Amerikan ganbotu ile Mısır sularına gelmlştir. Kral Abdulâzlzl ta^ıyan ganbot Sıiveyş kanall yolundaki Murra sulune varınca, Amerika îumhur Başkanı Mr. Roosevelt'i taşıan torpido tarafından merasimle karşılanmış, daha sonra Kral Abdülâziz, torpidoya geçmlş ve Mr. Roosevelt tarafından istikbal edllmlş ve ikl devlet reist bu suretle görlışmuşlerdlr. Konu.5malar, tam bir dostluk havası içinde vukıı bulmuştur. Mısır Krah Faruk apon dair haberler geliyor. Bu satırlan yazdığım strada haberlerin ne dereccye kadar dogru oldu&n henuz belli de&ilse de, askerlik alanındaki son yenilgilerin Tokvoda baiı politika buhranlarına yol açması, dunya efkârmda olajanustu bir surpriz tesiri yaratmıyacaktır. Japonyada bundan önce patlak veren hukumet buhranı da do£rudan dofruya askeriğ yenllşilcre bajUı bir olaydı. 1941 yannda Marıan ttıkımadalarma karşı şiddetle taarruza srecen Amerikan donanması Guam'a e Saipan'a asker çıkarv dıgı zaman Japon harb gudumü büyuk bir sarsıntı geçirmiş, bn sarsmtımn neliccsi olarak da General Tojo hukumctl devrilmişti. O sıralarda yayınlanan bir Japon tebliği «Tarihimizde ilk defa bu derece vahim bir durumla karşı karşıya bulunujoruz» cumlesile başlıyor ve kötumserli|ini glzlemeğe hızum görmediği tir haTa içinde, daha sıkı bir harb güdumu politikası gerektipni Japon halkına bildiriyordu. Nitekim Tojo hükümetinin çekilişini ye Kolsu kabinesinin Işba'ina geli«ini ilân eden Jafron dcmeci de, harb içinde göze alınan bn mu» him değisikliği «Savaşa topyekun bir şekil8e devam edebilmek» maksadma yorarak açıklıvordu. Koisu hukumeti geçen temmnınn sonİ3nna dogrn kurulduğuna göre bugun aradan yedi ay kadar bir zaman geçmiştir. «Sa^aşa topvekun bir şekilde devam edebilmek» gibi kesin bir kararla işbaşına gecçn bu hükumet, kararını tatbik alanına koyduktan sonra acaba her hangl bir başarı elde edebilir miîdi? Bn sorjnyn o sıralarda knrcalıyan durya basını, genel olarak, harb hareketlerinin nıukadder gidişi önunde yeni Japon trukumctinin de otekiler gibl âciz kalacagını, ne kadar çırpıns» olayları kendi hesabına duzeltemiyeceğinl ileri sıirmüstu. Harbin mahiyetinden kurvet alan bu sozler artık iyiden iyiye gerçekleşmiştir. General Tojo hukumeti. Amerikan dövuş jucu onunde Japon dış müdafaa çemberinin adım adım çatırdaınasına ve sonunda Marian adalannın kaybediluıesine engel olamamıştı. Koisu hukumeti de topyekun harcanan butun gajretlere ra|men rilipinlerin elden gitmesine ve Tokyo ile yokohama'nın ha\adan yakılıp rıkılmasına karşı hiç bir şey yapamamıştır. Bu hükumet de istifa ettiği takdirde ne olur? Nazi emperyalistleri, yukarıdan en büyuk bir şiddetle yağan bombalara karsı ikl yıldır tahammül gdsterdikleri halde, Japon emperyalistlerinin uç giuı içinde paniklejip hemen el kaldıracaklarını sanmak doğru olmaz. Çin harbinin basındanberi militaı istler eline geçen Japon politikası, b>le görünujor ki, Japoına yenilinciye kadar gene bü>ük askerî şeflerin elinde kalacaktır. Her muhim başarısızlıktan sonra bu askerî şefler arasmda bir takım plân ve program anlaşmazlıkları çıknıası tabiidir. Bu^lcce her yenilşiji şu generalin jahud bu amiralın güttüâü hatah stratejije \ormak, bir müddet için mümkün olacaktır. Japonya bütün bütun jenilip de militarist ziunre ortadan kalkıncıya kadar bunun böyle olmasım normal gbrmelidir. Çünkü bu. militarist zumrenin İ5 basmda kalabilmek için kullandığı bir metoddur. J Ankara 20 (Telefonla) Bu gece radyo ile de bir kaç defa tekrarlanan tebliğİe Büyük Millet Meclisi evvelce tayin edilen 5 mart tarihinden önce toplantıya çağmlmaktadır. Büyük îngiltere, Japonya savaşı için Amerikay a teminat verdi Iskenderiyede bir toplantı yapıldı Pasifihte son savaş durumu Washington 20 (a.a.) Bu ikşam Beyaz Saray asagıdakl teblığı ne^retmi«tır: «Mr. Churchill'le Mr. Roosevelt îskenderıvede tekrar gortışmüşlerdir. Görüşme 4 saatten az sürmüş olmakla beraber ehemmıyetli yeni müzakerelere imkân vermiştir. Bu mülâkatta, evvelce govüşu'.memiş olan meselelerden en az Dir tanesi incelenmiştir. iki şef Sovyet Rusyamn tarafsız bir devlet olarak kaldığı Japonya ve Pasifik harbi hakkmda görüşmüşlerdir. Mr. Churchlll, Amerika Birleşık Devletleri Başkamna hiç bir şııpheye nıahal bırakmıvacak blr ifade ile sövledıği sözlerle îngütere hükumet min Almanya mağlub olur olmaz bütün varinı yoğunu Japonyaya karşı savaşa atacağmı tebariız ettirmiş re bu sâvaşa şimdiden katılmış bıüunan ordularına tak\iye İçin mıımkün olan her şeyl yapacağını ilâve etmlştir. Iskenderiye toplantısmda. Amerika Harıcive Bakanı Mr. Stettinius da hazır bulıuımuî ve Moskovada S o ^ e t Hariciye Halk Komlseri M. Molotof ile Roosevelt ve ChurchilPin Kırım dönüşlerinde iki taraf hariciye bakanlarının da iştirakile Churchill Ibnissuud mülâkatı Kahire 20 (R.) Resmen bıldirlliyor: Kral İbrassuud Misırın garb çölundeki Paruk gölu civannda Mr. Churchıll i.e Mr. Eden'le gorüşmuş, In^lliz ricali Kıal Ibnissuudım burada verdigı Arkası sahife 3, Sü. 5 t« De Gaulle'üıt red cevabı Washingtonda dün çıkarılan resmî tebliğde bu hareket teessürle karşılanıyor Wa3hington 20 (a.a) Beyaz Saraydan. bugün. bildirildı&ine göre, General De Gaulle, muvakkat Fransız hukumeti başkam sıfatile, Mr. Roosevelt tarafuv dan Ce2ayirde bulunmafa davet edilmiştlr. Davetname, büyuk elçi M Oaffery ta« rafmdan pariste General De Gaulle'e tevdi edilmiştir. Bu davetiye Mr. Roosevelt Cezayire gelmeden blr kftç gün evvel Kinmda Yaltadan gönderilmişti, Rooserelt bu mesajında General Da Gaulle'e kendlsıle Fransia topraiların Arkan sahife 3. Sü. 3 *« Moskovaya göre Alınan mukavemeti arttı Hattâ Almanlar Macaristan ve Pomeranyada neticesiz kalan birçok karşı taarruzlar yapmağa başladılar Kızılordunun yeni ilerleyişleri Alman Hava Müdafaa Başkomutanı inlihar etti Japon sularında harekâtta bulıınan Amerikan filosuna aid bir goıüuiış Sanat âşıkı yirmi genc aranıyor! Londra 20 (a.a.) Tarafsız kaynaklardan öğrenildiğine gdre, Almanyanın Moskova 20 (R.) Sovyet tebliği: devam eden ordularımız birkaç çehir'.e hava müdafaa başkomutanı Korgene20 şubat günu ordularımız Kor.igs meskun mahalli i=gal eylemişleriir. ral Hubert Weise, bundan birkaç gün berg'den batıya doğru bir yol açsıağa Breslau bolgesinde, şehirde çe\Tİli evvel BerlindeM apartımanında intihar alışan duşmanm taarruzlarını püskürk sahife 3, Sü, 2 de etmiştir. müşlerdir. Ordularımu^ Konigsbsrg'ın guney batısında düşmanın Doğu PrusKütübhanemden ilhamlar: a grupu etrafındaki çemberi sıkıştırmağa devam etmişlerdir. Danzig'in güneyinde, Vistül urnagınm batı kıj'isı boyunca taarruzUrıııa devam eden ordularımız 50 den fazla meskun yer almışlardır. Graudenz şeh Arkan tahij» 5, Sü. İ i* inde çevrili bulunan düşmanın inıhaıına devam olunmuşrur. Brandenburg eyaletinde taarruzlanna Nuhsitı Ertuğrul ile tiyatromuzutı büyük derdi ve yeni bir tiyatro kurmak için giriştiği teşebbüs hakkmda bir mülâkat Şehir Tiyatrosunun yayımladığı cTürk Tıyatrosu> dergisinin son sayısmda Muhsin Ertuğrul imzalı bir ilân çıktı Bu ilânla, tiyatro artisti olmak istiyen yirmi beş genc jiranmaktadır. Genclerden istenilen evsaf, liseyi bitirmiş olmak, iki sene maddî menfaat beklemeden sıkı bir disiplin altında çahşmayı göze almak ve bittabi «giriş imtihanı» sayılabilecek bir tercübede başarı göstermektir. Ayrıca kadmların 165 m. den erkeklerin 1.80 m. den urun olmalar] icabetmektedir. Bu ilân bizi, tiyatromuzun en mühim derdlermden birile karşı karşıya bırakmaktadır: Genc aktor yetişmiyor. Hakikaten eğer yirmi sene evvelki tiyatroyla, bugunkü tij'atroyu mukayese edecek olursak yeni bir Muhsinin, bir Rasid Rızanm, bir Şadinin, bir Vasfnin bir Hazım'ın yetişmediğmi biraz da esefle gorüruz, Bugün yıldn mevkıinde olanlar dahi hemen hemen devirlerini yap Atinada bir gün J Başbakan, Amerika Basın Heyetini kabul etti Heyet bu sabah Istanbula geliyor Halbuki Japonynnın başına gelen ve daha da geleceğe benziyen felâketler sıı veja bu generiün hatasile il?ili degildir. Ortarta bir lıata varsa. o, ferdlerden zijade bir zihııiyete aiddir. Japonlar. istedikleri kadar yeni hükumetler knrsunlar, hattâ bülün generalleri, bütün amiralları birer birer iş başına getirip dene^inler; bundan dolavı harb talihi onlardan yana donecek değildir. Japon^anm kurtulıısu, saldırgaııiık zihnijetiııin bu memlfketten uzakla'masına bağlıdır. O' le j,ı rıinüyor ki, bu da ancak kesin bir teniUiden sonıa mümolabilecikür. NAÜlR NADİ ». Artiası Sa&t/s 2, Sü1 îa ~ Ankara 20 (a.a.) Başbakan Şukru Saracoğlu Amerikan gazeteleri başyazıcılar cemiyeti temsilcileri olarak dundenberi şehrimizde bulunan Newifoık Herald Tribune ga7etesi sahıbleıın'len Mr. Wılber Forrest ile Stlanta Constıtution gazetesi sahiblerınden Mr. Ralph Mc. Gıll'i bugün saat 13 30 da Başbakanhkta kabul etmıştir. Bu görüşmede Amerıkah gazetecilere, AAtinada hava bombardımanları merika büyük elçisi Mr. Steinhardt ve neticesi harab olan beton bir bina Amerika harb haberler bürosu TarkiKonya vapurile Yunanistana gidip ye mümessili Mr. Kugeman refakat etgelen arkadaşımızın mtıbalarını ıkınci nüştir. Arkin sahü» 3. Şü. 3 t* b f ^ ^ İ V Nâşâd kızlar!.. .CLes desenchantees)