13 Şubat 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUR.. JT 13 Subat 1948 Edebiyat Tarihiııden Portreler Tolstoy'un hayatı ve fikir hayatı Yazan: Buriıan TOPRAK 1 Setıir haberleri Ziya Gün davası bitti Mahken^e, mirasçsların iddialarını reddetti CiEMLEULi: nTnMTTTiT!n7i[ffTiuıniTTTnnııiTiTTnTıTTTiıiiHnîi!iî I6ASBASA [HEH NALINA MIHINA Muvaffak olmanın şartı verimli çahşmadır! Genc okuyucum! Biiesin ki, irade terbıyesinin en ahlâkî ve insanî ifadesi ve gerçek muvaffakıyetin şartı çalışmaktır. Tembellik ve parazitlik her türlü aMâksızlığm anası; çalıçkanlık da temız bir muvaffakıyetin, yüksek ahlâkın, ruh ve beden sağhğımn en feyizli kaynağıdır. Bunu söylerken, senin gözlerm onlnde hayalı beliren orr.ekleri bilmi/or değiiim. Ben de görüyorum ki, hayatta çalışmadan kazananlar, başkalarınm bükdk belini basamak yapr.rak yükselen'.or, :nsanların gözyaşlarmdn macun yuğurup can otu diye saHrak mevki ve seıvote konaniar var. Fakat ben sana temiz ve namuîlu insanlara yaraşan bir muvaffakıyetten bahsediyorum ve böyle bir muvaffakıyetin, diyorum, bir tek yolu vardır: Çahşmak, varlığmı ve me/Kknı emeğ;nin hakkı ve ehlıyetinin nr...ıiâfatı olarak kazanmaktır. insan için hakiki saadet ancak böyle bir muvaffakıyettedir. Lloyd George'nn coğrafyası eçenlcrde, Kızılordnnun Silezyaya girmesi münasebetilo yazdığım bir yazıda, coğrafya bilgisi pek kuvvetli olnuyan Lloyd George'un. Almanyanın doğusundaki Silezya ile Türkiyenin cenub doğusundaki Kilikja'yı birbirine kanştırdığının meşhur olduğunu söylemişthn. 82 yasmda siyasî hayattan çekilrnek ve bembeyaz saçh ihtiyar btçuu dinlendirmek kararını vermis olan eski Ingiliz Başvekiline şimdi Earl» yani «Kont Comte» asalet unvanı da verilmiştir. Bu münasebetle Kahirede çıkan haftalık Images mecmuası, Lloyd George'un coğrafyada pek kuvvetli olmadığından bahsederek şunları y»«yor: «Versailles konferansında Lord Balfour'un kâtibi oian Harold Nicolson, <Peace making» yani tSulh Yapıldığı SIrada^ adlı kitabında Lloyd George'un coğrafya bilgisinin kıtlığını gösteren bir çok misaller vermiştir. Fakat bunun âaha yakın ve yeni misalini Mr. Churchill'in harb nutuklarını karıstırırken buluyoruz: «7 mayıs 1941 de, Mr. Cnurchill, Avam Kamarasında askeri vaziyeti gözden geçirirken Carnarvon Burro'jghs saylavı olan muhterem dosrunun bir sorgusuna şöyle zarif ve nükteli bir cevab vermiştir: «Mr. Lloyd Ge>rge, Türkiyenin îraki hükumeti ile bir anlaşma imzalamış olduğu hakkmda bir haber okuduğunu söyliyerek bu hususta bir sual sordu. Meropotamya ile Iranın ayni zamanda isim değiştirmelerini ve «Iran» ile «Irak> gibi birbirine çok benziyen iki yeni ad taiınmalarını ben. pek teessüîe değer ve çok kullanışsız bulurum. Bu iki komşu devletin bir aksi tesadüf olarak beraberce yaptıkları bu teşebbüs, Mr. Lloyd George'u, boşuna endişeye düşürmüştür. Bu endişeleri giderebileceğimden dolayı çok bahtiyarım. Bahi3 mevzuu anlaşma, Türkiye ile İran arasmda imzalanan, olsa gerektir. Bu a n laşma Türk İran hududunun tahkimine aid tedbirler hakkındadır. Tamamila haberdar olduğumuz bu tedbirler, bir müddettenberi hazırlanmakta idi ve 4 mayıs 1941 den itibaren tatbik edilmeğe başlanmıştır. Mr. Lloyd George'u bu hususta temin ve tatmin edebildiğimi ü mid ederim. Esasen, bu iki memleketin isimlerindeki teessürü mucib benzerlüten dolayı o, böyle bir endişeye kapılmakta çok mazur idi.> Mr. Churchill'in nükteli ve alayeı cevabı hoş değil mi? Görülüyor ki Lloyd George 82 ya.şına geldiği nalde dahi, coğrafya bilgisi, tembel l^ir orta okul talebesininki kadar kalmış, hattâ Iran ile Irakı birbirindcn ayıramadıktan başka Iraki diye yanlış bir isim bile uyduracak kadar ileri gitmiştir. Geçen harbin sonundaki barış muahedelerinin karmakarış olmasmın bir hikmetini de. Lloyd George'un coğraf\ a dersinden sıfır almasında aramak lâzım gcliyor. f 1855 ytîtrtm martındcı ToTstoy, [ hal uzun müddet devam etmedi. Kafhatıra defterine şunJan yazvjorAm kasya ve harb haystı, pek az zaman mVğruna bütiin hayaUmı vakfede SBnra varl'ğmm dinî uçurumlarını ona ceğim, büyük bir jikre saplcvc^m. keşfettırdi. 1S59 da genc ha'ası AlekBu fifrtr; yent bir dirdn, Isâ';an sandra'ya yazdığı mektub, ılk günlermamız kolay değil. Herkesin yoru'duğu kurdugu dinin hurafelerden ve es denberi gsçirdiği tekâmül safhalarını yere menzil kurmuyorlar. Ceıniyetleriaçıkça göstermektedir: rardan temizlenmiş jeMicü*.» mizde henüz rasyonel bir iş ve çalışma Merhum göz doktoru Ziya Gür.ün. «Çocuk iken ihtirEsla ve duygu ile, roi'.yonluk serve;Lni, Istanbui 5 inci teşkilâtı mevcud olmadığı için, işini seçMakaleme Tolstoy'un muazzam tamek ve mesleğinde severek çahşmak çok Bavvurunu hulâsa eden bir pasai ile ( hiç düşünmeden ir.anıyordura. On dört Noterliğince tanzim edilen vasiyetnaaz insana nasib clan nimetlerdendir. fcaşhyorum. Zira size onun hayatın yaşına doğru hayatı düşünmeğe baş me ile bir tesis vücude getirilmek ı'ızer Çoklaıımız ya aile, eş dost ve ari:adaş dan; fikirlerinden ve bu fikirlerle ha iadım, ve din, gö üşlerimle uyuşnıadı re Universiteye devretmesi üierine. tazyikı ve telkinile yahud da tesadüflerin yatının gelişmesinden bahsetmek isti ğımdan onu yikmak bana bir meziyet merhumun mirasçılörile Universite teve h?vatî ihtiyas'arm sevkıne tâbi olayorum. Şüphesiz sizc onun edebî kıy gibi görandü ,. Benim içm her şcv açık, sis idare kurulu arasında karşılıkr. acırak meslek tutuyoruz. Ileride ya be7.gin metinden bahsedecek değiiim. Çünkü mantıki kı=ımlara bölünmüştu, bolme lan davalar; Asliye 3 üncü hukuk mah bir ruhla işimize devam ediyor yahud da Brtık edebî eserleri üstünde yapılan lerim arasında da din yoktu... Sonra kemesinde karara bağlanmıştır. meslek değiştiriyoruz. Gerçi genc'.ikte Mahkeme başkanı Ali Rıza Tenıtekin, jnünakaşalar, nihayete enniş ve veri> hayatm bana gösterebileceği h'.ç bir tutulan meslek ömürlük değildir. Heride len hükümler kat'î olarak edebiyat ta sırrı kalmadığı an geldi. Fakat hayat verdiği kararda vasiyetnamenin kanjna meslek değiştirmek. hayata yeni b!r istirihi manuel'îerine geçmiştir. Esasen bu bu ncktada her türlü manssım kaybet uygun şekilde kalerne almdığmı v<: mikamet vermek suretile iîk hatayı düzeltmevru, salâhiyetimin haricinde olduğu ti. O devirde Katkasyada idim; yalnız rasçılarm, mer'humun vasiyetnrmeyi mek mümkündür. Fakat geçen zromn kadar ve belki de daha fazla ihtirası ve bedbaht idim. İnsanın hayatta ancak imzalarken görme hassasından ma'.ırum gecmiş. gencliğin me?lekî formasyon çajnm ve sevgimin dışmdadır. Beni saran bir defa yapabileceği gibi ruhumun bü olduğu yoıundaki iddialarının ehlı vuRI da elden çıkmış olur. mevzu; onun hayatı ve bu hayatm tün kuvvetlerini, imkânlarını ona tev kuf ve Adli Tıb t;ırsfından verilcn raBanatı üzerine tesiridir. Zaten bövle cih ettim... O devir Sivastopol muha porlarla çürütüîdüğünü beliıtmekte iir. Beğendiğimiz mesleği tutmamız şu clmaymca; sadece şekilden ibaret sanat rebesi zamanı bir fedakârlık ve saadet Bu suretle mirasçılar tarafından vjpılan veyahud sadece akıl oyunlarmdan iba devri idi. Ondan sonra asla; ne önce itirazlar kabule dtğer görülmemiş ol' Yalnız şuna dik<at et ki, çahşTnanm bakımdan da kolay değildir ki, !nsan cet felsefe, âdab ile erkândan teşekkül den, ne de sonra bu kadar yüksek b!r duğundan, vasiyetnamenin iptali hak sosyal değeri, neticesinde ve mahsulün gencliğinde kuvvet ve kabiliyetlerini iyi olçüp tartamıyor. Gencliğin güruru ve eden din, bilmem hakikat pesinden ko düşünce tepesine yukselemedim ve i^te, kmdaki istckler reddedilmiştir. dedır. Muvaffakıyeto götüren ça'ışma, tecrübesizliği buna mâni oluyor. Eu huo anda, ne buldu item, benim imanım şanları ne nisbette alâkadar eder? Vasiyetname hüküm'.erir.e göre Dr. sosyal bakımdan fayda hasıl eden ve vesusta mekteb. genclerin imdadına vetıNitekim Tolstoy, eserinden faz'a: olarak kaldı. Sürckü olan bu iki ruhanî Ziya Günün tr?arrufunda bu! man hamle esnnsında basit; eski fakat şimdi. Ankara caddesindeki MeseiTet otali ve rimli oiandır. Başka bir deyişle, maHaret şebilir ve yetişmesi lâzımdır da. Mekhummalı hayatile, gönül gencliği iie, sade çnhşmakta değü, çahşmavı ve>i nusullerle. ölümii yenmek ihtirasile, insanlar ara hiç bir kimsenin tümediği kadar iyi altındaki üc dükkân, Bahçekapıdakı lendirmekte yani mupyyen bir nLsbette teblerde. bilinen psikolojik bildiğim: bir hakikati. meydana çıkar Rr.îimpasa hanının 5760 his?esmden çocuklarm kabiliyet yoklamaları yapılıp eında yaratmak istediği kardeş sevgisi ki emekle en bü.ük fayda ve randıman rüyalarile, modern medeniyetiıı sistemli dım: Olmeıliği. aşkı ve ebediyen mesud 2140 hissesi, Fındıklıyan hanının 3360 elde etmektedir. Fer<? için muvaffak cl tesbit edilir. Ve bu sayede. messlâ. liseBu sistem, bir taraftan imrsndirmek olmak için başkaları uğrunda yaşamağı hissesinden 2120 bissesi. Cağaloğlu ve yalanlarına karşı müthiş hücumlaule manm ve cemiyot için ilerlemenin şartı yi bitiren bir gence hayatta tutabileceği ve, hususile öbür taraftan, korkuhnak ve nihayet sonsuzluk önündeki baş keşfettim. Bu buluş hıristiyan diTiin.e Yerebatanda birer ev ile YedikuleJa da buîur. yani verjmli |^hşmadır Şd meslek hakkmda yol Rösterilir. Bazı dönmesile 19 uncu asrın ortalarına bcnzemesi yüzünden, beni hayretler bir ahır tesis o||irak tapuya tescıl etti halde bütün mosele verimli çalışınsnın memleketlerde tatbik edilen bu usu'ün suretile şüphesiz ki çalışürıyor ve fenclere sınü geçirtiyor. Fakat kanaa+im şudoğru, bütün Avrupa münevverle:ine içinde bıraktı. Ve daha ilerisine gide rilecektir. sırrını öğrenmektedir. Bana sorırsai, bizde de tatbik edilmesini bekliyedurur dur ki; bu sistem, evvelâ, adtm yetiştircek yerde, herşeyi Incilin içinde araken, okuj*ucum! sana tavsiyem şu obun: hâkim olmuştur. Çünkii Tolstoy'un haGene vasiyetnameye göre tereked; verimli çalışabilmenin bedenî. hissî ve yatile sanatı tam bir bütün teşkil et mağa koyuldum. Fnkat Incilde az şey çıkan bütun paralar. para sayılan aîtm akli olmak üzere üç şartı vardır. Eğer, Meslek tutmak için herşeyden evvel fi miyor; genclere okuma ve çalrjma sevbuldum. Yani, mukaddes kitabda ne mektedir. Hiç bir zaman sanat eseri, meskukât, esham, tahvilât ve barka hayatmda çalışmış olup da kilimin dör* zik ve fikrî kabiliyetîerini ölç. Görenek gisi vermiyor. Veremez, çünkü korkudan hayata bu nisbette karışmış dsğildir. Allah:, ne kurtarıcıyı. ne de mu'odde senedi, tesis idare heyetine tevdi ed'le ucunu bir araya getirememiş kimse gö lere, arkadaş telkin ve tazyikma 1apıl sevgi doğmaz, çalışmp. sevgisi ser'^eit çahşmadan doğar. Ve bir memlekette teOnun hayatını eserlerile yirmi beş ya satı, hulâsa hiç bir şeyi bulamsdırn... cektir. rürsen; bi! ki. onda bu şartlardan en az madan hakikî tennayülünü yokla v« içiFakat ruhumun bütün, mümkün oldurakki ve medeniyeti de bu türlü çalışşından itibaren adım adım talcib etnıek Merhumun. akrabslarına ve on'ardan biri eksiktir. Çakşmanın bedenî şartı, nin sesine kulak ver. Hoşlanmsd'.Şın bir arıyır, kabildir. Bütün ömrünce tuttuğu hâtıra ğu kadar bütün, kuvvetlerile ga>Ti Aram. FmdıkJıyan ile hastabakı sağlık ve sağlamhktır. Hissî şartı çalişma mesleğe girme ve şüphe etme ki meslek malar yaratır. Saniyen, bu sistem, lüağlıyor ve şaşkınhklar içinde hakikati defterleri ve bu devirleri aksettiren cı Seher, Sıdıka ve Fehmiye tahsis etlerin hepsi iyidir. Elverir ki, sen t'ittu zumsuz ve sebebsiz yere her sene c c r i yetimize yüzlerce okumuş küskün yolkitabları, ruhî tekâmülünün hareket istiyordum... Böylsce kendimi dinimle tiği irad ve mensfiinin yüzde 25 h'sse yı sevmek. aklı 5 artı da çalışmaM bıl ğ m e s l e ğ i n başbaşa yalnız kalmış buldum. Beni lamaktadır. İlâve edeyim ki, kovulma poktalarını açıkça tesbit etmektedir. miktarı her ay sahiblerine verilmek ü mektir. Sağlık ve sağlamlık şartı aıeyniyice anlayın: Zannediyorum ki; insan zere tesis idare Seyet' tarafından Istar. de sen kendin düşun. Diğer iki şart üze çahsman lâzımdır. Çünkü muvaffak ol cezasmm tatbikatında bir çok aks^klık* * * dinsiz olunca; ne iyi ve ne de mesud bul Emniyet Sandıgma tesiim edi^cek rinde beraber düşiinelim. Tolstoy'un inzivada geçirdiği genolimanm i!k sartı işini severek çahşmadır. lar ve adaletsizlikler de vardır. Bu ceza olabilir. İmana; dünyada her şeyden * * * nın yüksek tahjil rrüe'seselerinden oltir. ğinde; dimağı, daimî bir sıtma içinde * * * fazla sahib olmak istiyorum. His^ediyosun. daha fazla gerikmeden, kaîdırılması idi. Pek sathî bir tahsil hayatmdan Sadece Ziya Günün evindeki ve Me Çalışmanın faydalı ve verimli olmasırum ki; on=uz ruhum kuruyor, kısırlaSırası çelmişken ilâve edevim ki, genc il'imdır. nm şartlarmdan b.ri, dedim, çalışmayı sonra büsbütün inzivaya çekildi. Tam şıyor. Lâkin heyhat! Inanmıyoru.n. serret otelile kahveharedeki eşyT va sevmek ve içten arzu etmektir; işi bir lere çalışmayı sevdirme husu=mla ara bir yıl ruhile başbaşa kaldı. Bu ^snacla riyetnnmede •likredilmediği c ; hotle * * * Bende; dini yaratan hayattır, yoksa angarye gibi değil, tıpkı bir spor1 gibi babaların rolü büi'ük ve mpkteb'.erin türlü felsefe mekteblerini, sırasüe beÇalışmajT sevebilrr.enin ikinci esaslı hayatı yaratan Jin değildir... Bu anda; bunler doğrudan doğruya verıslerme zevkle ve severek yapmaktır. Çalışmayı mesuliyeti ağırdır. Mekteblerin ruh! ternimsemeğe başladı. Kâh Epiktetos'a sakalaCEktır. sartı. insanın emeği mahsulü ve neiicegönlümde öyle bir çoraklık duyuvovum sevebilmenin de bir çok şartları varüır. biye sahasındaki vrzifelerinden biıi ve leri ür.erindeki haklarınm kendi =ine terılıyor, vücudünü mahrumiyetlsre ahşki; her ne olursa olsun, bir dine tesiim Fakat bunlardan ikisi, bence, esastır ve belki başta Beleni. genclere caliöm^ sev min edileceâinden v? cemiyette l'yık oltırmak istiyor, kâh Epicurien olup varMaarif Bakanlığınm bir kararı olmam lâıım. Allah yardımcımdır ve lığını fuhşa ve zinaya terkediyordu. Bir Ta:ım ve Terb.ye KuruUmca. ı.sokvıl ta biri, insanın işini ve mesleğini kendi ru aisi aşılamak ve calı^mayı sevdirrnekttr. duğu yerî alabileceginden emin olmns^dır bu olacaktır... Bar.im için; tabiat. beni lnatnamesi hakkında ^erılen bir karar dım aralık ruhlarm tenasühüne inandı ve hî ve bedenî kuvvetine, kabiliyet ve te ;Bu sevgi sileden bcflıyarak ilk ok*ıMan ki, buna hukukçular tevzii adal't d'yordine götüren rehberdir. Her ruhun BakanUk tarafmdan Maarif Mudürlugune nihayet korkunc bir nihilisme'e dü.ytü mayülüne gore seçrrjesidir. Genc arka tibaren derece derece mekteb sıralann lar. Bu adalet 'nsan icin devlst ha'inde başka ve bilinmez rir yoln vardır. Onu; bücürilmiştır. Bu karar geregmce: da almır. Ve mektebde bu sevsjy: alaKetice: Her türlü iman ruhundan siiiyaşamanın sebeb ve hi'tmetlenrrlen ba;İlkokulun her hangi bir sınr'ına kadar daşım! Sana. senJ<?n yakın kim«e yaktur. ancak ruhun derinliklerinde b'jlmak nip gitti. Daha 16 yaşında iken dua etdevam edıp 'cmr.ndan okıılu terkeden tile Kendini kendin bil ve tanı; işini vc mes mıvan bir genc. cok kere, bütün Öm hcasını teskil eder. Bütün bir de"let nimümkündür.> ı msği bıraktığı gibi, kiliseye gitmek belerdea yaşı müşakî olmlar. kendi kendi leğini kendine gör3 seç. Emin o! ki. in riince severek calısma zevjtin'ît''n ımh zamının temelini vücude getiren bu noklerini yftlşttrip de imtlhan verdiklerL tak san sevnıediği >'e gonlünün çelcmediği rum kalır. Ötedenberi sövleditim eibi. âdetini de terkettL * * * ta iizerinde. birt mpvzııumuzdan çoV udlrde, aaha yUkEPk sınıflara alınabılecekBununla beraber an'anevî imanı hebir işte ve meslekte verimli çahfi'naz. ?imdi de tekrar etn rk zorundayı.n ki; zaklaştıracağı için, durmıyacak ve veArtık görülüycr ki sanatkâr Tolstoy l«rdır o1 niiz sönnüş değildi. Tolstiy «Itiraî için gaye; sanat değil; din yani gönül Ve kendi seçmediği bir iş ve meslei^i de, m tteblerim:z(?e ve umumivette tahsil rimli çalışmanın ikirci şartına geç<>ceS'W. l Maarifte terfiler lar» ında bu istihaleyi şöylece anlatır: huzurudur. 1855 martmm beşind<> defzamanla sever görünse de, hakkile seve nüe= ;es'elerimizf'e çerrİTİmizp ok'jmıy! ve çalışma'T oevdire'ni^ornz. Onlara «etstaubul Maarif Mtıdurlugü İlk Ö^retlm mez. Prof. Dr. A. Fuad Başgil «Bütün şüphelere rağmen bir seylere terine şunları yazar: «Uğruna bütün jnanıyordum. Neye? Bunu söyliyemem. hayatımı vakfedecegim büyük bir fikre Mudür mua\!ni Şe\ki Erson bir derece terİnsanın sevmediği ve içinden arzu e*fl ederejf Ilk Oğretlm Mufeıtışlîğlne geçirılHâlâ daha Allaha inanıyordum, yahud saplandım. Bu Ckir; yeni bir dinin, mış, yerıne muîettlşlerden Şevkl Polat ta mediği bir iş ve nıeslekte, şu veya bu daha doğrusu onu inkâr etmiyordum. Isâ'nm kurduğu dinîn hurafeîerden, rın edilmiştir. Mudurlüğun yenl teşkiia sebeble, çahşma|a mecbur olması kadar Fakat hangi Allaha? Onu bilmiyordum. naslardan, sırlardan temizlenmiş şek tında thdas olunan hesat lsieri müdtlr mu da üzüntülü bir hayat tasavvur olıınaavinligıne getırllen mucuinlerden İzzet maz. Böyle bir insan, işinin esiri olarak Aynı zamanda îsâ'yı ve emirlerini de Koçak da bir derece terfl etmiştir. İlk Öıiinkâr etmiyordurn. Fakat bu imanm Lâkin bu ümid onun ihtiyarhğının retira Ttftiş Kurulu Başkar.ı Mansur Te çalışmaâa ve yaşamağa mahkum deraek MUAMMER KARACA ve neden ibaret olduğunu da size söyli ihtirası olacaktır. Z r a hayatmda henüz kin rie bir oerece terfi etmiştir. tir. Çalışmanın bu türlüsü ise, tıpkı esir ARKADAŞLARI yemezdim.» Tereddüdünü, şaşkınlığmı aşacağı bir çok merhaleltr vardır. Tiirk Tıb Cemiyetinin toplantısı çahşması eibi, hem ferd ve hem cemivet belirten bu sözler doğru idi. Zira vakit B V AK Ş A M Türk Tıb Cemlyeti mutad hafta'.ık top'.an i?in hakiki fayda vc randımand^n rrah* * * vakit delicesine iyilLk etmek hulyaîarltısmı bugün saat Jıı.rîd da BeyoŞlunda Bur rumdur. Hulâsa mesud o insandır ki, Tolstoy Sivastopol muhasaraîindan le coşuyordu. Arabasmı satmak, parasa 9oka$mda)[i hususl yerinde yapacaktır. serbestçe seçtiği rreslekte severek çalısır. eını muhtaclara dağıtmak yahud malı kurtulduktan sonra, 1855 ortalarmda, Konujulacak mevzular şunlardır; Severek çalışan ,orulup yıpranoıaz Ne Saat 20.30 da 1 Konferans; Bomatızma: Dr. Arlf nın onda birini fukaraya vermek, hiz Petersburga gitti. Edebiyat âlemine girdiği vakit meşhur şairlerden, roman İsmet Çetlngll, 2 Doguştan eski kalça ceza ve ne mükâfat kamcısı istemez. metçi kullanmamak gibi tasavvur'.ar ı teşekkül çıkıklarında kanlı repoî.syon usuHcrinln Başkasının işini %e muvaffakıye'.ini kısaklından geçiyordu. Zira hizmetçMerin cılardan, mütefekkirlerden eden bu muhitte ilk duyduğu şey, netioelerl Dr Feyyaz Borkay. ^ Barsal: kanıp da huzursuzluğa dü^mez. Hergün de kendisi gibi insan olduğıınu düsüTurgenyef de divertlkülü vak'ası: Dr. Kazım Nuri İçgö isinde biraz daha ilerler. Ilerledtkce de nüyordu. Bir hastahk esnasında şahsı iğrenmeden ibaretti. ren, t İkterl takib eden carotinemie işine sevgisi artar, ve bundan hem kenOPERET 3 PERDE na «Hayat prensipleri» tesbit ediyor ve dahil olmak şartile, bu meşhur adam vak'asi; Dr. Necmeddin H. İzmirli Salih Yazan: Sadık ŞENDİL ları bayağı, riyakâr ve igoiste bularak, Bozoglu, 5 İki tarafli kavernlt tüberku. disi ve hem cemiyet için iyilik ve saade* manevî tekâmülü için şöyle bir program çiziyordu: «Her şeyi incelemek. onlardan nefretle ıızaklaştı, kendi dün lozun pıtradcksal lvileşmesl; Dr Pellegrlnl. doğar. Müzik : M. SABAHADDİN MUAMMER KARACA. ARŞALUS Maraşlılar gecesi hukuk, tıb. yabancı diller, ziraat, tarih, yasına girmek için ordudan da istifa ÇITIRPmRYAN rolünde Tel : 22513 etti. Ruhunun kemali pesinden koşmak Çehrimlzde bulunan Mara^l! gencler MaBüiyorum. beğondığimiz meslp5". tutcoğrafya, matematik. Bunlardan başka raîin kurtuluşunun ylrmt beşlnc! yıldunümusikide ve resimde en yüksek teoe isteği, tek gayesi olduğundan, heşeri mü münasebetiîe dün gece Takslm Beleülve MATİNELERDEN lere ulaşmak. Zira insanm hakiki ga yette «Terakkb fikrinin bir mannsı ola Gazlnosunda toplanmışlardır. Sabalıa kacar RffrtTlI Lâkin 1857 de derara eden toplantı çok samirrA ve neşell yesi bitmez tükenmez bir tekâmüldür.» bileceğine inanıyordu. OUuUn ITIBAREN Pariste gördüğü bir idam manzarası, geçmiştir, diyordu. bu terakki fikrini de baştan aşağı sarsLâkin bu iman bir müddet sonra koKonser layca istikametinî değiştiriyordu. İrade tı. Tekrar Rusyaya döndü ve köylülerle Cumlıur Başkanlığı Flârmonlk orkestrafi düşüp kalkmağa başladı. Halktan bü üyelerlnden viyolonist Orhan Borar ve eini, ruhunu, vücudünü kuvvetlendirmek istiyordu. Fakat bu, mutlak bir yük bir ümidi yoktu. Dolayısile halka Devlet Konser. atuvarı mualllmlerinden plşubat 1!I4.7> paideal değUdi. Bu; her şeyden önce dün değil, lnsanlarm ferdî vicdanlarma hi yar.ist Mitat 1 Fenmm 10 Tlyatrosu Dram Eartesl saat fs de Şehlr" tab etmek istiyordu. Bu hulya ile ne yasını yenmek ve sevgisini ona hâkim kısmında Konservatuvar namma bir kekılmak içindi. Yaranmak ve beğenılmek öğreteceğini bilmeden. ry>kteb açtı. man ve pıyano resitall vereceklerdlr. Progsonra umumî pedagoji usnl'erini»incele ramda Brarıms. Beethoven. Paure vardır. istiyordu. Bu ise. o kadar koîay değildi. Herşeyden önce çirkindi. Bu felâket mek üzere Avrupaya 1861 de, ikinci Blletler ]6 şubat cuma gününe kadar Konkarşısmda kibar âleminin hoşla:>dığı bir seyahat yaptı. Bir çok pedagoji sis servatuvar ve o günden sonra tlyatro gişeslnden tedarik edllebüir, bir adam olmak istiyor, dolayısile ku temlerini tetkik etti ve tabiatile şahsî tasavıtırlarına ç»Sre olmadıkları için, Havagazinden zehirlenenler mar oynuyor, borclanıyor, havailiğc Tepebaçmda Mezarlık eokağmda 1^ nudüşüyordu. Maamafih ihtiraslarına büs hiç birini beğenmedi. Resmî mekteb yemaralı dükkânda aşçılik yapan All Yıldızla bütün tesiim olmuyordu. Vicdan mu rine, serbest mekteb usulünü tıtbik çırağı Mehmed, gece saat 22 ye doğru paetmek istedi. Fakat heyhat.. Bu *eşebhasebesi afsız ve reerhametsizdir. Nitates soyarlarken. blrdenblre fenalaşarak büsler ne onu tatmin edebiliyor, hattâ olduklan yere yığ:lmışlardır. tekim hatıra defterine: ne de onu oyalıyabîliyorlardı. Dsta İle çırak dükk&na gelen müşteriler «Tamamile hayvanî bir ömür sürüt«rafından baygın bir haMe hastaneye yorum!» cümlesini yazacak kadar ce* * * kadırılm;ştır. Yapılan tahklkat sonunda saretle hareket ediyor ve bu yuvarlar.ıTam bu sırabrda ölüm korkusu; a?çı Ue çırağın haragazi borusundan sızan şm sebeblerini dikkatle tesbit ediyorTolstoy'a musallat olmağa başlamak gazlerle zehlılendlklerl anlaşılmıştır. du: «1 Kararsızlık. iradesizlik. 2 Şatranç kulübünde miihim üzere idi. Derken; aşkın mucizesi olan Kendimi aldatm?k. 3 Aceleciîik. «Aile saadeti» admdski; şahaser meybir oyun 4 Sahte utanma. 5 AksHik. 6 dana geldi. Sophia Andreievna Bers ile Önümiizdeki l~ subat pazar günü öğ'.ePerişanlık. 7 Taklid zihniyeti. 8 sevişmeğe başlamıştı. Bu münasebet üç den sonra saat dörtte İstanbr.l Türlt ŞatSebatsızhk. 9 DÜFÜncesizlik.» sene sürdü ve Tolstoy 1862 de kendi raoç Kulübünun Tokatlıyandakt merke* * « sinden 15 yaş genc olan bu kızla evlen zinde yüksek gemi makine mühendisl Mübln Boysan tarafından on kişlye karşı bir BiTolstoy; bu devirde Rousseau'yu di. multane partl yapılacaktır. İstiypnier setamr. Bu. bir keşiftir. Hele RousseauBu evlenme; her şeyde olduğu gibi, yirci vpva oyuncu sıfatile iştlrak edeblllr. nun «Itiraflar» adh eseri, onun için bir HAKIKI onu şiddetli bir ihtirasla sardı. «Ah, ne reucizedir. 184847 de hep onun tesiri ba'jıvyordu. BİR İKİ SATIRL altında yazılar yazar ve 1847 den iti kadar mesndum!> diye OYUNLARI Fılhakika, Kontesin tesiri; ilk onceleri baren çiftliğine, Yasnaia Poliana'ya ^ Şeiınm.zde buJunan Adliye Bakanı sanat için çok hayırlı oldu. Kontes bir yerleşir. Fakat bu yerleşmenin daha Ali Eıza Turel dün Istanful Yall ve Btieüçüncü yıluıda topraktan da, halktan muharrir karısı olmak için lâzım gelen diye Heisl Lütfl Kırdarı ziyaret etmiştir. ¥ İstanbul Vilâyetl Dagıtma Kurulu emda bıkar. Esasen borcluları da tazvik terbiyeyi almıştı. Onunla beraber çalıetmekte olduklanndan çiftliğLii tnrke şıyor, müsveddelerini temize çekiyordu. rine verllmlş olan 1,]IH),O(K) aded makara ekmek kuponundakl harfîerden blrüe der ve Kafkas ordusuna subay olarak Hususile arasıra esen; iman fırtmaları niifus başma birer tane verilecektlr. na karşı onu koruyordu. Tohtoy, bu iziltihak eder. * 3urlye ve Lübnana ] ,"»0,0» H> «terllnlik Lâkin yer değiştirmekle ruhunun divac sayesinde, çoktanberi unuttuğu lhracat yapıiması İçin İngilizlerle bir anhuzur ve sükundan ibaret on beş sene laşma olmuştur. Madde tasrih edllraiyen bu bulanıkhğim gidermiş değıldir. Içinin en gizli köşelerinde etinin ihtiras'.ari'e lik mesud bir ömür sürdü ve 19 uncu kontenian şubat sonuna kadar kullamlAllah arasında savaş devam etmekte asrın romanına hâkim olan, iki büyük mış olacaktır. * Mısırçarşısındaki Belediye Tahsll Çudir. Tolstoy defterine kendisini yiyip eserini verdi: «Harb ve Sulh», «Anna besi tahsıldarlanndan Cavld Tüzıınun. bitiren düçmanları şöylece tesbit eder: Karenin. 1864 1877. makbuzlarda lahrlfat yaparak zimmetlne WiR(ı lıra geçirdiği anlaşılmışı Cavld yaka1 Kumar iptilâsı. Mümkiin bir müy* Kuzu fiatı düşüyor lanarak tahkikata taşlanmıştır. cadele. 2 Zevklere duşkünlük. Çok Son güıılerde Mezbahtda çok sayıda * Pamuklu mensııcat pazartesi. salı. cuzor bir mücsde'e. 3 Hava ve heves. lcuzu kesllmektedlr. Dun 2(HX) fcuzu kesll ma ve cumartesi günleri dagıtılacaktır. Bunlnrm arasında en muthişi. miştir. Hem toptancılık, hem perakendeel Şlmdiye kadar kuponlarını kul'.anmamış ToİFtoy'un müşaheccsi yanlış değildir. lik yapan bazı kasablar, kuzuyu l çto ku olan 2">.O(K) kadar d^lşmez geürli kuponHER TÜRKÜN GöĞSÜ Zira kahram3riim;z bgzan; «Saadet, nışa kadar satmış] = rdır. Halbuki kuzu eti larını kullanabüecektır. * Kadıko^ünde Tuğlacıbaşı mahallesiabajkaları için yaşamak, onlara kendi cMİer dj]:1ı»niarda 2JI2 kuruşa satUmaktaKABARARAK GÖRECEĞİ Mezbahada yaptırdı^ı ni kurban etmekhr.» diye; bazsn da dır Beleciiye dün güne katiar kuzu etinin dp venl açUan sokağa Ahmed Evüb '.^m'.nlıı t'tkîkatta bir. lk! vprllme:! hakkmdakl mazbata muzak're e«İnsanın kendisini feda etmesi bud>la peraüende 172 luıruşa kadar satılabllece dllmlş ve sokağa Ahmed Eyüb Paşa lsmi BÜYÜK MİLLÎ FİLM lıktır. d'ys düîüımekte idi. Fakat bu f'iıi testit ctmlştlr. verllmesl kabul olunmuştur. Ali Yazan: Profesör Fuad Easgil verek çalışmanuı emsa'siz zevkini tattırarruyoruz. Bunun içindir ki, genclerimizin birçoğu diplomasını alır almaz kitabların:, beiki bir daha açmamalî üzere, kapıyor ve ileride mesleğine aid bir kitab, bir yazı bıle okumağa üşeniyor. Bununla kimseye kusur bulmuyoniın. Kusur kimsenin değil; hepimizin yani sistemimizindir. Herkes biliyor ki, b u günkü tahsil sistemimizin, gencleri «vutmak ve çahştırmnk için, dayandığı İKI esas var. Fakat herkesin dikkat etmiyerek farkına varmadığı bir şey var ki. o da bu iki esasın her ikisinin de çalışma sevgisi vermekten uzak hattâ bu sevginin düşmanı olduğudur. Esaslardan biri diploma mükâfatı, diğeri de mektebden kovulma cezasıdır. Çalışan ve sınıf peçen talebe; bu sebeble, ileride bütün imkânları açacak c^n güzel bir mü!*âfat kazanır: Diploma. ÇEİışmayıp da, yahud çahşmak için lâzım gelen imîcinlardan mahrum olub da, yahud hasta veya mazur olub da, yahud orta kabiliyetli olup da iki sene sınıfta kalan talebe de müthiş bir cezaya çarpılır: Mektebden kovulur. Bu öyle bir sukut ve srürgün cezasıdır ki; buna çarpılan bir genc, bütün hayatı boyunca. bu ceıanın hayalmde korkusunu, gönlünde de yarasım t«« şıyacaktır. MERKA OPERETI Yunanlîtandan son gunlerde putırmıı vs ^ncuklarımız İçin lstçkler çoğalmıştır E^a. sen ötedenberl pastırma İhracatı yalr.ıa Yunaulstana ve az mlktar da Amerlkava yapılmaktaydı. TunanH'andail gıda darlığl karşısında genl? ölçüde lhracat yapılablleceği anlaşıldıgından hazırlık yapılmalctadır , Pastırma ihracatı Oemberlifaş Sinemasında Teşekkiir Vefatile blzi buvuk ve doldurulmaz blr kayba ugratar. oşl:r. babamız ve amcamız RASDI ÇAGAN'in gerek cenaze merasınııne lştırak etmek, Kerekse telgraf ve mektubla taziyetlerlnt büdlrmek suretlle. kederimizl paylaşmaS lutfunda bulunan muhterem zevata gazetenla rasıtaslle teşekkürlerimlzl arzederlz. Eşl, çocukları. damad! ve ye^enlerl FUÂR YILDIZI TAKSIM SINEMASINDA Sj2norgo:MÜALLA K E N Ç ^ ^ F ^ Ü K KENÇ Bcsicler: c ;ÖYTÜRKÜLERİ Manisa Muhacınn Mudurlütündcn mü. tPkald Behçet TerM'tn eşl profefdr doktor Ekrem Behçet, Malatya Maartf MUdurü Şevket, Adena ortajnekteb muallim! Nusret ve Mantsa hayvancılık mütehassısı Hakkl Teael'in anneleri Bayan HAYRIYE TEZEL Hakkın rahme^.ine kaı uşrr.uştur. Cenaze?1 bugJn Teşviklve raddestnde Kutlu apartımanır.dan kaldınlarak Tejvlkiye camllnde ög'.eyl muteakıb cena?e namazı kılmdıktan sonra Fenkby mezarlığındaM alle makbereslne defnolunacaktır. Mevla rahmet eyllye. Çelenk gondcr.'n'.emesi rica olunur. 5f! îH 5fî İstanbul lls«5l oğretmenlerinden Nured. cim Topçunun yeğenı Vefa li«esl 10 uncu sınıf talebeslndpn NEZIH YALEV1 dört senedlr muptclâ olduŞu hastalıktan kurtulamıyarak dan vefat etrr.ış:lr, Cenaze3l Gureba hastanesinden bugAn oğle vaktl lcaldırılacakur. M?viâ garlkl rahmet eyliye. * * * Sslf.nikli înekçl'1 M.ıısfa HPİvacıog'.rtmra nğlu Beklr Otman ve Mehmed Otmarın yeğeni, YılkseV: Mnh»nd!s Okulu talebesl, İSMET HELVACIOGLC müptelâ olduğu hastalıktan kui'tuJamamıç, a 'lahın rahmetine kavvşmuştur. Cenaze'îl Teşvikiye camiinde ikindl nax.azını mtiteıkıb Feriköy mezarhjma kaldırılacaktır. * * * Kurmay Albay Fazıl Bîlge'nîn babası, saHk Divarbakır meh'unı. Kıılell Afkerl Lisesl tarlh öğretmpnVnncien enekll yarbay TE^7FIK BELGE H»kkm rahrcetlne kr"u=muştıır. Cenazcsl ; I subHt çsrşamba gunü saat İS te Beçıktaş Yenimahalle. Fırm sokak 11 nurra. ralı hançsinden kaldırıînrak Slnnnpaça ca. mlıncle namazı '«'.mdıktan sonra rr.akber»rlne defnedi'.erektlT ölüm TÜRK KAHRAMANLIĞININ ŞANLI DESTANI Pek yakında MODERN KIZLÂE •••••••İHHHI CUMHURİYET Nfishası 10 kuruştur. Ibone şsraiti T î^ ye 5 ? Bir aylık Üç aylık Alrı aylık Senelik 300 Kr. R00 Kr 800 . 1600 . 1500 . 2900 • 5400 2800 Dikkat Gazetemize gönderilen e\T;ık ve yazılar neşredifcin edilmesin iartc ,r<!ilrnex v4 Djaıadan mcs'ulbel kabul olunmaz