23 Mayıs 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

V3 Mavısl Casuslar Arasında 27 Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî icmal Adliye sarayı Esnaf Bankası işi Tahkikat gittikçe dal budak salıyor NakUi: A. DAVER Elektrik fiatleri Şirket iki aydanberi tahsilât yapmıyor Son tesbit edilen elektrik tartfe sincTe fiatler kilovat basına elli para tenzil edilmifti. Halbuki şirket bu hususta bazı itirazlar yapmış ve Nafıa Vekâletine müracaat etmiş tir. Elektrik abonelerinden her iki ayda bir tahsilât yapılmakta iken bu defa ücüncü ay bitmek üzere olduğu halde şirket tahsilâta basla mamıştır. Buna sebep, sirketin faturaları elli para noksanile tanzim ve bu suretle tahsilât yapmak mecburiyetinde olmasıdır. Bu takdirde de tenzilâtı kabul etmiş mevkiin de kalacaktır. Bu vüzden son ayların tahsilâtını tehir etmektedir. Maamafih fiatlerin kilovat başına elli para tenzüi komisyonca karar laşmış ve bu karar Nafıa Vekâle tinin de tasdlkma iktiran etmiş olduğundan yapılan müracaatlerden müsbet bir netice elde edilmesi muhal srörülmektedir. Sar meselesi Döniz, feci manzaralar seyretmekten büyük Yeni binanın yerini şehiı bir zevk ve sarhoşluk duyardı mütehassısı tayin edecek Dişçi Dönizin diş ağnlanm ipnotizma de tedaviye başladt 6 Diş ağnsı, aşk, ipnotizma, casusluk, ölüm Serlevhaym bakıp ta, iyi tertip ve tasavvur edilmiş bir casutlnk romam yazacagınuzı zaunetmeyiniz. Haytr, bu genç, güzel ve asil bir Framız ktnnm çok elim ve hakikî macera*»dw ki herhangi bir rotnandan çok dafca heyecanhdır. Delice seven ve »evdiğinin her istediğini yapan bir kadının aşkı, eğer bu ask, o kadım bir istihbarat zabitiınizin veya casusumuzim emri altrada bulundurursa böyle bir ka dm ittihbarat ve casusluk hizmet leri için bulnnmaz bir ftrsat ve nimet olur. Fakat eger kadm, gönlünü bir düşmana kapbrmışsa, o vakit iş tamunen değişir ve bu, çok büyük bir tehlîke teskil eder. Sevgi kadun cinayete, ibanete herşeye sevkeder. Kadum taassubu, imaıu, bir davaya bağlılıği kuvvetlidîr. Son mcmbaı ruh değil beden olan tahtessuur tahassüsleri tatmin etnıek emeli veya ask ve ihtiars gibi sebepler bulun dugu takdirde, kadımn bu hisleri büsHHÜn kuvvetlenir. Bu fikri, Matmazel Denise de... (Döniz dö ..) nin macerası k*dar hiçbhfey Upat edemez. BUyiik ve a«3 bir aileyi teşhir etmemek ve da iral bir bicap ve uhrap içinde bırakmamak için aile ismi gizli tutulan Doniz, 1914 senesmde, bir manas • brda talim ve terbiye gören, leylî bir talebe idi. Genç kiz 18 yasına bas mak üzere idi, çok güzeldi. Pefe yakmda melctebhri bitirip gelecek ve vamrttt tabirile monda girecelrti. A flesi, Fraıtsanın asil ailelerinden biri idi. Eodadı, Fransız Krallanna sa dakatle hizmet etmiş kahraman zabitler ve jenerallerdi. Babası da, memleketîn en ateşli vatanperverlerinden biri olmakla meşhurdu. Iki batlan 100 den fazla idi. Bundan başka Sovyet hükumetlerinden gelen mümessiHer 6 0 0 a bulrauştu. Kongre, Rus Sıhhat âU komiseri M. Kaminskinin nutkile açılmıştır. Roma • tizma mevzun üzermde yapılan son tetkikata dair raporlar okunmuş ve mü hhn münakasalar cereyan etmiştir. Ben de kongeye Türkiyede bad romatizma ve tedavisi hakkında bir rapor verdim. Bilhassa İstanbulda şehrin denize ya km olmasına rağmen muhtelıf hasta • nelerde yatan 80,000 hasta arasında romatizmalıların ancak binde 7,9 olduğunu söyledim. Müşahede ettiğüa bazı nadir vak'alan söyledim. Bu hastalı ğm tedavisi için kullanılan saiisilât mürekkebahnın böbrek ifrazlan üzerine olan tesirlerine ait şahsî tetkiklerimin neticelerini bildirdim. Sovyetlerin, romatizmanın amilleri hakkında yaptık ian şayam dikkat tetkikler kongreye arzedikü. Had romatirmanın muhtelif şekilleri oldugu malumdur. Bunlar içinde gut gibi bünyevî sebeplerden ileri gelenler oldugu gibi, mikroplann tevlit ettiği birçok şekilleri de vardır. Asil romatizma dediğbniz hastalığın bir mikroptan ileri geldiği umumiyetle kabul edilmektedir. Yabuz bu mikrop heniiz bulunama • mştnr. Banlan, bunun İstreptekok ol • duğuna kanidirler. Herhalde romatizmantn arazı kumen alerji tabir ettiğimiz bir keyfiyetle alâkadar görülmek tedir. Moskovada muhtelif fabrikalann romatizmaya karşı gelmek için yaptdkları büyük biraderinin îkisi de diplomasi mesleğine girmişlerdi. Genç kız, çok hassas ve müşfik, narm ve nahifti. ipek gibi yumusak siyah saçlannın kıvnm lnvnm buklelerile çerçeveleaen güzel yüzün • de bir melek ismet ve saffeti vardı Ancak çok tecrübeli, ke«kin ve dikkatli bir göz, bu güzel yüziiu ince ve tnasum çîzgilerinde ban bazi garip ve ihtiraslı manalarm belirip kay bolduğunu farkedebilirdi. Döniz, feci manzaralar seyretmekten büyük bir zevk ve sarhoşluk duyardı; fakat hemen akabinde derin tnerhamet hislerile rikkate gelir ve bir acnna nöbeti fle adeta kendini kaybederdi. Bu suretle kendi ken dine büyük bir azap ve ıstırap ve • rirdi. 1914 senesi tennmızunda, Umunıî Harp başlamak üzere iken manas tırdan çıktı ve Paristeki ailesinin yanrna geldi. Ağustosta harp pat ladı, ilk yaralılar Parise gelmeğe başladı. Züppelik ve moda olsun diye değil; fakat muhakkak, yukan • da bahsettiğhniz ihtirash nterhantet ve şefkat hislerini tatmin etntek için Döniz de yaralılan tedavi etmek istedi. Ailesi, onun bu arzu»unda gayet tabiî bir vatanperverlik hissin den başka birşey göremiyerek mu vafakat ettiler. Ailesi sayfiyeye gittiği halde, Döniz, Pariste kalarak gönüllü hastabakıcılar için acıbnıs olan kursa devam etti. Mektepteki talebe arasında, en büyük gayretle çalışan bu asil ve nahif kizdı, muallim doktorlar, onun en müfhif yaralar ve en güç ameliyatlar karşısm da gösterdiği cesaret ve mukave meti hayretle takdir ediyorlardı. öy* le feci yaralar vardı ki manzarası operatörlerin içine baygınlıklar ve riyordu Döniz ise gözünü kırpma dan bu yaralara pa.n«nnan yapıyordu. (Mabadi oar) teskilât, tedavide hikemi ve kimyevî vesaitle su ve rejimin tesirlerine dair ehemmiyeüi tetkikler de kongreye arzedildi. Besınci kongrenin iki sene sonra tsveçte toplanman kararlaşbnldı. Kongre münasebetile vücude geti • rilen romatizma sergisi de çok mükemmel ounuftur, Bütün azalara ve bilhassa Türk murahhaslanna karşı Ruslar çok büyiik ve samimî husmi kabul göstermif ve istirahatlenni temin için fevkalâde çalısmıslardır. Gerek kongre azalan, gerek Sovyetler Türkiyedeki büyiik icraat ve inkı • lâplarla çok alâkadar olmuflardır. Türk milletmin Gazi Hazretlerhun işaretleri ve rehberliklerile yaptığı mkuaplar herkeste derin bir hünnet ve hayranlık tevlit etmistir. , Bilhassa kadınlann yeni vaziyeti ve Lâtin harflerinin kabulü, Rusyada iken bize müteaddit sualler sorulmasma vesile olmustur. Biz, inkılâbımuın yahıız bunlardan ibaret olraadığını söyledik ve daha birçok istikametlerde esash icraat yapıhmş olduğunu izah ett3ı. Kongreyi müteakıp tertip edilen gezintilere istirak ettik. Rusyada birçok fenni müessese ve hastaneleri gördiik. Rusyadaki meslektaşlanmız ve bütün ilim adamlan büyük bir ;evkle çalışıyorlar ve teddklerinden iyi neticeler almışlardır. Her fennî mesele için Iâ • zun gelen vesaite maliktirler. Rus hastanelerinde tetkikat yapan bir heyetin raporile her hususta birin • ciligi Moskovada Botkins hastanesi kazannns ve bunun alâmeti olarak ba Esnaf Banka Adliye devairi muvakkaten Yenipos ıında, eski mu tane binasuıa toplanmakla beraber şeh ameleleri idarî ve malî cephelpr rimizde, ihtiyacı karşılıyacak bir Adden tetkik et liye sarayı insa edılecektir. öğrendiğU mekte olan mü mize göre, salâhiyettar makamlar, bb>fettisler dün de le büyük bir binanın şehir plânile alâalâkadarlarm i» kadar olması lâzım geldiğini nazan Hi tiçvabına devam bara alarak bunun yennin tayinini, etmişlerdir. şehir plânını yapacak mütehassısa bı • Bankanm eski rakmağı muvafık görmüflerdir. Bu ci müdürü Faik B. bet halledildikten sonra înfw»tw baş tarafından, mü lanacaktır. tnfaat bitiriünciye kadar fettişlerin sual Istanbul Mülkiye Adliye daireleri postanede kalacakhr. Ierine tahrirî o Başmufettışf larak verilen u Tevfik Talât Sey Hâkim ve avukatların kisveleri zun cevap üzerine, tahkikatın de • Hâkimlerle avukatların resmî elbi • rinlestirilmesine lüzum görülmüstür. seleri Adliye yangımnda yanmısb. BunMülkiye Basmüfettisi Tevfik Talann yeniden yapbrüması için tedbir alât Bey dün bazı kimselerin ifadelmmıstır. Haziran iptidasından itibaren sini almıştır. hâkim ve avukatların vazife başında Diğer taraftan Adliyeye ifadeleri resmî kisvelerini giymeleri için Vekâlet alınmak icm davet edilen banka tarafından bir tamimle Baro ve mahke nin eski îdare meclisi reis Hâkim melere tebligat icra edilmiftir. Rıza ve bu müessesenin tasf iyesini Bu tamim mucibince, resmî elbisesmi yaphgı MiIIî tktısat Bankasmın avukatı Atıf Beylere tebligat yapılatedarik etmiyen avukatlar mahkeme madığından bu zevatın Utiçvap • lere çıkamıyacaklardnr. İan bugüne kalmıstır. Diğer taraftan henüs yeni Adliye Bunlardan baska Esnaf Banka • dairesine nakledihnemis olan mahke sınm idare meclisi azalarile Kara melerin hazırhklan bitiriknek üzere Kemalin Millî Kantariye sirketinin dir. müdürlüğünü yapmış olan Bekir Bey Agffceza ve ücüncü ceza mahkemede Müddeiumumiliğe davet edilerek leri cumartesi günü, digerleri aybasına kendilerinden izahat istenilecektir. kadar postane binasmda yerlestirilmif Tahkikatın ne zaman biteceği heolacakbr. nüz kestirilememektedir. Adh'yeye ahnacak yeni mefrusat bir ÎNHÎSARLARDA müteahhide, 15,410 liraya ibale edil • mistir. Bunlar on bey gün zarfmda yetistirilecek ve bütün noksanlar tanıamMemleketimizde rakı imalâtının hmacaktır. son zamanlarda artttğı yazilmıstı. ADLtYEDE tnhisar tdaresinee yapılan son istatistiklere göre 933 senesi birinci tesrinmde 643,113 ikinci tefrininde 655,551 birinci kânununda 298,653 Ecnebi işçi kullanan sınaî tnüessesler hakında takibat yapılmak . ve 934 senesi ikinci kânununda 432 tadır. tlyazarof Efendi ve sürekâ • bin 100 subat ayında da, 280,171 sma ait corap fabrikasTnda Piyer, kilo rakı hnal edilmiftir. Bu rakamArtuir, Valter, Maks ve Alber Umin • lar 934 senesinde memleketimizde de beş ecnebinm çalıstinldıgı tesfait gerek tnhisar tdaresi fabrikalannda, edilerek bu müessese sulh ceza mah* gerekse hususî amtller tarafından kemesme verilmistir. Mahkeme, bu yapılan rakı miktarmın 933 senesi işcHerin fabrikada ne zaman bulunimalatına nazaran daha noksan oT • duklanm arastırmaga lüzum gör • dugunu göstermektedir. müftür. Bu cihet anlasildıktan sonra Buminla beraber diğer ickî îmatnuhakemesme bakılacaktır. Iâtma nazaran rakı rmalâtı fazladtr. Yalniz sarap imal&tı gün geçtikçe artmaktadır. Bu netice, halk arasmBir ay kadar evvel Balıkpazarmda sarap içenlerin tedricen artmakta da bir mağazadan çıkan yangınm olduğunu göstermektedrr. kast eseri oldugu iddiasile mağaza sahlpleri Jak ve Yohan Behar EfenLİMANDA dilerle isçi Ahmet zan altına ahn mıslardı. Dün bunlann davasına ikinci ceza mahkemesinde bakılmıştır. Şahitler. Tahlisiye umum müdürlüğünce sale ehli vukuf azalan, yangında kast hUlerimizde mevcut isaret fenerle olup olmadığını kat'î surette tayine rile sis düdüklerine ilftveten bu sene imkan bulunmadığmı, maamafih yangına sebep olan sobadaki bozuk muhtelif yerlerde tesis edilecek olan luğun kasten de ika edHebileceğini deniz f enerlerine ve sis düdüklerine sSylemhlerdir. ait projeler hazırlanmıştır. Fener ve Muhakeme, bu mesele hakkında düdüklerm kâffesi otomatik olacayeniden tetkikat yapılması için baş ğmdan bekçi ktihdamma mahal kalka cüne bırakılmıstir. mryacaktır. Zonguldakta Kerempe boğazin • daki sis düdüğüne ait inaaat bitmiştir. Son zamanlarda, ölçü kanununa POLİSTE mugayir hareket leri görülen esnaf hakkında takibat testit edilmiftir. Dün biianci ceza mahkemesind'e Suriye ile Istanbul arasında, uzun bu mevzuda 15 davaya bakılmıstır. zamandanberi kaçakçılık yapan ve Maznunlardan suçlan sabit görü zabıta tarafından takip edilen Arap lenler üçer gün hapis ve'beser lira para cezasuıa mahkum edilmisler ve Hamit namındaki kaçakçı, dün Posancak sabikalan olmadığından cetane civannda çakmaktası satarken zalan tecil olunmuştur. cürmü meşhut halinde yakalanmıştcr. Uzerinde yapılan arastırmada on bm çakmaktası bulunmustur. hnanya fle Fransa arasrada Sar mıntakasmdan başka belli başh bir hudut meselesî yoktur. Versay sulh muahedesi ahalisi Ahnan olan bu havzanm gayet zengin olan k3. mür madenlerinm işletilmesi hakktm muh'rebe esnasmda harap olan Fran • sız maden'erinin sahiplerine tazminat olarak vermiş ve idareyi de on beş sene müddetle Cemiyeti Akvama bnrakmıştı. Bu müddetin hitamında Sar mtntakasınm ârayi umumiyesîne müracaat edilecek ve bundan hasıl olacak neticeye göre bu havza ya Almanyaya iade edilecek, ya Franssnm idaresi altma verilecek, yahut Cemiyeti Akva mın idaresi ipka olunacaktı. Muahede mucibince reyi âma gele • cek sene müracaat edilmesi v« bu sene hazırlk yapüm»sı icap ediyor. Bunun için Cemiyeti Akva mın ahiren toplanan meclisinin ruzname$ine bu Sar mınta kası reyi âmı meselesi de konuhnustu. Meclisin bundan evvelki icb'mamda i'k istihzaretta bulun mak .üzere ttalyan mur'hhası Baron Aloisinin riyasetî al • tmda üc kisilik bir komisyon teskü edilmişti. Lâkm ne bu koraisyon ne de meclis Fransa 0e A'manyanm noktai. nazarlan arasmdaki ihtilaftan dolavı bir karara vâsü olamamiş ve isi meclisin 30 mayısta aktedecegi içtuaaa bı • rakmuhr. . Sar havzasmm altı yü» bin kisiye baliğ olan yerli nüfusu halis Ahnan olduğundan ve bu memleket 1914 senesindenberi Almanya idaresmde bulundn • ğundan reyiâm neticesmin Sarın Al • manyaya iadesi şeklinde tecelli cdeceği muhakkakhr. Bu sebeple işin Cemiyeti Akvama bnrakdarak yeniden Alman ve Fransız efkârt umumiyesinin tahrik edilmemeıi için M. Hitler geçenlerde rae» tc'enin doğrudan doğmya Alnunva ile Fransa arasmda halledilmesini teUif etmitti. Alman Başvekili Sar havzası • nuı atisi hakkmda dostane surette an laşümakla iki büyük devlet arasmda hudut meselesi kalmıyaeağını ehemmiyetle kaydetmişti. ŞEHİR İŞLERI Şehir Meclis;ndeki mlizakereler Şehir Meclisi dün birinci reis vekili Sadettm Ferit Beyin riyasetinde top lanmış, 931 senesi hesabı kat'i raporuna ah maddelerden bir kumı daha okunarak kabul edibniştir. Geri kalan maddelerin müzakeresine devam edilmek üzere içtima yarına bırakümış br. Hastalıklı etler Mezbahada kesilen etlerden bir kısmı hastalıklı zuhur etmekte ve bunlar satışa çıkanlmıyarak imha olunmaktadır. Halbuki Belediye bu kabil etlerden de istif ade etmeğe karar vererek bir otoklav makinesi getirtmiştir. Hastalıklı etlerin mikropİan bu makinede izale edîlmekte ve yenecek bh* nale konmaktadır. Makine etleri yan pişmiş bir hale d^ koymaktadır. Esasen günde azamî kırk, elli kilo kadar çıkan bu hastalıklı etler bundan sonra imha edil • miyecek; ya Darülâcezeye verile eek ve yahut ta şehrin fıkara semtlerfnde ucüz fiatterle satrmlacaktır. Makineden geçen etler tamamile sıhnî bir hal almaktadır. Rakı imaîâtı Ecnebi işçi kullananlar Bir yangın davası Yeniden yapılacak sis düdükleri ölçü kanununa mugayir hareket edenler 10,000 çakmak taşı yakalandı Bir mahalle ha'kını susuz bırakan bahçıvan Kocamustafapasada, su borusnnu bostanına çevirerek bir maballe halkmı susuz bırakmaktan suclu babçfvan Musa birinci ceza mahkeme • smde üç gün bapse mahkum olmustu. Temyiz mahkemesi bu karan nakzettiğinden dün muhakemeslne yeniden bakıimış ve şahitler için baska güne birakılmıştır. Bursa stadyomunda yapılan idman şenlikleri Fakat Fransa Avrupayı tehUkeli bir meseleden kurtarac*k ve sulh umkla > rini kuvvetlendirecek olan bu teklifi kabul ememişti. Fransa Cemiyei Akvam meclisinde dahi reyiâmdan sonra mu • balif rey verenlerin himayesi mes«lesi> ni ileri sCıımistür. Ahnant* «•• hokolnı hükumranisine dokunacak olan istisnaî vaziyetlerin ihdas edibnesine taraftar değildir. Baron AIoisi bu işlerin Cemiyeti Akvama bavale edilmesi yolunda bir sureti tesviye teklif etmistir. Lâkin Münhal Istanbul meb'usluğu için Almanya icinden çekilmiş oldugu Ce • cuma günü yapılacak intihap husumiyeti Akvamın Ahnan vatanına avdet sundaki hazırhklar îkmal edilmiş; edecek bir yurda daimî surette müda • müntehibi saniler davet olunmuştur. hale hakkını haiz bulunmasma taraftar Her kazanın müntehibi sanisi Uni • olmamıştır. versite konferans salonunda tayin eNihayet Cemiyeti Akvam meclisinin dilen saatlerde srrasile reylerini veiçtimaım 30 mayısa kadar tehir ederek receklerdir. İntihap devam ettiği müd (Sar) reyiâmma hanrldc meselesinin detçe şehir bandosu muhtelif havaheyei umumiyesinin o zaman müzake» lar çalacaktir. re edHmesine karar verilmistir. HakkınMÜTEFERRÎK dan emin bulunan Almanya kısa bir zaman için olsa da bu tehiri protesto etmistir. I Sardaki halk baslıca iki siyasî znm • Gayriraübadiller takdiri kıymet ko • reye aynhnakadır. Bunlardan sağ, merkez ve mutedil sol fırkalar (Ahnan misyonu tarafından »imdiye kadar alâcephesi) nanu altında birlesmişlerdir. kadarlara tevzı edilen yüzde yirmi beş Bu teşkflatm azası 460,000 kişi ohm nisbetindeki bonolann kıymet yekunu havzanm umum nüfusunun yüide dokiki milyon lirayı geçmiştir. Daha sekiz san ücünü teskil ediyor. Diğer zümr* milyon liralık bono tevzi edılecektir. sosyalistlerdir. Fakat ba zümre reyiâmNakit tevziatı için henüz Maliye Veda ekesriyet kazanacagma emin olmakâletinden takdiri kıymet komisyonuna dığından reyiâmm gayrimabdut bir bir emir verilmemi|tir. Gayrimübadiller zaman için tehirme çalısmakta, Fran • cemiyeti, istihkaldarmın yüzde yarum sızlardan müzaheret gormektedir. A v nisbetinde dagıtılacak olan 25 bin In • rupa sulhunu tehdit eden silâh mese • giliz lirasuun da brran evvel tevzi olun lesile Sar havzasmm atisi meselesinin halli için yapılacak müzakerelerm ayni ması için alâkadar makamata yeniden zamana tesadüf etmesi umumt heye müracaatlerde bulunmustur. can ve asabiyeti bir kat daha arthr • maktadır. Meb'us intihabı için hazırlıklar bitti Gayri miibadiilere yapılan tevz'at MVHARREM FEYZt Rumen paralarmı tebdil müddeti uzatıldı Mavi renkteki (bin) leylü Rumen kâğıt paralannm değiştk'ilme müddeti yeniden üç ay daha yani 31 temmuı 1934 tarihme kadar uzatıldığı Rumen millî bankasından bildirilmiştir. Borsa ve Osmanli Bankası komiserliği de keyfiyet ten »'s''=<^a'rl'»Ti T»»berdar etmistîr. Dilenci yetiştiren kıpti kadınlari Son zamanlarda sehrimizde ço • cuklarile dilenen kaduı dllenciler ço^almntır. Dün bunlardan Sati, Hüsniye ve Nadrre ismînde üç kıpti kadını ku caklannda iki«en çocuk oldugu halde vakalanarak Adlîyeye verilmis • lerdir. Bu dilenci kadınlann, çocukiarını da dilenmeğe sevkettikleri anlaşılmış ve haklannda takibata başlanmıstn*. muazzam müesseseye bir bayrak asil • mıştır. Gerek bu hastanede, gerek diğer müesseselerde bize karşı çok mîsafirper • verlik ve dostlıic gösterflmistir.» Cumhuriyet Nüshası 5 Kuruştur Baraada yapılan idman şenlihlerinden intibalar ve Cumhuriyet marşlan söylendi ve sonBursa «Hususî» Ortamekteplerin ra hareketlere başlandı, hareketler pek idman şenligi bin kadar erkek talebenin güzel ve muntazam oldu. istirakile Gazi stadyomunda yedi sekiz Erkekleri müteakıp Kız muallim bin seyirci önünde yapılmıştır. Geçit mektebi ve Necati Bey Enstitüsü saha • resmini müteakıp 1500 mektepli taraya çdrtılar, zarif bareketlerile muvaf • fından bandonun istirakile tstiklâl marşı fak oldular. Abone ı T ö r k i ye şeraiti t * ™ ç Senelik 1400 Kt. Altı ayhk 750 Harîç 1700 tfr. 1450 yoktur Üç ayhk Bir ayiık 400 150 600