f" Pratik RAİK Yüksek Muhendis Binbası ÜSTÜN çıktı. J I0 Yeni tashih ve ilâ\elerle Bugün İKBAL KİTAİEYİ, 150 Kr. . u mh u r ı yet OtOO Telgraf ve mektub adresı: Cumhurivet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 245 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Andre IHaurois Sabiha Omay ARİEL ( Shelleyin Hayatı ) ve ihtiras sahnelerile Bastan sonuna kadar his, heyı Tanesi 50, cıldli 85 Kr! ttl İSTANBUL CAĞALOĞLU ISTANBUL CAĞALOĞLU ^ ^ BlPIIIClKâllUM ! 9 4 I AHMED HALİD KİT Dünkü Mecliste Başvekilimizle üç Vekil izahat verdiler Bugdayı koruma vergisi kalktı Pasifikte siddetli muharebeler cereyan et iki bolge: Asağıda HongKong'dan umumî bir manzara jukarıda Filipinlerin merkezi Manila'da limana giris Müstahsil tazyika maruz değildir • Amerikan Ticaret Vekili memlekette buğ ingiliztebüği day buhranı olmadığını ve ekmek Filipinlerde sıkıntısı çekilmiyeceğini söyledi diişman Manilaya Başvekilimiz Dr. Kefik Saydam r f = Şark cephesinae *« I ** 22 f] GÖRDÜKLERİM ' ^ i Çörçil Vaşingtonda ondradan kajbolduğu D.N.B. tarafından verilen bir Stokholm telgrafında merak verici tafsilâtla bildirilen Ingiliz Basvekili Mos>o Çorçil, tahminlerin cn uzağına ujgun bir vakıa olarak Vküngtonda ruhur etti. Mos\o Çorçilin Mısıra gitmiş olmasına daha zijade ihtimal veriliyor ve bu. son Libya muharebelerile birlikte unıunıî Ortasark vazijetirffn icablarını jerlerinde tetkık maksadıle pekâlâ telif olunujord'i lT/akçark ve Pasifik alanlannda da parbj a n harb atesinden dola\ı Mn«u Çorçilin Amerikan Cumhur Reisile ikinci bir mülâkatı da hatıra gelmtjor değildi. ve mesclâ bö\le bir mülâkat. birincisi Atlantiktc vuku bulduğıına çöre, bn defa Pasifikte tertib olunmuş olabilirdi. Ancak Mösyö Çrirçil İngilterede ortadan ka^bolduğu halde Amerikan Cumhur Reisinin Vasingtondan a>rılmamakta olduğıına dikkat olunujordu. Mosjö Çorçil pekâlâ Amerikaya kadar da gidebilirdi. Fakat mesafe zihinlere çok uzak göıünüyordu. Nihayet Mös>ö Çorçilin Vasinçtonda tneydana çıkması muammayı çozmüs bulunuyor, Şimdi Mösyö Çorçilin jalnız Vaşingtonda bulunduğunu değil, orada çok ciddî müzakerelere istirak, daha doğrusu Ruzveltle birlikte riyaset etmekte olduğunu. akdolunan içtimalara Harb Kabinesi toplantısı adı verildiğini ve nihayet Mösyö Çorçilin matbuala yaptığı beyanatı oğrenijoruz. Beyaz Saravdaki bu. faaliyetlerde matbuatın alâkasuia genis nıevki vermck yolundaki Araerikan rtiyadi da eklenmis, Amerikan gazetecileri ellerine geçen fırsattan istifade ederek Mrisjö Çörçili pek çok suallerin yağmunı altına almıslardır. İlk mesleği gazetecilik olan Mosj ö Çorçilin 1>u imtiham muvaffakıyetle geçirerek Amerikah meslekdaslann suallerine verdiği sakrak cevablarla ortahğı kahkahalar içinde bıraktığı anlaşılıyor. Reis Ruzveltin Beyaz Sarayda idame ettiği matbuatla temas an'anesini Mösyö Çörçil dahi ayni marifet ve maharetle tatbik edebilmisör denıck olur. Hatırlardadır ki Mösyö Ruzvelt dahi matbuatla daima sen bir hava içinde geçen bu temaslarda samimî ve lıatta alaylı musahabelerle cevab verilmesi caiz suallere lüzıımu kadar cevab vererek, cevab verilmiyeceklerini de güzel sözlerle atlatarak | i d a r e edegelir. Mösyö Ço>"ilin de boyle yaphğı anlasılıyor. Bu temas tarzı AngloSaksonlarm sportmen hayatlanna uygundur. Bir kere orada meselelerin ağırlığı, kendine güvenen bir sporcunun yeniden yeniye urmıd ve azimlerle beklediği ikinci üçüncii çarpısmalann muvaffaklyet ihtimalleri içinde kaybedilir. ve islerin hep iyi taraflan üzcrinde durularak. lıatta fenaları talih aksiliğile kaybedilmiş bir mac seklinde karcılanarak güler yüz ve uraudhı kalble sen konusmalar halinde cereyan edip eider. Vasington telgraflan Mösyö Çorçilin de bu havayı yaratabilmis olduçunu bildirmektedir Amerikalıların ağababaları olan İngilizlerin daha sportmen kimseler olmakla maruf bulunduklan malumdur. Zafen Mösyö Çörçil daha I.ondrada iken Pasifik harbinin AngloSakBonlar aleyhindeki ilk tecellileri iizerine avnen su sözleri söylemisti: Birinci ravundu kaybettik. Bu, faciaları boksçu görüsile kar^ılamar.ın bir İngiliz tarafından ve bütün İngilizler namına sa>ılabilecek bir va7İyet'n sahibi olan İngiliz Bas\ekili tarafından verilmis en güzel ifade seklidir Dün\a harbi o kadar genis ve ke«if bir mahiyet almıstır ki onun karsısmda olur olınaz hâdiselerle sendelemeğe artık ceY U N U S NADÎ gArkası sabife 3, sütun 1 te) L Ankara 24 (Telefonla) Bu gün saat 15 te Doktor Mazhar Gormen'm başkanlığında toplanan Büjoık Mıllet Meclisinde buğdayı koruma vergisini kaldıran kanun lâyihası müstacelıyetle ve tercihan gorüsülerek kabul olur.du. Lâyihanm heyeti umuTİyesİ hakkında ilk söz alan Emin Sazak verg'nin ıpkasile elde edilecek gelirin buğdayı ve arpayı hükumete son kararlardan önce daha ucuza satmış olan müstahsillere verilmesini istedi. yürüyor HongKong istihkâm ları hâlâ anudane müdafaa ediliyor Borneo ve Filipin sularında 6 Japon vapuru batırıldı Vasington 24 (a.a.) Harbiye Nezaretmın teblıgı: Ort a Pasifikte: Vake adasile radyo muhaberelerı kesilmiştir. Adanın işgali muhtemeldır Asker çıkarma hareketleri sonunda iki düşman muhribi batırılmıstır. f Cenub Ordular Grupu karargâhında bir gece H. Emir Erhilet Yazan: Emekli General Başvekilin sözleri Hikmet Bayur (Manısai ba=lıca gıdası eknek olan vatandaslardsn bahis1» lâyiharın lehinde bulundu Basvekilimiz Dr. Refık Savdam sdz aldı. Bu lâvihanın kaVıulü muvafık olacağını kaydederek dedı ki: € Bu senenin mah.su1ünü Ofise eskiden satmış olanların tatırini de hükumetçe düşünülmektedir. Bu hususta ba7i kararlar almaktayız.» Berc Türker (AfyorO bu lâviha ile ekmek fıatının bir kuruş inebileceğmi, dört kuruş zam yapıldığına göre daha başka tedbirler düşünülüp düsünülmediğini sordu, buğday ekimi ve tohum(Arkası sahife 3. sütun 5 te) Dünkü Mecliste beyanarta bulunan Ticaret Vekili Mumtaz Ökmen, Ziraat Vekili Muhlis Erkmen, Maliye Vekili Fuad Ağralı Vasington İ n g i l i z konferansı matbuatında Bütün muharebe tahminler plâıtları kararlaştrılıyor Singapur şiddetle müdafaa edilecek Yeni Alman taarruzu nereye karşı olabilir ? I Filipinlerde yeni Japon ihrac hareketleri Vavington 24 (a.a.) Harbiye Nezaretınin tebliği: Fıüpinlerde düşman dun gece Luzon sdejında Manila'mn 120 kılometre cenab doğusunda Antimonan yakınlarına büyük bir kuvvet çıkarmıstır Bu bolgedekı Japon kuvvetleri takrıben 40 deniz (Arkası sahife 3, sütun 4 te) Şark cephesinden son rcsimler: Leningrad cephesinde siperde nöbet. . ( Yazısı ikincide ) Japon harb tebliği Çörçil'in sözleri " Dünya başkumandanlığını Napolyon bile olsa üzerine alamazdı. „ Londra 24 (a.a.) Sabah gazetelerinin hepsı Vaşingtonda toplanan müttefikler harb meclısınden bahsetmekle beraber, başkumandanhğın Hıtler tarafından derubde edılmesi hussuuna atfedılecek manayı ıncelemeğe devam edıyorlar. Deylı Ekspres gazetesının Stokholn muhabıri Hitler'in yeni bir darbe vurmağa çalıştığını söylüyor: «Bahis mevzuu olan kolay bir muzafferiyet elde etmektir. Bu muzafferiyet Hitlerin milletine bir Noel hedıyesı olacak ve ayni zamanda Rusyadan ve Lıbyadan ge^n kara haberlerı dnlemeğe yarıyaTokyo 24 (a.a ) İmparatorluk umucaktır. Hitler yeni taarruz için kıt'alanmi karargâhınm tebliği: nı şimdiden toplamış bulunuyor. Alman Bırçok Japon kıt'aları bu gun fecir lıamlesınin yapılabıleceğı başhca dort vakti Luzon adasında bir mahalde kaisükamet vardır: raya çıkarılmıştır. Bu kıt'alar adanın 1 Rusyaya karşı yeniden yapılacak dığer kısımlarındaki Japon unsurlarile büyük bir taarruz, ışbirliği yapmaktadırlar. (Arkası sahife 3, sütun 4 te) (Arkası sahife 3, sütun 3 te) Wake adası 2 gttn evvel zaptedildi [ Şimalî Affrikada harekât Şark cephesinde | harekât • Lüzon adasına yeniden askerî kıt'alar ihrac olundu Bingazinin Ruslar küllî kuvvetlerini işgali bitmek üzere harbe sürdü Zırhlı bir İngiliz tüme Noskova batısında ni Nihver kuvvetleri çok siddetli çarpışntalar oluyor arasına girdi Papa 12 nci Pie M. Çörçile refakat etmekte olan tngiltere Muhimmat Nazın Lord Beaverbrook Vasington 24 (a.a.) Çörçil bugün 250 gazetecile görüşerek sorulan suallere su cevablan vermistir: t Harb iyi idare edilecek olursa, fena idare edıldıği takdirde geçecek zanıanuı yansı Mıhveri mağlub etmeğe kâfi gelecektir. Almanyanın nefesi kesildiğine inanmak için ortada hıçbir sebeb yoktur. Nazilerin stokîarı çoktur. Bir gok malzeme iğtınam etmişlerdir. İstılâ ettikleri memleketlerin malzemesi de ellerinde bulunmaktadır. Bunımla beraber bu ırjalzeme bugünkü kıymetini muhafaza edemiyecektir. Almanyanın en çok muhtac olduğu maddelenn bıri petroldur. Almanlarm Rusyadaki zaviatı Fİmdıki halde, Alman taarruzunui kuvvetini eksiltmiyecektir. Müttefıkler, Bujuk Okyanusun cenubunda tam bir haı°ket birliği hazırlamaktadırlar. Müttefıkler Almanyada dahilî bir cokuntüden fa7ia haricden indirılecek bir darbeye püvenmektedırler. Harb bütün dünyaya yayıldıçından dunya başkumandanhğı Napolyon bıle olsa, bir kımsenin uze nne alamıyacağı bir is olmuştur.» Çörçil. Stalin ve Rus mukavemetinder •itayişle bahsetmiş ve şöyle demistir. (Arkası sabife 3. sütun 7 de) Avukat Esad Mahmud Müddeiumumiliğin. Papa Pie bir ehlivukuf raporunu itirazsız kabul etmesilemesaj neşretti eski talebinden rücu etnıiş olduğunu Bütün milletlerin ismahkemeye bildirdi tiklâli tanınmalı, iptidaî maddeler adaletle tevzi olunmalı "Hamlet,, davasında hukuki bir hâdise Avrupantn müstakbel nizamı Alman hava kuv Sovyetlerin yeniden vetleri İtalya ve bazı şehirleri istirYunanistanda mı dad ettikleri biltoplanıyor ? dirilmektedir Kahıre 24 (a a ) ' Ortasark Ingılız umumî karargâhınm tebliğınde, İngiliz kuvvetlerınin Bıngazinin ışgalini süratle tamamlamakta olduklan bıldırıli yor. Şımalde Hındlı ve İngıLz kıt'alaıı Barce'yı ie Bmgazinm batısındakı Benma'nm muhını tavjare lımanmı ışgal etmişlerdır. Berlin 24 (a.a.) Ordu başkuman danlığmın tebliği: Dusman. şarkta, dun de hücumlarına devam etmiş ve kullî kuvvetlerini haıbe EÜrmüştür. Münferıd ve mevç zıi birkaç gedık açma tesebbusü muka« bil taarruzlarla püskurtülmuştür. Baş * ka noktalarda, düş • man topluluklan bizım hucumları » m;zla dağıtılmıştır. Hamlek davasının alâkadarlan dunku mnhakeme esnasmda Z nci sabifede). Vatıkan 24 (a.a.) Papa 12 nci Pie, Noel mesaj ında. harbi, hava bombardmıanlarını. sivii ahalinin uğradığı sefaletleri, esirlerin çektıkleri ıstırabları ve harbin getirdığı butün fenalıkları lakbıh etmektedır. Papa siddetli bir elem duyınakta. zira. devletler arasmdaki hallodılmez görüş farkları yüzünden yakın kir sulhu imkân dahilmde gorememektedir. Papa, ahlâk prensipleri üzerine kurulacak yeni nizamın temelini icskil et Daha cenubda SavaŞ ' "tâyyarelezırhlı bir tumcnc ri, Karaienizin domensub kollar, ncğu şunaP *ahilinde at halmdekı dusmaTaupse Kmanında na hucum etmişbenzın jdejıolarını lerdır. Gorunuşe gove gar tfsislerini re, bu kollar. ric'at taıuştırrpıuşlar ve halmdeki Alman sark sSlrfiTînin cenub larla Bmgazi kesikesimmde düşman mınde kalan İtalc'emir'yolu nakliyayan kuvyetleri araAfrikadaki Alman kumandam sına sokulmuş butına. muvaffakiyetli General Rommel lunuj orlardı. hücumlar yapmışİğtinam edılen harb malzemesile alıIlsrdır. Alman hava kuvvetlerine mensub (Arkası Sa, 3, sütnn 3 t«) (Arkası Sa, 3, sütun 5 te) 1 (Arkası sahife 3, sütun 2 dej