5 Haziran 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2541 { B a o m u V arrlrt > YUNUS NADt İDAREHAJMESh, î } kar^iMnda daireı «tahsus» \ İstanbuT Cumhuriyet *\ "Posta kutusu: N» 2 4 6 Tahrl' müdürU ^ 2 3 2 3 6 20472 hJare müdUrü 22365. Matbaa . • Başmuharrir 22366 Ciı m h u riy IIIIHIIIiminHNIOIIHHIIMMItHrrTIIKIIMIMIM«MMnniHIHIMIMirMMMnilMU'1Hnill<IKt)nillMMMn>l>?I!l|l|<nillllll|>M<HIIMMIfIIIrRlrllHllırintlIMIUIII MUfUNiriIMIM1MIMU1Irl|IIIMUI CUMA 5 HAZiRAN 1931 ABONE T ŞER'AİTf MÖDDET: TÜRKİYEİÇİN HAglÇ İÇİN] Seneliği ' 1 4 0 0 Xr.« 2700 Kr.1 6 Aylığı 1 750 Xr.f «1450 Kr.1} } 3 AyJıgı 400KT.1 ^800 Kr.fd Nflshası lher yerde «*5 ^Kuruşiıır^ l||lll|IM<ll||li<<l»|l<l!llllli!f|l|l|IHIIinıinill|IIIMlr|ll>"""i>>rl<IMIH|l1IHIM>l Memur Çıkarmak Yerine Maasları İndirmek DUsUnUIUyor llniHIIIMIMMIIIIIMIIIIIII|linill|IIIIIHII|IIIHIIIHIIIIIIHIIIIIIIHI|IIMIIHII|ll|HIIIIHIIır|l|lllıniMIIIMII|lll|ll|l»IHIımnlllll|lllm!l!|Mlı|!!l!H( Memurların Azaltılması yerine Maaşların indirilmesi Bu nüshamızda okunacak bir Ankara telefonu bize pek tnühim bir haber veriyor. Tasarruf fikri ile memur kadrolarında memur adedinin azaltılması şeklindeki fikir yerine Bütçe encümeni memurların aynen muhafazasile maaşlarda tenzilât icrası fîkrini mütalea ediyormu». Telefon haberi bu fikrin encümende kuvvet bulmakta olduğunu, resmî ve bususî mahfellerde de devlet hizmetlerinde çahşanlar lehine olmak üzere en isabetli hareketin bundan ibaret olacağı fikrinin mevki ka • zanmakta bulunduğunu bildiriyor. İşte mühim dediğimiz haber budur, ve hakikaten de njühimdir. Tasarruf fikrindeki zarureti herkes biliyor. Ancak sebebi yalnız tasarruf olarak kadrolarda memur adedinin azaltılması prensip mahi yetini haiz bir tedbir olamazdı. Eğer mevcut kadrolar devlet hiz • metlerinin gösterdiği icap ve ihti yaçlarla yapılmış ise tasarruf zaruretile bu kadrolarda tadilat icrası devlet hizraetlerinde belki bazı noksanlara katlanmaği göze almak manasına gelebilirdi. Bir taraftan bu ihtimal varit olmakla beraber di • ğer taraftan maistlerini maaslarına uydurmus kimselerden bir çok aile nin müskül mevkide kalması da f er dî ve içtimaî diğer bir mes'ele teş kil etmek tabiidir, Bafka türlü ça resi bulunamadağı zaman zaruret lerin hükmüne ittiba olunmak lâ zım geleceğine süphe yoktur. Fa kat, işte görülüyor ki, Bütçe encü meni kadroların tadili mes'elesinde bir kısım memurları açıkta bırak • mak yerine baska bir sekil aramak ve bulmak yoluna dökülmiis bulu nuyor. Bütçe encümeninin aradığı başka sekil açıkta kalmaları melhuz memurlar lehine bir gayret ve hhnmet olmakla beraber belkî daha e • saslı bîr prensip fikrine dahi îstinat edebilecektir. tzah edelim: Devletin memur kadrolan umu mî hizmetlerin icabına göre tayin otunmus farzedilir, ve hakikaten de tju kadrolar o icap ve ihtiyacın mahsulüdür. Zamanla ve tecrübe ile bu kadroların fazlahğına hükmoluna bilîr ve bunlan tensik etmek iktiza edebilir. Bu yeni seklin tatbikında takip olunacak en doğru hattı hareket inhilâl edecek memuriyetlere yeni memur almamak suretile yeni kadroyu zamanla tahakkuk ettir • mekten ibarettir. Bu hareket tarzında birdenbire bazı memurları açıkta bırakmamıs olmak fazileti var • dır ki ehemmiyeti asla az görülmemek lâzım gelen bir keyfiyettir. Memuriyet seklindeki işinden olan vatandas cemiyet için ya bir yük, ya bir yara olmaktan hali kalma • makta devam eder de onun için. Muvazenei maliye encümeni kadroların tadili seklindeki ilk fikre bedel mes'elenin halline başka bir »uret ararken pek muhtemeldir ki bu noktai nazarı dahi gözönüne almıştır. Dîğer ehemmiyetli bir nokta da şudur: Az çok bizde de tesirleri görülen dünya buhranının içinden nasıl çıkılacaktır? Bu mes'ele üzerinde bütün dünyaca durup dinlenmeksizin yapılan arastırmalarda vasıl blunan müsbet neticelerden biri de şudur:' Devletlerin masraflarmdaki ağırlık hafifletümek ve buhranın zorluklarına memurlar da dahil ol dukları halde bütün memleket halkının alesseviye iştirak ve tahammül etmeleri yolunda yürümek. Bu buhran yavaş yavas elb>t gececek ve o geçinciye kadar da insanlar onun yiizünden az çok zahmet ve bir çok ta zarar görecektir. O halde başkalarının bu zahmet ve zararlarınm "hiç olmazsa zahmet kısmına me • murların da iştiraki lâzımdır. Buhrandan çok müteessir olan Avrupa memleketlerinde bu kaide mucibince hareket olunarak maaş ve masraflarda az çok tenziller yapılmıştır ve yapılmaktadır. Biz zanne diyoruz ki önümüzdeki seneler zarfında bu tenzilâtta daha ilerive gidilecektir. Avrupa memleketleri • nin bubrandan fazla müteessir olanlarında bu tenzilâtın pek yakında yarıyarıva vasıl olacağmi farzet mekte hata yoktur. fssizlerine milyonlar vererek yardım yapan bu memleketlerde memurlar arasından yeni îssizler çıkarmaktansa onlann ••aslarında tenzilât icrası tercih Münhal meb'usluklar için intihap Bütçe encüme ninde cereyar Hatalann cezası yok mu ? Resmi dairelerimizîn âmirleri bazan hatalar işlerler. Bu hata lan meydana çıkar, dcvletin bu hatadan zarar gördüğü tahak kuk eder, fakat hatayi işliyen hemen daîma cezasız kalır, hatta cür'eti artar, yenî bir hata daha isler. İşte, Defterdarhğın cezasız kalan eski bir hatadan sonra yeni bir hata işleraesi bu nevidendir. Bir zaman Defterdarhk, sinema biletlerinden vergi vergisi almağa kalkıştı. Bir koltuk bile tinden alınan muhtelif resim ve vergileri de cemederek vergiyi bu umumî yekun üzerinden almak istedi ve hatta aldı da. Bu, çok manasız bir şeydi. ^ünkü bu şekilde, vergiden vergi ahnca ver • giyi daima yekuna ilâve etmek lâzım gelir ve bu da, îiânihaye, dairei faside halinde devam edip gidebilirdi. Sinemacılar, Defterdarlıktan çıkmauna rağmen tamamen he • sapsız ve abes olan bu vergiden vergi almak usulü karşısında mahkemeye müracaat ettiler. Mahkeme Defterdarhğı hak«ız çıkardı, Temyiz de hukmü tasdik etti. Hazine, bir çok avukat pa rası verdi, maaraf etti ve mahkum oldu. Bu karar üzerine stnemacılar yeni bir dava ikame ettiler ve haksız ahndiğı anlasılan iki katlı vergilerin iadesini istiyorlar. Defterdarhk bu davayı da kaybetti, fazla alınan yergileri iadeye mahkum oldu. Yakında Temyizin, evvelce esasını tasdik eltiği bu kararın fer'ini de tasdik edeceği tabiidir. Bu auretle Defterdarhğın halktan kanunsuz vergi aldığı tahakkuk etti, bu davalar yü/ünden hazineyi zarara soktuğu da ta • hakkuk ett". Öyle olduğu haldo Maliye Vekâleti Defterdarhğı tecziye etmedi. Bu hatalann cezasız kaldığını gören Defterdarhk, şimdi de Vilâyetle beraber sinemacıIara karsı yeni yanhş teJbirler %'iyor. Bu yeni tedbîrlerden de ha zinenin zarar edeceği muhakkaktır. Bu hatalann cezasız kaldıkça tekerriîr edeceği tabiidi». Onun için, iki kere iki dört eder gibi mahkeme kararlarile tahakkuk rden bu hatalar tecziye edilmiyecek mi? Diye Bu sabah saat sekizde ilk rey sandığa atılacak Rey atma muamelesi saat 15 tebitecek ve derhal tasnif yapılacaktır Kadroların muhafazasma mukabil maaşların tenzili! Encümen hem 931 bütçesini, hem vergi tadilât kanunlarını tetkik ediyor Evkaf bütçesinde mü him tenzilât yapıldı Ankara 4 (Telefonla) An kara İmalâtı harbiye fabrikaları memur ve ameleleri Müdiriyeti umumiyeye müracaat ederek fabrikadan çıkarılacak 200 den fazla arkadaşlarının maaşlarının kendi maaş ve ücretlerinden kesilmek suretile temin edilmesini ve onlann işten çıkarılmamasını rica etmişlerdir. Ankara 4 (Telefonla) Ha • zine masraflanndaki tasarrufatı memur kadrolartmn amumiyetle tenzili ve barem kanunu hükümlerinin tadili suretile yapmaktansa Butçesinde haylı tenkihat yaptfan Evkaf memtrrların aynen muhafazasile mtiduru umumist Ntyazt B bütün maaşlarda tenzilât yapıl susi mehafilde de devlet hizmet • mast fikri Bütçe Encümeninde lerinde çaltsanlar lehine en musip kuvvet bulmakta oldağu gibi he hareket şeklinde telâkki olun (Mabadi 4 üncü sahtfede) men hemen bütün resmi ve hu Istanbul meVustuğuna C. V F. tarafmdan namzet pSsterüenîerden Alâettin Cemil B. Ziyaettin B. Ankara 4 (Telefonla) 6 vi•lâyette 11 münhal meb'usluk için cuma günü intihap yapılması Dahiliye Vekâletinden alâkadar viIâyetlere bugün telgrafla bildi • rilmiştiıvr " " " / Istanbul intihabatı Münhal dört Istanbul meb'us Iuğu için, verilen emh mucibince bugün intihap yapılacaktır. fntihabı meb'usan Heyeti teftişiyesi dün toplanarak hazırlıklara devam ve ikmal etmiştir. Tarihî intihap sandığı dün depodan çıkarılarak Belediyeye getirilmiftir. Sandık bugün saat ye{Uabadi 4 üncü sahifede) Tevkifanede açlık grevi tki idam mahkumu yüzükoyun yatmakta ve verilen yemeği yememektedirler Buhadise İstanbuİ'da ilk defa vaki oluyor Bir katil mes'elesinden dolayı idama mahkum edilip idam hükmü Temyiz mahkemesince tas dik edilerek Büyük Millet Mec lisine gönderilen iki mahkum tevkifhanede açlık grevi yapmağa başlamışlardır. İdam mah • kumlarının isimleri Hamdi ve Niyazi'dir. Bu mahkumların vekili, kararm Temyiz mahkeme îstanbdl teıkifaneslnln methali since tasdik edildiğini kendile • rine bildirmiş, bunun üzerine lerdir. Mahkumlar höcerelerin bunlar da açlık grevi ilân etmiş „ , (Mabadi 4 uncu sahifede) İMIIIIIIIIITI1IIMII1IIMII 3 Zat maasları tevziatı nasıl kolaylaşacak? Badema Vilâyet dahilindeki bütün Maliye şubelerinde para verilecek Mütekaidin, eytam ve era milin maaş tevzitamnı mal • müdÜTİükleri ne devrinden dolayı hasıl o lan karışıklar ve müşkülât zail olmak üze • redir. Karısık • iık ve şikâyetler şu sebep • lerden ileri gelmiştir: M a l m ü d ü r Beyaztt Maliye tahstl şubesinde maaş almağa çalışan kadtnlar Soruyoruz! Bükres Sefiri HamduIIah Suphi Bey yakında gidiyor Ankara 4 (Telefonla)Münhal bir elçilik tah sisatı Bük reş'e nakle dilerek sa bık İstan HamduIIah Suphı B. Kadın Birliği Kongresi ni idare heyeti intihap edildi r MIMIIIII11< 1111111M P11M11111H11111II111M1111 It II11M11111111 ri IMI [111II111! m 1111111 If II t f MI1M M TIIIIIII m [IIIIMIIM1II Ul 1 rillli 11|1 M11 ııııııııımııııııııııtıııııiHiıııııııiHmmıiHiıııııııııııııımııınıiHiıtııımınııııiHimııııifiıııııımiHM Iükleri senelerdenberi şikâ marasının tefrik edildiği tahsil yeti mucip olan bu tev şubesine gitmişlerdir. Her mal müdürlüğü dahilinde yalnız bir ziat işini ilk defa olarak deruhte değil, ondan fazla maliye tahsil ettiklerinden az, çok müşkülât şubesi vardır. Meselâ Fatih mu • karşısında kalmışlardır. Cüzdan sahiplerinin numarala hassesatı zatiye subesinden maaş alanlar şimdi o şube dahilindeki rına nazaran maaşlarım hangi şubelerden alacakları mükerre • on maliye tahsil subesine taksim ren gazetelerde ilân edildiği hal edildikleri halde müracaatçiler de bazı kimseler evvelce maas al yalnız Fatih Maliye tahsil şubesinin önünde toplanmışlardır. Bu dıkları subeye müracaat etmisler vaziyet ağustos yoklamasında tave burada sıra beklemişlerdir. mamile zail olacaktır.Badema maSonra kendilerine şubelerinin (Mdbadı 3 iıncu sahifede) değiştirildiği haber verilince nuUCKİ91II İ1UİKİ 11OVV1 V V k lltuvv » * •• Dün bir senelik faaliyet tetkik ve ye olunuyor. Üçüncü bir nokta da şudur: Hayat gittikçe ucuzhyacak ve buhranın kat'î halli bu hayat ucuzluğunun istikrarından sonra tahakkuk edebi • lecektir. O halde hayat pahalı diye fazla yapılan memur maaşlarının hayat ucuzladıkça muayyen nisbetler dahilinde indirilmesi makul ve za • ruridir. Bu mülâhazalara binaen eğer Bütçe encümeninin tasarrufu kad rodan değil, fakat maaşlardan te min etmesi fikri yürürse daha man tıkî Ve bir çok cihetlerle daha ma kul bîr hattı hareket üzerinde yü rünülmüş olacaktır. Ankara'da İmalâtı Harbiye fab rikalarında çalışan amele bir kaç yüz arkadaşlarının açıkta kalması ihtimaline karşı mes'eleyi yevmiyelerinden tenzilât icrası suretile halletmişlerdir. Yevmiye yüz kuruşla yaşıyan, biraz zorlukla da olsa, yetmiş beş seksen kuruşla da yaşıya bilir. Fakat tamamen açıkta kalanın hali yaman olur. Eğer buhrana elbirliğile ve umumî bir tesanütle karşı koyacaksak onun çıkar yolu budur» Binaenaleyh bütün kalbimizle temetmi ederiz ki bütçe encümeninin pek. musip gördüğümüz fikri yürüsün. ııııııımıııııııımmmııııııımnıııımımıııı YUNUS NADt bul meb'usu HamduIIah Suphi Bey Bükreş sefirliğine tayin edilmiştir. HamduIIah Suphi Bey cumartesi günü itimatnamesini alarak mahalli memuriyetine ha reket edecektir. Hariciye tayinleri Anvers kançılarhğına Harici ye Vekâleti evrak mukayyitliğin. den Şadan B. tayin edilmiştir. Anvers kançıları Ahmet B. Barselon kançılarhğına nakle dilmiş, Barselon kançıları Sadi "Bey merkeze alın mıştır, Hariciyede vekâlet em rinde 25 memur varken yeni memur tayini manasız görüimüştür. Fakat tasarruf için bazı elçiliklerin lâğvi fikrinden vaz geçilmiştir. Kadın Birliğınin dunku konpresine Işürak eden Tumımlardan bir grup ' Kadın Birliğınin geçen hafta aktedilemiyen senelik kongresi dün toplanmıştır. Nizamnameye göre ekseriyet te olmazsa içtimaın yapilması zarurî olduğundan dün kongre 100 kadar aza ile açıl mıştır. Kongre riyasetine azadan Nebahat Hâmit H. intihap edilmiş, Birlik heyeti idaresinin senelik faaliyet raporu okunmuştur. Bu raporda f ikriyat sahasında geri