5 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURtYET 5 tkinciteşrin 1935 KUçük hikâye Süpürge makinesi Ercümend Ekrem Talu Izmirde şehid polislerimiz için dikilen anıt Omzuma kuvvetli bir yumruğun inme Herif de inandı, gitti. Ne dersin: O çesile beraber, ensemde bir de ses çınladı: kilişte, büyük ikramiyeyi kazanmaz mı?! Benim de içime bir kurd girip te, varı Merhaba, yahu! Ve ben dönüyorken, ayni ses ilâve et mı, yoğumu piyango biletine yatırmaz mıyım? Tabiî, meczub kadmın duaîarı ti: Nerelerdesin? Kırklara mı karış on para etmedi, fakir de sermayeyı ke diye yükletti. tın?. Hiç görünmüyorsun! Eey, şimdi? Bu defa muhatabımı tanıdım. Mekteb arkadaşlarımdandı. Kendisini Hezarifen, Şimdi, hiç! Yahud ki daha doğruZiya diye çağınrdık. Çok açıkgöz, bece su, düne kadar elektrik alâtı satan bü rikli bir çocuktu. Seneler var ki görüş yük bir ticarethane hesabına seyyar sa memiştik. Sarmaşdolaş olduk, öpüştük. tıcılık ediyordum. Mükemmel! Tam senin harcın, Sonra sordum: Ne âlemdesin, Ziyacığım? Tica Ziyacığım! Ziya, ters ters yüzüme baktı; ve 5rete atıldığını duymuştum. Nasıl, işlerin nündeki bira dolu bardağı bir hamlede yolunda mı bari? O, cevab makammda, başmı yukarıya boşaltarak: Eğer elektrik âleti denilen men kaldırdı ve bu suretle, arkadaşımın, umudebur şeylere bir daha elimi sürecek mî buhranın kurbanlarından biri oldu olursam, ellerim kırılsm! dedi. ğunu anladım. Ya! Nedir? Yoksa bir kaza mı Halbuki Ziya, daha mekteb sıralarında iken ticaret hususunda harikulâde bir geçirdin? Cereyan, filân.. istidad sahibi olduğunu belli etmişti. Hiç Kâşki kaza olsaydı! Kâşkı cere unutmam: Bize, hafta arasında çikolata, yana kapılsaydım!. karamela satardı. Hatta daha o vakitler, Aman, daha beter ne olabilir? Anmeselâ çakıya mukabil san karalama lat! defteri, boyunbağına karşılık kalem sapı İşte, dediğim gibi, büyük bir ticavermek suretile ticarette mübadele usulü rethane hesabına seyyar satıcılık edi nü o icad etmişti. Çene hususunda ise yordum. Işim iyi idi. Ütü, lâmba, ampul bir eşini daha görmemiştik. filân satıyor, üç beş kuruş ondalık alı Işsiz misin yoksa? dedim. yordum. Eh, akmasa da damlıyordu. Hatta o kadar ki mahalle bekçi Evlere, apartımanlara gidiyor, kapıları liği bulsam, onu bile yapacağım! çalıyor, mallarımm gösterisini yapıyor Lâkin, inanamıyacağım geliyor, dum. Yüzde seksen, müşteri kanıyor, Ziya! Sen ticarette muvaffak olamıya benimle bir alışveriş ediyordu. Bilsen, sın?. Hayret!. bazı adamlan kandırmak ne güç! Ne kaO, beni kolumdan tutup, âdeta sürük dar dil dökmek, yerine göre şaklabanlık liyerek: etmek, balta olmak lâzım, tahmın ecie Hele şu birahaneye girelim, bana mezsin. bir duble ısmarla da, ticarete niçin tövbc Derken, işi büyütmek hevesine düş ettiğimi sana anlatınm; dedi. tüm. Ufaktefek şeyler az kâr bırakıvor Fazla eskimiş pardesüsünün cebinde du. Elektrik süpürge makineleri satmağa ki dökme sigaralardan birini çıkanp ateş koyuldum. Ve doğrusunu istersen, sattı liyen Ziya ile, bu saatte tenha bulunan ğim marka da gayet mükemmeldi. Üç bu yol üstündeki birahanede karşıkarşıya metro uzaktan, ne var, ne yok çekiyor, oturduk. Ben, onun anlatacağı hikâyeyi ortalığı tertemiz ediyordu. sabırsızhkla bekliyordum. Zira yalan da Yani sen, bunu müşterilerine böy olsa, onun ağzından çıkanı dinlemek em le metediyordun.. salsiz bir zevkti. Yok, alimallah doğruyu sö'ylüyo Bilmem, hatırlar mısın? diye başrum!. Fakat neyleyim ki kör talih bura ladı. En son defa seninle Galatada ya da yetişti. Dün sabah, bu makineler rastlaşmıştık. Beş, altı sene kadar olu den bir iki tanesini yüklendim. Köprüden yor.. vapura binip Boğaziçine gittim. Vapur Evet, dedim. Hatta bana o vakit, meğerse başka hiçbir iskeleye uğra kereste ticaretile meşgul bulunduğunu ma'' >^nj Kanlıcaya gidiyormuş. Osöylemistin. rayr m. Gözüme kestirdiğim ilk yalı Öyle idi. Fakat benim fclâketim nın kapısını çaldım; açtılar. Karşıma fevondan sonra başladı. kalâde nazik, ortayaşlı bir efendi çıktı. Felâket mi? Hayrola?. Arkasında püfür püfür bir basma entari, Daha doğrusu şanssızlık.. Beton bir de pamuklu hırka vardı amma, ol arme yapılar kereste ticaretinin canına sun! Eski terbiye.. îltifat, izzet. ikram, okuduktan sonra ben mağazamı kapayın kıyamet.. Beni altkatta mükemmel dö ca, hangi işi tuttu isem ters gitti. Benim, şeli kocaman bir salona aldı. Yerde, bir ne olsa, ne vakit olsa, kime olsa satmak parmak kalınlığmda, tüylü, pembe bir kabiliyetim vardır, bilirsin. Lâkin, insa halı serili idi. na bir defa talihsizlik musallat olmayı Aman, ne güzel halı! dedim. Kimgörsün!. O zaman en müstesna kabiliyet bilir ne çok para eder? îşte, şimdi ben ler bir para etmiyor. Malum ya. ben deniz, satmakta olduğum son sistem sü Kayseriliyim. Biz, çirozdan yağ çıkar pürge makinelerinin mükemmeliyetini şumanm usulünü, marifetini biliriz. Gel racıkta, şu halının üzerinde, müsaade egelelim, ben değil çirozdan, karaman derseniz, ispat edivereyim! koyunundan bile dirhem yağ çıkaramaz Adamcağızm cevabını beklemeden, oldum. Bir aralık, piyango bileti bayili ceketimi sırtımdan atıp, gömleğimin kolği yapıyordum. Bir müşterinin yüzünden lannı sıvadığım gibi, önce sigara iskembu işte de battım. lelerinin üzerindeki tablaları boşalttım, Bir müşterinin yüzünden mi? Ne arkasından, ortayerdeki koskocaman degibi? mir sobanın ağzına kadar dolu kül hazi Gibisi şu: Bu, enayi herifin biriydi. nesini halının üstüne serptim.. Görme Bir gün, dükkânıma geldi ve bana: «Sen liydin hali! den bir bilet alınm amma, dedi, bana Ev sahibi afallamış, beni seyrediyor kazanacağını temin et. Yoksa, kazan du. madımıydı, getirir iade ederim!» Benim İki dakikanın içinde makine hazırdı. de aklıma bir muziblik geldi. Bizım ma Çenem de boyuna işliyordu: hallede bir meczub karı vardır. Başı sec İşte, beyefendiciğim: Bu son siscadeden kalkmaz. Allahlık bir cennet ö tem, mükemmel, modern cihaz sayesinküzü. Herife bir bilet tutuşturup. gidip de, şimdi, şıpınişi, gözlerinizin önünde şu o kadını bulmasını ve dua ettirmepini; o halıyı eskisinden daha temiz bir hale kovakit muhakkak kazanacağını söyledim. yacağım.. Göreceksiniz! Dünyada bu sinemasını dolduran güzel san'at aşıklan dünyanın en güzel sesli primadonnası C R A C E MOOR'u YILDIZ BİR AŞK GECESi Dün akşam Yalnız birkaç gün devam etmek üzere meşhur Mavi NAVY Amerikan traş bıçakları nümunelikleri meccanen tev2İ edilecektir. Beyoğlunda Tokatlıyan karşısında Şark Merkez ecza deposunda, Is tanbulda, Yeni Postane caddesinde IV. ax Faraggi Itriyat mağazasında ve Istanbulda Iş Bankası arkasında M. Kastro ve Şürekâsından. MECCANEN RADYO Bu aksamki program J ISTANBUL: 18 dans musikisi (plâk) 19 Bayan Halide konuşuyor 19,30 Ege caz. Fehmi Ege ve arkadasları 20 İstanbul Beedivesi Konservatuan nefesli sazlar profesörleri konseri 20,30 radyo caz ve ango grupları 21 stüdyo orkestrası 1 35 son haberler, borsalar 21,50 Baran Rita Mahmud san, piyano Laşennri 22,15 plâk eserleri. VİYANA: 17,10 gramofon 18,05 cocuklarla ve lüvüklerle konusmalar 18,35 şarkılar 9.05 fransızca ders, konusmalar, ha berler, hava raporu, ulusal yayın ve sare 21,15 rusça halk şarkılan 21,40 ski ve yeni havalar 22,40 haftanın boemi 23.05 haberler 23,25 oda iıusikisi 23,50 sorular ve karşılıkları 24 •conusma 24,15 cazband takımı. BERLÎN: 17,05 musiki 17,35 genclerin zamanı 18,05 Königsbergden 19,35 konusma 20,05 Stutgrattan 20,45 günün akisleri 21,05 haberler 21,15 konuş ma 22,20 senfonik konser 23,05 ha berler 23,20 konuşma, spor 23,35 mektublar 24.05 Münihten. BUDAPEŞTE: 18,35 keman konseri 19,05 şiirler 9.35 salon orkestrası 20,30 konferars 1,05 şan konseri 22,25 haberler 22.45 musiki 23,45 konferans 24,15 cazband akımı 1.10 haberler. BÜKREŞ: 18,05 gramofon 19,05 konferans 9,25 gramofon 20,05 haberler 20,20 an konseri 20,50 gramofon 21.20 konferans 21,35 senfonik konser 22,35 laberler 22,50 konserin devamı 23,50 'abancı dillerde haberler 24,05 eğlen:eli konser. PARÎS (Radio Paris): 19,35 senfonik konser 20,05 pives !0,35 senfonik konser 21.35 konfeıans2,35 haberler 22,50 şarkılar 24,50 dans hâvaları. ROMA: 18,05 eğlenceli konser 19,35 yabancı dillerde haberler 20,05 almanca ha berler 20,25 ingilizce haberler 21,05 talyanca ders 21,10 Yunanistan için yın 21,25 haberler 21,55 operet ya/ını. Bugüu görülecek güzel film simü eşi görülmemiş büyük opera filminde, KARMfcN TRAViATA ve Madam BUTTERFLY operaların şante ederken, heyecan ve takdir ile alkışladı Programa ilâveten: JOHNN STRAUSS (Hayafa ve eserleri ve MAVl TUNA ) ayrıca FOX JURNAL ve yeni canlı resimler Pangaltı T A N sinemasında ANNABELLA HARRY BAUR Cumartesi, Çarşamba günleri saat 1 2,5 ve 4,5 matinelerinde iki film jjösterüecektir. Moskova Geceleri Tel. 43374 îzmir (Özel) Genel Savaşta îz mirin düşman tayyarelerile bombardı manında ve ışgal yıllarında gene düş man süngülerile şehid edilmiş olan pjlislerimizin anıtı çok parlak bir törcnle açılmış, törende İlbay Fazlı Güleç, Em niyet direktörü Feyzi Akkor ve genc b'r polis tarafından hararetli söylevler ve rilmiştir. Şehidlerin adlarını burada saygı ile kaydetmek isterim: Komiser Hüseyin, polis Hamza, Ih san, Fahri, Avni, Mehmed Fahri, Yahya, Şerif. WONDER WONDER WONDER WONDER WONDER BAR BAR BAR BAR BAR Sinema dünyasının en büvük yıldızlan 10000 harika filminde, Ricardo CortezDolores Del Rio Al Jolson Kay Francis Dick Powell ve 5900 güzel kız Bugüne kadar gördüğünüz fılm'.erin en fevkalâdesi Dünyayı takdir ve hayret kasırgasına gark eden film. T •• D |f başladı sînemasında Biletleritıizi evvelden alınız. Tel. 40690 SevmekYasak Mı? emsalsiz bir güzellikte olan Fransızca sözlü filminde göreceksiniz BU PERŞEMBE AKŞAMI NORMA SHEARER CHARLES LAUGTON FREDERlC MARCH gibi 3 büyük yıldızı birbirine bağlı fakat, ebediyyen aynlmıya mahkum.. İki ruhun samimî hayatım ' göreceksiniz. Pek yakında: MELEK SİNEMASINDA S U M ER Sinemasında KLEOPATRA İARAY JİNEMAJINDA Bu perşembe AKŞAMI ALKAZAR sinemasında Yarından itibaren Amerikada şehir; oıtasında ALKAPON, tarzı baskınlar ve soygunculuk yapan haydudlar ile modern polislerin muthiş çarpışmalarını tasvir eden Nöbetçî eczaneler Bu gece nöbetçi olan eczaneler şun lardır: İstanbul cihetindekiler: Aksaravda (Etem Pertev), Bakırkö yünde (Hilâl), Divanyolunda (Esad), Fenerde (Vitali), Karagümrükte (Su ad), Kumkapıda (Belkis), Samatya Kocamustafapasada (Rıdvan), Sirkecide Beşir Kemal), Şehzadebaşında (Asaf). Topkapıda (Nazım). Beyoğlu cihetindekiler: Beşiktaşta (Nail), Hasköyde (Yeni Türkiye), Karaköyde (Hidayet), Ka sımpaşada (Merkez), Kurtuluşta (Nec det Ekrem), Pangaltıda (Karakin Kürkçiyan), Tepebaşında (Güneş), Taksimde (Kanzuk). Üsküdar, Kadıköy ve Adalardakiler: Büyükadada (Mehmed), Heybelide (Yusuf), Kadıköy Pazaryolunda (Ri :at), Modada (Sıhhat), Üsküdarda Çarşıbojoında (İttihad), KARTALLARIN OLUMÜ Büyük Fransız filminde en büyük Fransız artistleri OLGA TCHEKOWA ADOLF WOHL BRUCK ve LUlSE ULLRICH'i (BiTMEMIŞ SENFONI) filminin artistı Venedik Beynelmilel müsabakasma dahil en iyi tilmlerden bırı o!an G ECE ADAMLARI isimli büyük heyecan filmi Aynca zengin ilâveler. makinelerin üzerine süpürge makinesi yoktur.. Lâkin, elektrik pirizi ne yanda acaba? Lutfen gösterir misiniz? O zamana kadar ağız açmıyan adamcağız, gözlerini faltaşı gibi açıp: Priz mi? Hangi priz?. dedi. Bu rada öyle şey yok. Elektriğin, Anadoluhisarından beriye geçmediğini bilmiyor musun, be hey eşek herif?! Ve hemen arkasından: Gel! Diye bağırdı. Üç dakika sonra, izbandud gibi bir uşak, beni döve döve kapı dışan ediyordu.. drcümend Ekrem TALU karşılaşacakrı. Çilesi daha dolmamıştı, anlaşılan. Bunları düşünürken bir gardiyan içeri girerek kendisine bir zarf uzattı. Kler titriyen parmaklarile zarfı açtı. Avukatı Drumonddan geliyordu. Drumond şunlan yazmıştı: «Matmazel, Madam dö Sanjakı öldüren kad'n cinayetini itiraf etti. Sizin masum olduğunuza ötedenberi kanidim. Bu nihayet bütün dünyaca malum olduğu için kendimı çok memnun ve mes'ud addediyorum. Mösyö dö Sanjak kendisine kazaen ateş etmis olduğunuza dair benim ve muavinim Farnevin verdiği izahatı kabul etti. Bu hususta alevhinizde dava açmıvacağını bildirdi. Mümkün olduğu kadar çabuk tahliye edilmeniz için icab eden tesebbüsatı yaptım. Vakit bulsaydım bu hayırlı baberi vermek üzere bizzat gelecektim. Fakat pek yakında evleneceğim 'fin beni mazur görmenizi rica ederim. B'Vkac saate kadar zevcem olacak olan Mis Alis size ufak bir yardım olmak üzere bankaya nammıza bir miktar para vatırdığını, bjnun gelirile hal ve sanınıza lâvık bir vaziyet iktisab ec^ceeiniz1' size bildırmemi bana söyledi. Ben ve zevcemi en iyi dostlarınız arasında bi! ARADIG1M KADIN şaheserinde gSreceksinîz ^M S T R A D i V A R i U S (Kemanlar çalarken) Muhteşem filminde hakikî keman nagme erini dinlemek üzero 6 ikinciteşrin çarşamba S U ME R SİNEMASINA Saat 15 te KANSIZUK benizsizlik Idn yegâne deva kanl ihya eden C l f t A D Enmuntahipebbbatarafındantertipedilmiştir. O11\V/1 gidiniz. Çıgan musikisi... His... Heyecan... Oynıyan : G U S T A V F R O E H L İ C H Suvareler için yerlerioiri evvelden aldmnız. Telefon: 42851 Taksimde Cumhuriyet meydanmda, Elektrik sirketi sergisinde, elektrik fırınının tatbikatı gösterilecek ve bu meyanda gelenler arasında, kur'a çekilerek bir ELEKTRİK ALETt HEDIYE EDİLECEKTİR PARIS (Bu ders bayanlara mahsustur.) (Herkes girebîlir.) "Cumhuriyet., in bölemi : 76 Matmazel Valden bundan istifade ederek höcereye girdi. Arkasından kapıyı şiddetle kapadı. Arama memuru kadın ve gard yan henüz yerinden kalkmağa çabalariarken bütün hapisaneyi sarsan müthiş bir infilak oldu. Madam dö Sanjakın katili ölmüş, fakat kendisile berber iki bigünahı, ihtiyar kadınla gardiyanı da ölüme sürüklemişti. menizi, yakında yapacağımız seyahatten dönüşte sizi sık sık aramızda görmekle memnun olacagımızı bildirir, bu vesile ile hürmetlerimi takdim ederim.» Zarfm içinde 500 franklık bir de banknot vardı. Bu mektub Klerin endişelerini biraz yatıştırdı. Fakat kat'iyyen teselli etmedi. Ufaktefek bazı eşyasını paket yaptı. Muamelesini beş dakika içinde bitiriverdiler. Genc kız beş dakika sonra hapisane kapısının tok bir ses çıkararak arkasından kapandığını duydu. Bu gü rültü onu korku ile titretti. Nereye gidecekti? Acaba kendisini daha ne gibi felâketler bekliyordu? Yolda mütereddid adımlarla ilerler ken karşıdan Farneyin başını önüne eğmiş bir halde, düşüne düşüne geldiğıni gördü. Farney genc kızı görünce birden şaşaladı. Gözlerine inanamıyordu. Gördüğü genc kızm Kler Buval olduğuna inanınca adımlarını sıklaştırdı. O şimdi genc kızı hapisanede ziyarete gidiyordu. Kendisile böyle sokakta karşılaşınca şaşalamakta haklı idi. Son perde Tercüme eden: ömet Fehmi Başkut Ustünüzü arayacağım. Ne münasebet? Usul böyledir. Marmazel Valdene refakat eden gardiyan da tasdik etti: Tabı'î değil mi ya... Galiba şrandiye kadar hapisaneye hiç girmediniz. Marmazel Valden herhalde bu usulü biliyordu. Bilmesi lâzımdı. Fakat anlaşılan işine gelmiyordu. Nitekim biraz sonra bunu filen ispat etti. Cevab yerine bir el hareketüe kadmı siddetle iterek yere düşürdü. Gardıyan da ayni şekilde bir darbe ile sendeledi ve Ertesi gün Kler Buval tahliye edileceğini öğrendi. Hapisaneyi terketmek ü z c re hazırlık görmesi kendisine tebliğ edildi. Zavallı kız evvelâ deli gibi sevindi. Sonra hayret ve şaşkınlık içinde ne yapacağını kestiremedi. Nihayet düşünmeğe başladı: Acaba sevinmekte haklı mıydı? Hapisanede Farney kendisini hergün ziyaret ediyordu. Bu suretle Kler, dünya vüzün de yapayalnız olmadığını, bir hamisi, kendisini düsünen bir insan bulunduğunu görüyordu. Halbuki şimdi hapisaneden çıkmakla akrabasız, dostsuz, parasız ve hamisiz olarak tekbasma kalacaktı. Bu vaziyeti düsündükce korkuyordu. Ah... Yeniden sığınacak bir yer aramak... Kimbilir ne gibi acı ve korkunc hâdiselerle Surpagobda 31 numaralı hanede yordu. Nihayet dayanamıyarak nasıl tahliye edildiğini sordu. Genc kız cevab mukim tüccar kumüsyoncu Mösyö Arolarak Drumonddan aldığı mektubu u mando Jüstinyani ile bir guna alâkam kalmamışfar. zatrı. Nehri Okan Farney mektubu okudu. Tekrar okudu. Sonra yanlanndan geçen bir taksiy Kirahk çağırdı. Bir adres vererek genc kızı ıçeriye soktu. Kler hiç itiraz etmedi. Hatta Istanbulda, Türbede, Belenereye gittiklerini bile sormadı. Farney diye karşısında 19 numarah itimad ediyordu. O nereye isterse gıde Sinanağa dairelerinde kiralık cekti. aparbman. Kalorifer, gaz, elekFarney Kleri evine, validesinin yanına trik, bol su götürdü. îhtiyar kadın, Kleri kendi kızı gibi kabul etti ve eğer muvafakat eders ölünciye kadar kızı kalacağını söyledi. FRANSIZ TİYATROSU Kler bu suale ağlamakla cevab verdi. Fakat bu gözyaşlan keder değil, sevinc yaşlanydı. Genc kızın ilk sevinc yaşları... Bu tarihten birkaç gün sonra Alisle Bu akşam 20,30 da Drumond evlendüer ve derhal îspanyaya B A Y B A Y A N hareket ettiler. îzdivac merasimi Alisin Büyük operet arzusu veçhile kendisine evvelden habe Yazanlar: Mahmud Yesari ve Necdet verilmeden olup bitti. Rüştü. Markiz dö Suzanjla kocası da barıstı Besteliyenler: Sezai ve Seyfettin Asaf lar ve birbirlerine karşı eskisinden çok da Gişe gündüz açıktır. Telefon 41819, Kler onu görünce bütün endişelerini ha fazla sevgi ve hürmet besliyerek ikin Fiatler 100, 75, 50, 25. Loca 300, 400 11 ikinciteşrin pazartesi unuttu. O kadar sevindi ki delikanlı ken ci bal aylarını geçirmek üzere İtalyay gittiler. HALK OPERETİNİN disini kollanndan tutmasaydı bayılarak tegekkülü galası, sürprizler SON yere düsecekti. Farney meraktan çath S ÜREYYA, Opereti