29 Ekim 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

rlı OYUNLAR Gramofon oyunu Biiyiik adamlar Amerika'lı büyük kâşif Edi son bundan bir hafta on gün evvel öldü. Bu öliimle insaniyet asrı hazırın en müstesna şahsiyetlerinden birini kaybettniş oluyor. bir gazete basıp satmağa başladı. Ayni zamanda minimini bir de istasyon büfesi tesis etti. 1862 senesinde tren yolunda kazaya uğramasına ramak kalmış ken hayatını kurtardığı bir kı zın babasından telgrafçılrk öğ rendi ve bu sayede elektrik kuvvetini ziyaya tahvile muvaffak oldu. 1879 senesinde Amerika'nın büyük şehirleri elektrikle tenvir olunmağa başladı. Elektrikten sonra fonoğrafı meydana çıkardı ve bunu diğer keşifleri takip etti. Edison çok merakh ve çok çaIışkan bir adamdı. Ekseri gecelerini uyumadan lâboratuarın da yahut kitap okumakla geçirdiği olmuştu. |meraklı Dünyanın sonu Âlimlerin yaptıkları tetkikata göre kâinatın mevcudiyetini idame eden güneş günden güne ihtiyarlamaktadır. Ayni âlimler ı H i K AYB Oyunculardan biri gramofon olarak ayrıhr. Bu oyuncu sıra ile dizilmiş diğer oyuncuların önünde birer birer durarak: Ben gramofonum, der, hangi sarkıyı istiyorsan onu söyliyeyim! öteki oyuncu faraza: «Uskü dar'a giderken bir mendil bul dum» u ister. Söyliyebilirse ne alâ! Geçen öteki oyuncunun önüAltın liranın fazileti nîhayet kaklar tenha idi. Perapalâs'm ar ne gider. Eğer söyliyemezse sonra ceza görmek için üzerindeki sizdir. Onu sayıp dökmenin im ka tarafına yaklaştığı vakit köeşyadan bir şey verir. Sarkıyı iskânı yoktur. Hani onun yüz sekiz şedeki bir gürültü nazari dikkatini celbetti. kuruşa geçtiği mes'ut günler.. Fakat bu anlatacağımız hikâİki karmanyolacı ihtiyar bir ye altın liranın büsbütün başka adamı duvann dibine sıkıştırmışbir faziletini gösterecektir. lar soymak istiyorlardı. Fahri İstanbul'a Anadolu'dan Hey ne yapıyorsunuz? gelmiş bir talebe idi. Babasınm Diye üzerlerine doğru atılmagönderdiği para ile geçiniyor. sile beraber karmanyolacılardan tiyen oyuncu gramofon olur. Ebe» Bu kâfi gelmezse arasıra gidip birinin dönüp üzerine ateş etme" yerine geçer. Eğer sarkıyı istiyen k Buradaki dayısından para alı si bir oldu. Fahri: de söyliyemezse ceza görmek iyordu. Eyvah vuruldum! çin bir şey de o verir Yandaki Ay sonu olduğu için Fahri geDiye yere düştü. Karmanyo • oyuncuya geçilir. çenlerde gene dayısına düşmüş lacılar adam öldürdüklerini gö Oyunu idare edenin intihap e~ tü. Fakat dayısı da piyasadaki rünce kaçtılar. İhtiyar adam Fah deceği şey mukabilinde oyunu buhrandan müteessir olmuş bir ri'nin yanına gelmiş ingilizce bir idare edenin intihap edeceği cetüccardı. Onun için: zayı görür. Faraza kaz gibi başeyler söyliyip duruyordu. ğırır. Takla atar. Fahri silkinip kalktı. Üzerinde kan lekesi filân yoktu. Yalnız ceketi delinmiş, gelen kurşun yeleğinin cebindeld liraya çarparak geri fırlamıştı. İhtiyar Amerika'lı hayatını kurtaran bu genci izaz ve ikrazn îçin Perapalâs oteline götürdüğü vakit Amerika'lıya kendi haya tını kurtaran altmı gösterdi. Amerika'lı altmı eline alıp e " virdi çevirdi. Ama, dedi, bu Sultan Mahmut zamanından kalma.. 500 dolar veririm.. Hem bundan sonra sen benim kâtibimsin. Beraber Oğlum, dedi, vallahi mete Amerika'ya gideriz. Fahri altının mukabili 500 doliğim yok. Yalnız şurada bir alları götürüp dayısına verdi. Kentmım var. Onu vereyim bozdur disi de Amerikalı'nm fabrikasıharcet! nın başında bir müdürdür. Ya Fahri mahçup olmakla beraber ihtiyacı fazla idi. Çare kında kızile de evlenip damadı olacak. siz altmı aldı. Dayısınm TozkoIşte altın liranın bir fazileti da" paran'daki evinden çıkmış Be " yoğlu'na doğru gidiyordu. ha! Bir Türk gencini ölümden kurtardıktan sonra ihya etti. Ortalık iyice kararmıştı. So Edison gazete muvezzti iken Çünkü Edison bugünkü insanların rahatlık, eğlence ve sanayi hususlarında nihayetsiz tekem müllerini temin etmiş bir adamdır. Medeniyet şu andaki terakkisinin mühim bir kısmını Edison'a medyundur. Elektriğin, &amofonun, radyonun, telsiz telgrafın ilk safaha tini keşfedip meydana çıkaran Edison'dur. Edison öldüğü zaman 80 ya şında kadar vardı. Bu büyük â lim ancak bir iki sene mektepte okumuş, bundan sonraki kemalâsırf kendi sâyile iktisap et Bdison'un. son resmi hayatımızın membaı olan güneşin ne vakit söneceğini bile hesep etmişlerdir. Bunu arz üze rindeki hararetin derecesinden bulup çıkarmışlardır. Fakat merak etmeyin. Dünyanın sonunu iki milyon sene sonra yaşayacak insanlar ancak görebilirler. İstikbal için böyle. Biraz da maziyi kararlaştırahm. Milyonlarca sene evvel güneşin arzımıza yolladığı hararetin derecesi 90 derece idi. Bunda insan, hayvan ve nebat yaşıyamazdı. Arz üzerinde hayatın zuhuru hararetin mutedil bir dereceye inme sile kabil olmuştur. İki milyon sene sonra güneşin arza gelen harareti sıfıra mün cer olacak ve her şey mahvolup gidecektir. Bu oyunda mekteplerde öğrenilen ve söylenen şarkılar çok işe yarar. ('\Hokkabazhk\') Lâalettayin bir iskambil kâğıdı alıp herkese gösteriniz. Sonra bunu desteye karıştınp desteyi de bir bardağın içine koyunuz. Elinizde bir hokkabaz değneği vardır. Bunu harekete getirdi niz mi demin desteye karıştırdı ğınız kâğıt kendiliğinden destenin içinden yükselmeğe başlar. Bu nasıl oluyor. Gayet basit. Bdtson fonoğrafı keşfettiği vakit c Genç ktz elbiseleri bilecekleri elbise ve mantolar için işte size birer nümune. Manto tayör tarzındadır. Yakası ve belindeki hafif kloş tıpkı tayörlerde olduğu gibidir. Rö • verli iki cebi vardır. Sağdaki elbisenin etekliği arkadan açılır. önde düz iki plisi vardır. Bluz kısmı iki tarafındaki pli ve yakasının ön kısmındaki parça ile çok şık durur. Düğmeler bu parça üzerindedir. Bu eteklik twed veya sair yünlülerden yapılabilir. İsteni lirse manto ve eteklik ayni ku maştan intahap olunur. Yahut eteklik daha koyu ve manto daha açık bir renkte de iyi gider. Renklerin bu suretle ayn ayrı olması son modaya daha muvafıktır. O kâğıda bir balmumu parçasile gayet ince bir siyah iplik rapteder ve ipliğin ucunu da yeleğinizin düğmesine bağlarsınız. Hokka baz değneğini bağlarsınız. Hokkabaz değneğini meydana, çıkarıp ta ipliği kaldırmıya başladınız mı mahut kâğıt yükselmeğe başlar. Fakat bunu seyircilerden uzak ve karanlık bir yerde yapmalı ki belli olmasın. miştir. Ailesi vakıâ çok fakir değildi. Fakat bu zeki çocuğun ihtiyaçlan o kadar fazla idi ki babasından aldığı yevmiye bu masraflara kifayet etmiyordu. Boyuna kitap satın alıyordu. İlk okuduğu fen kitabı, üzerinde çok derin bir tesir yaptı ve kendisini küçük bir lâboratuar tesisine sevketti. Bu lâborauara lâzım olan şişeleri ve saireyi almak içindir ki Edison şimendifer istasyonlarında gazete satmağa başladı. Lâkin Ihtıyarlığına rağmen durmadan çdlıştrken bu işten kazandığı da lâboratuEdison'un çalışma ve muvaf ar ve kitap masrafına kifayet fakiyet hayatı bütün dünya ve etmiyordu. O zaman ticaretini hususile Türk gençliğine nümutevsi etmeğe mecbur oldu. Küçük ne ittihaz edilecek bir misaldir. Edison'un yegâne zevki mütalea olduğu için büyük âlim sade fennî neşriyatı takip etmekle kal Kanguru maz, edebî ve içtimaî eserleri de KangurunuH boksör şeklinde okur, esaslı yerlerini hafızasında bir gölğesini yapmak için sağ esaklamağa muvaffak olurdu. lin iki parmağını Kangurunun Edison insaniyete bu kadar büyük ihtiralar hediye ve beşeriyete bu derece hizmet etmesine mukabil para hırsı duymuş adam değildi. Gayesi şöhret kazanmak ta olamazdı. Sırf bu yolda çahşmaktan zevk aldığı için nihayetsiz yorgunluk ve zahmetlere katlanarak hedefine varıyordu. kulaklan şeklinde dikmeli. Gerisini büyük kaf ası şekline sokmalı. Sonra sol ele boks eldivenleri şeklinde bezden ve ya kâğıt tan top şeklinde altı boğulmuş parçalar takip biraz aşağıda tutmalı ve sağ eli bir örtü ile örtmelidir. Gülgeler tiyatrosul I T. evvel buSmacası j 2Oj 2O •• Eğlenceler 20 2O Şu gördÜCTÜnüz boş hanelerc Talihli mektepli Genç mektepli kîzlarin son feaharda mektebe giderken Geçen bul macamızı hal ledenler ara sında kendisi ne 5 lira mü ~ kâfat verilme si münasip görülen Konya liBu sene büyüklerin mantosun sesinde 31 Şe • da nasıl düz renkli kumaşlarla fik Efendinin fantezi kumaslar rekabet ediyor bize gönder larsa genç kız mantolannda da ği resmini bası öyledir. Bu artık sizin veya an • yoruz. Tebrik eâer ve hayatta da munenizin, babanızın vezkine, inti gjmaunı tenurani d i 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 13 rakkamlarını o suretle yerlestiriAyaklı bir bardak alınız. A niz ki her sıra gerek ufkî ve 1 damakılh su ile doldurunuz. KeI gerek âmudî cemedildiği zaman bütün yekunlar 20 olsun. narına biraz yağ sürünüz. Aşa sun. | ğıya bardağın ayağile temas edeDoğru halledenlerden bir kicek şekilde dört köşe kalınca bir şiye beş lira hediye takdim e • , kâğıt koyunuz. Sonra sağlam ve dilecek ve resmi gazetemize kısa iplikli bir dikiş iğnesi tedarik basılacaktır. ediniz. Bunlar hazır oldu mu, seDiğer halledenlere muhtelif yircilere bardağı bu iplik ve kâ ğıttan geçtiği yeri balmumu ile hediyeler. Cevaplar teşr'nievvel1 ğıt vasıtasile kaldıracağınızı söy sıkıştırınız.Kâğıdı suya ve bardasonuna kadar «Cumhuriyet leyiniz. Tabiî kimse inanmaz. Fa ğa lâyıkile temas edecek şekilde çocuk sahifesi muharriri » bardağın üzerine yerleştiriniz. kat siz söylediğinizi şu suretle adresine gönderilmelidir. Bu Sarsmadan yavaş yavaş kaldınyapabilirsiniz. ' adrese gönderilmiyenler ve geç niz. Bardak ta beraber kalkar ve İpliği kâğıdın ortasîndan gegelenler hediye alamazlar. berkes şafinr kalır. çirip düğümleyiniz. İpliğin kâ • 2O