30 Ocak 1941 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

(SAHİFE 6) A Bir imparatorluğun tasfiyesi Afrikada, bütün İtalyan emelleri- ni ve plânlarını yere dev'rerek, tari- he malolacak biy tasfiye harbi cere- yan ediyor, İtalyanın harbe girer - ken, gerek Akdeniz, gerekse Afrika hakkında taşıdığı bütün askerj mü- lâhazlar, bu sahalarda rüzgârların cereyanına kapılarak hiç durmadan savrulmakta ve İtalya imparatorluğu ağır ağır çökmektedir. Afrikanın Şimal sahili boyunca inkişaf eden taarruz ve ilerleyişler bütün Trablusgarpta İtalyayı taaf'- yeye sürüklerken daha aşağıda, Ha- beşistan, Eritre ve Somaliden gelen sistematik bir - şekilde bu cephelerin de delinmeğe başla- dığını gösteriyor. Arnavudluk ve 12 adaların vazi- yetleri ise malümdur: Arnavudluk elden gitmek üzere- dir, 12 adalarla anavatan muvasala *e irtibatı kesilmiştir.. Bütün bu tecrid ve — tasfiyoler, müstakbel hâdiselerin, muhalikak ki en mühim çözülme noktasını teş- kil edeceklerdir. Roma, şurada har- > gireli kısa bir zaman olduğu hal. de v- müttefikinin zaferlerine rağ - maen, tam bi'r inhilâle doğru gitmek- tedir. Fakat bu kadar iptidai bir hak- katin, kavranmaması, şayanı hayret Jeğil midir? Anlaşılıyor ki, İtalyan kumandı hey”i keri teknik ve — şartlarlı deniz aşırı sahalar harbinin — nası! verileceğini değ'1, faşizmin doktrir ve fütuhat moşelelerini düşünmüş lâkırdı bolluğu içinde harita ve ha rekât plânlarına bakmağı unutmuş- ur. Romada muhayyilenin epeyce ha. raretli ve fanl olduğu — malümdur. Fakat, hakikatler, muhayyile hari cinde büyük sürprizler — yaratmak kudretine sahip olduklarını, bir de fa daha (sbat etmişler, imparatorlu ikun kökünü sarsmağa ve bu ağaca takma olarak yapıştırılan dalları bi rer birer indirmeğe başlamışlardır. İmparatorluğun — tasfiyesinin diğer Mmanası ise, faşizmin tasfiyen'dir. Mü: temlekelerde yenilen her darbe, fa- şizmin gerek dahili, gerekse ha prestişini de sarsmakta ve İtalyada, milletin ve ordunun, bu teşekkül ve ideal etrafında teşkil ettiği eski hal. kalar — tamamen — dağılmaktadır. İtalyan milleti, bugün fikrini ve ira- desini serbestçe kullanmak imkân - larını bulsa, karagömlekliler siyase- tinin denize fırlatıldığını görmek de kolayca kabil olurdu, — Diğer ta- raftan İtalyan ordusu da, şeref ve haysiyetinin, faşizm tarafından nasıl derin bir bataklığa fırlatıldığını gör- meğe başlamıştır. Bugün İtalya da- hilindeki tahammürlerin gizlenmesi ne olursa olsun, delinen — siyah İtalyan çizmesinin, bu bataklıktan çıkamadığını ve çıkamıyacağını an- lamıyan — kalmamıştır. Tasfiye asıl büyük tesirlerini daha bir müddet sonra gösterecektir. lok oi Ankara Jandarma Gedikli “mezunları Ankara, 29 (Hususi) — Jandarma | 3 gedikli okulununu bu seneki mezunla- rın& merasimle diploma — vezilmiştir. Ba münasebetle dahiliye vekili Faik Öztrak, mezunlara hitaben veciz bir nutuk irad etmiş ve ezcümle demiştir ki: — Yarın birer karakolun başında bulunacaksınız ve arkadaşlarınızla be- raber mıntakanızda devlet kanunları- nı tatbik edeceksiniz. Vazifenizi yapar ken, dalma adaletle hareket etmek va- zifesiyle mükellef bulunduğunuzu u- nutmayınız. Size müracsat edecek olan halkın içinden çıkmış olduğunuzu bile- İngiliz donanması Tecrübelerin neticesi Eyyarelel'in dO' Eskiye nisbetle da karar alındığı sırada orada bulun-| nanma üzerine tesirleri Alâkalı mahfillerin mü- him fikirleri Londra, 29 (A.A.) — Röyter bildi- dyor: Merkezi Akdenizde hava ve deniz, cüvvetleri arasında cereyan eden Mü- rarebeler hakkında alâkalı mahfiller, gÜS REü lâti ngili niz filı devamlı müca- Ka Tadan n Tak, Ca nganu| üzere 68212 tonilâto hacminde gemi yildirmektedirler. İngiltere, deniz kuv-| Batmıştır. Eski haftalık vasati 62500 etlerini müdafaa için lüzumu kadar| tonilâtodur. Deniz makamları, bu ayyare ana gemilerine malik olunca| lüşman hava kuvvetleri, bu kudreti ahnedar edemiyecektir. Gerçi — Su- ampton kruvazörü ile İllüstriyus ana temisinde olduğu gibi bazı muvaffa- üyetsizlikler kaydedilmiştir. Fakat İngiliz deniz taktiği değiştiril nemiştir. Bazı harp gemilerine karşı sava hücumlarının tehlikesi münaka-| ya edilebilir. Fakat bunlar, münakaşa- lan ileri geçemez. Bir zırhlınım hava cuvvetleri tarafından batırılması ihti. nali azdır. Diğer taraftan İngiltere, dünyanın x yeni ve mükemmel pike tayyareleri- ve maliktir. Bu tayyareler, zaferi is- ihsal bakımından çok mühim hnetice- ar elde etmişlerdir. Norveçte Bergen- ;|le bir Alman kruvazörüne 16 bomba ıtmışlardır. Bombalardan üçününü i-| yabetiyle kruvazör batmıştır. Hava torpili, tayyarelerin en mü - ılm silâhıdır. Çünkü su kesimi altına isabet edecek torpil, bu gemi için en büyük tehlikedir. Tarantoda kazan;- lan zafer bunun en mühim misalidir. Diğer bir üste bulunan 4 harp gemi- Bİ, 2 denizaltı ve 1 destroyer ile 2 laşe gemisi, pike tayyarelerimiz — tarafın- dan batırılmışlardır. ———a00. Ingiltereye yardım işleri — Baş tarafı 1 inci sahifede — — Bu, borcun kür ve zarar hesabı- na geçirilmesi lâzım geldiğini söyleme- ğe mi hazırlanıyorsunuz? Morgentav, başiyle tasdik ederek: — Bunu her zaman söylemeğe hazı- rım,> Demiştir. İngiltereye süratle yardım edilmesi. İni istiyen maliye nazırı, esliha imalâ- tını daha çabuklaştırmak lâzım geldi- ,&gini, Direktuar reisi Nadsenin dün ken disini telefonla aradığım, İngilterenin istediği 2000 tayyareyi teslim mesele-İ i gelen doktorlara da ser. . Fakat maalesef bu fen adam- larından da arzu ettiğim neticeyi el- de edemedim, — Görünen köy kılavuz - istemez -dediler- bıçak; müthiş ve derin bir yara açmış.. Yüreği ikiye ayırmış. vücudun hali tabijsi- ürirler. Sonra, bu, ka- dındır. Zaman zaman geçirdiği tabii hastalıktan vücudu kansız kalabilir. Cinayetin de böyle bir zamana te- düf etmesi çok muhtemeldir. Mütalecasım ileri sürdüler, Ve bu kadının yüreği hançerle parçalar - sak suretiyle öldüğünü söylediler. Buna rağmen kafamda doğan bu Vilki | Dün de tetkik- lerde bulundu Kamara müzakerelerini dinledi. Nazırlarla yemek yeti Londra, 29 (A.A.) — Vilki, İngil. tere bankası müdürü ile yaptığı gürüş. meden çıkarken halk tarafından alkış- lanmıştır. Avam kamarasına — giden ıViİki, büyük misafirlere mahsus Joca- dan avam kamarası — müzakerelerini dinlemiş ve komünist gazetesi olan «Döyli Volker> in kapatılması hakkm- nenlz_ıgıuırı muştur. Vilki, öğle yemeğini avam kamarasının hususi Jokantasında baş-| vekil muavini Atly, Grin Vud ve ma- gittikçe azal- HABERLE R Ingilterenin —— Yardım lüyihası verdi ği harp Amerika Harbiye Nazırl Ayan encümeninde mü” Avrupanın kurtuluşuna him beyanatta bulundu. yarıyacaktır ) . Londra, 29 (A.A.) — İstihbarat ne- Mıhveı' zareti müsteşarı Nikolson, bir ziyafet.| m a fe gu nötku söylemiştir: Birçok noktalardan sa- — Deniş aşırı metnleketlerden Ame.| kattır, İtalga sıkıntı — içinde ve Almanya ilt rikanın bize yapmak istediği -büyük yardımdan çok mütehassis bulunuyo- çau j ruz. Bizim kuracağımız yeni nizam| — Japonya serpilmiş | Avrupanın esaretine değil, kurtuluşu- ş -. na yarıyacaktır. Avrupada tek — esir| bir haldedir - millet olmıyacaktır. Yani hür millet- lerden mürekkep bir camis olacak ve herkes bu camlanın işleri tir. Daha doğrüsü mal ve beynelmilel bir bi bulunması ve bunün için de bazı feda- kârlıklarla hareket edilmesidir. Büyük muharebe başlamadan — ge- Vaşington, 29 (A.A.) — BMİ*' yan meclisi hariciye encümeni husf runda demokrasilere imann, bu kanun projesiir | tasdikini elzem kılan sebepleri u'»'l_'_ ren bildirmiş ve ezcümle demiştir ' | — Amerika birleşik devletleri, # lâhlanmak ve kendisini müdafaa maktadır. Uzun menzilli Alman toplarının ateşi Londra, 29 (A.A.) — İngiliz vapur kayıpları, kânunusanide vasatinin de dunundadır. 19:20 kânunusanide s0. na eren hafta içinde 84772 tonilüto. luk beş İngiliz vapuriyle 23440 toni- oluk altı müttefik gemisi. olmak rakamları verirken şu ciheti de Kay. detmektedirler: | «Düşmanların haftalık zayiat hak. kında ileri sürdükleri rakamları da dalma bildirerek mukayese etmek usulünü takip etmekteyiz. Almanlar da son hafta 41900 tonilâtoluk Vapur Yatırdıklarını bildirmişlerdir. Londra, 29 (A.A.) — Uzun men. zilli Alman topları on-günlük bİr sü. küttan sonra bu sabah şafakla bera- ber salvo ateşi açmışlardır. Birinci alvo esnasında 6 tane obüs atılmış-| 'ır. Bip saat sönra Alman topları i- kinci salvolarını yapmışlardır. .Fa -- kat hoer iki bombardıman da ne ha- sarı, ne de telefatı mucip olmuştur. Yunanistanda Atina, 29 (A.A,) — Atina ajansı, bildiriyor : Milli iktısad ve maliye nazırlariyle devlet, Atina, halk, İyonyen — ve tica- ret bankaları ümüm müdürleri, dün maliye nezaretinde bir içtima aktede- Tek mevduat möselelerini müzakere et- miştir. Bu içtimada, harp başlayınca| her türlü mevdus&tın birden bankalar- dan çekilmesi ihtimaline karşı alman tedbirlere artık lüzum kalmadığı neti | cesine varılmıştır. Toplantıda — bulu- nan umum Müdürler, bunu kabül et- mişlerdir. Mevduatın çekilmesi — için bir memnuiyet kalmadığı hakkında hü-| kümet, bir kanun kabul edecektir, Bu hususa dair kayıdların kaldırı!-| masına karar alınmıştır. Bankalar, şimdiden müracaat vukubuldukça mev- dusti tediyeye başlamışlardır. sini görüştüzünü, yardım kanunu pro- desi henüz kabul edilme için bu si- parişin geçikebileceğini Söylemiştir. Miralay Rişarm ; tecrübesine med-| yun olarak ileri sürdüğü bu mütalea yerinde idi. Fakat mezarlığa kadar| gidip yeniden otopsi yaptırmak gibi bir tedbir aldığı halde düşünceleri - denler nazıriyle birlikte yemiştir, Ye mekten sonra Vilki, avam kamarası reisine takdim edilmiştir. İtalyadaki karı- şıklıklar İki yüz kişi ölmüş, Al- manlarla hâdiseler çıkmş RADYO GAZETESİNDEN: Amerikan gazeteleri verdikleri ha-| berlerde şimali İtalyada karışıklıklar| İçıktığında ısrar etmektedirler. — Biri İhabere göre, Milânoda bazı İtalyan- lar, Alman askerlerini tahkir ve bul İAlman askerleri de silâhlarını çek. İrek ateş etmişlerdir. Diğer bir habere) İgöre, harp aleyhine başka bir tez. İhürde de 200 kişi ölmüştür. Torinoda Faşist partisi ileri ge- lenlerinden birinin öldürüldüğü — ve| burada da harp aleyhinde tezahürat)| pıldiği bildiriliyor. Romadan veri- n haberler ise bilâkis Mussolini hinde nümayişler yapıldığını bildir. İmektedir. Fakat bu nümayişler del manalıdır. Faşist partisinin — duru İdururken böyle nümayişler yapm: İtalya halkının memnuniyetsizli göstermektedir. Maamafih İtalyada| karışıklıklar olduğu bakkındaki h: berlerin henüz teeyyüd etmediği de| anlaşılmaktadır. En eski bir Türk romanı Dilimize çevrildi Ankara, 29 (ALA.) — Türkdili ku- rumu genel sekreterliğinden: Aslında Hindistanda geçen bir va- kayı tasvir eden, Sanskirit dilinde Çin- ce basılmış ve iki Türk prensinin bir İdur. Deniz tayyareleri üsaü olması ve çirmekte olduğumuz bu sükünet dev- Tesinde size hitap ediyorum. İkinci har bin çok gürültülü olacağını takdir edi- yoruz. Biz İngilizler, haklı olduğumuz için daima muzaffer olacağımızı bili- yoruz ve ancak hakkın bizim tarafı-| mızda olmadığı zaman yenildiğimizi de| görmüşüzdür. Yarı dünyanın bizim- le beraber olduğuna da kanliz. Bütün milletlerin vicdanlarının bize hayran-! hk duygüları duyduklarına da kanliz. Dünyayı kurtarmak için ne olursa ol- sun harp edeceğiz. Almanya Bizden külliyetli halı alıyor | İstanbul, 29 (Telefonla) — Memle.| ketimizden Almanyaya mühim miktar. da halı satılmaktadır. İki yüz bin lira- lik ilk parti hazırlanmıştır. Bu parti, yakında Almanyaya sevkedilecektir. A . Askeri vaziyet —Bas tarafı 1 nci sahıfede — ya çekmeleri muhtemeldir. Bombanın işgali: z Tobruğa 60, Derneye 100 kilometre | mesafede Bomba şehrinin İngilizlerce işgali malümdur. Bürası tabii bir koy- Giride yakınlığı itibariyle mühimdir. İnğilizler evvelâ Derne önlerine var- mışlar, ondan sonra Bombayı düşür-| müşlerdir. Şimdi de Bingaziye doğru harekât yaparak müteakıben Derneyi| zaptetmeleri muhtemeldir.. Eritrede: İngilizler Agordat ve Torantoya ka- dar ilerlemiş bulunmaktadırlar. İngi- lizler bu mıntakada şimdiye kadar al- mış oldukları esirlerin 700 ünü İskoç ve Hind kuvvetleri süngü hücumu ile ele geçirmişlerdir. |man ordusundan çok daha fazla 367 |Vekâleti, vilâyetlerde çocuk kütüpli” Sudan - Habeş hududunda Gallaba:- tan Habeşistana doğru vukubulan ta- arruz inkişaf etmektedir. Tano gölün. de Habeş kahramanları — italyanlarla hikâyesini anlatan, profesör Pol Pel. SATDışmaktadırlar. Yo tarafından tercüme edilen en eak! Türk romunı, öğretmen Hüseyin Na- mik Orhon tarafından uygurca met-, ninden Türkçeye çevrilmiş ve kurumu- muz tarafından bastırılarak ortaya çı karılmıştır. he l ealir Zelzele Ankara, 29 (A.A.) — Bugün Er. zincanda yeni bir yer sarsıntısı olmuş. tür. Hasar yoktür. VATAN ve AŞK | Karım seni ıla!lyı:ıı, Caslssun — Yüzbaşı, yüzbaşı!. Bu bir cina- , **t hâdisesi değildir. Aleyhimizde es- sarengiz bir şekilde hazırlanmış bir ilkastır. Ve muhakkak Frölayn 14 İtalyan Somalisinde: Bura hududunda da harp devam et. mektedir. Bazı mühim muvaffakıyet. ler elde edilmiştir. İtalyanlar durma- dan çekilmektedirler. Kenyadan Cenubi Habeşistan isti. kametinde vukubulan harekât da ted- ricen inkişafta bulunmaktadır. Şar- ki Afrikadaki harekât, bir plân dahi- linde yapıldığından, İngilizler hesabı-' na parlak neticeler vereceği muhakkak | tır. — Kismon ol çantasında!. — Bu da şüphe uyandıran bir va- ziyettir! — Neden miralayım. — Gayet basit; Frölayn gibi zekl bir kadın mahrem evrakını, ol çanta- sında taşıyacak kadar affedilmez bir. hata işliyemez. Böyle bir aptallık yapa mâz. Memleket hırsızlarla — doludür. Gözleri, bilhassa kadınların el çanta- larından ayrılmiyor. O çantalardan ko- laylıkla kıymetli bir yüzük, bir bilezik veyahud bolca para aşıracaklarını ü- mek için ihtiyacı olan zamanı satını AF mağa mecburdur. Biz, bu zamanı g4& bilecek yegâne milletten alıyoruz. | Mihver, bir çok noktalardan sakâ/” .ııııfî içindedir. Alman ordüsu ise, çok serpili bf vaziyette dağınık bulunmaktadır. NOf veçte ve Romanşada Alman kuyvetle” rinin gerginliğinden doğan gicil işitlmeğe başlanmıştır. | Japon ordusuha gelince, bu ordu AF r. İtalya, şimdiden ciddi bir pilmiş bir halde dağınıktır. Japgn e&t nomisi de azami derecede gergindif” - İ Istanbulda — Pasif korunma tecrübe-| leri bugündür 1 İstanbul, 29 (Telefonlay — korunma tecrübeleri yarın gündüz İ da ve gecc 20 de yapılacak ve ikiştf saat devam edecektir. Tecrübelerde bi lunmak üzere Edirneden jandarma K” mutamı, emniyet ve seferberlik müdüf” leriyle Edirne belediye reisi şehrimi4! geldiler. ji ll iği Vilâyetlerde çocuk kütüphaneleri Ankara, 29 (Telefonla) — Ma: neleri açmağa karar vermiştir. Açıl” cak kötüphaneler için bir program H zırlanmaktadır. FRANSADA BUHRAN —- | Vişi, 29 (A.A.) — Mahrukat fikdi'| ni sebebiyle 3 şubattan itibaren Fraf” sada yeniden bazı yolcu trenleri ilgâ ©| dilecektir. ş Dışarıda hararet sifirin üstünde İ olduğu zamanlarda dahi — trenlerdek isitma vasıtaları yakılmıyacaktır. — Balkanlar vaziyeti —Baştarafı 1 nci Sahifede— daima artan bir dikkatlı ve ehemmi" yetle takip etmektedir. Hariciye vE kili Şükrü Saraçoğlunun, Almanya: Ankara elçisi Fon Papenle görü,; ri bile Romanyada toplanan kuvvetlef meselesinde Türkiyeyi aldatamamış' tır. Almanlar, Afrikada cereyan adef muharebelerin aldığı vaziyet mîâ İngilizlerin, Yunanistana yardım asker ihracına mani olmak iztemı dirler, fakat İngiliz yardımı, şimdi gibi mahdud kaldıkça Balkanlar vaği” yetine müdühale etmiyeceklerine temli” nat vermektedirler. Bu tarmı hareket Almanların malüm usulüdür. Almaf” ların ne demek istedikleri de malüm” dür. Almanya; Bulgarlarin Alman 4f kerlerini kendi topraklarından geçif” mek için müsande etmiyeceğini ; Türkiye - Bulgaristan arasında münasebetler bulunduğunu biliyorlar| Gazete, Almanların Balkanlardı faaliyeti Bulgaristan üzerin tesirlerini şöyle gösteriyor: 1 — Bulgar ordusu, Romanya hudt” ni doktorlara izah oderken umumi | *&dir ve bizi avuttu, diye gimdi ta- otopsi talep etmemek hatasını işle-| *“Vürun fevkinde alay etmektedir. dünda toplanan . Alman — askerlerinifi iyaptığı tesirlerden gayri memnundü” değildir. Binaenaleyh bu' gibi evrakı mesi mürettep hâdinenin kınnlık* — Hayret!., Fakat bu vesaike ne perdesini yırtmağa muvaffak ola rek ve, Milli *Şefimizin direktiflerini| endişe içimi mütemadiyen parçalı- |mamasına erbebiyet vermiştir. |yapalım?, Frölaynin hüviyetini mey- Jana çıkaran bu vesaike ne diyelim. çantasında taşıyarak sokaklarda, bar- 2 — Muhtelif vesilelerle Bulgarif” daima rehber ittihaz ederek hareket edeceksiniz. i Vezifeniz ağır ve zahmetlidir, Fa- kat bizler; vazife yolunda yorulmaz, tehlikeden korkmaz insanlarız. Tehli- ke, bizim şevk ve gayretimizi arttırır. yor ve kafamdan gelen bir ses ba- na; — Aldanma sakın!.. Bilâkis daha dikkatli ve daha müdebbir ol!. Çün- kü vaziyet; göründüğü gibi değildir. Bu bir'hiledir, bu bir hud'adır!. Düş- — Bu endişe, muhakememi boz-| Vakıa hâdiso esrarengizdir. Şüph> v. guna doğru sevkediyor. Derin bir his| yandıran cihetleri olabilir!” Fakat ciğerlerimi htrpalıyor. elimizdeki vesaik o kadar barizdir Ayağa kalktı.. Sol eliyle çenesini| ki!.. Her şüpheyi izale edecek mahi- okşiyarak yazıhane içinde bir iki tur| yettedir. yaptı. Sonra masanın önüne geçerek| Miralay Rişar; garip bir nazarla Vekil, yeni mezunlara muvaffakiyet| man teşkilâtının reisi sağdır. Aldatı.| * iki 'elleriyle masaya dayanarak | yüzbaşının yüzüne baktı. Ve sordu: diliyorek nutkunu bitirmiştir. yorlar sizi!. Dikkat, dikkat!.. Diyor.- bağırdı: . — Vesaik, nerede bulundu?. ç ) ÜN L larda gezdirecek kadar meczup bir ka-/tana bir çok-ajanlar girmekte devâif din değildir. Jediyor. — Fakat o da ferd gibi hata işli.| 8 — Rüuzveltin Balkanlar — nezdlit? yebilir. Bu itibarla böyle bir hata ilşe- gönderdiği mümessili albay Donavf” mediğini” veyahud bu evrakı komite-'nin Bulgaristanı ziyareti, Bulgar h nin muhteme) bir İçtimamda gösterskümetiyle milleti üzerinde çok iyi #” mek üzere o akşam tesadüf eseri ola-'sir yapmıştır. . rak taşımadığını nasıl temin edebi-| — Muharrir, albay Donavanın bu 314 lir siniz, kumandanım?. retinden mihvar devletleri & — Devam ödecek 'çok sıkıldığını ilâve- İük z li lll dükü. eli