5 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Biiyük bir kiitiibhaneyi bir arada evinize geliren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak iâzımdır. jnm İSTANBUL CAĞALOĞLU D«i7iıı4n».i K Ifiımfno mOK Sayi! 4UJİ Telgraf Te mektap adresi: Cumhuriyet, Istanbu] . Posta kutasu: tstanbul, No. 240 rdZdneSI 0 AyUSTOS 1000 Teiefon: Başmuharrir re evl: 22366. Tahrlı h^yeü: 24298, İdare ve matbaa fcısmlle Matbaacılık ve Neşriyat şirketı 24299 2429a u m hu r iyet Roma 4 (A.A.) Röyter ajansı bildiriyor: İtalyan çevenleri, süel harekât yapılmadıkça Habeşistan meselesinin mem nuniyete şayan bir surette kotarılamıyacağı düşüncesindedir. Bu çevenler diyor ki: Habeşistan, İtalyanın kuvvetini denemeli ve öğrenmelidir. Bununla beraber 160 bin kişinin silâh alüna çağınlmasına dair olan bildiriğin yapılması ihtimal geriye atılacaktır. (Fransız muhar riri Marseî Sovaj (Marcel Sauvage)ı^ Türkiyeye dair PÜ' riste tntransigear,t gazetesinde çıkan makalelerini neşre devam ediyoruz.) Ankaranm muh telif mahalleleri arasında, riizgâr gibi uçan küçük otobüs ler işler. Pratik şeyler! Fakat insan, bunlann i ç i n d e n çıktığı zaman bir alaturka kahve de ğirmeninden çıkmıj gibi oluyor. Benim bindiğim otobüs, beni, Çan kayada bırakh. Oradan, elçilik Ier mahallesinin, inşaatı bitmekte olan Bakanhklar mahal lesinin ve bütün Yenişehirin gördüğü en yüksek noktaya kadar yaya olarak yü. rüdüm. „ Hayat \ AnsiklopedisıA inci cüzü çıktı Boğazların lahkimi Işinde yanlış Bir düşünce ondrada çıkan Deyli Ekspres gazetesinin, Boğazların tahkimi meselesi hakkında, yazdığı baş yazı dünkü Cumhuriyette çıktı. Ingiliz gazetesi, açıkça şunu söylüyor: Boğazların tahkimi meselesi îngiltereyi ilgilendirmez (alâkadar etmez). Bu, Sovyet Rusya ve Fransa için bir meseledir. Türkler, Boğazları tahkime azmetmiş oldukları için nasıl olsa bunu yapacaklardır, biz bu işe kanşmıyalım. Deyli Ekspresin ortaya attığı, «Ingiltere Boğazlar meselesine karışmasm» düşüncesini bir İngıliz gazetesinin ağzmdan ilk defa olarak işitiyoruz. Bıitiin Ingiliz siyasacılannm böyle dıişiinmesini dilemekle beraber, İngiliz pohtikacılannm çoğunun Deyli Ekspres gibi, düşüneceklerine ihtimal veremiyoruz. Çünkü, sık sık değişmek âdeti olmıyan İngiliz politikası, bu meselede,* 1915 yılında, Ça nakkaleyi denizden ve karadan açmak için yapılan ve hezimetle biten teşebbüslerdenberi, asla değişmemiştir. Lozan konferansında, Ingiltere en çok Boğazlann açık ve tahkimatsız kalmasında ısrar etmiş ve barış konferansının en büyük savaşı da bu mesele üzerinde olmuştur. Boğazların rejimini tayin eden andIaşma nihayet, bizim kat'î ısranmız karşısında, bazı değişikliklerle, bugünkü şeklinde kabul edilmiştir; gerçi, bu ;ekil de Türkiyenin, bilhassa Trakya ve Istanbulun emniyeti bakımından, mahzurlu ve zararh ise de, Lozan konferansının sonucsuz (neticesiz) kalmaması için, tarafımızdan barış uğurunda bir fedakârlık olarak kabul edilmiştir. Şimdi, jnuhakkak oian bir npkja,,,yarsa o da, dün gibi bugün de, Boğazların tahkimatsız kalmasım istiyen devletlerin başında Ingilterenin gelmekte olmasıdır. Bunun sebebi basittir. Ingiltere, denizci bir devlettir. Onun en biiyük kuvveti donanmasıdır. Bütün denizlere, egemen (hâkim) olmak ister, bütün deniz geçidlerini, kendi elinde tutmak ister, başka ulusların toprakları arasmdan geçen geçidlerin açık ve silâhsız kalmasım ister, ta ki kendi ihtiyac ve menfaati icab edince donanması oradan rahatça, zahmetsizce geçiversin, Çanakkale felâketi, bir daha tekerrür etmesin. Daha geçenlerde, bir İngiliz gazetesi, açıkça bu habkati, söylemiş, Ingiltere, Fransa, İtalya gibi Boğazların tahkimine razı olmıyan devletlerin Karadeniz kıyılanndaki uluslarla harbetmek gibi tecavüzî amaclar (hedefler) takib ettiklerini yazmıştı. Onun içindir, ki îngiltere denizci bir devlet olarak kaldıkça ve Sovyetler Karadenizde, İngilterenin Akdenizdeki egemenliğini tehdid edecek kadar, büyük bir deniz kuvveti yapmadıkça, İngiliz politikası Boğazların tahkimine muarız kalacaktır. italya Uluslar Kurumunun «Atatürk yarım bir ilâhtır; J kararmdan memnun olmadı Türklerin babasıdır» « Peçesini atan Türkiye » L Süel hazırlıklar devam ediyor, yeni sınıflar silâh altına çağrılacak Bir ingiliz gazetesi Italyada muhalefetin gün gcçtikçe arttığını, bir isyan çıkmasınm imkânsız olmadığını yazıyor «Hiçbir Devlet Şefi için, hayatmda bu kadar heykel dikilmemiştir, ne Musolinin, ne Hitlerin, ne de Leninin anıdları onunkilerle ölçülemez» Paris 4 (Ozel) Uluslar Kurumunun kararı îtalyada hiçbir heyecan uyandırmamıştır. Bilâkıs resmî çevrelerde Cenevrede verilen kararlardan Italyanın memnun kalmadığı açıkça söylenmekte dir. Bilhassa Habeş işini bütün teferruatile Uluslar Kurumunda incelemek isti yen Ingilterenin bu fikrinden vazgeçme mesi İtalyan mehafilınde derin bir asa biyet uyandırmıştır. Dış Bakanhğı basın genel direktörü Cenevrede verilen kararlardan müspet sonuclar (neticeler) çıkacağını ummadığını gazetecilere söylemiştir. Bütün İtalyan mehafıli ayni düşün cede olduğundan İtalyanın, Cenevrede' verilen kararlara rağmen isteklerini yerine getirinciye kadar süel hazırhklanna devama karar verdiği söylenmektedir. Bu münasebetle yakmda yeni sınıfların seferber edileceğine dair çıkan şayialar yarıresmî mehafıl tarafından teyid edilmektedir. Yeni sınıfları silâh altına ça Habeşistamn Cenevredekt mümes* tili M. Tecele Hatvariate ğıracak olan seferberlık emrinin gelecek hafta neşri beklenmektedir. yapıyor ve îtalyanm yabancı tesirlere Habeş işini eylulde yeniden Uluslar kulak asmıyarak kendi vasıtalarile bütün Kurumu önüne çıkartacak olan îngiltere isteklerini yerine getireceğini söylüyor ye karşı gazeteler gene şiddetli hücumlar lar. > üçler konferann Paris 4 (Özel) Uluslar Kurumu Konseyi kararı mucibince îtalyan Habeş ihtilâfım halletmek üzere Fransa, İtalya ve Ingiltere arasında yapılacak olan diplomatik konuşmalara on güne kadar Pariste başlanacaktır. Cenevre 4 (A.A.) Konseyin dünkü toplantısında iki hâdise belirmiştir. I İtalyanın üç taraflı görüşüyü kabul etmesi. İyi bir kaynaktan öğ renildiğine göre Habeşistan bu görüşülere iştirak etmiyecek ise de Habeşistana herhangi bir kotarma sureti nin cebren kabul ettirilmesi asla mevzuubahs değildir. | ' ~" Bir Fransız muharririnin, yarım ilâh ve Türiî burada (Arkan 7 nci tatıifede) Eski Yunan kralının Venizelosa teklifleri Töreni Bulgarlar değil, Lehler tertib etmişlermiş, Kral Jorj, Pariste bulunan Venizelosla uyuşmak 30 dan fazla hayvan ve 7 Lehistan Bulgaristanı Slav birliği peşinde istemiş, fakat muvaffak olamamış Atina 4 (Öinsan yaraladı, yaralı zelosa yaptığı teklifler şunlardır: koşmaktan vazgeçirmeğe çalışıyormuş zel) Ayrışık 1 Eski kral Yunanistana ayak balardan biri öldü Sofya 4 (A.A.) Leh Macar Kralı göndermekten son dakikada vazgeçmişAneksartitos ga sarbasmaz 1 mart isyanı mahkumlarile zetesinin Paristen takib edilmekte olanlar için genel af ilân aldığı bir habere etmiye söz verecektir. göre eski Yunan 2 Hemen şimdiki parlamentoyu Krah Yorgi Yu dağıtarak nisbî seçim sistemile yeni bir nanıstanm bu parlamento tophyacaktır. g ü n k ü durumu 3 Yeni parlamento en geç eski bakımından ken kralın Yunanistana geldiğinden uç ay disinin tekrar tahsonra toplanmış olacaktır. ta avdetinin pek 4 Herkese emniyet gelebilmesi için ümidli olmadığı Jyeni seçim Çaldaris, Venizelos ve diğer nı görerek Veni Kral Jorj parti şeflerinin bizzat girecekleri bir tezelosla uzlaşmağa teşebbüs etmiştir. merküz kabinesi tarafından yapılacak Bu gazeteye göre eski kralın Veni hr. (Arkan S inci aahifede) Dörtyol (Özel) Dörtyolun Erzin nahiyesi merkezine kuduz bir kurt hücum ederek burasını altüst etmiş ve büyük zarar vermiştir. Kurt gece saat 8,30 da kasabaya girmiş, 30 kadar sığır ve hayvanı yaralamış, kurdu yakalamağa çıkan köpekler de yaralanmıştır. Bu arada kasaba halkından birkaç kişi de kurdun hücumuna uğramış, bunların bir kısrm yaralanmış, bir tanesi de öl müştür. Kuduz kurt, sokaklarda önüne rasgelen her canh mahluka saldırmış, ev lere de hücum etmiştir. Ahali, bu azgın hayvanı öldürmek için sokaklara fırlamıştır. Bütün kasaba halkı, kurdun üstüne ateş ettiği halde bir türlü vuramamış, bu mücadele sabaha kadar devam et miştir. Ortalık aydınlandıktan sonra, kurtla karşı karşıya gelen bir adamm attığı bir kurşunla kuduz kurt alnından vurulmuş ve ölmüştür. Belediye, kurt tarafından yaralanan Itöpek ve sığırları derhal öldürtmüştür. Kurtun yaraladığı yedi kişi de tedavi altına altnmıştır. Ladislavın hatırası için tertib edilmiş lerdir. olan tören Varnada başlamıştır. Bu tö ren, Bulgar Leh Macar ittıhadının bir sembolı sayılmaktadır. Bu törenin tertibinde önayak olanlar Lehlerdir. Türk ordusu Varnada, Haçlı orduSöylendiğıne gore Lehistan, Bulgaris sunu kıskıvrak torbaya sokmuştu tanı Slav birliği peşinde koşmaktan Bugün 3 üncü sahifede vazgeçirmiye çalışmaktadır. Çekoslovaklarla Yugoslavlar, heyet Kuduz bir kurt koca bir kasabayı altüst etti ulusunun babası olduğunu yazdığı Solda, Anado • Büyük önder Atatürk lu ovasınm büyük Cumhurreisi, ikametgâhını bir parçası, sağda, yfukta, karla örfülü İdris dağı. Emsalsiz bir vaziyet, ideal kurmuştur. bir manzara. Varnada dünkü tören Varna meydan muharebesi ıııııııııııııııııııııııııııııııiMiııııııııııııııııııııııııı ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııııııııiHiııııııııııııı IIIH ıımııııııııııııifi Deyli Ekspres gazetesi, Karadenizdeki Batum limanına inen Baku petrollerini bütün dünyaya satmak istiyen Sovyetlerle Musul petrollerini Suriye limanlanna indiren borulan tehlikede gören Fransanın, yeni müttefıki Sovyetlerin petrolle rinden istifade etmek için Boğazlann tahkimine razı olmadıklarını söylüyor. Fransanm da, İngiltere gibi ve belki de Ingiltere ile ayni düşünce ve sebeblerle Boğazların tahkimatsız kalmasım istediği malumdur. Fakat, bu düşüncede Sovyet petrollerinden istifade fikrinin de hâkim olduğunu ilk defa işitiyoruz. Sovyetlerin ise, Deyli Ekspresin savası (iddiası) hilâfına olarak, Boğazlann tahkimini, bizim kadar istedıkleri muhakkak ve meydandadır. Çünkü Boğazlar Karadenizin kapısıdır ve Sovyet Rusya, harb zamamnda, bu kapınm kendi düşmanlanna kapanmasına karşı mcmnun olur. Nitekim, Lozan konferansındanberi, Sovyetler, Boğazlar meselesinde daima bizimle beraber hareket ederek îngiltere, Fransa ve İtalyaya muanz bir politika takib etmişlerdir. Lozanda, Boğazlar meselesi hakkındaki Rus fikri şu idi: Türkiye, Rusya ile Ingiltere arasında bir duvar olmahdır, banş ancak bu suretle sağlanabilir (temin edilebilir). Boğazlar, tecim (ticaret) gemilerine daima açık ve harb gemilerine daima kapah olmahdır. Sovyetlerin bu fikri 1923 tenberi asla değişmemiştir ve ABÎDtN DAVER (Arkan 7 nci aahifede) Leh hükumeti Danzig hududuna asker yığıyor Serbest şehirle Lehistan arasındaki ihtilâf büyüdü, Naziler Polonyaya sipariş vermeyi yasak ettiler IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIII Galatasaray Macarları dün 21 mağlub etti Gollerin üçü de ikinci devrede yapıldı, Galatasaray bir depenaltı kaçırdı Eski şehzade Abdülkerim Nevyorkta intihar etti Evlenmek istediği kadmın parasile ordu kuracak, Türkiyeyi zaptedecekmiş Nevyork 4 (A.A.) Abdülhamidin otuz yaşındalci torunu Abdülkerim, Nevyork otellerinden birinde kendisini öldürmüştür. Polis direktörüne yazdığı bir mektubDanzigden bir manzara da Abdülkerim, zengin bir Amerikah Berlin 4 (Özel) Varşovadan a toplandığını ve Leh donanmasına da bu kadınla evlenemediği için intihar etmiş Abdülkerim, lınan haberlere göre Leh ordulan Dan sabahtanberi «hazırol» emrinin verildiği olduğunu söylemektedır. bu kadınm parasile Çinli sersenlerden zig hududunda tahşidata başlamışlardır. bildirilmektedir. Dancig 4 (A.A.) Dancingdeki mürekkeb bir ordu toplıyarak Türkiye Danzig hududunun 30 kilometro uzağm(Arkan 6 nci aahifede) payitahtmı ele geçirmek fikrinde imiş. da külliyetli miktarda Leh kuvvetlerinin Dünkü maçtan heyecanlı bir enstantane Macarlann amatör şampiyonu Uypeşt takımı dün ikinci maçını Taksım stadyomunda Galatasaraya karşı oynadı. Gerek Beşiktaşm bir gün evvelki 21 galibiyeti üzerine Galatasarayın ne yapacağmı merak edenler ve gerek futbol maçından evvel yapılan alaturka yağlı güreşleri seyretmeğe gelenler epeyce bir kalabalık teşkil etmişlerdi. Saat beş buçukta iki takım sahaya çıktılar. Parayı Macarlar kazandı rüzgârı arkalarma alarak saat beş otuz beşte hakem Nurinin idaresinde başladılar. wv Galatasaray takımı: Necdet ^LuîîL Osman /brahim, Fahir, I%tdri Dar**' yal, Fazıl, Günduz Kılıç, Münevver, (Arkan 8 inci aahifede)