25 Ocak 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

N« T 4 5 fînştnuharrlrl İDAREHANL.iİ: | karşısmda dairei mabşıısî î 'l'elgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta kutusu: N° 216 Başmuharrir i 23S3 • Tahrir müdürü , 3236 « HiUdUrü 2365, Kitap kısmı; ««72 Cu m h u riy 2 5 KANUNUSANI 1931 4BONE ŞERAİTİ IT111 r 11 f 111 r 1111111 11111111 ı 11 ı 11 ı ı ri)H jiî | MÜDDET: JTÜRKÎYE ÎÇÎNj H R Ç ÎÇÎT8 AT l Seneliği İ 1400 K r . İ 2700 K r T \ 6 Ayhğı i 750 Kr. j 1450 Kr. r^Ayhğı | 400 KrT"| 800 Kr. = 5 Kuruştur s = Nushası her yerde 105 Maznun Hakk ında Ceza Istendi Ziraat Kongresi Intibaları Dıvani harpte iddianame serdedfldi, dün başlıyan mudafaalar bugün bitecek ve karar tefhim edilecek iddianame: Şeyh Esat ve 1o5 maznun hakkında talep edilen ceza! Muhakeme üç buçuk saat sürdü, muhakeme esnasmda Şeyh Esat, oturduğu sandalye küçük geldiğinden düştü ve kaldırılarak bir koltuğa oturtuldu NaşıVe Saffet Hanım nevvur etmemış hiç bir noktası kal g a l e d i y o r d u . S a l o n a ı 0 5 maznun setiril maz. Kongrenin bu ciheti çok zayıf i mişti. Bunların arasında Şeyh Esat ta budi: Ruznâme geniş, her mevıım hu lunuyordu. Fnat Bey, maznunlarm suçlarını teşrih dudu gayrimuayyen ve mevzular kâfi eden iddianamesini serdetti. İddianame derecede işlenmemiş idi. nin okunmasına başlanmadan evvel, reis Kongrenin, göze çarpan ikinci bir maznun lara hitaben: «Bu okunacak şey hususiyeti de şu idi: Bu içtimada kim sizin hakkınızda heyetçe verilmiş bir karar değildir. Heyet, hepinizin müdafaalannı lerin bir araya toplanacağı tamamen dinledikten sonra karannı verecektir» detesbit edilmemişti. Bir kere kongrede miştir. ziraat fen memurlan vardı. Bu zümre Müddeiumumî muavini Fuat Bey mün yetlerinin köylerdeki şekli tezahüriinü tashayli kalabalık olduğu için içtimalar, hasıran Menemen hâdisesini ika eden maz fir ederek gösterdikten sonra buralarda bazen, ziraat mütehassıslarına mah nunlarm Manisa'dan hareket ettikleri gün kendilerine zahir olan maznnnlann hâdiden itibaren, tatbcı Hüseyin'in evindeki sus fennî bir kongre intibaını kolay ictimalardan başlamış ve sırasile Paşaköy sedeki rollerini birer birer teşrih etmiştir. İzmit 24 (Hu. Mu.) Yarın gazetesilıkla verebilirdi. Kongrede muhtelif ve Bozalan'daki vaziyetlerinî ve bn vazi nin davasma bugün on buçukta devam ( Mabadi 4 unrn sahifede ) edildi. vilâyetlerden gelmiş murahhaslar da ıııiMiıııııuMiııııuııımııııiHiımııuiMiımiHiııımııııııııııiMiunıııııımıuııı ınuıııııııııııııııınııııiııııııuıııııııuııııınııııııınıııııııııııııııııııını Vali Şeref Beyin vekili Vasfi Raşit B. vardı. Ancak bunlar da çok muhtelif raya toplamalıdır. meliyim ki ayni kongre, bu dertlere söz alarak yetmiş yaşına geçmiş bulu zümrelere mensup bulunuyorlardı. çare olmak üzere de, ekseriya, falân nan Tevfik Beye ithamdan ziyade şef Küçük çiftçi ve hatta mutavassıt çiftKongre simasının şu kaydettiğimiz veya filân mahsulün borsalardaki sakatle hitap ettiğini ve «Yarm» gazetesi çi unsurları ya hiç yok, yahut ta mah iki bariz hususiyeti, müzakerelerin ve tışı veya ihracı esnasında okka başına İzmir 24 (Hususî muhabirimiz yaptığı çirkin hareketleri tamir için Türdut idi. Ekseriyetle büyük çiftçiler gö neticelerinin muayyen bir istikamete şu kadar veya bu kadar para alıp bun den) tdarei örfiye altı gün sonra kiye'nin îhtiyar bir adamı ve ailesile ze çarpıyordu. Fakat, bunların da iki doğru giden her hangi görüş ve anla larla bilâhare müstahsile yardım et bitecektir. Fakat yapılacak daha çok kendisini geçindirmek mecburiyetinde zümreye ayrıldıkları kolay görülebi yış sisteminin rehperliğinden istifade meği düşünüyor, büyük kararlar ve işler vardır. örfî idarenin on beş gün bulunan bu gazeteciyi 45 lira ayhk muliyordu: Yalnız ciftcilikle uğraşanlar, etmesine de mâni olmuştur. bir kere, riyordu. Almağa muhtaç olan müs veya bir ay daha temdidi kuvvetle kabilinde müdiri mes'ul olarak kullan dığını söyledi. ticaretle çiftciliği bir araya toplamış runzame geniş, mevzular müfredatlı tahsile yardım için onu vermeğe ic muhtemeldir. Kanun ona hürmet etmiyorsa kenbulunanlar. Fakat, bu zümreler ayrı olduğu için kongre eğer her mes'eleyi bar etmek te fazla muhabbetin hu dini bundan menedemiyeceğini, (Ya Divaniharp kararlarımn tasdikı oturmadıkları için sesler karışık çıkı hakkile tetkike teşebbüs etseydi ay susî bir cilvesi olsa gerekti! rın) ın Eskişehir ve Ankara'da cıkan İzmir 24 (Hususî muhabirimiz yor, kongre havasında karışık bir fi larca içtima lâzım gelecekti. Binaen * ** «Yeni Dünya» gazetesile Gümülcine'de den) Maznunlar hakkında Divani yüzelliliklerin çıkarmakta oldukları «Yakir dalgasının uçuştuğu göze çarpı aleyh, mes'elelerin müzakereye ko Bununla beraber kongre çok fay harpçe verilecek kararlar, örfî îdare sin» gazetesile alâkası olup olmadığını nulması ile halledilmesi hemen he yordu. dalı oldu: Söyleni'di, konuşuldu, te Mevkufen muhakemesi devam eden men bir olmutur. Bundan dolayı, me amiri Fahrettin Paşa tarafından tas tetkik etmiyeceğini, Meki Sait, Haydar Kongrede üçüncü bir zümre de naArif Oruç Bey menni edildi, yazıldı, çizildi. Memle Muhittin, Nizamettin Nazif, Suat Tah zarî iktisatçılarm zümresi idi. Muh selâ, mürabahaya karşı zecrî kanun kette bu nevi çalışmağa çok ihtiyaç dik edilecektir. Şayet bu kararlar a sin ve Fethi Kemal Beylerin bu gazete parçalar okudu. «Ak Baba» nin karika telif mekteplere mensup olan bu na tedbirleri tatbik edilmesi fikri de ha var. Ancak, yeni atıldığımız bu nevi rasında idara hükmü olursa bunlar da de namusla çalışmak istediklerinden törlerini izah etti. Ve Yunus Nadi Beyin zarî iktisatçılar, kongre müzakerele raretle kabul edilmiş, bilâkis zecrî ted teşebbüsleri sür'atle ve mütemadiyen B. M. Meclisinin tasdikma iktiran et birbirlerini istihlâf ettiklerini, hususî mukabelesini okudu. muhabir telgTaflarınm bile uyduruldıı rine az karıştılar. Kendilerini kongre birlerin iyi bir müdafaa silâhı olma ıslah mecbuiryetindeyiz. Bu satırları tirilecektir. Vasfi Raşit Bey badehu, kendilerinin dığı kanaatiani müdafaa eden rapor ğunu ve gazetecilerin mütalealanndan şerefle buraya geldiklerini, iftiralarm de sanki yabancı hissediyorlardı. da bu ıslaha yardım için yazıyorum da bilâitiraz tasvip olunmuştur. bahsettikten sonra Cumhuriyet, Milli fevkinde olduklarını Adliye Vekâletine a Şu halde temenni etmek lâzımdır ve istiyorum ki gelecek kongrelerin yet, Politika, İnkılâp gazetelerinden bir çık mektup yazmakla tesir yapmağa çaGene ayni sebepten dolayı kongre mürettipleri, geçen kongrelerin nok ki gelecek kongrelerin bir kere ruznameleri iyi tertip edilsin. Memleketi bazen liberal, baezn müfrit derecede sanlarını göz önüne koysunlar ve ona alâkadar eden büyük esaslı mes'ele devletçi, ekseriya himayeci olmuştur. göre çalişsmlar. Tekrar edeyim, benKongrede en çok hoşuma giden ce noksanların esası şurada toplanı lerden bir kaçı intihap olunduktan sonra bunların hudutları iyice tahdit şey, hemen her müşkülün halli düşü yor: ve mevzuların tahlili ve terkibi mü nülürken «kooperatif» tedbjrine mü Kongrelerin ruznameleri mah dut tehassıs unsurlara tevdi kılınsın. îkin racaatın ileri sürülmesi idi. Fakat, ve mevzular umumî mes'elelere münci derecede yapılacak şey de şudur: < müzakerat esnasında gene en çok hoMenemen Divani harbinden gelen hasır olmalı, fakat, her mevzu o ka Kongreye kimlerin davet edileceğini tuma gitmiyen şeyin de kooperatifle bir emir üzerine dün polis birinci şutayin etmek. Bu ikinci nokta birinci rin kanun veya emirle kâğıt üzerinde dar güzel işlenmiş bulunmahdır ki Se memurlan tarafından şehrimizde ile çok alâkadardır: Kongrenin ruz lyapılıverileceği kanaatini gösteren kongrenin çıkardığı neticeler, memlenamesi, onun mahiyet ve maksadmı [ kırtasiyeci bir havanın bariz bir su ket için uzun zaman yanılmaz bir reh iki kişinin evinde taharriyat yapılmıştayin eder. Kongrenin davetlileri de ı rette göze çarpması olduğunu söyle berlik vazifesi görebilsin. Bunun için tır. Bu taharriyat neticesinde elde ede sadece ruznamenin iyi tahdit edil dilen irtica hâdisesile alâkadar olan onun bu mümeyyiz vasfile alâkadar mek mecburiyetindeyim. Senelerdenberi müstahsiller içinde miş olması kâfi gelmez; kongreye da bazı vesaik Divani harbi örfiye gön dır. Faraza bir ziraî iktisat kongre vet edilecek zümrelerin hudutları da sine ziraat fen memurlarının ve ziraat başlamış, onların dertlerini anlamış derilecektir. iyi tayin edilmiş bulunmahdır. fen memurlan kongresine de ziraî ik ve bu dertlere deva bulmağa çalışmış Bundan başka istintak dairesi MehGelecek kongrelerin bizi bu itibar tisat mütehassıslarının davetine lü bir insan sıfatile, kongrenin müstahmet Ali isminde bir zatı da isticvap eile zum yoktur. Bunun gibi sırf çiftçile sillere karşı çok müşfik bir ruh ile de memnun edeceğini ümit ede derek Divani harbe gönderilmek üzerin mes'elelerini tetkik edecek bir niî««»bassis oldntrunu görmek beni biliriz. MUHlTTİN re ifadesini almıştır. kongrede münhasıran çiftçileri bir a mestediyordu. Fakat, onu da söyle • Ankara'da toplanarak on beş gün devam eden birinci ziraat kongresi Türkiye tarihinde ilk defa ziraatçileri bir araya toplıyarak ziraat mes'elelerini bîrlikte düşüımeğe sevkeden bir hâdisedir. Bu itibarla konjre teşeb biisünü memnunlyetle karşılamak ve mürettiplerine bu vesileyi ihzar etmiş olmalarmdan dolayı teşekkür etmek ilk vazifedir. Aşağıdaki satırları bu faydalı teşebbüsü tenkit maksadile değil, müteakıp teşebbüslerin daha müsmir olmasını temine hizmet etmek için yazıyoruz. Kongrenin göze çarpan ilk hususiyeti, ruznamesinin gayet geniş olmasıdır. Bu genişlik neticesinde, kongrede memleketin ziraatle uzaktan veya yakından alâkadar olmak üzere mii zakere mevzuu olmıyan hiç bir mes'eîzmir 24 (Hu. Mu.) Menemen lesi kalmamıştır. Biri umumî olmak ü Divani harbi bugün saat ikide muhazere yirmiyi mütecaviz encümene ve kemeye başladı. Müddeiumumî 3,5 umumî encümeni de dört tâli komis saat süren iddianamesini serdetti. yona ayrılan kongrede çay ziraatin 105 maznun hakkında ceza talep o den kredi mes'elesine ve an hastalık lundu. Maznunlor süngülü asker mularından piyasa hareketlerine kadar hafazasmda getirilmislerdi. Esat Hoher nevi ziraî, iktisadî ve malî mes'e ca otomobille getirildi. ö n sıraya olelerden bahsedildi. Bunun îçin kon turtuldu. gre, bir kongreden ziyade bir parlâ* Mianameden sonra 35 kadar mazmento içtimama benziyor ve gayet ha nun müdafalarını yaptı masum ol raretli müzakereler cereyan ediyordu. !'arını ve bu hâdise ile hiç alâka Halbuki bu nevi kongrelerin ruzna • ları olmadığını söyledi. melerine müfredat ve teferruat mes'eReis Paşa yarın müdafaaya de leleri girmemek lâzım gelirdi. Kon • vam edileceğini söyliyerek: greler, umumiyetle, bir kaç büyük ve « Karar tefhim edilecek. Mu esas mes'elenin tetkiki için davet edi hakeme artık uzamıyacak!» Dedi ve lirler. Davet edilen mes'elelerin hu celseyi tatil etti. dutları çok vazih bir surette çerçeve Mahkeme esnasında Şeyh Esad'm içine alınır ve bu çerçevelerle mahdut oturduğu sandalya küçük geldiğin olan mevzular da kuvvetli mütehas den düştü. Ve kaldırılarak bir koltu • sıslar elile işlenerak, .bunlar gene kuv ğa oturtuldu. Divani harpte yarın vetli ve vesikalı bir tahlil ve terkip sabah müdafaalara devam edilecek • mahsulii olan raporlarla teşrih edi tİr. lir. O kadar ki bu raporlar üzerine müzakere eden kongre, hem işlerini kısa bir zamanda bitirmekte müşkü Menemen 24 (A.A.) Örfi divanı harp Iât çekmez, hem de müzakeratını bi • mahkemesi mahkemesi, bugün saat 15 te tirdiği zaman ruznamesini teşkil eden Mustafa Paşanın riyasetinde toplanarak etmiştir. İddia mev mes'elelerin tamamen tavazzuh vç te muhakemeye devam muavini Fuat Bey is.. . . . . , , küni müddeiumumî Kraliçe hafta sonunda Paris'e hareket ediyor Kraliçeye hemşiresi ile eniştesi refakat edecek, seyahat 20 gün devam edecektir Divani harp bugün yetmiş maznunun daha müdafaalarını dinledikten sonra, bugün olmazsa yarın kararmı tefhim edecektir iddianame 1931 Güzellik Kraliçesi Naşide Hanım seyahat hazırhklarına devam et mektedir. İstanbul'dan ya 29, yahut ta 30 kânunusani hareket ederek doğru Paris'e gidecektir. Kendisine hemşi resi ile eniştesi refakat edeceklerdir. Bu seyahat asgarî iki hafta, azamî 20 gün sürecektir. Kraliçe Paris'ten avdetinden sonra Cenubî Amerika'ya ŞiHlnin merkezi olan Santiyago şehrine gelecek kânunuevvelde gidecektir. Çünkü 1931 dünya güzellik müsabakasının kânunuevvelde icrası karar laştırılmıtır. Naşide Hanım, 1520 gün için Maarif Emanetinden mezuniyet talep edecektir. Balkan milletlerinin bu sene müsabakaya davet edilmiyecekleri hakkınDlvant harp heyetinin aon muhakeme emannda alınmtş bir resmi daki haberler doğru değildir. Bu müsabakanm mürettibi M. Maurice de Waleffe bu sene bizzat Atina'ya ge lerek Yunan Kraliçesinin intihap ha • zırlıklarmda bulunmus, sonra da Berlin'e giderek Alman Kraliçesinin in tihabında hakemlik etmiştir. Yalnız, bu sene Balkan Kraliçelerinin seyahat ücretlerini o müsabakalaYem Alman Guzellik Kralıçesı rı tertip eden gazeteler verecektir. Mel İngrid Richard Geçen sene harcı rahları Le Journal gazetesi vermiş, diğer masrafları ga ile yanındaki zatın yol ücretini ve diAnkara 24 (TelefonU) Rei İ ( Mabadi 2 inci sahifede ) sicumhur Hz. nin, yarm akşam sef zetemiz ödemişti. Bu sene ise Kraliçe yahate çıkmaları muhtemeldir. \ Gazi Hz., doğruca tzmir'e gidi •• yorlar. Orada kalacakları bir kaç« gün zarfında, kendilerine tahsisfj edilen vapurda ikamet buyura î; caklardır. Jzmir'den, ayni vapurla^ Antalya ve Mersin'e teşrifleris, muhtemeldir. ık DahUiye Vekili Şükrü Kaya Bej yin işleri çok olduğundan Gazi|| Divani harp müddeiumumisi l .Hz. ne refakatleri şüphelidir. \ Hidayet B. Gazi Hz. Yaruı seyahate çıkmaları muhtemeldir Yarln davası bitfi Dün tarafeyn vekilleri iddia ve müdafaalannı yaptılar Orfî idare Karar ayın 31 inde tefhim edilecek 15 gün veya bir ay temdit edilecek Taharriyat Dün iki ev aranıldı, bazı vesaik bulundu enı G ü Müstakil Akşam Gazetesi Şekli, kıt'ası, muhteviyatı, hâdiseleri görüş ve tevzi tarzı mevcut gazetelere benzemiy en yepyeni bir gazete akşam çıkıyor