29 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

umhuriyet 20 nci yıl sayı: 6987 İSTANBUL CAĞALOĞLU Teıgraf ve mektub adresi: Cumhıii'yet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyati: 24298 İdare ve Matbaa lusını: 24299.24290 Cumartesi 29 İkincikânun 1944 Ankara Atatürk Bulvarı 1^177. Tel: 8777 Istantral, Galata Bankalar caddesi Jeneral Han kat 4. Tel: No. 43943 Bulgaristanda halk thtikâra karşı kat 1 Temerküz kamplarına Yeni kararnante çıkmak üzere 7000 kişi sevkedildi Her vilâyette bir komisyon kurulacak, mücadele üç koldan Moskova radyosu Bulgarlara mütemadî şekilde ihtarlarda bulunuyor yapılacak^ ' fiatlar şiddetle kontrol edilecek şehirlerden kaçıyor Budapeşte 28 (a.a.) Anado'u Ajan. slnın hususî muhabiri bildiriyor: Bulgaristandan gelen haberlere göre ha. va kuvvetlerinin ruhî sahada meydsna getirdiği teslr, şiddetli olmaktadır. Bu tesir, Londradan başllyarak Mosiovaya kadar bütün radyolarla yapılan neşriyatla şiddetlenmlştir. Bilhassa Moskova radyosıt Bulgarlara dostça ve kar mücadele başlıyor! Arjantinin kararı neye delâlet eder 1 rjantinin Mihverie münasebetlerini kesmesi olayını tefsir eden bazı yazıcılar, bunu, Müttefik zaferine karşı BnenosAires'in artık hiç bir şüphesi kalmadığı şeklinde izaha çalışıyor ve şöyle diyorlar: Geçen harbde hemen bütün AmeTİkalı devletler Almanyaya harb aç£ıklan veya onunla münasebetlerini kestikleri halde, Arjantin bnnlara. katılmamış, sonnna kadar tarafsızlık politikasında ısrar etmişti. Şimdi, harbin beşinci yılının beşinci ayında öteki Amerikalı devletlerin gittiği yola sapmakla, BuenosAires hükumeti, nasıl «lsa faydasını görmiyecegi bir siyasette ısrar etmektense, sonu yaklaşan harbde guffiV fax&i>n pe*widcu jürüınek atullılığını gösteriyor. Belki kısmen do|m olan bn tefslr, her halde realite'nin tam bir ifadesi olmaktan uzaktır. Cumhur Reisl Ramnrez, bir kaç ay evvel yaptıği hükumet devriml ile işbaşına geldigi laman, bnnnn neticesi olarak Arjantinin derhal Müttefikler safında yer a'acagmı tahmin edenler göriilmüştü. Fakat olaylar geliştikçe Arjantindekl ihtilâlln sırf 1; meselelerle ilgili olduğn aniaşıldı. Zaten bn ihtilâl, Arjantlnliler arasında bir dış politika ayrılığınm bir ifadesi olsaydı, fikirler arasında bir mnhalefet buiundaguna göre gene de harb sonnna dair bir kanaat defişlkliglne alâmet sayılaCennb Amerlkanın bu zengin memleketi geçenlerde büyük bir feiâket geçirdi: Şiddetll bir yer sarsmtısı binlerce insanın ölümüne sebeb oldu; şçhirler yıkıldı, devlet hesabsız zararlara ngradı. Bir kaç gün önce bir nutuk sdyIiyen General Ramurez, dış politikadan hio bahis açmıyarak daha ziyade bu yer sarsmtısının dogurdugn güclükler karşısında hükumete ve ynrddaşlara Idüşen vazifeler üzerinde dyrda. Harb karşıstnda Arjantiş devletfaıia yeni dnnımu, evvelki gün neşredilen kısa bir detnecle dünyaya bildirümiştir. Yeni dnrnma sebeb olarak Arjantin toDraklan üzerinde Mihver ajanlannın casuslnk yaptıklan ileri sürülüyor. Bn (mn. cib sebeb) in bir bahane oldngunn anlamak için fazla kafa yormağa yer ol. masa gerektir. Ordn gibi, top ve tüfek gibi harbin aynlmaz bir tmsurn, diye bildiğimiz casnslnk, şüphesiz başlıbaŞına bir harb sebebi sayılamazdı. Nitekim, Mihverie müaasebetlerini kes. mekle, Arjantin devleti, kendi toprak. Ian üzerinde bnndan böyle Mihver hesabma casusluk yapılmasmı önliyebileceğini her halde nmmnyordnr. Meselenin temeli, Amerika Birleşik' devletlerinin bütün orta ve cennb Aznerika milletlerini kendisile birlikte görmek arzusuna dayanır. Daha harbden önce, Rio de Janeiro'da toplanan bir kongre, meşhor Monroe prensipi ülerinde yaptıgı değişikliklerle bn arznyn ktiçüklü büyüklü Amerikan milletlerine kabul ettirmişti. Amerika harbe girdikten sonra arada geçen zaman, bn hnsnsta daha çok gayret harcanmasım münüriin kılmış, netice Hibarlle işte 'Arjantin de Washlngtonon dedigine gelmiştir. Geçen harbde tarafsızhktan aynlmıyan Arjantinin bn harbin beşinci yılında başka bir yol tntmasma gellnce, bu»ın, her şeyden önce, Birleşik devletlerln ötekl Amerika cumhnriyetlerl ttzerinde şlmdi daha büyük bir otorite kazandıfma yonnak dogrn olnr. Mîhvprle alâkasını kesmekle bn devlet Washlngton"nn Amerikan kıt'asi özerlndeki kndret ve nüfuzunn resmen tarumı? bnlnnnyor demektlr. N\H?R NA.OÎ dcşçe nasihat üstüne nasihat yağdlr. maktadlr. Şimdi Bulgar efkârlnda kaydedllen tahavvüllerde tesiri görülen âmillerden blri de önüaıüzdeki ilkbaharın sakladığl ihtimallerdir. Macar telgraf jansı muhabiri Sofyadan verdiği bir haberde Bargianof ve Gheorghief ta Arkası Sahife 3. Sü 5 te Parti Komisyonunun raporu ve tavsiyeleri Ihtikârla katl şekilde mücadele, Isse işlerlnin tanzimi, liat kcotrola ve lüzumlu maddelerde dağıümı düzenleme içii uzun müddertenberi üzerinde meşgul olunan mevzularda alâkalı Vekâletler arasında tam bir mutabakat hasıl olmuj ve kararanme projesi hazır. lanmıştu". Bu kararnamenin bir iki gün içinde cıeşrl beklenmektedir. öğrendlgimize gBre, hükumet yaal kararlarmda muhtelh* kanunlarla ve bilhassa MUU Korunma kanunile kendisine verilmiş olan bütün salâhiyetleri kullanarak harekete geçecektir. Bu • hususta alâkalı Vekâletler ayn ayrı vazifeler almakla beraber Koordinas Arkası Sahife t Sü. 1 de Roma muharebesi hâlâ başlamadı Aîmanlar ((Savaşı düşmanın istediği şekilde kabul etmiyeceğiz)) diyorlar Romanın içinde muharebe olmıyacak Bombalar altmdaki Berlinde alman ve gizH yollarla Müt tefiklem eline geçen iki resim: Birisi Charlottenburg mahallesini, diğeri ateş ve duman İçinde çalışan itfarye kuvvetlerini gösteriyor Berlin ağır bir hava hücumuna daha uğradı Rusyada yeni tarihî kararlar Şehre 1500 ton bomba atıldı, Aîmanlar büyük hasar olduğunu söylüyorlar Berlin 28 (TP.) Alman ordularl Başkumandanllğınin tebllğinde bildİriL diğine göre, İngiliz tedhiş uçak'arı, kendileri için müsaid olan hava vaziyetinden faydalanarak dün gece Alman başşehri üzerine yeni bir tedhiş aklnl yap. mlşlardır. Alçaklara saıkaıı keslf bir bulut tabakaslrun himayeslnde Büyük . Berlin bölgesi üzerinden uçan düşman tayyareleri tarafından muhtelif semtle. re maylnler ve İnfilâk, yangin ve fosfor bombalan atllmıştır. Bilhassa kesif Arkası Sahife 3. Sü. 5 te Bir Alman nazırı İstanbulda Von Papen dün akşam misafir şerefine bir ziyafet verdi Londra 28 (a.a.) İngiliz Hava Na. zlr'ılğmm tebliği: Dün gece ağlr bomba uçaklarından mürekkeb büyük bir İngiliz teşkili Ber. line taarruz etmiştir. İlk raporlara göre, bu taarruz mütemerkiz olmuş, esas taSovyet cumhuriyetlerinin arruzdan sonra hedef üzerinde bir saatharicî siyasete ve millî ten fazla uçuşlar yapan Mosquito uçak. larımızin mürettebatı geniş yangin sabamüdafaaya aid hakları larl görmüşlerdir. / Müttefik askeri Roma cenubunda aldıklan Anzio şehrinde Aîmanlar tarafından Başka uçaklarımlz batı Almanyaya genişletiliyor toprağa gömübnüş olan mayinleri temizliyorlar (Bu resim tele foto ile aluımıştır) Helîgoland'a ve şimal Fraasaya taarruz Cezayir 28 (a a.) Müttefik kuv. klrarak Cassinodan kllometrelerce 6teMoskova 28 (a.a.) Komünıst par etmişlerdir. 'etler ileri Akdenlz çevresl umutni ia de batl istikametinde ilerl«yişlerine tisi merkez komitesi birkaç gun evvel 34 uçağlmız dönmemiştir. aıgâhlnın tebllği: devam ediyorlar. Moskovada umumî bir toplantı yap. Fransız kıt'alari dağlık arad müşkü. Rapido'nun batıslnda dağlık arazide, mıştır. âtinı yenerek ve düşmanla çiddetli düşmanln yaptığı şiddetli ateş karşlMerkez komitesi umumî heyeti, Sovmukavemetlni ve karşı taarruzlarini Arkası Sahife 3. Sü. 4 te Arkast Sahife 3, Sü. 2 de Alman tebliği Halde yapıldığı iddia Şark cephesinde olunan suiistimaller Nüfettişler bilhassa dört mühim ihbar üzerinde duruyorlar Meyva ve Sebze Hâlinde bazı volsuzluklar yapıldığı hakkmda Dahilive Vekâletine ve Vilâyete muhtelif §ahıslar tarafından vaki olan şikâyetler üzerine, bu işin tahkikine memur edilen Mülkiye müfettişlerinden Sadeddin ve İhsan, Hâl idaresinde alâkadar memurlann ve kabzımallann Hadelertni almağa devam etmektedirler. Öğrendil'mize göre, ihbar edenlerin iddialan üzerine müfettişler, bilhassa şu noktaları tahkik etmektedlrler. 1 Hâlde takarrür ettirilen fiatlarm rayiç fiatlara riazaran yüksek olarak tesbij; olundugu, 2 Hâlde madrabazlık yanılması memnu olduğu halde, bu gibi şahıslara yazıhane'erinn müstahdemi, peşekâr ve Arkast Sah'fe 3, Sü. G da Moskova 28 (a.a.) Mareşal Stalin bugun neşrettığı gunluk emirde şöyle demektedir: «Volkof cephesindeki kıt'alarımız dün taarruz hareketlerme devam ederek buyuk demiryd kavjağı olan Tosno şehnnı aldıktan sonra bLigün 28 sonkânurıda da ehemmıyetlı bir demiryolu istasyonu olan Lujuban şehrini zaptetmîşlerdir. Lujuban'm cefıubunda Sovyet kıt'aları diğer 4 demiryolu istasyonu daha ele geçırmişlerdir. Bu suretle büyuk Moskova Leningrad demiryolu ba§tanbaşa düşmanın elinden ahnmıştır. Yalnız Çudovo'da kalan düşman kuvvetleri kuşatılmış olup bunlar da ımha edılmek üzeredir.» Alman tebüği Fuhrer'm umumî karargâhı, 28 (T.P.) Alman orduları Başkumandanlığmın tebhği: Barem kanununda yapılaeak değiKerç ve Perekop dolaylannda Sovyetler dun yenıden taarruzlarda bu şikliklere aid hazırlıklar son safhasma lunmuşlardır. Bu kesımde ve Çer. gelmiştir. Yeni proje ile barem derekassy ile Belaja . Zerkof cenub batı celeri miktan azaltılmaktadır. Asgari smda yapılan çetin müdafaa savaşları maaş derecesinin 10 lira yerine 20 11el'an devam etmektedir. Düşman t; ar raya çıkanlması derpiş edilmiş, kadroruzları tardedilmıştir. Bolşevıkler an suz!uktan yapılamıyan terfüer içm vfni cak insan ve malzeme bTkınndan a formüller bulunmuştur. ğır kayıblar pahasına bazı yerlerde Yeni proje martta Büyük Millet Mec Arkası Sahife 3, Sü. 2 de Usine verilebileceitlr. Alman Propaganda Nezareti erkânından Nazrr payesini haiz Hans Fritzsche Alman Propaganda Nezaretinden Na. zır payesini haiz Hans Fritzsehe şehrimize gelmiştir. Hans Fritzsche bu seyahati hususî mahiyette yapmaktadır. Misafir, şehrimizde bulunuşundan bilistifade nasyonal sosyalizmin kuruluşu yıldönümü olan bu pazar gUnü akşamı Teutonla kuHibünde Alman tebaasına bir konf^rans verecektir. Alman büyük elçisi Von Papen, nazır şerefine dün akşam Park Otelde 12 kişilik bir ziyafet vermiştir. Moskova 300,000 den fazla Alman askerinin çember içine alınmak üzere olduğunu bildiriyor ( Yeni romanımız ) YAUI\ BAŞLIYORUZ Harb içindeki Moskova? Londra? Berlin? Nevyork Bir Avıısluryaİ! bu şehirlerdeki maceraları Ate§, açlık, aşk, ıstırab, heyecan Yazan: Vicki Baum Çeviren: İLHAMİ SAFA Yeni barem projesi Nafıa Vekili bugün İstanbula geliyor Ankara 28 (T^Iefonla) Nafıa Vekili rihtikâr cezaları siddetlendirıJecekj Gazetelerden Vurguncu Eyvah, işte şimdi adalet yerini bulacak!..