2 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

2 Birincikânun CUMA 1938 Filistin işinde çıkar yol! İNGİLTERE Filistin mandasını terk- edecek olursa!. Mandaya üç talip çıkacaktır: Almanya, | İtalya, Türkiyel. Dünya efkârının pek ziyade meş- güliyeti ortasında Filistin ahval ve vaziyeti husufe uğradı. Ayvrupanın Süküneti, muzaffer Nazi ganimetle- rini toplarlarken, gözlerimizi ahva- linden mesul olduğumuz - bu çılgın memlekete çevirmeğe mecbur - edi- yor. Nazarlara çarpan bu manzara hakikaten velh ve hayret vermekte; bu küçük eyalet baştan aşağıya kar- şı anarşiye yuvarlanmaktadır. Kan- h ve feci yahudi Arap kıtal ve muka- bil kıtali devam ediyor; pazar yerle- rinde hiç günahı olmıyan köylülerin ortasına bombalar atılıyor; gecele- yin baskın yapan Araplar kadınlar- la çocukları katlediyor; yollar bo - zuluyor; şimendiferlerin çoğu durup işlemiyor; kuvvetli muhafaza edil - mesine rağmen boru hattı defalarla kesiliyor. Diktatörlerin tenkidi: İngiliz muvazzaf ordusunun büyük bir kısmı müsellâh büyük polis müf- rezeleriyle birlikte ana hükümet merkezleri tutmakta ve baskıncılara karşı huruç ve karakol yapmakta - dır. Asi Araplar tarafından hükü - mete muhalif ve pek büyük bir idare tesis edilmiş ve pek büyük bir saha. da hükmünü yürütmektedir. Bu 1920 İrlandasının — tekerrürüdür, fakat bunda Alman ve talyan membala- rından asilere silâh, dinamit, para ve propaganda ile kuvvetli yardımda bulunuluyor. Manzara üflelendirmekle beraber şeref ve haysiyete de dokunmakta- dır. Kendisi için değil, bugün Arap ile yahudi”arasında almış yürümüş çok acı ve şiddetli bir ırk kavgası için, büyük Britanya tekmil acı çeh- reler taşıyan şiddetli bir bastırma siyasetine devam maksadiyle büyük masraf ve zahmete ve bir miktar in- san ziyama sokuldu. Diktatörler u- sullerimizin nahoş muvaffakıyetiyle alay ediyor, asayiş şe İntizamı mu- hafaza teşebbüste zaruri olan şiddet lerden dem vuruyor. İngiliz manevi kifayetlsizliğini gösteriyorlar. Bu sonuncu ittiham pek de çürük değildir. 1924 e kadar Filistinde her husuta yüz ağartacak bir idaremiz vardır. Memleket dev adıi d le ilerliyor, sükün ve refah var; yol- lar mektepler inşa ediliyor, büyük kuvvet projeleri meydana getirili- yor, ekilip biçilen yerler mütemadi- yen genişliyordu. Her sene Filistine ne miktar yahudi getirilecekse hiç sızıltı çıkmadan getiriliyor, bunla . rın hepsi memleketin çarkına ağır asskeri müesseseler yükü yükletil - meksizin başarılıyordu. Pransızların 50.000 den fazla mevcuatlu bir ordu bulundurdukları Suriyenin zıddına, idarecilerinin arkasında yalnız bir kaç tabur ve bir kaç yüz polis kuvve- ti bulunan Filistin muntazam ve ile- risi için ümitbahş bir manzara arzo-| diyordu. ; Parçalama plânı « Harp reçetesi: Hitlerin zulmü, malları yağma ve kendileri av gibi avlanan acınacak haldeki — yahudilerin — doğdukları memleketlerden sürülüp çıkarılması her sene Filistine hicret edecek ya- hudi miktarının çok ziyade artması- na gebep oldu, bir senede Filistine 60.000 den ziyade yahudi getirildi. Vakıa yahudi parası veya yahudi te- şebbüsü tekmil halka iş ve yerleş- *me temin ettiyse de, Arapların kor- kusu tabil idi. Bunlar yakın bir âti. Yazan: Viston Çörçil En hafif mukavemet yolunun bir kral hk komisyonu gönderilmesi olduğun- |da görüldü. Buna tevfikan mütevef! İLord Peelin riyaseti altında — değerli bir heyet Filistine müteveccihen yola düzüldü, memleketi gezdi bir yığın de- Mi topladı, halkın ve - nlâkadraların hepsini gördü ve dinledi. Sonra teenni ile hareketi tavaiye ve uzün olan raporlarını yazmak — için bunlar İngiltereye avdet ettiler. Daha fazla tehirden sonra rapor neşredildi- * Hi zaman komisyonun — parçalamayı tavsiye ettiği görüldü. Bir yahudi dev Teti, bir arap devleti ve bu iki ırk ara-, unda muvazeneyi polisle muhafaza tmeğe ve birbirlerini boğazlatmama. ta teşebbüs eden İngiliz bulunan ikisi|B ırasında bir İngiliz mıntakası olmak zere memleket üçe ayrılacaktı. Fas ta tehlikeli olmasından daha aşlangıçtan bu projeyi kabul etme- lim, Bu rapor İngiliz idaresini gayri rümkün bir vyaziyete koyuyor; her cisi de milletler cemiyeti azası olacak e İstedikleri kadar ordu yapmak hak- arını tamamı tamamına tanıyacak bi.. ibirine düşman iki devlet vücuda ge- riyordu. Ehil adamların en yüksek niklerle düşündükleri bu proje ha- ikatte bir harp reçetesinden başka irşey değildi. Gecikme tehlikeli ve Tüzumsuz Bununla beraber hattâ bu proje derhal canlı bir surette tatbik mevkine konsaydı, bu projeyi takip eden bey- hüde kararsızlıktan daha iyf olurdu. İngiltere krallık hükümeti karar vermeğe muktedir olmadığını göster- (ANADOLU, Tıpkı Johor Sul- Ha Hindistanda İki genc Leylâ ve Mecnun evle- Yıllardanberi Oksfordda Hindli bir talebe tahsil etmekte ve spor ha yatında bilhassa muvaffak olmakte idi. Bu gencin adı Patavdi'dir. Patavdi, 1931 yılında Hind Mih racelerinden Mahmud Hamidullah Hanın sarayında gezerken, şark kafeslerinin arkasında siyah görmüş ve bu güzel gözlerin tesirile bulunduğu yerde uzun müddet kal: mişti. Bu şark güzelinin adı Mihritaç- tı. Mihrace Mahmud Hamidullah Hanın ikinci ve çok sevdiği kızıydı. O zamanlar bu Hind dilberi, henüz oön altı yaşındaydı. Küçük olmasına rağmen her gün . Krallık komisyonunun — raporunu mas itibarile kabul ettiyse de buna timad edemediği aşıkârdı. Daha faz- a teehhürden sonra, ki memleket bir müddet içinde yavaş yavaş bouldu. Birinci komisyonun raporunun tatbi- <e konacağı üsülleri bildirmek — için kinei bir komisyon gönderildi. Ayni zamanda daha bedter bir hal dldı. Kitaller başladı ve — mukabelei bilmisiller yapıldı, kavvetler azar azar zetirildi, kuvvetli tedbirler yarımşar! yarımşar alındı. Ve böylece ardı ara- sı kesilmiyen tereddüt ve zaafın te - selsülü memleketi bugünkü tüyler ür. rtici haline getirdi, ve sonu şimdi. den kesilmiyen Araplar Yahudi arasın. Ja kanlı bir kan davası yükseldi. Ta - bil İngiliz hükümetinin bu hale karar ve bir vakit kazanmak için hileler i- zat etmek ve sürüklenmek siyası son vermesi lâzımdı. Müstemleke nezareti Filistine da- ir ne varsa hepsini çok evvelden bi- liyordu. Bu krallık komisyona kati-|*! yen hiç bir lüzum yoktu. PEEL par- çalama plânının — tekedilip edilmi- iyeceği etresib ir kaç hafta içinde parlâmentoya söylenecekti , Mandanın ve devrine Karar yok Parçalama kabul edilmezse, gay- ri kabili hal olarak vazifemizi terk ve mandayı milletler cemiyetine ge- Ti mi verecektik? Bu hal suretinin| * İngiliz matbuatında müzahirler bu- lacağına şüphe yoktu. Elimizden geleni yaptığımızı ve vazifemizi ic- raya kendimizi muktedir bulmadı- Şımızı kabul ve itiraf edecektik. Bu hareket — tarzını müdafaa edenlerin| sükünun, eziyet ve uğ il tinabın milli şeref ve hükümet mec- buriyeti gibi hisse müstenit mülâ- halara — takaddüm ini — ileri saraya görücüler gelmekte, Mihri- taç'ı başka sultanlar ve mihraceler için istemekte idi. Bu taleplere, Mihritaç ailesinin çok zengin olmasını ve Mahmud Hamidullah'ın tam 750,000 kişilik bir tebaaya malik olmasını da ilâve etmek lâzımdır. Üç yıl evvel Mihritaç Londraya gelmiş, ve babasının sarayında göz göze geldiği Patavdi'yi Oksfordda spor yaparken görmüştü. İşte, bu iki Hindli gencin biribir-| ; lerini sevmesi bin bir gece masalla- rında rastlaran bir hava ile yedi yıl sürmüştür. Yedi yıl içinde Mihritee, üzden fazla görücüyü reddetmis üne serilen milyonlarca İiralık servete ve ük malikânelere du- dak bükmüştür. Onun her izdivaç teklifine verdi iği cevap sudur: — Ben Patavdi'den başka hic se ile evlenemem! Benden ümi dinizi kesiniz! Patavdi de Hindistanın yüksek ilelerinden birinin cocuğudur. An- cak Mahmud Hamidillah ailesi de- recesinde zengin değildir. Hatta bu ailenin büdcesi biraz da sarsıktır. Sölediğimiz. bu malt - sebepler, Mihritaç'ın Patavdi'ye verilmemesi. ni icap ettirmişti. Son alınan haberlere göre Hindin bu Leyla ile Mecnunu nihayet Mah- mud Hanın muvafaktini almışlar ve önümüzdeki ayda evlenmelerine ka- rar vermişlerdir. Şimdi müslüman mihracenin sa- rayında geceli gündüzlü hazırlıklar başlamıştır. Geçenlerde Johor sultanının Li- dia Hil adh Londralı bir dansöz sev- harpten evvelki Türk idaresi altında- ki vaziyetle artık —müsait surette / gecikmiş olan değişmeğe mani oldu... . Brla e de kendilerinin ekalliyette kalacak-|süreceklerin — şüphe ;î' ktu.. Fakat|mukayese edilemiyeceği esefle ka- larını gördüler. böyle bir siyasete de ciddi manialar|bul etmeğe mı Filistinin nufusu bel'etme kudretine|da imkân dahilindedir. Böyle olmakla beraber bu hal ve tahammül edemiyeceğinden fazla yük| — Tabif üç devlet işi üzerine almak|tesviye yollarından her hangi biri- kondu. Takrikât başladı. 1986 da cid.|istiyecektir. Filistin kendilerine ya-|nin kabulü acı ve son derece şerefi dt karışıklıklar çıktı, İngiliz hükümeti|liniz sevkülceyş faydalar temin e-|muhil olacaktır. Fazla olarak Ge- açık ve sarih bir karar veremedi. Hâ-|decek olursa Almanya ile İtalya is-İnev de çıkacak — olan münazaa ve disatı cereyanına bıraktı. — Nazırlar |tekle ileri atılacaklardır. münkaşanın — uzun süreceğini de arasınaki İhtilâf, yüksek komiset'ikte| — Üçüncü devlet Türkiyedir; An-|tahmin edebiliriz. İngiliz menfaat- l £ 44 vaziyetillerini, tebaasını ve askeri Filistinden Borsa- |ÜZÜM BORSASI|PARA BORSASI İZMİR 1-12-938 ÜZÜM Çuval — Malıncinsi — Kr.8.Kr.S. 789 İnhisar 875 11 267 A.R.üzümcü 1325 13 25 257 Tarım şirketi — 16 — 16 50 147 Akseki ban. — 14 1725 MM.H.Nazdı 12 12 14 j. Kohen w 14 1488 611085 612573 ÜZÜM FİATLERİ No. Fint 18 4 15 16 25 18 b0 İNCİR Malın cinsi — Kr.S.Kr.S. 300 Hayım Levi — 775 14 Taranto 12 18 Remzi 9 25- 9 25 ZAHİRE Borsası | 1-12-938 ZAHİRE , Çuval Malın cinsi Kr. S. Kr.8. 3720 Buğday 4 6875 5 0625 2 vagon Arpa 3 625 4 0625 9 Bakla 4 25 187 Fasulya 850 1260 15K.D. gB S1 M.D. 4 110 ton P. çekirdeği 8 875 441 balya Pamuk. 40 46 50 Ödemışte yongın Ödemişin Arap-kasıklar mavlülne de Dramalı Mustafa oğlu Akyıldızın| tütün tarlasında tütün kapancaları, oradan geçerken atılan bir yanık si. | gra yüzünden çıkan yangında yan-| maştır. Zarar on liradır. Kız kaçırma Ödemişte Gazi caddesnde Azi: çıkmazında tütüncü Cemaline16 şındaki kızı Ayşe, Ahmed oğlu 18 ya- , şında Bayram tarafından kaçırılmış- ur. İzmir ikinci hukuk mahkeme - inden : İzmirde Erkek lisesi beden terbi- yesi öğretmeni olup Bozkır kazası- nin ahırlı nahiyesinde hane 75 cild 24 sahife 54 de kayıtlı Mevlüd oğ- 'a Yahya tarafından mahkemeye müracaatla asıl soy adı Su olduğu kalde Kankurbay yazılmış olduğun- dan Kankurbay soyadının Su ola- ak değiştirilmesine karar verilmesi- ni istemiş olmakla yapılan muhake- me sonunda davacının talebinin mu- hik sebebe müstenit olduğu anlaşıl- makla K. medeninin 26 ıncı madde- si hükmüne tevfikan nufusta mü- seccel olan Kankurbay — soy adının Su olarak değiştirilmesine ve keyfi- yetin nufus idaresine bildirilmesine temyizi kabil olmak üzere 15/11/ 938 tarihinde vicahen — ve ittifakla karar verildiği maddei mezküre hük- müne tevfikan ilân olunur. diğini yazmıştık. Bunların da aşkı Büyük fedakârlık-Görülmemiş bir progr SAHİFE « Bir kavga Tirede Turan — mahallesinde otu- Piyasa ran Osman oğlu Ali Can ile Hasazi oğlu Mehmed Okoğlu sarhoş olarak A N K A R A umumhaneler arasında kavga etmiş ve biribirine bıçak çekmişlerdir. Meli 30-11-938 med başından yaralanmıştır. Suçlu. Sterlin 5.88 - |lar, yaklanmışlardır. ıl;vl;r 125.5025 » Fraj .2671 li e ösms| ANADOL İsviçre F. 28.4175 — Florin 68.0176|| GÜNLÜK SİYASİ GAZETE Rayşmark 50.0865 Sahip ve Başmuharriri ı';;l_f;mi 211425 ı HAYDAR RÜŞTÜ ÖKTEM öre 1065 Umuml neşriyat ve yazı işleri 1.585 müdürü Çekoslovak Kr. 4.2825 || HAMDİ NÜSHET ÇANÇAR Peçeta 58: Zloti 2352765)| 1DAREHANESİ Pengü 241.6825 İzmir ikinci Beyler sokak Ley 0.8975 || — C. Halk Partisi binası içinde Dinar 2.7675 | — Telgraf: İzmir — ANADOLU Yon 34,035 İ| TELEFON: 2776. Posta kutusu:40: İsveç Kr. 3004 İ ABONE ŞERAİT Ruble 23,6325 || — Yıllığı 14500, Altı aylığı 800 Esham ve tahvilât: aati A N K A R A Yabancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır. 80-11-938 Günü geçmiş nlilshalar 25 kuruştur, 1988 ©6 5 F. ve ikramiyeli 19.10|| ANADOLU MATBAASINDA 1983 ikramiyeli Ergani 19.30 BASILMIŞTIR | Sinemalar g DİKKAT: Bugün İsmet paşa bulvarında Yeni Sinemada 4 büyük film birden hepsi 48 kısım 1 -- Ebedi Şefimizin hayatı ve icraatı 20 Asrın Güneşi 2 -- Ulu Şefin Cenaze töreni Tekmil teferrüatile 3- Lorel- Hardi iş arıyor Tüskçe sözlü komedi harikası 4 — Şemsiycli Canuvur Büyük macera şaheseri Fiyatlar: 20—-25 çocuklara 15—20 SEANSLAR: 1,30—3 ve 7 de & İşte Kültürpark sinemasının İzmir sayın halkına hazırladığı büyü sürpriz bugün 2 film birden FERR ŞY MALAKALI SENİN İÇİN KADIN Billür sesli dilber artist Büyük Fransız artistleri Gracce Moor (Pierre R. VVilm ve büyük sanatkâr Gary Garant | Edvvig Fewmllere tarafından müstesna bir surette nefis ve cazip bir şekilde temsil edilmiş gençlik - neş'e - zevk veğ yaratılmış âilevi - içtimaf aşk dans ve muzik filmi faclası AYRICA: Türkçe sözlü FOKS JOURNAL SEANSLAR HER GÜN: Herşey senin için 310 ve 720 de Malakalı kadın 5 ve 9 da Cumartesi pazar günleri saat 11 de herşey senin için filmi ile| başlar. DİKKAT: Atatürkümüzün cenaze törenlerini — halkımızın mile görmesini temin için her gün saat 2 de ve cumartesi 11 de İgünler 10 da ucuz halk seanslaarı tertip edilmiştir. Duhuliye 10 ve 15 kuruştur. ——. Bugün matinelerden itibaren — * bir masal gibi geçmiş ve 65 yaşında olan sultan, yirmi dört yaşındaki Londralı güzelle evlenmek mecbu- ların Zurih'te geçen günlerinden bi- çekip kurtarmak işi muğlik olmak- la beraber uzun sürecek; hatta ne kadar çabuk yapılsa bir seneye mü- tevakkıf olacaktır. Ayni zamanda mütemadiyen artan müşkül — şerait altında sükün ve asayişi muhafaza Şu halde yaltız sadakat ve ikdam siyaseti kalıyor. Yılmıyarak — sebat ve metanetle sükün ve asayişi tek- — Devamı 5 nci riyetinde kalmıştır. Resmimiz, bun-|İ| Türk artistlerinin - Türk rejisör - operatör ve teknik adamlarının kendi etmek mecburiyetinde bulunacağız D — Alaturka şarkılar CEVDET KOZAN idaresindeki saz heyeti - Musi- rar tesiş etmemiz ve iki irk arasın-| Sahifede — Elhamra sinemasında memleketimizde hazırladığı MUSAHİBZADE CELALIN Aynaroz Kadısı Oynayanlar: Behzad - İ. Galip - Emin BELLİ - Halide » Şevkiye Mahmud » Neclâ - Muammer - Perihan - Nevin VE H AZITM VAS ki adapasyonu: M. C. ve CEVDET KOZAN Aynaroz sahneleri bilhassa yerinde filme çekilmiştr. Fiyatlara zam yapılmamıştır. SEANSLAR: Her gün 1—3—5—7—9 da