5 Şubat 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

5 Şubat 1944 UMHURFYET cephesinde İmha harblerine doğru Imanlar, Pripet bataklıklarrnın cenubundaki kesimden geri çekildiklerini anlattıklar sırada, bilhassa blr noktaya dikkati çekmişlerdi: O da Almanlar tarafından boşaltılan yerlere giren Ru^arın hiç bir imha harbi yapamadıklan ve bu yüzden Alman ordusunu sarsamıdıklarıdır. Alman ordnsu bü(ünlü*ünü muhafaza ettigi için ergeç düşmanı kınp geçirecek ve onu istediği tuzağa düşüreccktir. Tahaf harb Başmakaleden devam Kış meydan muharebesi cepheye yayıldı Baştarafı 1 inct sahtfcde sında tarafımızdan yapılan karşı taarruzlar neticesinde sayıca üstiin düşman kavvetleri afır kayıblara uğratılmıştır. Düşman Kirovograd fle Beleya Çerkof arasındaki bölgeye jeni kuvAlmanların vaziyeti ba şekilde tefsir vet'.er getirerek taarruzlarina durmaetmelcrine mııkabil Müttefikler her dan devam etmiştir. ilcrlemeyi kazanc sayıyor ve Sovvetlerin Pripet ile Beresine arasında düşmaher yerde ilerliyerek kazmdıklarım, Al nın savaş 4içaklarımn yardıraı ils bir man ordulannın üstiin tazyik'er karşı kaç kere yaptığı yarma teşebbüsleıi iki smda kaldıklarını söylüyorlar. Sov tarafın leh ve aleyhine cereyan eden yetler, Lehistanın 1939 hududundan 70 şiddetli çarpışmalardan sonra b:çe in. mfl ilerlemiş, daha şimalde Lenin^rad dirilmiştir. dan yaptıkları taarruz sayesinde EstonVitebsk bölgesinde Ikinci müdafaa ya hududunu aşmış, daha başka veni ıruıharebesi bütün şiddstıle baş'amıştır. bir takım girintiler ve çıkıntıiar acmış. Nevel'in şimalinde, Novgorod'un baüher yerden fazla Dinyeper dirsefeinde sında ve Narva bölgesinde kıtalajımız' dayanan Almanlann on fırkasını. valnu rnüdafaa muharebelerinde ve taarruzmnvasalalan kes'imesi yüzünden degil, 'larda bir çok muvaffakiyetler elde etRns ordularının basardığı ç>virme ha .•miçler ve bir miktar Sovyet tankı tahrekctile tuzağ* düşiirmütür. Mütt^fik rib etmişlerdir. Jer, biitiin bu hareketlerden hoşnuddurSovyetler umumî taarruza mı lar ve *bu neiiceden Alraan tefsirine uybaşladılar? ır7van nctircler eıkarmsktadırlar. Berlin 4 (T.P.) Fin körfezinden Ba neticelerin en miihimmi, Alman kadar tekmil ordıisunun knvvetlerinl bölmek ve da başlı.varak Karaderıize Sıtmak yüzünden, ancak ric'at edehildi cephelerde devam eden büyük kjş meyfidir ve bir cephçden fazlasmda harb dan muharebesine bütün Sovyet mücaetmenin ağırlıgını gün çeçtikçe daha dele teşkilleri ve savaş vasıtaları iştirak etmiş bulunmaktadır. Doğu cephe. fazla hissettiŞidir. sinin her noktasmda mücadele edilOnlara göre bueün bn merkezde oîan uektedir. llücadelelerin slklet merkczvaziyet, bir sene evrelki vazivetlp karşıleri Nikopol'un her ild tarafmdaki bölge laştırıldi^ı takdirde aradaki fjırk hemen de. Kirovograd'la Belaja Zerkof aratavazzuh eder. sında, Rovno bölgesinde, Vitebsk'te ve Bir yıl önce Almanlar, Stalingradda Nevel şimalinde ve bir de Hmen. gölü idîlcr ve o zamana kadar Almanvanın ile Narva körfezi arasındaki mır.takayıldınm harbi dünyayı kasıp kavurma dadır. ğa devam ediyordn. Fakat blr yıl önce, Suhunet derecesi her tarafta sıtır yıldınm harbi. iflâs etti, Almanvanıa ric'at dcvri ba«ladı ve bn ric'at devri, oivarmdadır. •bir senedlr devam ediyor. İş o raddeve varmıştır ki, şark cephesind<"kl harb, baş'adıfı yere dönmek üzeredir. Arad?ki farkın büyüklügü şiinhe götürmez ve bu farkın ifade ettiŞi mana iizerinde de tereddiid caiz defiMir. Fakat Müttefiklerin bir eene Icinde ardıkları bu netice, elblrliğl ile elde edilmiş oidııju gibî dıha biivük nM'jelerin de gene elbirliği fJe tcmin edüeceği aşikârdır. Çiinkü şark cephpsindeki buffünkü vazivet iizerinde tesir eden en mühim âmilierden biri, AhnanyaTiın biitiin kuvvptlerini şark cephesinde teksif edemem'<sidir ve Almanyanın asıl mü'him meseTesi budur. Almanva. 1940 t? veva 1941 de İngiltereyi ayn snlha mecbur edememekle ve bnnu yapmadan önce Rusya ile harbe girmekle, biitiin kazandıklarım tehlikeye koymuştur. Almanya, İnsilfere ile harbe devam etmekle bprahrr, STvvPtler B'rliSini vıkmafra ımıktedir olaea&ını sanmış. ba yüzden Sovyetler BirliŞine kar1?! hütün askprî satvetHe hnrekct efmi1?, fakat Sovret mukavpıretile karsılasmnk yüzünden İ n giltercye en büyük fırsatı vermls, netfcede So'vptlerlp İnsriltere arasındaki a'ikTÎ elbirlıŞi gittikre inkişaf etmis ve ATmanya, Sovyetler karşmnda rir'at ederek grırb tarafından pelen tehlike k"M5!i!iia kuvvetlerin! bölmek zorunda kalmıştır. O halde Almanya, son bir yıl zarfında valnız ric'at etmemiş, bundan başka kuvvctlerini bölmüştür. Almanya bundan sonra düşnnnlarını bn bölünmüş knvvetlerle karşılamak niFcburlyetlndedir. Çevrilen 10 Alman tümeninin vaziyeti Moskova 4 (a.a.) Reuter: Kiro. vograd ile Beleja Zerkov arasmda birinci ve ikinci Ukraynı orduları tarafından çember içine alınmış olajı Alman kuvvetleri 1000 kilometre mn. rabbalık bir sahaya sıkijUrılmışlardır. Buradaki tanklar benzinsiz kaldığmdan, Almsnlar bunları sabit top oîarak kullanmaktadırlar. Hitlsr'in bu mahsur kuvvetlere bir enari yevrr.i gonde. rerek mukavemet etmeierini ıstediği bildirilmektedir. Filhakika Alır.anlar çemberden kurtulmak için arcak bir kaç kara yclile bir demiryolundan ıstifade edebilirler. Bu kuvvetl=r:n iaşesi şimdi büyük Junkers nakliye uçak. larile temin edilmektedır. Kirovograd çevirmesi naşıl yapıldı ? Mosko^a 4 (a.a.) «Ünited Pressi in Moskcvadaki muhabirinin bıldirdiâıne göre, General Vatutin ile General Ko. niev taraîtndan yapılan ve Kaovogtad'ın şimal batısında 10 Alman tümer.ini es:r etmek tehdidini gö:tcr"r çift yarma hareketi Stalingraddanberi jlk klâsik taarmzu teşkil e|mektedir. Bu taarruzun tekniği iki kanaddan çevirmeden ibarettir. Çe\Tilmiş olsn 10 Alman tümeninin kaybolması Von Mayısteın grupunu Ukıaynadail Alman nildalaa sisteminin yakılmasmı neticelendirecek kadar zayıflatacağı tahmin edilmektedir. Kızıîordu Narva'ya girmek üzere Moskova 4 (a.a.) General G^vorov kuvvetleri şimdi Rııs Estonya hududunun 10 kilometre batısında bulunan ve bu bölgenin en büyük bir Estor.ya şehri oîan Narvanın hemen hemen kapılanndadır. lllMIIMIIIIIIHIIill Roma cenubunda Alman faarruzu dün başfadı İspanyada neşredüen lebliğ Baştarafı 1 tnct sahUede rafsızlığım muhafazaya ve icabederse bu tarafsızhğı müdafaaya karar vermiştir. Bu hususta neşredılen tebiiğm^ metni gudur: tNazırlar heyeti bilhassa Ispanyayı alâkadar eden beynelmilel meseleler hakkıada görüşmek üzere toplanmış ve Ispanyamn aldığı vaziyetin jimdiye kadar tatbik etmekte clduğu tarafsızlıktan ibaret olduğunu teyid etmiştir. Hükumet hiçbir suretle herhangı bir tazyika boyun eğrtemeğe ve bu tarafsız. lığa hürmet ettirecek tcoruyucu tedbırleri almağa karer vermiştir. ispanya her zaman, dünyadaki ihtılâf:n daha ziyade genışlemesinı önlemek hususunda iyi niyetini izah etmistir. Bu hal, Ispanyamn bu yolda rastlıyacağı bütün müşkülâtı son derece sükun ve vatanî bir guurla karşılaması için bir garan. ti teşkil etmektedir. Hükumet bu hususta tam bir itimad hisSinl taşımaktadır ve istiklâline hürmet edilmesini ütiyen Ispanyol milletinın müttehid arzusunu tamamen temsil ettiğine kanidir.» Baştarafi 1 inct sahifede tevcih edılmişti. Üçüncü taarruz merkez keslminde utunan Ingiliz klt'alarlna ve dördünü taarruz da Cısterna'nuı H buçuk kilmmetre cenub batlsmdaki kesimde ulunan Amerikan klt'alanna karşı ya. llmlştl. Düşman taarruzu sona erdigl zaman İngiliz ve Amerikalılar hâlâ 20 kilcmetre toyunca uzanan ileridcki mevzilerini muhafaza etnıekte ldiler. 5 inci ordunun bulunduğu cenub ephesinde Amerikan birlikleri Cassio'ya kadar kendilerine yol açmlşlar ve burada şiddetli sokak savaşlarl cerean etmiştir. Almanlar Du şehri mitaîvözler, otomatlk toplar ve son defa ellerine geçirdiklerl birkaç Amerikan ankı ile müdafaa etmektedirler. Almanlar köprübaşında Müttefîk kuvvetlerinin çevrildiğinı bilrl'iriyorlar Be'lin 4 (a.a.) Alman orduları Ba=kumandanllğınln tebliğinde bildirildiğine göre, Nuttuno köprtl baınde tarafîmızdan yapılan rr.ütemerkiz bir karşı taarruz neticesinde mjhim düşman kuvvetleri sarılmlştır. Düşmanta slyrılma taarrUzlarl geri atılrrıstır. Cenub cephesinde Casslno dağ silsi. si civarlnda düşman yarma teşebbüserine devam etmiştir. Her İki taraf da bazan lehte ve bazan aleyhte olarak muharebelere son derecede şlddetle de. ,'3IB etmektedir. manııun henüz ^elmediğlnl. 1942 ve 43 yazmda fleri sürenler oldaysa da, bah Bastarafı 1 tnct sahifede sinl ortaya atmakla, Müttefikler maksadlarında hiç değilse blr dereceye ka gerekse Düzcede ev\elce kısmen harab olmuş olan bir kısım binalar daha yıdar muvaffak olmadılar denemez. kılmıştır. Halk, hâlâ evlerine glrmeâe Şimdi ise ikinci cephenin komutancesaret edememektedir. ları seçilmiştir ve bu cephenin ba yıl Bu sabah bir ana oğnl bir kısım eşmatlaka açılacagını Moskova konferanyayl kurtarmak üzere evlerine girmeğe sındanberi hemen her gün işitip duruteşebbüs etmişler, tam bu esnada yeni yoruz. bir sarsıntı olmuş. ev yıkılmış. ana kıırArtık ikinci cephen'n bir pronaranda tulmuş, oğlu enkaa altında kalarak kurmevzuu olmaktan çıktığina inanmıyan banlar listesine katılmıştır. yervüzünde kimse kalmamıştır. Övle bir Bugiin Bolu meb"uslan Düzceden geharb hâdisesi karşı«nıdayız ki, taarruza çerek Boîuya geldher. Vaziyeti tetkik kalkmayı kafasında tasarlıyan taraf, ne ettiler. Çadır tevziatına eri'elâ köylerzaman, nereden ve nasıl taarruz ede den baş!anması hususunda direktifler cefini nerede ise teferrüatile dünyaya verdiler. Bugün felâket sahasına bir fen ilân edecek? Bir düşmamn müdafaa heveti de geldi. kudreti ne kadar azımsanırsa anmsanDahlliye Vekilinin de yarm zelzele sın. bir taarruz piânınm büerek ve is mmtakasma gelmesi beklenmektedtr. tiyerek apıga vurulması harb tarihinde Hâlâ haber alınamıyan yerler STÖiiinüs sey midir? Bolu 4 (a.a.) Düzce ile yolun kaVe bn harb tuhaf bir harb de*il palı o'rmsından henüz muvasala temin midir? edilememistir. Yer sarsmhsının verdi5' TC\ntR NADÎ aŞtr felâket ve zayiatm halk üzerindo husule getirdi*i sıkmtılı vaziyeti havanın rr.üsa'.d gitmesi kısmen tahfıf etmettedir. Kasabada başkaca can kaybı yoksa da BaştaraU 1 inci schifede sonradan ve bTa köylerden gelen haYaralılardan Düzcenln Darca koyün berler tüyler ürperticidir. Dikili ve cden 18 yaşındaii Mehnıed Gözütok turulrbilecek rresken kalmadığı ve 100 hastanede kendisile görüşen muharriri nüfuslü bir köyde can kaybımn varı; bu'dugu anlaşılmaktadır. nıize demişt:r ki: Eundan evvel bildirdiğim 150 çadır < Uykudaydım. Bir gürü'.tüdür kopdaŞıhîmıs ve 3 kamyon çadırın geltu. Döşeğimden kalkmak istedım. bir yana kımıldamağa vakit kalmadan, ev mekte o!duğu anlaşılmışsa da bu da klüzerime çökrüvennişti. Sonra komşular favet etmiyecektir. Şehircîe resmî binabeni çıkardılar. Bizım evden kimse öl Iardan hükumet konpğı tamamen harab medi, ama köyümüz baştanbaşa yıkıldı.» olmuş. orta okul, orman okulu. enstitü. Belediye ve Parti binalari az çok catGene Düzcenin Darca köyünden 50 bmış ve otrurulamıvacak b'.r hile eelyaşmdaki Mustafa Zengin de felâketi mîçtir. Hastane blnasl tahllye edilreşöyle anlatmıştır: mİşHr. Fakat ihtiyaca cevab verme. € Daha gün ışımadan Iş için dışa mekte oldugundan kövlerden gelen ve rıya çıktım. Sofuk vardı. İşiml bitirir lerek olan hastabr İçtn pavlyonlar bitirmez gelip tekrar yattım. Henüz 10 yaptlmasina baslanmlstlr. dakıka olmamıştj ki, ev yerinden oyÇnrşı fınnlan da yıkılmış oMu&undnnamağa başladı. Çanak, çömlek yerlere dan ekmek buhranı başşöstermiştir. döküldü. Döşeğimden şöyle blr do§ruMucJurnu ve GCynük kazalannda da layım dedim, doğrulamadım. Dört duepeyce hasar olduŞn bildirilmektedir. var üzerime kapanıverdl. Yollann kapalı olması dolayısile buraÇok sevdlğlm anam, yeni evli olan lardan haber almamamaktadır. ve akşama sabaha dotunnasıru bekle Geredede vukua gelen hasar ve diğimiz 18 yaşındaki hamile kızımla zayiat gene damadım öldüler.> » Gerede 4 (a.a.) AnadoHl Ajansınln Aslen Karadenizli olan ve Düsce çar hususî muhabiri bildiriyor: " 1 şubat sabahı vukubulan zelzelenin şısında ticaretle meşgul bulunan Aherede ve havalisinde sebeb olduğu inmed de demiştlr kl: « Yatıyordum, camlann şangtrtısile san zayiah etraflnda düne kadar elde edi:en rakamlar, bir gün evvelki Tauyandım. Sarsmtı biraz daha devam etkamlarla tesbit edilen miktarl maalesef ti. Benl enkazm altından çıkardılar, ;eçmiş bulumıaktadlr. küçük yavrum ezilerek öldü. Keşke o Filhakika 2 şubat günü 310 olaraîc yaşasaydı da ben ölseydim.> görterilmiş olan ölü miktarl bugün 514 ü bulmuşrur. Yarslı miktarı Jse 328 dir. Kar ve fırtina yüzünden bir kıslm köylerden henüz blr haber alına. fi 1 inct sahifede mamıştır. İnsan zayiatl kaza mcrkezilc nahlyeler araslnda şu surejle İn. niye geçe olmuştur. Pek şiddetli olan kisam etmektedlr: bu zelzelelerin merkez üstü İstanbulMerkezde ölü miktarl 75, yarah miköan 230 kilometre mesafededir. tarı ise 37 dir. Zelzeleden en fazla nıüBu sarslntılarln felâket s^haslnda ol tees.=:r olan nahiye Mengene nahivesiduğu anlaşılmıştlr. dlr. Burada ölü miktarl 328, yaralı mikDün saat 7,30 da ve akşam üzeri ha tarl 191 ı bulmaktadlr. Yeni Tahal'da fif sarsıntllar olmuştur. İstanbul Ra 108. ölü ve 146 yaralı vardlr. Karngöl sadhanesi bir taraftan sarsmtilarm h.a nahiyesinde İse ölü TEİktavı 69, yaralı fiflemiş oknası^ bir taraftan da bunlar İsa 100 dür. arasındaki fasllaların uzamasl üzerinde durarak son yer sarslntislnl tevlid eden sebeblerin yavaş yavaş zail olmağa başladlğl kanaatini İzhar etmektedir. Nudurnu ve Göynük'ten haber yokî Bina zayiatına gelince, merkezde tamamen yıkllan blna miktarı yüzde 25 nisbetlndedir. Diğer blnalarm büyük blr çokluğu ise az çok zarar görmüştür. Kasabanin Demirci mahallesi tamsmen yıkllmıştlr. Civardan gönderilmekte olan ekmek ve gıda maddelerile İaşe meselesi İlk günlerdeki sıklntldan sonra şimdi klsmen bertaraf olmuş sayllabilir. Çabuk kopuyor llah bn vatanî afetlerden, felaketlerden korusun. Arasıra> şurada, burada tabiî afetler oluyor. Ya sn basıyor, ya lelzele oluyor veya kar fırtuıası bir sahayı civanndau mavakkaten ayırıyor. Böyle olmas» dahi sıkı bir riizsâr veya sağnaklı bir yagmur ekseri bizim telçraf ve telefon mııhaberelerimlzi bozuyor. Kışın sık sık İstanbul Ankara hatiannnı boıuldm» ğnna şahid olmaz mıyız? İşte şu son zelzele felâketl meydand». Bn yazımı yazdığım zaman zelıele olah dört gün bitmişti. Hâlâ telaafhanelerimiz zelzele mmtakasının bir çok yerlerine t«Igraf alamıyor. Ne yapahm! Hatlar boznk! diyor. Haydi husnsî şahıslarm ailesi efradının, yakınlannm nhhatl hakkınd» haber alamamaktan dolayı endişeyo diişmesine aldınş etmiyelim; lâkln bizzat hükumetin oralarda ne olnp bittiğini öğrenmesl ona göre tedblr alabilmesi icin de telgraf ve telefona lnıam oldagunn söyleSne&e hacet var mıî Ba liizumn bnrada zikretmegi bile fazl» bulnrnm. Medenî bir memleJîette telgraf, hatta telefonsra köy bnlttnması bile abestir, de|il vilâyet ve kaza. Halbuki her hançi bir tabiî afette Wzim muhabere bağlanmız çözülüveriyor. Demek ba şebekemiz daha çok higmete mnhtac. Diyorlar kl: Frrtınadan, 6arsıntıdBfi veya JS basmasmdan dolayı direkler yıkılır, teU ler kopar. Ben telgTaf mühendlşi degflim ama böyle her fırtmada direk deTrilseydl Jünyadan bn telgraf denllea şeyl kaldınrlardı. Bizim direklerin ne bicim olduğiınn biraz içerilere dogm ridinca görürüz. Fasuiya sırıgı fibi direk dik. tikçe her afette tellerimlıin kopması ve muhaberenm Inkıtaa ngraması mu« kadderdir. Hatıra gelir kt, mademki şu veya ba çebeble sımsıkı ayakta dnrabilen direkler dikerriyor, bu direklere sık sık kop. mıyan teller geremiyoruz; bari bajks bir caresinl arasak. Gerci bn sözlerime şimdi içerleyfn: Efendim! Zelzele bn! Artık bnn« da önliyemeyiz ya! diyenler vardır. Ben şn veya bu aşhıs iizerine eörümfl dikmiş değllim! Tirminci asır ortasın?^ hic degilse senede üç dört defa fırına .seylâb, kar veya depremden dolayı çüzülcn ve bn çözüntüsü günler geçiği halde dahi bir türlü ıslah edilemlyen bir telgraf ve telefon şebekesine malik oldugumnzdan dolayı ürültiyormn, Her tenkidde olduğu gibi şlmdi de hemen snracaklar: E ne yapalım efendim! TeJ bn! Kopnyor işte! Tembel cevabından, beynamız özürfi dinlemckfen bıktım! Miihendis de|ilim! Fizik mütehAsstsı da değilhn! Zelzrie^ olan, tabiî afetlere maruz hnlnnan memleketler meydanda. Onlar bu ffiM şevlere ne care bulmnşlarsa onu kapy» ederiz. Biı Avrnpadan, Amerikadan sode moda, sade eda. sade pipo ısırmak tarzı. sade züppe'ik mi kopya e#pce6iz! Elâlem ateş Içlnde yanar, tepelerine bombaiar y3|arken, Avrupalı, Amerikaı ile telefon mi'kâlemesi yapıyor. Bir», birlerine telsizle harb fotoğraflan | deriyor. Bizimki de meydanda. Ve mademki bunu telli vasıtalaria y»« pamıyoruz, bi'mem ki memleketin mnayyen bir kaç, veya bir çok yerlerine kücücük, beş on bin liraya knrnlan telsiz istasyonlan kurmak kabfl defcil midir? Hatta kamyonetlerle dolaşan seyyar teisiz vpricileri kullanmak mümkün midir? Evvelki riirfcfi gazefelerde faiancat yerdekl altm madenlerhnizi işletmeğe başlıyacağımızı okudum, sevindhn. L&îin ne yalan söyliyeyim, altm madenl sletmeden evvel, yuTdnn içindeki mnhıbere vasıtalanrnızı safa baÜamaK bana daha liizumlu göründü. Knsura bakmiyın! Belki yanılıyornm. Maluni va! tTlemadan defiliz! Fakat altın madenini isfletmedcn. telgraf ve «elcfort 5»b"kesini işîetmeğl daha faydah bnIormn. Adapazarda yangın çıktı Adapazarl 4 (a.a.) Dün gündüz fa c 'lall ve haflf surette saat 24 te de 5 saniye' süren şiddetli bir yer sarsmtısl olmuştur. Çırapazarlnda çıkan yangln, genişlemesine meydan verilmeden söndürülmüştür. Zerar 5000 liradır. , Boluya dört bin teneke gaz yollandı Adapazarl 4 (a.a.) Adapazan.Bolu yo'unun açtırllmaslna ça'.lş'lmaktadır. Bolu felâketzedelert için ?elen 4000 teneke akar yaklt Düzceye şönderilmiştir. Boluya Kızılayın yeni yardımian İ!k yarahîar İsfanbulda Ankara 4 (a.a.) E'/velce yapılan yaıdımlara İlâveten Ki'l^.ay Kururru senel merkezi tarafından bugün de Boluya 8 kamyonla 200 çadlr. 5 ton çivi, 200 çuval un. 150 gemici feneri. 4 sandık iîâç ve slhhî malzeme ile kâfi mik. tarda tatanos seromu ve glyîlTi esyası gönderilmiştir. Bundan başka Ankara vilâyetinde zelzeleden müfeess'r olan yurddaşlar için de 80 çadır gönderilmiştir. Ayrıca genel merksz zelzele mıntakalannın ekmek ihtiyaclarmın karşılanması için Çangmya 5000 lira gönderm.'ştir. Piyade Atış Okulu Çerkeş için bir iaşe ekipi gönderdi Çankırı 4 (a.a.) Piyade atış okulu talim alayı talebe va subaylar:nın yaptıkları yardımlarla vücude getirilen bir iaşe ekibi lüzumlu gıda maddelerile Çerkeş'e gönderilmiştir. Bu ekipler Çerkeş felâketzedelerinden 500 kişinin 10 gün müddetle iaşesini temin edecektir. Ankaralılar yardım için on beg bin lira topladılar Ankara 4 (Telefonla) Ankara çevresinde zelzele felâketine uğfiyan vatandaşlara Ankaralılar ' aynca yardıma. karar vermişlerdir. Bu maksadla ya. pılan içtimada bulunanlar kendi eralarmda 15,000 lira toplıyarak teberru listesini çmıslardu:. Zelzele mınbakası için Rumanya dan cam ve çimento satsn ahndı Bükreş 4 tTJ>.) Tdrkiyede zelzeleden harab olan evler için büyü'.c miktarda pencere camı ve 150 vagon çimentoyu, Türk hükumeti Rumanya. dan satın almıştır. Bu mallcrdan muamele vergisi alınmıyacağı gibi, bütüa ihracat resimlerinden de muaf tutulacaktır. Sarsınfılar azalıyor Zonguldak Ankaıa demiryolu açıldı Ankara 4 (a.a.) Yer deprem r.den hasara uğrıyan Çerkeş Karabük arasmdaki demiryolu muvaskat geçidlerle tekrar münakalâta. açılmıştır. AnkaraZonguldakAnkara arasmda işliyen yolcu treni bugünden itibaren e;kısi g:bi seyrüsefer edecektir. Galalasaray • Fener maçı Acıklı bir kayıb Ba$tara]ı 1 tncı sahtîede yarın yapılamıyacak mı? liye ayrılmasını icabedeft hsstalığm zo Nafıa Vekilinin sözleri Trakya yollaıinı tetkik için Edirneye Reis Roosevelt'in demeci kadar gitmiş olan Nafıa Vekilı Slrrı Washingtctı 4 (a.a.) Bugünkü basın toplantısında Roosevelt, tngıltere Day dün şehrimize dönmüştür. Vekil, ile Birleşik Amerikanm tspanyanın ta dün kendisile görüşen bir muhaıririrafsızlığmı hakkile muhafaza etmesi mize son zelzele felâketinin doğurduğu müessif neticeler münaseoel'le demiştir için. todbirler aldıklarmı söylemLjtir. ki: Netice: Almanya orduları bntüniiürunü heniiz kaybctmemiş ve A'man orduları heniiz krsin imha harblerine nframaTnış olabîlirler. Fakat Alman ordularının bölünmüş oldugu, şüphe götürmez bir hakikattir. New.York 4 (a.a.) Kolombiya radyosu tefsırcisinin Madridden verdiAmerkalılar Cassino'ya girdiler ği bir habere göre tspanyc4 limanlarında silâhları almmış bulunan Italyan fakat geri çekildiler harb gemilerinin Badoglio bayra§ı al. Cezayir 4 (a.a.) Amerikan piyade. tmda denize açılmalarına rr.üsaade eİ bugün Cassino'nun dış maharıelerlns dilmiştir. Bn da ist'kbalin hançl tarafa nülüm »Irrriştir. sedigini apacık gösterîyor ve asıl imha 14 yaşında satranç Bir saat kadar süren çetin bir sokak harbleıinin bundan sonra vukn bnlasıvaşmdan sonra Amerlkalllar düş«ampiyonu cafını belirtiyor. mandan esir alarak çekllmlşlerdlr. Lizbon 4 (TJ>.) Joao Ribeira adm tspanya, ttalyan gemilerini serbest « Tablidir kl yurdun bu en güzel bırakta sahalarlnm yeniden haynt bulması ve icran bellibaşll mevzulanmlzdan biri olac&ktır. Bir kaç güne kadar Ankaraya döndükten sonra zelzele sahaslna gideceğimi ümid ederim.» tstanbuldan yollanan unlar Dün şelırimizden zelzele mlntakasma 850 ekmekle 250 çuval un gönderilmîş. tir. tstanbul aşçdan gidiyor Bolu ve havalislndeki zelzele tahrlbatından dolayl ailelerinln sıhhat haberierini alamlyan ve muhPbere kesikliğı yüzünden telgraf da çeiemiyen İstanbul ahçılarından bir çoğu memleket'erine gitmek üzere İstanbuldan hareket etmişlerdir. ömer Rıza DOĞRUL Rommel italyaya döndü ttalyadaki Müttefik umumt karargâBulgar elçisi dönüyor hı 4 (a.a.) SöylenSiğine göre M3reP?fya 4 (T.P.) Bir kaç gündenberi şal Rommel İtalyaja dönmüs ve AlBofyada bulıınmakta olan Bulsarlstaidare nm Ankara orta elçisi Balabanof. tren man kuvvetlerinin harekâtım etmeğe başlamışhr. le İstantula hareket etmiştir. Yalnlz bir fnreden bahseden berbnd bir şilr müstesna İdi. Ben kitabm yalnlz resimlerine bakablüyordura. Okumağa başladlkten sonra hepsini okudum; Heine'in şiirleri kadar bana sükun ve uyku veren bir şey de olmadl. Bunları manaslz, abes bulmuştum. Fikriırı hiç değişmemişti. Yalnîz sıkl yasaklar bana, kelimelerin arkaslnda başka nırr.Eİar gizli olduğu zannlnı veriyor ve beni düşündürüyordu. Amca Theodore Bosnadan dönünce bir rrüödet büyük babanln yanlnda oıurdu ve bu İkamet, benim klr gezinti'.erimi on kere daha heyecanll bir hale koydu. Bana üç sene kaldlğl askerî garnizon hakkında hpcâyeler anlatiyor ve minarelerin, camilerin, peçeıi kadlnlann kartlarlnı gösteriyordu ki bunlarla Bosna uzak ve vahşi bir hayal memlekt'tine benziyordu. Avusturyayl bütün dünyaya yayılmış sanlyordıım. Mcktebde, cografya ve tarihte Avusturyanln güzel'.iğlni, ehemmiyetlni, tekâmulünü ve dünysdaki kudretini öğrenmemiş miydik? Biz en güzel halk idik, en mükemmel hükumete ve ımparatora sa. hibdik ve dünyanln geri kalan kıslmlan ihmal edilebilen blr ekten başka bir şey değildi, Yeryüzünün bütün memleketlerinin mekteblerinde böyla şeyler öğretilmeğe devam olundukça ve İnsanlar melîteblerde öğrendiklerine İnanmağa devam ettikçe... Dünyanîn sonuna kadar harbden kuıtulamıyacağlz. Her çocuk gibi benim de bîr çlft büyük babam ve annem vardl ki bunlar zor tasavvur edilecek kadar blrbirindsn 'da 14 yaşında ve şimdiye kadar satranç oyununda kaybetmlyen blr çocuk, Lizbonda satranç şampiyonu ilân edilmi?tir. «Secuk*» gazetesl bu çocuSım 11 yaşında bu oynna başladıgım ve her zaman hasmını yendiğüıi haber vermektedir. Roman : 7 Kalbi VİCKİ BAUM farkh idiler Mütekabil endlşeleıi olmadlğl gibi münasebetleri de bir se'âma İnhisar ederdi. Beni bir türlü paylaşamazlar, benim yüzümden kavga ederler vs neticede ben neye karar vereceğtmi şaşlrırdlm. Annemin ennesine ve babaslna cgüzel» babamlnkilere tötski» derdim. «Güzel» büyüklerim büyük bir evde otururlardl. Kadifelerle döşeli, karlşık, büyük mobilyall salonları ve kütdbhaneleri vardl. Duvarlarlnda tablolarl. gözlerinde kitablarl dururdu. Viy&nada bir ]üks add«dilen şekerli yerr.ekler, her günkü yemekleriydl. Onlar da bu şekerli yemeklerl her İki günde bir yedl. ğimlz halde şehrln fakir bir maha'lesinde oturan «öteki» büyükleri'n yalnlz pazar günlerl yerlerdi. Anneannemln ve babaannemln <3amorlarlnda hükümdar kanı vardl; hal. bukl ötekiler küçük insanlardl. Bun!arm blr kâğldcl dükkânlarl vardl ve babaannem bir tezgâhta kitab satardı. Hal. bukl cgüzel» büyüklerlnıla galonunda Çeviren: İlhami Safa bir de mükemmel blr piyano vardl ki bu piyano benim terbiyem.de mühin: bir rol oynamıştl. Eğer büyük babam kibar bir aileye mensub olmasaydı muhak.iak bü" musikişinas, hem de büyük bir musikişinas olurdu Fakat onun ailesi muBİkİşİnasllktan bahis bile etmek istemiyorlarmlş ve büyük babamm da onîara mulıalefet edecek kafasl yokmllş. Büyük babam Dobsberg'lerln altı oğlundan İk'ncUiydl ve ötekiler gibi o da ticarete atlîmlştı. •Dobsberg ve evlâllarl» n.üesseseri görünmiyen bir tahtta yaroan bir kudretti ve bütün hayatlrr.lza îjüiiıetmişti. Avusturyada Dobsberg isml herkese ağncl hatlrlatlyordu. Saylslz orman'arı vardı. Dobsberg odunlarl bir çok evlerin. gemilerin, şimendiferlerln, memleketteki mpbilyalarln inşaatlnda kullanıllyor. du. Öyle anlaşllyor kl büyük baba'n ticarette pek muvaffak olamamiştır. Onun musiki lstldadl damarlarında kay istemediğinl biliıdim. nlyor ve çalışmaya heves blrakrciyordu. yük gaflarlndan sonra kardeşleri onun fazîa meşgul olmamaslna ve kendi kendine yaşamaslna karar vermişler. Bu ac'am kare pantalonlu, jrüksek parîak şankaîl güzel bir adamdl. Yapacak bir İşl olmayınca hayatlnl piyanoslle sekiz Baştarafı 1 inci sahitede klzjnln ziyaretleri araslnda taksim etyedl gün içinde yapıan altıncısır>r. En mtşii. Hoş bu da, onun canınl slkmiş gö. rünüyor ve çoluğunun çocuğ'inun isim son akın 1500 bombardıman tayyaresile lerine, yaşlarlna ve sayıslna gelince yapılmıştı. Wilhelmshaven'€ çok ağır bîr akın buiilsnn İçinden çlkamlyordu. Londra 4 (a.a.) En büyük Alman Fakat benim Ismimi asla unutmuyor deniz üssü olan Wilhelmsha.fen şehir vs sanırlm ki beni öteki'erden çok fazla ve limanı dün gündüz bu harbin ea şidseviyordu; çünkü ben yegâr.e klz torundetli akımna hedef olmuştur. 1100 Adum ve aramlzda musikiye aid müşterek merikan uçağı buraya 1500 ton bcrrnba kücük bir slr vardl. atmıştır. Muhtelif tipte av uçaklan uHer cumartesi akşamları Vefl beni çarka^lere refakat etmişlerdir. Alman büyükb?bamla annemin kapllirl önünde avcısı bir mukabelede bulunmuş ve AIbuckırken: inanlardan 9 uçak düşürülmiiştür. Bun Haydi şlmdl uslu ol; çok yemek ye. fian evvel Wilhehnshaven'e yapılan akın me, diyordu. geçen 3 sontesrindp lcra edilmistl. Çünkü büyük babatnla büyük annemin yemekleri pek bereketli İdi. «Re Satnsun liman tesisatile bazı ;i.n» kelimesi o zaman henüz malum de. hususî ormanlar satın alındı ğildi ve pazar günü eve mutlaka miderr; Ankara 4 (Telefonla) Samsun. libozıılmuş olarak dönüyordum. Daha manınm Devlet Demiryo^arı ve Limansofalannda erlmiş tereyağı, kizarmlş ei lan tşletme umum müdürlügüne devri vs tatlı kokusunu duyar, ve büyük bave bu llmanda mevcııd makineli ve mabamüi salonda piyano çaldlgînl işitirdim. kinesiz deniz nakil vnsıtalannm satm Pek «arif bir kadin olau büyük annem alınması hakkındaki karar mer'ryete yatak odasinda bulunur, akşam yemeği konulmuştur. için siyah ipekli bir robu düzeltlrdl. Bu Bazı hususl ormanların devlete intiTrühim ameliye esnasin'îa benl görmek kall hususunda teşebbüsler yapıitnakta üç hsfta evvelki GaTatasaray . tstanbulspor maçında hatem Hüsnü ta. rafından sahadan çıkarıbn, Galatasaray takımı oyuncularmdan Envere, istanbul ceza heyeti 75 gün boykot cezası vermişti. Gene Galatasaray takımmdan Salim ile Ariti dinlemek üzere davet eden ceza heyetınin usulsüz yaptığı bu toplantıya bolge nezdinda iürazda bulunan Galatasaray idare heyeti, veril. miş olan kararı nizamsız addettiğini bildirmiştir, Ceza heyeti. davetine iki hafta gitmiyen Galatasaray oyuncularını üçüncü defa davete mecbur olmuş ve önü. müzdeki hafta yeniden dinlemeğe karar vermiştlr. Bu vaziyet karşısmda mesele Bölge merkezile Galatasaray ku. lübü arasında bir ihtüâf zuhuruna se. bebiyet vermiş, Umum Müdürlükten bir müıettiş de meseleye el koymak üzere Istanbula hareket etmiştir. Galatasaray Fener maçmın arifesinde ortaya çıkmış olan bu pürüzlü iş bugün halledilemediği takdirde. yarın yapılacak maçm oynanmaması ihtimali çok fazladır. Galatasaray kulübü idare heyeti hakkı teslim edilinciye kadar ncktai nazarmda ısrar etmeğe karar vermiştir. ru ile dün sabah ka'.b seitesmden ha. yata gözlerini yumarak ebediyete katılmışür. Çok zeki, çok haluk, vaz.felerini vatan ve millet askının en yuksek derecelerıle ifa eden emekli Tumgeneral Osman Taianı yak.ndan tanıyanlar bu acıklı kaybı hiç şüphesız derin bu teessürle karşılıyacaklardır. Kendisinın baştanbaja faaliyet dolu eskerî hayatınm bütün s^îahatmı yazmak uzun olur. Buna mukabil onun Erzurum ve Sıvas kongre'eriuden itibaren Ataturkün emrind3 ve hizrr.et.nie Lfa ettıği vazıfe'.er bir insan için baş.ı başrna şeref âbidesı sayı'acak K.yrcet ve mahiyettedir. Iste msrhum Tun.ge. neralin milli isüklâl davarruzla ı:g.ü hizmetlerinin nireagi noktaları: Sivas kongresini müteakıb Ataturkün emrile şarki Kılikyada vücude getırdiği mücadele teşkilâtına dayanarak o zamanm ır.ustevü duşmanlarına indir. diği darbeler, sonra tstiklâl savaslarımızm bütün safhalarında cfnla bogla uğraşışları ve nıhayet Cumhur:yet devrınde Ağrı askeri hareketlerlne muvaflakıyetli fedakârlıklarla ıştiraki. B. FELEK Mevlid Frankfurfa ağır bir hava hiicumu yapıldı 2 şubat 1944 çarşamba sabahı vefat eden pederim: BADILLI SAID'in ruhuna ithaf olunmak üzere 5 şubat Takdire lâyık hareketlerUe Tufar. soycumartesi günü öğleden sctıra Agacaadını bizzat Atatürkten a'mıs olan Osmisinde hafız Abdurrahrr.an Gürses ve man Tufan bütün bu vatansever gayrethafız Rahmi ger.ses tarafmdan kıraat lerinde hayat ve sıhhatüıi harcpmaktan olunacak Meviidi serife dost ve akraçekinmiyordu. Nihayet emekliye ayrılbalarımızla arzu eden zevatm teşrif bu. masile neticelenen kalb arızasmi bu ayurmaları rica olunur tılgan hizmet ve faaliyatlerinin hazin Oğlu: Kemal Badilll bir yadigârı olarak kazanmıştı, ve bu hastalığın arfetmiyen son darbesi işte âkıbet onu aramızdan aJıp götürmüş. tür. Cenaze namazı bugün öğle namazını müteakıb Kişantaşındı Teşvikıye ca. İngiltcrenin İstanbul başkonsolosluğu miinde kılındıktan sonra nâşı Asri mezarlığa gotürülerek oraîa pek sev» Galatada Medrese sokağındaki binadan diği .vatan ujprağmın ağaşuna ve Al bu kere Be;,oğlunda îngiltere Sefare tindeki hususî dairesine nakletmiçtir. iahm rahmetine tevdi olanacaktır. Telefon: 44902. Kederli ailesine ve eniştesi e;ki Ticaret Vekili Nazmi Topçoğluna en saİstanbul Beîediyesı mimî taziyetlerimizi sunarız. SEHİR TtYATEOSD B U A K S A M Vefat Saat 20.30 da ' Kavala eşrafından İmrenç Er'in kızDRAM K1SMI kardeşi ve İskeçe eşrafından Rsşıd BeÎ A P R A K D Ö K Ü M Ö yin kansı KOMEDİ K1SMI Bayan HÜRRİYE MüM S Ö N D Ü İ^keçede vefat etmiştir. KeSsrdide yavTELEFON: 40409 rulanna candan teşekkürle tazıyet e NAKİL Tlcaıethaneye zarart dok'unaa pei \%. (.Arîiasi rar) der, merhumeye Tanndan şefaat ve mağfiıetier düeriz. tmrenç Er ailesi *** Sabık Selimiye kumandanı Osman Tufan Paşa Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Bugün Teşvikiye camiinde öğle namazmı müteakıb cenaze namazı kılındır. Bu arada Boluda bir kısım orman dıktan sonra askeri merasim'.e Zincirllla:ın devîetçe satın alınnıası hakkında kuyudaki Asrî mezarlıga defnolunacaktır, Mevlâ ralımet eyllys, (1437). ki mukavelelejr imaalanaust«i SES Tiyatnam temsilleri •• Gecelen 20.30 da Cumartesi, Pazar, Çarşamba matine 15 te LÜKÜS HAYAT Biivük operet 3 P. Vazan: Ekrem Resld Müzik Cemal I^şid Çarşamba gün ve geceleri tenzilâtll .talebe ve halk temsilleri