11 Mayıs 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Buguns 2 nci sahifemizde: Siyasî îcmal. 4 üncü sahifemizde: Türk sulannda yetişen nefîs bahklar K. Devecioğlu. 5 inci sahifemizde: Dr. Baha Arkan. Sağlık bahisleri 6 ncı sahifemizde: İstikbaldeki harblerin korkunc silâhı zehirli gaz M. Mazhar Tobur. umhuriyet Jfll Saifl l 4 3 0 6 felgraf vemektub adresl: Cumhuriyet, Istanbu] . Posta fcutusu: İstanbul, Ho 246 PaZaiieSİ 11 Ma)flS 1936 Telefon: Başmıı&arrlı ve evl: 22300 rahrit heyetl: 24298 tdare re matbaa tasmile Matbaacılıfc ve Neşriyat Şlrketl 24299 • 24290 Hayat Ansiklopedisi uncu cuz çıktı 100 Italyan Habeş harbinin hakikî mağlubu Italya Kralı Imparator Ingiltere ve Milletler Cemiyetidir tacını Aksumda giyecek Habeşistanın ilhakından sonra... Böyle bir cemiyetin olmasındansa olmaması şüphesiz daha hayırlıdır* abeşistanın* İtalya tarafından ilhakı ve Italya Kralının Habeşistan Imparatoru ilân edilmesi Italya hesabına haddi zatında gayet tabiî birşeydir. Italyanın Habeşistan üzerındeki noktai nazarı gizlikapaklı birşey değildi, ve İtalya ile Habeşistan karşı karşıya bırakıldığı zaman bu neticenin böyle çıkmasından daha tabiî birşey olamazdı. Habeşistan işinde mağlub olan yalnız Habeş Imparatoru ve milleti değildir. Bu kavganm hakikî mağlubu başında İngiltere bulunan Milletler Cemiyetile îngiliz Imparatorluğunun kendisidir. Filhakika Habeşistanı bir mesele olarak ortaya koyanlar bilhassa bu iki kuvvetti. Milletler Cenevre 10 (HuCemiyeti Konseyinin bugün Cenevredte usî) Habeşistan ne yüzle toplanacağı ve neler konuşacalakkında faşist büğı merakla beklenecek işlerdendir. • k meclisinin verü Gelen haberlere göre Milletler Cemi liği kararlar Cemiyeti Konseyi bugün hiç birşeye karar eti Akvam meha vermemek üzere toplanacakmış. Çünkü linde derin bir inyeni seçimden sonra Fransada vukuu fial uyandırmıştır. beklenen hükumet değişmesi ancak hazi talyanın bu hareran iptidalarında olabilecekmiş. Hakikati eti karşısında Ingilhalde Cenevrenin emrivaki karşısında ya :erenin kuvvetli bir pacak büyük birşeyi olmadığına hükmetksülâmel yapma mek lâzım gelir. Harbin zehirli gazlerle ından korkuluyor. karışık en feci zamanlarında Milletler Bu itibarla bütün Cemiyeti ne yapabildi ki şimdi ortada azırlar îngiliz muBugunlerde vereceği kararlarla kendi mukadderatını tayin Habeşistandan eser kalmadığı zaman onahhaslannm Cemi Milletler Cemiyelmin Cenevredeki sarayı dan birşeyler beklenebilsin? Galiba zecreti Akvam kon rî tedbirleri derhal kaldınrsa kendi ağziieyinde takib edecekleri hattı harekete Akvam konseyinin îtalyan emriyakiini le kendi varlığmı inkâr etmiş olacağı cikabui etmiyeceği söylenmektedır. Italya, :vcih edilmiştir. hetle yalnız bu mesele hakkında karar Bugün buraya gelen îngiliz Hariciye hâdiseleri tacil etmenin ilk neticesini konalmıyacak, fakat onların teşdidine de Nazın Eden akşama kadar «iyaıî te seyin yannki toplantısmda görecektir. asla karar veremiyecektir. Zaten şimdiki Ayni noehafile görc» îtalyan murah maslarda bulunmuştur. > > halde ortada harb de kalmamış olduğu hası Baron Aloizi konseyin yarınki topSalâhiyettar mehafilde, Cemiyeti için malî ve iktısadî zecrî tedbirlerin ne manası olacağına da pek akıl ermez doğrusu. Sulha gelince onu işte îtalya bizzat tesis ve ilân etmiş bulunuyor. Bu şartlar içinde Milletler Cemiyeti Konseyine kalan iş emrivakii kayid ve tesçil ederek bitip tükenmez toplantılarma devam etmekten ibaret olsa gerektir. Hakikati halde Italyanın ilhak karan kat'î ve bütün diinyaya meydan okuyan bir ifade ile pek açık olduğu için onu yolundan çevirmek ve bu kararmdan döndürmek üzere, eğer elinden geliyorsa, Milletler Cemiyetinin şimdiye kadar olanlardan daha ileri bazı kararlar alabilmesi lâzımdır. Eğer M. Musolini Cemiyette bu kabiliyeti görseydi evvelki gün Venedik sarayı balkonundan ilân ettiği kararları ileri sürmekte azçok ihtiyat ederdi. Simdi ciddiyetle mevzuu bahsolmak lâzım gelen mesele, Milletler Cemiyetinin bundan sonra duracak mı yoksa yıkılıp gidecek mi olduğu meselesidir. Küçük şimal devletleri Dış Bakanlarının kendi aralarmda bu meseleyi konuşmak üzere son günlerde biribirini müteakıb akdettikleri içtimalara saik olan endişeyi pek haklı olduğu kadar çok asil görmek muvafıktır. Milletleri kendi aralarında aldatan bir vahime ile oyalamakta hiçbir isabet olmadıktan başka bazı trajik akıbetlerde insanhğın şeref ve haysiyetini yıkan neticelerle karşılaşmak felâketi de bulunduğu işte bütün vahametile meydana çıkmış bulunuyor. Böyle bir Cemiyetin olmasındansa olmaması daha hayırlı olduğuna şüphe yoktur. Cemiyetin daha sağlam esaslarla bir yenisini kurmak için eskisine ayak birliğile kahir bir tekme vurup yok etmek bugün belki en kestirme yol olur. Milletleri kendi aralannda aldatan bir vahime ile oyalamakta hiçbir isabet olmadıktan başka bazan insanlığın şerefini yıkan neticelerle karşılaşmak felâketi de bulunduğu işte bütün vahametile meydana çıkmış bulunuyor. Kralın yakında Musolini ile beraber Doğu Afrikasına gideceği haber veriliyor Ingiltere, Habeşistanın Italyaya ilhakını şiddetle protesto edecek Bugün toplanacak olan Milletler Cemiyetinin vereceği kararlar merakla bekleniyor, bütün murahhaslar Cenevrede toplandı lantısında Habe şıstanın Italyaya ilhakını ileri süre rek, Habeşistanı tem sil etmekte olan Paris sefiri Valde Ma rıamın korfeeyden çe kilmesini istiyecektir. Konsey bunu reddederek, fırsattan istifade ile Italyanın son kararını protes to edecektir. Bilhassa Ingiltere. Italyanın hareketini edecek olan kat'î surette protesto edecektir. Diğer devlellerin ise, Fransa da dahill olduğu , oğ halde daha ihtiyatkârane bir hattı hareket kabul etmeleri ihtimal dahilindedir. îtalyan Kralının İmparatorluk tacını giyecek olan Aksumdan bır manzara Roma 10 (Hususî) «Habeşistan Imparatoru» unvanını alan îtalyan Kralı Viktor Emanuel yakında Musolini ile beraber Habeşistana gidecektir. împaratorun Habeşistan tahtına cülusu merasimi Habeşlerin mukaddes şehri olan Aksumda yapılacaktır. Roma 10 (A.A.) Stefani ajansı bildiriyor: Faşizm büyük konseyi ile Bakanlar Meclisi bu akşam iki kararname kabul e derek derhal Kralın tasvibine arzetmişlerdir. Birinci kararname evvelce Habeş Imparatorluğuna aid bulunan arazi ve ahalinin, İtalya Krallığının tam hâkimiyeti altına konulmuş olduğu hakkındadır. Habeş împaratoru ünvanı, îtalya Kralı ile haleflerine geçmiştir. Habeşistan, Kral vekili unvanını haiz olacak olan bir umumî vali tarafından idare ve temsil edilecek ve Eritre ve So[Arkası Sa. 8 sütun 1 de] Selânikte kanlı hâdiseler Bulgaristanın Balkan Misakına girmesini Belgrad toplantılarmda verilen kararlar kolaylaştırmıştır Grevcilerle polisler araBulgaristan da Balkan Inönü şehidleri için sında çarpışmalar oldu dün tören yapıldı Müsademelerde 8 kişi öldü, 18 kişi yaralandı; Paktına girecek Vatan için can verenlerin hükumet şiddetli tedbirler alıyor Flandin, lngiltereyi .ParifüHP ( A A itham ediyor ) : lyi ma&mat a [Arkast Sa. 3 sütun 4 te] hatırası taziz olundu Fakat öyle zannolunur ki milletler inkisan hayalin bu kadar ağır ve acısın omuzlamak istemiyerek mevcud Cemiyeti tutmağa çalışacak'lar ve onun varhğile varlığı sebeb ve hikmetini koruyacak ba zı tedbirler düşünmeğe koyulacaklardır. Bu ise yalnız Habeşistandaki emrivakiin tanınmamasile temin olunabilir bir keyfi yet değildir. Milletler Cemiyeti Habe fistan işinde muayyen noktai nazarlarla açık kararlar almış ve Habeşistan mese lesinin ancak kendisince kabul olunacak bir sulh ile bitebileceğini bin defa söyle mişti. Cemiyet ayakta durabilmek v bundan sonra kollektif emniyet hesabm. herkese söz geçirebilmek için kendi noktai nazarlarının hakimiyetini şart koşa yeni bir varlığı kurabilir. Belgrad (Sureti mahsusada giden arkadaşımızdan) Belgradın siyasî mehafilinde kuvvetle söylendiğine göre Balkan Misakının ve Küçük İtilâfm Bel jrad toplantılarından sonra Bulgarista nın Balkan Misakına girmesi meselesi ,;ok ilerlemiştir. Bulgaristan, vaktile Balkan Misakına iki sebebden dolayı gir memişti. Bunlardan birisi Londrada kabul edilen mütecavizi tayin eden mua hede idi. O zamanki Bulgar hükumeti, velev gayriresmî bir surette de olsa Makedonya komitasma el altından yardım ettiğinden böyle bir taahhüd altına gire mezdi. Çünkü sonu kendisi için çok fena olurdu. Diğer sebeb de muahedelerin tadili hakkında Bulgaristanın Milletler Jemiyeti Misakının 19 uncu maddesine Inönü şehidleri için yapılan abide verdiği büyük ehemmiyet ve bu maddeden beklediği büyük ümiddi. Bozuyük 10 (Hususî Muhabirimiz Bulgar Basvekili Köse İvanof den) Bugün înönündeki şehidlik Bundan iki sene evvel ordu tarafından [Arkası Sa. 3 sütun 6 da] yapılan taklibi hükumetle Makedonya yorlar, bundan 17 sene evvel akdedilen komitasi kat'î surette feshedilmiş, mem muahedelerin muhafazasını değil. ckette hükumet otoritesinden maada îşte, ortada Makedonya komitasi başka bir otorite bırakılmamış, bu suret mevcud olmayıp Bulgaristanın müteca le gayrimes'ul teşkilâtlara da nihayet vevizi tayin muahedesinden korkusu olmarilmişri. Bu vaziyet bugün de devam etyınca ve Balkan misakile Küçük ltilâf mektedir. Kimon Görgiyeften sonra ge devletlerinin son Belgrad toplantılarmda len bütün kabineler Makedonya komitaMilletler Cemiyeti Misakının 19 uncu sınm kapanması işini sımsıkı ellerinde maddesinin artık tatbikı zımnında karartuttular ve komitanın canlanabilmesine lar verilince Bulgaristanın Balkan misaimkân vermediler. kına girmemek için ileri sürdüğü bütün Diğer taraftan Balkan Misakının ve Küçük îtilâfın son Belgrad toplantıla sebebler bu suretle kendiliğinden orta rında Milletler Cemiyeti Misakının dan kalkmış bulunmaktadır. Onun için 19 uncu maddesini artık tatbik ettirebi de Belgradın siyasî mehafilinde Bulga lecek kararlar verildi. Hem Balkan Mi ristanın Balkan Misakına gireceği haksakına, hem de Küçük îtilâfa dahil dev kında kuvvetli sözler söylenmektedır. Faletler bu son içtimada yalnız bugünkü kat mesele bazı merasime tâbi olduğun Bu romanda zeki bir hududların muhafazasını taahhüd edi " dan bir müddet gecikecektir. Bütün amelenin greve iştirak etmesi üzerine kanlı tahne olan Selânikten bir manzara hâdiselere Yeni romanımız Yarın başlıyor Atina 10 (Hususî) Tütün amelesı grevın mıllî ıktısadıyata vereceği bü nin grevi devam etmektedır. Yapılan yuk zararlar da kaydedılmektedır. bütün teşebbüsler akim kalmıştır. Bü Bugün, umumî grevin başlaması tün Yunanistanda umumî grev başla muhtemel ması bekleniyor. Atina 10 (Geceyarısından sonra, te Bu vaziyet dolayısile meınlekette vahim bazı hâdiselerin baş göstereceğini lefonla) Hükumet yarm sabah beşte umumî grev ilân edıleceği haberini zannettiren alâim çoğalmıştır. Hükumet, neşrettiği bir beyanname aldı. Bu malumattan sonra Harici • de, birçok fedakârlıklarla işlere hal ça ye Vekâletmde Başvekil Metaksas, na resi aradığını, amele murahhaslarının zırları ve alâkadar polis ve zabıta erkâamele menfaatlerini unutarak onları is nını davet ederek talimat verdi. Yarın tismar ettiklerini, devletin bu vaziyet sabahtan grevin sonuna kadar hiçbir iç ] karşısında nizamlarını yerine getirece timaa müsaade edilmiyecektir. ğini bildirmiştir. Beyannamede umumî [Arkası Sa. 7 sütun 3 te} ıııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııiMiııııııııııııııııııııııııııı ıııiıııııınıtıınnııınınııınnnıınmınnnııınııııımtınnınıııiııınıiHiıııniHnııııııiNi Hâdiseler arasında Iş aranıyor Serseri serserinin, safdil bir genc kızın ve hepinizin kalbleriniz bir arada çarpacaktır. Çünkü siz de ayni heyecan çerçevesi içinde onlarla beraber yaşıyacaksımz. H IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ıııııııllllllllllinillllllinllllllllinHllllllllllllltlnnıllll llllllllllllinl iyice ayırd etmek lâzımdır: Bu Cemiyet nışlan manidar saymak mümkün olur. Herhalde Habeşistan hakkmdaki son Cenevrede toplanan delegelerin manalı kararların bütün insanlığı Habeşistandan manasız konuşan birliği değildir, bu Cemiyeti teşkil eden milletlerin ve devletle çok daha mühim ve çok daha ağır büyük rin kendileridir. Şimdi Cemiyeti koruya meselelerle karşı karşıya getirmiş olduğu cak hareket, Cenevreden çıkamaz, belki pek meydanda bir hakikattir. Cemiyet yıkılsa bu böyledir. ve ancak Cemiyeti teşkil eden memlektCemiyet yerinde kalsa bu daha ziyalerden çelebilir. de böyledir. Bu itibarla belki lon günlerde IngilAncak bu noktada Milletler Cemiyeti YUNUS NAD1 tere ile Fransada görülen bazı kımıldaHenilince ne anlajılması lâzım geldiğini Yazan: Server Bedi abeşistan gibi yağmurları, insanı SVLZ, yalın ayak, başt kabak yaşamasucuğa ve stcaklan, haslanmıs ta mn rahatlığını Ve kolayhğım öğretevuğa döndüren bir iklimde uzun müd cek, dana, sığır, kuzu, koyun, dağlıc det imparatorluk etmiş, istilâya uğ • gibi hayvan etleri yemeğe lüzum olramış, sırasına göre düşmamn üstüne madığını daha beşerî gıdalarla ispati yürümüş ve tam zamanında kaçması edecektir. Silâhsız harbetmenin yol m bilmiş, Milletler Cemiyetinin zbon lartm da göstereceği için müdafaa' servis» kâğtdtnı haiz bir hükümdar bütçesini asgariye indirecektir. Başta if arıyor. Şemsiyetini tutacak bir a Ingiltere olmak üzere 54 milletin hi • dam bulunmak şartile sabahtan akşa mayesini temin edecektir. Ayrıca, yerma kadar çalışabilir. Arnavudluk yüzünün bütün sol partileri de kendıKrallığı ve Monako Prensliği gibi Ital sine muzahir ve afiyeti hümayununa ya hududlartnda olmamak şartile, nü dua ederler. «Talib olanlartn Kudüste, Saba Mefusu 10 binden 10 milyona kadar varan küçük devletlerin başında impa likesi manastırı civarmda, Elmantar ratorluk, kralhk yapmağa hazır ve sokağmda, 13 numarada sabık Habeböyle bir iş bulunamadığt takdirde, şistan Imparatoru Haile Selâsiye adkabile reisliği etmeğe de raztdır. tn resine müracaatleri.» «Aslına mutabıktır.> giliz maliyesini nakdt kefit gösterir. «tdare edeceği milletlere pantalon PEYAMt SAFA