1 Mart 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r ORTAOKUL TALEBELERINE Bitirme imtihanına hazlrlık için BUGÜN CKAN GEOMETRİ Yazan: E. ÖZGÖBEN Teorimler açlk İfade ile ispatlanmlf, Problemler anlaülarak çözülmüş Y« çizilmiştlr. Aydmlık Basımevi Ankara Caddesl . . o n fcU RCI yil Sflyi I 7 0 1 9 umhuri Telefon: Başmuharrir: 223G8. Tahrir heyiti: 24298 tdare ve Matbaa kısmı: 24299.24291 PHILIPS v EfilfÎG e ŞAHESE Badyo, Pikap ve B zarif möbleleri görme L chiz ediimiş o almayiniz İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf v* naektub adresi: Cumhuryet, fcrtanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Çarşamba I Mart 1944 OSMAN Beyazıd Çarsıkapı ZEL Tel: 21436 İngjliz Sefiri dün Yenijbfltçemiz Adanadan geçti Bütçe geçen yıldan 60 milyon Sefire Adana istasyonunda 15 kadar daha fazla, yeni vergi yok! Malîye Vekilinin 1944 bütçesi J Ingiliz mühendisi de iltihak etti Türhİngilix münasebetleri hakhmda İsveç gazetelerinin Londradan aldıhlart haberler Adana 29 (Telefonla) İngilterenin Ankara büyük elçisi Sir Huges Knatchbull Hugessen bu akşamki Toros ekspresile şehrimizden «eçmiştir. Elçiye Adana istasyonunda 15 kadar İngiliz iltihak etmiştir. Bunlar araslnda mühendis ve teknisyenler bulunmaktadır. Büvük elçinln Kahireye gldeceği ve oradan refikaslnl alip döneceği söylenildigi glbi Kahireden uçakla Londraya geçeceja de dolaşan rivayetler arasmdadlr. arasındaki munasebetlerin aydınîaulmaslna başîanacagl. na dair yeni emareler vardlr. Ne Churchill, ne de £denin nutuklarlnda Türkiye bahsine temas etmemeleri,. Avam Kamaraslnda, bitaraf memleketlerin durumunun münakaşaya konmaslna daha fazla sebeb teşkil etmektedir. Ayni muhabjrin kanaatince, İngiltere bundan sonraki müzakereler için bu suretle açık bir kapl blrafcnaktadlr' Türk Ingiliz münasebetlerinin gelişmesinden Rusyada dogan aksülâmele dair Ise, kat'î bir şey söylenmemektedir. Yalnlz bir kaç gazetecinin mütaleasi müstesna, Rusyanın vaziyeti. tlpkl İngilizlerinki gibi intizar devresinden ibarettir. Ingiliz meb'usunun Millî Müdafaaya 24, Maarife 17, Malidoğru ve yanlış yeye 10, Ziraate 5, Sıhhat Işlerine 5 milyon lira tahsisat eklendi görüsleri Teadül kananunda memurlar lehine yapılacak tadilât D nglltere ne için harbe ginnişti? II Beş yıla yaklaşan kanlı tarih sahiU feleri arasından bu sualin cevabını Isveç gazetelerinin neçriyatı çıkarmak jüç bir iş sayılmasa gçrektir. Stocklıolm 29 (TP.) «Svenska Dagbladet. gazete. Avrupayı nufuz bolgelerine ajırmak sinin Londra muhabirl bildlriyor: jayesini güduyormuş hissini veren yanBu vaklnda İngUizler taraflndan Türklerle müttefikler lış ve acemice bir politikaya karşı, Anf\o Sakson basını, tek sesli bir koro D A İRELE R 1943 bütçesi 19« teklîfi ualinde: Buyuk Mıllet Mecü&i 6.750.000 6356 808 Kuçuk büyiik her millete hürriyet Rıyaseti Cumhur 874 995 748 383 Maliye Vekâleti bütçesinde ve eşit hak: Divanı Muhasebat 909.995 872833 Prensiplerini o kadar devamh bir ş e . Başvekâlet 1 916128 görülen fazlahk bununla 1.329.H9 kilde haykırdı ki, bunu dnymıyan bir Devlçt şurası Reisliği 410 640 405 285 alâkadar kulak ye:yüzünde her halde kalmamış. Basın ve Yayın U. Md. 2.599 095 2 328191 tır. Aılantik Okyanusunun orta yerinde Istatistik Umum Md. 340.734 ! 334 562 Ankara 29 (a.a.) Maliye Vekili Roosevelt ile ChurchiU'in birlikte imza. Devlet Met«oroloji U. Md. 966 411 Washington 29 (a.a.) Mareşal Sta899 206 Fuad Ağralı 1944 mali yılı bütçesinin ladıkları meşhur demeç, o kntsal çrenDiyanet Işler^ Reisliği lin, Cumhur Relsl Roosevelt'e gönder927.044 905 404 Millet Meclislne tevdii münasebetile sipleri çerçeveliyen bir vesika idl Maliye Vekâleti 63 862 507 digl blr mesajda Almanyanın kat'î he53.241 507 Anadolu Ajansma aşağıdaki beyanatta Acaba istilâ ve esirlik korkulan içinde Devlet Borcları 111107.584 zunetinin yakın oldugu kanaatini izhar 121.7P0 289 bulunmustur: ıstırablı günler yaşıyan insan kütlelerine Inhisarlar Vekâleti 10 652.161 etmiştir. 9 663.591 1944 m all yılma aid bütçe bugün € iımid ışıkları serptigini gördüğumüz o Dahiliye Vekâleti 8.539 051 8 017.051 tam bir tevazün halinde Büyük Millet vaidler birer aldatmaca oynnundan mı Emniyet Umum Md. 13.192 279 14 192 279 Meclisine takdim edilmiştir. Yeni bütibaretti? Jandarma Gen*l Komutanlıgı 26.778164 28 402 467 çe âdi ve fevkalâde hizmetleri ihtiva Bu snal karşısında kolayca evet c e . Hariciye Vekâleti 4,215,308 4 396 308 20 033 389 1 etmek üzere ıki kısımda toplanmış buvabını vermekten bizi alıkoyan bir çok Sıhhat Vekâleti 15 474.538 lunmaktadır. Âdi masraflara taalluk Adliye VekâLeti 14 907.776 15 73? 776 sebebler var. Bir büyük devletin küçük eden kısmm yekunu 547,573.725 llra oTapu ve Kadastro U. Md. 2.100 452 2180 452 1 milletleri düşünerek, sırf onlann hatırı lup geçen yıla nazaran 60.856,376 lıra Fte parlamentosu içtima halinde Maarif Vekâleti 43.128 934 için kendi varhğını tehlikeye koyarak «M M 000 fazladır. Bu fazlalığın mühim bir kıs. Nafıa Vekâleti 22 621.642 23.421 64? harbe atılması vâkıa bn materializm mı memleketin sıhhî vaziyetini koruİktısad Vekâleti * 3 597.182 3 041 1 «*? asrında gorulnıuş şey degüdlr. Büyük Münakalât Vekâleti 2.359 362 Birkaç geee evvel Anadoluhisan ila 2 487.363 ' maga, zirat istihsalâtımızı çoğaltmağa, olsun, küçük olsun milletler ilkönce bilhassa t«knik Sğrelim inkişaftnı teTicaret Vekâleti 1.q0<<844 1 935 848 Kanllca araslnda vaki olan taarruz vakkendi menfaatlerini kornmak lonmdamine matuf. maarif programlarmı ta. 13512.347 Ziraat Vekâleti 18 868 740 ası tahkikatl; Beykoz müddeiumumılidırlar. Bunnnla beraber (her millete hftkkuk ettirmeğe ve teadil kanununMilll Müdafaa Vekâleti 116 031.238 ğince dün temamianmlştır. MüddeiumuI4nnnoooo hürriyet ve eşit hak) prensipinl harada memurlar lehine yapılacak tadilamilikçe yapllan tahkikat neticesindeî 7 e kun 547 573 725 retle müdafaa eden Ingiliz ağızlarına da 486.717 349 tın istilzam ettıği masrafları karşılama. va!c.anln ikı safhasl bulunduğu tesbit samlmiyetsizlik damgasını Tnnnak yan Arkast Sahite S. Sü. 5 te olunmuştur. Buna göre; Neriman ve lıştır. Arkası Sahife 3, Sü. 4 ie Bir defa Ingiliz ana menfaatlerl ATrupanın bir veya ikl büyük devlet elinde paylaşılmasma uygun defildir. İmparatorloğnn kuruluşn icabı maddî ve manevî alâkalan her tarafa yayılan İngiltere, yanıbaşındaki kıt'a duzlüJHi üzerine bir hegemonyamn yerieşmeşinl is. temez ve istiyemez. Bu itibarla. her çeyden önce tnillî menfaat kaygrn tngllte«Gilbert, Marshall ve reyl küçük milletlerln hürriyeti prenIstanbulda 41, Izmirde 23 kişİ sipinl benimsemege zorhyan yeter bir Marianne adaları Amerika scbebdir. Bunun dışında, asırlardır hür. dolandıran Osman, saklandı. Londra 29 (Radyo) Moskova radyo mî müzakereler dahi başlamamlştır. Famandasına verilmelidir» riyetin nimeflerlnden kendi hududlan ğı bir kuyuda ele geçirildi su bu akşam Sovyet Finlandiya mü kat aon on beş gün zarfında iki taraf fçinde faydalanmış, hürriyeti tanımış ve nasebetleri hakkında resmî malumat araslnda bir taklm temaslar olmuştur, tatmış bir mllletin, öteki milletleri de Washington 29 (a.a.) Demokrat rermlştir. Bu malumata göre Sovyetler On beş gün evvel Finlandiya namına M. Moskova 29 (a.a.) Sovyet tebligi: şarılı taarruz hareketleri yapmışlar ve esirlikten kurtnlmnş görmek istemesini Dnieperopetrovsk çevresi bölge merkezi âyan azasmdan M. Tydings umuml bir Bırliğile Finlandiya arasında muhasa Passiviki Stockholm'a gelmiş ve Sovyet 29 şubatta Pskov lstlkametinde taartabiî sayarız. toplantıda yaptığı bir demecde Gilbert, Fakat fngiliz Halk MecUsindeki mfl ruza devam eden Jat'alanmız 260 den Şirokoye İle İnguletz kasabas^u işgal e Marschall ve Marianne adalannın A tin tatil edilmek üzere olduğuna dair seflri Madam Kolontay'dan Finlandiyaderek Bisohopolye demiryol duragı daayllan haberler doğru değildir. İki ta nm harbden çekilmesm.n şartlarıru sornakaşalar sırasmda bir meb'usun söyle fazla meskun yeri ve bu arada Pskov Arkası Sahife 3. Sü. 5 te dan 10 kilometre şimalde Pogorolka ile hil olduğu halde 70 meskun yeri düşman merika mandası altma verilmesi gerek raf arasmda mütareke yapınak :çm resdiği sözleri de dikkatle üzerinde dur. tiğıni söylemiştir. Mr. Tydings'e göre, Dolgorepitza demiryolu duragını ele ge elinden kurtarmışlardır. mağa defer buluyoruz. bu adaların nihayet birine verilmesi çirmişlerdir. Cephenin dlğer kesimlerinde yalnız Meb'us diyor ki: lâzımdır. tngilizlerin binlerce adası Novosokolnikl şimal batısında düş keşiî faaliyeti olmuştur. « Bütün tarafsızlar, tngüterenin vardır. Gilbert adaları harbden evvel Müttefikler arasındaki zayıflan nasıl man mukavemetini kıran kıt'alanmız RusJar Von Manstein'i harb tngiltereye aiddi. Marschall ve Marimüdafaa ettiğinl görmek için görlerinl Novorijev bölge merkezini ve bundan anne takım adaları ise geçen harbden mücrimi ilân ettiler Ingiltereye çevinni; bulunuyor. Türki başka 60 tan fazla meskun yeri alnoışharbden Moskova 29 (a.a.) Britanova: Ve evvel Almaaymym aid iken yenin, küçük müttefiklerhnizin tmşuıa lardır. sonra Japon mandası altına verilmişti. Arkası Sahife 3, Sü. 2 de gelenleri gördükten sonra kendi mu ' Krivoirog cenubunda kıt'alanmız bakadderatmı bizimkine bağlamak hnsiısnnda tererddüd etmesi hayretle karşı. lanabilir mi? Biz bn müttefiklerimizi önüne geçilmez gibi görünen kuvvetlerc karşı müdafaaya defil, fakat fedaya hazır etmişSz hissini veriyoruı.» Sayın meb'usun Tiirkiyeye ayırdıgı Dolandtnct Osman Süğlun cümleyi bir tarafa bırakalım. Hiç bir zaKendisine inşaat ve erzak müteahhîman kendini hayale kaptırmiyan Tür. di süsü vererek Beyoğlunda, tstanbul kiye Cmnhnrlyetl realist politikasını cihetinde. Kadıköyünde ve diğer baaı ortalıkta göze çarpan misallere gSr« semtlerde 41 kişi dolandırdıgı iddia ^ ayarlamar. Türkiyeyi tcgiitereye bagdilen Osman Süğlun adlı biri; zabıta1 Yazıst 3 üncü sahifemizde uyan rabıtalar, dısandakl hâdiselen Arkast Sahife 3. Sü. 5 te Söre kuvvetlenip zayıflasaydı, bunlann Kendi kendimizi tenkid: şimdiye kadar çoktan kopmasmı îcafc ettirecek misalleri şuraya sıralamak çok koiay olurdu. Türkiye kendine piivendigi kadar Ingiltereye de inandıgı lçln, dir kl, aradaki muahede bunca fmtihanlan basan fle atlatmıs, bngüne ka. Hayat pahalılığı karşı^mda bazı miidar yaşamıştır. esseseler toptan siparişler vermek sureleri, Ingiliz Müstemlekât Nazırlığı tara tile mensublarma, bilhassa iaşe husuFakat saym saylavm her halde bfı Washington 29 (a.a.) Filist nde bjr flndan ilham ediimiş bulunmaktadır.» müsahedeye davanarak tn^iifere hesa yahudi devleti kunılmaslnl müdafaa sunda, ucuz erzak temin etmek yolunu tuttular. Fakat bu güzel teşebbüsler bına ortaya attı&ı enflfspyi, bir dünva eden başhca AmerikaJl pol:tikacilardan Mısırın VVashington elçisinin ekseriya fena netice veriyor. Meselâ yarı ve kongrenin demokrat partisi azalannbeyanatı NADÎR NADt sermayesi devletçe ödenmiş bir müesse. Arkası Sahife 3, Su. 4 te dan Emmanuel Celler dün İngiltereden, Washington 29 (a.a.) Mlslnn Wa seır.iz şu müşkül vaziyete düsmüştür: «Arablan teskin etmek. ten vazgeçme. shington orta elçisi Mahmud Hasan Bey Vaktile ucuz addolunan bir fiat üzerin. sini istemiştir. dün akamkı beyanatlnda, meb'us Emma. den (148 kuruştan) pinnc sipariş etmiş, Mlsirln protestosundan bahseden nuel Celler'In Filistin hakklndakı dearişl zarurî olarak iki üç ay sonra, anCeller, şöyle demiştir: mecinin hiç bir delile istinad etiıeâ;ğini cak bugün eline geçm jtir Halbuki ha•Kongremizin herhangi bir hareketine söyiemiş ve •Sayln meb'us "taraflndan len pirinc perakende o'.arak çarşlda 120 karşı protestoda bulunma'î Mısir veya kuüanılan lisan, kendi durumundaki bir kuruş, toptan ise 98100 kuruşa satlllycr. Irak hükumetleri için yakışlk aîlr bir İnsana yakışmlyacak mahiyettedir» de Ve neticede bu işe vaktile girlşmiş olan İş değild r. Irakm Müttef.k davasma mistir Orta elçi şunları ilâve etmiştir; memurlar her yerde 120 kuruş o'an pikarşı ayaklandığıni ;ok iyi hatırladığı« Mlslr taraflndan yapıUın protesto. rinci bugün 148 kuruştan almak mecbumlz gibi. Kral Faruknn memurlannln. nun İngiltere Müstemlekât Nszırlığımn riyeti gibi garib bir vaz yete düşmüşlerbilhassa Rommel'in Mıs'r kapllarmda ve İlhamile olduğu iddiasl redde hacet kal dl'r. İngilterenin candamarl o b n Süveyş kamlyacak kadar çürüktür. Gerek Mlslrîı. Msksad umumî bir istifade temin etüzere bvfunduğu slrada lar, gerek a rabca konusan diğer bütün mek ise bunu ancak ahil ellere b:rakma. Eroin kaçakçılığı yapan bir şebekenin zabıta taraflndan yakalandlğlnl Cemal Nadir'in nefis bir nalmı kesmek ajanlık ettikledni pek iyı Mihvere nasll milktler daima pek tabiî olarak Filis lldlr Yoksa körüköriine toptan mal slyazmlştlk. Suçlular, dün kaçakçıllk işlerine bakan müddeiumumiliğe gönde. tin meselesine büyük bir .lgi ve hassa. parış etmek marifet de^tl<iir. b livoruz. Bu arada ynhud'.ler kendi in. karikatür haritası rilmişlerdir Yaklnda muhakemelerine başlanacaktlr. Yukarldaki resimde sağdaa =iyct göstermislerdir > san vesair kaynaklannl Müttpfik davaBu şeKİlde anlaşlllyor ki fayda derken sma iştirak etcirmekle büyiik yardımlar Filistin meselesi hakkında beyanatta 6 ncı sahifemizde ekseriya ve yalnlz zarar temin edıyoruz sola doğru maznunlardan Bahri, Nikola, Salih, Yorgi ve Halil dün adliyeye getL Staün'in Roosevelt'e mesajı Pskov Baltık şehrinin kapılarında çok şiddetli savaşlar cereyan ediyor Amerikanın istediği adalar Moskova radyosu dün gece Finlandiya meselesini aydınlattı Yamatı bir şartları 2 kız kardeşin başından geçenler! dolandırıcı Doğu cephesinde kış bu sene her senekinden daha erken sona eriyor Fin Parlamenlosu loplandı, fakat karar veremedi Filistin Yahudî devleti Müfettişleri şaşırtan geniş bir yolsuzluk Mısır ve Irakın Amerikaya verdikleri protesio notalarını İngiltere yollatmış! Bunu iddia eden Âmerikan meb'usu Celler: «ingiltere Arabları teskin etmekten vazgeçsin» dedi Hühumeti notalara cevab verdi Toprak Mahsulleri Ofisinde başlıyan tahkikat, içinden çıkılamıyacak kadar şümullü ve karışık ıra görüldü? U. Müdürliik mühim suiisfimaller olmadığını söylüyor Fayda derken zarar yapmıyahm • Eroin kaçakçılığı yapan şebeke J Amerika Bugün Finkndiya düşünüyor bulunmuşlardır. Bu protesto tebliğ Brdto EmM AbduJlah Arkası Sahife 3, Sü. 3 te rilirken görülmektedir,