18 Mart 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YED3NCI SENE N ? 4 6 5 Başmuharrlrl VLJIVLJS N A D İ llınıııuiiinıuıııhe kaiMMnda ılairn Telgraf: İstaDbul Cumhurivet Posta kutusu: IV 2 4 6 Başmuharrir 22366 Tahrir müdürü 23236 Idare müdürü 22365. Matbaa 20472 İDAREHANESÎ: (iinnııı rVleclis 26 Mrtta Tatil Ediliyor «Kubilây nasıl boğazlandı?..» MVALLİM ORDUSU mhuriy Bizimkiler yetmiyor + muş gibi!.. l • t Dilencisi çok şehirlerden biri de hiç şüphesiz İstanbul'dur. Zabıta g nın, belediyenin bütün gayret veu mücadelesine rağmen hemen herl, sokak başında, büyük caddelerdeî bir çok dilencilere tesadüf edilmek\ tedir. Diğer memleketlerde oldu * ğu gibi İstanbul'da da işsizlik ve is* sızlerin miktarı günden güne art ™ n'tadır. P Vaziyet böyle iken ve şehrin yer^ li dilencileri kâfi gelmiyormuş gibif 1 sokak " V sürü işsiz, güçsüz Çin'^ lilerle doludur ve bu adamları topf Iayıp hudut haricine çıkarmak taff kimsenin aklına gelmiyor. FiIhaki4 ka Türk'ler misafirperverliği ilej| AJ meşhur ise de, bu kadarı da faz A Biz, ecnebi memleket ve şehir j lerinden hiç birinin ecnebi serseri^ ve işsizlere hudutlarının kapısını bu kadar geniş açtığını zan ve tahmin etmiyoruz. Bizim derdimiz bize yeter. Biz kendi işsizlerimize iş bulamazken, mevcut yerli dilenci 1 j, lerimizle başa çıkamazken bir de ** haricten g 'en, ne oldukları belir ' 8İz bir sürüye memlekette ikamet* • k veremeyiz • •ı ' Mes'eleye hangi cihet ve nokta I sından bakılırsa bakılsın mühim " •*\r. H»kumpt ve zabıta bu işle cokl| yakmdan alâkadar ve meşgul ol i malı, şehri istilâ eden bu pibi ser | seri ecnebileri derhal hudut ha i ricine atmalıdır, diyoruz. J Ç'RŞAMBA 18 MART ABONE ŞERAİTİ {••••••••••••••........................,M.,,,...#.<M^M 1 | MÜDDET: | T Ü R K İ Y E İ Ç İ N | HARİÇ İÇİN : Seneliği j 1400 Xr. : 2700 Xr. 6 Aylığı : 750 Xr. : 1450 3A>Iığı| 400 Zr. 800 Kr. j «^ 5 Kuruştur = NUshası her yerde Umumî Kongreye hazırlık: Fırkanm gençlikle meşgul olması lâzım geldiğini kaydederken muallimlerin bu sahada başka hiç kimsenin ve hiç bir teşekküliin yapamıyacağı vazifeleri bulunduğuna işaret etmiş tik. Muallîm, yalnız gençliğin mü rebbisî değil, biraz da mubitinin mürşididir. Gençliği yojştiren bu feragatli miirebbi rocuklardan baslıyarak ai lelerin ve binaenalevh içinde bulun duğu vasatın hürmetine mazhardır. Bu vazîyet, muallim ordusunun memlekette oynıyabileceği hayırkâr rolle rîn ne kadar mühim olacağını gös termeğe kâfidir. Muallim ordusunun müessir silâhı fikirdir. Eğer hüsnü is timal olunabSIirse bu eavrimaddî si l£hm kuvv»ti madd< .«i'âMarın k«*f*» sinden fazla olur. Bu bir manivelâ dır ki m'"f*t kütl«»s'ni daima mechul yarmın RÜohesiz daha iyi parlak ku c«Sına d<»"ru fırlatır durur. Ar'm«"l'in esjer bir i«tinat no^»ası bu'sa dünvavı verind^n ovnatacak olan manivelÂM bu m»">v'3nın vanında hic ka'ır. Arsim«»»Vin maoivf'âsı olmıvacak bir hayal. bu manivelâ ise bütün tarihte însanlıîh ha'den hale sokan meydanda ve hakik? bir hakikattir. IIIMIIimNIIIMİIIMIIIIIIIIIIinilllMIIIIIIHIIIIIIMIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllMIMIMHIIIIIIIIIII Ressam Nazmi Ziya Bey bir tablo yapıyor!.. Güzel San'atlar Akademisinde muallim ve talebe ne düşünüyorlar?,. Yeni Meclis 28 nisanda toplanacak Yeni meb'uslar nisan 20de intihap edilecek H. Fırkası meb'us namzetleri nisanın 19 uncu günü ilân edilecektir Gazetemiz tarafmdan halkımızın yardımüe insasına teşebbus edilen Kubilây abidesi hakkında Güzel San'atlarla meşeul san'atkârlarımızm düsünce ve fikir'eritıi almak istedik Dün bir muharririmir Güzel San'atlar akademisinde muaJlimler ve talcbeler arasmda sıı intibaları kavdetmist'r: Akademi müdürıi Namık İsmail Bev, bütün mnallimierin d<* istirak pttiçi «Kubilâv abiHesi nasıl olmalı?> İctimaında demistir ki: « Mevzu malumdur. Henimizin fl kirlerinde az cok bir iz bırakmıstır. Fakat bunun Ü7erînd<» biraz düsünmek fırsatmi bıılnıaiivıni ki d'maŞımın en kıytrı«>*li fp^'îvetinrien ist'fade pdebilevim.» Nannk fsmaîl Bevin bu miitiieası irtimadi bulunan mııallınlerin bu mes'ele habkında v*»recekleri revaplara bir esas te«Wl etmiştir. Hevkeltras Neiat Bey: Su dakika bir şey sövlemiyeceçim. 4caba b>r f'vürle mi vanmak mııvafıktır, Son tablilde şu neticeye varıyoruz: vnksa l^O fikürle mi vanarsam iyi olur? Bir mil'^tin hayatı ancak mekteole ve hoca ile tekâmüle mazhar kılınabi ÇaHı tbrahim Bev: lir. Bu tah'il dahi mek*eo hoca dpmek Arkadaslanm cok jçüzel söylediler... tir ve hoca île kaimdir düsturu ile va Simdiki haiHe biz vak'anın yalnız ıztıra Şehıt Kubilây için bir tablo yapan ressam Nazmı Ziya Bey hide irca olunabilir. Bu muhakeme bını dnvuvoruz.» HevkeUraş muallimi İhsan Bey: hücresine göfürmüş ve orada bir haftatarzı muallimin kıymet ve kuvvetini Bu, bir ibdadır. Bunun uzerinde fi danberi uzerinde meşgul olduğu (KubigH«terme?e kâfidir. kir vorulma'ıdır.» lây nasıl buğazlandı?) Tablosunu mu Biz bu kıymet ve kuvvetten nasıl isRe«sam Fevhaman Bey: harririmize göstererek demistir ki: tîfade *"^'"oruz? Diyeceksiniz ki bu Ressamın fikri, vantıçı eseridir. Ha« Bir şey yapıyorum. Fakat en müda sual mi sanki, iste muallimler ta rırlıksız hîr sev vamlamaz. Ressam De him mes'ele bu cinayeti yapanlarda hâlim ve terbive vazifelerini yapıp du lakruva divor ki: Bir sevi dfl^üniin avni kim olan müessir, bir cinnet midir? Yokzamanda yanmak. kulların işi defild/r. sa bir maksadı mahsus mudur? Bunu düruvorlar a, daha ne istiyorsunuz? şünüyordum. Gazeteleri okudum. Ve anBiz muaMimlerin talim ve terbiye " vakit mes'ele«idir.» Hevkeltras Ali Hadi Bey: Iadım ki, bunu irtikâp edenler mecnun vazîfelerini yapıp durduklarını b'livo Yorulmadan çıkan bir eser ibdadır. de^ildirler ve ne yaptıklarını bilerek ruz. Ve bunun kıvmetini pekâlâ tak F^kat bunu zaman doğurur.» yapmışlardır. Bu ince noktayı onların dir edivoruz. Fakat zannımızca bu kaDemişlerdir. simalarında tecessüm ettirmepe çahşıdarı kâfi de^H. Biz avni mevzu üze Nihavet ressam N'azmi Ziya B. muhar yorum .. Ben vak'ayı yapacak değilim, r«nde bu çerçeve haricinde ihtiyaçiar ririmi7i refikatine alarak kendi mesai (Mahadi 4 uncu sahifedeı da d'ivuvoruz. Ezcümle: Birinci, talim ve terbiyenin içtimaî rolünd"''' büvük f>hömmivetin umu men takdir olunmasmı istiyoruz. Mektepçilikten maksat sadece okuyup yazma öğretmek değildir. Maksadımız bu vasıta ile cemiyet hamurunu yo • furmak ve istedi^imiz daha iyi kalıplara kovmaktır. Bu, takip etti^'miz maksatta ideal lüzumunu zarurî kı lan bîr anlayıştır. İçtimaî islerde bir adamın ideali olamaz. fdeal millet efradı arasinda müşterek bir maldır. Borçlar kanununun memleketimizde Mî'*emadiyen onun pe«inde kosabil • mer'iyetinden sonra, evvelce yüzde domek onun icin ilk çizgilerini çizmeğe kuzdan fazla muamele yapamıvan mü c îhtivaç vard»r. Mpmleteti idare etmek esse eler faiz miktarlarmı viikseltm'sler îd^'^^ında olan bir firkanın ilk yapa ve surada burada teessüs eden kuriık ikraz müesseseleri senevî yü7de vüz yir ca s > N'erd^n biri budur. mive kadar faiz ile para vermeire baslaIkînci, idealimizî tatbik ve tamim Tnislardı. Bu mühim noktayı lâvık olduedecek vasıtalar icinde muallimin BU ehemm<vetle mü«aTıede eden fstanbul mevlcii büvı"ktür. Muallimin bu vazi Maliye tp'+îs heveti. kannnıın hükiimleye^'ni gerek kendi aramızda, gerek rini çfivHmpsrıı merıfaatlere a'et ittihaz miliet icinde ve gerek V»I'Ih'»<*sa muai eden bu kab'I müessp^f'er hakVında tsh| limin kendi nazarında iyiden iyive k'kat ysjTunıs ve TÜ7 'I»I raTiofîarmı MaIiyp Vp'îâlptine eön^ermîstir. tebarüz ettirme§e ihtiyac vardır. CeBorclar Hnnnu. îki kimse ara«i"da mivet îcînde muallîm sadece her hanserbe<!* ^kitleri kabul etmis ve mpmlekegi bir memnr d^şildir. Onun memur tin refah ve iktisadî inkisafnn i«tivdnf lustunn sicil d of terleri kavdededur etmiş o'mnH!» hpr^ber, muhtekîrler bazı sun, biz muallinıî cemivet hayatınd9 malul mütekaîHprin. vetim ve dııl kamemurdan daha ileri bir unsur olarak dınlarnı maaslanna mnkabii avda vüzon tfî? î'o Tiî>ra vprrrıpk s'"*p+''e sertanırız, ve tanımalıvız. Bu m^s'ele umumî t^lâkkid<» bövle bir s*»Hl ve ma b«»st aktin hükümlerinden istifade et hi"" ( almana do<»ru ffitrn^Hdir. i. borrlar kammu serbe^t ak'tÜriîncü. Mnallimler RirliSinin te leri kabul etmpMe bpriber ihtikârı da l maksadı ne olursa olsun her hî" b'r zaman terv'ç etmem'ştir. Yakında maaş cüzdanı mukabılı para ıkraz erihi süohesiz o da ividir. Fakat Kanunnn bu kayıtlarını bilmiyenler etmesine karar verilen Emniyet Sandığı binası yukarıki mü'^bazalara >stinaden bv maaş cü74anlar>nı do^Tuc;» sarraflara İSP bir'iğj mi"î büvük »r"°'Jerle mezce eötür"n kırdırmakta ve tatbik mühür tam Bankası gibi muesseselerin maaş insaflı de te c lim edp^ek medarı maişetle cuzdanları üzerinden de senevî d~rek idealize e*mek iktiza edivor M"allirîli£jin yalnız okuyup yazttı» rini bu adamlarm ellerine terketmekte bir faizle nara ikraz etmeleri esasını kabul etmiştir. Ler. ö~retmek cerçevesine hapsolunm'van. Bu karar bugünlerde tatbik edilmek Maaş kırm^k snrptile vü7 binle^ce lir" o'unamıvacak olan vüksek vaziMerî sevret yapan bir ç«k sarraflar gösteril uzeredir. ;< [e,J~ f>d meü ve bunlar muallimin m°ktpd>»\ B"nlar''an apartıman sahib' Ancak, Maliye Vekâletinden geleeek kendisi icin olduâru kadar cpmivet i '•"'nlar bile vardır. emir uzerine banka heyeti idareleri topçin d« yavas yavaş bîr ahlâk haline lanarak ikrazatm suret ve eskâM hakkmMalive Vekâleti hu müb'm mp da birer talimatname hazırlıvacaklar ve ge'frilmel'"r1ir. örüne yeçmek '"in bazı tedabir "Jm Dördüncü, muallim ordusunu mad h"susunu t"htı karara almış ve Tstanbu' «'«"•hal ikrazata bashvacaklardır. Bu suretle muhtekirlerin elinden kur"VT"live müfeH'sler'nin bu mes'pleye müdî ve manevî mütem=J;ven takvive te^air olarak tanzîm etti^i raporunr tulan zavalhiarın bir senede ikraz müesetmeee ihtiyaç vardır. Bunu birliğin seselerine verdiklpri iki vüz elli bin lira*kik e*meğe başlamıştır. kendî bünvesinde tevlit edi'ecek faaliBu mukarrerat c"mles'nden olarak İs va vakın bir para kendilerine kalmış olaye^'e temin etmek miîmkündür. Mu tanbul'la bulun? n Emniyet Sandığı, Ey caktır. allimî ondan î$t"iiikirnJrt vazifelerî i ııııııııııııııııııııınıııııiMiııııııııııııııııııınıımııııııııııııııımııııııımınnııııııı ııııııııııımıııııııııııiMiıııııııııııııı ııımıııınııııı ı ı ı f?va tn''ftfdir kılmak îrîn m'iracaat "••'hayet olmaz. Bunların hepsini mu kim olacağını da söyliyebiliriz: O Büolunabilecek tedbîrlerîn kâffesine mü allimin cemiyet hayatmda ok""up yük Reis ve Rehber Gazi Mustafa KeBaşkumandana racaat etmek mecburiyetindeyiz vazma öğretmeden ileri isler eörecek mal'dif. Buradaki M"mlek«»t»e veni havat mektepten ve ^ir unsur o'duğu hakikatinde h"'*sa Saşmuallim bile diyebiliriz. pilhakika t r¥r îdebi>î*iz. Ehemmiyet ve kıymeti bu l a z i bizim an'atmağa çal ~ '" nız hocann elinden çıkacaktır. Daha sayalım mı? Muallimin vazi kadar Lüyük olan muallim ordusuna manada bu milletin Basmuallimidir. YUNUS NADİ yetine ve vazifelerine göre bu sayıya bir Başkumandan lâzımsa biz onun 4 I *îr l 26 martta içtimalarına nihayet verecek olan Büyük Millet Meclisi binası Ankaı 17 (Telefonla) B. M. Meclisi martın 26 ıncı perşembe gü nü, yeni Meclisin teşekkül ve içitmaına kadar tatil e^üecektîr. Ankara 17 (Telefonla) Aldığım malumata göre vilâyetlerin kâffesinde intihap defterleri 15 gün müddetle talik edilmiştir. Martın sonunda defterIer kaldınlarak ve nisanın on beşinde her tarafta müntehibi sani intihabatı biterek yirmi nisanda her yerde ve ayni günde meb'us intihabatına başlanacaktır. H. Fırkası namzetleri 19 ni sanda ilân edilecektir. Meb'usluğa namzetliğinin konul ması için Fırkaya vaki olan müracaatler beş yüzü geçmiştir. Namzetlerin kimler olacağı 10 nisana doğu anlaşılacaktır. Rivayete göre Gazi Hz. ne seyahatleri esnasında refakat eden müfettişler, bazı valiler ve bazı vilâ yetlerde Türk Ocakları reisleri nam zet gösterileceklerdir. Bazı rivayetlere göre yeni Meclise yeniden iltihak decek aza 5060 i geçmiyecek ve bazı rîvayetlere göre Meclisin yarısı yeni ve genç azadan teşekkül edecektir. Türkocağı İntihabat ve namzetler Kurultay, H. F, sî kongresinden evvel içtima edecek Ocaklar Fırkanm birer hars şubesi olacak Doğru Fırka grupunda Maarif Vekili muhteiit tedrisata taraftar olduğunu söylüyor Ankara 17 (Te ,„ , lefonla) Ma arıf Vekili Esa* B. bugün saaf 11 de toplanan Fırka grupunda orta tedrisat ve san'at mektepleri " hakkında izahat vermiştir. Esat B orta tedrisatın nasıl olması lâzım geldiğini ve aranması icap eden şeraiti izah etmis ve muhteiit teflrisatın hem ikEsat Bey tisadi hem de malî faideleri olduğunu, san'at mektenleri mezunlarının is bulanudıklarını bunlara mektepten cıktık tan sonra şahsî tesebbüslerine yardım olmak üzere vilâvet hususî idareleri tarafından 200300 lira verüecetini sövlemiştir. Esat B. geJecek ictim?di Darülfunın hakkında izahat verecektir. Emniyet Sandığı cüzdan mukabili para verecek Yeni Meclis ve yeni meb'aslar Ankara 17 (Telefonla) 28 ni sana doğru yeni Meclisin içtima ede bileceği tahmin edilmektedir. Encü menlerin görecekleri işler çok oldu ğundan hemen encümenler teşkil e • Turk Ocakları reısı Hamdullah Suphi Bep Ankara 17 (Telefonla) Türk Odilerek faaliyete baslanacaktır. caklarının vazifelerihi daha iyi ifa eAnkara 17 (Telefonla) Yeni Meclisteki fırka azasının intihap dai debilmeleri için yeniden geniş ve esasrelerinde tetkik seyahatleri yapma h tedbirler almması mukarrerdir. Bu arına ehemmiyet verilecektir. Yeni meyanda Türk Ocağı ismi kaldınlarak meb'uslar her sene Meclisin tatil za H. Fırkası Hars şubesi namı verilecekmanlarında intihap dairelerinde ya tir. Ocaklara ait bütün bina ve arsa oacakları tetkikatı bir apor halinde lar H. Fırkasına devredilecektir. Fırkaya tevdi edeceklerdîr. Bu raporO "klar korultayı H. Fırkasının iç arda görülen ihtiyaçiar ve şikâyetler timaına yakın bir zamanda içtima e zikredilecektir. Fırka grupunun içtimalarında ser derek bu hususta cereyan edecek mü best surette münakaşa edilecek olan zakerat neticesinde bu esasları kabu! ( Mabadi 2 ınci sah'fede ) , edecektir. Halk, hayretbahş bir derecede ihtikâr yapan ikraz müesseselerinin elinden kurtulacaktır Nesim Mazliyah Ef. 1520 gün evvel gittiği vefat etti Eski Meclisi meb'usan azasındın maruf davr klli Nesim Ma7 lirah Ef. nir Bîyrut'ta vefa* ettiçi varit olar bir telgrafname den anlaşılmıştır BJ müessif ha b«rin Nesim Ma: lijah'ı tanıyan larca teessürlerk iarşılanacağına sinhe yoktur. Nesim Mazliyah Ef Nesim Mazliyah Suriye'deki bir işini srirmek üzere on bes yirmi eün evvel buradan oraya eitmiş ve Surive'den Mı sır'a gererek bir müddet istirahat etmek naksadile kerimesini de seyahatte berabîrine almıştı. Vefatm sebebini bilmiyorsak ta Mazlivah'ın gecen yaz sonlarına doçru haf f bir nüzul darbesi çecirmis olduçu ma'*m oldn^undan ikinci bir darbenin nibaî vazifesini görmüş olması muhte neldir. Barut inhisarı etrafında bir aralık velVBlesi afakı tutan irtişa mes'elesinde (Mabadi 4 üncü sahifede) Türk ve Yunan azaları arasında bîr ililâff! Mevcut davaları sür'atle neticelendirecek formüller bulundu Dün bitaraf reisin huzurile bir içtima aktediîdi Muhteiit hakem mahkemeleri nezdinde Turk umumî ajanı Emin ÂIi Beyle Yunan hükumeti ajanı M. İstavropo los 'dün Türk Yunan mahkemesi reisi Danimarka'h M. (Back) ın riyasetinde üç saat süreıı bir müzakerede bulunmuslardır. Müzakere neticesinde Ankara itilâf namesi ahkâmına tâbi deavinin seri bir surette terkini kaydı icin lâzım gelen esasat teemmül ve tesbit edilmiştir. Diğer taraftan mahkemede mevcut on bini mütpcavİ7 davanm azarm kısa bir müddet icinde rüyet ve tasfivesini temin edecek tedabir ittihaz edilmiştir. Kararlasan ve hemen tatbikına baslanan tedbirlerle mevcut davalardan 45 bininin yakın bir zamanda neticeye bağlanacağı tahmin edilmektedir. 4 Duııku içümaa riyaset eden M. Back 4