16 Haziran 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

Kömür havzamızdaki - istih: Bali artırmak ve çalışma işle- /— rini düzenlemek yolunda dev- letin aldığı tedbirlerin en mü- himlerinden biri olan Ereğli — girketinden alınan liman, de- miryolu ve madenlerin, Kozlu ve Kilimli demiryollarının iş- letilmesi ve Havzadaki deniz İşlerinin inhisar altına alın- ması hakkındaki kanun pro- — jesi yürürlüğe girmek üzeredir. Rasyonel bir tarzda işlemesi için kömür havzasına verile- cek - istikametin ilk adımını teşkil eylemek üzere Ereğli girketi ile yapılan anlaşma mucibince hükümete geçen /— demiryol, liman ve madenlere aid haklar, menfaatler. mülk- ler ve tesisler Eti Bankın ku- / racağı müesseseye devredilmiş — bulunmaktadır. Şimdiye kadar hükümet ta- -— rafından işletilmekte olan Koz- “lu ve Kilimli demiryollarının /— Mmeşguül olacağı meuzular ara- /— sında, Ereğli şirketinden dev- ren - verilen Zonguldak-Üzül- — mez ve Çatalağlı-Gelik hatla- — rı da kurulan bu müesseseye devredilmek üzere Etibanka esi kömür nakil vasıta- — İârının ve tesisatının bir elde toplattırılması -bakımından iş bölümü kaidelerine uygun ol O mak itibarile faydalı görül- — Müştür. Gerek Ereğli şirketinden sa- tın alınan ve gerek bu kanun “ile Etibankın kuracağı mües- seseye devri düşünülen işlerin ' yürütülebilmesi ve - kayıkların — satın alınması için sermayeye ihtiyaç olduğundan, bu para, " Etibank sermayesine mahsu- —ben ödenmek üzere Maliye uınlığı büdçesine konul- Omuştur. Kanunun esasları: — Kanunun esaslarına göre — Eti Bankın kuracağı müesse- senin Ekonomi bakanlığınsa — tesbit edilecek formüle uygun -— olarak tanzim edeceği senelik bilânço, kâr ve zarar hesap- ları bank umumi — heyetince kabul ve tasdik edildikten | sonra neşir ve ilân edilecek- — tir. 10 Nisan 929 tarihli ni- Ozamname ile hududu tayin edilmiş olan Zonguldak lima- — nındaki bütün taşıma, doldur- — ma ve boşaltma işleri, Gülüç — çayı ile Filyos çayı arasındaki mıntakada yapılacak bütün — kömür nakil, boşaltma ve dol- —durma işleri inhisar — altına alınmıştır. Bu inhisar, Etiban- e y Sulhun teessüs ettiği sıra- — da harp şürasina ne lüzum - vardı? İ -Kayıb âleminden bir ihtar! — Nihayet, herşey durulmuş, — beşeriyet âlemi sükün bulur gibi olmuştu. Anbean patlak vermek üzere bulunan umumi bir harp kâbusu ve korkusu artık kalmamış demekti. Bundan birkaç gün evel, çok küvvetli ve büyük bir devlet olan Ardenya devleti Kömür İıaıızo;uında zenilı'lılır Taşın işleri, bir elden nasıl idare edilecek kın kuracağı müessese - tara- fından idare edilecektir, Bn müessese kömür havza- sındaki boşaltma teşkilâtında çalıştırılan ve işçi birliğinde kayıdlı bulunan kayıkları satın alacaktır. Kayıklarını satmak - istiyen- ler, bu kanunun yürürlüğe gir- diği tarihten 30 gün içinde istida ile Zonguldak valiliğine başvurarak bu isteklerini bil. direceklerdir. Birçok şahıslar tarafından tasarruf edilen ka- yık için verilecek istidanın bü- tün hisse sahipleri veya ve- killeri tarafından imzalanması yahut her hisse sahibinin ay- rıca arzuhal vermesi lâzım- gelmektedir. Bir komisyon kurulacak: Zonguldak vilâyetinde vali- nin reisliği altinda biri kömür havzası fen heyetine dahil mühendisler arasında Havza direktörlüğü tarfından seçile- cek bir mühendis ve Zongul- dak belediye azasından olmak üzere belediye encümeni tara- fından seçilecek iki zat ile Zonguldak liman reisinden mürekkeb olmak üzere bir komisyon kurulacaktır. Komisyouca verilecek karara razı olmiyan taraf tebliğ tari- hinden itibaren onbeş gün içinde Zonguldak Asliye mah- kemesine — başvurabilecektir. Mahkeme kararı kıymet bakı- mından tetkik edecek ve üç ay içinde kararını verecektir. Mahkemenin verecği kararın temyizi kabil olmıyacaktır. İşçi birliğinde vücude geti- rilmiş olan ve bugün elde bulunkn taşıma, doldurma ve boşaltma işlerile alâkalı tesis- ler ve vasıtaları Etibankın ku- racağı müessese satın alacak- tır. Mücssese bu suretle kıy- meti takdir olunan tesisler ve vasıtanın bedelini işçi birliği ödiyecektir, B. Metaksas Epir seyahatinden memnun Atina, 15 (Radyo) — Yu- nan Başvekili B. Metaksas bu akşam üzeri Epir seyahatin- den tayyare ile dönmüştür. B. Metaksas gazetecilere: — Epirdeki vaziyetten mem- nunum. Herşey yerinde ve halkın vatanperverliği her tür- lü siayişin üstündedir. Herkes işi ve gücile moşguldur. De- miştir. Gizli Cihangir Nakleden: F.ğmıoddlıı Bonlıoııu Sargonya devletleri arasında güzel bir uzlaşma elde edilmiş ve hatta imzalanmıştı. Devrin en büyük ve nazarı dikkati calib hâdisesi olan bu uzlaşmanın imzalanması da büyük bir hâdise demekti. Bu münasebetle uzlaşanlardan iki devletin donanmaları Ardenya- yı ziyarete gelmiş bulunu- yordu. Bu üç en büyük devletin çok kuvvetli donanmaları, her sınıf ve en mütekâmil harp sefinelerinden mürekkebti. En büyiilı ve deniz devlnıııı an- DA Yaa H Sarkıntılık etmiş Dün akşam Karşıyaka tre- ninde çirkin bir hâdise olmuş; sarhoş bir halde bulunan Ma- nisalı Hüseyin oğlu Rıza is- minde biri; trende bulunan yolculardan Ömer oğlu 17 yaşında Muzaffere -sarkıntılık etmeğe başlamışdır. Tren Bay- raklıya gelince hâdiseden za- bıta haberdar edilmiş ve Rıza burada trenden — endirilerek yakalanmıştır. Hakaret Kâğıthane caddesinde Nuh oğlu Mustafa, dişlerini tedavi ettirmek meselesinden - dişçi kalfası Hüsnü oğlu Mehmet ile kavya etmiş ve hakarette bulunduğundan tutulmuştur. Karı - Koca kavgası Alsancak karakol sokağında oturan Mehmet oğlu Haydar ile karısı Nadire kavga etmiş- ler ve biribirlerini dövmüş- lerdir. Buğday tarlasında yangın Salhane ile Bayraklı arasın- da bulunan ve Romanya gaz kumpanyası müdürü Kâmil Krispine ait olan buğday tar- lasında yangın çıkmış, - kir bekçisi ve arabacıların yardı- mile iki dönüm kadar bir yer yandıktan sonra söndürülmüş- tür. Yapılan tahkikat neticesin- de yangının, İzmir - Karşıyaka treninden sıçrıyan bir kıvıl: cımdan çıktığı anlaşılmıştır. Romanya Sovyetlere karşı Almanya ile bileşiyor mu? Berlin gazeteleri Alman Ha- riciye Nazırının Belgrad, Sofya ve Budapeşte seyahatlerinden bahsederken Fransanın yalnız Belğradda değil, Bükreşte de mağlüp olduğunu işaret edi- yorlar. Gazetelerin yazdığına göre, Romanya kralı Karol, Polonya ile mutabık kalarak, Almanyanın - Sovyetlere karşı olan siyasetine iştirake karar vermiştir. Diğer taraftan, Alman ga- zeteleri Doyçland kruvazörü- nün bombardımanı üzerine hasıl olan - vaziyetin teskini için milletler arasında yapılan görüşmelerde İngilterenin, tek- rar Almanyaya yaklaşmak için Fransadan — ayrıldığını — yazı- yorlar. yük zırhlılar, seri ve kuvvetli kruvazörler, büyük tayyare gemileri, — tahtelbahirler — ve muhribler, hastane gemileri bir arada, muhteşem ve.... korkunç bir manzara husule getirmişti. Uzaktan bakanlar, bu muh- teşem ve muazzam donanma- ların heyeti mecmuasını garib bir şehir, birçok zırhlı kulesi, Fransada mali vaziyet Hükümet bank dö Frans Hidro elektrik tan on milyar frank avans istedi. Maliye Nazırı B. Vensa, projeler hemen tasdik edilmezse tehlike muhakkak, diyor — Başı I nci sahifede — deceği yeni mali lâyihalar, hazineyi müşkülâttan kurtar- mak üzare 5 milyar franklık bir istikraza aiddir. Bu para, mali ve iktısadi ıslahat ile de alâkadardır. Kabinenin Radikal Nazır- ları, B. Oriyolun bu lâyihala- rı tamamen taraftar - değil- dir. Bu sebeble lâyihaların müzakeresi gürültülü olacaktır. Londra, 15 (Radyo) — Pa. risten bildiriliyor: Fransa Başbakanı B. Leon Blum, parlâmentoya vermiş olduğu bukun mılı proie!erin Söyleddiğine göre, B. Le- on Blum kabinesi, 2 Teşrin- evele kadar iktidar mevkiinde kalabilmek — için on milyon sterlin derecesinde bir istikraz yapmak ihtiyacındadır. Paris, 15 (Radyo) — Baş- bakan B. Leon Blum, refaka- tinde Maliye Nazırı B. Vensa Oriyol olduğu halde bugün parlâmento Maliye encüme- nine gitmiş ve iki saat meş- gül olmuştur. Paris, 15 (Radyo)— Fransa Maliye Nazırı B. Vensa Oriyol, Parlâmentoya verilmiş olan bütün mali projelerin derhal tasdikini istemiştir. Paris, 15 (Radyo) — Radi- kal ve Radikal Sosyalist par- tileri, bir arada toplanmışlar ve Fransanın mali vaziyetini tedkik eylemişlerdir. Paris, 15 (Radyo)— Maliye Nazırı B. Vensa Öriyol, mat- buat mümessillerini kabul et- miş ve mali projelerin bir an evel tasdikinde büyük ihtiyaç olduğunu beyan eylemiştir. Aksi takdirde Fransa - için tehlike muhakkaktır. B. Vensa Oriyol, Fransada hiıdematı umumiye masrafları- nın, yüzde elli nisbetinde ço- galdığını söylemiş ve bundan, şimdiki hükümetin mesul ol- madığını ilâve evlemiştir. B. Vensa Oriyol, spekülâ. törlerin muzır propagandaları yüzünden halen Fransa hari- cinde külliyetli paralar bulun- duğunu, bu paraların, altmış milyon franktan fazla oldu- ğunu kaydeylemiştir. Fransız hükümetinin Bank dö Fransdan avans olarak 10 sebeb olmuştu. Bu şenlikler arasında harp oyunlarının ve marifetlerinin. en başta yer aldığını izaha hacet yoktur. Esasen Ardenya hükümeti, limana yakın olan üç büyük tayyare karargâhına — bütün tayyare kuvvetlerini toplamış bulunuyordu. Takib, hücum, bomba, yardım - tayyareleri, misafir donanmalar ve uzlaşma pek çok korkunç bacalı, toplu| şerefine binbir hava ve mu- ve tayyareli bir şehir sanırdı. Denizin geniş bir sahası, böy- le acib ve garib ve bu kadar da korkunç bir şekil almıştı. Misafir donanmalar, Ardenya donanmasından — -melhuz. bir tehlikeden kaçınıyorlarmış gibi- ayrı bir halde idiler. onanmaların bu - ziyareti, N&W büyük şenlil harebe oyunları yaptılar. En son keşliyat — üzerine yapılmış olan binlerce tayya- renin bütün gün yaptığı hava ve harp oyunları cidden ha- rikulâde idi. Bu şenlikler ve tezahürler üç gün sürecekti ve bugün, şenliklerin sonuncu günü idi. İlmaniı ü & ee manda, İimandan antal e aai ieeğrdereimariydedi milyar frank niyor. A Paris, 14 (A.A.) — Bugün öğleden sanra mühim bir ka- bine toplantısı yapılacaktır. Bu toplantıda mali vaziyel tetkik edilecek ve hazinenin yükünü hafifletmek için der- hal varidat bulmak üzere Au- riol tarafından hazırlanan bü- yük mali proje gözden geçi- rilecektir. Tahrir heyetinin büyük bir kısmı ile bu ayın başında Eko Dö Paris gazetesini terkeden Hendi De Kerillis tarafından yeni çıkarılan ve sağ cenahın organı olan Epogue gazete- sinde Marsel Hutin yeni mali projeler hakkında aşağıdaki malümatı vermektedir: Başvekil B. Blum ile B. Le- beyrie nrasında vukubulan bir mülâkat neticesinde Fransız bankası devlete avans ver- mek imkânlarını tedkik et- mektedir. Avans olarak veri- lecek meblâğ 4 milyar frank- tır. Bu miktar mezkür mali projeler neticesinde devletin hazinesine girecek olan mun- zam hasılata aşağı yukarı te- kabül etmektedir. Paris, 14 (ALA.) — Fransız baskasının iskonto faizi yüzde 4 den yüzde 6 buçuğa çıka- rılmıştır. Paris, 15 (A.A.) — Nazır- lar Meclisi bu sabah toplan- mıştır. Meclis B. Auriol tara- fından teklif olunan mali ted- istediği söyle- birleri ittifak ile kabul et- miştir. Hükümet — parlâmentodan mali işlerin ıslahını temin ve franga ve umumi krediye kar- şı yapılan taarruzları menet- mek için lâzım olan bütün tedbirleri kararnamelerle itti- haz etmek hususunda kendi- sine kısa bir müddet mezuni- yet vermesini istiyecektir. Hükümetin kanun lâyihaları bugün öğleden sonra Mebu- san Meclisine tevdi olunacak- tır. Hükümet bunların âcilen müzakere edilmeksini — taleb edecektir. Mebusan Meclisinin hükümet projelerini — süratle kabul etmesi ve bu projelerin perşmbe günü Âyan meclisinde müzakere olunması ümit edil- mektedir. bir saat uzakta bulunan Ar- denya payitahtında, kabine reisi resmi fakat muayyen kimselere mahsus bir ziyafete donanma kumandanlarını ve erkânımı davet etmişti. Endişe veren bir davet Aynı günün akşam üzeri Ardenya başvekili, el altından milli müdalaa bakanını ve kara, deniz ve hava erkânı harbiye reislerini nezdine da- vet etti. Davetliler, hemen icabet ettikleri başvekilin bu daveti- nin sebebini bilmiyorlardı. Hatta böyle bir davete mana da veremiyorlardı, çünkü ra- kib veya düşman devletlerle bir uzlaşma imzalandığını ve | bu suretle emin bir sulh dev- resinin açı ldı gım - biliyorlardı. 'r!.ı A Ege bölg'esiııdı santralı Beş yıllık endüstri kalkın: ma plânına göre muhtelif yer: lerde yapılacak büyük elektrik santrallarından birinin de Ege bölgesinde kurulması kararr laşmıştı Yapılacak santral hid- tor elektrik santralı olacaktır, Bu mühim iş için müteaddit fen heyetleri Gediz, Büyük ve Küçük Menderes, Akçay mın- takalarında tedkiklere başlar mıştır. Fen heyetlerinin ted- kikleri Nazilli ve Çal havalir sine kadar uzatılmış ve- Çal civarında bir dağda büyük bir şelâleden istifade çareleri dü- şünülmektedir. Bu şelâlenin suyu boldur. Elektrik santra- hinin - kurülması - için ayrıca baraj yapılmasına lüzum kal: madan şelâlenin yanıbaşında elektrik santralı — kurulduğu takdirde baraj için gereken büyük masraf tasarruf edimiş olacakur. Ancak şelâlenin yaz mevsimindeki su mikdarı ma- Tüm değildir. Şimdi fen heyeti bunu da tesbit edecek ve netice iyi çıktığı takdirde santral bu — şellâlenin yanında yapılacaktır. Ekonomi Bakanlığınca memur -| 7 edilen başka bir heyet Ege bölgesinin elektrik olan şehir- lerinde bugünkü elektrik sar- fiyatile yarınki muhtemel elek" trik sarfiyatını tetkik etmek* tedir. Heyetin İzmirde yaptığı tet> kiklere göre, İzmirin şimdiki vaziyette senelik elektrik sar- fiyatı 4 milyon kilovattır. Be$ş on sene sonra bu miktarın birkaç misli artacağı umult maktadır. Çünkü elektrik köy” lere varıncıya kadar girecek ve büyük fabrikalar kendi ter sisatlarile elde ettikleri elek” trik kilovatını hariçten dahâ ucuza bulabilecekler ve tabiâ” tile elektrik ceryanını hariçte? alacaklardır. Hidro - elektrik santralı kü” rulduktan sonra - elektrik kir lovatının yüz paraya kadar ineceği tahmin olunmaktadif Mreşal Blomberg Yakında Peşteye gi Budapeşte, 15 ( A.A. ) Z Alman Harbiye Nızın reşal Fon Bloınbrıg tan Müdafaa Nazırı Ceneral Roderin davetine icabetle yâ” |4 kında Budapeşteye geleeew İtalya kralı Abonayı kabul etti.. Roma, 15 (Radyo) — İtalyf kralı Viktor. Emanuel bi Habeşistan başpapazı Sirili kabul etmiştir. M. nezdinde âni fakat fevkalâd” bir harp şürası kuruli sebeb olmuştu. Bu ne demekti? Genç ve sevimli bir b yeli olan deniz erkânı h k reisi: * h — Başvekil — bizi burâ/4 niçin topladı, biliyor musu©'!” Diye sordu. ğ Diğerleri söz söyliyenin J| ıuneğmunk ve ılıykhıyıı vi tılar; deniz erkâmı n re — Başvekil, ziyafete | mezden evel kıyafetimizi * edecek! Dedi. Bu sözlere, diğerleri 4f" soğuk bir tebessüm ıle r kabe ettiler, çünkü h şaka edecek - hali yo t