27 Şubat 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İSTANBUL — CAĞALOĞLU Cümburlyet, İstanbul « Fosta kutumu: İstanbal, No 28 dünre ve matban Kumı 24300 - aa30D OÖnÜŞÜnCÜ y sayı: 483 — zuagar ve eti b Anatole France THAİS çe Nasuhi Baydar F. 50 Kr. REMZi KiTABEVi Cumartesi 27 Şubat 1937 Mısır hükümetinin Kapitülâsyonları mır ükümetinin kapitülâsyon - Kaldırma teşebbüsü n kaldrmak. içn alakadır u İı,ı.x letleri Montrö'de bir kor-| ferans akdine davet eden 16 ikincikânın ve 3 şabat 1937 tarihli notaları esas iti- barile her tarafta iyi telkki edilmiş ve konferansın 12 nisanda kurulması karar- Taştırlmıştır. Misir efkâr umümiyesi Mr- sari bakiki istiklâline kavuşturacak —olan bu teşebbüse haklı olarak büyük bir ehemmiyet atfetmekte ve mesele bittabi İederi inmi evmekten | alâkadar diğer de de hâli kalmamaktadır. İngiltere ile Musir arasında zi Attifak müahedesinde İngilz - kükümet Mosırdan kapitülâsyonların kaldırılması a yaltız müvafakatle kalııyarak buna müzaheret etmeği de taahhüd eylemiş ol duğu için Misıllar Montrö konferansı aa mürpet bir neticeye iktiran edeceğini mauhakkak saymakta ve farzımubal ola ak orada cereyan edecek - müzakereler) akim bile kalsa bu takdırde Misirn ka- pitülâsyonları bir taraflı olarak - kaldır. Tmast lâzım geleceğini açık ve kat'i ifade eylemektedirler. Misır Meb'usan meelisi reki Ali Mahir Bey ahiren bu meseleye dair beyanatında: «— Kapitülâsyonları ya Montuö kon- Yeransı kaldırı yahud Mesr bir tarafı alarak anların ilgasını dlün etmek iztrar Ja kalır Demiştir. Mısnn çok sevilmiş değerli Bir siyaset adamı olan Al Mahir Bey bu tözlerinde Misır efkân umumiyesinin sadık ve münevver bir tercümanıdır. Bu- “unla beraber pek ziyade arza olunur ki Montrü / könferant — müstakil — Misinn dmeşrü matlablarını tervic etsin de ikinci gıkka mahal kalmamış olsun. Türkiye Cumhuriyet/ hükümeti ve ©- man istinad ettiği Türk elkânı umumiyesi Mearden kapitülâyonların - kaldınlın teşebbaemü kaviliz “ve - gçarısız olarak dervic ve ilizim etmekten — müstema ve adeta heyecanlı bir zevk duyar. Bu ve- sile ile de yüdederiz ki Türkiyede Misır| kardeş bir memleket ve millet olatak ta Tanmakta — ve öylece de - sevilmektedir. “Türk hayatı Misrin hayatına çok kanş- anışır. Bügün arabca — konuşsalar - bile| Metda damarlarında sıklarının - karını taşıyan pek çak Türk aileleri vardır. Hâ- 1k Türkiye ile Masr arasındaki münase, | Betlerde bir aile yakımlığı olduğuna kim dikkat etmez? Nil vadisindeki insanlar. dan yalnız aslen Türk olanlar değil, bel- ki bütün Mosrlılar Türkler için çok tem- patiktirler. Biz bissiyatın bu kadar kuv. “vetli bağlarla merbut bulundurduğu M #ar diyarının saadet ve ikbalinden, ve bu- n en hakiki temel teşkil edecek - olan 'tam ve kâmil ittiklâlinden “elbette pek ziyade memnun olur ve elbette bu eme- H tahakkukuna elimizden gelen yardr dmün azamitile muzaheret ederiz. Mosırın Türkiye ile siyasi alâkacı an: cak Büyük Harb sonundadır ki - bütün bütün katedilmiştir. Buna bedel Mura ve Marlilara karşı muhabbet alâkamız ebediyete namzed gibidir. Bunun yuka- | ida işaret olunan — hist — sebeblerinden başka Akdeniz kıyılarında müstakil bir Müsn yükselmesi bu denizin milletlera- ası emniyeti ilbarile yeni teminat teşki edeceğini de hesaba Katıyaruz. Bu vesi- Te ile kaydederiz ki İmparatorluktan ay-| ılmış olan bütün memleketler için milli Bislerimiz samimi olarak onların milliyet- Terinin inkişaf etmesi “ve bu inkişafla müterafık istiklâllerinin pürüzsüz ve kur. eli olması esasna irtinad eder, Milli/ Hatay davamız münasebetile Suriye için| izhar edeyeldiğimiz. a tün Arab memleketlerinde - kakiki — ve) samimi olarak bundan ibaret olduğunu| Kâfi vuzuh ve sarahatle ifade etmeklen usanmamışızdır. ve usanmıy çağız. Halay meselesinde bizi tahrik eden amil, o bölgedeki Türklüğün mu: ahedelerle müeyyed milli haklarını yeri- he getirmekten ibaret olduğunu ve - bu ll maksad temin olummen Hatayın Suriyel bududları dahilinde kalmasma bile bir-| gey dememiş bulunduğumuzu — dünya gördü. , Seçerken İşaret ettiğimiz bu noktalar-| Ja saffet ve samimiyetini anlatmak - iste diğimiz Türk bisiyatının Suriye istiklili için olduğu gibi Mısr istiklline de ne büyük kıymet ve ehemmiyet verdiğini ve yereceğini göstermeğe kâfidir. Ne hacet, bütün / fasliyetlerini — artık aeilli hududları dahilinde öz milli inkiya- yetmiş olan milliyetçi - “Türkiye | beç |Suriyede tahrikât ve Sancakta | sekliğinden, Türk Cumhuriyetinden bah” karışıklıklar gene başladı Londra rajyosu Antakyadaki nümayislerde sekiz kişinin yaralandığını haber veriyor, bazı köylerde Türkler dövülüyor Türklere tecavüz için Suriyede şıddetlı bir propaganda başladı, Turkı- yeye dair konuşmak bile menedildi. Suriye Hariciye Nazırı Sadullah | Cabiri Sancağı kuvvetle almaktan bahsediyor Antakya (Hususi muhabirimizden) — | Hatarda bulunan Arablar, - cür'etlerini gilgide artırmaktadırlar. Birçok Arablar köy köy dolaşmakta ve köylü Arabla — Hepiniz ittifak ediniz, Arab bir- | liğini konumak, anu daima faik göster mmek için elinizden gelen her şeyi yapınız, Türklere daima: fena — nazarla bakınız. Onlardan nefret ediniz. Tanddi ve teca: vüzden hiç çekinmeyiniz l mealinde na” ihatler vermektedirler. Bu çirkin teşviklerden cesaret alan ba- z küstahlar Türklere - taammuz - etmeğe ulamılardır. Meselâ Kuseyr'in Ala * kend köyünden Selim ve iki arkadaşı A- blar tarafından döğülmüş ve soyulmuş. lardı. Gene bir yüzden “Türklerin bayram namazlarını camide kılmalarına müraa” dilmemiş. bunun üzerine civar köy - erden birçok kimseler namaz kılmak için Antakyaya gelmişlerdir. Suriyedeki — tahrikât Şam - (Hususi ” muhabirimizden) — Burada çıkan Eleyyam, Elifba, Elçaib Türkiye aleyhinde neşriyatla- ünlerde veniden hizayermişler-. Buriye- Hariciye Nazırı Sadulalı. Cabiri Sancak Komitesi toplantısı Komisyon dün de iki uzun içtima akdetti Statü ve anayağâ Hâkkinda verdiğimiz projenifi tetkiki için toplantı 8 marta talik edildi Bu gazeteler, ” Türklerin Sancaktan sonra bütün Suriyeyi ilhak fikrinde ol daklarını, Türk propagandasma — kaşı müşterek bir cephe teşkil edilmesini tav- siye etmektedirler. Gazetelerin bu suretle yeniden faali - yete geçmelerinin sebebi bütün Suriyede Türk tezine taraftar olanların fevkalâde arimış olmalarıdır. - Denebilir ki bugün bütün Suriyenin yüzde doksanı Türkle- zin hakkını tamamile anlamakta ve tak. dir etmektedir. Birkaç gün evvel Meelisivüzera bir iç-: tima akdetmiş ve tözde Türk propagan- dasını önlemek için bazı tedbirler itthaz etmistir. Bu gülünç tedbirlere göre Suri- yede Türklükten, Türk ruhumun yük * setmek, Türklerle Türklerin kudret - ve iktidan hakkında — konuşmak — tamamile menedilmiştir. Bu suçu (1) iştiyenler şid- detle cezalandırılacaklardır. Sadallah Cabirinin savurduğu hikmetler! Aynca 14 gubat tarihli gazeteler Su larkan Se. 6 sütun & tet Sancapa giden Ditaraf müşahtaler bir Türk küyünde halkis konuşuyorlar e 26 (AA. Azabılı talebi' üzerine komite İi ncloğlu tarafından tevdi edilen pre leri tetkik etmek üzere fanliyetini bi fta kadar talik ederek E mart tarkan Sa 8 Hatay esas yar| eksperler komi -| kabul ettiği resol etmiştir Sovyetlerın deniz- altı kuvvetleri Avusturya Başvekili, Arşidük' Ottoyu davet edecek ve Romanya, Yugoslavya, Çekoslovak- ya bu karara muhalefet etmiyeceklermiş Paris 28 (AA) — Ocuvre güzetesin- 'de Madara Tabouls, Miletler Cemiyeti mehafilinde / Başvekil - Sehuehnige'in Arşidük Otto'yu davet edeceği zanne -| dümekte olduğunu yazmaktadır. Mu ir, Yugoslavya, Ramanya ve Çekoe-| nın bu teşebbüse karşı ciddlt bir| mühalefet göst lemektedir. Arşidük Ottonun temasları Zurleh 28 ÇAA) — Arşidük Otto vor g'a refakatinde üç kişi bu - 'halde olamabille Prensliğine git temobil, bir Pelçika plâkası idi. Arşidük, Lici dünyanın en kuvvetli denizaltı filosudur nizaltı fosu mevcud olduğunu bildiriyor. iyeceklerini ilüve ey. denirindekiler olmak üzere en az 90 a baliğ olmaktadır. Her ay, Pasifik Hlosuna bir gemi ilâvel edilmektedir ki, bu süretle sene sönün * daki adedi elli olacaktır. TArkain Sa, & sütun 5 tel Biz İnsanlar Arkadaşımız Peyami Safa- nn uzun zamandanberi ha- zırlamakta olduğu bu nefis romanı neşre dün başladık. Dünkü kısmın hulâsasile be- raber bugün de 5 kapitülâsyonları daha düm deni kin bir zamanda / Lozan üzerinden 'atabilmiş olan — yepyeni birl memlekettir. - Kapitülüsyonların — kendi benliğini idrak ederek istiklâl aşkile va- map utuşmağa başlamış milli - varlıklar 'mez. Onun içindir ki Lozan nasıl bizim için bilkassa kapitülâsyonların - kaldınl-, ması noktasından — büyük bir- kurtuluş) rhalesi olmuşsa Montrö'nün de Musır| için ayni halâr ve iklâ merhalesi olma- ni olanca saminüyetimizle temenni edi- | müshederile Bir İngiliz gazetesine göre Londra 26 (AA) — Düily Tele - graph gazetesi, Sovyetler Birliğinin halen| bütün derletlerinkinden küvvetli bir de- Bu gözeteye göre, şimal Pasifik denizine | deki denizaltı gemisi adedi 40 , Baltık bir kurmı inşa halinde| Başvekilimiz Ankarad. Heyeti Vekile dün toplanarak 1937 bütçesini müzakereye başladı 240 milyonu bulacağı tahmin edilen yeni bütçe bugün Meclise verilecektir Ankara 26 (Telefonla) — İstar” buldan İzmire giderek tetkikler yapan Başvekilimiz beraberinde İktsad Ve- kili ve diğer zevatla - beraber saat 10.30 da şehrimize dönmüştür. Başbakan istasyonda — Vekiller, meb'üslar ve Vekkletler erkânı ta fından karşılanmışlardır. İstanbulda. bulunan Vekiller de / bugünkü eke brele Ankaraya geleiler Tlera Vekilleri Heyeti öğleden son- L y laplanarak 1937 yak bük Ingiliz milli müdafaası için istenen tahsisat /Dün Avam Kamarasında uzun münakaşalardan sonra kanun kabul edildi. Bahriye Nezareti ya- kında 28 milyon İngiliz liralık siparişatta bulunacak çesi üzerinde müzakerelere başlamış. Ve toplant: geç vakte kadar sürmüştür. Bütçenin geçen teneye nazaran 20-30, milyon fira fazla olacağı ve 230-240 milyon lira raddesinde bulunacağı ü- mid edilmektedir. Maliye Vekili Fuad Ağrah - a rekliği altında teşekkül eden komisyon — bugün Maliye Müsteşa- Tının de iştirakile bütçe üzerinde çar Tamışur. Bütçe yanıı Meclie verle İnoüle Püorunn von manevralarından bir mansara Londra 26 (AA.) — Avam ka -İtin Alman ve İtalyan — milletlerinin sulh mmarası milli müdafan için istenilen fev -| arzularını daha ziyade nazarı itibara al kalâde tahsisat hakkındaki kanın İâyi -| ması ve manda altında bulunan — Alman hasını 132 veye karşı 305 reyle kabul (müstemlekeleri meseleini derpiş eylemesi. etmiştir. Tüzmgeldiğini söylemi Mac Govem bükümeti, Ayıstralya -| — Muhafazakâr meb' y iatildan — kurtarmak için - Japonyayı iptidaf maddelerin ta Çine saldırmağa teşvik etmiş almakla - | ler Cemiyetinde değişiklikler yapılmasının Ha etmiy ve bundan — sonra — istizahlar | muvafık olduğunu beyan etmiş fakat A başlamıştır. manyaya müstemleke verilmesi aleyhinde İşçi meb'e hüküme” İbulunmuştur. — Tarkam Sa. 8 vüten 4 tel lardan Bellan Ihtilâlciler 2 martta Madride gireceklermiş İspanya sahillerini kontrol için hazırla- nan proje tatbik mevkiine konuyor Salamanka — 26 (AA) — Dün nerredilen resmi teb- lüzde, Karabanşallı baja'da / hükümet çilerin bir muka - DA tanmmuzunun der fedildiği, — düşmamın 160 ölü verdiği ve 60 hükümetçinin mil iyetperverler tara - Hına geçtiği bildirik mektedir. Asturi cephesin - de, / hükümetçilerin Grada — yakınındı yaptıkları bir taaı ruz deledilmiştir. Cemub ordusu / Grenada - vilâyetind Moiril'in 25 kilemetro kadar doğu şima- Tinde bulunan Orgira bölgerinde temiz-| Jeme ameliyesine müensir bir surette de Madrld'in Ünleerelte mahallesine kadar sokulan Mtlletler terlemeğe çalışyorlar Hükümetçilerin tebliği Madrid 26 (AA.) — Havas Ajansı muhabirinden Gırnata cephesi; Askert harekâ, hü - kümetçilerin lehinde inkişaf. etmektedir. Hükümet kıt'aları Sierra Nevador mın - takasında birkaç kasaba işgal etmişler. dir. “Aragon cephesit - Bu son günlerdeki şiddetli taarruz üzerine — askeri harekât tayyareler zeler Valencin civarında kâin Gandiz bombardıman. etmişlerdir. Bombardıman| için ne büyük astrablar membas bir afet) femizde okuyunuz! olduğunu bizim kadar kimse takdir ede-| T YUNUS NADI neticesinde birkaç kişi ölmüştür. Hasarae Tmühimdir. başlamıştır. Asilerin Portal Rubio mn” Tarkanı $0, 6 sütun $ tel