17 Ekim 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

17 Birinciteşrin 1939 CUMHÜRtTET Hâdiseler arasında Tarih ve hatıra Iktısadî tetkikler KAGIDIN HAM MADDESİ Büyük Millet Meclisi Zelzele ve seylâbdan zarar görenlere yapılacak yardım için Maliye Vekâleti bütçesine 300 bin liralık fevkalâde tahsisat konuluyor m on yazılarından birinde, Nurullah Ataç, tarihin bir te kerrürden ibaret olduğunu söyliyen ve bugünkü harbleri dünkülere kıyas edenlerin sathî bir benzeyi§ münasebetine aldandıklarmı anlatıyor. Ayni kanaati yazmağa hazırlan mış, defterime not almıştım. Nurullah Atacın, bugünkü hâdiseler önünde pek tabiî bulduğum bir tevarüdle benden evvel davrandığını görünce, yalnız tarihin değil, fıkra mevzulannm da bir tekrrürden ibaret olduğuna inananları haklı çıkarmamak için, bu bahse gelmekte biraz tereddüd ettim. Fakat bu mevzu, meselâ koca bir Bergson felsefesinin büyük esaslarından birine bağlanacak kadar ehemmi Italya ve Balkanlat «Italya Avrupa kıt'asînîn çok hassas bir noktası olan bu mıntakadan harbi uzaklaştırmak emelindedir.» 11 birinciteşrin tarihile Romadan Le Ttmps gazetesine yazılıyor: Rusyanm Avrupa işlerine müdahalesi, Romada büyük bir alâka ile takib edil mektedir. Rusyanm bundan böyle merkezî Avrupanm ve Balkanlann hududlannda olduğu yani Italyan menafii için hayatî addedilen bir daireye yaklaşmış bulunduğu düşünülecek olursa Italyan lann neden dolayı Rus müdahalesine ehemmiyet vermekte olduklan kolayhkla anlaşılır. Bu vaziyette Romanm hassasiyeti son derecededir ve Almanlarla Ruslann söz birliği etmeleri birçok ihtimallere yol a çabileceğinden bu hessasiyetin şiddeti artmaktadır. Rusya, Ispanyada bolşevizm lehinde harekete geçtiği zaman Italya, bunu hem Akdeniz için hem de millî menfaatleri için bir tehlike addetmişti. Bu sebebden dolayı gerek can ve gerek para itibanle çok büyük fedakârlıklara katlanarak tspanyadaki cidale iştirak etmekte tered düde kapılmamıştır. Bundan şu netice çıkarılabilir ki ne mahiyette olursa olsun Rusya Balkanlarda bir faaliyet gösterecek olursa Italya, malik olduğu bütün vesaitle mukabil harekete geçecfktir. Italyan haricî siyaseti için Adriyatik ten hertürlü tehlikenin uzak olması •bir akidedir. Roma hükumeti, bu noktada asla uzlaşma yolunu ihtiyar edemez. Bu şerait dahilinde Italyan diploma sisinin merkezî Avrupada ve Balkanlarda sarfetmekte olduğu faaliyetin manasını anlamak kolaydır. Italya, herşeyden evvel Avrupa kıt'asının çok hassas nok tası olan bu mıntakadan harbi uzaklaş tırmak emelindedir. Italyanın bu emeirîe bulunmasınm sebebi, sadece Italyan menafiinin değil ayni zamanda Avrupa anane ve medeniyeti menafiinin de mevzuu bahsolması ve tehlikeye maruz bulunmasıdır. Binaenaleyh Italya, açıktan açığa sulhun tesisi lehinde çalışmaktadır. Bu nun için mutavassıt sıfatile bir takım te sebbüslerde bulunarak Tuna havzasile Balkan mıntakasında yaşayan milletler arasındaki bütün ihtilâf sebeblerini ortadan kaldıracak olan itilâflar akdedilmesini derpiş etmekte, bu babda tekliflerde, teş\iklerde bulunmaktadır. Bu gayretler, daha şimdiden semeresini vermiş bulunuyor: Belgradla Budapeşte arasmda ekalliyetlere müteallik bir proje tetkik edilmektedir. Bugün Budapeşte ile Bükreş de bu yola girmişlerdir. Corriere della Sera'nın Budapeştedeki muhabırıne göre Rumanya hükumeti, Macar hükumetine Transilvanya'daki Macar ekalliyetlerine müteallik bir mu ahede akdedilmesi için bir teklif yapmıştır. Diğer taraftan İl Messagero gazetesi «Bulgarlarla Rumanyalılar arasındaki münasebatın pek yakında aydınlanaca ğını» haber vermektedir. Ege denizinde mahrec meselesi hak kında Bulgarlarla Yunanlılar arasında da bir itilâf akdedilmesi ihtimalinden bahsolunmaktadır. Tıibuna gazetesi, Budapeşte ile Sofya arasındaki münaseba tın bilhassa dostane olduğunu haber vermektedir. Tuna havzasile Balkan mıntakasındaki bütün memleketlerin bu yeni faaliyetleri, ihtilâfı mümkünmertebe tahdid ve sulhu muhafaza etmek isteyen Italyan siyasetine uygun gelmektedir. Odun hamuru vaziyeti Cihan odun hamuru sarfiyatı, 1925 senesine nispetîe bir misli artmıştır ve bu tezayüd devam edecektir Bir buçuk aya yakm bir zamandanberi devam eden harbin tesırleri gözle görünür derecede kendini evvelâ kâğıd istihlâkinde göstermiş bulunuyor. Bizde olduğu gibi birçok memleketlerde de, hatta İngiltereJe gazeteler sahifelerini azaltmağa, hacimlerini küçültmeğe mecbur kaldılar. Bunun başlıca sebebi, Avrupa matbuat âleminin ihtiyacını temin eden îskandinavya memleketlerinden kâğıd ham maddesi olan odun hamuru ve sellüloz ve hatta kâğıd sevkiyatmın müşülâta uğramış olmasıdır. Baltık denizindeki malum vaziyet dolayısile Finlandiya, tsveç gibi dünyanm odun hamuru istihsalâtının dörtte birini veren memleketlerden Avrupaya yapılan sevkiyat ciddî surette inkıtaa uğramıştır. Bu halir devamı takdirinde ne gibi neticeler husule geleceğini tetkik ederek bu mühim meselenin umumî bir tahlil üçte birini sarfeder. Reyon, plâstik ve daha birçok sanayi şubelerine her nekadar nispeten daha az odun hamuru gidiyorsa da; bu sanayiin de başlıca ham maddesi gene odun hamurudur. Odun hamuru müstahsili olan başlıca memleketler Birleşik Amerika Devletleri, Kanada ve iskandinavya dir. Bu memleketler cihan istihsalâtının dörtte üçünü temin etmektedir. Şimali Birleşik Amerika Devletleri istihsalâtının hepsini dahildt sarfettiği halde; îskandinavya memleketleri mühim miktarlarda odun hamu runu kâğıd imalâtında kullandıktan başka cihan ihracatının hemen % 75 miktarını doldurmaktadır. Q Başvekilimizin verdiği izahat ^ Ankara 16 (Telefonla) Büyük Millet Meclisi bugün Refet Canıtezin başkanlığmda toplanmıştır. Celsenin açılmasını müteakıb söz alan Maliye Vekili Fuad Ağralı gelen evrak meyanında bulunan ve biri yeniden ihdas edilen b'iyük elçilikler dolayısile devlet memurları ayhklarının tevhid ve tadülüne dair kanuna bağlı üç numaralı cetvelde Hariciye Vekâletine aid kısmında tadilât yapılmasma, diğeti de zelzeleden müteessir olan yerlere yapılacak yardım için Maliye Vekâleti bütçesine 300 bin liralık fevkalâde tahsisat konulmasına mütedair buluna kanun lâyihalannm ruznameye alınarak müstacelen müzakerelerini istemiş ve bu taleb tasvib olunmuşrur. Bu kanun lâyihalarından taadül kanununun üç numaralı cetvelinde Hariciyeye aid kısmında değişiklik yapılmasma aid olanı kabul edildikten sonra zelzeleden müteessir olan yerlere yapılacak yardım hakkındaki kanunun müzakerelesine geçilmiştir. Bu münasebetle söz alan hatiblerden Nevzad Ayas (Bursa), yardım için istenilen miktarın yerinde ve takdire değer olduğun işaret ederek encümen esbabı mucibesinde «geçen defa Kırşehir felâ ketzedelerine yapılan yardım dolayısile köylünün yakm ihtiyaclarının lâyıkı veçbile tatmin edilmediği anlaşıldığı ve bu tecrübeden istifade edilerek son defa Dikilide vukubulan yer sarsıntısı dolayısile yapılması düşünülen yardımların müm kün olduğu kadar köylünün ihtiyaclarına ve asrî telâkkilerin icablanna uydurulması» hususunda ileri sürülen temenniye işaret ederek hükumetin bu temenni hakkında izahat vermesini ist*miştir. Ahmed Aldemir (izmir) yapılacak yardıma teşekkür etmiş, ancak bunun Dikiliden maada Bergama ve civar köylere ve seylâba maruz kalan Birgiye şamil olup olmadığını sormuş, bu civar halkının maruz kaldıkları felâketi hafifletmek için Ziraat Bankasınm borclular üzerinde tazyik yapmaması ve bunlann mahsullerinin bir an evvel alınması lüzumunu ileri sürerek ve bu cihetler etrafında hükumetin düşüncelerini öğrenmek ıstemiştir. Taahhüdlerin feshi Silâh altına çağırılan tzmirde yapılan tecübemüteahhidler hakkmda ler, tertibatın iyi olduğunu gösterdi yenî kararlar verildi Ankara 16 (Telefonla) Silâh altma davet edilen bazı müteahhidlerin mukavelelerini fesh için müracaatleri görüldüğünden keyfiyet hakkmda Devlet Şurasının mütaleası sorulmuştur. Devlet Şurası, silâh altı emrıle karşılaşacaklarım daha evvelden tayin ve takdir etmeleri ve taahhüdlerini vekil marifetile dahi yapmalan imkânı bulunmıyan müteahhidler için anî olarak silâh altına davet hâdisesinin esbabı mücbireden addi lâzım geleceğini düs,ünmekle beraber şimdiden umumî mahiyette mütalea serdine mahal ve imkân görememiştir. Bunlar hakkmda fesh talebinin vukuu zamanında taahhüdün almış olduğu şekil ve vaziyete göre, her biri için ayn ayn teklif dermeyan olunduğu takdirde hâdisenin tetkiki ve icabma göre mütalea serdi mümkün olabilecektir. İzmir 16 (a.a.) Bu sabah îzmirde Karşıyakada ve Bornovada pasif hava korunma tatbikatı yapılmıştır. Sabah saat 10,25 te dokuz tayyaredeu mürekeb bir hava filosunun Değir mendere istikametinden îzmire doğru geldikleri, şehirde mevcud canavar düdükleri ve oparlörler vasıtasile halka ilân edilmiş vc saat 10,36 da dokuz tayyare hükumet konağı üzerinden Karşıyaka istikametine doğru geçmişlerdir. Filo hükumet konağma yangın, tahrib ve gaz bombalan atmıştır. Konakta çıkan yangını konak dahilindeki itfaiye teşkilâtı sön düremediğinden şehir itfaiyesi yetişerek söndürmüş ve gar temizleme ekipleri de gazleri temizlemişlerdir. Hn'cCr.et konağında yangından yaralanan beş kişiden dördii imdadı sıhhî otomobilile diğerleri de sedye ile derhal hasUneye gönderilmişlerdir. Sıhhat ve Içtimaî Muavenet Vekili Doktor Hulusi Alataş, Dikilide vuku bulan ve hâlâ devam etmekte olan zelzele karşısında ilk günden itibaren hükumetin alâkadar diğer makamların devamlı olarak oradaki vaziyetle alâkadar bulunduğunu işaret ve bu zelzele ve seylâb neticesi kaybettiğimiz vatandaşlar yüzün yetli olduğu için, ne bir arkadaşın, ne den duyulan acıya tercüman olmuştur. de benirn birer fıkramızla tükenecek Başvekilimizin izahatı kadar dibi satha yakm, basit bir meBaşvekil Doktor Refik Saydam da «ele değildir. Ziraat Bankasındaki para borclarının Trihin dürbünile istikbale bakantecili meselesine temas ederek geçen aym lar, orada gene maziden başka biryirmi beşinde görüşmüş olduğu izmir ?ey göremezler. Fakat gördükleri şemeb'uslannm verdikleri notta, Dikiliye yin istikbal değil, mazi olduğunu bilhükumet tarafmdan bir istihkâm bölüğü medikleri için, her an yeniyi, umulgönderilerek enkaz altında kalan tütünmıyanı ve beklenmiyeni yaratan halerin çıkarılmasını, Dikiliden askere alınyatm müthiş sürprizlerile karşılaşırmış olanlara 15 gün izin verilmesi, iskân Ur. Son yıllann ve son ayların tariidaresinin ve Kızılay elinde kereste mevhinde bu sürprizler hiç eksik olmacud ise o mıntakaya gönderilmesi. halk mistir. elindeki pamuklann alınması istenildiğini Milletler için tarihin ve ferdler için ve bir de mekteb işi bulunduğunu söylehahranm, birer mukayese unsuru omiş ve demiştir ki: « Millî Müdafaa Vekâleti aym larak da, hızverici ve şiddetU bir di27 sinde bir istihkâm bölüğü göndermiş namizm kaynağı olarak da, hem tecve enkaz altında kalmış olan tekmil tü rübe ve hem ideal kıymetini inkâr etmeğe kalkmam. Fakat ne tarih, ne de tünler çıkanlmışür. hatıra, devenin kursağındaki yedek Asker olanlara da 15 er gün izin ve gıda maddesi gibi ağzın içine davet erilmistir. Mahallindeki vaziyete nazaran dilerek tekrar çiğnenmek ve mazinin inşaat başladığı zaman elde mevcud ke gevişile tekrar beslenmek için değil, reste gönderilecektir. bilâkis, yeniyi eskiden, olacağı olMekteb meselesi yerinde başlıyacak muştan ayırmak ve olmakta olanm umumî teskilâta aid bir meseledir. Pa taptaze alcışına daha melekeli, daha muklar da çıktığı zaman ahnacaktır. Zi kıvrak ve pişkin katılmak için insana raat Bankası isinden simdi bahsedilip bu şuur verir. Eski yazılarımdan birinde, nu tasrih etmek isterim.» «Mazide, halde, istikbalde» yaşıyan Bu izahattan sonra kanun heyeti umu üç adam örneğinden bahsetmiştim. miyesi üzerindeki müzakere kâfi görüle Yalnız tarihile yaşıyan millet ve yalrek maddelere geçilmi? ve kanun kabul nız hatıralarile yaşıyan adam, halin olunmuştur. yepyeni oluşundan gafil, bir maniaBuna nazaran zelzeleden ve seylâb dan huylanmış beygir gibi realite ödan zarar görenlere yapılacak yardım için nünde şuuru geriye tepen bir müsteKızılay kurumuna unvanile Maliye Ve hase namzedidir; yalnız teorilerile, kâleti bütçesinde açılacak fasla 300 bin ümidlerile ve hayallerile hep istikbali yaşıyan adam da, hatıranın yerine lira fevkalâde tahsisat konulmaktadır. Meclis, ruznamesine dahil bulunan ve malihulyayı koymuş, nafile bir kfeaHatay vilâyeti teşkiline aid kanuna ek listtir; fakat mazinin $uurundan halâyihayı tasvib ederek pazartesi günü le s^nyarak, oradan da istikb?le tırtoplanmak üzere içtimaına nihayet ver manarak üç zamanın delâletile de reeli kavrıyan adam, öz yaratıcıd'r: Sanmiştir. atkâr veya kahraman. kim olursa olsun, hatıralannı ve müşahedelerini aşkına ve ümidine katarak üc zamanı da kucakl'van adam, «kâmil» dir. Pasif korunma Yahya Kemalin: Kâm:ldir o insan ki yaşar hâtıralarla Mısraım ben, mmaadesile, şöyle edilmU RÖrmek isterdim: Ölmüştür o insan ki yaşar hâtıralarla. PEYAMI SAFA Başvekilimizin Numan Menemencioğluna gönderdiği mektub Ankara 16 (Telefonla) Numan Menemencioğlunun mssleğe girişinin 25in ci senei devriyesi dolayısile, bugün An karada Karpiç'te verilen bir ziyafette, gazetecilerin önünde, Başvekil ve Hari ciye Vekâleti vekilinden Numan Menemencioğluna gönderilerek ziyafette okunan mektubu bildiriyorum: Hariciye Vekâleti Kâtibi Umumlsi Numan Menemencioğluna Azizim Numan, Hariciye mesleğine girdiğinizin yirmi beşinci senesini tamamladığınız bugün, sizi senelerdenberi Hariciyemizin kıy metli bir uzvu olarak tcinımaktan duyduğum iftihara ilâve olarak, tesadüfen Vekâlet vekili sıfatile de tebrik etmek fırsatını bulduğum için çok bahtiyanm. îştirak ettiğiniz bütün mühim siyasî müzakerelerde, Türkiye Cumhuriyetinm haklarını ve halis maksadlannı yüksek kiyaset ve zekânızla müdafaa ve daima müspet ve parlak neticeler almaktaki büyük gayretlerinizi ve çalışmalarınızı iftiharla yadederim. Her zaman şahidi oldugumuz dürüst faaliyetinizin, bundan sonra da memle ketimiz için daima hayırlı neticeler vere ceğine kani olarak, daha çok uzun seneler için sıhhat ve muvaffakiyet dilerim. Başvekil HaHciye Vekâleti vekili Vasatî döviz fiatları Ankara 16 (Telefonla) Önümüzdeki teşrinisani aymdan itibaren alınmak üzere vasatî döviz fiatlan şöyle tespit edildi: 1 sterlin 5 lira 29 kuruş 75 santim, 100 dolar 130 lira 41 kuruş 75 santim, 100 Fransız frangı 2 lira 99 kuruş 75 santim... Bulgaristan Balkan Antantına girecek mi? Londra 16 (a.a.) Daily Teleg • raph gazetesine göre, Belgrad hükumeti, Rumanya ile Macaristan arasında mu Vüffakiyetle neticelenen tavassutundan sonra, şimdi Bulgaristanı Balkan AntanBornovada da tayyareler ayni suretle tına girdirmek için Rumanya ile Bulga yangın ,tahrib ve gaz bombaları atmışlarristan arasmda tavassutta bulunmağa ça dır. Çarşıda Nusr&tin hanında yangın lışmaktadır. çıkmış ve yetişen itfaiye tarafmdan der Bir tashih hal söndürüldüğü gibi Bornova hükumet Dr. Refik Saydam Ankara, 16 (a.a.) 15 birinciteşrin konağında da çıkan yangın söndürülmüşMünakalât Vekâletinde 939 taribinden itibaren muteber olmak tür. I Jusratin hanında çıkan yangında bir bir tayin Ü7ere il^n edilen ?az, benzin ve moto kişi aralanarak hastaneye kaldınlmış ve rin Vatjanndan, dbkme çazın İzmir kiAnkara 16 (Telefonla) Münakamekteb talebesinden iki çocuk da gazden lo fiatı 15 kuruş olacak yerde vanlışlât Vekâleti hukuk müşavirliği kadrosunhkla 15.20 kuruş olarak yazılmıştır. müteesir olmuşlarsa da yapılan müdavat daki münhale îhsan Arar tayin olundu. la kurtulmuşlardır. Tashih olunur. Tayyareler kışla üzerinden geçerken kış'aya da iperit gazi atmışlardır. Gaz ekiplelri bu gazi dc hiçbir zarara meydan vermeden temizlemişlerdir. Tayyareler Karşıyakaya da yangın, tahrib ve gaz bombaları atmışlardır. Tahrib bombala rından iskele karşısında Zekinin kahvesi yıkılmış ve burada yaralanan ik kişi derhal hastaneye kaldınlm'ştır. Gene iskele karşısında Davudun kahvesinde yangın çıkmış ve yalnız bu kahve yandığı halde söndürülmüştür. Karşıyaka Halkevi önündeki meydana iperit gazi atılmış ve gaz ekipleri tarafından hiçbir ziyan vermeden temizlenmiştir. Odun hamuru ihrac eden en mühim îskandinav memleketi İsveçtir. Bu memleketin selî oz sanavii büyük bir ehemmiyet ihraz etmistir. îsveçtt odunun kereste tetkikini okuyucularımızm nazan dik fabrikalarına teslim edilen kısmı nispeten katine koyr'^ı faydalı görüyoruz. azdır. Odunlann çoğu daha ziyade kâğıd Odun ha, runun ticaret âlemindeki e ve sellüloz sanayinde sarfolunur. Avruhemmiyetli mevkii ancak son senelerin pada en çok kimyevî odun hamuru imal mahsulüdür. Bilhassa, son 10 yıl içinde eden memleket İsveç olduğu halde; en kimyevî .«ahada yapılan yeni keşifler ve büyük mihanikî odun hamuru müstahsili elde edilen terakkivat odun hamuru ve Norveçtir. Son senelerde Finlandivanın sellüloz sanayiini fevkalâde mühim bir odun hamuru ihracatında görülen tezarr.evkie çıkarmıştır. Bundan bir asır evve yüd hiçbir memlekette kaydedilmemiştir. line kadar kâğıd umumiyetle paçavradan Finlandiya istihsalâtının çoğu Sülfit oünal olunurdu. Paçavradan kâğıd imali dur hamurudur. îskandinavya memle usulleri bundan bir asır evvel Arablar taketleri arasında Finlandiya, ormanlannrafırdan Avrupaya tanıttınlmış ve eski da fazla bir fedakârlığa katlanmaksızm Cinliler tarafından teammüm ettirilmiş osffllüloz istihsalâtmı daha da artırabilecek lan ipek elyafmdan kâğıd imali usulünün durumda olduğu halde, isveç ormanlannyerine geçmiştir. Son asrın iptidalarında da senevî büyüme nisDetile kat'iyat başameşhur Fransız Reaumur Avrupada ilk baş 1 "r vaziyete gelmiştir. Norvecin ise defa olarak odun hamurundan kâğıd yapbazı seneler Rusyadan ve Finlan^ivadan mağa başlamış ve bu usulün müteakıb yılodun hamuru ithal ettisi bile vakidir. arda inkişa' sayesinde ve bilhassa IngiKanadanın odun hamuru menabii gaiz, îsveç ve Holandalı mütehassısların yet zengin ve dahilî sarfiyatı da nispeten himmetih kâğıd imalâtında seri terakki ve az olduğu için birçok memleketler hankişaflar husule gelmiştir. Son yıllarda mur ihtiyaclarını buradan temin ederler. dünyanm ormanlık sahaları kâğıd ve maKanada kimyev hamur istihsalâtının mulâtının istihsaline yarayan ham madfazlasını Birleşik Amerika Devletlerine aelerin başlıca membalan haline gelmiş, ihrac eder. Senevî hamur istihsalâtının bu ormanlarcfan cıkanlan odunlardan şef65 ini tutan mihanikî hamur istihsalâtıfaf sargıhk kâğıdlar, sellüloz, plâstik bir nın kısmı azamını da başlıca ihrac maddeçok eşya imal edılmeğe başlanmıştır. si olan gazete kâğıdı imalâtında kullanır. Od'andan çıkanlaı. maddeler arasında Kanadaya bitişik olan Alaskanm da yabaşlıcası odun hamurudur. 1937 de dün kın bir zamanda Amerika Birleşik Devyanm umum odun ihracatının Tc 14,5 nis letlerinin mühim kâğıd ham madde mempctini yalnız odun hamuru teşkil etmistir. baı olacağma muhakkak nazarile bakıl Odun istihsalâtının odun hamuruna kal maktadır. bedilen kısmı memleketlere göre mütehavBirleşik Amerika Devletleri muazzam vildir. Meselâ, Birleşik Amerika Devlet istihsalâtına rağmen ihtiyacının % 30 unu lerindt umum odun istihsalâtının % 5 haricden alır. Amerika mihanikî hamur kfidan odun hamuruna tahsis edildiği halve beyaz Sülfit sellüloz fabrikalarının çode, ! \ nispet İskandinavya memleketleğu Amerika sermayedarlarınm ellerinde rinde yani hep birden Finlandiya, İsveç olan Kanadadan esmer Sülfit, Sülfat selv? Norveçte % 38 dir. lülozu da Isveçten ithal eyler. Birleşik AOdun hamuru en çok yumuşak odun merika Devletlerinin cenub taraflarında den y .ni çam, kaym gibi kereste fabrika sür'atle teessüs ve inkişaf etmekte olan larınca pek kullanılmıyan ağaclardan çı sellüloz ve kâğıd sanayinin önümüzdeki kan odunlardan yapılır. Hamur imaline yıllarda sellüloz piyasalannda mühim tayarayan odun evvelâ kâğıd, reyon ve da havvüller husule getireceği söyleniyor. Bu \\K. bi.cc1. mümasile sanavi şubelennde sanayi daha şimdiden Amerikanın dahilî kullanılan sellüloza tahvil olunur. Odu istihsalâtına senede 1,200,000 ton kraft nun sellüloza tahvilinde biri mihanikî, di sellüloz ilâve etmistir. Yeni kurulan bu ğeri kimyevî olmak üzere iki usul caridir. fabrikalar bu miktan da tezyid edebileDünyada istihsal olunan odun hamuru cek kudrettedir. Bir müddettenberi Birnun % 40 kadan mihanikî, % 60 nisoe leşik Amerika Devletleri kâğıd ham madti de kimyevî usulle sellüloza tahvil olu desinde kendi kendine yetmeye giden bir nur. Mihanikî usulde odun, dönen bir yol tutmuştur. Bu sebebden sellüloza değirmen taşı altında ezilerek hamura gümriik konması keyfiyeti de son zamankalbolunur. Elde edilen hamur yığını dö larda umumî bir münakaşa mevzuu olğülerek • tslenir ve sonra kâğıd makine muştur. ' sine arilir. Kimyevî usulde ise, odun evlngiltere odun hamuru ithalâtının kısmı velâ temizlenir, küçük parçalar haline azamını Baltık denizi havzasındaki memkonur. Sonra tazyik altında büyük kazan leketlerden yapmakta, yalnız ithalâtın lar içinde bazı kimyevî maddelerle kay % 4 kadan Kanadadan gelmektedir. natılarak odunun elyafı birbirinden ayrı Finlandiya Ingilterenin bu ihtiyacının lır. Bu kimyevî sellülozun da iki nev'i % 34 ünü, isveç % 31 ini ve Norveç vardır. Birisi Sülfat, diğeri Sülfit. Miha % 14 ünü temin ediyor. Harbin başlannikî usulde odun bilcümle elyafile birlik gıcına kadar bu ihtiyac muntazam bir sute kâğıd varakalar haline kalbedildiği hal rette îskandinavyadan tedarik edilmekte de, kimyevî usulde ga)Tİhücrevî mevadın idi. Fakat, Almanyanın Baltık denizini çıkarılması esasbr. Mihanikî usulle istih hakimiyeti altına alması üzerine bu sevkisal olunan odun hamurundan gazete kâ yat durmuştur. Ingilterede büyük mikyasâıdlan gibi adi imalât yapıldığı halde, ta odun hamuru sanayii kurulması amelî kimyevî usulle istihsal olunan odun hamu bakımdan imkânsız olduğundan kâğıd ru yüksek kalite kâğıd, reyon eşyası, sanayinin hayatî maddesi olan sellülozu plâstik mamulât ve sair mümasil maddeler îngiltere başka yerlerden temin etmeğe imalâtır 'a istimal olunur. çalışıyor. Amerika fabrikalarının her ne Birçok yeni kâğıd mamulâtı icad edilmiş olması ve kimyevî istihsal usullerinde pek çok terakki ve inkişaflar temin edilmi« bulunması odun hamurunun son yıllarda sarfiyatını birdenbire arttrmıştır. Cihan od'in hamuru sarfiyatı 1925 senesine nispetîe halihazırda bir misli artmışIır. Alâkadar mehafilin fikrine göre, bu tezayüdün daha da devam edeceği anlaşılmaktadır. Bununla beraber, odun hamurunun en çok istihlâk edildiği saha gene kâğıd sanayiidir. Yalnız gazete kâğıdı imal eden fabriialar cihan odun hamuru istihsalâtının Almanlar bir sinema artistini tevkif ettiler Zürih 16 (a.a.) Havas Ajansı bil dırıyor: Alman sinema artisti Matmazel Leni Rifentfal, Berlinden verilen haberlere göre, Gestapo tara fmdan tevkif edil miştir. Döviz kanununa muhalefet suLeni Rıjentfal çundan maznundur. Leni Rifentfal'in ecnebi memleketlere kadar İskandinavya memleketlerinin yer yaptığı seyahatlerde döviz tedarik ettiğı lerini kısa bir zamanda tutmasına imkân ve Rayşbanka bildirmediği söylenmek yoksa da; İngilterede şimdiden hissedil tedir. mekt; olan sellüloz ihtiyacını da mümkün olduğu kadar tatmir. etmeğe çalışacaklansurette müteessir olması tahmin edilebilir. na d şüphe edilemez. Bize gelince: Şimdilik yılda 7000 (9000) tondan ibaret olan bu ithalâtımı8000 ton olan sellüloz ithalâtımızın dört zın da çoğu Norveç, Finlandiya, İsveç ve te üçünü isveç, Norveç ve Finlandiyadan Almanyadan yapıldığı cihetle bu memlecelb.diyoruz. Baltıkta bu sevkiyat tama ketlerden ithalât kesildiği takdirde ihti mile duracak olursa, kâğıd fabrikalarımı yacaklarımızın kısmen olsun başka yerzın ihtiyac içine düşmeleri pek tabiidir. lerden tedarikine çalışmak mecburiyeti Ayni şekilde yılda 8000 ilâ 9000 ton tu karşısında kalınacaktır. * * * tan matbaa kâğıdı ithalâtımızın da ciddî