22 Ekim 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

| | şrin CUMARTESİ 1398 POLONYA Nasıl bir yerdir, va- ziyeti nedir? Mareşal Foşun bir tahmini, Polon- ya ordusunun bugünkü vaziyeti büyük harbinin Polonada patlıyaca» Kını tahmin etmişti. Eğer Hitler Sov- l'w Rusyayı Garbi Avrupadan teerid #tmek müuksadile Leningradı almağa |karar verirse Mareşal Puşun tahmini |hakikat olacak, 4,000,000 dur, Ordusu da —Polonya gibi bugüne nazaran gerldir. Motör sikletleri müstesna — yalnız 28,000 motörlü vasıtası vardır. Orduda tank ve otobüs, tayyare ve büyük top mik- tarı çok azdır. Binnenaleyh Polonya bu vaziyeti süvarilerle telâfi etmek. tedir. ret odasına müracaat ederek bu hu- susta kendilerinm tel i mi: İşinde nasıl hareket edecekleini bi memektedirler, kine dair izahnameden malümatı aldık: ket şekilleri hakkında hükümler: Pazarlıksız satış Fiatlerin tesbiti î/e etiketleme nasıl olacak? . iline giren maddelere ktr. Etiket; taallük hit perakende ını ve bu kararname — ile - İlânı meecburi tutulan evzaf'ını gösteren bir arettir, b) — Etiket; karton, kâğıd, ağac, maden ve emsali maddelerinden ya- pilmiş ve kâfi büyüklükte murabba, müstatil, müselles, dajire gibi mün * tazam şekillerde olacağı gibi, her nevi maddelerden mamul rakamlar ve harfler istimali de eaizdir. Ancak matlüp olan, etiketin, eşya- esnuf. etiket reddüde düşm eşya belediyece cezaya çarptirılmaktadi Dün birçok esnaf ş ir edilmesini emiş ve oda icap eden izahatı ver- âkin henüz bir çok esnaf, etiket Biz bunuün İcin, esnafı Polonyanın tek bir ümidi ordusun: tenvir et. K dadır, Sulh zamanmdaki * kuvveti | Mek, tereddütten kurtarmak istedik|nn einsine göre kâfi İrilikte ve müş- 850,000 — harp — zamamında — ise|”* ticaret odasından kanunun tatbi-|terilerce İylea görülebilir şekilde ve tallük ettiği mal ve eşyayı vazıhan gözterir olmasıdır. €) — Bazı mallarda, meselü ayak- kabı ve terlik gibi şeylerde etiketin a) — Pazarlıksız satış kanununl — — Devamı 7 nci Sahifede — Dünyada Yahudiler çıkarılan şu Etiket konma mecburiyeti ve eti- OSANİPP L” Otomobil kazaları Mesuller arasında Otomobil kazaları dürt şekilde ol. makladır. Runlardan bi e en fazla Pastlananı bir otomobilin önündeki- ne çarpmasıdır. Kazaların yüzde 44 Üne bu şekildeki çarpışmaların se » bep verdifi görülmektedir, Kazaların yüzd ü İrmlak ötomabis lin ağaç, duvar, kilemetre taşı gibi manlalara çarpmasile husüle — gel- mektedir, Kazalâr yüzde 19 nisbetinde de biribirine aâmud İstikametten gelen otomabillerin çarpışması iİle olmak- tadır. En fazla ağır zayiat veren ka- zalar bu şekildedir, nkü b çar- pışmada her iki otomobildekilerin de yaralandıkları görülmektedir. Yüzde 17 nisbetinde de kazalar karşı karşıya gelen ötomobiller ara- sında olmaktadır. Kazalara sebebiyet veren kimse- Nasıl ve neden olur? âşıklar, gevezeler, uyanık rüya görenler var,. 2 — Şuure gelirken fen leri kamaştırır. 3 — Siğara içen: Bu hareketi fle hem önünü göremez, hem de benzi. nin amasina sebep olabilir. 4 — Gevezet Yanındaki İla konu. şur, önü da lüâkırdıya tutar ve kar. şıdan geleni görmez, 1 Hareketinin sebep ola. kaza âşikârdır. 6 — Tors taraftan yürüyen yaya gidenleri: Otomabil, karaıdan gelen arabaya Yol vermek Üzere kıvrıla « cakken bu yaya giden mani olur, 7 — Cüretkâr: Arka arkaya ve sıra gıra glden öotomobillerin arasın. dan geçmeke çalışır. 8 —Uyanık rüya gören : otomobili idare ederken gözlerini gük yüzüne |diken adama yolunu her halde yıl . Karşıdan otomabil Kısmaz. İşık güz 5—Aşı eei Polonya diktatörü Smigli Ritz Polonya tarlalar memleketi de- mektir. Hemen hamen İspanya bü- yüklüğündedir. Haritadaki görünüşü yapılmiş bir medüzü andırır. Topra-| nn hemen hemen hepsi deniz seviye- sindedir. Son yirmi sene zarfında, Amerikan — cumhuürrelsi — YWoodrow Wilgon tarafımdan — bir cumhuriyet olarak ihya edildizi zamandanberi Polonyanın Islav anneleri - nüfusu 27,000,000 den 85,000,000 na çıkab- mışlardır. Polonyalıların dili, diğer Avrupa milletlerinin dillerine nazaran daha' üniförmedir. Tarihi iâe Almanya ve! Rusyaya nazaran daha eski ve par-| laktır. Ayni zamanda, Avrupada ya-, şama şeraiti en fena olan bir memle- kettir. Her sene kıtlık olur, Yüzde j masme 90 piyade alayına karşı 40 süvari alayı vardır ki Avrupada en çok sü- varisi olan bir memlekettir, Her sü- vari alayında dört hafifmakineli tü- Yek ve dört ağır top vardır. 1920 de Ruslarla yaptığı harpte — Polonya manevra tekniğini öğrendi. Polonya büdcesinin yarısını ve Fransadan ul- diği ne parayı sarfetti ki hemen hemen 150,000,000 dolardır. 1936 da Fransız generali Gamelin Polonya ordusunu gördüğü zaman modern bir ordu görmek için Polonyalıları Fransaya davet etti, Lâkin İspanya ve Çindeki tecrübeler gösteriyor ki bozuk yollarda ve »lak rutubetli havalarda fazla makineli ordular epeyce bocalıyor. Çek hâdiseleri kar şısında Romanya — Baştarafı 5 nci Sahifede — r&ğdk oldu'şey, maahedeler sistemi- 'ni Thldâl öden şiddet - hareketleridir. OÖnün için, hudadların bu - şekilde tashihi teşebbüzlerinden vazgeçilme- Hdle, Bu hususta Çekoslovakya hâdise- 'al bizim için kâfi derecede fikir alı- nacak bir misaldir. Dünyayı vteşe hep orduya | kırkı okumak yazmak bilmez, Lâkin yermek için hâkim olan millet ile üç Polonyaya'ald söylenecek en mühim' , . k milyondan fazla büyük bir e |böcek Alimidir. Birkaç sene evel öl- — Baştarafı 4 ncü Sahifede — |ve HÜcnret milesseselerinden zivada genişlik, derinlik gibi üç buud bili -|Ranayi mücaseselerine hâkimdirler, nirken, âlim, bunlara bir de zaman|Maden kömürü, petrol, kimyevi maddeler, elektrik, telefon mücsae- lerinin başında Yahudiya pek nz rastgelendiği halde kadın ve erkek elbise kumaşı fahrikalarının yüzde 90 1, möbilya fabrikalarının yüzde 50 &i. kundura fabrikalarının yüzde 40 1, külrkeölerin yüzde 95 i, ahudi üeasesesidir. orkta bilhasam doktor ve avu. buudü ilâve edilmesi lüzimgel ni ileri sürmüştür. Çünkü ona göre, mücessem bir eşva o ilküç buud içinde mevcud olduğu gibi, şekli ve mahiyeli dördüncü buuda: Zaman buuduna da tabidir. Aynştaynın riyaziyede yeni kanun lar koyması gibi, Froyd da ruh dök- |4 torluğunda yeni bir saha nçmışnı—,l Froyda güre, insanım ruhi teşekkü, kat yahudilere çok rastgelinir, Be. lü cinsiyet hisleri ü d e-jhirde üç daktor varsa ikisi, iki avu- der ve ruh haletinde bir veçhe gör- | kat varsa biri yahudidir. mek kabildir, Amerikan — mebusan — meelisinde Aynştayn Nazl hükümeti tarafın . (Kongre) de on vyahudi mebus var. dan Almanyadan çıkarıldıktan son. dir. Nevyork ve İllinoa devletlerinin vra Amerikaya gitmiş ve derkal tabi. Umumi valileri yahudidir. Yüksek iyetin! değiştirerek Amerikan vatan- mahkeme höyetini teşkil eden dokuz daşı- olmuştur. hâkimden biri yahudidir, Froyd ise Viyanalı bir. doktordür| — Bütün dünyadat ve Avusturyanın ilhakiyle o da mem- Rütün dünyada 15 milyan 800 zerine İsi ler ne vaziyettedir? dızlar göztermiyocektir. İstatistiğe göre, hareket eden| 9 — Uyuklayan: Bası birdenbire ve mesuliyetini bilerek çalışan kim- ününe düşen bu adam da bir kaza. seler pek az kazalara aebebiyet vor- 'nın kurbanı veya sadece mesulü ola. mektedir. Buna mukabil, kazalara |caktır. en fazla (hmal ve dikketsizlik sebep| 10 — Hareketlerinde ağır olan; Ar olmaktadır. kadan hizla gelen ötomabile yol var. Bir istatistikte, kazaya sebep olan mez, kazaya aebep olur. İşoför tipleri 12 olarak tespit edil -| Y1 — Sarhoş: O birçok kaza seben. miştir. Bunlar ve kazaya sebebiyet lerini kendisinde tonluyan adamdır, veren halleri şunlardır; çünkü şuuruna hükim değildir. 1 — İhmalei; Otomobilin önünde-' 12 — Yanma üç kişl alan şoför: ki camı temizlemez, karşıdan geleni Kolunu kımıldatmağa muvaffak ola görmez, İfmyarak kazalara sebebiyet verir. Yeni Urla Mektebi Dün Tezahüratla Açıldı Kültür âbidelerimize Urlada bi Alt koridorda — Atatürkün büs- Jeket dışma çıkarılmıştır. Alim bu- bin yahudi vardır, Bunlar kesif su- gün Londrada b başlıca on memlekete dağılmış S&T yaşmı gecm çenlerde hasta olduğu — bildirilmiş- nisbetle en ti.. bulunmaktadır. dan Eduar Roçild vaktivle Fransa etmektedir. devlet bankası müdürlüğünü ifa et —Adedi itibariyle en fazla miştir. Bugün Fransız hahamılar bir- de Amerikada bulunuyar: liği relsidir. Fal Lord Roçild meshur bir ahudi 0.000 memleketin nüfusuma nipet- ak yüzde 3.5 tar. Yahudiler diğer — memleketlerde kuş . söz bundan 1000 sene evvel olduğu gibi bugün de Rusya ve Almanya arasında bulunmasıdır. İki büyük, kuvveti birden tatmin etmek endişesi ! milli karâkterlerini saramıştır. Kor. ku yüzünden daima şekil değiştiren " Polonya şimdi Avrupada kendisini kemen hemen dostsuz olarak bul- maktadır. Bügün Polonyallar — Ruslardan nefret eder. Çünkü Polonyalılar ka- tolik, Ruslar dinsiz; ayni zamanda Rusların Polonya üzerinde 200 sene Tiranlığı vardır. Fakat Şark hudüd-| larındaki Pripet bataklıkları - saye-| sinde Rusyadan kurtulmuş olur. Bu bataklık Belçika -- Holanda büyük- lüğünde bir arazidir. Ruslarında Ver say muahedesinin Polonyaya verdiği 6,000,000 Rusu almak için bir emeli yoktur, Lâkin Adolf Hitlerden Po-" lonyayı ayıran böyle bir bataklık' yoktur. Polonanın son siyaset şekli Alman arslarıma karşı bir çakalın siyasetini andırır. Geçen Martta Al- manya Avusturyayı aldığı zaman Polonyada Litvanyayı almak istedi. Mayısta Almanya Çekoslovakyaya di şini gösterdiği zaman Polonyada Çe- ksolovakyadan bir çakal payı almak istedi. Fransa ile yapmış olduğu mu- #hedenin ölü bir kâğıd olmaktan baş- ka bir değeri kalmamıştır. Tamami- de dostüuz kalan Polonyanın — gimdi kalliyet arasındaki dahili bir İhtilâf küfidir. üyük devletlerin - hem de feda- kârlıklarla - -giriştikleri — teşebbüs daima tekrar olunabilecek hareket- ler değildir. Ayni şekilde bir hâdise ortaya çıkarsa, bunun bir felâketi takip etmiyecezini kimse iddir ode- me reisleri işe müdahaleye vakit bula- madan vukua gelecektir. Bunları bugün, umum! sonra büyük devletlerin yardımı jle teşkil olunan Çekoslovakyanın çök- meki karşısında düşünüyoruz. Neti- ce çıkarmak ve komşu devletlerin, bilhasaa Romanyanın alacağı dersle. Ti tespit edebilmek için hüdiselerin sonunu ve Bohemyanın müstakil bir devlet olarak ne şekilde teşekkül e- deceğini beklemek lüzumdır. Leon Tevenin ANf_.ı_)_OLU Günlük siyasi gazete Sahib ve Başmuharriri HAYDAR RÜŞDÜ ÖKTEM Umumi neşriyat — ve yan işleri mü: gdürü Hamdi Nüzhet Çauçar harpten Hatta belki felâket, bükümet|E''elA gazeteci olan Hor Belisa, ka- z. Ha i felâket, büküm olan Lord Roçildin bilhassa kuş ŞU adet ve nisbet dahilinde bulun- maktadır: Rusyada: 50.000* (umumi nü- fosun üzde 2.5 u); Romanyada: 900.000 (yüzde 4.8), Almanyada: ve bit Ailenin Avastaryada bulunan efra dından Luj Rocild bugün Alman hü- yonları meşhurdur. Br 27 kümeti tarafından tevkif edilmiş hn-'“,, 000 - (binde 7) Çekoslavakyada lünmaktadır. : 860,000 — (yüzde 2.4) — İnilterede İngi bugünkü harbiye na- 339 690 — ( binde 7 ), Fransadar yahudi ziri Hor Belisa da aslen 200000 (yüzde 5) İtalyada 65.000 (binda 1), İspanyada: 4.500 — (an binde 2), şimalt Afrikada 487.000 Ürüzde 14). Muhtelif diğer — memleketlerdeki yahudiler de 6 milyona yakın bulun- maktadır. Bu yahudiler bulundukları mem- leketlerde ne yaparlar? Buna İsta- tiatiklere müracaat etmeden de her- İken derhal cevap verebilir: Tica - bineye evvelü nakliyat nazırı olarak girmiş ve bilhasaa kxazaları azalt. makta olan fmll tedbirlerile meşhur olmuştur. Sinemada ve Amerikada: Buşünün en meşhur isimlerini si- yasetten gonra, sinemada buluyoruz. Fakat, sinemanın en meşbur isimle- rinden bir çoğu da aslen yahudidir. Bunların başına Şarlo ile Düglas Feyrbank gelmektedir. Artistlerden | — Ttaki z p15 Pol Münt, İrving Berlin de yahudi! Hakikaten, bütün dünyadaki 1 ualındandır. jmilyan 800 bin yahudinin 6.100.000 Eazsen bilhasaa Holivud;, nüfusu- İ yani yüzde 36,8 1 ticaretle meşgul- mun dörtte biri yahudi olan bir şehire TÜT ı yegüne dayandığı şey Hitlerin deni- ge varmak için Polonya kordorunu almıyacağına dair verdiği sözdür. Bu sözün de 1944 de kadar kıymeti yardır. Polonyanın son kararı Baltık ve Balkan devletlerile birlikte bitara- fane bir vol oynamaktır. Yani harp #ukuunda kollarını kavuşturup otü- racak. Polonyanın başlıca İki büyük ası diktatör Smigly-Ryak ve reisi “Mosiskidir. Üstünlük için aralarında | Bonsuz bir rekabet vardır. g,ıuı?ı Fuş Avrupanın gelecek İDAREHANESİ femir İkiaci Beyler soka'c C.Halk Partisi binasi içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon 2716.. Posta kutasu: 4)3 İBÖNEŞERANIİ Yallığı 1409, ahti aylığı 8J2 kuruştur. abone Ücreti 27 liradır ANADOLU MATBAASIN DA BASILMIŞI IK | jrin adedi 4.5 milvondan |Bu, Amerikan nüfusunun buçuğunu teskil etmektedir. yorkta bulunuyor. Şehrin 7 milvon- Nevil Henderson, luk nüfüsunun 1 milyon 760 bini ya| hudidir. Ondan sonra Sikağo geliyor| S ki Yahaneı — memleketler için senelik İİ200.250 dir. vasiyle Palt Detenit, Tes Aneeler, Yahudilerin Amerikanın dir. Orada sinema — müesseselerinin| |— Diğer işlerde meşgul olan yahi- çoğu yahudilerin elindedir. Bunlay- dÜCTİN Ratısı ve umum yahüdi nüfu- dan en meşhura da Metro — Göldvn #ÜNA Nispetle şüdür: b Sangyi ve küçük — sanatlarda: myer mücasesasinin aahibi Samuel Golavindir. 5.750.000 (yüzde 36.4), sarbest mes- Bugün dünyadaki bütün yahuğı. Jeklerde: 1 milyon (yüzde 6,8), 2i- lerin dörtte biri Amerikadadır. 1800 TAttte 625.000 (yüzde Ve ga di senesinde Amerikada - ancak 3000 Tilesiese | hizmatlerinde: / 825.000 yahudi varken bugün Amerikan bir-| (YÜZde 2), gelir aa SUbrüN | İeğik Gevletletinde Yüğiyan yakacdna, | (rüzde 1AT) ; Ve e KİK AR a Görelürer ki öi inlariyleye üzde 3 hudiler en fazla kazançlı işleri tor- ıclh etmişlerdir. Amerikada Yahudiler en fazla Nev Çem- berlaynlı konustu Londra, 21 (Radyo) — Evvelki iş olan İngilterenin Henderson, bucün n tarafımadan kü- v başveklle bir sa buradaki — yahndilerin adodi, dan sonra Filâdel: gün buraya gel 947 hin, daha s2onra sı- Berlin ae TPoston, Klevland, büşvel bul edilmiştir. Sefi müliye at kadar konuşmuştar. vt yenisi daha katılmıştır. Vilâyet hu-İtü konulmak üzere mermerden bir susi idare büdcesinden 25,000 lirabkaide yapılmatır. Okulun kışlık bir golan Froydün ge « bulunuyarlar. Memlektrin vufnanna | Sarfiyle Urlada inşa ettirilen tam teşe|de teneffüshanesi vardır. Bütün 'azla yahudi Lehistanda | Kilâtlı, büyük ilkokul binası dün bin-|tesisatiyle hu güzel okul. piyz bin lerce halkın ve Urladaki okul tale:|liraya mal olacaktır. Açlma törenin- Ayusturyalı meşhur milyoner a-| Oradaki 3.050.000 Lehistan nüfu-|Pelerinin iştirakiyle törenle açılmış-|den sonra İzmirden giden heyete Ba- ilesi Rocidler de yahudidir. Bunlar- sunun onda birinden fazlasını teşkil tır. Törene, mühim işlerinin çoklu-|lediye salonunda Belediye tarafın: gundan dalayı İzmirden ayrılamıyan | 4 bir ziyafet verilmiştir. |Vali B. Fazlı Güleç adına muavini B. Cavid Ünver riynset etmiştir. B. Cavid, Vilâyet Daim? Encümeni ve Parti ilyon kurul üyeleriyle Kültür! dınkmn'îx Bay Ali Rıza, ilk tedrisat müfettişleri otomobillerle öğle üze- ti Urlaya gitmişler ve Halkevi önün- olacak |de Kaymakam B. Ali Rıza Acıı,l Londra, 21 (Radyo) — İngiltere Parti ve Belediye reisi B. Kemal Ar- kabinesinde vukubulacak — tadilât, tan, Halkevi reisi B. Hasan Tümerk, gelecek hafta belli olacaktır. Başve- Jandarma komutani — yüzbaşı B, Kİl Nevil Çemberlayn, pazar tatilini Mustafa Doğan Er taraflarından kar- #eçirmek üzere bugün Şegere hare şılanmışlardır. Urla. bugünün şeres ket etmiştir. fine bayraklarla süslenmişti. binler- z ce halk ökul önünde ıopn.nm..ı.,I Çek muhacırleri davul, zurnalar çalıyordu. Talebe-| İefn Londra belediye den mürekkep bir Koro grubunun — J 1 söylediği İstiklâl marsından — sonra / Lordunun topladığı paralar Londra, 21 (Radyo) — Londra Urla Kültür memuru B. Hilmi Anı-| man tarafından yeni inşa olunan| belediye lordunun açtığı iane defti rine iştirak edenlerin, şimdiye kadar okulun ehemmiyeti hakkında bir nu Çek muhacirleri için yüz yetmiş bin İngiliz kabinesi Tadilât haftaya belli sö! Sözü ile söylevini alkışlar arasın- da sona erdirmiştir. Bir kız ve bir erkek talebe taraf- larından manzuümeler okunmuştur, Vali muavini ile Kültür direktörüne talebeler adına birer büket takdim edilmiz, sonra Vali muavini bir ma- kasla kordelâyı kesmiş, bütün davet- liler ve halk yeni okulu gezmişler- dir. Okul, cok güzel ve modern bir eserdir. Yakında ihata duvarları İyapılacak, suyu isale edilecektir. “tuk irad ve valiye teşekkür edilmiş- tir. Müteakiben Kültür direktörü B Ai Riza Özküt, Cümhuriyet dev. yerlin; veydikleri anlaşılmaktadır. rinde her gün yeni yeni Kültür eser. P k lerinin kuruluş ve açılışının ehemmi- yetini tebarüz ettiren bir hitabede Ctres O Komnen bulunulmuştur. Bu hitabeyi Vali| Bükreş sefirimizi muavini B. Cavid Ünverin kıaa bir| Z . hitabesi takip etmiş, milletin maarif kabul etti arzusunun — tatmini idareciler için| Bükreş, 21 (Radyo) — Hariciye güç, fakat şerefli bir vazife olduğu- nazırı Petresko Komnen ; bugün Tür- nu, saltanat idaresinde kurulan 16- kiye sefiri Suphi Tanriöver ile Yü raf kaynakları saraylara mukabil nan sefiri Kolas ve Yugoslavya sefiri Cumhuriyet devrinde kültür saray- Yuyan Dosiçi kabul etmiş, kendile- ları kurulmakta bulunduğunu İile uzun müddet konuşmuştur. lemiş; eei e “ — Bu everin Urlahlar için hayırı| Mussolininin oğlu olmasını dilerim. " p Dün Berline vardı Berlin, 21 (Radyo) — Mussoli- İninin oğlu (Viktoryo Mussolini), 'bugün buraya gelmiştir. Beynelmilel spor kongresi Berlin, 21 (Radyo) — - Taleha köngresi Graçta taplanmışlır. Beynelmilel «por kongresinin yva- Ikımlıı Viyanada toplanacağı süyleni- yor,