24 Ocak 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Japonya Cemiyeti Akva- mı terkederse ne olacak? Uzlaşma teşiıl;üsu akamete uğradık- tan sonra hâsıl olan vaziyet Sar ll Eea pacr Öze S e EEE Z L Z EL - el DS AM SS DREEİ a Ft e ea - e HU Bazı küçük devletler, tasavvurlarinı büyük bir kuvyeile beran etmekte ve akayiden icap eden neticeleri istihrac- b tereddüde kapılmamaktadırlar. vemayanm bir senedenberi gerek konser yim. gerek büyük medisin ve gerek 19 far komütesinin iersam talep etmiş oldukları vesayadan daba ileri gidecer Hi geünde el bir istbe ha iaktadır. Berlin 23 (ALA.) — Bazı siyael mes hafilin mütalesama göre Mançuri ihti - Tifına vit müzakereler dolayısile Jnpon- ya, Milletler Cemiyetini terkeylediği telc-| dirde, büyük Okyance'taki eski Alman Devletler, uzlaştırma — teşebbil mmüstemlekeleri üzerindeki — mandasını akamete uğramış olduğumu ve mia - — kaybedecektir. Avrupa'da Yumnanistan'da Şiddetli kış.. Vaziyet karışık makzaşa edilmiştir Fransa ile İngiltere'de |M. Çaldaris ihtilâl çıka- grip salgini var racağıni söylüyor Atlan 28 (X) — Reiieamhur M. e— a| | Atina 23 (AA) — M Venizdor, öyam ci buşila ça düyet Kümelin elti fedhini GüA va . retinde tefir edimektedir. Çünkü M nemakla beraber devara ttmeketedir. | Venizelos yanda çok büyük bir ekve - Barta, Naner, Relme ve Remnes | Tirele ehip bulınmaktadı FK e aai p e ÜTÜ ER İ S MA Tada Ceibt Franm'dü büe Gek soğuktur. Cezayir'deki feyezan oe (Cezir) 23 (ARI — Pati - karın çiddei B mlik arunmaaz. Fere . Handa gekrln alşek mahelele ui Brda kalmıyır. Pari 23 (ALA.) — Bütün Franma 8- herine bir soğuk dalçam çökmüştür. Peris'le bararet derecesi safırın altın- Hin B ve Avverme'de 13 tür. Marsil - ira'da senelerdenberi görülmemiş dare. tede fazla kar yağmmatır. Juratlarda ha yaret derecesi mfr altında 21 dir. Paris 23 (ALA.) — Fransa'da erip, İngiltere'de olduğu kadar şiddetli ol baeaı Bi eli Belde ah T Teti emheriyet münmeeleizi bütün van Haa B RAlaR Aüna 23 — Di kabine met'aam eli Faaz çe geni llli B Bne drarmdli eva Baka bi ça | AAA İ Yeikten roma M Veninlen Halini almıştır. Bühassa Bane ile Phiipp- | Rebsicumhur M. Zalal'e öçüncü bir Tn el D TAĞA Z | mektep söndemi ve açi bareketin banştur. kammi olduğunu ibat etmiştir. Yolcularla dolu İKi otokar ani ola - | — Atina 23 (Apoye.)— Halk fir - vak taşan Vadikebirin sularına kapıl - | u İlderi ba akşemki — beyanatında saytır, Fakat nülurça zayiat olmamış - İ meb'usan meclisinin feshi hakkımda M. &. Venizelos tarafından — verilen kararın Denizin sulari yükselmiştir. Bir çok gemiler limana ilen etmiştir. ilkmektep muallimleri Maaril| Vekiline ziyafet verdiler Ankara 29 (Telefeola) — Bugün nat 17 Ge EİMİĞŞRİ . fik mek e eeei KN kkzeterar Maarif VEkMİ Reşif Celip Bay vine kir siyelek vermişlerdir. Fi Yarema Bizarif Vöi Vekilet (e < Klzı, Ankara Valla, Balediye vi B Haa Vai üey memalikaleie aa bir Hai DEa aBi bi yi Gle e tekali kinanu hükümlerinin Hai üpmii Blleri'le Ha stzişlerdir. 'Dünkü Heyeti Vekile içtimar Ankara 29 (Telefonla) — Bay Hereti Vekle toplanarık Tazı Biza ve müstecsi işler Hacrinde ai kanumu esesiye muhalif olduğunu kay- detmiş ve M. Venizelor'a (ihtilkki) di e tavtif eylemişlir. M Çaldarin Venizelos” kabinesinin gayrikanıni barekâtima karıı mulabil Ü bir tilâl n edeceğini söyliyerek teh dütlerde bulunmuştur. Borçlar itilâfı Sırri ve Cevat Beyler Paris'e gidiyorlar Ankara 23 (Telefonla) — Naki ieleri meüdarü Sorm ve Hridiye Vet M bi nn erelslilk Cerat Bizler Düyünü Ürmümtiye 1 llf içln gnn Parke'e karekek deceklerdir. Saracoğlu Şikrü Ber Halk Fırkası kararları 13 Vilâyette daha Halkevleri açılacak Ankara 23 ÇAA )— Cumhu - riyet Halk Fırkası Umumi Kü tipliğindeni Buzün toplanan — Cumhuriyet Halk Firkas Umumt İdare Hez yeti aşağıdaki kararlar i 1 Ankara, Ka Ku n Za SEn n yi KA 3— Malatya İstasyonunda bir leklifi kabul edil - “Adama, Aksaray, Balıkesir, Ça kır, Çorum, İsparta, Kara, Mani: a. Mersin, Muğla, Niğde, Sıva ve Tokat Vilâyetlerile Bafra, Bo yabat, Alâiye, İncbolu kazaların da ve İzmir Vilâyetine bağı kazalarda yeniden gilmasına karar verilmiştir. w at zarfında memleket içinde Çaz Tişmaya başlıyan Halkevleri elliyi greccektir. Macaristan'ı Cemiyeti Akvama şikâyet etti. . Ceneme 29 (A —- Köçük kaüar hükümetleri mümessilleri, aet miyeti meclisine sevketmeğe karar ver amişlerdir. Küçük itlâf mümesilleri M. Benee te hazır bulunduğu helde bir metin kar Teme almışlardır. Bu metin alükadar hür kümetlere gönderümüstir. Cenevre'deki Küçüke itlâf mümessillerine ba algam bu hususta kat'i talimat gelmesi bekler imektedir. Silâhları birakma konferansında Cenevre 23 (A.A.) — Silihları b Takma kanferansı divanı mat 15 te top- lanımıştır. Bu konferane, umum! korle. yönam S1 künunımani içtimema vit u. hamesini tanzim edecektir. Recep Bey geliyor Ankara 23 (Telefonla) — — Halk Fırkası Umumi Kâtibi Recep Bey çare şamba akşamı İstanbul'n hareket ede- Tektir. Ziraat mütehassısı Ankara 23 (Telefonla) — Ziraat mütehassıs profesör Falko ailesini alıp dönmek üzere bu akşam Al - manya'ya hareket etmiştir. Bakaya vergilerin tahsi Ankara 23 — Mühim bir yekân *utan vergi bakayalarının tahsili dnir layiha bayramdan sonra He - yeti Vekileye verilecektir. B: yanın kumm azamı harp kazançları yergisindendir, bunlara uzun vede - Ti taksitler gibi kolaylıklar göste * — Cumhuriyet — Yeni dokumacıîık ;m’a;!ar; hak- kındaki düşüncelerimizden. -P Yazan: Kastamonu meb'ura TAHSIN Bandan evvel yazmiş oldutum bir yari Tda, cihanm dokumacik - tarihinde, Türk'ün erişilmer bir varlığı olduğun. dan behsetmiştim. Bunlar kibat edilmez sözler değildir. Zirn dünya, delevmacılik) San'atı bakkında müzeler en büyük sa - hittirler. Nitekim Luvurun Asya'da Türk karşmında kayret etmemek, bumu ya « Banları, derin myalarin anraamak elden gelmez. Türkçe gara taribi barbar diye âd koymumtur.u.. Yalenci ve aldeba, emperyelin terik, Türk'ün çu eeçleri Karnınnda mtanam'. Türk a ererini yar Tattğı, yaptığı terihlerde yimdi möne ” £ | Tendle vanyan o devrin Avraca eeei | TErifün b eseri karaamnda biker öi : Z #erdir. Türk'ün dokmna san'atında be. aretmsen Vörena'de Avetarma di | Tzi vi gae VÜİ ÇK n Kraklede Ceki Tei |t kizenş Bare bi BN sa'allarıa u, açmmaş olduğu bir serel | Takyü Taktamı GMAlİZ Gregle DEML a ea beklerde Aclürn A NĞK S rle DA NK D iriee SO | ben hd ha AM kaymetli yazılarını belki de biz çok okur. aa granlmak sar gğ ge ei Y y Ka A a Teptini tekraeliyacek değilimi yevana getirliei bununla renklerder bedii manalar ekanlm, oefnün İne, hemas ruklarının en büvük mivarı değil midir ? Yirmi paren çesitli Türk ma - #nm Avatorya çihi gürel san'atlerlk Sidden yüksek merkii olan bir mület Kazetelerinin Bunları tekdirlerle a ve Yazma slman bizim için unçtulman Gcetlek hatrası olacaktır. Türk'ün, dün- hikları eyayı, evlerinden ver - | ide görlerilmek üzere istemişler, hatırı. Sabipleri bir taraftan Türk'ün erişlmez ene bir Türk hem de Türk kadındır. Orta Aaya'da, Türk'ün, ör yardımda Binlerce sene evvel yarattığı. coğuluti ve eşya olarak Kullandı! ipeğini, Roma- Bükümderlerı, Türk diyarından — gelen ipekleri, araylarında mücevkerat gibi en kaymetli madde Silar, Aziz oluyucularim, Türk'ün dünya dokumacıkk tarihindeki ölmez crerle - gini birer birer yazacak alurtam vizi kor. karım ki yoranım. Mevruum, Türk do- kumacilik san'atıma dair bir kitep yaz < mak değil, Cumhuriyet Türkiye'sinin, Türk'ün eaki ve öz san'atı olan bu işe matıl ehemmivet verdiğini ve ne yan - imake “istediğini anlalmaktır. - Bundan sonraki yazlarım işte onlardan bahse - Hecektir. erini ecdledınin nal muhafaza eçler Tllerini görtermek ötere cemiyele bunm İarı vevinçle vermişler, bu suretle Türk'ün Güzel san'atlarıma nit ayyanın adedli 3305 Bulmuş, işte yalare ba kadarcık bir op yaile güzel bir yerde bir kaç ay devam tiyim. Avusturya güzel san'atlar teşek - küünün, gayretile garnte ük defa aç İan bü ufak serginin Avrupa'da hânl ettiği terirler çok büyüktür. Bu işlen idden anlıyan, gazetelerin hemen yazı. Ja vaydar. “Türk san'atlerine ait vergi... Bu afık sergide görterilen eğyanm manzara ve mahiyeti her me olura ok a ister bir yatağan, bir alâh, bir gz kan veya isterse, ipekli bir kaftan ödece bir hah parçası oluan! Bu Kastamana. meb'mu TAHSİN. Tahlisiye Şirketi Kadir gecesi Yeni teşekkülün faaliye-| Dün akşam camilerde te geçmesi gecikecek gibi ibadetle geçirildi Tahlisiye girketi müdürü ve la Dün gece mübarek Kadir geresi di Bu münasebetle başta Ayasof - ya, Süleymaniye, Sultanahmet, Be- yazıt ve Fatih camileri oldağu hal de bütün eamilerde dini ihtifaller Şapılmuş, fından Kur'an okunmus, tevhit ve tekbirler getirilmiştir. Ba mübarek gece kadar açık aa camilerimiz, halk ile tklım ti n dolmuştur. mi bazı vaziyetler hâdir olmuştur. Evvelk ticaret kanımu bu kı ketlerin teşkili için beş bi heyeti Hareye Türum göslermek - tedir. girkeli kanumu he şir - ket heyeti idaresinin tamamile tahı - Tisiyecilerden mürekkep — olacağını yyahlar da dün gece ca- giderek melümanhğın yalmrz bunların gemileri şirkete a. | bu kutal gecesine üt terahür Bil edilmiştir Şimdi Avunduksade ” | sörmüşlerdir. K Ter hükümete müracaat ederek ken” * h inhisarlarda dileri de idare heyetine dahil edil Mmezlerse şirkete giremiyecekleriz Yerli entiye yapıldı Şamdiye kaderellildmüsizi el eai n eliyde YKK Bükee Fresaç'den çoliğkmekte T faklar, Mdarezi kimyagerlerleden. elup erraki yi Cak Gklkade yakış bildirmişlerdir. Du takdirde şirketin fiyeti tetkik edecektir. y Diğer taraftan hükümet şirketin histesine yüzde yetmiş sahip ola - cak buna mukabil 370,000 lira ve - Tecekti. Bu paranın getirimiştir. Mütehasmnlar tarafından Taünyene ve tahli edilen “Yerli enliyeler piyasaya çıkarmakta - dir. Şimdiden sonra hariçten memleketi- İmize ecnebi enfiyesi gelirtimenine Tür zam kalmıyacaktırı Devairde bayram tatili Beyrüli dakiyadi derde cemike ve z gö kapek Bakmarzları, Dül işine alâka gözteren okurlarımız, “yabancı dilerden gelen özlerin birder önce Bç törlü düşünce akaşı belirmiyii () Şarkçılar, yani mahtaç olduğumuz sörleri Arap ve Acem dillerinden alma: d istiyenleri (2) Garpeller, yan bu Sözleri femkçeden almağı elmatı iyi Bulanlar; (3) Ariyetçiler, yani yabancı tözleri Türk dilinden bürbötüm atıp yer. Terine eski köklerden xöz almak yelunu üdenler. «Ba öç dürünce akamm adamlari, — birbirlerile anlaşamıyorlardı. (Yeni l2 san) eılar, Büyük Zi Fulura. Arapçaya, acemceye yüz vermi yelim; İyi, yeni söz almak Manman, a. Tepcaya, acemceve yüz dönmiyelim; bu da iyi, Ama dilimize yerleşmik ör milletler arasmda bir Fi de kullanmaktan geri «Bazün Şarkçılarla Garpçilere a1 ram yak; her ne kadar frenlçe sözlere gok sık raslıyorrak ta, yerlerine ö türke geleri bulunda mu, bunlar da ortadan kalkacak, Nanl ki/ (verim) gelince Tendement kayboldu. Ariyelçilere e- vce, bunlar kendilerini her samankin. den zorlu görüyorlar, Hakları da vek deği; ama çok ileri gittikleri için erlik kalıvorlar; tözlerini dinletemiyorlar. «Bana kalıra gene en iyisi, Ziya Gök Alp'ın gösterdiği yoldur.r Okunumuzun hakkı varı Tü amip sözler, artık türkçedir. Bumunla bex raber ileride bunların öz türkçelerini 8. Beyin günderdiği tözleri sralamın, kar. giklerm bulmeğ, denemelerini ol Tardan bir takımının öz türkeçede karşı. ıkları balunduğunu bildiriyor. Meselâ — (iamir) sözünün tam karalığı unar - maktır. Anadakı'nın bir çok yerlerinde onarmak da derler, İlk becedeki © harı (beliniz) sözüde, Him) in karplık ( v yerinde kullaılıyor. (Kavis) için (vay) diyemes müyiz? (Mekta) yerine (ke- (Mokayese) ye (kare Biz, verdiğimiz kelimelerin lite ha- Tinde karşılıklarım beklemekteriz. O kurlarımızdan bir şey daha itiyoruz: Köklerin sonuna ek yahut ak ekinin tar kalmazile neler yapılabili Sözleri de ba eklerle mi yapılmıştır? Böyle ise kul, dod, ye ahat aya, bile, dine gi #mda Bulunuyoruz, demektir — Bütün eklerin, yarmki türkçemizde, hele yeni yeri vardır. Ekle deki manalarına göre ince eleyip sık Sokumak darımdır. Meselâ: balaktaki ak şer gösteriyor da biçaktaki ak alet anlarım dileriz. — KÂ NA. Vatandaş! — Bayramlıkların Yerli mallarımızdan; ikram- ların Yerli mahsullerimizden olsun! AU Pktasat ve Tasarrıf Cemiyeti Tıpığhdı! Yazanı MAHMUT YESARI Odam soğuk .. Bana vağmen Üü Artk ona bel bağlayın, rahat yatabili - yorum! iüyorum.. Bazan ağrımdan çıkan der İnceli, kalınlı çanlar çalıyor, çalını Hu gece, <Urucu len yortumur geceri mi? Civarda kiline, manastır da “ yok. damla yağmurun sesi, kaldırım kenar - Jarından akan, bozuk olaklardan taşan uların şınlten, ilak beze sarılımışım gi- bi derime yapınıyor, demarlarımı vu - dandenyor, kemiklerimi mlatıyor... Gözlerimin önünde hep, kasketinin vii yeri enseye kaymmış, ablak uratlı, Ter biyaklı, kanlı gölü sakanın hayali, Evde bir kuyu, bir sarsıç - olsaydı imdi bu iztirabi. çekmezdim. Kökten yağan ve boşa alap / giden sulara, hıncım var, Biz, yarın İki tene » Çan setlerinin ardı araar kenilmiyor. . Kim bilir Başım, beynimn — Ababey, . Ağabey. Kulağımın bidinde Niye ei çınlıyor. ayandırışından içime korku geliyor. gelen telerafleri, bülhesın sabal- enüz gün doğarken uyandınşları Teliyin doğrulayorum — Ne var, Niyazi? — Kupı çalımyor, ağabey! Ürkuda düydeğemm inceli kalınlı çan selerini anlıyorum!. . Fakat bu ka: Erken kapımızı çalan kim? sir müddet sasan kapının çıncırıdı, Tecek müjleri kalınadı. Ancak bu müj deyi, biz, dostlarımıza, ahbaplarımıza, bilhesan akrabalarımıza, komşularmızı. Biz verebiliriz. iyazi'nin kasalmış entarisinin altın- dan görünen çaplal ve korkudan tiriyor. ayandı mı, Güözlerini açarak başını sallıyor: — Uyanmaz olur mu, ağabey? Ben, ne kader yorgun, bilik bir halde çendimi atımışım ki bir şey dey hesi için para vereceğiz... Para bulmak İin çırpınacağır! sevmem, Çünkü banlar, hayır alâmet. deri değildir. oranmamışım. T süimei, Sölana Söyle, yatağından SA Niyazi açamaz. .. Bu saatte, b kade zorbaca kapıya dayanan alacaklıya Ni: yazi cevap veremez! Ceketimi onmlarıma aldun, uşaıya Vdim. Saka, ea dolü öi tenekeyi kar pınan önüne koymuş, bekliyor. Hem biddet, hem iryan ettimi — Rüyanda m gördün be adam? #örlerimi devirçcek belayorı — Dün, dört teneke, kırk... Bu ah En iki teneke, yirmi... Alkmı rup vereceksin! 'Tavrında, söylerişinde, iliaz kabul etmiyen bir kat'iyek var, — Biliyorum... Alşama gelmiyecek keetinin viziyerini gektir Kit buluruam, ben akşama uğrarım. yerlere gider, öğleye — Yakarı tofada merdiven buşında çıplak | ayak gitirtıları var, Niyazi, yatağına gir- | memiş demek! Kapıyı, va o, açıa imip?. Çocuk, büyük tehlike savuştarmaşı.. O, temkinini hiç bozmuyor: in çocuk, erken geli dedi Bön dürününden, bu yalan umulur. |— — Efendi, mu? dümaş kuruyu. .. Dişlerimi mkyorum: Direniyor! Hiç bir yekilde idare edi.. — Peki, baydi gir, boyalı! demiyecek, allnış kuruşunu almadan git- azlan kalkmazın. - Ben, iner, bakanm. | yör, Befesim tlaaıyor.. Nanl şavaca” Haydi, sen de yat, #am? Onda, kolay savulacak göz yakt Saka geldi... Bu çalış, ter biyıklı, | — Suyu çamaşır kazanına boşaltu, bop ablek suratlı delikanlının çalışı,.. Kapı: | tenekler elinde, karşııda durdu, kani 3, vaya boşaltirlen kalbim çerpi * | miyecek! Cebimde, tek bronron kuruş Merdivenleri bir hamlede çıktım. Ni- yazi'nin yüzü kireç gibi olmuş, benden İlndat bekdiyort — Ağsbey, sucu gitmiyor mu? gev yokı, Niyasi. . Yatağnı Hemen odama girmemle giyinip ç “manı bir oldu. Niyazi, hâlü sofa: Z Nereye gidiyorum, ağabeyz Saradadi varı