9 Ağustos 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Keriman H. müsabakaya İpe kiş'ten yapılan nef is tuvafetle gir di ve bir kat daha güzelleşii. Krep Keriman'ı Yerli Mallar sergisinde ğörönüz Afyon mahsulümüzün Geçirdiği tehlike Hususî îzmir muhabirimizin bu sene afyon mahsulümüze musallat olan tehlike üzerine başta hükumet olarak hepbnizin nazari dikkatimizi celbeden mektubu Cumhuriyet'in bir kaç gün evvelki nüshalarmdan birinin iktisat sütununda intişar etti. Bu mektuba nazaran bu sene afyon mahsulümüz azdır, ve bu azlık geçen seneye kadar düşen afyon fiatlarmm düzeltilmesi için pek güzel bir fırsat teskil etmek lâzım geldiği halde maatteessüf fiatlan bu sene dahi bozuk olarak idame etmek istiyen hususî bazı gayretlerle mücadele etmek icap etmektedir. Senevî istihsal vasatisi 4000 sandık ölan afyon mahsulümüz bu sene havaların kuraklığmdan dolayı bir rivayette 4500, diğer bir rivayette 700 ve üçüncü en genis rivayette ise 1200 «andığa düsmüştür. Elde sağlam ista iistik olmadığı için tehalüf eden bu rakamlan nihayet 1000 sandık olarak hulâsa edebiliriz. Bu miktar dahi Türkiye'nin cihan ihtiyacına verdiği afyon hibarile pek az bir miktardır. Ancak elde geçen senelerden kalma '4000 sandık kadar mal vardır. Yeni ve eski malın mecmuu ise cihan ihtU yacı için bizim hissemize düşen miktara ancak tekabül eder. Binaenaleyh bu sene f iatlar geçen senenin pek dü«ük vaziyetinden kurtulmak icap eder. Filhakika daha bir hafta on gün evveline kadar îzmir'de afyon fiab 14 buçuk lira idi ve mal sahipleri bu ifiata satmakta dahi nazlı idiler. Halbuki el altından ileri götürüldüğü anlaaılan bazı fırıldaklar afyonu 12 liraya düşürmüstür. Şimdi bu fiatta guya alıcı varsa da satıcı yoktur. Ortada şiddetli bir mücadele cereyan ediyor. Bu mücadeleye hükumetimiz seyirci kalmamalidır. Çünkü eğer afyon fiatını düsürmek istiyen oyunlar muvaffak olmak lâzım çelse ve bu da okkada vasatî 3 lira f arkettirse netice memleket aUyhine 1 milyon lhahk bir ziyaaı mucip olur. Biraz dîkkat edilse afyon mahralümüzün bu sene 20 lira üzerinden satılabileceğine şüphesiz nazarile bakıhyor. Şimdiki fiatla bu 20 lira arasındaki f ark ise tam 2 buçuk milyon Türk lirası eder. Binaenaleyh önümüzdeki vaziyet gözümüzü dört açmağa değer f evkalâde ehemmiyetli bir vaziyettir. Afyon fiatını düşıirmeğe çalışanlar bu senenin malmı ucuz kapatmak istiyen bazı tacirlerdir, ve bunlann Izmir'de kendi gözümüzle görmüş olmak üzere bizim de vâkıf olduğumuz hileleri şudur: Avrupa tacirlerine ucuz f iatlar teklif ediyorlar ve ancak alıcının bir fabrika olmasını şart kosuyorlar. Eğer alıcının fabrika olması şartı ileri sürülmese ucuz teklif ettikleri malları herkes ve hatta îzmir tacirleri de alabilirler. Hile yoluna sapanlar buna meydan vermemek için bu sartı ileri sürmüş bulunuyorlar. Maksatları ise Avrupa'ya mal satmak değil, belki Türkiye'de fiatı düşür mektir. Kendilerinden mal istenildiği zaman ucuz f iatlarile 35 kasa da mal veriyorlar. Avrupa Türkiye fiatını 1212 buçuk lira zannediyor. Böylelikle hileyi yapanlar Türkiye'de kendilerinin dikte edecekleri afyon vaziyetine hâkim olmuş olacaklan gayesini takip ediyorlar. Eğer dikkat olunmazsa filhakika bu maksatlarına nail olmuş ta olabilirler. Ancak onların bu hareketleri öyle başıboş muvaffak olmağa bırakılamaz tabiî. tzmir muhabirimizin de dediği gibı her şeyden evvel hatıra şu geliyor: Hasusile şa buhrcm senesinde her hangi bir tnillî mahsulün fiatını düfürmek idn hile yollartna sapmanın cezast yok mudur? Bu noktanm asabiyetle tetkikine ihtiyaç vardır. tkincisi bu seneki az mahsul üzerinde oynanılan oyunun önüne geçmek için hükumetin millî bankaları gerek mal almak ve gerek avans vermek hususlarında cesaretli harekete sevketmesi lâzımdır. Bu ayni zamanda bir vazifedir. Çünkü bu sene fiatı düsürmek istiyenler afyon üzerine konularak gelecek sene mayısmdan itibaren tatbik edilecek inhisar kanunundan da istifade ediyorlar. Bu kanun millî bankalarm bu sene afyon üzerînde avans yapmamalanna sebep olmustur. Çünkü banka lar kanunun tatbikmda hakikî vaziyetin ve ezcümle elde kalabilecek mahsulün ne olacağını bilmiyorlar. Halbuki inhisar sahşın bir elden yapılmasma dairdir, ve her halde bu da elde afyon mahsulü bulunmasile YVNUS NADİ (Mdbadı 5 inci şo Dokuzuncu sene: No. 2966 umhur ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusn: istanbul, lJ**246 Telefon: Bagmuttarrlr: 22366, Tahrlr müdurü: 23236, İdare müduru: 22365, Matbaa: 20472 * f 11 I, an fi|, c f f t e a aj|U5lO5 Dovirde büyük tezahürat Belediye Reisi Türkiye hakkmda çok muhabbetkârane bir nutuk söyledi Her taraf Türk bayrağile donanmıştı, müsamerede ve spor sahasında Dünya Güzeline merasim yapıldı Her kitapçıda bulunur Halit Ziya Beyden Keriman Halis Hanıma Ece Keriman'a Atebei ulyayi mülukânelermo naşmetmeap, Siz ki Şarkuı saf ve mücellâ dan Türk'Iük güneşini minimini parmaklarmızın ucunda kaldırarak Garbin sisli ve vehimli ufuklanna götürdönüz ve yeni bir irsat ve ikaz meşalesi gibi talik ettiniz; siz ki ırkmızı ihata eden, kinden, garezden, uzun bir mazinm karsı birikmis hasetten mürekkep hurafe yığınlannı küçücük ayaklarınızla çiğniyerek yükseldiniz, ve bütün dünya m » vacehesinde bütün dünyaya şamfl bir müsabakada muzafferiyet tahtma calis olarak Târk'ün en güzel ve en ivi bir nümunesini, Türk kızını, olanca haşmet ve nezahelile cihana gösterdiniz; evet, siz ki bu mukaddes vazifeyi en kibarane, en asüâne bir sekilde yapbnız; bir Türk babasına müsaade ediniz, sevket ve satvetinizin huzurü mehabetinde kafnpti"?" bütün inbina kabiliyetile rükua idebiyatt cedidenin en ptiksek ve mümtaa varsm, ve şahsuuzda Türk kadınuu, ezsimast Uşşakızade Halıt Ziya Bey cümle yeni neslin gelecek nesillere valyonnn, rrmnum yüreğinizde müzdabaın de olacak necip Türk kızmı selâmlasın. muhteüf hislerin arasında şaşırmış, ba • Bilir misiniz, Ece Keriman, siz ırkınalmıs görüyorum; sonra bu cidal yalnızın yalnız Türk sehsüvan sıfatfle vaculuğunun gecelerinde, yoralmuş, ezfltanınızdan aynhrken, türlü ihtimalâl^ve mis, rüyalarınızı bile tahattur edemiyecek, tesadüfat ile dolu bir cenk için hat karanhk uyktı kuyulannm derinlikle bir yola çıkarken rikftbm' rinden bulup çıkaramıyacak kadar bir memleketin, bütün mflletin dualart, teyokluk içine dalmıs iken benim hayahmin mennileri kosusuyor, güzergâhmızda gözü mukaddes bir mabedin harimi ulana, baba, kardeş kalplerinin mubab viyyaiına girercesine ihtiraz ile, ihtiram betleri yayıhyordu. ' r ' Lutfen sahifeyi çevtrtnta Sizi bu cidale giderken tasavvur edi Şükrü K. Beyin seyahati Dahiliye Vekili, vilâyetleri teftiş için Dünya GüzeUik Kraliçesi Sptfdan OstaraTa Dünva GüzeUk KraHçesi intıhabmdan ttnasmda otoüann raâyolorü. DovÜ S (Hıuusi) Dünya Gttzeli Keriman Hanımın burada misafereti hemen bütün Fransa ve yukarı Avrupa için mevsimin en büyük hâdisesini teşkil etmistir. Keriman Halis Hanımın buraya gehnesi Franuz vilâyet merkezile, Nis, Kan, Mon • tekarlo ve diğer sahil şehirlerinde biriken binlerce ecnebinin buraya tehacümüne vesile hazırlamıstır. Bu münasebetle Fransa, Almanya, tsviçre, İtalya'nın bir çok şehirlerinden hususî trenler hazırlanarak binlerce halk Dovil'e taşınmıştır. tngiltere ve İspanya sahillerinden buraya yatlar ve tenezzüh gemileri gelmektedir. Dovil'in her tarafı Türk bayrak larile donanmıştır. Bütün muhit adeta Türk güzeli şeref ine büyük bir bayramın mes'ut günlerini yaşamakta dn*. Keriman Halis Hanımın şahsiyeti ile Avrupa camiasma yapılan Türklük tesir ve telkinatı tahmin edilemiyecek kadar genis ve kuvvetli bir çerçeve içinde tecelli etmektedir. Dünya güzeli seref ine Ambasa dor lokantasmda verilen müsamere çok parlak olmustur. Dünya güzeline diğer memleket güzelleri refakat etmekte idi. Keriman Hanım bir tufan halini alan alkışlarla karşüandı. Salon hıncahınç dolu idi. Cihaa Kraliçesi halkın hiç dinmiyen alkışIarma mütemadiyen mukabele etmek mecburiyetinde kalıyordu. Belediye reisi irat ettiği bir nutukta Türk inkılâbmdan, Türk kadınlığmm yük sek meziyetlerinden sitayisle bahsederek Keriman Hanımı tebrik etti. Dünya Güzeli bilâistisna her tarafı istilâ etmiş vaziyette olan halka takdim edildi ve bundan sonra tezahürat; merasimi inzibat altına almağı imkânsız kılacak bir şekle girdi. öğleden sonra saat 3,5 te Dünya Güzeli, refakatinde diğer güzeller ve M. Gabrielle ve Andre de Panguores olduğu halde Dovil koşu mahalline gitti. fftuetesinin guzelHk müsabakasna tahsis ettiğl aahife Yans yerinin bütün giseleri bir Ievha içinde canlanıyor, her hareket tehacüm manzarası arzediyordu. bu merkezden ayrılarak muhit ve Miktan tahmin bile edilemiyecek manzaraya hâkim oluyordu. kadar kesif bir halk kütlesi, Dünya Burada Kraliçeler arasmda bir zaGüzelinin bulunacağı yanş sahasma dahil olmak için kapılara bir sel gi '^raf et müsabakası yapıldı. Neticesi bi akıyordu. yarın belli olacaktır. Sahada sporculardan mürekkep bir Yalova'da bulunmakta olan grup Dünya Güzelinin bulunduğu isicumhur Hazretleri dün Millet kısım önüne geldi ve hürmetle eğileçiftliğini teşrif etmişler ve bir rek Cihan Kraliçesini selâmladı. müdde istirahat buyurduktan Gece Ambasador lokantasmda Freatnzca Le Mirotr da Monde muhteşem bir balo verildi. Bu balosonra akastn Adalara doğru bir yu hiç bir mümasil ve müşabihini bu mecmaan dönya guxellik miuabakateaezzüh yaparak kaplıcalara n hakkmda »a aaiırlan yaztyor: larak tasvir etmeğe imkân yoktur. avdet eylemislerdir. «Kat'î hükmün verileceği dakikaEğlencenin ihtisamından ziyade Türk 4ü«cü smhifede) ve Türkiye isimleri en sempatik bir dün Zonguldağ'a hareket etti Veküi Şükrü Kaya Bey Erturum Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey, dün aksam saat yedi de Erzurum vapurile Zonguldağ'a hareket etmistir. Dahiliye Vekilimiz, Zonguldak'tam baslıyarak Karadeniz vilâyetlerinde* bir teftiş seyahati icra edecektir. Şükrü Kaya Beyin bu seyahati (20) gün kadar sürecektir. Şükrü Kaya Beye Vekâlet kalemi vapurunda teşyicüeri arasmda mahsus müdürü ve hukuk B££İerrefakat etmektedirler. Veldl Bey vapurda Millet Meclisi Reisî Kâzım, Hariciye Vekili Tevfik Rfif tü, muhtelit mübadele komisyonu Türk murahhav heyeti reisi Şevkî, Maras meb'usu Mithat, Vali Mohittin Beyler tarafından teşyi edilmiştir. nıiTiııııiMiıiıııııiMiııııııııııııııuııiınııııuııuııuıııııııııuıniııııııiMiıınııııiHiııııııııııııuııııııııııııiMiııuııuııuııuıtıutıınıııuııuııiıniuınniH Işsizlere iş! Gazi Hz. nin Dünkü tenezzühleri Avrupa gazeteleri TOrk Bflzelini anlata anlak bitiremiyorlar ^ îf siz Yahu, baberin var mı?.. Belediye işsizlere iş bulmak için biç l teşkilât yapıyormuş... Ârkadaf ı Âman birader, şu teşkilâtta kendimize birer iş bulsakJL