S Portekiz, Çekoslo?aka ile IN ERLE —— —e siyasi münasebatını kesti Heriki devlet, sefı';'lerini geri çekiyor. Sebep, Por- tekizin, Çekoslovakya fabrikalarına ısmarlamış olduğu silâhların verilmek istenmemesidir Lizbon, 19 (Radyo) — Por- tekiz hükümetinin resmi bir tebliğe göre, bugün Portekiz ile Çekoslovakya — hükümeti arasında siyasi münasebetler kesilmiştir. Bunun sebebi, Portekiz hü- kümetinin Çekoslovakyaya 1s- marladığı silâhların tesliminde müşkülât göslerilmiş olması- dır. Çekoslovakya hükümeti ademi müdahale kararı muci- bince Portekize bu silâhları veremiyeceğini bildirmiştir. Bu mesele üzerinde — tcati edilen notalar — neticesinde, Portekiz hükümeti siyasi mü- nasebetleri kesmeğe — karar vermiştir. Portekiz hükümeti, silâhlan- Masına karşı yapılan bu - sui- kasdi affedemiyeceğini bildir- mektedir. Portekiz hükümetinin Prag sefarethanesi erkânı Pragı ter- kederek Viyanaya gitmek üzere emir almışlardır. Portekiz menafiinin müda- faasına İtalya — sefarethanesi | memuür edilmiştir. | HK y 'r*-nııı hükümetinin sefarethane almış- Çekosvakya — Lizbon sefiri ve erkânı pasaportlarını lardır. İzmir - Adana ve İstanbul Tayyare seferleri 1 Eylül- den itibaren başlıyor.. İstanbul, 19 (Hususi) — İz- | mir- Adana - İstanbul- Ağkl" tayyare postalarına bir Eylül- den itibaren başlanacaktır. İngiltereye sipariş edilen yeni posta tayyareleri bugün- lerde gelecektir. Rumen mektep gemileri İstanbul, 19 ( Hususi ) — “Yarın limanımıza iki Rumen | mektep gemis: gelecektir. Ge- — miler merasimle karşılanacak, gemi kumandanı Taksin abi- | desine çelenk koyacaktır. T. Fikret ihtifali — İstanbüal, 19 (Hususi) — Bugün Halkevinde şair Tevfik — Fikret ihi yapıldı. ANADOLU Günlük siyasal gazete k Sahip ve başyazganı Rüşdü ÖKTEM Umumi neşriyat ve yarı işleri | Müdürü: Hamdi Nüzhet Çançar 'İıı:huıi: ir İkinci Beyler || gö eti emta içndi , Telgraf: İzmir — ANADOLU | Teteton: | 2776 « Posta kutusu 105 ABONE ŞERAITİ 1200, altı aylığı 700, üç N ylığı 500 kuruştur. Londra, 19 (Radyo) — Ray- ter Ajansı bildiriyor: Satander cephesinde çok müthiş bir harb devam etmek- tedir. Asiler Val dö Turo, Ayosu, - Alatabyo vesair yer- leri ve askeri kıymeti haiz te- peleri işgal etmişlerdir. Paris, 19 (Radyo) — Bilba- odan bildiriliyor; Hükümete mensub kuvvet- ler, Satander cephesinde bir hezimete — uğramışlardır. Bu kuvvet 17 taburdan ibarettir. Bunların hattı ric'atı dünden itibaren kesilmiştir. Bu kuvvet tamamen ihata edilmiştir. Kısmı azamı teslim olmamış ve öldürülmüşlerdir. Onbin kadan esir edilmiştir. 37 köy ve kasaba bu harb neticesinde asilerin eline geç- miştir. Sılımınl_cî.' 19 (Radyo) — İngiltere ve Fransa İtalya ile uzlaşmağa karar vermişler Paris, 19 (Radyo) — Parisin iyi haber alan siyasi mehali- line göre, İngiltere ve Fransa hükümetleri İtılyı ile uzlaş- mak kararını vermişlerdir. Her iki devlet, Habeşistanın ilha- kını resmen tasdik edecekler- dir. Bu iki devlet Uluslar sosyetesine giren devletlerin- de bu ilhakı tasdik — etmeleri için tavassut edecektir. Fransa hükümeti, İtalyan as- kerlerinin Balear adalarından çekilmesini — temin etmiştir. İtalya; İngiltere ve Fransa aley- hine Arap diyarındaki pro- pagandasına nihayet verecektir, İngiltere de, uzlaşmadan sonra Haile Selâsiyenin İngil- tereden çıkmasını temin ede- cektir. Müzakeratın resmen başla- dığı sırada bu gibi meseleler üzerinde anlaşılmış bulunula- caktır. Bu uzlaşmanın Avrupa için faydalı olacağı tehmin edil- mektedir. Suriyede vaziyet çok fena ve karışıktır İstanbul, 19 ( Hususi ) — Suriyede karışıklıklar devam etmektedir. Cezireden kaçan bin kişi Mardine iltica etmiş- lerdir. İçlerinde Araplar da bu- lunan mülteciler, orada - vazi- yetin çok karışık olduğunu, söylemişler, bir takım çapul- culuklarla yağmagerliğe — Daş- landığını bildirmişlerdir. Asiler, Satandere doğru ilerlemektedir Hükümetçilerin 17 ta vetleri kuşatılarak kismen imha edilmiştir General Davilanın Satander cepbesinde ileri hareketi de- vam etmektedir. Bugün Sinega, Ekseho, Ko- rosya mevkileri de işgal edil- miştir. Elde edilen esir ve ganimetler pek çoktur. Saat 9,40 ta üç tayyare Satündere bombalar atmıştır. Marsilya, 19 (Radyo)—Son haberlere göre, Barselon ve Katalonya sahilleri asi toyya: reler ve harp gemileri — tara- fından bombardıma edilmiştir. Frankonun bir emri Rabat, 19 (Radyo) — Ge- neral Franko, neşrettiği res- mi bir tebliğle, İspanya Fası üzerinden yabancı - tayyarele- rin geçmesini yasak etmiştir. General Franko, bu karar hilâfına hareket edecek - tay- yarelerin, derhal tob ateşi ile karşılanacaklarını — ilân eyle- eylemiştir. İktısad vekilimiz Bugün geliyor Aydın, 18 (Hususi) — İktı- sat Vekilimiz Bay Celâl Bayar İpar yatile geçen gün Söke- nin Kuvala limanına uğramış- tır. Kendisini ilçe ve Akköy kamun erkânı karşılamışlardır. Bay Celâl Bayar ve arkadaş- ları Yenihisar köyüne gide- rek Didim mabedini gezmiş- ler ve köylülerle temas ede- rek, Eğe bölgesinin en iyi tü- tün yetiştiren$Akköy tütünleri hakkında malümat almışlardır. Vekil, köylüye bu yıl tütün mahsulünün çok para edece- ğini — müjdelemiştir. - Geceyi Kuvala limanında ve yatında geçiren B. Celâl Bayar dün Sısam adasına gitmişler ve adada çok büyük merasimle karşılanmışlardır. Aydında göçmen evleri Aydın (Hususi) — İlbayımız B. Özdemir Günday, Söke- Akköyde yapılmağa başlanan göçmen evlerini tetkik etmek üzere bugün Akköye gitmiş- tir. Akköyde yapılacak göç- men evleri geçen hafta müte- ahhide ihale adilmiştir. B. Avenol Litvanyaya bugün vardı.. Kono, 19 (Radyo) — Ulus- lar sösyetesi genel sekreteri B. Avenol, bugün buraya gel- miş ve Litvanya Hariciye Na- zırı tarafından — karşılanmıştır. B. Avenol, Hariciye Nazırile üzün süren bir mülâkattan sonra Litvanya Cumhurreisi tarafından kabul edilmiştir. ANADOLU. burdan ibaret kuv- CZaa Sİtikrn, Sanghayda sokakii mu İzmir fuarı açılırken Bundan yıllarca evel, galiba 6 yıl evel, bir mekteb bahçe ve salonlarında, iptidai mahi- yette ve yüksek maksad ve davalardan çok uzak bir şe- kilde kurulan 9 Eylül sergisi, şimdi. gözümün önünde du- ruyor. Büyükçe ve karmakarışık bir banmarşeden farkı olmı- yan o serginin, bir gün o sa- londan kalkıp - İzmirin tam ortasına geleceğini, o çelimsiz, çarpık çurpuk bünyenin böyle büyük ve iddialar taşıyan bir eser olabileceğini hiç hatırla- mamıştım doğrusu.. Eskisinde, mevsimlik, mev- zü, gelip geçici bir zevk ve eğlence iştihasının her çeşid tezahürleri vardı. Bugünkü fuar ise, memleket hududla- rini aâşmış, şehir, memleket, iktisadi endişeler gibi geniş ölçüdeki çetin işleri başarınak yoluna dökülmüştür. Birisi, sergi veya panayırdı. Diğeri fuar. Bunları ayırd et- mekliğimdeki sebeb, taşıdık- ları manadan sarfınazar, ruhun aynı olmasıdır. İlk sergiler, halk arasında, maksadı tebarüz ettirmekten çok uzak oldukları içindir ki, bizim İzmir fuarı da maksad ve gayesinin getireceği büyük faydalari ve yarattığı büyük neticeleri halka tam bir vu- zuhla anlatıp kabul ettirmekte epeyce güçlük çekti. Onun idrakini ve takdirini tam ma- nasile ayaklandırabilmek biraz zor oldu. Fakat her yıl, hiç esirgenmiyen bir enerjinin ve hele hele, daha tecrübeli, da- ha kavrayışlı, daha metodlu bir çalışmanın tam harabeler ortasında büyük bir abide halinde yükselttiği eser, niha- yet kendini şehirliye de ka- bul ettirdi, halka da, dost milletlere de.. Ben, dost bir iktısadcı ta- nirim ki, ikinci yıl sergisinde bana aynen şöyle demişti: mirde sergi olamaz, mavaffakıyet imkânı yoktur. Faydasızdır, —masrafa yazık olur. Ayni doste dün gördüm. Bahsi dokunmadan o açtı: — Kısacası-dedi-fikirlerim- de yanıldığımı — itiraf ederim. Bu fuar muvaffak bir eserdir ve istikbali parlak olacaktır. Bu fuar iktısadidir, içtimai- dir, terbiyevidir, medenidir ve şehrin imarı ve o geniş ha- rabe sahasının — kurtarılması hesabına bir imar âmilidir. Fuar, bu şehirde bizim ha- yat faaliyetimizi, başkalarının da menfaat ve zevk - iştirak- leri ile birleştirerek toplu fay- dalara götüren, parlak bir yol ve esaslı bir vasıtadır. Şehir namına kısaca söy- liyelim: Dışarıdan — gelen bir iki yüz bin insan, birkaç milyon ve senenin bir ayı mütemadi- yen iş ve çalışma.. Bu kısacık cümlenin virgül- ler ve atıf edatları arasındaki her parçasını, ayrı ayrı işliye- bilirsiniz. Fuar en güzel meyvalar ve- ren bir bahçeye benzediği, gibil işlendikçe servetini yüze çıka- racak olan bir maden kuyu- Çin-Japon muhasematı /-harebeleri başladıj Japon tayyareleri Nankini de 'bombardı man ederek bir barut 'fabrikasını yaktıla; < e! Japon zabitleri Vaşington, 19 (Radyo) - 147 ağustostanberi ilk defa Amerika hükümeti, Japonya | olarak Şanghayda hiçbir Çin ile Çine yeni bir nota ver- | tayyaresi görülmemişlir. Japon miştir. Bu notada uzak şarkta | tayyareleri Şanghay etrafında- Amerika tebaasile Amerikanın | ki hava üslerini bombardıman her türlü menalüi aleyhine vu- | etmeğe devam etmektedirler. kubulacak herhangi bir hare- Japon tayyareleri Çinlilerin ketten dolayı Çin ve Joponya- Futun ve Kiangvandaki topçu nin mesul tutulacağı beyan kuvvetlerini de bombardıman edilmektedir. etmişlerdir. : Son haberlere göre, Çin - Şanghay, 19 (A.A.) — Ja- Amerika telgraf kablosu, dün pon topçuları kısa bir mitral- kesilmiştir. yöz ateşini müteakıb bu gece Şanghay, 19 (Radyo) — Üç | Yeniden ve saat 1 den 1,10a Çin fırkası, Çintao şehrini mu- kadar Poutoung - ile N'MW!I hasara etmiştir. Japonyanın, bombardıman etmişlerdir. —— şehri muhasaradan kurtarmak Şanghay, 19 (A.A.) — Roy- için takviye kuvvetleri gönde- | ter Ajansı muhabirinden: — — receği söyleniyor. Japon kıtaatı, Japonyadan. Şantung cephesinde müthiş | gelmiş olan kuvvetlerin yar- bir muharebe başlamıştır. dimile Kivangvani Voosunga Paris, 19 (Radyo) — Yu- | bağlıyan Çin hatlarına karşı bir ango cephesinde başlıyan mu- | taarruz icra etmişlerdi. Japon- harebe, şiddetle devam et- | lar ilerilemekte — olduklarını mektedir. iddia ediyorlar. L e| Japon kuvvetleri, Çinlilerin Tokyo, 19 (ALA.) — Japon taarruzuna mukabil hücuma | gazeteleri Şimali Çinde Ja- geçtiler ve Çin kuvvetlerini | ponyanın imar faaliyetinin baş- ricata mecbur etmişlerdir. lamış olduğunu, merkezi Çinde Son haberler, Japon kuvvet- | ise birçok tayyaare meyeanla- lerinin, Çinlilerle Şanghay şeh- | rının ve 150 Çin tayyaresinin rinde sokak muharebelerine | tahribi üzerine Japon hava başladıklarını bildirmektedir. | kuvvetlerinin faikiyeti elde et Japon tayyareleri, mütema- | miş olduklarını kaydelmekte- diyen bomba yağdırmaktadır. | dirler, d | Bu sabah, imtiyazlı mınta- Tokyo, 19 (A.A.) — Mik- kaya girmek istiyen müsellâh | tarları 150 ye baliğ olan ve Çin kuvvetleri, Amerika müf- | aralarında konsoloshane me- rezeleri tarafından menedil- | mürin ve müstahdemini de miştir. bulunan Cantondaki — Japon Paris, 19 (Radyo) — Japon | tebaası fevkalâde bir Japon tayyareleri, Nankin şehri üze- | aleyhtarlığı hüküm sürmekte rinde uçarak bombalar atmış- | olan bu şehri terketmişler ve lardır. Düşen bombalar, barut | dün öğleden sonra Hongkonga fabrikalarından birine isabet | gelmişlerdir. etmiş ve infilâkler husule ge- Diğer taraftan 200,000 Çin- tirmiştir. linin Japonların hava bombar- Tokyo, 19 (A.A,) — Fo- | dımanından korkarak Cantonu ochovduki Japon konsolosu | terketmiş oldukları — istihbar oradaki 2350 kişiden ibaret | edilmiştir. Japon tebaasına şehri terke- Şanghay, 19 (AA) — Sen- derek Japonyaya dönmelerini | tral Nevs Çin Ajansı bir ta- tavsiye etmiştir. nesi tayyâre gemisi olmak Tokyo, 19 (A.A.) — Mer:- | üzere birçok Çin gemisinin | kezi Çin hükümeti kıtaatı Pe- | Kotohiao — civarında — bulun- | kin ve Tientsini hedef ittihaz | makta olduğunu ve Japon ederek şimali Çinde yapmak: | — Sonu 4 ncü sahifede —| ta oldukları ileri hareketlerine TAKVİM devam etmektedirler. Tokyo, 19 (A.A.) — Dün |(|Rumi- 1353 Arabi- 1356 KU TETAMAREEELEN YST ) Dane hüsi T Cet suna da benzer. Onu işlemek, || Ş S VA j ona hakkımı vermek lâzımdır Ağugto; ve bana öyle geliyor ki, onun ı 1 üstünde işlemesi lâzımgelen- 9 20 9 lerin başında biz İzmirliler 3 3 varız. Bu sütunda doktor B. 7 7 Behçet Salih ve arkadaşlarını Cuma ayrıca hararet ve samimiyetle tebrik ve kaydetmek isterim. İlEvtar Ezmn Vasat Evkat Bran Vi Çünkü mavaflakıyette hisseleri gn © Slakşam IZ 1938 büyüktür. Hem de çok büyük.. İlöğle —4.51 12.20 yassı — 1.51 212 0.R.G. indi 8B,48 16,1 1 imsak 7,19