30 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Vatandaş ! Dumlupınar zaferi Gazinin ve ordunun eseridir. Büyük Gaziyi ve şanlt orduyu minnet ve harmetle an! nnıınnıı umhuriy I Tayyare ve Zafer bayramı Bu Akşam 30 AfilltfnS <<33 rertıp edılmıştir Sabaha kadar otobus servısleri temın edılmıştır (67891 munasebetıle 0OJC . JJ40 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhunyet, Istanbul Posta fcutusu İstanbul No. 246 y T Telefon. Başmuharrır. 22366 Tahnr muduru: 23236, Idare muduru: 22365, Matbaa: 20472 Z A F E R B A L O S U Büyükderede Luna Parkta Zaferlerin zaf erı ((TevfikRüştüBey Şarkm Briyanıdır» Hariciye Vekilimîz için «Tan» da cıkan bir vazj Tan gazete sinin tstanbul muhabiri tara fından < Şarkı karipteki misaklar siyasetmde Türkiyenin rolü» s«r]evhası ile yazilan bir mektubun şayanı dik • kat gördüğümüz bazı noktalan • nı naklediyoruz: «Ahiren aktedilen ademi te Tevfıh Rüstü tsc cavüze ve mütçcavizln tarifine ait misaklar, sarkı karıp devletleri araaında kat'î bir itilâfa temel olacak yahut hîç oltnazsa böyle bir itilâfı derpis edecek bh projenin tetkik edilmesmî teşvik etmiştir. Şu kadar var ki bazı Balkan devlet adamla • nmn böyle bir yaklaşmayı atesin bir surette terviç etmelerine ve nikbin olmalarına rağtnen böyle bir itilâf, süpheli değilse bile, hiç olmazsa uzak bir istikbale ait görünmektedir. Bununla beraber Türkiyede, Yunanistanda, Bulgaristanda, Romanyada hüsnü niyet sahibi olup metnuriyetleri, gayriresraî olarak bir Balkan lokarnosunun aktini derpis etmeğe müsait bir itilâf zemini ara • mak olan ricalin yapacaklan mülâMabadi 4 üncü »ahifede Askerî terfi listesi Yeni ferik, mirliva, miralay, kaymakam, binbaşı, yüzbaşı ve birinci mülâzimlerimiz Ankara 30 (A.A.) Reisicumhur Hazretlerinin tasdîklarma iktiran eden askerî terfi listesi sudur: FEÎrîtKÜĞE TERFt EDEN: Cemil Cahit Pasa. MIRLİVAUĞA TERFİ EDENLER: Piyade miralayı Fehmi B., baytar miralayı Sadettm B., miralay Ha san Fabri B., süvari miralayı Nidai B., erkânfharp miralayı Salim Ce vat B., tabip miralavı Mazlum B., er. kânıharp miralayı Kemal B. miralay Şevki B., miralay Ibrahım B., "^ • On bir sene evvel bugün, Türkiyeyi kurtaran, inkılâbımıza temel olan ve Şarkın teceddüt hareketine can ve ışık veren «Dumlupınar» zaferini kazanmıştık L Askerî üseler müdürü) miralay ö mer Cemal B., piyade miralayı Az. mi B., (Harbiye mektebi müdürü). ERKÂNIHARBİYE MİRALAYLI ĞINA TERFÎ EDENLER: Erkânıharp Mehmet Ihsan B., (Yenice Vardar), erkânıharp Meh • met Fabrı B. (Bolu), erkâoıharp Mehmet B. (KafkasyaV erkânıharp Mehmet Cevat B. COrtakövJ. er . kânıharp Yümnü B. (Harput), erkânıharp Hasan Nazmi B. (Gönan) (Mabadi 5 inci sahifede) ^^^^^ ^^^^^^ ^^^^^ ^^m^^ ^^^^^^ ^^^^^^^ ^^^p^^^^ Orta tedrisat kadrolan bugün tebliğ ediliyor Maarif Vekâleti Vekili Refik Beyin kadrolar hakkmda mühim beyanatı Orta Tedrisat umumî müdürü Fuat Bey, yeni muallim kadrolanıu dün şehrimize getirerek Maar f Vekâleti vekili Refik Beye tevdi etmistir. Vekil Bey, yapılan değişik likleri tasdik etti^inden kadrolar kat'iyet ke«b«tmistir. Kadrolar bugün alâkadarlara tebliğ olunacak tır. Refik Bey, bu hususta bir muharrirİTnize asağıdaki beyanatta bulunmuştur: « Yeni ders senesine ait kad" rolar, Vekâletin mütehassıs dairesince hazırlanmıs ve Müdürler en cümeninde tetkik edilmis olarak bana gönderUdi. Vaziyet sudur: Memleketimizde yeni olarak bu sene beş lise ve on bes orta mek • tep açılmaktadır. Mabadi 2 inci »ahifede İstanbulda tifo vak'aları arttı SıhhatVekiliRefikB.in verdiği izahat Son zamanlarda sehrünizde tifo vak'aları ehemmiyetU sıvette artmıştn. Sıhhat Vekâleti bu vaziyetr' »azan itiba ra alarak, ha*talığın salgm haline gel . memesi için sıkı tedbirler Rtihaz etmeği kararlastırmuttr. Hastalık simdiki vaziyette bir müddet daha devam ettiği takdirde vak'a, cıkan mmtakalarla civarlannda mec • burî ası tatbik edilecektir. Sıhhat Vekıli Refik Bey, dün bu hususta bir muharririmize demistir ki: « Son zamanlarda İstanbulda, Sıhhat Vekâletinin nazan dikkatmi celbeden en miihün mesele her sene bu mevsimde görülmekte olan tifo vuku. ah adedinin bu sene biraz daha fa7İa olmasıdn. Maamafih bu da telâs edi lecek miktarda değildir. Her sene bu mevsimde, tstanbul sehrinin tifo vaziyeti itibarile vukuat adedigünde yedi sekizi gecmediği halde bu sene vak'a miktarı bazı günler 12 ye kadar çıkıyor. / Binaenaleyh vatandaslrımınn tifo asısına ehemmiyet vermelerini bilhassa rica ederim. Vekâlet, vakavi bu viikseklikte te • madi ettiği takdirde ası merkezleri a. çdması meselesmi dahi nazan dikkate alacaktır.» Maarif Vekâleti Vekili Refik B. Spor işlerine yeni bir istikamet verilecek Ankarada Fırka Kâtibi Umumisinin riyasetinde büyük bir komisyon toplanacak Mütehassısîarın Yaptıkları tetkikat Maarif Vekâleti namına, tnemleketimizin beden terbiyesi, spor ve gençlik teskilâtı vaziyetmi tetkik eden Gazi Terbiye Enstitüsü beden terbiyesi şubesi müdürü Nizamet • tin Bey ve Alman mütehassıs Kurt Danyas şehrinde mesailerini bi tirerek raporlarını hkzırlamışlar dır. Nizamettin Bey raporlan Vekâ lete tevdi etmek üzere bugün An karaya gidecektir. Aldığımız malumata göre, bu tetkik seyahati neticesinde memleke tin beden terbiyesi, spor ve gençlik Mabadi 3 üncü »ahifede lUIHI" Dünya kuruldu kurulalı, daha rusu tarih yazıldı yazılalı birçok büyiik tneydan muharebeleri olmustur. Bunların bir çoğunda, bir kıs • mında, seller gibi kan akmış, fakat askerî, siyasî, içtimaî hiçbir kat'î netice elde edilememistir. Tarîhte kat'î neticeli meydan muharebeleri çok değildir; bunların bir kısmı da askerî ve binnetice »iyasî bir zaferden ibaret kalmıştır. Meselâ dört sene süren koca Umumî Harpte, Avrupa cephelerinde vuku bulan ve bir kısmı parlak zaferlerle neticlenen kanlı meydan mnharebelerinin bemen hiç biri kat'î neticeli olmamıştır. Dünya tarihinde sayılı bir dönüm noktası teşkil eden meydan muha rebeleri ise pek azdır. Bunların en nrühimlerinden biri de bugün kut luladığımız «Dumlupınar», yahut ta pnu kazanan Büyük Gaziye hürmeten verilen ismile, «Başkumandan ]ık meydan muharebesi» dir. Dumlupınar meydan muharebesî, yalnız iki muharip ve muhasım ta • raf için askerlik ve onun mütemmitni olan siyaset itibarile kat'î neticeli bir muharebe olmakla kalma mıs, ayni zamanda sarkta ve bütün dünyada tesirleri hissedilen muaz zam bir vakıa olmuştur. Istanbuiun zaptı, tarihte bir babı kapamiş, yeni bir bap açmış, iki karnın arasmda bir faslı hat ol • mustu; Başkumandanlık meydan muharebesi de Türkiyenin ve onunla beraber sarkın teceddüt inkılâbına temel teşkil etmek suretile, tarihte İ>ir dönüm noktası teşkil etmiştir. Dumlupınar meydan muharebesi hangi noktai nazardan tetkik e dersente bir şaheserdir. Askerl'k iti barile bir san'at harikasıdır: Çünkü harp fenninin zaferi te min eden bütün âmilleri ve kaide lerini bu meydan muharebesinde bu lursunuz. Bir meydan muharebf>sinîn kat'î bir zaferle neticelenmesi için iyi ve doğru düsüntilmüs bir harekât plânına istinaden yapılreası lâzımdır. Dumlupınar, hakikat<>n mükemmel bir plâna tevfikan yapılmıştır. Düşman, Afyon • Fskİ3ehir umumî hattında cenahlarım sarp ve yolsuz dağlara dayıyarak müdafaaya karar vermis, birkaç hattan mürekkep ve tel örgülerle takviye edilmiş müstahkem mevzilere yerleşmişti. İki ordunun maddî kuvvetleri söyle idi: Tarkîer Yunanlılar 186.326 195,000 98.956 105,000 2,025 3,152 839 1,002 323 352 2,586 1,200 Tayyare 5 12 Görü'üyor k; Türk ordusu yalnz süvarice faikti, fakat bu rakamlar ABİDİN DAVER Mabadi 5 inci sahıfede Asker Tufek Hafif makineli Ağır makmeli Top 30 ağustos bayramı Zafer bayramı bugün memîeketin her tarafmda merasimle kutlulanacak Bugün ayni zamanda Tayyare bayramıdır. Milletin orduya hediye ettiği tayyarelere ad konacaktır Bugün 30 ağustos Zafer b*yraımdır. Bütün memleket bu büyük günii me • ras>m ve tezahüratla kutluluvacaktır. Bugün ayni zamanda Tayyare bayramıdır. Milletin kahraman ordumuza hediye ettiği yeni tayyarelere at kona caktır. Zafer ve Tavyare b»vram'»n m""»sebetile memleketin bütün sehirlerinde olduğu gibi fstanbulda da merasim ve tezahürat yapdacaktır. Evvelce takarrür eden program mucibince Istanbul Tayyare Cemiyeti ve Şehir Meclisi azasmdan Nakiye Hanım ile Tayyare Cemiyetinin tstanbul şu besi müdiirii Hasan Fehmi Bey Kolor. du kumandanlığma ıriderek Zaf*=r hayramınm yıldönümünü tebrik edecek • lerdir. Saat on buçukta bütün mekteplerin, kıt'alarm, esnaf cemiyetlerinin, millî te•ekküllerin istfrakile bir resmi geçit yapdacaktır. Geçit resmi Beva otta baslıyaçak, Taksimde biteçektir. Geçit resmi esnasınd^ Beyazıtta söy. lenecek hitabeler için Üniversitenin dış methalinde bir paviyon insa edilmiştir. Geçit resmine tayyare timsalleri de istirak ettirilecektir. öğleden sonra saat dörtte Yesflköyde Istanbul halkının teberrüleri ile sa tın alraan Bakırköy, Beşiktas, ve Kii cükpazar tayyarelerinin at konma me. rasimi yapılacaktır. Bu merasimde Vali ve Belediye reisi Muhittin Bey, Halk Fırkası, Tayyare Cemiyeti erkânı hazır bulonacaklardır. Merasim esnasında Galio Bahtiyar, Abdülkadir, Rifat ve Fuat Beyler birer nutuk irat edeceklerdir. 30 ağustos bayramı münasebetile mektepler iki gün, resmî daireler de bir gün tatil edilmiştir. Bütün müessesat bugün şerefine gece elektriklerle tenvir edilecektir. Bu serefli yıldönü mü münasebetile sehirdeki b'rçok bah. çe sahipleri ve muesseseler knzançla Mabadi 4 üncü sahifede . Kardinal Luigi Papalığm maruf siması Istanbula geldi Bundan br müddet evvel bazı dfnî tetki katta bulunmak üzere Filistine giden Papalığm maruf simala rından Palermo Arşcveki ve Vatikan prensi Kar dinal Luigi Lavitrano dün seh rimize gelmis tir. M. Luigi La Kardinal Luıçı \ vitrano Galata rıhtımmda sehri mizdeki Papa vAili M. Margoti ile diğer birçok zevat tarafından is tikbal edilmiştir. tstanbula ilk defa gelen M. Luigi şehrimizin tab:î manzarasını çok beğenmisiir. Perfem.be güniine kadar burada ka .lacak, buradan vapurla Italyaya gidecektir. M. Luigi Lavitrano bugün sehrimizin görülmeğe değer yerlerini gezecektir. Recep Bey Vavüzun Teisiz Hemurunun Hatıraıarı Nakili: Abidin Daver Yavuzun Büyük Harpteki maceralarını anlatan bu heyecanlı eser bugün ikinci sahifemizde başladı