5 Ağustos 937 KXTMT Londra, 4 (Radyo) —Royter Ajansına göre, general Fian- konun Teronerdeki muvaffa- kıyeti büyüktür. Madrid - Valâns yolu kesil- miştir.Bu suretle 100,000 milis Syerasavelloda tecrid edilmiştir. Asiler Guadalaharadan 70 kilometre mesafededirler. İşgal edilen yerlerde temiz- leme ameliyatı devam etmek- tedir. İki batarya da dağlarda kal- mıştır. Bunlar da kısım, kısım teslim olmağa başlamışlardır. Peşte, 4 ( Radyo ) — Bir Rus askeri heyeti; Madridde yakında yapılacak yeni taarruz plânını hazırlamaktadır. Beş Rus vapuru Valânsiyaya mühim miktarda silâh ge- tirmektedir. Bunlar arasında 100 tank ve 300 tayyare var- dır, 3 tahtelbahir de Baltıktan Valânsiyaya hareket etmiştir. Paris, 4 (Radyo) — Havas Ajansı bildiriyor: Teroeldeki milisler, ellerin- de bulunan tek imdat yolu- nu da kaybetmek üzeredirler. Asiler milis kuvvetlerini şarka doğru sürmekte ve Ko- engayı hedef ittihaz etmekte- diıîeı. Birçok gıda maddeleri asi- lerin eline düşmüş ve bunlar dehalet eden köylülere dağı- tılmıştır. Salamanka, 4 (Rıdîo) — Madrid önünde müthiş bir harb devam etmektedir. Asi kuvvetleri, bütün gün şehri bombardıman etmişlerdir. Hü- kümet topları süküt etmek- tedir. Almanya Büyük Avrupa devletlerile uzlaşmağa hazırdır Berlin, 4 (Radyo) — Lokal Anceyger gazetesi, İngiliz-İtal- yan tekarrübünden bahsederek: “Almanya, her - vakit ilân ettiği gibi vasıtasız temaslara taraftardır. Alman metalibatının mad- deleri tamamen sarihtir. ve Alman siyaseti 'de Roma- Berlin mihveri esasından ay- rılmıyacaktır. Almanya, başlamış yeni yolda büyük Avrupa dev- letleri ile uzlaşmağa her vakit hazırdır., demektedir. ANADOLU Günlük siyasal gazete Sahip ve başyazganı Haydar Rüşdü ÖKTEM Umumi neşriyat ve yazı işleri Müdürü: Hamdi Nüzhet Çançar —- İdarehanesi : İzmir İkinci Beyler sokağı C. Halk Partisi binası içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon : 2776 — Posta kutusu 405 ABONE ŞERAITİ Yillığı 1200, altı aylığı 700, üç ylığı 500 kuruştur. Yabancı memleketler için senelik aböne ücreti 27 liradır Her yerde $ kuruştur İGünü geçmiş nüshalar 25 kuruştuz İ; -ANADOLU MATBAASINDA ILMIŞTIR. — olan ABERL a— — | 'Cumhuriyetçi İspanyaya silâh gönderiliyor Peşteden verilen haberlere göre, 3 tahtelba- hir Baltıktan Valânsiyaya hareket etmiştir Beş aylık ihracatımız elli mil- yon İlirayı geçti. İstanbul, 4 (Hususi) — Beş aylık ihracatımız, 50 milyon 145 bin 468 lirayı bulmuştur. baliğ olduğu anlasılmıştır. mühim farklar vardır. İhracatta, geçen İthalâtımızın 38 milyon liraya seneye nazaran Hataydaki Aleviler, Türktür ve Türk kalacaktır. İstanbul, 4 (Hususi) — Hataydaki Alevilerin lideri Şeyh Davud zade B. Mahmud, bugün şehrimize gelmiştir. B. Mah- mud, gazetecilere vaki bayana!l — Hatay Alevileri Türktür tında: ve Türk kalacaktır. Bu rabıtayı ne para ve neie başka bir menfaat çözebilir. Demiştir. İki Japon mekteb gemisi dün İstanbula geldi İstanbul, 4 (Hususi)— Ami- ral Koga kumandasındaki iki Japon mekteb gemisi, bugün Selâm topları atarak limanı- mıza geldi. İstanbul, 4 (A.A.) — Japon mekteb gemileri filosu ku- mandanı Vis Amiral Koga bugün öğle vakti Taksimdeki Cumhuriyet abidesine mera- simle bir çelenk koymuştur. Merasimde Türk ve Japon mülki ve askeri rical ve erkâ- nı hazır bulunmuş, muzikalar Türk ve Japon marşlarını çal- mışlardır. İstanbul, 4 (A.A.) — Vis Amiral Miheiechi Koganın ku- mandasında İvete ve Yakamo kruvazörlerinden — mürekkeb Japon mekteb gemileri filosu bu sabah saat dokuzda lima- nımıza — muvasalat — etmiştir. Gemiler Selimiye — kışlasile selâm topu teatisinden sonra Dolmabahçe önünde demirle- ee a Rlena mişlerdir. Kruvazörler demir attıktan sonra İstanbul deniz kumandanı İvete kruvazörüne giderek Amiral Kogaya hoşa- medi ziyareti yapmıştır. Sant onda Vis Amiral Koga bera- berinde İvete kruvazörü ku- mandanı Margi Daigo ile Ya- | kumo kruvazörü kumandanı Ugaki olduğu halde Dolma- bahçe rıhtımına çıkmış - ve doğru saraya giderek defteri mahsusu imza eylemiştir. Bundan sonra Amiral ve maiyeti erkânı sırasile İstanbul valisini, kolordu kumandanını, askeri akademi kumandanını ve Japon büyük elçisini ziya- ret etmişlerdir. Kolordu ku- mandanının nezdinde İstanbul merkez kumandanı ve harp akademisi kumandanının nez- dinde de deniz harp mektebi müdürü ziyaret anında hazır bulunuyorlardı. Dörtler misakı tahak- kuk etmiş gibidir —. Önümüzdeki ay içinde vaziyette daha sarih bir inkişaf görülecektir Londra, 4 (Radyo) — York Sir Post Hariciye Nezaretin- den mülhem olarak Çarberlayn- Mussolini muhaberesinden bah- setmekte ve: “Dörtler misakı tahakkuk edecek gibidir. Bu misak, bir İtalyan fikri ve teklifidir; 1933 de imza edilmiş olduğu halde kıymeti © zaman sarih şekilde —anlaşılmamıştır. Ve İngiltere hükümeti Uluslar sosyetesi si- yasetini dörtler misakına ter- cih etmişti. Fakat şimdi vaziyet baştan- başa değişmiştir. B. Mussolini anlaşmaların karşılıklı ikişer devletle yapıl- masını iştemektedir. İtalya ve İngiltere buna yakın esaslar üzerinde müzakeratta bulun- maktadırlar. Elde edilecek hedelin şekli hakkında şimdiden tahminlerde / bulunmak doğru değildir; ma- . — — — hissedilmektedir. Önümüzdeki ay içinde siyaset âleminde daha sarih bir inkişaf görüle- cektir., demektedir. Maliye Vekâleti Tetkik bürosu reisliği Ankara, 4 (Hususi) — Ma- liye Vekâleti tetkik bürosu | reisliği, ilâveten müsteşar mu- avini B. Esadın uhdesine ve- rilmiştir. Çocukları- |mıza yardım.. Ankara, 4 (Radyo) — Ço- cuk Esirgeme Kurumu tarafın- dan Temmuz ayı tarafından 3034 çocuğa ve ebeveynine muhtelit yardımlarda bulunul- muştur. 423 Çocuğun sağlık muayeneleri yapılmış, 333 ço- cuğun dişleri tedavi edilmiştir. Süd damlasında 488 çocuğa 861 kilo bedava süd verilmiş, müessesenin yüzme havuzun- dan 1000 çocuk - istifade et. ANADOLU Seyahat mektubları : Samsun, sevimli, modern b_i[ Sayfa şehirdir. Bazı tacirler, demiryolundan müşteki imişler. Bilir 4SÜĞ Tn a misiniz neden? Samsundan bir görünüş 27 Temmuz Gizeson açıkları Hele şükür, Karadenize çık- tık çıkalı bir şehir yüzü gör- mek nasib oldu. Samsunda tam beş saat kaldık. Vakit te, imkân da vardı. Tereddüd etmeden karaya fırladım. En son motörlerden birisi ile av- det ettiğim zaman Aksu he- men hemen demir almıya başlamıştı. Samsun, hayal ettiğime nis- betle ufak, fakat çok sempa- tik, hatta kelimeyi mübalegalı bulmazsanız biraz da modern bir şehir... Doksan sene kadar evel ce- sim ve korkunç bir yangından sonra bir ecnebi mühendisin | plânına tevfikan yapıldığı için bütün yolları biribirine muva- zi veya amud... İğri büğrü, eciş bücüş hiçbir sokağı yok. Güzel villâları, büyük binaları, cesim depoları var. Refah ve huzur içinde bir şehre girdi- ğinizi daha iskeleye ayak ba- sarken hissediyorsunuz. Cad- deleri hatta İstanbul sokakla- rından bile temiz, çok temiz... Belli ki Samsun da iyi ve ça- lışmasını bilir bir belediye re- isine malik olmak gibi nadir bir mazhariyete eren nadir şe- hirlerimizden birisi... Karaya ayak basar basmaz ilk işim iş bankası müdürü Osman Dardağanın — yanına koşmak oldu. İzmirin bu sem- patik, çalışmasını bilir ve ça- lışkan çocuğu on ay gibi çok kısa bir zaman içinde kendi- sine çok iyi bir muhit yap- mıştı. İş ve meslek icabı Sam- sunda kaldığım beş saat zar- fında âvukat, tüccar, esnaf, iş adamı hasılı birçok çeşid in- sanlarla temas ettim. Hepsi kendisinden sitayişle, memnu- niyetle bahsediyorlar, iş ban- kasının Osman Dardağanın şahsiyeti ile muhitteki sempa- tisini ve faaliyetini çok geniş- letmiş olduğunu söylemekte ittifak ediyorlardı. R Garibinize gidecek; takat hakikat... Samsun - tüccarları şehirlerinin bir şimendiferle dahile raptedilmiş olmasından memnun olacak yerde şikâyet ediyorlar. Daha vapurda iken temas cetmiş olduğum Sam- sunlu bir zahire tüccarı bana ayni haleti ruhiyeyi izhar et- mişti. Vaktile — kazançlarırn halel gelecek diye Medine bedevilerinin Medine-Şam hat- tının yapılmasına - muhalefet etmelerine benziyen bu haleti ruhiyeyi bu zatın şahsi müta leası telâkki ederek mühimse memiştim. Fakat şehirde bir iki kişiden daha ayni mütaleaya tesadüf edince işin şekli de- gişti. Merak ettim, bu fikrin membanı tahkik ettim, sebebi şu: Şimendifer hattı yapılma- dan evel Samsun Karadenizin en işlek limanı imiş. Arkasın- da ta Diyarbekirlere, Elâziz- lere? Sıvaslara kadar uzanan geniş bir hinterlandı varmış. Bütün bu geniş ve feyyaz mın- taka mahsullerini hep Samsun yolu ile harice sevkedermiş. Şimendifer faaliyeti başlayınca işin şekli değişmiş, Elâziz, Diyarbekir ve saire gibi uzak şehirler mahsullerini tabii ola- rak Mersine indirmeğe başla- tarifesinin ucuzluğundan isti- fade ederek - İstanbula mal göndermeyi kendi — kesesine daha elverişli bulmuş... İşte bu kadar basit ve bir kaç kişinin fazla kazanç hırsı ile alâkadar olduğunu anlayın- ca arkasını bıraktım.. Ne ya- palım her tebeddül, her inkı- lâb, her tekâmül işte şu şi- mendifer hikâyesi gibi ne kadar hayırlı da olsa gene bir kaç kişinin zararını intaç et- meden başarılamıyor. Tabiatın kanunu böyle.. Samsunun bu birkaç tüccarı varsınlar talih- lerine küssünler veyahut ka- zanç hırslarını başka sahalarda tatmine çalışsınlar!. “Nef'i âm karşısında zararı hâs ihtiyar olunur,, sözü bizim eski me- cellenin ölmez hakikatlerinden biridir. Hamdi Nüzhet Çançar Ecnebi devletler Erkânı harbiye reisleri İstanbula geliyorlar İstanbul, 4 ( Hususi ) — Trakya manevralarımızda bu- lunacak olan ecnebi devletler Erkânı harbiyeci umümiye reis- | leri, bu ayın 12 sinden itiba- ren buraya gelmeğe başliya- calardır. Genel kurmay başkan mu- avini General Asım, ayın on yedisinde misafir Erkâmıharp- ler şerefine bir ziyalet vere- cektir. Kral Karol Dobrovniğe vardı.. Belgrad, 4 (Radyo) — Ro- manya kralı Sa Majeste ikinci Karol, Dobrovniğe — gelmiş, parlak merasimle karşılanmış- tır. Saltanat naibi Son Altes Ruvayal prens Pol taratından büyük misalfir Romanya kralı şerefine büyük bir av tertip GÇ mışlar, Sıvas ta zahire nakliyatı Trak _);a manevraları B. Mussolini hatta Balboyu kabul etti Roma, 4 (Radyo) — Bay Mussolini — bugün — Trablus garp umumi valisi Mareşal Balboyu kabul etmiştir. Mareşal Balbo mühim bir rapor vermiştir. B. Çemberlayn Siyast vaziyeti dikkatle takib ediyor. Londra, 4 (Radyo) — Ta: — til münasebetile İskoçyada is- tirahatte bulunan İngiltere Baş- vekili Sir Nevil Çemberlaya, siyasi vaziyeti daimi bir şekil- de takib etmektedir. Başvekile — siyasi vaziyet hakkında hergün rapor verilmektedir. Bir Alman Memnu mıntakada fotej- raf alırken yakalandi İstanbul, 4 (Hususi) — Mem- nu mıntakada fotograf alırken — yakalanan Anri isminde bir Alman, Sorgu hâkimliğine verilmiştir. 50 Kanun Bir lâyihada toplanacak İstanbul, 4 (Hususi) — Ma- liye Vekâleti, vasıtasız vergi- lere aid 50 kanunu bir lâyi- hada #toplamağa karar ver- miştir. j Ademimü- |dahale komitesi İçtima günü henüz tesbit edilmemiştir.. ğ Londra, 4 (A.A.) — Öğre- nildiğine göre, ademimüdahale — komitesi reisi Lord Plymut dün bütün gün ademimüdahale ko- mitesindeki büyük devletler mümessillerile temasta bulun: muştur. Komitenin Övümüzdeki içtir ma!l tarihi daha kat'i olarak tesbit olunmamıştır. Salâhiyet- — tar mehafildeki kanaat vazi- yetteki inkişaf İspanya anlaş- mazlığındaki yeni güçlükler etrafında müzakereyi mümkün kılacak bir vaziyete gelirse — komitenin daha bu hafta içinde toplanabileceği merkezindedir. Fakat Lord Plymut hiçbir yeni terakki vukua gelmemiş olduğu kanaatini elde ederse ademi- dahale komitesinin — gelecek haftadan evel toplanmasına imkân olmıyacaktır. Amerika seyaha- tini yapan Rus tayyarecileri a Moskova, 4 (Radyo) — Ma- reşâl Voroşilof, Amerika se- yahatini yapan tayyare zabit- lerinin rütbelerini birer d M yükseltmiştir. Almanya tekzip ediyor Berlin, 4 (Radyo ) r Alman tesmi tebliği, Alman yanın; Felemenk - hududi asker tahşid ettiği ve Çekos lovakyaya bir taarruz hazırla- dığı hakkındaki haberleri zip etmiştir. TAKVİM Rumi - 1353 | Arabi-1356 Temmuz 23 | Cemaz evvel 27 Ağustos 1 a 3 ğ Perşembe | Auwo—