10 Mayıs 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r ŞEHİR Bir TİYATROSUNDA 17, 18, 19. 20, 21 mayıs suare 21 de ve ii mayıs pazar günü matine 17 de Orman Nasalı BÜYÜK KORO VE SENTONİK ORKESTRA REFAKATİLE Biletler. Tıyatro ve Saray Sinemasl giselerinde satllmaktadır. u m h u r iyef I." 7089 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul p o s t a kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrjr heyeti: 24298 i<3 a r e v e Matbaa klsml: 2429924290 r Jflslini tarihin henuz kaydetmediğl Nevyork 939 Dünya Sergirf Seyahat Queen Mary ve Norm • sectiğinin h KEMAL SÜNNEl canly parlak Tevz£> yeri : İKB kuru Von Papen dün erlinden döndü Berlin bildiriyor: "Krom işi hakkında burada yapılan müzakereler sona erdi,, Buîgaristanda bekliyen mühim miktarda ithalât eşyasının Türkiyeye sür'atle celbi için yapılan teşebbüslerin neticelendiği ve bir anlaşmaya varıldığı haber veriliyor Ikinci runma denemesi de yapıldı Vali diyor ki: "Neticeden memnunum artık gündiiz tecrübeleri de olacak,, Bir saat kırk üç dakika süren dün gfeceki deneme esnasında sıhhî ekiplerle yangın ekiplerine vazifeler verildi \ deçirdiğimiz imtihanlarda şasıranlar lr dava etrafında kouarılan munasebetsiz bir gurultu uzerme genclik mevıuu bir ka« gundur on plâna aünmış bulunuyor, Aslına bakarsanız Ankaradakl hâdisc mulıim bir mesele teşkü etmemek eerekir. Eır takım aşın ve yabancı telâkkilerin fcir an içln uç beş genci yanlrç dusuncelcıe surukledığine raslarnak her yerde mumkundur. Turk genclifcinin, bujpm dunyanın hiç bir memleketinde Koruljncdik yekpare bir kndret halinde Ataturkçu ve yurdcu olarak hayata lıazırlandığına şuphe yoktnr. Bunun en açık nıisuli, bcş yıllık harb içinde son hâdl. sEje benzer bir tek vak'a ile karjılaş»ıamış olmanuzdır. Eger vatandaşlar arasında milli bütünümüzü sarsabiletek en ufak bir çatlak bulunsaydı, dıs propagandalann bütün gayretile çahstı&j harb yülannaa tfmdiye kadar her haMe daha ciaaî tehüke emareleri d i i k icab cderdi. Bnnunla beraber, hâdiseler üıerinde ehenuniyctle durmakta daima fayda vardır. Son Ankara nümayişlerinden de kendimize bir ders çıkarmasını vaktipde bılirsck, ileride bundan ancak lyilik görur, memnunluk duyarrz. tçinde yaşadıgımız dünya, mflletlerln sıkı sıkıya birbirlerile temas halinde bulundukları bir dunyadır. Evet harb manında bu biraz hayret edilecek bir hâdisc sayılabilir; fakat mUletlerarasındaki fikir alışverişinin son derece kesafet kazandıgı bir devirde yaşadığnnn bir Inkikattir. Yanyana ayni cephede dövüşrn milletlerden tntnnuz da, Okyanusların bir ncnnda unutulmuş kalnus adacıklara, hattâ karşı karşıya boğuşan düşman miUetlere kadar, yeryiizünde çalkalanan bütün fikirlere her yerde raslamak kabildir. Propagranda vasıtalannın son çeyrek asır İçinde nlaştığı teknik merhale, artık hiç bir devlet hndudona tanımaz olmuştur. Tüz tonlnk tanklann yıkamadığı kaleler, kısa dalgah radyo istasyonlanna karşı tamamile âcizdir. Londradan, Berlinden, Moskova. dan. yahnd Washingt«n'dan yayılan bir eümleyi, bir makaleyi, hattâ bir kitabm ruevzuuna ve özünü Honolulu'da vaşıyan bir adam duyup öirenebilir. Avni adam, medenî dediğimiz dunyadan ktndisini ayıran binlerce kilometrelik mesifeyi hic aşmağa lüzum dnymadan veryüzundeki mühim hâdiseleri dakikası dakikasına öğrenebilir. Bu şartlar altında mnayyen bir fikir nizamının özünü kommak maksadilc sansür gibi, tahdid RÎbi, oknma ve dinlem» vrs>Jı gibi tedbirlere başvuran devletlerin çok lor, hattâ imkânsız bir dnnunda bulunduklanna şüphe yoktnr. Türkiye Cnmhnriyeti bn bakundan en Oemokrat devletlerle boy ölçüşebilecek bir seviyeye yükselmiş olmakla iftihar edebilir. Hakikaten, millî rejimin ynrd topraklan üzerinde knruldnğn çünden, ç'indi yaşadığımız beşincl harb yılına lîelinciye kadar bizde hiç bir fikir yacafma başvnmlmuş değildir. Sa&Iı solla bfiiün rejimlcr, modası gelni'5 v e treçmiş bütün ideolojiler aydın Türk çencine kendüerini rahafça tanıtmak imkânım bulmns'ardır. Alınan Büyük Elçisi bir iki güne kadar Ankaraya gidecek Bundan bir müddet evvel memleketine gitmiş olan Alman Buyuk Elçisi E selâns Von Papen, dün hususî tayyare İle şehrimize avdet etmiştir. Alman Büyük Elçisi, YeşiLkoyJe Alman sefare erkâm ve Alman koıonisl taraflndan karşllanmıştır. Büyük Elç: otonıob Yeçilköyden şehre gelmiş ve Alman sefaret konağlna inmiştir. Von Papen, bir İki güne kedar Ankarrya gidecektir. Berlinde Türk kararı hakkındaki müzakereler bitmiş Berlin 9 (T.P.) Berünin siyasî mahfilleri, Alpıanvanm Ankara Büyük Elçisi Von Panen'in raporunu salâhiyetîi Alman makamına verdiğini bildirmektedirler. Müzakoreler de sall günü hitam bulmuştur. Alâkadar Berlin mahfilleri vazlh olan durum İcin olaganustü uzun süren müzakerelerjn neticesi Arkası Sahife 3. St?. 1 de • Dün Denem* «snasında geceld haya kornnma denemesfaıdcfi ikl «ayanı dikkat intıba Alafn Mttikten m u t İstanbulda fldncl pasif korunma de] nemesi dün gece yapılmıştır. Saat 22,20 de canavar düdüileriıün alarm işareti vsrmesile bütün çehrin ışıklan yrden söndürüimüj, halk sıguıaklara fcoşarak mefriK hava atanından korunmata çalmnn?tır. BOtün vesait olduklan yerda 4«Sfflgîaî. Jfikülar en ya&n. mahtua yerlere sıgınınışlardır. Pasif korunmacia vattfadar olao ekipler toplanma yerlerinde faaliyete hazır bir vazıyet almışlardır. Pasif korunma f aaliyetini kontrjsla memur olan heyet Emnlyet müdiirlü£ünden saat 11 de aynlarak Karaköy, Beyoğlu yolile Nisantaşına gelmiş ve orada VaB konağiHda Vall ve Belediye reisi Dr. Lutfi Kırdara vaziyet hakkında izahat vermiştir. Bu arada sehrin muhtellf yer Arkast Sahife 3. Su. 7 de . Alman Bihiik Elçisi Ye^i tayjareden inerken Ikinci cephe Mareşal Rommel: «Atlantik seddine ve askerlerimize olan itimadım sonsuzdur» diyor Berlin dün de bombalandı, şehir üzerinde bn harbin en şiddetli hava savaşı oldu Yeni blitçe Bütçe Enciitneni tetkiklerini ikmaletti Memurlara yapılacak aynî yardımlar için 14 milyon lira ayrıldı Arkara 9 (Hususî) Büyük Millet ıleclisi maylsm 20 sinden sonra bütçe üzakerelerine başhyacaktır. Bütçe jncümeni bir müddettenberi yaptlğı etkikleri bitirmiş, masraf ve varldat akamlarlnı tesbit etmistir. Basllmakta ılan bütçe lâyihasl önümüzdeki hafta ızaya dağltılacaktlr. Encümenin kararaştırdığı miktarlara göre normal mas Yüfcsek KnaandaHeyetinde degışiklikler Almanlar: «Sıvastopolun artık hiç bir stratejik ehemmiyeti kalmamıştı» diycrlar Moskova 9 (a.a.) Mareşal atalin'in Mareaşl Vassilievsky ve General Tolbukhln'e gönderdifti günliik emirde söyle denihnektedrr: «Dördüncü Ukrayna cepîıeslne mensutı kıt'alar üç gün devam eden muharebeler neticesinde hava ve topçu kuvvetlerinin kütle halindekl darbelerile Almanlann Sıvastopol etrafında uzun zamandanberi üç müdafaa hattı üzerine betorıarme olarak inşa etmiş oldükları kuvvetll ve müstahkem müdafaa hatlannı yannışlar ve bundan bir fcaç saat evvel Şovyet kıt'alan Sıvastopol kaleslni hücumla almışlardır. Arkast Sahife 3, Sü. Z de Sıvastopol dün diiştü Arkası Sahife 3. Sü. 3 te Dr. Fazıla Şevkete Nüfus başına senede 10 ntetre pamuklu profesör unvanı verilecek, malların kalitesl de yükseltilecek Memleketimize gerek ithal olunarak yim için kullanılrmkta olanlar teşkil nasıl verildi? giren gerekse dahılî fabrıkalar tarafjn edecektir. Basma, pazen, patiska. Ame. Üniversitenitı ikisıci kadın profesörü Pamuklu mensucat tevzie tabi tutuluyor Mahkemeye verilen tticcarlar Sahibi bulunamıyan bir mağaza dün Valinin emrile açtırıldı Ticaret Vekâleti, delSleti ile memleketimize getırillp işletılmck üzere tacirler elinde emaneten bulunan malların bazı tacirler tarafmdan kısroen veya tamamen piyasaya sat'lmış olıia. smdan dolayı başlamış olan tahkikat son safhasma gelmiştir. Kvvelce Mılll dan imal olunan pamuklu mensucatın rikan bezi. dril, hase, bu meyand3dır. Korunma Müddeiumumil'ğine ^er'len tevzie tâbi tutulması hususunda Ticaret Fantazi pamuklu mensucat ile pamuk iki firmadan başka bir manifatura ihaVekâleti ile Iktısad Vekâleti arasında tan mamul veya pamuk'a müretteb lât şirketile diğer üç ithalât t a . mutabakat hasıl olmuştur. Tevzi edile. diğer manifatura eşyasmîi satışı serbest cirinin daha Mılll Korunma Mud. cek manifaturayı halk tarafmdan gi~ Arkası Sahife 3. Su. 3 te Arkast Sahife 3, Sü e da Mareşal Rommel ikînci cepheye karşı vücude getirilen Atlantik seddini teftiş ederken "• Telgraflar 3 üncü sahtfcde NADİR NADt Arkası Sah>1e 3. Sü. 4 te Nihal Âdsız Sabahaddin Ali davası bitti Prof. Dr. Fazıla Şevket İstanbul üniversltesl Fen Fakültesi bîyoloji doçentlerindîn doktor Fsrıla Şevkete (profesör) unvam verilmiştir. Bu tayinle tstanbul üniversitesi kjy. metli edıbimiz profesör Halide Edib Adıvar'la beraber iki kadın profesöre malik olmuş oluyor. Doktor Fazıla, Arnavudköy Kız K o . lejini bitirdikten scnra Amerika Birle^ şik Cumhuriyetinde Mount Holyok üniversi f esinde tahsiHni ikmal etmiştir. Daha orada iken (beyaz farenln normal kan şekli) ne aid olan ilk ilmt araştırma hulâsası 1927 yılmda Ans. tom'cal Eecord'da neşredılmiîti. Aynl sene içinde E. Adams adlı blr arkadaşile (h'Dertroj'dlenmiş beyaz fare kan şekli) ne dalr bir teblıŞ npşretm:ştır. Ankara 9 (Hususu) DeUet KonEenatuarı öğretmen lcrmden Sabahaddin AU ile Orhon^ mecmuası sahibi ve ne§riyat müdürü Nihal Adsız arasındakl hakaret davasma bugün asliye üçüncü ceza mahkemesinde saat 15 ten itibaren devam edilmlştir. Nihal Adsız Davacı ve maznun bizzat hazır bulunuyorlardı. Hâk.m Saffet Ünan ilk söz,ü müdaf aa vekillertne verdi. Müdafılerden avukat Perruh Agan, arkadası avukat Rasih Yeğengü ilç müştereken ve yazüı olarak haznladıldari müdafaalarım aynen tevdi edeceklcrlni bıldirerek okudu, avukat: «Müdafaasım deruhde eylediSimlz bu davaya. ilk celsedsibsri daima alelâde bir hakaret daıası mahiyetı atfettık Bugün arsmızda şöremrclığım'ü. istıfa. sını. sebeblerıle birlı'rte gizetelerde o. kuduğumuz Hâmid Şevket Sıee'nin t e . lâkkileri ve bu davaya bldayetlndenberj vermek istediği mâna bakmmdan ara. mızda büyük noktai mzar farkları b j lunduğunu burada sarahn*l° ve kat'i. Arkast Sahile 3, Sü 5 te Bugün Avrupa şehirleri niçin bombalanıyor? Nihal Âdsız dört ay hapse ve 100 lira tazminafa ntahkunt oldu, cezası teciî edildi Süyüh penkli haritamız Altıncı sahifede Arkast Sahife 3, Sü. 4 te Kapıdan gelen ıjık ve hava bize yeter!.,
