27 Ağustos 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Şipka boğazına dikilen büyük zafer abidesi Rus barbini kaybettigimiz yerde Bulgarlar, başta Kral olnıak üzere, büyük merasim yaptılar Sofya 26 (A.A.) Bulgar ajansı bildiriyor: 1877/1878 Türk Rus harbinde Bulgaristanın istiklâline mebdo o • lan tarihî muharebenin cerey&n ettiği Şipka buğaztnda istiklâl abidesmin dikilmesi miinasebetile büyük merasim yapılmış ve Kral ile bütiin hükumet azası o zamanki millî elbiselerle bu merasimde hazır bu lunmuşlardrr. 50,000 kişilik büyük bir balk kitlesi huzorunda o za* • manki harp sahnesi canlandırılmış ve buna bütün vatanî eemiyetler mensupları iştkrak eylemistir. Bo razan vasıtasile eskiden olduğu gi • bi yoklama yapılmif ve Şipka muharebesinde ölen Bulgar ve Rus zabitlerinin isimlerile cevaplar verıl • mistir. Merasimden sonra muazzam bir fener alayı yapünuştır. Maymunlaşan adam ırkından sonra saz çalmağa kalkışmanın tehlikeli bir sey olduğu bize bir ata sözü ile ihtar olunmuştur. Yaşı iki defa yirmiyi geçtikten sonra, aa zendeliğe heves etmis kimse var mjdır? Varsa da muvaffak olmus mudur?. Burası bence meçnuldür. Bütün tanıdığım musiki erbabı, h«p küçükten bu mesleğe intisap etmif kimselerdir. Onun için, ecdadıraızın tecrübeye müstenit olması Iâzım gelen hükümlerini iptal edecek bir vakıaya ben sabsan rasgelmedim. Bilikis, bu hükmü teyit «der müteaddit hâdiselerle karşılaştım ki, iste bir tanesi: Geçeo hafta gelen Italyan gasetelerinde okuduguma göre, Pejte de Hse muallimliginden mütekait Şandor Yeno namında bir adamcağız, 76 yasında olduğu halde, nef •inde daha epey müddet yaşamak istidadını hissetmesine rağmen, gençliğindeki kuvvatin tahassürile yanıp tutuşurmuf. Düfünmüf.. ta • şınmış.. Biraz birikmiş paracağızı varmif.. Buna kıymıs. Pestenin maruf doktcrlanndan birine müraca • 1 a ederrk kendisine maymun aşısı y&ptırmıs. Ameliyat muvaffakiyetle neticelendiğinden zavallı mual • lim t»r»ü emellere düfmüf.. Tatlı rüyalara dalmıs.. Dalmış, ama.. hikayenin alt ta» rafı feci. Muaüim cenaplan, bir gün, yanında çiçegi burnunda bir dilberle birlikte hayvanat babe« • sini gezerken, maymunlann balunduğu kafesin önüne gelir gelmez, birdenbire düsüp bayılıvermif. Etraftan yetisip ayiltmışlar, fa • kat o zaman da bağırıp çağırma • ğa, maymunlasmakta oldugunu iddia ve oradaki maymunlann evza ve etvarını taklit etmege baslamıs. Aradan sekiz yil geçmif. Sekiz yıl, mütemadiyen, muallim efendi bir maymun nasıl yasarsa öyle ya> samış, hiçbir gece yatağa girmiyerek, odanın bir kösesindeki tünekte tünemis. Gıdasmi, ceviz, fındık, yesillik gibi şeylerle temin eder • mis. Sekiz yıl, en büyük Macar âlimleri bu sonradan olma may munun hayatını merakla tetkik etmisler. Bunlar, neticede, bâdiseyi, herifin çıldırdığına değil de, a$ı • nın tesirine hamiediyorlarmıs. Ni hayet bundan bir ay evvel, mual • lim efendi, insanlann fani dünyasmdan, maymunlann cennetine göçüp, gitmis. Cesedinin üstünde fethi • meyit yapmiflar. Bunun ne oetice verdiği henüs malum değil. tste, hikiye burada bitiyor; T 0 tabiatin fenne daima galip geleceğine misal olan bu hâdise de gös teriyor ki, uzviyet (pes!.) deditnî idi, onu sun'î vasıtalarla canlan • dırmak teblikelidir. Fakat, diyeeeksiniz ki, Peşteli pfofesör, Darvin nazariyesi muci bince, olsa olsa, ashna rücu etmiştir. Ya, tatbik edilen, eşek aşısı ol . saydı, ne türlü izah edecektik? . ERCÜMENT EKREM Bu seneki Avrupa güzellik müsabakası Müsabakaya on altı millet iştirak ediyor, Avrupa güzeli İngilterede seçilecek NAUNA MIHINA Türkiye hasreti Seyahat hattrtuari ekrar Türkiyeye dönebilmek içm iki gözümden birini ver * meğe hazınm. Bu sözü Atinada sabdc vatandaşlanmudan bir Rum söylüyordu. Bu fedakftrane temenni, tek bir ferdin ifadesi değildir, Türkiyeden aynlmı* ve raemleketimize avdet edemiyecek bir vaziyete girmiş bulunan bütün Rumlann ve Ermenilerin yüreğini yakan bir arsunon, bir hasretin ifadesidir. Pirede, Atinada, Marsflyada, Niste, Uyonda, Pariste bmlerle ve binlerle sabdc vatandaşa tesadüf edersiniz. Hepsi,; nm birleştiği bir tek emel vardır: TSrUyeye donebilnıeif. Marsflya gannra bahçesmdeki kazf•oda sabahleyin tren bekliyen Türk graplarmın ortasmda bir genç kadra otnrnyor ve etrafmda konuşulan türkee sSzIeri dikkatl* dmEyordu. Kendi • aine türkçe olarak hkap ettiğimiz za • man, bfiyak btr heyecan ve teessflr .Içmde ve yaşlı gtJzlerle: tstanbahm kokusunn geÜrdbıla. Hasretlmi teskin ettmiz, dedl O sabah istasyonda Parise irlden TBrkleri selamhyan birkaç Hşî fçmde Turkfyenm basretfle yüreği yanan bo Ermeni kadmı da vardı. Trende tstanbuldan kaçıp Amerikaya, oradan Mısıra gitmis ve fimdi de Parise gelmekte olan Edirneli ibtiyar bir Ermeni madaıra vardu En bfiyölc sevki bizrmle konusmak, derdini, ift! * yakım dökmek oldu. Marsilyaya dondBgumfl» zaman istasyonda bfzi kalabahk bir Ermeni kafilesi karşdadı. Pariste biri îstanbollu, Steki KayserlH 9d Rum hiç yanınuzdan aynlmafc htemiyorlardi. Kaysetiltsi olan Orfa • nidis Efendi, anbica ticaretile mesgul dür. Bize karşı besledigi muhabbeb': O gSzel tstanbul turkçesmi duymak tçin yanmızdan aynlarrayorumSSzfle Izalı ediyor ve bu türkçeyi duymak için, birkaç arkadaşa birden ziyafet çekmek, heprmizi gezn>eğe gotür mek gibi masraflar ihnyanndan bile çekmmiyordn. Bütün ba sabık vatandaşlar arasın da knllanılan resmî dil sevgili türkçe • drr. Pariste oturduğum otelrn onündeki Sorbon meydanında duran şoforle rfcı ekserisi Ermenidir. Nadiren erme nice ve fransızca, mütemadiyen türkçe konnşııriar. Onlann türkçe şakalaşmalamtı duydukça kendimi Sorbon mevdanmda degil, Taksîm meydanında samrdım. Bu şoforlerden han^isinin otomobiline binsem, bir Türkle konuşmanm kendileri için en büyük zevk ve saadet oldugunu görürdum. Bundan evvelki seyahatin>de Türk olduğumu öğrenen bir Ermeni soför, on franktan fazia tutan otomobü Ucretini almak istememişti... Turkiyede oturduklarl zaman, bir kısmı bu memleketi sevmiyen, hatta ona ihanet eden veya onun fenalıfım istiyen bu eski vatandaşlann içinde, şimdi Türkiye askı, Türkiye hasreti, sönmez bir ateş olmuştur. Rumlar es • kiden bayıldıklan Yunanlı ırktaşlanndan memnun de|Hdirler, Ermeniler, Paritin hürriyet ve safasmı Kumkapı • nm ağu* yosun kokulu sahiIlerindeM bir fmcan kahve veya bir kadeb ralnya feda etmeğ* heran haztrdırlar. Duran* dururken bu memleketten kaçanlarra en zcngini bile yaptağt dtliliğe pişman* dtr. • Turkiyede oturan ve THrk ırkma mensup ohnıyan ve tOrkçe konusmakta nazlanan h«r vatandaf içm eski vatandaşianmızın yürefini yakan Türkiye aşkı ve hasreti, türkçe konusmak arzusu bir ders olsa gerektir. Belki de benim hahrlatmama hiç te Hizum ol * rnıyan bir ders... T "««"»»1)1 NMtllinNillllllltlllll! UlltlllUmiUlllimım"''»'""' Kapatılan gazete ve mecmualar Falîh Rıfkı ve Yakup Kadri B. ler Şantajcılara karşı açılar Şereflerine Moskovada tnücadele devam ediyor bir ziyafet verildi Ankara 26 (A.A.) tstanbul • <Ja münteşir, Kazanç, Millî Ticaret, Türkiye Ticaret, Maarifi Umumlve, Türkiye İhracat, tzciler Birliği, Balkan Ticaret, Lavi ki Pat, Görüş ga< zete •• mecmualan memleketin mal! ve iktı»adî siyasetini tesviş edici neşriyatta bulunduklanndan matbuat kanununun ikinci maddesi mucibince tora Vekilleri Heyeti kararile kapatılmıslardır. Abone ve ilin aveısı ve şantajcı mecmua ve gazetelere karşı açılan mücadele devam etmektedir. Resml ve hususî müesfreselerin de bilfiil bu mücadeleye yardım etmeleri lânmdır. Şüpbelî ilân ve abone taleplerîne karsı müteyakkız davranılarak icabmda Matbuat Umum •nüdürlügUnden malumat talep fdilmesi hetn alâkadarlarm ve bean de ciddî ve düriist matbuatımızıa menfaat' iktizasındandır. Ankara 26 (Telefonla) Be yazıt Emniyet müdürü Kemal Bey 1777 numarah kanuna tevfikan Vekâlet emrine alınmıstır. Moskova 26 (A.A.) Muhar • rirler kongre»ine istirak etmek üxere buraya gelen Türk muharrirleri Falîh Rıfkı v« Yakup Kadri Beyler şerefine dün büyük bir zi yafet verilmiş, siyafette yüksek Rus muharrir ve edipleri, Hariciye komiserliği erkânı ve Türk ve Sovyet matbuat mümessilleri hazır bulunmuşlardır. Bu münasebetle çok »amimî nutuklar teati «dilmiş ve Yakup kadri Bey büyük bir alâka uyandıran uzun bir rapor okumustur. Hasbı • hal üç saat devam etmiştir. Moskova 26 (Hususî muhabiri» roizden) Muharrirler kongre • siıuie Yakup Kadri Bey söz alarak inkılâp «debiyatı hakkında Türk noktai nazanna dair izahat ver • mistir, Yakup Kadri Beyin sözleri, Sovyet muharrirlerinden Nikolin tarafından rusçaya tercüme edil • mistir. Yakup Kadri Beyin izahatı alkıslanmıstır. Muharrirlerimiz a • yın etnsunda Odesadan Istanbula det eyliyecektir. Vekâlet emrine alındı Evkaf müdUrleri arasmda tebeddülât Ankara 26 (Telefonla) , Ma nita Evk»f mlldürlügüne taym edilen Rahmi Beyin kanunun tayin et» tiği müddeti geçirdiğinden müsta • fa addile yerine Muğla Evkaf roüdürü Mustafa, Muğlaya Zonguldak tnüdikü Şemsettin, Zonguldağa Burdurdan açıkta bulunan Ha«an Tahsin ve Çorum müdürü Tahir ve Kırklareli müdürü AH Beyler ma • aşlarile değiştirilmislerdir. 5 inci Balkan olîmpiyadında dünkü müsabakalar Zagrep 26 (A.A.) Bugün saat 15,20 de Zagrep stadyomunda 18 bin seyirei huzurunda beşinci Balkan olinv piyadı mutantan surette açıhnıshr. Çok muntazam bîr surette cereyan ve çok alkışlanan geçit resminden sonra ye • min edilmif ve müsabakalara baçlan • mtttr. Müsabakalann neticeleri şudur: Yüı metro final 1 Yugoslav Bauer 10.8/10, 2 Yunan Lâmbru 10.9/10, 3 Romanyalı Kovaci. Türk atletleri eliminasyon müsabakalarmda hariçte kalarak finale üti • rak •demoffuşlerdir. 800 M. • 1 • Yunan Georgakopulos 2 dakika, 2 Yugoslav Nikhazi 2 dakika 1/10, 3 Yunan Passi 2 dakika 5/10. Disk atma 1 Yunan Silos 48 m. 54, 2 Romanyalı Ledoviçi 46 m. 72, 3 Bulgar Gançef 43 m. 96, 4 Yugoslav Kleut 42 m. 52, 5 Türk Veysi 41 m. 45. Bu müsabakada iki yeni rekor te • sis olunmuftur. Birinci gelen Yu nanlı 48 M. 54 ile yeni Balkan rekoru kurmu» ve besinci gelen Veysi de 41 M. 45 ile yeni Türkiye rekoru tesis etmiştir. 10,000 M. 1 Yunanh Kiryaki de» 23 dakika 47,2. 2 Yunanh ArvanidU 33 dakika 56. 3 Ro roanyah Manea 39 dakika 34. Yüksek atlama 1 Yugoslav Buratoviç 1 M. 80. 2 Yunanh Man tikas 1 M. 75, 3 Türk Haydar 1 M. 75. Cirit atma 1 Yunanh Haci Yani 56 M. 35, 2 Yunanh Papagiorgio 55 M. 32, 3 Yugoslav Kovaçiç 53 M. 11, 4 Türk Karakaş 52 M. 70. 4 XU00 bayrak yarısı 1 Y u goslav ttıkınaı 3 dakika 31.8, 2 Yunan takımı 3 dakika 32.4, 3 Ro manya takımı 3 dakika 52.2, 4 Bulgar takımı, 5 Arnavut takımı, 6 Türk takımı. Müsabakalann bu ilk günü nihayetinde yapılan tasnifte memleketlerin aldıklan sayılar söyledir: Yunanistan 56 sayı 2 Yugoslavya 45 sayı 3 Romanya 22 sayı 4 Bulgaristan 12 sayı 5 Türkiye 10 »ayı Arnavutluk 2 sayt Müsabakalara eylulün birinci cumartesi ve ikinci pazar gunleri de • vam elunacaktv. Millî Müdafaa Vekili Ankara 26 (Telefonla) MUU Müdafaa Vekili Zekâi Bey bu akşam tstanbula hareket etti. Alasehir 25 (Huauaî muhabirimizdeo) Yıldıı otelinden çıkan yanyın, yacundaki büyük bir bmayı da yakmıştır. SUDl Alaşehirde b üyük bir yangın Bir hava rekoru kırıldı Etamp 26 (A.A.) Tayyareeî Arnu ve Braban yüz kilometroluk aürat rökorunu kırmtflardır. Tayya • eciler saatt* va»atî olaak 292 ki • lometro 160 metro yapmışlardır. Rusyaya giden askerf heyetimiz Moskova 26 (Hususî muhabirimiz . den) Fahrettin Paşanın riyaıetin deki askeri heyetimiz Odesadan Moskovaya hareket etmijtir. Trahom mücadelesi Teşkilât riyasetine Nuri Fehmi Bey tayin edildi Sıhhiye Ve ' kâletînin cenup vilâyetlerimizde Gazi Antep merkez olmak üzere bir trahom mücadeîe teşkilâtı vücude getirdiği malumdur. Ve kftlet on sene • denberi faaliyette bulunan bu teşkilâ> ahiren tevsie ve takvi Nuri Fehmi Bey yeye karar vermiştir. Bu maksatla mücadele teşkilâtı riyasetine göz mütenassıslarımızdan doktor Nuri Fehmi Bey tayin edilmiştir. Nuri Fehmi Bey bu hastalık hakkmdaki bilgisi, tetkikat ve neşriyatile yalnız memleketimizde «feğil, Avrupada da tanmmi} değerli bir mütehassısı • mızdır. Bu itibarla yapılan bu ta • yindeki isbaeti takdir etmemek mümkün değildir. Nuri Fehmi Bey bugün şehrimizden vazifesi bafina hareket ede • cektir. MüaâBakaya iftirak eden güzeller tan, Z Lehistan, 3 Holanda, 4 Norveç, 8 Franmt, 9 Belçika, 10 Fenlandiya, ha, 14 Ruıya, Son gelen ÎDustration gazetesi bu sene Avrupa güıellik raüsabakasının Ingflterede tarihî Hastings şehrinde yapüacağmı yanyor. Bu münasebetle eylulde büyük eglenceler yapılacaktır. Bu seneki müsabakaya 16 millet iftirak etmektedir. tngiliz güzelinin tngilterenin her kontluğundan intihap edi lecek güzeller arasından 25 ağustosta seçilmesi mukarrerdi Müsabakaya gi • renler Macaristan, Lehistan, Holanda, Norveç, İspanya, Romanya, Fransa, Belçika, Fenlandiya, ttlya, Danimarka, Rusya, Cermanya (yani Ahnanya) ile Atlantik ve Siberya güzeüerinden iba mtmara atramle foyledir: 1 5 Atlantik, 6 îspanya, 7 Romanya, 11 ttalya, 12 Siberya, 13 Danîmar16 Ahnanya. rettir. Güıeller, Vişi, Bole ve Dovili dolaşarak Ingiltereye gibnektedirler. Bu seneki müsabakalarda bir yenilik yapılmıs, beyaz nktan biri en şarkta, diğeri en garpte olmak üzere iki güzel intihap edilmiştir ki en şarktaki Siberya, en garpteki Atlantik güzeldîr. Atlantik güzeli bir Fransu anadan ve Amenkanın ilk Paris sefiri olan bir AmerikaU babadan Nevyorkta doğmof fakat Pariste büyümüs bir genç kızdır. Alman güzeli meşhur filezof Kantm ahfadındanmış. Yukanda resitnlerini gördüğünüz güzellerden bakalım hangisi Avrupa güzeli intihap edilecek? Bir Macar polis heyeti şehrimizde Yugoslavya millî takımı Leh takımını yend* Bdgrat 36 (A.A.) Bugün B«lCrat stadyoraunda Yugoslav millî ta • Inmile Lehistan millî taknm arasmda beynehnilel bir futbol müsabakası yapdıras ve Yugoslav millî takum bu mü« sabakayı 4/1 kazanmıştır. Sar meselesi Kelonya; Alman isühbaral büro»u büdiriyor: Bugün burada açılacak olan Sar sergisi münasebetile S*r Al man eephesi reisi M. Pirro gazetecilere demistir ki: 1 c Fransa, Sann ilhakmi temîn et mek îçin Sarda aılen Fransıs olan yüz elli bin Sarhnın mevcut oldu • ğunu iddia etmişti. Bugün bütün dünya bu yüz elli bin Sarhnın mevcut olmadığım anlamıstır. On beş sene iehtde Sarhlar dört defa parlamento mtihabı yapmışlardır. Fransızlann iddiası doğru olsaydi parlâtnentoda en aşagı on Fran sıs mümessil! bulunmak Iacımdı. Halbuki tek bir Fransu meb'usu çjk * mamtstır.» Recep Beyin kainvalidesi vefat etti Heyet Galaİa rıhtımında Dün Varpadan limammıza ge Ien Çar Ferdinand vapurile seh • rimize 23 kişilik bir Macar polis heyeti gelmiştir. Misafirler vapurda Emniyet müdür muavini Hüs nü, birinci şub« müdür muavini Sadullah ve Macar konsolosluğu tarafından karşılanmışlardır. Ka • filenin reisi Budapeşte polis müdi» riyeti müşaviri M. Rayczydir. Macar polis heyeti dün camiler! gezmislerdir. Bugün de müzeleri gezeceklerdir. Misafirler yarın öğleden evvel tstanbul zabıta teşki • lâtı hakkında tetkiktta buluna • caklar, parmakizi dairelerile, bi • rinci şube müdürlüğünü, liman zabıta teşkilâtını gözden geçirecek lerdir. öğleden sonra da kendilerine tahsis olunacak hususî bir muşIa Boğaziçini ve adaları gezerek saat altıda kalkan vapurlaril* memleketlerine dbneceklerdir. Cumhuriyet Halk Fırkası uraomt kâtibi ve Kütahya meb'usu Recep Beyin kaymvalideleri, mezbaha müfettisle • rinden tlharni Beyin validesi hanıme • fendi, dün vefat etmiştir. Cenaze na • mazı bugün öğleyin Kocamustafapa • şada Sünbülefendi cam'»inde kılınaeak vt cenaze orada defnedilecektir. Merhomeye rahmet diler, Recep Beye ve a;lesi efradına beyanı taziyet ederiz. TAYYARE CEVIYETINE YARDIM VATAN BORCUDUR